Trắc nghiệm Trăng sáng trên đầm sen - Chân trời sáng tạo - Đề 02 được xây dựng với nhiều câu hỏi chất lượng, sát với nội dung chương trình học, giúp bạn dễ dàng ôn tập và kiểm tra kiến thức hiệu quả. Hãy cùng bắt đầu làm bài tập trắc nghiệm ngay để nâng cao hiểu biết và chuẩn bị tốt cho kỳ thi sắp tới!
Câu 1: Đọc đoạn thơ/văn sau: [Đoạn trích miêu tả cảnh đầm sen lúc trăng lên, tập trung vào ánh sáng và bóng tối]. Phân tích cách tác giả sử dụng tương phản giữa ánh sáng (trăng) và bóng tối (đầm, lá sen) để làm nổi bật điều gì trong bức tranh thiên nhiên?
- A. Tạo cảm giác bí ẩn, rùng rợn về cảnh vật.
- B. Nhấn mạnh sự tĩnh lặng, đơn điệu của đêm trăng.
- C. Khắc họa vẻ đẹp huyền ảo, lung linh và chiều sâu của cảnh vật dưới ánh trăng.
- D. Phê phán sự đối lập giữa con người và thiên nhiên.
Câu 2: Hình ảnh "hoa sen" trong tác phẩm "Trăng sáng trên đầm sen" thường mang ý nghĩa biểu tượng gì trong văn hóa truyền thống Việt Nam? Liên hệ ý nghĩa này với bối cảnh "trăng sáng trên đầm sen" để nhận xét về tầng nghĩa có thể có của hình ảnh này trong tác phẩm.
- A. Sự cô đơn, u buồn của con người trước thiên nhiên.
- B. Sức mạnh của bóng tối che lấp vẻ đẹp.
- C. Sự đối lập giữa cái cũ và cái mới trong xã hội.
- D. Vẻ đẹp thuần khiết, thanh cao vươn lên từ bùn lầy, được tôn vinh dưới ánh sáng tinh khôi.
Câu 3: Xét đoạn văn/thơ miêu tả cảm xúc của nhân vật trữ tình/người kể chuyện khi ngắm cảnh đầm sen dưới trăng. Phân tích cách sử dụng từ ngữ biểu cảm và hình ảnh để thể hiện tâm trạng đó. Tâm trạng chủ đạo là gì?
- A. Sự bình yên, thanh tịnh, hòa hợp với thiên nhiên.
- B. Nỗi nhớ quê hương da diết.
- C. Sự sợ hãi, lo lắng trước cảnh đêm.
- D. Niềm vui hân hoan, phấn khởi.
Câu 4: Trong tác phẩm, có câu: "Gió khẽ lay động những chiếc lá sen như thì thầm câu chuyện đêm khuya". Biện pháp tu từ nào được sử dụng trong câu này? Phân tích tác dụng của biện pháp đó.
- A. Ẩn dụ, làm tăng tính trừu tượng cho hình ảnh.
- B. Nhân hóa và so sánh, làm cho cảnh vật trở nên sống động, có hồn và gợi cảm giác về sự giao cảm giữa thiên nhiên và con người.
- C. Hoán dụ, thay thế sự vật bằng đặc điểm của nó.
- D. Điệp ngữ, tạo nhịp điệu cho câu thơ/văn.
Câu 5: Nếu so sánh cảnh "trăng sáng trên đầm sen" được miêu tả trong tác phẩm với một cảnh thiên nhiên khác (ví dụ: "nắng hè rực rỡ trên cánh đồng lúa"), bạn nhận thấy sự khác biệt rõ rệt nhất về không khí và cảm giác mà hai cảnh này mang lại là gì? Phân tích yếu tố nào tạo nên sự khác biệt đó.
- A. Cảnh đầm sen dưới trăng luôn buồn bã hơn cảnh cánh đồng lúa.
- B. Cảnh cánh đồng lúa chỉ mang tính hiện thực, còn cảnh đầm sen mang tính lãng mạn.
- C. Cảnh đầm sen dưới trăng thường gợi không khí tĩnh lặng, huyền ảo, nội tâm; trong khi cảnh cánh đồng lúa dưới nắng hè gợi sự sống động, rực rỡ, tràn đầy sức sống bên ngoài.
- D. Cảnh đầm sen chỉ có ở miền quê, còn cánh đồng lúa có ở khắp nơi.
Câu 6: Giả sử tác phẩm có cấu trúc gồm nhiều đoạn/khổ thơ. Phân tích sự chuyển đổi về hình ảnh, âm thanh hoặc cảm xúc qua các đoạn/khổ đó. Sự chuyển đổi này có tác dụng gì trong việc phát triển chủ đề hoặc tâm trạng tác phẩm?
