Trắc nghiệm Công nghệ 10 Cánh diều Chủ đề 4: Công nghệ giống cây trồng - Đề 04 được xây dựng với nhiều câu hỏi chất lượng, sát với nội dung chương trình học, giúp bạn dễ dàng ôn tập và kiểm tra kiến thức hiệu quả. Hãy cùng bắt đầu làm bài tập trắc nghiệm ngay để nâng cao hiểu biết và chuẩn bị tốt cho kỳ thi sắp tới!
Câu 1: Một nông dân muốn cải thiện năng suất lúa trên diện tích đất nhiễm phèn nhẹ. Giống lúa hiện tại có năng suất cao nhưng kém chịu phèn. Anh ta cần tìm một giống lúa mới vừa giữ được năng suất cao, vừa có khả năng chống chịu tốt với điều kiện đất này. Trong các tiêu chí của một giống cây trồng tốt, tiêu chí nào đang được nông dân này ưu tiên hàng đầu trong tình huống cụ thể này?
- A. Phẩm chất tốt
- B. Khả năng chống chịu với điều kiện ngoại cảnh bất lợi
- C. Năng suất cao và ổn định
- D. Có thời gian sinh trưởng phù hợp
Câu 2: Để tạo ra một giống cây trồng mới có đặc điểm kết hợp từ hai giống bố mẹ khác nhau (ví dụ: chịu hạn tốt từ giống A và năng suất cao từ giống B), phương pháp chọn tạo giống nào là phổ biến và hiệu quả nhất?
- A. Lai tạo
- B. Chọn lọc tự nhiên
- C. Gây đột biến
- D. Nuôi cấy mô
Câu 3: Phương pháp chọn lọc hàng loạt thường được áp dụng cho loại cây trồng nào và có ưu điểm gì?
- A. Cây tự thụ phấn, đòi hỏi kỹ thuật cao
- B. Cây giao phấn, độ đồng đều của giống mới rất cao
- C. Cây giao phấn, đơn giản, dễ thực hiện, tốn ít công sức
- D. Cây tự thụ phấn, tạo ra dòng thuần nhanh chóng
Câu 4: Khi thực hiện lai hai dòng thuần khác nhau (P) để tạo ra thế hệ F1 có ưu thế lai, bước tiếp theo sau khi thu hoạch hạt F1 là gì trong quy trình chọn tạo giống bằng lai?
- A. Tiến hành lai tiếp F1 với P để tạo F2
- B. Chọn lọc các cá thể tốt nhất ở F1 để nhân giống hàng loạt
- C. Gây đột biến trên hạt F1 để tăng biến dị
- D. Gieo hạt F1 và đánh giá ưu thế lai so với bố mẹ
Câu 5: Phương pháp gây đột biến nhân tạo thường được sử dụng để:
- A. Nhân nhanh số lượng cây giống trong thời gian ngắn
- B. Tạo ra nguồn biến dị mới cho công tác chọn giống
- C. Kết hợp đặc tính của hai loài khác nhau
- D. Loại bỏ các gen không mong muốn
Câu 6: Giả sử bạn muốn nhân nhanh số lượng lớn cây hoa lan quý hiếm mà vẫn giữ nguyên vẹn các đặc tính di truyền của cây mẹ. Phương pháp nhân giống nào sau đây là phù hợp và hiệu quả nhất?
- A. Gieo hạt
- B. Giâm cành
- C. Chiết cành
- D. Nuôi cấy mô (vi nhân giống)
Câu 7: So sánh phương pháp giâm cành và ghép cành trong nhân giống vô tính. Điểm khác biệt cơ bản nhất giữa hai phương pháp này là gì?
- A. Giâm cành tạo cây con từ hạt, ghép cành tạo cây con từ cành.
- B. Giâm cành dùng một phần thân/cành để ra rễ, ghép cành nối cành/mắt ghép vào gốc ghép.
- C. Giâm cành tạo cây con mang đặc tính của cành giâm, ghép cành tạo cây con mang đặc tính của cành/mắt ghép và có thể chịu ảnh hưởng của gốc ghép.
- D. Giâm cành chỉ áp dụng cho cây thân gỗ, ghép cành áp dụng cho cả cây thân thảo.
Câu 8: Phương pháp nhân giống hữu tính (gieo hạt) có ưu điểm gì so với các phương pháp nhân giống vô tính?
- A. Tạo ra số lượng lớn cây con trong một lần, dễ thực hiện trên diện rộng, cây con có khả năng thích nghi cao.
- B. Giữ nguyên vẹn đặc tính di truyền của cây mẹ, cây con sinh trưởng nhanh.
