Trắc nghiệm Ai đã đặt tên cho dòng sông? - Kết nối tri thức - Đề 10 được xây dựng với nhiều câu hỏi chất lượng, sát với nội dung chương trình học, giúp bạn dễ dàng ôn tập và kiểm tra kiến thức hiệu quả. Hãy cùng bắt đầu làm bài tập trắc nghiệm ngay để nâng cao hiểu biết và chuẩn bị tốt cho kỳ thi sắp tới!
Câu 1: Trong đoạn trích "Ai đã đặt tên cho dòng sông?", Hoàng Phủ Ngọc Tường thể hiện rõ nét phong cách bút kí độc đáo của mình. Đặc điểm nào dưới đây phản ánh chính xác nhất phong cách đó?
- A. Sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trí tuệ, trữ tình và vốn kiến thức phong phú về nhiều lĩnh vực.
- B. Tập trung khắc họa vẻ đẹp thiên nhiên bằng ngôn ngữ khoa học, khách quan.
- C. Chủ yếu tái hiện các sự kiện lịch sử một cách khô khan, thiếu cảm xúc cá nhân.
- D. Lối hành văn giản dị, mộc mạc, ít sử dụng biện pháp tu từ.
Câu 2: Khi miêu tả sông Hương ở thượng nguồn, tác giả sử dụng hàng loạt hình ảnh so sánh mạnh mẽ như "bản trường ca của rừng già", "cô gái Di-gan man dại và trong sáng", "người mẹ phù sa của một vùng văn hóa xứ sở". Việc sử dụng những hình ảnh này chủ yếu nhằm mục đích gì?
- A. Nhấn mạnh sự hoang sơ, nguy hiểm của vùng rừng núi nơi sông Hương bắt nguồn.
- B. Thể hiện sự bất ngờ, lạ lẫm của tác giả khi lần đầu tiên khám phá thượng nguồn.
- C. Khắc họa vẻ đẹp đa dạng, mãnh liệt, đầy sức sống và tiềm năng văn hóa của dòng sông trước khi về xuôi.
- D. Chỉ đơn thuần liệt kê các đặc điểm địa lý của khu vực thượng nguồn.
Câu 3: Tác giả dành một đoạn văn dài để nói về hành trình "gian truân" và "tìm kiếm có ý thức" của sông Hương trước khi về đến Huế. Chi tiết này có ý nghĩa gì trong việc khắc họa "tính cách" của dòng sông?
- A. Cho thấy sông Hương là một thực thể địa lý phức tạp, khó nghiên cứu.
- B. Nhấn mạnh sự khó khăn trong việc khảo sát, vẽ bản đồ dòng chảy sông Hương.
- C. Lý giải nguồn gốc tên gọi "sông Hương" thông qua các truyền thuyết.
- D. Nhân hóa dòng sông, gợi liên tưởng về một cuộc tìm kiếm tình yêu, một sự chuẩn bị kỳ công để gặp gỡ thành phố Huế thân yêu.
Câu 4: Khi miêu tả sông Hương chảy qua ngoại vi thành phố, tác giả chú ý đến chi tiết sông Hương "uốn mình theo những đường cong thật mềm". Hình ảnh này gợi liên tưởng chủ yếu đến điều gì?
- A. Sự khó khăn, quanh co trong hành trình của dòng sông.
- B. Vẻ đẹp duyên dáng, e ấp, như một người con gái đang đến gần người yêu.
- C. Đặc điểm địa hình đồi núi phức tạp ở vùng ngoại ô Huế.
- D. Tốc độ dòng chảy chậm lại khi sông vào đến vùng đồng bằng.
Câu 5: "Từ Tuần về đây, sông Hương vẫn đi trong dư vang của Trường Sơn, và đột ngột uốn mình theo những đường cong thật mềm như một tiếng
- A. Nhân hóa và so sánh.
- B. Ẩn dụ và điệp ngữ.
- C. Hoán dụ và liệt kê.
