15+ Đề Trắc nghiệm Sinh 10 – Cánh diều – Bài 2: Các phương pháp nghiên cứu và học tập môn Sinh học

Câu 1: Khi một nhà khoa học quan sát hành vi săn mồi của một loài động vật trong môi trường tự nhiên của chúng mà không có bất kỳ sự can thiệp nào, họ đang sử dụng phương pháp nghiên cứu chủ yếu nào trong Sinh học?

• A. Phương pháp quan sát
• B. Phương pháp thực nghiệm khoa học
• C. Phương pháp làm việc trong phòng thí nghiệm
• D. Phương pháp tin sinh học

Câu 2: Một nhóm học sinh muốn tìm hiểu xem nhiệt độ có ảnh hưởng đến tốc độ nảy mầm của hạt đậu xanh hay không. Họ chuẩn bị ba đĩa petri chứa hạt đậu xanh, mỗi đĩa được đặt ở một nhiệt độ khác nhau (15°C, 25°C, 35°C) và theo dõi số hạt nảy mầm sau 3 ngày. Phương pháp nghiên cứu chính mà nhóm học sinh này áp dụng là gì?

• A. Phương pháp quan sát
• B. Phương pháp thực nghiệm khoa học
• C. Phương pháp làm việc trong phòng thí nghiệm
• D. Phương pháp tin sinh học

Câu 3: Để nghiên cứu cấu trúc siêu hiển vi của một bào quan trong tế bào thực vật, phương tiện hỗ trợ quan sát nào là phù hợp nhất?

• A. Kính lúp
• B. Kính hiển vi quang học
• C. Mắt thường
• D. Kính hiển vi điện tử

Câu 4: Trong tiến trình nghiên cứu khoa học, sau khi đã quan sát và đặt câu hỏi về một hiện tượng, bước tiếp theo cần thực hiện là gì?

• A. Tiến hành thí nghiệm để kiểm tra
• B. Thu thập dữ liệu và báo cáo
• C. Hình thành giả thuyết khoa học
• D. Xử lý số liệu

Câu 5: Một giả thuyết khoa học tốt cần có đặc điểm nào sau đây?

• A. Có khả năng kiểm chứng được bằng thực nghiệm hoặc quan sát.
• B. Luôn luôn đúng trong mọi trường hợp.
• C. Phải là một sự thật đã được chứng minh.
• D. Không cần dựa trên quan sát ban đầu.

Câu 6: Phương pháp nào trong Sinh học cho phép xử lý và phân tích lượng lớn dữ liệu di truyền (ví dụ: trình tự DNA, cấu trúc protein) bằng cách sử dụng máy tính và các thuật toán chuyên biệt?

• A. Phương pháp quan sát
• B. Phương pháp thực nghiệm khoa học
• C. Phương pháp làm việc trong phòng thí nghiệm
• D. Phương pháp tin sinh học

Câu 7: Khi làm việc với hóa chất trong phòng thí nghiệm Sinh học, quy tắc an toàn quan trọng nhất cần tuân thủ là gì?

• A. Ăn uống trong phòng thí nghiệm.
• B. Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng hóa chất và tuân thủ quy định an toàn.
• C. Đổ trực tiếp hóa chất thừa xuống cống.
• D. Làm thí nghiệm một mình để tập trung.

Câu 8: Giả sử bạn đang nghiên cứu ảnh hưởng của độ mặn lên sự phát triển của cây lúa. Bạn trồng lúa trong các chậu với nồng độ muối khác nhau (0%, 0.5%, 1%, 1.5%). Biến độc lập (Independent Variable) trong thí nghiệm này là gì?

• A. Nồng độ muối trong đất/nước.
• B. Chiều cao của cây lúa.
• C. Số lượng hạt lúa nảy mầm.
• D. Loài cây lúa được sử dụng.

Câu 9: Vẫn với thí nghiệm về ảnh hưởng của độ mặn lên sự phát triển của cây lúa ở Câu 8, biến phụ thuộc (Dependent Variable) có thể là gì?

• A. Nồng độ muối.
• B. Số lượng chậu thí nghiệm.
• C. Chiều cao trung bình của cây lúa sau một thời gian.
• D. Loại đất trồng lúa.

Câu 10: Tại sao việc ghi chép cẩn thận và đầy đủ thông tin trong quá trình quan sát hoặc thực hiện thí nghiệm lại rất quan trọng?

• A. Chỉ để hoàn thành báo cáo cho giáo viên.
• B. Để làm cho công việc trở nên phức tạp hơn.
• C. Không quan trọng lắm vì có thể nhớ.
• D. Để có dữ liệu chính xác cho việc phân tích, xử lý và báo cáo kết quả.

Câu 11: Một nhà nghiên cứu thu thập hàng terabyte dữ liệu từ dự án giải mã bộ gen của hàng ngàn loài vi khuẩn. Công cụ hoặc phương pháp nào sau đây là cần thiết nhất để xử lý và tìm kiếm các đoạn gen tương đồng trong khối dữ liệu khổng lồ này?

• A. Phần mềm và cơ sở dữ liệu tin sinh học.
• B. Kính hiển vi điện tử.
• C. Máy ly tâm tốc độ cao.
• D. Thiết bị chưng cất.

Câu 12: Trong phương pháp quan sát, bước "Xử lí thông tin và báo cáo kết quả" thường bao gồm những hoạt động nào?

• A. Chỉ cần ghi lại những gì nhìn thấy.
• B. Đặt ra câu hỏi mới.
• C. Sắp xếp, phân loại, phân tích thông tin và trình bày kết quả (báo cáo).
• D. Thay đổi dữ liệu cho phù hợp với giả thuyết ban đầu.

Câu 13: Bạn đang thực hiện thí nghiệm nuôi cấy mô thực vật trong điều kiện vô trùng. Thiết bị an toàn nào sau đây là **ít** cần thiết nhất trong quá trình này so với các thiết bị khác?

• A. Áo bảo hộ.
• B. Găng tay.
• C. Kính bảo vệ mắt.
• D. Búa thoát hiểm.

Câu 14: Điểm khác biệt cốt lõi giữa phương pháp quan sát và phương pháp thực nghiệm khoa học là gì?

• A. Phương pháp quan sát chỉ dùng mắt thường, còn thực nghiệm dùng thiết bị.
• B. Phương pháp thực nghiệm có sự tác động chủ đích lên đối tượng, còn quan sát thì không.
• C. Phương pháp quan sát chỉ diễn ra ngoài tự nhiên, còn thực nghiệm chỉ trong phòng thí nghiệm.
• D. Phương pháp quan sát không cần ghi chép, còn thực nghiệm thì cần.

Câu 15: Một nhà khoa học muốn kiểm tra giả thuyết rằng một loại thuốc mới có hiệu quả trong việc điều trị bệnh X. Họ chia bệnh nhân thành hai nhóm: một nhóm dùng thuốc mới và một nhóm dùng giả dược (placebo). Sau một thời gian, họ so sánh kết quả điều trị giữa hai nhóm. Đây là ví dụ điển hình của bước nào trong tiến trình nghiên cứu khoa học?

• A. Quan sát và đặt câu hỏi.
• B. Hình thành giả thuyết khoa học.
• C. Kiểm tra giả thuyết khoa học.
• D. Làm báo cáo kết quả nghiên cứu.

Câu 16: Sau khi hoàn thành thí nghiệm và thu thập dữ liệu, bước tiếp theo trong tiến trình nghiên cứu khoa học là gì?