- C. Cây con đồng đều, sạch bệnh, rút ngắn thời gian sinh trưởng.
- D. Áp dụng được cho mọi loại cây trồng, kể cả cây không có khả năng ra hoa, kết hạt.
Câu 9: Tại sao việc chọn lọc cá thể (chọn những cây tốt nhất từ quần thể, trồng riêng và theo dõi qua các thế hệ) lại hiệu quả hơn chọn lọc hàng loạt trong việc tạo giống cây tự thụ phấn?
- A. Chọn lọc cá thể tạo ra nguồn biến dị lớn hơn.
- B. Chọn lọc cá thể giúp cây con chống chịu sâu bệnh tốt hơn.
- C. Chọn lọc cá thể đơn giản và tốn ít thời gian hơn.
- D. Cây tự thụ phấn dễ tạo dòng thuần, chọn lọc cá thể giúp phát hiện và giữ lại các dòng thuần mang đặc tính tốt.
Câu 10: Một giống cây ăn quả mới được tạo ra bằng phương pháp ghép. Người ta ghép mắt của cây mẹ có quả ngon, năng suất cao vào gốc của cây dại có bộ rễ khỏe, chống chịu sâu bệnh tốt. Cây con sau khi ghép sẽ mang đặc điểm chủ yếu của phần nào?
- A. Mang đặc điểm của mắt ghép (quả ngon, năng suất cao) và bộ rễ của gốc ghép (khỏe, chống chịu sâu bệnh).
- B. Mang đặc điểm trung gian giữa mắt ghép và gốc ghép.
- C. Chỉ mang đặc điểm của gốc ghép (bộ rễ khỏe, chống chịu sâu bệnh).
- D. Chỉ mang đặc điểm của mắt ghép (quả ngon, năng suất cao).
Câu 11: Khái niệm "ưu thế lai" (heterosis) trong chọn tạo giống cây trồng lai F1 đề cập đến hiện tượng nào?
- A. Thế hệ lai F1 có khả năng chống chịu sâu bệnh kém hơn bố mẹ.
- B. Thế hệ lai F1 có sức sống, khả năng sinh trưởng, phát triển và năng suất vượt trội so với cả hai dạng bố mẹ thuần chủng.
- C. Thế hệ lai F1 chỉ biểu hiện các đặc điểm tốt của một trong hai bố mẹ.
- D. Thế hệ lai F1 bị thoái hóa giống và giảm năng suất.
Câu 12: Tại sao cây trồng nhân giống bằng phương pháp vô tính (giâm, chiết, ghép, nuôi cấy mô) lại giữ được đặc tính di truyền ổn định và giống hệt cây mẹ?
- A. Vì quá trình này có sự kết hợp vật chất di truyền từ nhiều cây bố mẹ.
- B. Vì cây con được trồng trong môi trường hoàn toàn giống với cây mẹ.
- C. Vì cây con được hình thành từ một phần cơ thể (tế bào, mô, cơ quan sinh dưỡng) của cây mẹ thông qua nguyên phân, không có sự tái tổ hợp vật chất di truyền.
- D. Vì cây con được xử lý bằng các hóa chất đặc biệt để ổn định bộ gen.
Câu 13: Một trong những nhược điểm chính của việc sử dụng hạt để nhân giống (hữu tính) là gì, đặc biệt đối với các cây ăn quả lâu năm?
- A. Tạo ra số lượng cây con quá ít.
- B. Cây con dễ bị phân li tính trạng, không giữ được đặc điểm tốt của cây mẹ ban đầu, thời gian ra hoa kết quả lâu.
- C. Cây con thường bị nhiễm sâu bệnh từ hạt.
- D. Kỹ thuật gieo hạt rất phức tạp và tốn kém.
Câu 14: Công nghệ nuôi cấy mô tế bào thực vật (vi nhân giống) mang lại lợi ích vượt trội nào so với các phương pháp nhân giống vô tính truyền thống (giâm, chiết, ghép)?
- A. Nhân nhanh số lượng cây giống trên quy mô công nghiệp trong không gian nhỏ, tạo ra cây con sạch bệnh, giữ nguyên đặc tính cây mẹ.
- B. Tạo ra cây con có khả năng chống chịu sâu bệnh vượt trội so với cây mẹ.
- C. Giúp cây con ra hoa kết quả sớm hơn rất nhiều so với cây mẹ.
- D. Có thể áp dụng cho tất cả các loại cây trồng, kể cả những cây khó nhân giống bằng phương pháp truyền thống.
