Trắc nghiệm Viết văn bản thuyết minh về một sự vật, hiện tượng trong tự nhiên - Kết nối tri thức - Đề 10
Trắc nghiệm Viết văn bản thuyết minh về một sự vật, hiện tượng trong tự nhiên - Kết nối tri thức - Đề 10 được xây dựng với nhiều câu hỏi chất lượng, sát với nội dung chương trình học, giúp bạn dễ dàng ôn tập và kiểm tra kiến thức hiệu quả. Hãy cùng bắt đầu làm bài tập trắc nghiệm ngay để nâng cao hiểu biết và chuẩn bị tốt cho kỳ thi sắp tới!
Câu 1: Khi viết văn bản thuyết minh về một hiện tượng tự nhiên như "sự hình thành sương mù", mục đích chính mà người viết cần hướng tới là gì?
- A. Thể hiện cảm xúc, suy nghĩ cá nhân về vẻ đẹp của sương mù.
- B. Giải thích một cách khách quan, khoa học về quá trình và điều kiện hình thành sương mù.
- C. Kêu gọi mọi người cùng bảo vệ môi trường để giảm thiểu sương mù độc hại.
- D. Kể lại một trải nghiệm đáng nhớ khi chứng kiến sương mù dày đặc.
Câu 2: Để văn bản thuyết minh về "vòng tuần hoàn của nước" trở nên dễ hiểu và sinh động hơn, ngoài việc sử dụng ngôn ngữ khoa học chính xác, người viết có thể áp dụng phương tiện nào sau đây?
- A. Sử dụng nhiều từ ngữ biểu cảm, lãng mạn.
- B. Chèn các câu chuyện truyền thuyết về nước.
- C. Kết hợp hình ảnh minh họa, sơ đồ hoặc biểu đồ về các giai đoạn của vòng tuần hoàn.
- D. Trích dẫn các bài thơ, bài hát về nước.
Câu 3: Giả sử bạn đang lập dàn ý cho văn bản thuyết minh về "sự hình thành cầu vồng". Phần thân bài nên tập trung giải thích điều gì là quan trọng nhất?
- A. Vẻ đẹp huyền ảo và ý nghĩa văn hóa của cầu vồng trong các nền văn minh.
- B. Thời điểm và địa điểm thường xuất hiện cầu vồng.
- C. Các loại cầu vồng khác nhau (cầu vồng đôi, cầu vồng mặt trăng...).
- D. Nguyên lý khoa học về sự khúc xạ, phản xạ ánh sáng mặt trời qua các hạt mưa hoặc hơi nước trong không khí.
Câu 4: Khi thuyết minh về một sự vật tự nhiên như "cây san hô", để cung cấp thông tin đầy đủ và chính xác, người viết cần thu thập những loại dữ liệu nào?
- A. Đặc điểm sinh học (cấu tạo, cách sinh sản, môi trường sống), vai trò sinh thái và tình trạng bảo tồn.
- B. Các câu chuyện cổ tích, truyền thuyết liên quan đến san hô.
- C. Giá trị kinh tế và cách khai thác san hô để làm đồ trang sức.
- D. Cảm nhận cá nhân về vẻ đẹp của rạn san hô dưới đáy biển.
Câu 5: Đoạn văn sau sử dụng phương pháp thuyết minh nào là chủ yếu? "Núi lửa là một dạng địa hình được hình thành do hoạt động phun trào của macma nóng chảy từ sâu bên trong lòng đất lên bề mặt. Cấu tạo điển hình của núi lửa bao gồm một miệng núi (hố chảo), một ống dẫn (miệng phun) và một sườn dốc hình nón được tạo nên từ các vật liệu phun trào tích tụ."
- A. So sánh.
- B. Định nghĩa và phân tích cấu tạo.
- C. Nêu ví dụ.
- D. Phân loại.
Câu 6: Yếu tố nào sau đây là quan trọng nhất cần đảm bảo về mặt ngôn ngữ khi viết văn bản thuyết minh về một hiện tượng tự nhiên?
- A. Sử dụng nhiều phép ẩn dụ, hoán dụ để tăng tính nghệ thuật.
- B. Lồng ghép các câu tục ngữ, thành ngữ về hiện tượng đó.
- C. Tính khách quan, chính xác và sử dụng thuật ngữ khoa học phù hợp.
- D. Sử dụng giọng điệu hài hước, gần gũi với người đọc.
Câu 7: Khi thuyết minh về "quá trình quang hợp ở thực vật", một phương pháp hiệu quả để giúp người đọc hình dung rõ ràng là sử dụng phương pháp thuyết minh nào?
