Trắc nghiệm Thời gian - Chân trời sáng tạo - Đề 03 được xây dựng với nhiều câu hỏi chất lượng, sát với nội dung chương trình học, giúp bạn dễ dàng ôn tập và kiểm tra kiến thức hiệu quả. Hãy cùng bắt đầu làm bài tập trắc nghiệm ngay để nâng cao hiểu biết và chuẩn bị tốt cho kỳ thi sắp tới!
Câu 1: Bài thơ "Thời gian" của Văn Cao được sáng tác trong bối cảnh nào của cuộc đời tác giả?
- A. Khi ông đang hoạt động sôi nổi trong phong trào cách mạng.
- B. Lúc sự nghiệp âm nhạc của ông đang ở đỉnh cao.
- C. Khi tác giả đã ở tuổi xế chiều, nhìn lại cuộc đời và sự nghiệp.
- D. Trong giai đoạn đầu của sự nghiệp sáng tác, tràn đầy nhiệt huyết.
Câu 2: Hình ảnh "Thời gian qua kẽ tay" trong bài thơ gợi liên tưởng chủ yếu đến đặc điểm nào của thời gian?
- A. Sự trôi chảy, vô hình và không thể níu giữ.
- B. Sự khắc nghiệt và tàn phá của thời gian.
- C. Sự lặp lại và tuần hoàn của thời gian.
- D. Sự chậm rãi và tĩnh lặng của thời gian.
Câu 3: Phân tích cấu trúc của bài thơ "Thời gian", có thể thấy tác giả sử dụng thể thơ tự do. Việc ngắt dòng, ngắt nhịp độc đáo trong bài thơ này có tác dụng chủ yếu gì?
- A. Tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc về vần và nhịp điệu truyền thống.
- B. Giúp bài thơ dễ dàng phổ nhạc hơn.
- C. Làm cho ngôn ngữ thơ trở nên gần gũi, đời thường.
- D. Nhấn mạnh các hình ảnh, ý thơ quan trọng và thể hiện dòng suy tưởng tự do.
Câu 4: Trong bài thơ, hình ảnh "khô những chiếc lá" và "rơi những kỉ niệm" được đặt cạnh nhau gợi lên quy luật nào của cuộc sống?
- A. Sự tái sinh và phát triển không ngừng.
- B. Sự phai tàn, mất mát, lãng quên dưới tác động của thời gian.
- C. Vẻ đẹp vĩnh cửu của thiên nhiên và ký ức.
- D. Sự đối lập giữa vật chất và tinh thần.
Câu 5: Điệp ngữ "còn xanh" trong "câu thơ còn xanh", "bài hát còn xanh" có ý nghĩa biểu tượng gì?
- A. Sự non nớt, chưa trưởng thành của tác phẩm nghệ thuật.
- B. Màu sắc chủ đạo trong tranh của Văn Cao.
- C. Sự gần gũi, thân thuộc với thiên nhiên.
- D. Sự trường tồn, sức sống vĩnh cửu của nghệ thuật và cái đẹp.
Câu 6: Từ "riêng" được lặp lại trong các câu thơ ("nhưng riêng Trời đất", "nhưng riêng em, riêng một đời", "nhưng riêng chúng ta") nhằm nhấn mạnh điều gì?
- A. Sự đặc biệt, sự trường tồn của một số giá trị vượt lên quy luật thời gian.
- B. Sự cô đơn, lẻ loi của con người trước vũ trụ.
- C. Sự ích kỷ, chỉ quan tâm đến bản thân.
- D. Sự khác biệt về mặt địa lý.
Câu 7: Hình ảnh "đôi mắt em như hai giếng nước" là một biện pháp tu từ so sánh. Hình ảnh "hai giếng nước" ở đây gợi lên vẻ đẹp và ý nghĩa nào của "đôi mắt em"?
- A. Sự nông cạn và dễ thay đổi.
- B. Sự tối tăm và bí ẩn.
- C. Sự trong trẻo, sâu thẳm và trường tồn.