Câu 15: Trong quy trình nhân giống vô tính bằng giâm cành, tại sao việc chọn cành giâm từ cây mẹ khỏe mạnh, không sâu bệnh và đang ở giai đoạn sinh trưởng tốt lại quan trọng?
- A. Để cành giâm có màu sắc đẹp hơn khi ra rễ.
- B. Để cành giâm có thể tự tổng hợp chất dinh dưỡng mà không cần đất.
- C. Để đảm bảo cành giâm có kích thước lớn nhất.
- D. Để cành giâm có đủ sức sống, khả năng ra rễ cao và cây con sau này thừa hưởng đặc tính tốt, không mang mầm bệnh từ cây mẹ.
Câu 16: Một nhà khoa học đang nghiên cứu tạo ra giống cây cà chua có khả năng tự tổng hợp một loại vitamin nhất định mà bình thường không có. Phương pháp công nghệ sinh học nào có khả năng giúp thực hiện mục tiêu này?
- A. Nhân giống bằng phương pháp giâm cành.
- B. Lai tạo giữa các giống cà chua hiện có.
- C. Công nghệ chuyển gen.
- D. Gây đột biến bằng tia phóng xạ.
Câu 17: Giống cây trồng kháng sâu bệnh giúp giảm thiểu việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, từ đó góp phần bảo vệ môi trường và sức khỏe con người. Đây là minh chứng cho vai trò nào của giống cây trồng trong sản xuất nông nghiệp?
- A. Góp phần tăng năng suất và chất lượng nông sản.
- B. Góp phần đa dạng hóa cây trồng.
- C. Góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng đất.
- D. Góp phần bảo vệ môi trường sinh thái và phát triển bền vững.
Câu 18: Tại sao việc chọn giống cây trồng phù hợp với điều kiện khí hậu, đất đai của từng địa phương lại là yếu tố quan trọng hàng đầu quyết định sự thành công của vụ mùa?
- A. Giúp cây sinh trưởng, phát triển tốt nhất, chống chịu được các điều kiện bất lợi, cho năng suất và chất lượng cao.
- B. Giúp giảm chi phí đầu tư cho phân bón.
- C. Giúp cây ra hoa kết quả đồng đều hơn.
- D. Giúp cây trồng không bị sâu bệnh tấn công.
Câu 19: Một giống lúa mới được tạo ra bằng phương pháp lai tạo và chọn lọc, có năng suất vượt trội trong điều kiện phòng thí nghiệm. Tuy nhiên, khi đưa ra sản xuất đại trà ở nhiều vùng miền khác nhau, năng suất lại không ổn định và dễ nhiễm một số loại sâu bệnh phổ biến. Theo bạn, giống lúa này chưa đáp ứng tốt tiêu chí nào của một giống cây trồng tốt cần được khảo nghiệm trước khi công nhận?
- A. Phẩm chất tốt.
- B. Có thời gian sinh trưởng phù hợp.
- C. Năng suất cao và ổn định, khả năng chống chịu với điều kiện ngoại cảnh và sâu bệnh.
- D. Dễ nhân giống.
Câu 20: Phương pháp chọn lọc cá thể thường được bắt đầu bằng việc chọn lọc các cây có đặc điểm tốt nhất từ quần thể ban đầu. Sau đó, các cây này được trồng riêng. Bước tiếp theo quan trọng nhất để đánh giá và chọn lọc ở các thế hệ sau là gì?
- A. Tiến hành lai các cây được chọn lọc với nhau.
- B. Theo dõi, đánh giá và chọn lọc các cây ưu tú nhất qua nhiều thế hệ để tạo dòng thuần hoặc giống mới.
- C. Gây đột biến trên các cây được chọn lọc.
- D. Nhân giống vô tính hàng loạt từ các cây được chọn lọc ngay từ thế hệ đầu tiên.
Câu 21: Ưu điểm của phương pháp chiết cành so với giâm cành là gì?
- A. Tạo ra số lượng cây con nhiều hơn trong cùng thời gian.
- B. Áp dụng được cho tất cả các loại cây thân gỗ.
- C. Cây con sau khi chiết có khả năng chống chịu sâu bệnh tốt hơn.
- D. Cành chiết khi tách khỏi cây mẹ đã có rễ, tỉ lệ sống cao hơn và cây con nhanh ra hoa kết quả hơn cành giâm.
Câu 22: Tại sao trong kỹ thuật ghép cây, việc cắt vát gốc ghép và cành/mắt ghép phải phẳng, dài và vết cắt phải khớp với nhau?