- A. Nêu ví dụ về các loại cây có khả năng quang hợp mạnh.
- B. So sánh quang hợp với quá trình hô hấp.
- C. Kể chuyện về sự phát hiện ra quang hợp.
- D. Giải thích theo trình tự các bước diễn ra quá trình quang hợp.
Câu 8: Giả sử bạn đang viết phần kết luận cho văn bản thuyết minh về "hiện tượng nhật thực và nguyệt thực". Nội dung nào sau đây phù hợp nhất để đưa vào phần này?
- A. Tóm lược lại cơ chế hình thành hai hiện tượng và ý nghĩa khoa học/quan sát.
- B. Kêu gọi mọi người xem nhật thực/nguyệt thực vào lần tới.
- C. Phê phán những quan niệm sai lầm về nhật thực/nguyệt thực trong quá khứ.
- D. Dự đoán thời điểm xảy ra nhật thực/nguyệt thực tiếp theo trên thế giới.
Câu 9: Để bài thuyết minh về "sự hình thành và tác động của bão" có tính thuyết phục cao, người viết cần chú trọng vào việc sử dụng loại thông tin nào?
- A. Các câu chuyện dân gian về thần bão.
- B. Số liệu thống kê về tần suất, cường độ bão và thiệt hại do bão gây ra.
- C. Cảm nhận chủ quan về sự đáng sợ của bão.
- D. Danh sách các bộ phim nổi tiếng về bão.
Câu 10: Khi viết về "sự đa dạng sinh học ở rừng nhiệt đới", phương pháp thuyết minh nào giúp làm nổi bật sự phong phú của chủ thể?
- A. Giải thích định nghĩa rừng nhiệt đới.
- B. Phân tích cấu trúc tầng tán của rừng.
- C. Nêu nguyên nhân dẫn đến đa dạng sinh học.
- D. Liệt kê và miêu tả các loài động thực vật đặc trưng, quý hiếm.
Câu 11: Giả sử bạn cần thuyết minh về "quá trình phong hóa đá". Đoạn trích nào sau đây sử dụng ngôn ngữ phù hợp nhất với yêu cầu của văn bản thuyết minh khoa học?
- A. Đá cũng có lúc mệt mỏi, chúng nứt nẻ, vỡ vụn như thể đang khóc thầm vì sự bào mòn của thời gian.
- B. Ôi, những tảng đá già nua! Chúng đã phải chịu đựng biết bao mưa nắng, gió sương để rồi tan thành cát bụi.
- C. Phong hóa là quá trình phá hủy đá và khoáng vật trên bề mặt Trái Đất do tác động của các yếu tố vật lý, hóa học và sinh học, dẫn đến sự phân rã hoặc biến đổi thành phần.
- D. Nhìn những viên đá nhỏ bé lăn lóc, tôi chợt nghĩ về hành trình gian nan mà chúng đã trải qua từ khi còn là tảng đá khổng lồ.
Câu 12: Khi chuẩn bị viết bài thuyết minh về "sự hình thành và hoạt động của sóng thần", bước nào sau đây là quan trọng nhất để đảm bảo nội dung chính xác và đáng tin cậy?
- A. Tìm kiếm thông tin từ các nguồn khoa học, sách báo, website uy tín về địa chất, hải dương học.
- B. Phỏng vấn những người từng chứng kiến sóng thần.
- C. Xem các bộ phim tài liệu hoặc phim điện ảnh về thảm họa sóng thần.
- D. Tham khảo các bài viết trên mạng xã hội về sóng thần.
Câu 13: Để thuyết minh về "đặc điểm và vai trò của rừng ngập mặn", ngoài việc miêu tả cấu tạo cây, rễ, thân, lá, người viết nên tập trung làm rõ điều gì về vai trò của hệ sinh thái này?
- A. Lịch sử phát hiện và khai thác rừng ngập mặn.
- B. Vẻ đẹp cảnh quan của rừng ngập mặn.
- C. Các món ăn đặc sản từ động vật sống trong rừng ngập mặn.
- D. Chức năng chắn sóng, chống xói lở, là nơi sinh sản của nhiều loài thủy sản, và hấp thụ carbon.
Câu 14: Khi thuyết minh về "sự nóng lên toàn cầu", việc sử dụng phương pháp so sánh có thể giúp người đọc hiểu rõ hơn điều gì?
- A. Sự khác biệt giữa khí hậu hiện tại và khí hậu trong quá khứ xa xôi (ví dụ: kỷ băng hà).
