Trắc nghiệm Viết văn bản thuyết minh về một tác phẩm văn học - Kết nối tri thức - Đề 06
Trắc nghiệm Viết văn bản thuyết minh về một tác phẩm văn học - Kết nối tri thức - Đề 06 được xây dựng với nhiều câu hỏi chất lượng, sát với nội dung chương trình học, giúp bạn dễ dàng ôn tập và kiểm tra kiến thức hiệu quả. Hãy cùng bắt đầu làm bài tập trắc nghiệm ngay để nâng cao hiểu biết và chuẩn bị tốt cho kỳ thi sắp tới!
Câu 1: Mục đích chính của việc viết một văn bản thuyết minh về một tác phẩm văn học là gì?
- A. Trình bày cảm nhận và đánh giá chủ quan của người viết về tác phẩm.
- B. Cung cấp thông tin khách quan, chính xác về tác phẩm và các yếu tố liên quan để người đọc hiểu rõ hơn.
- C. Phân tích sâu sắc các khía cạnh nghệ thuật và nội dung để chứng minh một luận điểm cụ thể.
- D. Kể lại tóm tắt toàn bộ nội dung câu chuyện hoặc bài thơ một cách chi tiết.
Câu 2: Khi chuẩn bị viết văn bản thuyết minh về một tác phẩm văn học, việc xác định đối tượng người đọc có vai trò quan trọng như thế nào?
- A. Chỉ giúp xác định độ dài cần thiết của văn bản.
- B. Chỉ ảnh hưởng đến việc chọn tác phẩm để thuyết minh.
- C. Giúp lựa chọn nội dung, cách diễn đạt, và mức độ chi tiết phù hợp để người đọc dễ tiếp thu thông tin.
- D. Không ảnh hưởng đáng kể vì văn bản thuyết minh luôn cần giữ tính khách quan tuyệt đối.
Câu 3: Trong cấu trúc của văn bản thuyết minh về tác phẩm văn học, phần Mở bài cần đảm bảo những nội dung cơ bản nào?
- A. Tóm tắt toàn bộ nội dung tác phẩm và nêu cảm nhận cá nhân.
- B. Giới thiệu chi tiết về cuộc đời và sự nghiệp của tác giả.
- C. Nêu bật giá trị nghệ thuật và ý nghĩa của tác phẩm một cách sâu sắc.
- D. Giới thiệu khái quát về tác phẩm (tên, tác giả, thể loại, thời điểm ra đời) và nêu mục đích thuyết minh.
Câu 4: Khi thuyết minh về hoàn cảnh sáng tác của một tác phẩm văn học, người viết cần chú ý đến những yếu tố nào?
- A. Bối cảnh lịch sử, xã hội, văn hóa hoặc những sự kiện/tâm trạng riêng tư của tác giả có ảnh hưởng trực tiếp đến tác phẩm.
- B. Toàn bộ lịch sử phát triển của thể loại văn học đó.
- C. Danh sách các tác phẩm khác cùng ra đời trong năm đó.
- D. Ý kiến của các nhà phê bình về hoàn cảnh sáng tác.
Câu 5: Giả sử bạn cần thuyết minh về bài thơ "Vội vàng" của Xuân Diệu. Để làm rõ phong cách "mới mẻ" của bài thơ, bạn nên tập trung vào phân tích khía cạnh nghệ thuật nào?
- A. Cốt truyện và hệ thống nhân vật.
- B. Diễn biến tâm trạng phức tạp của nhân vật trữ tình.
- C. Việc sử dụng ngôn ngữ, nhịp điệu, hình ảnh thơ độc đáo, khác biệt so với thơ truyền thống.
- D. Giá trị giáo dục và nhân văn mà bài thơ mang lại.
Câu 6: Để làm cho văn bản thuyết minh khách quan và đáng tin cậy, người viết cần làm gì?
- A. Sử dụng nhiều từ ngữ biểu cảm, thể hiện cảm xúc mạnh mẽ.