- D. Sự mệt mỏi và buồn bã.
Câu 8: Dựa vào mạch cảm xúc và hình ảnh xuyên suốt bài thơ, chủ đề chính mà Văn Cao muốn gửi gắm là gì?
- A. Nỗi buồn về sự già nua và cái chết.
- B. Tầm quan trọng của việc sống chậm lại.
- C. Sự vô nghĩa của mọi thứ trước thời gian.
- D. Sức mạnh trường tồn của cái đẹp, tình yêu và nghệ thuật trước quy luật khắc nghiệt của thời gian.
Câu 9: Phép đối lập (tương phản) là một biện pháp nghệ thuật nổi bật trong bài thơ. Hãy chỉ ra cặp hình ảnh hoặc khái niệm đối lập rõ nét nhất thể hiện chủ đề bài thơ.
- A. Trời đất và con người.
- B. Sự phai tàn của thời gian và sự trường tồn của cái đẹp/tình yêu/nghệ thuật.
- C. Quá khứ và hiện tại.
- D. Âm nhạc và thơ ca.
Câu 10: Nhận xét nào sau đây đúng về giọng điệu chủ đạo của bài thơ "Thời gian"?
- A. Trầm lắng, suy tư, chiêm nghiệm nhưng vẫn mang niềm tin vào sự trường tồn của giá trị tinh thần.
- B. Hào sảng, lạc quan, đầy khí thế.
- C. Buồn bã, bi quan, tuyệt vọng trước thời gian.
- D. Giễu cợt, châm biếm về cuộc sống.
Câu 11: Câu thơ "Thời gian qua kẽ tay / Làm khô những chiếc lá" sử dụng biện pháp nghệ thuật nào để diễn tả sự tác động của thời gian?
- A. So sánh.
- B. Nhân hóa.
- C. Điệp ngữ.
- D. Ẩn dụ và hoán dụ (hoặc nhân hóa).
Câu 12: Tác giả Văn Cao được biết đến là một nghệ sĩ đa tài ở nhiều lĩnh vực. Tuy nhiên, lĩnh vực nào đã định danh ông rộng rãi nhất trong lòng công chúng Việt Nam?
- A. Nhà văn.
- B. Họa sĩ.
- C. Nhạc sĩ.
- D. Nhà điêu khắc.
Câu 13: Phân tích câu thơ "Rơi những kỉ niệm / Trên vai áo bạc", hình ảnh "vai áo bạc" gợi ý điều gì về người đang cảm nhận?
- A. Người đang đi dưới trời mưa.
- B. Người đã có tuổi, đang nhìn lại những kỷ niệm xưa.
- C. Người đang làm công việc nặng nhọc.
- D. Người đang mặc trang phục truyền thống.
Câu 14: Việc tác giả đặt "Trời đất" và "chúng ta" (nghệ thuật/tình yêu) vào vị trí "riêng" so với dòng chảy thời gian thông thường thể hiện quan niệm gì của ông về mối quan hệ giữa con người và vũ trụ/tạo hóa?
- A. Con người hoàn toàn bất lực trước sự vô tận của vũ trụ.
- B. Vũ trụ là kẻ thù của con người.
- C. Có những giá trị (vũ trụ, cái đẹp, tình yêu) mang tính vĩnh cửu, vượt lên quy luật phai tàn của thời gian.
- D. Vũ trụ và con người luôn tồn tại độc lập, không liên quan.
Câu 15: Dòng thơ "Chỉ còn anh / Với sợi tóc bạc" tiếp nối mạch cảm xúc nào trong bài thơ?
- A. Sự nhận thức về dấu ấn của thời gian trên bản thân và sự cô đọng của hiện tại.
- B. Niềm vui khi đạt được thành công trong sự nghiệp.
- C. Sự tiếc nuối về tuổi trẻ đã qua.
- D. Nỗi lo sợ về tương lai không xác định.
Câu 16: Hình ảnh "đôi mắt em như hai giếng nước" có thể được hiểu theo nghĩa biểu tượng nào trong bối cảnh cả bài thơ?