- D. Nói quá và nói giảm nói tránh.
Câu 6: Đoạn văn tả sông Hương khi chảy qua thành phố Huế được viết với giọng điệu và cảm xúc như thế nào?
- A. Khách quan, khoa học, chỉ tập trung vào đặc điểm địa lý.
- B. Hùng tráng, mạnh mẽ, nhấn mạnh sức mạnh của dòng chảy.
- C. Trữ tình, say đắm, thể hiện tình yêu sâu sắc của tác giả với dòng sông và thành phố.
- D. Bi quan, buồn bã trước sự thay đổi của dòng sông.
Câu 7: Tác giả nhận xét sông Hương khi chảy trong lòng Huế giống như "người tình mong đợi". Chi tiết nào trong đoạn văn ít hỗ trợ cho nhận xét này?
- A. Dòng sông "uốn mình theo những đường cong thật mềm".
- B. Sông Hương "chảy quanh co giữa lòng thành phố".
- C. Sông Hương "kéo một nét thẳng thực yên tâm" sau khi qua cồn Hến.
- D. Vẻ đẹp "trầm mặc nhất" khi chảy qua lăng tẩm vua chúa.
Câu 8: Ngoài vẻ đẹp thiên nhiên, sông Hương còn được tác giả khắc họa như một chứng nhân lịch sử. Những sự kiện lịch sử nào được nhắc đến để làm nổi bật vai trò này của dòng sông?
- A. Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng, Cách mạng tháng Tám, cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968.
- B. Trận chiến Điện Biên Phủ, Chiến dịch Hồ Chí Minh.
- C. Phong trào Cần Vương, Khởi nghĩa Yên Thế.
- D. Các triều đại phong kiến nhà Lý, Trần, Lê.
Câu 9: Tác giả khẳng định sông Hương mang "vẻ đẹp trầm mặc nhất" khi chảy qua khu vực lăng tẩm. Việc miêu tả này thể hiện điều gì trong cách nhìn của Hoàng Phủ Ngọc Tường về dòng sông?
- A. Sự ưu tiên cho vẻ đẹp buồn bã, u tối của dòng sông.
- B. Sự kết nối sâu sắc giữa dòng sông với chiều sâu văn hóa, lịch sử, triết lý của vùng đất cố đô.
- C. Nhấn mạnh sự cô đơn, lạnh lẽo của các công trình kiến trúc cổ.
- D. Miêu tả đơn thuần đặc điểm cảnh quan ven sông.
Câu 10: Đoạn văn nói về âm nhạc cổ điển Huế trên sông Hương cho thấy mối quan hệ đặc biệt nào giữa dòng sông và văn hóa cố đô?
- A. Sông Hương là nơi biểu diễn chính của âm nhạc cung đình.
- B. Âm nhạc Huế chỉ được thưởng thức trên các con thuyền.
- C. Sông Hương là nguồn cảm hứng duy nhất cho các nhạc sĩ Huế.
- D. Sông Hương là cái nôi, môi trường sinh thành và nuôi dưỡng nền âm nhạc cổ điển Huế, gắn liền với đời sống tinh thần của cư dân.
Câu 11: Chi tiết nào trong đoạn trích làm nổi bật sự gắn bó thủy chung, không nỡ rời xa của sông Hương với thành phố Huế?
- A. Sông Hương "đột ngột đổi dòng, rẽ ngoặt sang hướng đông tây để gặp lại thành phố lần cuối ở góc thị trấn Bao Vinh xưa cổ".
- B. Sông Hương "như một người con gái đẹp nằm ngủ mơ màng giữa cánh đồng Châu Hóa đầy hoa dại".
- C. Sông Hương chảy "rầm rộ giữa bóng cây đại ngàn".
- D. Sông Hương mang "vẻ đẹp trầm mặc nhất" khi qua lăng tẩm.
Câu 12: Việc tác giả liên hệ sông Hương với các dòng sông nổi tiếng khác trên thế giới (sông Nê-va, sông Xen, sông Đanuýp) trong đoạn kết có ý nghĩa gì?