- B. Trích dẫn ý kiến cá nhân của người viết là chủ yếu.
- C. Chỉ dựa vào trí nhớ về tác phẩm mà không cần tham khảo tài liệu.
- D. Thu thập thông tin từ các nguồn đáng tin cậy (sách giáo khoa, tài liệu nghiên cứu, phê bình uy tín) và trình bày rõ ràng, chính xác.
Câu 7: Khi thuyết minh về nội dung của một truyện ngắn, phần tóm tắt cốt truyện nên được trình bày như thế nào?
- A. Kể lại toàn bộ diễn biến câu chuyện một cách chi tiết, không bỏ sót tình tiết nào.
- B. Trình bày những sự kiện chính, quan trọng theo trình tự thời gian để người đọc nắm được diễn biến cơ bản.
- C. Chỉ nêu tên các nhân vật và mối quan hệ giữa họ.
- D. Tập trung vào phân tích ý nghĩa của các chi tiết nhỏ trong truyện.
Câu 8: Văn bản thuyết minh về tác phẩm văn học khác với văn bản nghị luận văn học ở điểm cốt lõi nào?
- A. Văn bản thuyết minh dài hơn văn bản nghị luận.
- B. Văn bản thuyết minh sử dụng nhiều dẫn chứng từ tác phẩm hơn.
- C. Văn bản thuyết minh chủ yếu cung cấp thông tin khách quan, còn văn bản nghị luận chủ yếu trình bày ý kiến, đánh giá, và chứng minh một luận điểm.
- D. Văn bản thuyết minh không cần bố cục ba phần (mở, thân, kết).
Câu 9: Để thuyết minh về giá trị nội dung (như chủ đề, tư tưởng) của tác phẩm, người viết cần dựa vào đâu?
- A. Cảm xúc cá nhân của người viết khi đọc tác phẩm.
- B. Những suy đoán không có căn cứ về ý đồ của tác giả.
- C. Chỉ dựa vào nhan đề và lời đề từ của tác phẩm.
- D. Phân tích, tổng hợp từ các yếu tố như cốt truyện, nhân vật, chi tiết, hình ảnh, ngôn ngữ trong chính tác phẩm và tham khảo các tài liệu nghiên cứu liên quan.
Câu 10: Khi thuyết minh về giá trị nghệ thuật của tác phẩm, người viết có thể tập trung vào những yếu tố nào?
- A. Thể loại, cấu trúc, ngôn ngữ, giọng điệu, các biện pháp tu từ, cách xây dựng nhân vật, nghệ thuật kể chuyện (đối với truyện).
- B. Tóm tắt nội dung và hoàn cảnh sáng tác.
- C. Danh sách các giải thưởng mà tác phẩm đã đạt được.
- D. Ý nghĩa giáo dục của tác phẩm đối với người đọc.
Câu 11: Giả sử bạn đang viết văn bản thuyết minh về nhân vật Huấn Cao trong "Chữ người tử tù". Để làm nổi bật vẻ đẹp tài hoa của nhân vật này, bạn nên sử dụng phương pháp thuyết minh nào là hiệu quả nhất?
- A. So sánh Huấn Cao với một nhân vật khác không liên quan.
- B. Định nghĩa "tài hoa" là gì.
- C. Trích dẫn và phân tích các chi tiết, hình ảnh, lời nói, hành động của Huấn Cao thể hiện tài viết chữ đẹp và khí phách hiên ngang.
- D. Nêu cảm nhận cá nhân về tài năng của Huấn Cao.
Câu 12: Khi sử dụng phương pháp so sánh trong văn bản thuyết minh (ví dụ: so sánh hai nhân vật, hai tác phẩm cùng đề tài), mục đích chính là gì?
- A. Để thể hiện kiến thức rộng của người viết.
- B. Để làm cho văn bản dài hơn.
- C. Để bày tỏ sự yêu thích tác phẩm này hơn tác phẩm kia.