- A. Sự phản chiếu của bầu trời trong mắt người yêu.
- B. Biểu tượng cho tình yêu, vẻ đẹp tâm hồn và nguồn sống tinh thần không bị thời gian làm phai nhạt.
- C. Sự mệt mỏi sau những tháng ngày chờ đợi.
- D. Nơi chứa đựng những bí mật sâu kín.
Câu 17: Bài thơ "Thời gian" thể hiện rõ nhất đặc điểm nào trong phong cách sáng tác thơ của Văn Cao giai đoạn sau này?
- A. Sự lãng mạn, bay bổng, thoát ly thực tế.
- B. Giọng điệu hùng tráng, ca ngợi cách mạng.
- C. Ngôn ngữ giản dị, mộc mạc, gần gũi với ca dao.
- D. Chất triết lý, suy tư về cuộc đời, thời gian, nghệ thuật, sử dụng hình ảnh biểu tượng.
Câu 18: Ý nào dưới đây KHÔNG phải là ý nghĩa của hình ảnh "câu thơ còn xanh", "bài hát còn xanh" trong bài thơ?
- A. Sự bất diệt của giá trị nghệ thuật.
- B. Sự dễ dàng bị lãng quên của tác phẩm nghệ thuật theo thời gian.
- C. Sức sống, vẻ đẹp không phai tàn của thơ ca và âm nhạc.
- D. Khả năng truyền cảm hứng và tồn tại qua nhiều thế hệ của nghệ thuật.
Câu 19: Đọc bài thơ, người đọc có thể suy luận về thái độ của tác giả đối với thời gian như thế nào?
- A. Hoàn toàn sợ hãi và né tránh.
- B. Thờ ơ, không quan tâm đến sự trôi chảy.
- C. Chấp nhận quy luật trôi chảy nhưng vẫn tin tưởng, trân trọng những giá trị vượt thời gian.
- D. Cố gắng tìm cách đảo ngược quy luật thời gian.
Câu 20: Trong đoạn thơ: "Thời gian qua kẽ tay / Làm khô những chiếc lá / Kỉ niệm trong tôi / Rơi như tiếng sỏi / trong lòng giếng cạn", từ "giếng cạn" đối lập với hình ảnh "hai giếng nước" ở cuối bài nhằm mục đích gì?
- A. Làm nổi bật sự đối lập giữa những gì bị thời gian làm cạn kiệt (ký ức) và những gì trường tồn (tình yêu/vẻ đẹp).
- B. Miêu tả sự khô hạn của thiên nhiên.
- C. Thể hiện sự giàu có về vật chất.
- D. Nhấn mạnh sự cô đơn của tác giả.
Câu 21: Bài thơ "Thời gian" có thể được xem là một minh chứng cho nhận định nào về mối quan hệ giữa nghệ sĩ và thời gian?
- A. Nghệ sĩ luôn chạy trốn khỏi thực tại khắc nghiệt của thời gian.
- B. Nghệ sĩ không quan tâm đến thời gian.
- C. Nghệ thuật chân chính có thể vượt qua sự hữu hạn của đời người, trường tồn cùng thời gian.
- D. Nghệ sĩ chỉ sáng tác khi cảm thấy áp lực của thời gian.
Câu 22: Xét về mặt cấu tứ, bài thơ "Thời gian" đi theo mạch suy nghĩ nào của tác giả?
- A. Từ quá khứ đến hiện tại rồi tương lai.
- B. Từ niềm vui đến nỗi buồn.
- C. Từ ngoại cảnh đến nội tâm rồi trở lại ngoại cảnh.
- D. Từ quy luật chung của thời gian (phai tàn) đến những giá trị riêng (trường tồn) vượt lên quy luật đó.
Câu 23: Câu thơ "Chỉ còn anh / Với sợi tóc bạc / Với bài hát / Và câu thơ"
- A. Thể hiện sự cô đọng của hiện tại với dấu ấn thời gian và những thành quả nghệ thuật còn lại.