- B. Tốc độ tăng nhiệt độ trung bình hiện nay so với tốc độ tăng tự nhiên trong lịch sử Trái Đất.
- C. Nhiệt độ trung bình của Trái Đất so với nhiệt độ của các hành tinh khác trong hệ Mặt Trời.
- D. Lượng khí thải nhà kính của một quốc gia so với quốc gia khác.
Câu 15: Một văn bản thuyết minh hiệu quả về "hiện tượng thủy triều" cần giải thích rõ ràng mối liên hệ giữa thủy triều và yếu tố nào sau đây?
- A. Hoạt động của gió trên mặt biển.
- B. Sự thay đổi nhiệt độ nước biển.
- C. Lực hấp dẫn của Mặt Trăng và Mặt Trời.
- D. Hoạt động của các dòng hải lưu.
Câu 16: Giả sử bạn đang viết bài thuyết minh về "sự hình thành và đặc điểm của hang động Karst". Bạn tìm thấy thông tin về các loại đá vôi, quá trình hòa tan đá vôi do nước mưa và CO2, và sự hình thành thạch nhũ, măng đá. Đây là những thông tin thuộc loại nào cần đưa vào bài viết?
- A. Cơ chế khoa học của hiện tượng.
- B. Giá trị du lịch của hang động.
- C. Lịch sử khám phá hang động.
- D. Các loài động vật sống trong hang động.
Câu 17: Khi viết về "sự chuyển động của các mảng kiến tạo" gây ra động đất và núi lửa, để giúp người đọc dễ hình dung, bạn có thể sử dụng phương pháp thuyết minh nào?
- A. Kể lại một trận động đất lịch sử.
- B. Miêu tả cảm giác khi xảy ra động đất.
- C. Nêu định nghĩa về động đất và núi lửa.
- D. Sử dụng hình ảnh, sơ đồ minh họa về cấu trúc Trái Đất và sự di chuyển của các mảng kiến tạo.
Câu 18: Văn bản thuyết minh về "sự hình thành và tan chảy của sông băng" cần làm rõ yếu tố khí hậu nào tác động trực tiếp và mạnh mẽ nhất đến quá trình này?
- A. Nhiệt độ và lượng mưa/tuyết.
- B. Áp suất không khí.
- C. Độ ẩm không khí.
- D. Tốc độ gió.
Câu 19: Giả sử bạn đang viết bài thuyết minh về "quá trình hình thành đất". Sau khi giải thích các yếu tố chính (đá mẹ, khí hậu, sinh vật, địa hình, thời gian), bạn muốn nhấn mạnh tầm quan trọng của đất đối với sự sống. Bạn nên sử dụng phương pháp thuyết minh nào ở cuối bài?
- A. So sánh đất ở các vùng miền khác nhau.
- B. Phân loại các loại đất chính.
- C. Nêu bật vai trò của đất trong việc cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng, là môi trường sống của sinh vật, lọc nước,...
- D. Đưa ra định nghĩa chi tiết về đất.
Câu 20: Khi thuyết minh về "đặc điểm của sa mạc", để làm rõ sự khắc nghiệt của môi trường này, người viết có thể sử dụng phương pháp nào để so sánh với các môi trường sống khác?
- A. So sánh diện tích sa mạc với diện tích rừng.
- B. So sánh lượng mưa, biên độ nhiệt ngày đêm, và sự đa dạng sinh học ở sa mạc với rừng mưa nhiệt đới hoặc vùng ôn đới.
- C. So sánh tốc độ gió ở sa mạc với tốc độ gió ở vùng ven biển.
- D. So sánh tuổi đời của các sa mạc khác nhau.
Câu 21: Để bài thuyết minh về "sự hình thành và tác động của dòng hải lưu" đạt hiệu quả cao, người viết cần giải thích mối liên hệ giữa dòng hải lưu và yếu tố nào sau đây?
- A. Nhiệt độ, độ mặn nước biển, hướng gió và lực Coriolis.
- B. Hoạt động của núi lửa dưới đáy biển.
- C. Sự di cư của các loài cá lớn.
- D. Mức độ ô nhiễm môi trường biển.
Câu 22: Giả sử bạn đang viết bài thuyết minh về "các loại mây". Để phân biệt rõ ràng giữa mây tích, mây tầng, mây ti, bạn nên sử dụng phương pháp thuyết minh nào là hiệu quả nhất?
- A. Kể về một ngày nhiều mây.
- B. Giải thích chung chung về sự hình thành mây.
- C. Nêu ý nghĩa văn hóa của các loại mây.