• A. Đặt câu hỏi mới.
• B. Thay đổi giả thuyết ban đầu.
• C. Lặp lại thí nghiệm ngay lập tức.
• D. Xử lý số liệu, phân tích và làm báo cáo kết quả.

Câu 17: Bạn được giao nhiệm vụ nhận diện các loại vi khuẩn khác nhau dựa trên hình dạng và cấu trúc hiển vi của chúng sau khi nhuộm Gram. Bạn cần sử dụng phương pháp và thiết bị nào là chủ yếu?

• A. Quan sát ngoài tự nhiên và ghi chép.
• B. Làm việc trong phòng thí nghiệm với kính hiển vi.
• C. Sử dụng phương pháp tin sinh học để phân tích trình tự gen.
• D. Thiết lập một thí nghiệm thực địa.

Câu 18: Mục tiêu cuối cùng của việc làm báo cáo kết quả nghiên cứu khoa học là gì?

• A. Trình bày quá trình, kết quả và kết luận của nghiên cứu để chia sẻ với người khác.
• B. Chỉ để lưu trữ thông tin cho riêng mình.
• C. Để chứng minh rằng giả thuyết ban đầu luôn đúng.
• D. Để kết thúc quá trình nghiên cứu mà không cần ai biết kết quả.

Câu 19: Khi sử dụng kính hiển vi quang học để quan sát mẫu vật, điều chỉnh bộ phận nào giúp thay đổi độ nét của ảnh?

• A. Bàn kính.
• B. Nguồn sáng.
• C. Ốc vĩ cấp và ốc vít cấp.
• D. Mâm quay vật kính.

Câu 20: Phương pháp tin sinh học có vai trò quan trọng trong việc giải quyết những vấn đề sinh học phức tạp nào?

• A. Quan sát hành vi động vật ngoài tự nhiên.
• B. Nuôi cấy vi khuẩn trong phòng thí nghiệm.
• C. Quan sát cấu tạo hiển vi của tế bào.
• D. Phân tích dữ liệu bộ gen quy mô lớn để tìm kiếm mối liên hệ giữa gen và bệnh.

Câu 21: Bạn đang thiết kế một thí nghiệm để kiểm tra xem việc bổ sung một loại phân bón mới có làm tăng năng suất cây trồng hay không. Để đảm bảo kết quả thí nghiệm đáng tin cậy, bạn cần có nhóm đối chứng (control group). Nhóm đối chứng này nên được xử lý như thế nào?

• A. Được bón phân bón mới với liều lượng cao hơn.
• B. Được trồng trong điều kiện tương tự nhưng không bón phân bón mới.
• C. Được trồng trong điều kiện khác biệt hoàn toàn.
• D. Không cần nhóm đối chứng, chỉ cần quan sát nhóm bón phân mới.

Câu 22: Khi tiến hành quan sát một mẫu vật dưới kính hiển vi, bạn thấy ảnh bị mờ. Bạn đã sử dụng vật kính 10x và thị kính 10x. Bộ phận nào bạn nên điều chỉnh đầu tiên để làm rõ ảnh?

• A. Mâm quay vật kính để chuyển sang vật kính khác.
• B. Nguồn sáng để tăng độ sáng.
• C. Ốc vĩ cấp.
• D. Chỉ cần điều chỉnh thị kính.

Câu 23: Một nhà sinh vật học biển đang nghiên cứu sự đa dạng sinh học của các rạn san hô. Ông lặn xuống biển, chụp ảnh, quay video và ghi lại danh sách các loài sinh vật nhìn thấy. Phương pháp chính ông đang sử dụng là gì?

• A. Quan sát.
• B. Thực nghiệm khoa học.
• C. Làm việc trong phòng thí nghiệm.
• D. Tin sinh học.

Câu 24: Giả sử bạn quan sát thấy cây trồng trong vườn nhà bạn bị vàng lá và còi cọc. Bạn nghi ngờ đất thiếu dinh dưỡng. Đây là bước nào trong tiến trình nghiên cứu khoa học?

• A. Quan sát và đặt câu hỏi.
• B. Hình thành giả thuyết.
• C. Kiểm tra giả thuyết.
• D. Làm báo cáo.

Câu 25: Tiếp theo tình huống ở Câu 24, bạn đưa ra lời giải thích sơ bộ: "Cây bị vàng lá là do thiếu đạm". Đây là bước nào trong tiến trình nghiên cứu khoa học?

• A. Quan sát và đặt câu hỏi.
• B. Hình thành giả thuyết.
• C. Kiểm tra giả thuyết.
• D. Làm báo cáo.

Câu 26: Để kiểm tra giả thuyết "Cây bị vàng lá là do thiếu đạm", bạn quyết định bón đạm cho một số cây bị vàng lá và theo dõi sự thay đổi. Trong thí nghiệm này, việc bón đạm là hoạt động thuộc bước nào của tiến trình nghiên cứu khoa học?

• A. Quan sát và đặt câu hỏi.
• B. Hình thành giả thuyết.
• C. Kiểm tra giả thuyết.
• D. Làm báo cáo.

Câu 27: Phương pháp làm việc trong phòng thí nghiệm cho phép nhà nghiên cứu thực hiện những điều mà các phương pháp khác khó làm được, đó là gì?

• A. Quan sát các sinh vật trong môi trường tự nhiên.
• B. Xử lý dữ liệu gen trên máy tính.
• C. Nghiên cứu các hiện tượng quy mô lớn ngoài thực địa.
• D. Kiểm soát chặt chẽ các yếu tố môi trường và thao tác với mẫu vật/hóa chất đặc biệt.

Câu 28: Khi sử dụng kính hiển vi, sau khi đặt tiêu bản lên bàn kính và chọn vật kính nhỏ nhất (ví dụ: 4x), bước tiếp theo để tìm và làm rõ ảnh là gì?

• A. Chuyển ngay sang vật kính lớn nhất.
• B. Hạ vật kính gần sát tiêu bản rồi từ từ nâng lên bằng ốc vĩ cấp cho đến khi thấy ảnh.
• C. Chỉ cần vặn ốc vít cấp.
• D. Điều chỉnh nguồn sáng mạnh nhất.

Câu 29: Lĩnh vực nào sau đây là sự kết hợp chủ yếu giữa Sinh học, Khoa học máy tính và Thống kê?

• A. Sinh thái học.
• B. Công nghệ sinh học.
• C. Y học.
• D. Tin sinh học.

Câu 30: Việc xây dựng mô hình (ví dụ: mô hình cấu trúc DNA, mô hình hệ sinh thái) là một phương pháp hữu ích trong học tập Sinh học vì nó giúp:

• A. Đơn giản hóa các cấu trúc hoặc quá trình phức tạp, giúp dễ hình dung và hiểu hơn.
• B. Thay thế hoàn toàn việc quan sát và thực nghiệm.
• C. Chỉ dùng để trang trí.
• D. Chỉ áp dụng cho các hiện tượng vi mô.

Câu 1: Một nhóm học sinh quan sát thấy cây đậu xanh ở góc vườn có vẻ phát triển tốt hơn cây cùng loại ở giữa sân. Từ quan sát này, các bạn đặt ra câu hỏi:

• A. Quan sát và đặt câu hỏi.
• B. Hình thành giả thuyết khoa học.
• C. Kiểm tra giả thuyết khoa học.
• D. Làm báo cáo kết quả nghiên cứu.

Câu 2: Sau khi đặt câu hỏi ở Câu 1, nhóm học sinh đưa ra phỏng đoán:

• A. Quan sát và đặt câu hỏi.
• B. Hình thành giả thuyết khoa học.
• C. Kiểm tra giả thuyết khoa học.
• D. Làm báo cáo kết quả nghiên cứu.