- A. Để tăng diện tích tiếp xúc giữa tầng sinh mạch của gốc ghép và cành/mắt ghép, giúp chúng dễ dàng nối liền và cây ghép nhanh sống.
- B. Để giảm thiểu sự thoát hơi nước của cành/mắt ghép.
- C. Để vết ghép không bị nhiễm nấm bệnh.
- D. Để cây ghép có dáng đẹp sau này.
Câu 23: Khi sử dụng phương pháp nuôi cấy mô để nhân giống, môi trường nuôi cấy cần đảm bảo những yếu tố cơ bản nào?
- A. Chỉ cần nước và ánh sáng.
- B. Chứa đầy đủ các chất dinh dưỡng khoáng, vitamin, đường, chất điều hòa sinh trưởng thực vật và phải vô trùng.
- C. Chứa đất sạch đã được xử lý.
- D. Chỉ cần các loại hormone tăng trưởng.
Câu 24: Giống lúa ST25, nổi tiếng với chất lượng gạo ngon, mùi thơm đặc trưng, là kết quả của quá trình chọn tạo giống kéo dài nhiều năm với sự kết hợp của các phương pháp lai tạo và chọn lọc. Đặc điểm "thơm ngon" này thuộc tiêu chí nào của giống cây trồng tốt?
- A. Phẩm chất tốt.
- B. Năng suất cao và ổn định.
- C. Khả năng chống chịu.
- D. Thời gian sinh trưởng.
Câu 25: Việc sử dụng giống cây trồng ngắn ngày, cho thu hoạch nhanh giúp người nông dân có thể tăng số vụ gieo trồng trong năm trên cùng một diện tích. Điều này thể hiện vai trò nào của giống cây trồng?
- A. Góp phần tăng năng suất.
- B. Góp phần cải thiện phẩm chất nông sản.
- C. Góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng đất đai.
- D. Góp phần chống chịu sâu bệnh.
Câu 26: Trong kỹ thuật ghép cành, phần nào của cây sẽ quyết định bộ rễ, khả năng hút nước và chất dinh dưỡng, cũng như khả năng chống chịu với điều kiện đất đai, sâu bệnh ở rễ?
- A. Cành/mắt ghép.
- B. Gốc ghép.
- C. Mối ghép.
- D. Vật liệu buộc vết ghép.
Câu 27: Phương pháp chọn lọc hàng loạt thường được thực hiện như sau: Chọn các cây có đặc điểm tốt trong quần thể, thu hạt của chúng, trộn lẫn hạt và gieo thành vụ sau. Tiếp tục lặp lại quá trình này qua vài vụ. Phương pháp này dựa trên cơ sở khoa học nào?
- A. Chọn lọc các cá thể tốt trong quần thể cây giao phấn để tăng tần số các gen tốt trong quần thể qua các thế hệ.
- B. Tạo ra các đột biến mới có lợi.
- C. Tạo ra các dòng thuần có đặc điểm mong muốn.
- D. Ứng dụng ưu thế lai ở thế hệ F1.
Câu 28: Một nhà vườn muốn nhân giống nhanh một loại cây cảnh đột biến có màu lá rất lạ và đẹp, nhưng cây này lại rất khó ra rễ khi giâm cành. Phương pháp nhân giống nào có khả năng giải quyết được vấn đề này và bảo toàn đặc tính đột biến quý?
- A. Gieo hạt từ cây đột biến.
- B. Chiết cành từ cây đột biến.
- C. Ghép mắt của cây đột biến lên gốc cây khác.
- D. Nuôi cấy mô từ một phần nhỏ của cây đột biến.
Câu 29: Tại sao việc khảo nghiệm giống cây trồng trước khi đưa ra sản xuất đại trà lại là bước không thể thiếu trong quy trình chọn tạo giống?
- A. Để giảm chi phí sản xuất hạt giống.
- B. Để xác định giá bán của giống mới.
- C. Để đánh giá chính xác và khách quan năng suất, chất lượng, khả năng chống chịu của giống mới trong các điều kiện sinh thái khác nhau trước khi công nhận và phổ biến rộng rãi.
- D. Để tạo ra thêm nguồn biến dị cho giống mới.
Câu 30: Công nghệ nào sau đây được xem là tiên tiến nhất hiện nay trong việc tạo ra các giống cây trồng có đặc tính mới theo ý muốn, chẳng hạn như kháng sâu, kháng bệnh, hoặc tăng hàm lượng dinh dưỡng?
- A. Công nghệ gen (chuyển gen).
- B. Gây đột biến bằng tia phóng xạ.
- C. Lai giữa các giống khác loài.
- D. Chọn lọc cá thể kết hợp với lai tạo.