- D. Phân loại dựa trên hình dạng, độ cao và thành phần, kết hợp với hình ảnh minh họa.
Câu 23: Khi viết văn bản thuyết minh, việc sắp xếp thông tin theo trình tự thời gian (ví dụ: sự hình thành của một hiện tượng qua các giai đoạn) là một phương pháp tổ chức nội dung hiệu quả. Phương pháp này đặc biệt phù hợp khi thuyết minh về hiện tượng nào sau đây?
- A. Cấu tạo của một viên kim cương.
- B. Đặc điểm của sông Amazon.
- C. Quá trình biến đổi khí hậu trong 100 năm qua.
- D. Vai trò của cây xanh đối với môi trường.
Câu 24: Giả sử bạn cần thuyết minh về "hiện tượng động đất". Để làm nổi bật nguyên nhân chính gây ra động đất, bạn cần tập trung giải thích về điều gì?
- A. Sự giải phóng năng lượng đột ngột do sự dịch chuyển của các mảng kiến tạo dọc theo đứt gãy.
- B. Hoạt động của núi lửa phun trào.
- C. Sự thay đổi áp suất khí quyển.
- D. Thủy triều lên xuống.
Câu 25: Khi thuyết minh về "sự đa dạng của các loài chim", việc phân loại theo tiêu chí nào sau đây giúp người đọc dễ dàng hệ thống hóa kiến thức?
- A. Theo màu sắc lông.
- B. Theo kích thước cơ thể.
- C. Theo nơi lần đầu tiên được phát hiện.
- D. Theo bộ (ví dụ: bộ Sẻ, bộ Gà, bộ Cú...) hoặc môi trường sống (chim nước, chim rừng...).
Câu 26: Để văn bản thuyết minh về "cấu tạo của Trái Đất" (lõi, manti, vỏ Trái Đất) trở nên rõ ràng, người viết nên ưu tiên sử dụng phương pháp thuyết minh nào?
- A. Nêu ví dụ về các loại đá tìm thấy trên bề mặt.
- B. Phân tích cấu trúc theo từng lớp, miêu tả đặc điểm vật lý và thành phần hóa học của mỗi lớp.
- C. So sánh Trái Đất với các hành tinh khác.
- D. Kể về lịch sử nghiên cứu cấu tạo Trái Đất.
Câu 27: Khi thuyết minh về "hiện tượng El Niño và La Niña", để làm rõ tác động toàn cầu của chúng, người viết cần cung cấp thông tin về điều gì?
- A. Sự thay đổi nhiệt độ mặt nước biển ở Thái Bình Dương và ảnh hưởng của nó đến thời tiết, khí hậu ở các khu vực khác trên thế giới.
- B. Lịch sử đặt tên cho hai hiện tượng này.
- C. Số lượng tàu thuyền bị ảnh hưởng bởi hiện tượng.
- D. Mức độ nổi tiếng của hai hiện tượng này trên truyền thông.
Câu 28: Văn bản thuyết minh về một sự vật, hiện tượng tự nhiên thường không sử dụng nhiều yếu tố nào sau đây?
- A. Thông tin khoa học, số liệu.
- B. Thuật ngữ chuyên ngành.
- C. Yếu tố tự sự, miêu tả giàu cảm xúc, biểu cảm.
- D. Các phương pháp thuyết minh như định nghĩa, phân tích, so sánh.
Câu 29: Khi thuyết minh về "đặc điểm của sao chổi", việc sử dụng phương pháp so sánh với các thiên thể khác (ví dụ: tiểu hành tinh, hành tinh) có thể giúp làm nổi bật đặc trưng nào của sao chổi?
- A. Kích thước của sao chổi.
- B. Tốc độ chuyển động của sao chổi.
- C. Quỹ đạo của sao chổi quanh Mặt Trời.
- D. Thành phần cấu tạo (băng, bụi, đá) và sự hình thành đuôi khi tiếp cận Mặt Trời.
Câu 30: Giả sử bạn đang viết bài thuyết minh về "vai trò của hệ sinh thái rừng đối với môi trường". Để chứng minh vai trò này một cách thuyết phục, bạn nên sử dụng phương pháp thuyết minh nào là hiệu quả nhất?
- A. Kể lại một câu chuyện về khu rừng cổ tích.
- B. Phân tích các chức năng cụ thể của rừng (điều hòa khí hậu, giữ đất, giữ nước, nơi ở của động vật, sản xuất oxy...) và đưa ra số liệu minh họa.
- C. Miêu tả vẻ đẹp của cây cối trong rừng.
- D. Liệt kê các loại gỗ quý trong rừng.