- A. Chứng minh sông Hương là dòng sông dài nhất và đẹp nhất thế giới.
- B. Tìm kiếm điểm chung về lịch sử và văn hóa giữa sông Hương và các dòng sông khác.
- C. Tôn vinh, khẳng định vị thế độc đáo, không thể trộn lẫn và vẻ đẹp mang tính biểu tượng của sông Hương chỉ thuộc về một thành phố duy nhất.
- D. Cho thấy kiến thức địa lý sâu rộng của tác giả.
Câu 13: Tên gọi "Ai đã đặt tên cho dòng sông?" dưới hình thức một câu hỏi tu từ ở cuối bài gợi cho người đọc suy nghĩ về điều gì?
- A. Sự tò mò về nguồn gốc tên gọi sông Hương từ góc độ ngôn ngữ học.
- B. Sự ngưỡng mộ, tri ân những thế hệ đã khai phá, xây dựng và gắn bó, đặt tên cho dòng sông, tạo nên vẻ đẹp văn hóa đặc trưng của nó.
- C. Câu hỏi mở về trách nhiệm bảo vệ môi trường dòng sông.
- D. Sự băn khoăn về tính chính xác của các truyền thuyết về tên gọi.
Câu 14: Đoạn trích "Ai đã đặt tên cho dòng sông?" thể hiện rõ đặc điểm nào trong quan điểm sáng tác của Hoàng Phủ Ngọc Tường về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên?
- A. Thiên nhiên (dòng sông) được cảm nhận như một thực thể sống có tâm hồn, tính cách, gắn bó mật thiết với đời sống vật chất, tinh thần và lịch sử của con người.
- B. Thiên nhiên chỉ là bối cảnh tĩnh lặng cho các hoạt động của con người.
- C. Con người chinh phục và khai thác thiên nhiên một cách tối đa.
- D. Thiên nhiên và con người tồn tại độc lập, không liên quan đến nhau.
Câu 15: Phân tích cách tác giả sử dụng ngôn ngữ trong đoạn văn miêu tả sông Hương khi chảy trong lòng thành phố, ta thấy nổi bật đặc điểm gì?
- A. Ngôn ngữ khoa học, chính xác, giàu thuật ngữ địa lý.
- B. Ngôn ngữ cổ kính, trang trọng, ít dùng từ ngữ gợi cảm xúc.
- C. Ngôn ngữ đời thường, suồng sã, thiếu trau chuốt.
- D. Ngôn ngữ giàu hình ảnh, nhạc điệu, sử dụng nhiều so sánh, nhân hóa, ẩn dụ, thể hiện cảm xúc chủ quan, lãng mạn.
Câu 16: Nhận xét nào dưới đây là đúng nhất về cấu trúc của đoạn trích "Ai đã đặt tên cho dòng sông?"?
- A. Theo trình tự thời gian các sự kiện lịch sử diễn ra trên sông Hương.
- B. Theo hành trình địa lý của dòng sông kết hợp với dòng chảy cảm xúc, suy tưởng của tác giả.
- C. Theo cấu trúc nghị luận chặt chẽ với các luận điểm, luận cứ rõ ràng.
- D. Theo trình tự miêu tả từ khái quát đến chi tiết về vẻ đẹp của dòng sông.
Câu 17: "Sông Hương là vậy, dòng sông của thời gian ngân vang, của sử thi viết giữa màu cỏ lá xanh biếc." Câu văn này thể hiện góc nhìn nào của tác giả về sông Hương?
- A. Sông Hương chỉ là một dòng sông bình thường như bao dòng sông khác.
- B. Sông Hương là dòng sông của thi ca và âm nhạc.
- C. Sông Hương là sự kết tinh của thời gian lịch sử và vẻ đẹp thiên nhiên vĩnh cửu.
- D. Sông Hương là dòng sông gắn liền với những chiến công hiển hách.