- D. Để làm nổi bật đặc điểm, giá trị riêng biệt của đối tượng được thuyết minh thông qua việc đặt nó trong mối tương quan với đối tượng khác.
Câu 13: Phần Kết bài của văn bản thuyết minh về tác phẩm văn học cần đảm bảo yêu cầu nào?
- A. Nêu lên những câu hỏi chưa được giải đáp về tác phẩm.
- B. Khẳng định lại giá trị hoặc ý nghĩa nổi bật của tác phẩm một cách cô đọng.
- C. Trình bày thêm một khía cạnh mới chưa được đề cập ở thân bài.
- D. Tóm tắt lại toàn bộ các ý đã trình bày ở thân bài một cách chi tiết.
Câu 14: Giả sử bạn tìm thấy một bài viết trên blog cá nhân của một người đọc về cảm nhận của họ đối với tác phẩm bạn đang thuyết minh. Bạn có nên sử dụng thông tin này trong văn bản của mình không?
- A. Có, vì đó là ý kiến của người đọc thực tế.
- B. Có, nếu ý kiến đó trùng với suy nghĩ của bạn.
- C. Không nên, vì đây là nguồn thông tin mang tính chủ quan và không được kiểm chứng, thiếu độ tin cậy cho văn bản thuyết minh cần tính khách quan.
- D. Chỉ nên sử dụng nếu bài viết đó có lượt xem rất cao.
Câu 15: Để thuyết minh về ảnh hưởng hoặc sự đón nhận của tác phẩm đối với công chúng hoặc giới phê bình, người viết cần tìm kiếm thông tin ở đâu?
- A. Các bài phê bình trên báo, tạp chí văn học uy tín, các công trình nghiên cứu, lịch sử văn học.
- B. Các diễn đàn trực tuyến không chính thống.
- C. Phỏng vấn ngẫu nhiên một vài người đọc.
- D. Chỉ dựa vào số lượng bản in của tác phẩm.
Câu 16: Khi viết văn bản thuyết minh, việc sử dụng các thuật ngữ chuyên ngành văn học (như "biện pháp tu từ", "hình tượng", "chủ nghĩa hiện thực") có cần thiết không?
- A. Không cần thiết, nên dùng từ ngữ thông thường để mọi người đều hiểu.
- B. Có, nhưng cần sử dụng chính xác, đúng ngữ cảnh và có thể giải thích sơ lược nếu cần thiết, tùy thuộc vào đối tượng người đọc.
- C. Chỉ cần liệt kê các thuật ngữ mà không cần giải thích.
- D. Chỉ dùng khi viết cho giới nghiên cứu chuyên sâu.
Câu 17: Một học sinh viết mở bài cho văn bản thuyết minh về "Truyện Kiều" như sau: "Trong kho tàng văn học Việt Nam, có lẽ không tác phẩm nào lại gây tranh cãi và có sức sống mãnh liệt như Truyện Kiều của Nguyễn Du. Tác phẩm này thực sự là một kiệt tác, làm lay động bao thế hệ người đọc." Mở bài này có đáp ứng yêu cầu của văn bản thuyết minh không? Vì sao?
- A. Có, vì nó thể hiện cảm xúc mạnh mẽ và sự yêu thích của người viết.
- B. Có, vì nó nêu được tầm quan trọng của tác phẩm.
- C. Không, vì nó quá ngắn gọn.
- D. Không, vì nó sử dụng quá nhiều nhận xét, đánh giá chủ quan ("có lẽ không tác phẩm nào", "thực sự là một kiệt tác") thay vì cung cấp thông tin khách quan giới thiệu tác phẩm.
Câu 18: Khi thuyết minh về thể loại của tác phẩm (ví dụ: truyện ngắn, thơ trữ tình, kịch), người viết cần làm rõ điều gì?
- A. Lịch sử ra đời của thể loại đó trên thế giới.
- B. Những tác phẩm tiêu biểu khác cùng thể loại.