Câu 3: Để kiểm tra giả thuyết ở Câu 2, nhóm học sinh quyết định trồng hai chậu cây đậu xanh giống nhau, một chậu đặt ở nơi có nhiều ánh sáng (gần cửa sổ), một chậu đặt ở nơi có ít ánh sáng (trong góc phòng). Cả hai chậu được tưới nước và chăm sóc như nhau. Hoạt động này thuộc bước nào trong tiến trình nghiên cứu khoa học?

• A. Quan sát và đặt câu hỏi.
• B. Hình thành giả thuyết khoa học.
• C. Kiểm tra giả thuyết khoa học.
• D. Làm báo cáo kết quả nghiên cứu.

Câu 4: Trong thí nghiệm ở Câu 3, yếu tố nào đóng vai trò là biến độc lập (yếu tố được thay đổi có chủ đích)?

• A. Tốc độ phát triển của cây.
• B. Loại cây đậu xanh.
• C. Lượng nước tưới.
• D. Cường độ ánh sáng.

Câu 5: Trong thí nghiệm ở Câu 3, yếu tố nào đóng vai trò là biến phụ thuộc (yếu tố được đo lường để xem xét sự thay đổi)?

• A. Tốc độ phát triển của cây.
• B. Cường độ ánh sáng.
• C. Vị trí đặt chậu cây.
• D. Loại đất trồng.

Câu 6: Để đảm bảo tính khoa học của thí nghiệm ở Câu 3, nhóm học sinh cần giữ những yếu tố nào sau đây không đổi (biến kiểm soát)?

• A. Chỉ có loại cây và lượng nước tưới.
• B. Loại cây, loại đất, lượng nước tưới, nhiệt độ phòng.
• C. Chỉ có nhiệt độ phòng và độ ẩm.
• D. Tốc độ phát triển của cây và cường độ ánh sáng.

Câu 7: Phương pháp nghiên cứu nào sau đây phù hợp nhất để nghiên cứu hành vi giao phối của một loài chim quý hiếm trong môi trường sống tự nhiên của chúng mà không gây xáo trộn?

• A. Phương pháp quan sát.
• B. Phương pháp làm việc trong phòng thí nghiệm.
• C. Phương pháp thực nghiệm khoa học.
• D. Phương pháp tin sinh học.

Câu 8: Khi sử dụng phương pháp quan sát trong nghiên cứu sinh học, bước đầu tiên cần thực hiện là gì?

• A. Lựa chọn phương tiện quan sát.
• B. Xử lí thông tin thu được.
• C. Xác định mục tiêu, đối tượng và đặc điểm cần quan sát.
• D. Tiến hành ghi chép dữ liệu.

Câu 9: Để quan sát chi tiết cấu tạo bên trong của tế bào thực vật, loại kính nào sau đây là phương tiện hỗ trợ quan sát phù hợp nhất?

• A. Kính lúp.
• B. Kính thiên văn.
• C. Kính phân kì.
• D. Kính hiển vi.

Câu 10: Phương pháp làm việc trong phòng thí nghiệm thường được áp dụng khi nào trong nghiên cứu sinh học?

• A. Khi cần nghiên cứu các đối tượng sinh vật lớn trong môi trường tự nhiên.
• B. Khi cần thực hiện các thí nghiệm có kiểm soát, phân tích hóa sinh hoặc nuôi cấy.
• C. Khi chỉ cần thu thập thông tin bằng mắt thường.
• D. Khi sử dụng máy tính để phân tích dữ liệu di truyền.

Câu 11: Khi làm việc trong phòng thí nghiệm sinh học, quy tắc an toàn nào sau đây là quan trọng nhất khi tiếp xúc với hóa chất hoặc mẫu vật sinh học?

• A. Luôn đeo găng tay và kính bảo hộ.
• B. Được phép ăn uống trong phòng thí nghiệm nếu cẩn thận.
• C. Đổ trực tiếp hóa chất thừa xuống cống thoát nước.
• D. Chạy nhảy và đùa nghịch để giải tỏa căng thẳng.

Câu 12: Phương pháp thực nghiệm khoa học khác biệt cơ bản với phương pháp quan sát ở điểm nào?

• A. Thực nghiệm chỉ dùng trong phòng thí nghiệm, quan sát chỉ dùng ngoài tự nhiên.
• B. Quan sát luôn cần dụng cụ hỗ trợ, thực nghiệm thì không.
• C. Thực nghiệm có sự tác động có chủ đích vào đối tượng, quan sát thì không.
• D. Quan sát luôn cho kết quả định lượng, thực nghiệm cho kết quả định tính.

Câu 13: Một nhà khoa học muốn nghiên cứu ảnh hưởng của nồng độ muối khác nhau lên sự nảy mầm của hạt lúa. Ông chuẩn bị nhiều lô hạt lúa và cho chúng nảy mầm trong các dung dịch muối có nồng độ tăng dần, các điều kiện khác được giữ nguyên. Đây là ví dụ về phương pháp nghiên cứu nào?

• A. Phương pháp quan sát.
• B. Phương pháp làm việc trong phòng thí nghiệm (thuần túy).
• C. Phương pháp thực nghiệm khoa học.
• D. Phương pháp tin sinh học.

Câu 14: Lĩnh vực nào sau đây sử dụng kết hợp các công cụ tính toán, thống kê và khoa học máy tính để xử lý, phân tích lượng lớn dữ liệu sinh học (ví dụ: trình tự DNA, cấu trúc protein)?

• A. Sinh học phân tử thực nghiệm.
• B. Sinh thái học.
• C. Di truyền học Mendel.
• D. Tin sinh học.

Câu 15: Công cụ nào của tin sinh học giúp các nhà khoa học so sánh trình tự gene của các loài khác nhau để tìm hiểu về mối quan hệ tiến hóa?

• A. Phần mềm phân tích và so sánh trình tự.
• B. Kính hiển vi điện tử.
• C. Máy sắc ký khí.
• D. Máy ly tâm.

Câu 16: Giả thuyết khoa học được hình thành dựa trên cơ sở nào trong tiến trình nghiên cứu?

• A. Chỉ dựa vào ý kiến chủ quan của nhà khoa học.
• B. Dựa trên các quan sát đã có và kiến thức nền tảng.
• C. Dựa trên kết quả thí nghiệm chưa được kiểm chứng.
• D. Luôn là một định luật khoa học đã được chứng minh.

Câu 17: Việc làm báo cáo kết quả nghiên cứu trong tiến trình khoa học nhằm mục đích gì?

• A. Chỉ để lưu trữ dữ liệu cho riêng mình.
• B. Chỉ để chứng minh mình đã làm thí nghiệm.
• C. Chỉ để đạt điểm cao trong học tập.
• D. Công bố kết quả, chia sẻ thông tin, cho phép người khác kiểm chứng hoặc phát triển tiếp.

Câu 18: Khi quan sát thực vật ngoài tự nhiên, công cụ nào sau đây hữu ích nhất để ghi lại hình ảnh và các chi tiết đặc trưng của cây?

• A. Máy ảnh hoặc điện thoại có camera.
• B. Ống nghe y tế.
• C. Pipet.
• D. Máy PCR.

Câu 19: Một trong những ưu điểm chính của phương pháp làm việc trong phòng thí nghiệm là gì?