- A. Làm cho tác phẩm trở nên rời rạc, thiếu liên kết.
- B. Chỉ đơn thuần là miêu tả lại cảnh vật nhiều lần.
- C. Gây sự nhàm chán cho người đọc vì lặp lại ý.
- D. Dẫn dắt người đọc từ miêu tả cảnh vật bên ngoài đến sự chiêm nghiệm, suy tư nội tâm của nhân vật/người nói, làm sâu sắc thêm chủ đề.
Câu 7: Đọc kỹ câu văn/thơ sau: "[Câu chứa một hình ảnh thính giác hoặc khứu giác, ví dụ: Tiếng côn trùng rỉ rả/ Hương sen thoảng đưa trong gió đêm]". Phân tích cách tác giả sử dụng các giác quan (thính giác, khứu giác) để làm phong phú thêm bức tranh "đầm sen dưới trăng".
- A. Tạo nên một bức tranh đa chiều, sống động, giúp người đọc không chỉ "nhìn" mà còn "nghe", "ngửi" được không khí đặc trưng của đêm trăng trên đầm sen.
- B. Làm cho câu văn/thơ trở nên khó hiểu hơn.
- C. Chỉ có tác dụng trang trí, không ảnh hưởng đến nội dung chính.
- D. Giúp người đọc phân biệt rõ ràng các loại âm thanh và mùi hương khác nhau.
Câu 8: Giả sử tác phẩm sử dụng nhiều câu hỏi tu từ. Phân tích tác dụng của việc sử dụng câu hỏi tu từ trong việc biểu đạt cảm xúc hoặc suy nghĩ của nhân vật trữ tình/người kể chuyện trong bối cảnh ngắm trăng.
- A. Để người đọc trả lời trực tiếp.
- B. Làm cho câu văn/thơ dài hơn.
- C. Diễn tả sự băn khoăn, trăn trở, suy ngẫm hoặc nhấn mạnh một cảm xúc, một ý tưởng nào đó của người nói.
- D. Tạo ra một cuộc đối thoại với độc giả.
Câu 9: Nhận xét về nhịp điệu và âm điệu chung của đoạn thơ/văn miêu tả cảnh đầm sen dưới trăng. Nhịp điệu và âm điệu này có sự tương đồng hay đối lập với không khí chung của cảnh vật được miêu tả?
- A. Nhịp điệu chậm rãi, êm đềm, âm điệu du dương thường tương đồng với không khí tĩnh lặng, thơ mộng của cảnh đêm trăng.
- B. Nhịp điệu nhanh, gấp gáp, âm điệu mạnh mẽ, đối lập với sự yên tĩnh của cảnh vật.
- C. Nhịp điệu và âm điệu không có mối liên hệ nào với nội dung.
- D. Chỉ có âm điệu mới quan trọng trong việc thể hiện không khí.
Câu 10: Phân tích mối quan hệ giữa con người (nhân vật trữ tình/người kể chuyện) và thiên nhiên (đầm sen, trăng) trong tác phẩm. Mối quan hệ này được thể hiện qua những chi tiết nào và gợi lên điều gì về cách tác giả nhìn nhận sự tương giao giữa con người và thế giới tự nhiên?
- A. Con người bị thiên nhiên áp đảo, cảm thấy nhỏ bé và sợ hãi.
- B. Con người hòa mình vào thiên nhiên, tìm thấy sự đồng điệu, an ủi, hoặc lấy thiên nhiên làm nơi suy ngẫm về cuộc sống.
- C. Con người đứng ngoài quan sát thiên nhiên một cách khách quan.
- D. Thiên nhiên là kẻ thù của con người.
Câu 11: Chọn một hình ảnh lặp đi lặp lại trong tác phẩm (ví dụ: "ánh trăng", "lá sen", "gió đêm"). Phân tích tác dụng nghệ thuật của việc lặp lại hình ảnh đó.
- A. Làm cho tác phẩm trở nên đơn điệu.
- B. Chỉ để tăng số lượng từ ngữ.
- C. Không có tác dụng gì đặc biệt.
- D. Nhấn mạnh, khắc sâu ấn tượng về hình ảnh, gợi liên tưởng, tạo nhịp điệu hoặc biểu đạt sự ám ảnh, xuyên suốt của một cảm xúc, ý tưởng.
Câu 12: Nếu tác phẩm là một bài thơ, phân tích cách gieo vần và ngắt nhịp (nếu có) trong một khổ thơ cụ thể. Sự kết hợp giữa vần và nhịp có tác động như thế nào đến việc thể hiện nội dung và cảm xúc của khổ thơ đó?