- C. Đặc điểm cơ bản của thể loại đó được thể hiện trong tác phẩm đang xét.
- D. Sự khác biệt giữa thể loại này với tất cả các thể loại khác.
Câu 19: Phương pháp "phân tích" trong văn bản thuyết minh về tác phẩm văn học được sử dụng chủ yếu để làm gì?
- A. Làm rõ các yếu tố cấu thành (như nhân vật, chi tiết, hình ảnh, ngôn ngữ) để làm nổi bật đặc điểm hoặc ý nghĩa của chúng trong tác phẩm.
- B. Đưa ra ý kiến đánh giá về chất lượng của tác phẩm.
- C. So sánh tác phẩm với các tác phẩm khác.
- D. Tóm tắt lại nội dung chính.
Câu 20: Để đảm bảo tính mạch lạc và liên kết giữa các đoạn trong thân bài, người viết nên sử dụng các yếu tố nào?
- A. Lặp lại ý chính của đoạn trước ở đầu đoạn sau.
- B. Sử dụng thật nhiều từ ngữ khó hiểu.
- C. Thay đổi liên tục chủ đề của mỗi đoạn.
- D. Sử dụng từ ngữ chuyển tiếp, câu nối, hoặc sắp xếp các ý theo một trình tự logic (thời gian, không gian, quan hệ nhân quả, từ tổng quát đến cụ thể).
Câu 21: Khi thuyết minh về nhân vật, người viết cần tránh điều gì?
- A. Nêu tên và vai trò của nhân vật.
- B. Trình bày đặc điểm ngoại hình, tính cách, số phận của nhân vật dựa vào văn bản.
- C. Biến phần thuyết minh thành bài văn phân tích nhân vật sâu sắc có kèm theo cảm xúc cá nhân và đánh giá chủ quan quá nhiều.
- D. Đặt nhân vật trong mối quan hệ với bối cảnh xã hội hoặc các nhân vật khác.
Câu 22: Giả sử bạn đang thuyết minh về bài thơ "Đây thôn Vĩ Dạ". Để làm rõ vẻ đẹp và tâm trạng của bài thơ, bạn cần đặc biệt chú ý đến yếu tố nghệ thuật nào?
- A. Hệ thống hình ảnh thơ, ngôn ngữ, các biện pháp tu từ (ẩn dụ, hoán dụ, nhân hóa...) và giọng điệu của bài thơ.
- B. Tiểu sử chi tiết của tác giả Hàn Mặc Tử.
- C. Tóm tắt cốt truyện (vì đây là thơ trữ tình, không có cốt truyện).
- D. Sự kiện lịch sử diễn ra cùng thời điểm bài thơ ra đời.
Câu 23: Sau khi hoàn thành bản nháp văn bản thuyết minh, bước quan trọng tiếp theo là gì?
- A. Nộp bài ngay lập tức.
- B. Đọc lại một lần duy nhất để kiểm tra lỗi chính tả.
- C. Nhờ người khác viết lại toàn bộ.
- D. Rà soát, chỉnh sửa (về nội dung, bố cục, diễn đạt, lỗi chính tả, ngữ pháp) để hoàn thiện văn bản.
Câu 24: Khi thuyết minh về "giá trị hiện thực" của một tác phẩm, người viết cần tập trung làm rõ điều gì?
- A. Tầm ảnh hưởng của tác phẩm đến xã hội ngày nay.
- B. Cách tác phẩm phản ánh chân thực các vấn đề, hiện tượng, cuộc sống của con người trong một giai đoạn lịch sử xã hội cụ thể.
- C. Các yếu tố tưởng tượng, kỳ ảo trong tác phẩm.
- D. Số lượng độc giả đã đọc tác phẩm.
Câu 25: Giả sử bạn cần thuyết minh về tiểu thuyết "Số đỏ" của Vũ Trọng Phụng. Thông tin nào sau đây ít liên quan nhất đến nội dung thuyết minh về tác phẩm này?