• A. Cho phép nghiên cứu các hệ sinh thái phức tạp một cách tự nhiên.
• B. Không yêu cầu bất kỳ thiết bị chuyên dụng nào.
• C. Cho phép kiểm soát chặt chẽ các yếu tố môi trường và điều kiện thí nghiệm.
• D. Luôn cho kết quả chính xác 100%.

Câu 20: Phương pháp thực nghiệm khoa học đòi hỏi việc thiết kế thí nghiệm phải bao gồm ít nhất mấy nhóm đối tượng nghiên cứu để có thể so sánh và đánh giá hiệu quả của tác động?

• A. Chỉ cần một nhóm duy nhất.
• B. Ít nhất hai nhóm (nhóm đối chứng và nhóm thí nghiệm).
• C. Ít nhất ba nhóm.
• D. Số lượng nhóm không quan trọng.

Câu 21: Tin sinh học ngày càng trở nên quan trọng trong nghiên cứu y học vì nó giúp:

• A. Chỉ đơn thuần lưu trữ hồ sơ bệnh án.
• B. Thay thế hoàn toàn các thí nghiệm trên động vật.
• C. Tổng hợp hóa chất mới mà không cần công thức.
• D. Phân tích dữ liệu bộ gene, tìm kiếm mục tiêu thuốc, dự đoán cấu trúc protein liên quan đến bệnh.

Câu 22: Khi xử lý thông tin và báo cáo kết quả quan sát, điều quan trọng nhất cần làm là gì?

• A. Tổng hợp, phân tích dữ liệu thu được và đưa ra kết luận dựa trên bằng chứng.
• B. Chỉ cần ghi lại tất cả những gì nhìn thấy mà không cần phân tích.
• C. Đưa ra kết luận dựa trên cảm tính cá nhân.
• D. Sao chép kết quả từ các nghiên cứu trước đó.

Câu 23: Quy trình làm việc trong phòng thí nghiệm thường kết thúc bằng bước nào?

• A. Chuẩn bị dụng cụ và hóa chất.
• B. Tiến hành thí nghiệm.
• C. Thu thập dữ liệu.
• D. Báo cáo kết quả và vệ sinh phòng thí nghiệm.

Câu 24: Tại sao việc đeo áo bảo hộ là cần thiết khi làm việc trong phòng thí nghiệm sinh học?

• A. Để trông chuyên nghiệp hơn.
• B. Để bảo vệ quần áo và da khỏi hóa chất, mẫu vật nguy hiểm.
• C. Để giữ ấm cơ thể.
• D. Để dễ dàng nhận diện học sinh trong phòng thí nghiệm.

Câu 25: Khi nào thì phương pháp thực nghiệm khoa học đặc biệt hữu ích so với phương pháp quan sát đơn thuần?

• A. Khi muốn xác định mối quan hệ nhân quả giữa các yếu tố.
• B. Khi chỉ cần mô tả một hiện tượng tự nhiên.
• C. Khi đối tượng nghiên cứu quá nhỏ không thể nhìn bằng mắt thường.
• D. Khi cần xử lý lượng lớn dữ liệu bằng máy tính.

Câu 26: Tin sinh học là sự giao thoa của sinh học với những lĩnh vực nào?

• A. Sinh học và Vật lý.
• B. Sinh học và Hóa học.
• C. Sinh học, Khoa học máy tính và Thống kê.
• D. Sinh học, Địa lý và Lịch sử.

Câu 27: Một nhà nghiên cứu đang sử dụng một chương trình máy tính để dự đoán cấu trúc 3D của một loại protein mới dựa trên trình tự axit amin của nó. Đây là ứng dụng của phương pháp nào?

• A. Kính hiển vi điện tử truyền qua.
• B. Sắc ký lỏng hiệu năng cao.
• C. Nuôi cấy mô.
• D. Tin sinh học.

Câu 28: Giả sử bạn muốn nghiên cứu xem loại phân bón lá X có giúp cây cà chua ra nhiều quả hơn không. Bạn có 20 cây cà chua cùng loại, cùng lứa tuổi. Bạn nên thiết kế thí nghiệm như thế nào để kiểm tra giả thuyết một cách hiệu quả nhất?

• A. Bón phân X cho cả 20 cây và đếm số quả.
• B. Chia 20 cây thành 2 nhóm (10 cây bón phân X, 10 cây không bón) và so sánh số quả, giữ các điều kiện khác như nhau.
• C. Chỉ bón phân X cho 10 cây và không cần nhóm đối chứng.
• D. Bón phân X cho cả 20 cây nhưng chỉ đếm số quả của 10 cây bất kỳ.

Câu 29: Sau khi tiến hành thí nghiệm ở Câu 28, bạn thu thập dữ liệu về số quả trên mỗi cây. Bước tiếp theo trong tiến trình nghiên cứu khoa học là gì?

• A. Xử lý số liệu thực nghiệm và báo cáo.
• B. Đưa ra giả thuyết mới.
• C. Lặp lại thí nghiệm ngay lập tức.
• D. Quan sát thêm các yếu tố khác.

Câu 30: Đâu là ví dụ về một nguy cơ tiềm ẩn khi làm việc trong phòng thí nghiệm sinh học và cách phòng tránh phù hợp?

• A. Nguy cơ bị điện giật - Phòng tránh bằng cách sử dụng hóa chất dễ cháy.
• B. Nguy cơ bị bỏng hóa chất - Phòng tránh bằng cách không đeo găng tay.
• C. Nguy cơ lây nhiễm vi sinh vật - Phòng tránh bằng cách khử trùng dụng cụ và bề mặt làm việc.
• D. Nguy cơ hít phải hơi độc - Phòng tránh bằng cách mở cửa sổ thật rộng khi sử dụng hóa chất bay hơi.

Câu 1: Một nhóm học sinh muốn tìm hiểu sự khác biệt về hình thái lá của cây trồng trong điều kiện đủ sáng và thiếu sáng. Phương pháp nghiên cứu nào phù hợp nhất để thu thập thông tin ban đầu về vấn đề này?

• A. Phương pháp quan sát
• B. Phương pháp làm việc trong phòng thí nghiệm
• C. Phương pháp thực nghiệm khoa học
• D. Phương pháp tin sinh học

Câu 2: Khi sử dụng phương pháp quan sát để nghiên cứu hình thái cây, việc ghi chép lại màu sắc, kích thước, số lượng lá, và sự hiện diện của sâu bệnh thuộc bước nào trong quy trình?

• A. Xác định mục tiêu, đối tượng và đặc điểm cần quan sát
• B. Lựa chọn phương tiện quan sát và thu nhận thông tin
• C. Xử lí thông tin và báo cáo kết quả
• D. Hình thành giả thuyết khoa học

Câu 3: Một nhà khoa học đang nghiên cứu tác động của một loại thuốc diệt cỏ mới lên sự phát triển của cây ngô. Ông trồng các luống ngô, chia thành các nhóm được phun thuốc với nồng độ khác nhau và nhóm đối chứng không phun thuốc. Sau một thời gian, ông đo chiều cao cây, số lượng lá và khối lượng thân rễ. Phương pháp nghiên cứu chính mà nhà khoa học này đang sử dụng là gì?

• A. Phương pháp quan sát
• B. Phương pháp làm việc trong phòng thí nghiệm
• C. Phương pháp thực nghiệm khoa học
• D. Phương pháp tin sinh học

Câu 4: Trong thí nghiệm về tác động của thuốc diệt cỏ lên cây ngô (như mô tả ở Câu 3), việc chia thành các nhóm phun thuốc với nồng độ khác nhau và nhóm đối chứng không phun thuốc nhằm mục đích gì?