- A. Tạo tính nhạc điệu, sự du dương cho bài thơ, giúp diễn tả không khí êm đềm, sâu lắng hoặc làm nổi bật những điểm nhấn cảm xúc.
- B. Chỉ có tác dụng giúp dễ thuộc bài thơ.
- C. Làm cho cấu trúc bài thơ trở nên phức tạp.
- D. Không liên quan đến việc thể hiện nội dung và cảm xúc.
Câu 13: Đọc đoạn văn miêu tả sự thay đổi của ánh trăng trên mặt đầm theo thời gian (ví dụ: từ lúc trăng mới lên đến khi trăng lên cao). Phân tích cách tác giả sử dụng từ ngữ và hình ảnh để thể hiện sự "vận động" của ánh sáng và bóng tối, dù cảnh vật có vẻ tĩnh lặng.
- A. Tạo cảm giác nhàm chán vì chỉ miêu tả ánh sáng.
- B. Gợi cảm giác về dòng chảy thời gian êm đềm, sự sống động tinh tế của cảnh đêm, và sự quan sát tỉ mỉ của người viết.
- C. Nhấn mạnh sự bất động hoàn toàn của cảnh vật.
- D. Làm cho đoạn văn trở nên khó hình dung.
Câu 14: Chủ đề chính của tác phẩm "Trăng sáng trên đầm sen" là gì? Chọn đáp án khái quát nhất dựa trên phân tích các yếu tố nghệ thuật và nội dung.
- A. Vẻ đẹp của hoa sen.
- B. Ánh trăng trong đêm.
- C. Vẻ đẹp của thiên nhiên (đầm sen dưới trăng) và sự giao cảm, suy ngẫm của con người trước thiên nhiên.
- D. Nỗi buồn về cuộc sống.
Câu 15: Phân tích cách tác giả sử dụng ngôn ngữ (từ láy, từ tượng thanh, từ tượng hình) để gợi tả âm thanh và hình ảnh đặc trưng của đêm trăng trên đầm sen.
- A. Làm cho câu văn/thơ khó đọc.
- B. Chỉ đơn thuần là liệt kê các từ ngữ.
- C. Tạo ra sự mơ hồ, khó hiểu.
- D. Tăng tính gợi hình, gợi cảm, giúp người đọc dễ dàng hình dung và cảm nhận chân thực âm thanh, hình ảnh của cảnh vật.
Câu 16: Giả sử tác phẩm có một đoạn kết thúc mở hoặc chứa đựng một suy ngẫm sâu sắc. Phân tích ý nghĩa của đoạn kết đó đối với toàn bộ tác phẩm và cảm nhận của người đọc.
- A. Gợi mở những suy nghĩ, liên tưởng sâu xa cho người đọc về cuộc sống, thiên nhiên, hoặc thân phận con người, làm tăng chiều sâu tư tưởng của tác phẩm.
- B. Làm cho câu chuyện/bài thơ bị dang dở.
- C. Chỉ là phần thêm vào không quan trọng.
- D. Kết thúc một cách đột ngột, gây khó chịu.
Câu 17: Phân tích cách tác giả thể hiện sự "tĩnh" và "động" trong bức tranh "trăng sáng trên đầm sen". Những yếu tố nào tạo nên sự tĩnh lặng, và những yếu tố nào gợi sự chuyển động (dù rất nhẹ)? Mối quan hệ giữa tĩnh và động này nói lên điều gì?
- A. Tác phẩm chỉ miêu tả sự tĩnh lặng tuyệt đối.
- B. Sự tĩnh lặng là chủ đạo (đầm, trăng), nhưng vẫn có những chuyển động nhẹ nhàng (gió lay lá, hương sen thoảng) tạo nên vẻ đẹp sống động, tinh tế và gợi cảm giác về sự tồn tại, sinh trưởng trong tĩnh lặng.
- C. Các yếu tố động lấn át sự tĩnh lặng.
- D. Sự tĩnh và động hoàn toàn tách biệt, không liên quan đến nhau.
Câu 18: Giả sử tác phẩm sử dụng góc nhìn của người quan sát từ xa. Phân tích ưu điểm của góc nhìn này trong việc khắc họa cảnh "trăng sáng trên đầm sen".
- A. Giúp miêu tả chi tiết từng bông hoa sen.
- B. Làm cho cảnh vật trở nên mờ ảo, khó nhận diện.