- A. Bối cảnh xã hội thành thị Việt Nam những năm 1930.
- B. Phong cách trào phúng đặc sắc của Vũ Trọng Phụng.
- C. Hệ thống nhân vật điển hình cho xã hội thượng lưu và hạ lưu đương thời.
- D. Chi tiết về sở thích cá nhân của Vũ Trọng Phụng ngoài hoạt động văn học.
Câu 26: Trong văn bản thuyết minh, việc sử dụng các phương tiện phi ngôn ngữ (như hình ảnh bìa sách, chân dung tác giả, bản đồ bối cảnh) có tác dụng gì?
- A. Làm cho văn bản trở nên màu sắc và thu hút hơn một cách tùy tiện.
- B. Thay thế hoàn toàn cho phần mô tả bằng lời.
- C. Minh họa, bổ sung thông tin một cách trực quan, giúp người đọc dễ hình dung và hiểu rõ hơn về tác phẩm hoặc bối cảnh liên quan.
- D. Chỉ dùng để trang trí cho đẹp mắt.
Câu 27: Khi thuyết minh về một bài thơ, việc phân tích cấu trúc (ví dụ: số khổ, số dòng, cách gieo vần) nhằm mục đích gì?
- A. Chứng minh bài thơ tuân thủ nghiêm ngặt quy tắc của thể loại.
- B. Chỉ ra cách cấu trúc góp phần thể hiện nội dung, cảm xúc hoặc ý đồ nghệ thuật của tác giả.
- C. So sánh cấu trúc bài thơ này với tất cả các bài thơ khác của tác giả.
- D. Làm cho phần thuyết minh trở nên học thuật hơn.
Câu 28: Để thuyết minh về "giá trị nhân đạo" của một tác phẩm, người viết cần tập trung vào những khía cạnh nào?
- A. Số lượng nhân vật bất hạnh trong tác phẩm.
- B. Những lời kêu gọi hành động cụ thể được nêu trong tác phẩm.
- C. Cách tác giả miêu tả cảnh thiên nhiên tươi đẹp.
- D. Sự đồng cảm, xót thương của tác giả trước số phận con người, việc lên án cái ác, bảo vệ phẩm giá con người, hoặc niềm tin vào khả năng hướng thiện của con người được thể hiện qua tác phẩm.
Câu 29: Khi rà soát lại văn bản thuyết minh, bạn phát hiện một đoạn chứa đầy những câu như "Tôi nghĩ rằng tác phẩm này rất hay...", "Theo ý kiến của tôi, nhân vật này thật đáng thương...". Bạn cần chỉnh sửa đoạn này như thế nào để phù hợp với tính chất của văn bản thuyết minh?
- A. Thay thế các cách diễn đạt mang tính chủ quan ("tôi nghĩ", "theo ý kiến của tôi") bằng cách trình bày thông tin một cách khách quan, dựa trên phân tích tác phẩm hoặc nguồn tham khảo.
- B. Giữ nguyên vì đó là cảm xúc chân thật của người viết.
- C. Thêm nhiều từ ngữ biểu cảm hơn nữa.
- D. Xóa bỏ hoàn toàn đoạn đó mà không thay thế.
Câu 30: Việc hiểu rõ bối cảnh văn hóa, xã hội, lịch sử khi tác phẩm ra đời giúp ích gì cho việc viết văn bản thuyết minh?
- A. Chỉ giúp người viết có thêm thông tin để làm dài bài viết.
- B. Giúp người viết bày tỏ cảm xúc cá nhân dễ dàng hơn.
- C. Giúp người đọc (và người viết) hiểu sâu sắc hơn về ý nghĩa, thông điệp của tác phẩm, về động cơ sáng tác của tác giả và sự đón nhận của tác phẩm trong thời đại đó.
- D. Không có tác dụng đáng kể, chỉ cần tập trung vào nội dung tác phẩm.