• A. Để tăng số lượng cây ngô cần quan sát.
• B. Để giảm thiểu thời gian nghiên cứu.
• C. Để đảm bảo kết quả chỉ đúng trong phòng thí nghiệm.
• D. Để xác định ảnh hưởng của yếu tố đang nghiên cứu (nồng độ thuốc) bằng cách so sánh với nhóm không chịu tác động.

Câu 5: Một nhà sinh học phân tử muốn xác định trình tự nucleotide của một đoạn gen. Công việc này thường được thực hiện trong điều kiện được kiểm soát chặt chẽ về nhiệt độ, độ ẩm và vô trùng. Phương pháp nghiên cứu nào chủ yếu được áp dụng trong trường hợp này?

• A. Phương pháp quan sát ngoài tự nhiên
• B. Phương pháp làm việc trong phòng thí nghiệm
• C. Phương pháp thực nghiệm trên đồng ruộng
• D. Phương pháp khảo sát thực địa

Câu 6: Khi tiến hành thí nghiệm trong phòng thí nghiệm, việc kiểm tra và chuẩn bị các thiết bị an toàn như bình chữa cháy, tủ hút khí độc, bộ sơ cứu y tế thuộc bước nào trong quy trình làm việc?

• A. Chuẩn bị dụng cụ, hóa chất, mẫu vật, các thiết bị an toàn
• B. Tiến hành thí nghiệm và thu thập thông tin
• C. Báo cáo và vệ sinh phòng thí nghiệm
• D. Xử lí thông tin và kết luận

Câu 7: Một nhà nghiên cứu quan sát thấy rằng ở một khu rừng, số lượng loài chim giảm đáng kể sau một đợt khai thác gỗ. Ông đặt câu hỏi: "Liệu việc khai thác gỗ có phải là nguyên nhân chính gây suy giảm số lượng loài chim ở đây không?". Hoạt động này của nhà nghiên cứu đang ở bước nào trong tiến trình nghiên cứu khoa học?

• A. Quan sát và đặt câu hỏi
• B. Hình thành giả thuyết khoa học
• C. Kiểm tra giả thuyết khoa học
• D. Làm báo cáo kết quả nghiên cứu

Câu 8: Tiếp nối tình huống ở Câu 7, nhà nghiên cứu đưa ra nhận định: "Có thể việc khai thác gỗ đã phá hủy môi trường sống và nguồn thức ăn, dẫn đến số lượng loài chim suy giảm". Nhận định này của ông thuộc bước nào trong tiến trình nghiên cứu khoa học?

• A. Quan sát và đặt câu hỏi
• B. Hình thành giả thuyết khoa học
• C. Kiểm tra giả thuyết khoa học
• D. Làm báo cáo kết quả nghiên cứu

Câu 9: Để kiểm tra giả thuyết "Việc khai thác gỗ làm giảm số lượng loài chim" (tình huống ở Câu 7 và 8), nhà nghiên cứu có thể thực hiện hoạt động nào sau đây?

• A. Chỉ đơn giản tiếp tục quan sát số lượng chim trong khu rừng đó.
• B. Tìm kiếm các bài báo khoa học khác về chim và khai thác gỗ.
• C. Thiết lập các khu vực nghiên cứu có mức độ khai thác khác nhau và tiến hành thống kê số lượng, đa dạng loài chim trong các khu vực đó theo thời gian.
• D. Phỏng vấn những người sống gần khu rừng về ý kiến của họ.

Câu 10: Giả sử kết quả nghiên cứu ở Câu 9 cho thấy rõ ràng số lượng loài chim giảm đáng kể ở những khu vực bị khai thác gỗ nặng so với khu vực ít hoặc không bị khai thác. Bước tiếp theo trong tiến trình nghiên cứu khoa học là gì?

• A. Đặt ra một câu hỏi nghiên cứu mới.
• B. Hình thành một giả thuyết khác.
• C. Tiếp tục kiểm tra giả thuyết bằng một phương pháp khác.
• D. Xử lí số liệu, phân tích kết quả và làm báo cáo nghiên cứu để công bố.

Câu 11: Phương pháp nghiên cứu nào sử dụng các công cụ tính toán, thuật toán và cơ sở dữ liệu để phân tích thông tin sinh học ở quy mô lớn, ví dụ như phân tích trình tự DNA của toàn bộ bộ gen?

• A. Phương pháp quan sát
• B. Phương pháp làm việc trong phòng thí nghiệm
• C. Phương pháp thực nghiệm khoa học
• D. Phương pháp tin sinh học

Câu 12: Lĩnh vực nào sau đây không phải là yếu tố cốt lõi kết hợp tạo nên phương pháp tin sinh học?

• A. Sinh học
• B. Vật lí học
• C. Khoa học máy tính
• D. Thống kê

Câu 13: Khi làm việc với các hóa chất độc hại trong phòng thí nghiệm Sinh học, biện pháp an toàn nào sau đây là cần thiết nhất để bảo vệ đường hô hấp?

• A. Đeo găng tay cao su.
• B. Mặc áo bảo hộ.
• C. Làm việc trong tủ hút khí độc.
• D. Đeo kính bảo vệ mắt.

Câu 14: Một học sinh đang quan sát cấu trúc của một tế bào thực vật dưới kính hiển vi. Học sinh này đang sử dụng phương pháp nào trong nghiên cứu và học tập Sinh học?

• A. Phương pháp quan sát (sử dụng phương tiện hỗ trợ)
• B. Phương pháp thực nghiệm khoa học
• C. Phương pháp tin sinh học
• D. Phương pháp khảo sát

Câu 15: Việc sử dụng kính lúp để quan sát chi tiết cánh côn trùng thuộc bước nào của phương pháp quan sát?

• A. Xác định đối tượng quan sát
• B. Lựa chọn phương tiện quan sát
• C. Thu nhận thông tin
• D. Xử lí thông tin

Câu 16: Phân tích dữ liệu lớn về mối quan hệ giữa các gen và bệnh tật bằng các thuật toán máy tính là ứng dụng tiêu biểu của phương pháp nào?

• A. Phương pháp thực nghiệm
• B. Phương pháp quan sát
• C. Phương pháp làm việc trong phòng thí nghiệm
• D. Phương pháp tin sinh học

Câu 17: Khi tiến hành một thí nghiệm nuôi cấy vi sinh vật trong đĩa petri, việc đảm bảo đĩa petri và môi trường nuôi cấy không bị nhiễm các vi sinh vật khác từ không khí hoặc dụng cụ thuộc nguyên tắc cơ bản nào trong làm việc ở phòng thí nghiệm Sinh học?

• A. Nguyên tắc vô trùng
• B. Nguyên tắc an toàn hóa chất
• C. Nguyên tắc tiết kiệm
• D. Nguyên tắc bảo quản mẫu vật

Câu 18: Một nhà khoa học muốn kiểm tra giả thuyết rằng nồng độ muối cao trong đất ảnh hưởng tiêu cực đến sự nảy mầm của hạt lúa. Ông chuẩn bị các chậu đất với các nồng độ muối khác nhau (0%, 0.5%, 1%, 2%) và gieo hạt lúa vào mỗi chậu, sau đó theo dõi tỷ lệ nảy mầm. Đây là một ví dụ về việc áp dụng phương pháp nào?

• A. Quan sát đơn thuần
• B. Làm việc trong phòng thí nghiệm (không có yếu tố tác động có chủ đích)
• C. Thực nghiệm khoa học (thiết lập điều kiện và tác động có chủ đích)
• D. Tin sinh học

Câu 19: Trong tiến trình nghiên cứu khoa học, sau khi đã có kết quả từ việc kiểm tra giả thuyết, nhà khoa học cần làm gì để chia sẻ phát hiện của mình với cộng đồng khoa học?