- C. Gợi tả được vẻ đẹp bao quát, toàn cảnh, sự huyền ảo, thơ mộng của không gian đêm trăng trên đầm sen từ một khoảng cách nhất định.
- D. Chỉ tập trung vào cảm xúc nội tâm của người quan sát.
Câu 19: Phân tích cách tác giả kết hợp yếu tố tả thực và lãng mạn trong việc miêu tả "trăng sáng trên đầm sen". Những chi tiết nào mang tính tả thực, và những chi tiết nào mang đậm chất lãng mạn, suy tưởng?
- A. Tả thực các đặc điểm cụ thể của đầm sen, ánh trăng; lãng mạn hóa bằng cách nhân hóa, so sánh, gợi cảm xúc, suy tưởng về cảnh vật.
- B. Tác phẩm chỉ hoàn toàn tả thực, không có yếu tố lãng mạn.
- C. Tác phẩm hoàn toàn lãng mạn, không dựa trên thực tế.
- D. Các yếu tố tả thực và lãng mạn mâu thuẫn với nhau.
Câu 20: Dựa vào ngôn ngữ và hình ảnh được sử dụng, bạn dự đoán tác giả của "Trăng sáng trên đầm sen" có thái độ như thế nào đối với thiên nhiên? Phân tích các chi tiết thể hiện thái độ đó.
- A. Thờ ơ, lãnh đạm.
- B. Sợ hãi, xa lánh.
- C. Coi thường, phê phán.
- D. Yêu mến, trân trọng, tìm thấy vẻ đẹp và sự đồng điệu trong thiên nhiên.
Câu 21: Phân tích vai trò của yếu tố "âm thanh" (dù là âm thanh thực hay âm thanh của sự tĩnh lặng) trong việc tạo nên không khí đặc trưng của đêm trăng trên đầm sen trong tác phẩm.
- A. Âm thanh trong tác phẩm làm xao nhãng vẻ đẹp của cảnh vật.
- B. Sự vắng lặng làm nổi bật vẻ tĩnh mịch; những âm thanh nhỏ (gió, côn trùng) làm tăng cảm giác về sự tồn tại, sinh động trong không gian yên tĩnh, gợi cảm giác gần gũi, chân thực.
- C. Tác phẩm không sử dụng yếu tố âm thanh.
- D. Âm thanh được sử dụng để tạo cảm giác ồn ào, náo nhiệt.
Câu 22: Dựa trên bối cảnh và ngôn ngữ tác phẩm, hãy suy đoán về thời điểm sáng tác hoặc cảm hứng sáng tác của tác giả. Điều gì trong tác phẩm gợi ý cho bạn về điều đó?
- A. Tác phẩm được sáng tác trong thời kỳ chiến tranh khốc liệt.
- B. Tác phẩm được sáng tác trong một dịp lễ hội lớn.
- C. Tác phẩm có thể được sáng tác vào một khoảnh khắc chiêm nghiệm, tĩnh lặng của tác giả trước vẻ đẹp thiên nhiên vào đêm trăng, gợi cảm hứng từ sự bình yên, thanh tịnh.
- D. Tác phẩm được sáng tác để ca ngợi một nhân vật lịch sử.
Câu 23: Phân tích sự khác biệt giữa việc miêu tả "trăng sáng trên đầm sen" một cách trực quan (nhìn thấy) và việc miêu tả dựa trên cảm nhận, suy tưởng của nhân vật. Tác giả có xu hướng tập trung vào khía cạnh nào hơn?
- A. Kết hợp cả hai nhưng có xu hướng nghiêng về việc lồng ghép cảm nhận, suy tưởng để làm sâu sắc thêm vẻ đẹp cảnh vật và thể hiện nội tâm.
- B. Chỉ tập trung hoàn toàn vào miêu tả những gì nhìn thấy.
- C. Hoàn toàn chỉ là những suy nghĩ chủ quan, không dựa trên cảnh thực.
- D. Có sự mâu thuẫn giữa miêu tả trực quan và cảm nhận.
Câu 24: Giả sử trong tác phẩm có sử dụng hình ảnh "gương sen" hay "mặt nước đầm sen" như một tấm gương phản chiếu ánh trăng. Phân tích ý nghĩa của hình ảnh này và tác dụng của nó trong việc khắc họa vẻ đẹp hay gợi cảm xúc.
- A. Làm cho cảnh vật trở nên rối mắt.
- B. Chỉ là một chi tiết trang trí.
- C. Gợi cảm giác về sự chia cắt, không liền mạch.
- D. Tăng thêm vẻ đẹp lung linh, huyền ảo, nhân đôi ánh sáng, tạo chiều sâu cho không gian và có thể gợi liên tưởng đến sự phản chiếu nội tâm.