Câu 18: Khi miêu tả sông Hương chảy qua Cồn Hến, tác giả viết: "Từ đây, như sực nhớ lại một điều gì chưa kịp nói, nó đột ngột đổi dòng, rẽ ngoặt sang hướng đông tây để gặp lại thành phố lần cuối ở góc thị trấn Bao Vinh xưa cổ". Chi tiết "sực nhớ lại một điều gì chưa kịp nói" cho thấy điều gì về cảm nhận của tác giả?
- A. Sự khó hiểu về quy luật địa lý của dòng chảy sông Hương.
- B. Nhấn mạnh sự thay đổi đột ngột của cảnh quan ven sông.
- C. Lý giải nguyên nhân sông Hương phải chảy ra biển.
- D. Nhân hóa dòng sông, thể hiện sự lưu luyến, bịn rịn của nó với thành phố, như muốn ngoái lại chào tạm biệt người yêu trước khi chia xa.
Câu 19: Vẻ đẹp nào của sông Hương được tác giả khắc họa đậm nét nhất trong đoạn trích?
- A. Vẻ đẹp dữ dội, hùng vĩ của thiên nhiên.
- B. Vẻ đẹp đa dạng, biến ảo, gắn liền với lịch sử, văn hóa và tâm hồn con người.
- C. Vẻ đẹp tĩnh lặng, trầm mặc, ít thay đổi theo thời gian.
- D. Vẻ đẹp của một tuyến giao thông đường thủy quan trọng.
Câu 20: Đoạn trích thể hiện rõ tình cảm nào của Hoàng Phủ Ngọc Tường đối với quê hương, xứ sở?
- A. Tình yêu tha thiết, sâu nặng, sự gắn bó máu thịt với dòng sông Hương và thành phố Huế.
- B. Sự nuối tiếc về một cố đô đã mất đi vẻ hào quang.
- C. Thái độ phê phán đối với sự thay đổi của dòng sông.
- D. Sự thờ ơ, khách quan khi miêu tả cảnh vật.
Câu 21: Trong việc miêu tả sông Hương, tác giả thể hiện sự am hiểu sâu sắc về những lĩnh vực nào?
- A. Chỉ có địa lý và lịch sử.
- B. Chỉ có văn hóa và âm nhạc.
- C. Chỉ có văn chương và triết học.
- D. Địa lý, lịch sử, văn hóa, âm nhạc, văn chương, triết học.
Câu 22: Khi viết về sông Hương, Hoàng Phủ Ngọc Tường không chỉ miêu tả cảnh vật mà còn lồng ghép những suy tư, chiêm nghiệm về cuộc đời, về cái đẹp. Điều này cho thấy đặc trưng nào của thể loại bút kí?
- A. Bút kí chỉ đơn thuần ghi chép sự việc theo trình tự thời gian.
- B. Bút kí là thể loại văn học hư cấu, không dựa trên sự thật.
- C. Bút kí cho phép người viết tự do bộc lộ cảm xúc, suy nghĩ, tri thức cá nhân dựa trên những trải nghiệm, quan sát thực tế.
- D. Bút kí yêu cầu ngôn ngữ khoa học, khách quan tuyệt đối.
Câu 23: "Phải nhiều thế kỉ qua đi, người tình mong đợi mới đến đánh thức người đẹp ngủ mơ màng giữa cánh đồng Châu Hóa đầy hoa dại". Câu văn này sử dụng biện pháp nghệ thuật nào để nói về sông Hương và thành phố Huế?
- A. Ẩn dụ và nhân hóa.
- B. So sánh và liệt kê.
- C. Hoán dụ và điệp ngữ.
- D. Nói quá và đối lập.
Câu 24: Phân tích đoạn văn miêu tả sông Hương ở khúc quanh đột ngột sau cồn Hến, ta thấy tác giả muốn nhấn mạnh điều gì về "tính cách" của dòng sông?
- A. Sự mạnh mẽ, dữ dội của dòng chảy.