• A. Tiếp tục đặt câu hỏi mới.
• B. Bỏ qua kết quả nếu nó không như mong đợi.
• C. Chỉ giữ kết quả cho riêng mình.
• D. Làm báo cáo kết quả nghiên cứu (viết bài báo, trình bày tại hội nghị...).

Câu 20: Việc sử dụng kính hiển vi điện tử để quan sát cấu trúc siêu hiển vi của virus đòi hỏi quy trình chuẩn bị mẫu vật phức tạp và điều kiện vận hành thiết bị đặc biệt. Hoạt động này thuộc nhóm phương pháp nào?

• A. Quan sát đơn giản
• B. Làm việc trong phòng thí nghiệm (với thiết bị chuyên dụng)
• C. Thực nghiệm ngoài trời
• D. Tin sinh học

Câu 21: Giả thuyết khoa học tốt cần có đặc điểm nào sau đây?

• A. Là một câu hỏi mở.
• B. Luôn luôn đúng trong mọi trường hợp.
• C. Có thể kiểm chứng được bằng thực nghiệm hoặc quan sát.
• D. Là một kết luận cuối cùng.

Câu 22: Khi nghiên cứu sự đa dạng sinh học của một khu vực, nhà sinh thái học tiến hành đi bộ, ghi chép danh sách các loài thực vật và động vật nhìn thấy, chụp ảnh, và thu thập mẫu đất, nước. Phương pháp chính đang được áp dụng ở đây là gì?

• A. Phương pháp quan sát kết hợp thu thập mẫu vật
• B. Phương pháp thực nghiệm trên diện rộng
• C. Phương pháp làm việc trong phòng thí nghiệm
• D. Phương pháp mô hình hóa

Câu 23: Một công ty dược phẩm đang thử nghiệm hiệu quả của một loại kháng sinh mới trên chuột bị nhiễm khuẩn. Họ chia chuột thành các nhóm: nhóm dùng kháng sinh mới, nhóm dùng kháng sinh cũ, và nhóm đối chứng dùng giả dược. Họ theo dõi tỷ lệ sống sót và mức độ nhiễm khuẩn ở mỗi nhóm. Loại hình nghiên cứu này là một ví dụ điển hình của phương pháp nào?

• A. Quan sát đơn thuần
• B. Làm việc trong phòng thí nghiệm (không có tác động có chủ đích)
• C. Thực nghiệm khoa học (có nhóm đối chứng và tác động)
• D. Tin sinh học

Câu 24: Việc sử dụng phần mềm máy tính để so sánh trình tự gen của các loài khác nhau nhằm xác định mối quan hệ họ hàng tiến hóa của chúng là một ứng dụng của phương pháp nào?

• A. Quan sát
• B. Thực nghiệm
• C. Làm việc trong phòng thí nghiệm
• D. Tin sinh học

Câu 25: Khi kết thúc một buổi thực hành trong phòng thí nghiệm Sinh học có sử dụng hóa chất, việc quan trọng cần làm để đảm bảo an toàn và vệ sinh là gì?

• A. Để lại dụng cụ bẩn trên bàn thí nghiệm.
• B. Đổ hóa chất thừa xuống cống thoát nước.
• C. Rời khỏi phòng ngay sau khi làm xong thí nghiệm.
• D. Thu dọn, vệ sinh dụng cụ, bàn thí nghiệm và xử lí rác thải, hóa chất theo đúng quy định.

Câu 26: Một nhà nghiên cứu đang cố gắng tìm ra nguyên nhân gây ra một căn bệnh mới ở cây trồng. Ông thu thập mẫu bệnh, phân lập vi sinh vật từ mẫu, và nuôi cấy chúng trong phòng thí nghiệm để xác định tác nhân gây bệnh. Quy trình này chủ yếu dựa trên phương pháp nào?

• A. Quan sát ngoài thực địa.
• B. Làm việc trong phòng thí nghiệm (phân lập, nuôi cấy).
• C. Thực nghiệm trên cây trồng (khi đã xác định được tác nhân).
• D. Tin sinh học (phân tích trình tự gen của tác nhân).

Câu 27: Sau khi quan sát và đặt câu hỏi, bước tiếp theo trong tiến trình nghiên cứu khoa học là gì?

• A. Hình thành giả thuyết khoa học.
• B. Làm báo cáo kết quả.
• C. Kiểm tra giả thuyết khoa học.
• D. Thu thập thêm dữ liệu quan sát.

Câu 28: Việc sử dụng các mô hình máy tính để dự đoán cấu trúc 3D của protein dựa trên trình tự amino acid của nó là một ví dụ về ứng dụng của phương pháp nào trong Sinh học?

• A. Quan sát trực tiếp.
• B. Thực nghiệm sinh hóa.
• C. Kính hiển vi điện tử.
• D. Tin sinh học.

Câu 29: Phương pháp nào cho phép nhà khoa học kiểm soát chặt chẽ các yếu tố ảnh hưởng đến đối tượng nghiên cứu và chủ động tác động lên đối tượng để thu thập dữ liệu?

• A. Quan sát ngoài tự nhiên
• B. Khảo sát thực địa
• C. Thực nghiệm khoa học
• D. Quan sát dưới kính lúp

Câu 30: Khi làm thí nghiệm với mẫu vật sống như vi khuẩn hoặc nấm mốc, điều gì là quan trọng nhất cần lưu ý về an toàn cá nhân?

• A. Đảm bảo đủ ánh sáng.
• B. Sử dụng găng tay, kính bảo vệ mắt và tránh tiếp xúc trực tiếp với mẫu vật.
• C. Ăn uống trong phòng thí nghiệm.
• D. Để mẫu vật phơi nhiễm trong không khí.

Câu 1: Một nhà sinh học muốn nghiên cứu về tập tính kiếm ăn của một loài chim quý hiếm trong môi trường tự nhiên. Phương pháp nghiên cứu nào sau đây là phù hợp và hiệu quả nhất trong trường hợp này?

• A. Phương pháp quan sát trong tự nhiên.
• B. Phương pháp làm việc trong phòng thí nghiệm.
• C. Phương pháp thực nghiệm khoa học có kiểm soát.
• D. Phương pháp tin sinh học.

Câu 2: Khi quan sát cấu tạo hiển vi của tế bào thực vật dưới kính hiển vi quang học, bước nào sau đây cần thực hiện trước khi điều chỉnh tiêu cự để nhìn rõ mẫu vật?

• A. Vẽ lại hình ảnh quan sát được.
• B. Ghi chép lại đặc điểm của tế bào.
• C. Đặt tiêu bản lên bàn kính và kẹp cố định.
• D. Thay vật kính có độ phóng đại lớn hơn.

Câu 3: Một nhóm học sinh muốn kiểm tra giả thuyết "Ánh sáng ảnh hưởng đến tốc độ quang hợp của cây xanh". Để thiết kế một thí nghiệm đơn giản trong phòng thí nghiệm, yếu tố nào sau đây cần được thay đổi (biến độc lập)?

• A. Loại cây sử dụng.
• B. Cường độ hoặc màu sắc ánh sáng chiếu vào cây.
• C. Lượng nước tưới cho cây.
• D. Nồng độ khí carbon dioxide xung quanh cây.