Câu 25: Phân tích cách tác giả tạo ra sự hài hòa giữa các yếu tố thị giác (ánh sáng, màu sắc, hình khối) và phi thị giác (âm thanh, hương thơm, cảm giác mát lạnh) trong bức tranh thiên nhiên.
- A. Kết hợp khéo léo, bổ sung cho nhau để tạo nên một bức tranh thiên nhiên đầy đủ, sống động, chân thực và giàu sức gợi cảm, tác động mạnh mẽ đến giác quan và cảm xúc người đọc.
- B. Các yếu tố giác quan được liệt kê rời rạc.
- C. Chỉ tập trung vào một vài giác quan chính.
- D. Sự kết hợp các giác quan làm giảm hiệu quả miêu tả.
Câu 26: Giả sử tác phẩm có sử dụng một số từ Hán Việt hoặc từ cổ. Phân tích tác dụng của việc sử dụng các từ ngữ này trong bối cảnh miêu tả "trăng sáng trên đầm sen".
- A. Làm cho tác phẩm khó hiểu, xa lạ với người đọc hiện đại.
- B. Góp phần tạo không khí cổ kính, trang trọng, hoặc gợi chiều sâu văn hóa, lịch sử, phù hợp với vẻ đẹp thanh cao, thoát tục của hoa sen và ánh trăng.
- C. Không có tác dụng gì đáng kể.
- D. Làm cho tác phẩm trở nên lỗi thời.
Câu 27: Đọc đoạn văn/thơ miêu tả sự tương tác giữa "trăng" và "sen". Phân tích cách tác giả nhân hóa hoặc gán cho chúng những phẩm chất, hành động giống con người để gợi lên điều gì về mối quan hệ giữa hai yếu tố này.
- A. Làm cho cảnh vật trở nên kỳ quái.
- B. Chỉ là cách nói cho vui tai.
- C. Gợi cảm giác về sự giao hòa, trò chuyện, đồng điệu giữa trăng và sen, như hai thực thể có hồn, làm tăng vẻ đẹp lãng mạn và chiều sâu suy tưởng về thiên nhiên.
- D. Nhấn mạnh sự đối lập gay gắt giữa trăng và sen.
Câu 28: Phân tích vai trò của "không gian" (đầm sen, bầu trời đêm) trong việc làm nền cho sự xuất hiện của "trăng sáng". Không gian này có đặc điểm gì và nó hỗ trợ việc khắc họa ánh trăng như thế nào?
- A. Không gian tĩnh lặng, rộng lớn, hoặc hơi u tối của đầm sen và bầu trời đêm làm nền, tôn lên vẻ sáng tỏ, rực rỡ và sự cô đơn, thanh khiết của ánh trăng.
- B. Không gian quá chật hẹp, làm lu mờ ánh trăng.
- C. Không gian không có ảnh hưởng gì đến hình ảnh ánh trăng.
- D. Không gian là yếu tố chính, ánh trăng chỉ là phụ.
Câu 29: Dựa trên phân tích toàn bộ tác phẩm, bạn đánh giá như thế nào về tính độc đáo trong cách tác giả miêu tả cảnh "trăng sáng trên đầm sen" so với những bài thơ/văn khác cùng chủ đề?
- A. Tác phẩm hoàn toàn giống với các bài khác, không có gì mới.
- B. Chỉ khác biệt ở việc sử dụng từ ngữ khó hiểu.
- C. Tính độc đáo nằm ở việc miêu tả quá chi tiết.
- D. Tính độc đáo có thể nằm ở sự kết hợp hài hòa các giác quan, chiều sâu suy tưởng lồng ghép trong miêu tả, hoặc cách nhìn nhận mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên một cách tinh tế, mới lạ.
Câu 30: Thông điệp chính mà tác giả muốn gửi gắm qua tác phẩm "Trăng sáng trên đầm sen" là gì? Chọn đáp án phù hợp nhất với việc phân tích chủ đề và các yếu tố nghệ thuật.
- A. Ca ngợi vẻ đẹp thanh khiết, bình dị nhưng sâu sắc của thiên nhiên Việt Nam (đầm sen dưới trăng) và gợi mở về sự tìm kiếm vẻ đẹp, sự bình yên trong tâm hồn con người thông qua giao cảm với tự nhiên.
- B. Phê phán sự thờ ơ của con người trước vẻ đẹp thiên nhiên.
- C. Khuyên con người nên sống gần gũi với thiên nhiên.
- D. Miêu tả cuộc sống khó khăn của người dân ở vùng đầm sen.