- B. Sự thủy chung, vấn vương, không nỡ rời xa thành phố.
- C. Sự thay đổi thất thường, khó đoán định.
- D. Sự tĩnh lặng, trầm mặc.
Câu 25: Nhận xét nào dưới đây KHÔNG phù hợp khi nói về vẻ đẹp của sông Hương trong đoạn trích?
- A. Đa dạng, biến ảo qua từng chặng đường.
- B. Gắn liền với chiều sâu văn hóa, lịch sử.
- C. Chỉ mang vẻ đẹp tự nhiên thuần túy, tách rời khỏi con người.
- D. Mang vẻ đẹp nữ tính, duyên dáng, có tâm hồn.
Câu 26: Việc tác giả so sánh sông Hương với "Điệu slow tình cảm dành riêng cho Huế" khi nó chảy chậm lại và lững lờ trôi giữa lòng thành phố gợi cho người đọc cảm nhận gì?
- A. Sự êm đềm, dịu dàng, lãng mạn và sự hòa hợp tuyệt vời giữa dòng sông với nhịp sống yên bình, sâu lắng của Huế.
- B. Sự buồn bã, u sầu của dòng sông khi vào thành phố.
- C. Tốc độ chảy rất chậm, gần như đứng yên của dòng sông.
- D. Sự đơn điệu, nhàm chán của cảnh quan ven sông.
Câu 27: Qua đoạn trích, tác giả muốn gửi gắm thông điệp chủ yếu nào về sông Hương và Huế?
- A. Huế là thành phố duy nhất có sông chảy qua.
- B. Sông Hương là dòng sông có lịch sử lâu đời nhất Việt Nam.
- C. Vẻ đẹp của sông Hương chỉ nằm ở cảnh quan thiên nhiên.
- D. Sông Hương là biểu tượng của Huế, mang vẻ đẹp tổng hòa của thiên nhiên, lịch sử, văn hóa và tâm hồn con người, là niềm tự hào của xứ Huế.
Câu 28: Nhận định nào dưới đây thể hiện rõ nhất "chất trí tuệ" trong bút kí của Hoàng Phủ Ngọc Tường qua đoạn trích?
- A. Miêu tả tỉ mỉ các chi tiết cảnh vật.
- B. Lồng ghép kiến thức sâu rộng về địa lý, lịch sử, văn hóa, triết học để lý giải và làm giàu thêm vẻ đẹp của dòng sông.
- C. Chỉ sử dụng những từ ngữ dễ hiểu, gần gũi.
- D. Tập trung bộc lộ cảm xúc cá nhân một cách trực tiếp.
Câu 29: Đoạn văn "Từ đây, như sực nhớ lại một điều gì chưa kịp nói, nó đột ngột đổi dòng, rẽ ngoặt sang hướng đông tây để gặp lại thành phố lần cuối ở góc thị trấn Bao Vinh xưa cổ" sử dụng góc nhìn nào để miêu tả dòng sông?
- A. Góc nhìn nhân hóa, như nhìn dòng sông bằng con mắt và tâm hồn con người.
- B. Góc nhìn từ trên cao, bao quát toàn cảnh.
- C. Góc nhìn của một nhà khoa học nghiên cứu địa chất.
- D. Góc nhìn của một du khách lần đầu đến Huế.
Câu 30: Hình ảnh sông Hương "trôi đi giữa lòng thành phố như một người tình chung thủy và dịu dàng" là một phép so sánh giàu sức gợi. Nó nhấn mạnh điều gì trong mối quan hệ giữa sông Hương và Huế?
- A. Sự lệ thuộc của thành phố vào dòng sông.
- B. Sự thay đổi liên tục của dòng sông theo thời gian.
- C. Sự gắn bó bền chặt, không thể chia lìa và vẻ đẹp nữ tính, hiền hòa của dòng sông khi ở bên thành phố yêu dấu.
- D. Sự đối lập giữa dòng sông và thành phố.