- B. Miêu tả sự cô đơn và lạc lõng của tác giả.
- C. Nhấn mạnh sự giàu có về vật chất của tác giả.
- D. Thể hiện sự bất mãn với cuộc sống hiện tại.
Câu 24: So sánh hình ảnh "kỉ niệm trong tôi / Rơi như tiếng sỏi / trong lòng giếng cạn" với "đôi mắt em như hai giếng nước", điểm khác biệt cơ bản nhất giữa "giếng cạn" và "hai giếng nước" là gì?
- A. Kích thước của giếng.
- B. Địa điểm của giếng.
- C. Trạng thái (cạn/đầy) và ý nghĩa biểu tượng (sự phai tàn/sự trường tồn).
- D. Màu sắc của nước trong giếng.
Câu 25: Bài thơ "Thời gian" của Văn Cao gửi gắm thông điệp nhân sinh nào về cách con người nên đối diện với sự trôi chảy của thời gian?
- A. Nên sống nhanh để tận hưởng hết mọi khoảnh khắc.
- B. Nên cố gắng níu kéo mọi thứ đã mất.
- C. Nên hoàn toàn chấp nhận sự phai tàn và không làm gì cả.
- D. Nên trân trọng hiện tại, sáng tạo và gìn giữ những giá trị tinh thần (nghệ thuật, tình yêu) có khả năng vượt lên sự phai tàn của thời gian.
Câu 26: Phân tích hiệu quả của việc sử dụng hình ảnh thiên nhiên ("lá", "Trời đất") kết hợp với hình ảnh con người và sáng tạo của con người ("kỉ niệm", "vai áo bạc", "câu thơ", "bài hát", "đôi mắt em") trong bài thơ.
- A. Làm cho bài thơ chỉ tập trung vào vẻ đẹp của thiên nhiên.
- B. Tạo sự liên hệ giữa quy luật tự nhiên với đời sống con người và những giá trị tinh thần, làm tăng tính phổ quát và chiều sâu triết lý.
- C. Gây cảm giác rời rạc, thiếu mạch lạc.
- D. Chỉ đơn thuần là liệt kê các sự vật, hiện tượng.
Câu 27: Cảm hứng chủ đạo của bài thơ "Thời gian" là gì?
- A. Suy ngẫm về thời gian và sự trường tồn của cái đẹp, tình yêu, nghệ thuật.
- B. Niềm tự hào về quê hương, đất nước.
- C. Nỗi nhớ về tuổi thơ.
- D. Lòng căm thù đối với kẻ thù.
Câu 28: Câu thơ "Thời gian qua kẽ tay" là một cách diễn đạt mang tính biểu tượng. Nếu diễn đạt ý này một cách thông thường, nó sẽ gần với ý nào nhất?
- A. Thời gian rất quý giá.
- B. Thời gian là vô tận.
- C. Thời gian trôi đi rất nhanh, không thể giữ lại.
- D. Thời gian luôn đứng yên.
Câu 29: Khẳng định nào sau đây phản ánh đúng nhất quan niệm của Văn Cao về mối quan hệ giữa "kỉ niệm" và "thời gian" trong bài thơ?
- A. Kỉ niệm luôn tồn tại vĩnh cửu, không bị thời gian ảnh hưởng.
- B. Thời gian làm cho kỉ niệm trở nên tươi đẹp hơn.
- C. Kỉ niệm và thời gian là hai khái niệm hoàn toàn tách biệt.
- D. Thời gian có thể làm cho kỉ niệm phai nhạt, rơi rụng dần.
Câu 30: Qua bài thơ "Thời gian", Văn Cao muốn thức nhận ở người đọc điều gì?
- A. Ý thức về sự trôi chảy của thời gian và giá trị của việc sáng tạo, gìn giữ những điều tốt đẹp để chúng trường tồn.
- B. Nỗi sợ hãi về cái chết và sự kết thúc.
- C. Sự cần thiết phải sống chậm lại và hưởng thụ.
- D. Việc quên đi quá khứ và chỉ sống cho hiện tại.