Câu 4: Vẫn với thí nghiệm ở Câu 3, để đo tốc độ quang hợp, nhóm học sinh có thể quan sát hoặc đo lường đại lượng nào sau đây (biến phụ thuộc)?

• A. Chiều cao của cây sau thí nghiệm.
• B. Khối lượng khô của cây sau thí nghiệm.
• C. Số lượng lá mới mọc.
• D. Lượng khí oxygen được giải phóng hoặc lượng tinh bột được tạo thành.

Câu 5: Trong tiến trình nghiên cứu khoa học, bước nào sau đây thường được thực hiện sau khi đã hình thành giả thuyết khoa học?

• A. Thiết kế và thực hiện thí nghiệm để kiểm tra giả thuyết.
• B. Quan sát lại hiện tượng ban đầu.
• C. Làm báo cáo kết quả nghiên cứu.
• D. Đặt ra câu hỏi nghiên cứu mới.

Câu 6: Một nhà khoa học quan sát thấy các cây trồng trên vùng đất nhiễm mặn thường có lá nhỏ hơn so với cây cùng loại trồng ở đất bình thường. Từ quan sát này, ông đặt ra câu hỏi: "Liệu độ mặn của đất có ảnh hưởng đến kích thước lá cây không?". Hoạt động này minh họa cho bước nào trong tiến trình nghiên cứu khoa học?

• A. Kiểm tra giả thuyết.
• B. Hình thành giả thuyết.
• C. Quan sát và đặt câu hỏi.
• D. Làm báo cáo kết quả.

Câu 7: Giả thuyết khoa học tốt cần có đặc điểm nào sau đây?

• A. Luôn luôn đúng trong mọi trường hợp.
• B. Đã được chứng minh bằng thực nghiệm.
• C. Không cần kiểm tra vì dựa trên quan sát.
• D. Có thể kiểm chứng được bằng thực nghiệm hoặc quan sát.

Câu 8: Phương pháp tin sinh học (Bioinformatics) ra đời dựa trên sự kết hợp của những lĩnh vực nào?

• A. Sinh học, Khoa học máy tính và Thống kê.
• B. Sinh học và Hóa học.
• C. Sinh học và Vật lý.
• D. Sinh học và Y học.

Câu 9: Một nhà nghiên cứu sử dụng phần mềm máy tính để phân tích trình tự DNA của nhiều loài sinh vật nhằm tìm ra mối quan hệ họ hàng giữa chúng. Hoạt động này thuộc lĩnh vực nào của Sinh học?

• A. Nghiên cứu thực nghiệm.
• B. Tin sinh học.
• C. Làm việc trong phòng thí nghiệm.
• D. Quan sát.

Câu 10: Để đảm bảo an toàn khi làm việc trong phòng thí nghiệm Sinh học với hóa chất, điều nào sau đây là quan trọng nhất?

• A. Sử dụng điện thoại trong khi làm thí nghiệm.
• B. Ăn uống trong khu vực thí nghiệm.
• C. Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng hóa chất và các quy tắc an toàn.
• D. Đổ hóa chất thừa xuống cống thoát nước.

Câu 11: Khi sử dụng kính hiển vi quang học để quan sát mẫu vật, nếu ảnh bị mờ sau khi đã điều chỉnh tiêu cự thô, bước tiếp theo bạn nên làm gì để ảnh rõ nét hơn?

• A. Tăng cường độ ánh sáng.
• B. Điều chỉnh ốc vi cấp (tiêu cự tinh).
• C. Thay vật kính sang độ phóng đại nhỏ hơn.
• D. Di chuyển tiêu bản trên bàn kính một cách ngẫu nhiên.

Câu 12: Một nhà khoa học muốn kiểm tra tác dụng của một loại phân bón mới lên năng suất lúa. Ông chia ruộng lúa thành hai lô: một lô bón phân mới (lô A) và một lô bón phân truyền thống (lô B). Các điều kiện khác như giống lúa, lượng nước, cách chăm sóc đều giống nhau cho cả hai lô. Sau vụ thu hoạch, ông so sánh năng suất giữa lô A và lô B. Đây là ví dụ về phương pháp nghiên cứu nào?

• A. Phương pháp quan sát.
• B. Phương pháp làm việc trong phòng thí nghiệm.
• C. Phương pháp tin sinh học.
• D. Phương pháp thực nghiệm khoa học.

Câu 13: Trong thí nghiệm ở Câu 12, lô lúa bón phân truyền thống (lô B) đóng vai trò gì?

• A. Đối chứng.
• B. Biến độc lập.
• C. Biến phụ thuộc.
• D. Đối tượng nghiên cứu.

Câu 14: Vẫn trong thí nghiệm ở Câu 12, "năng suất lúa" là biến gì?

• A. Đối chứng.
• B. Biến độc lập.
• C. Biến phụ thuộc.
• D. Yếu tố kiểm soát.

Câu 15: Khi tiến hành một thí nghiệm trong phòng thí nghiệm, việc ghi chép lại tất cả các thông tin quan sát được, bao gồm cả những kết quả không như mong đợi, là cần thiết vì:

• A. Chỉ để báo cáo kết quả cuối cùng.
• B. Giúp làm đầy đủ báo cáo, không quan trọng nội dung.
• C. Để so sánh với kết quả của người khác.
• D. Giúp phân tích nguyên nhân sai sót, điều chỉnh thí nghiệm hoặc phát hiện những hiện tượng mới không dự đoán trước.

Câu 16: Một nhà nghiên cứu muốn xác định xem một loại thuốc mới có hiệu quả trong việc điều trị bệnh X ở chuột hay không. Ông chia chuột thành hai nhóm: nhóm 1 được tiêm thuốc mới, nhóm 2 được tiêm giả dược (placebo). Sau một thời gian, ông đo mức độ phục hồi của chuột ở cả hai nhóm. Đây là phương pháp thực nghiệm khoa học với yếu tố kiểm soát nào?

• A. Chỉ có nhóm được tiêm thuốc mới.
• B. Nhóm được tiêm giả dược.
• C. Mức độ phục hồi của chuột.
• D. Loại bệnh X.

Câu 17: Trong quy trình của phương pháp quan sát, bước "Xử lí thông tin và báo cáo kết quả" bao gồm những hoạt động chủ yếu nào?

• A. Phân tích dữ liệu thu thập được, rút ra kết luận và trình bày kết quả.
• B. Lựa chọn thiết bị quan sát.
• C. Tiến hành quan sát và ghi lại thông tin.
• D. Xác định đối tượng và mục tiêu quan sát.

Câu 18: Khi học tập môn Sinh học, việc sử dụng mô hình 3D cấu tạo DNA giúp người học dễ dàng hình dung và hiểu rõ hơn về cấu trúc phức tạp của phân tử này. Đây là một ví dụ về ứng dụng của phương pháp nào trong học tập?

• A. Phương pháp thực nghiệm.
• B. Phương pháp quan sát trực tiếp.
• C. Sử dụng mô hình.
• D. Phương pháp tin sinh học.

Câu 19: Một nhà khoa học muốn nghiên cứu ảnh hưởng của nhiệt độ lên sự phát triển của vi khuẩn. Ông nuôi cấy vi khuẩn trong các đĩa petri và đặt chúng vào các tủ ấm ở các nhiệt độ khác nhau (20°C, 30°C, 40°C). Sau 24 giờ, ông đếm số lượng khuẩn lạc trên mỗi đĩa. Trong thí nghiệm này, nhiệt độ là:

• A. Biến độc lập.
• B. Biến phụ thuộc.
• C. Yếu tố kiểm soát.
• D. Đối chứng.

Câu 20: Vẫn trong thí nghiệm ở Câu 19, số lượng khuẩn lạc đếm được trên mỗi đĩa là:

• A. Biến độc lập.
• B. Biến phụ thuộc.
• C. Yếu tố kiểm soát.
• D. Đối chứng.

Câu 21: Khi làm thí nghiệm với hóa chất lỏng có tính ăn mòn, ngoài áo bảo hộ và găng tay, thiết bị an toàn nào sau đây là cần thiết nhất để bảo vệ cơ thể?

• A. Mũ bảo hiểm.
• B. Giày bảo hộ có mũi thép.
• C. Tai nghe chống ồn.
• D. Kính bảo vệ mắt.

Câu 22: Giả sử bạn đang nghiên cứu sự phát triển của cây đậu trong các điều kiện ánh sáng khác nhau. Bạn có ba chậu cây: chậu 1 đặt dưới ánh sáng mạnh, chậu 2 dưới ánh sáng yếu, chậu 3 để trong phòng tối. Tất cả các điều kiện khác (loại đất, lượng nước, nhiệt độ) đều giống nhau. Sau một tuần, bạn đo chiều cao cây. Việc giữ cho loại đất, lượng nước và nhiệt độ giống nhau ở cả ba chậu là ví dụ về:

• A. Yếu tố kiểm soát (Controlled variables).
• B. Biến độc lập (Independent variable).
• C. Biến phụ thuộc (Dependent variable).
• D. Đối chứng (Control group).

Câu 23: Phương pháp nghiên cứu nào cho phép nhà khoa học chủ động tác động vào đối tượng hoặc điều kiện môi trường để kiểm tra giả thuyết về mối quan hệ nhân quả?

• A. Phương pháp quan sát.
• B. Phương pháp tin sinh học.
• C. Phương pháp thực nghiệm khoa học.
• D. Phương pháp mô hình hóa.

Câu 24: Việc phân tích dữ liệu lớn về trình tự gene của hàng nghìn cá thể người để tìm ra các biến thể gene liên quan đến bệnh ung thư là ứng dụng tiêu biểu của phương pháp nào?

• A. Nghiên cứu thực địa.
• B. Tin sinh học.
• C. Kỹ thuật kính hiển vi điện tử.
• D. Nuôi cấy mô.

Câu 25: Trong các bước của tiến trình nghiên cứu khoa học, bước nào đòi hỏi sự sáng tạo và khả năng suy đoán dựa trên các quan sát ban đầu?

• A. Hình thành giả thuyết khoa học.
• B. Quan sát và đặt câu hỏi.
• C. Kiểm tra giả thuyết khoa học.
• D. Làm báo cáo kết quả nghiên cứu.

Câu 26: Khi làm việc với mẫu vật sinh học tươi sống trong phòng thí nghiệm (ví dụ: tiêu bản tạm thời), điều quan trọng cần lưu ý để đảm bảo an toàn và vệ sinh là:

• A. Để mẫu vật tiếp xúc trực tiếp với da.
• B. Vứt bỏ mẫu vật sau khi sử dụng vào thùng rác thông thường.
• C. Sử dụng găng tay và xử lý rác thải sinh học theo quy định.
• D. Để mẫu vật tiếp xúc với hóa chất mạnh.

Câu 27: Phương pháp quan sát đặc biệt hữu ích trong trường hợp nào sau đây?

• A. Kiểm tra hiệu quả của một loại thuốc mới.
• B. Phân tích cấu trúc phân tử protein.
• C. Nghiên cứu tác động của gene lên tính trạng.
• D. Mô tả hành vi của động vật hoang dã trong môi trường sống tự nhiên.

Câu 28: Việc sử dụng kính lúp để quan sát các chi tiết nhỏ trên cánh côn trùng thuộc bước nào trong quy trình của phương pháp quan sát?

• A. Xác định mục tiêu quan sát.
• B. Lựa chọn phương tiện quan sát và thu nhận thông tin.
• C. Xử lí thông tin và báo cáo kết quả.
• D. Hình thành giả thuyết.

Câu 29: Một nhà nghiên cứu muốn tìm hiểu sự đa dạng sinh học của các loài thực vật trong một khu rừng nhiệt đới. Ông đi bộ dọc theo các tuyến đường đã định sẵn, ghi chép lại tên các loài thực vật nhìn thấy, chụp ảnh và thu thập mẫu vật nhỏ để xác định sau. Phương pháp chính mà ông đang sử dụng là:

• A. Phương pháp quan sát kết hợp thu thập mẫu vật.
• B. Phương pháp thực nghiệm khoa học.
• C. Phương pháp làm việc trong phòng thí nghiệm.
• D. Phương pháp tin sinh học.

Câu 30: Trong báo cáo kết quả nghiên cứu khoa học, phần nào sau đây thường trình bày các dữ liệu thu thập được (ví dụ: bảng biểu, đồ thị) và phân tích ý nghĩa của chúng liên quan đến giả thuyết ban đầu?

• A. Phần giới thiệu.
• B. Phần phương pháp nghiên cứu.
• C. Phần đặt câu hỏi và giả thuyết.
• D. Phần kết quả và thảo luận.

Câu 1: Một nhóm học sinh muốn tìm hiểu về sự phát triển của rễ cây đậu dưới các điều kiện ánh sáng khác nhau. Phương pháp nghiên cứu nào phù hợp nhất để họ chủ động kiểm soát yếu tố ánh sáng và quan sát kết quả?

• A. Quan sát ngoài tự nhiên
• B. Phương pháp tin sinh học
• C. Phương pháp thực nghiệm khoa học
• D. Phương pháp làm việc trong phòng thí nghiệm (chỉ quan sát mẫu có sẵn)

Câu 2: Khi tiến hành thí nghiệm khảo sát ảnh hưởng của nồng độ muối đến sự nảy mầm của hạt lúa, học sinh cần chuẩn bị các chậu cây với cùng số lượng hạt, cùng loại đất, cùng lượng nước tưới, nhưng khác nhau về nồng độ dung dịch muối. Yếu tố khác nhau (nồng độ muối) trong thí nghiệm này được gọi là gì?

• A. Biến số phụ thuộc
• B. Biến số độc lập
• C. Biến số kiểm soát
• D. Nhóm đối chứng

Câu 3: Giả sử bạn đang quan sát một đàn kiến tha mồi về tổ. Bạn nhận thấy một số con kiến di chuyển theo đường thẳng, trong khi số khác lại đi vòng vèo. Để hiểu rõ hơn về hành vi này, bước tiếp theo trong tiến trình nghiên cứu khoa học mà bạn nên thực hiện là gì?

• A. Đặt câu hỏi nghiên cứu dựa trên quan sát
• B. Thiết kế và tiến hành thí nghiệm ngay lập tức
• C. Tìm kiếm thông tin trên mạng về hành vi của kiến
• D. Báo cáo kết quả quan sát cho giáo viên

Câu 4: Một nhà khoa học đang sử dụng phần mềm máy tính để so sánh trình tự DNA của hai loài vi khuẩn khác nhau nhằm xác định mối quan hệ tiến hóa giữa chúng. Phương pháp nào đang được nhà khoa học này áp dụng?

• A. Quan sát bằng kính hiển vi
• B. Nghiên cứu thực địa
• C. Thực nghiệm trong phòng thí nghiệm
• D. Phương pháp tin sinh học

Câu 5: Trong phương pháp quan sát, việc sử dụng kính hiển vi để nhìn cấu trúc tế bào của lá cây thuộc bước nào trong quy trình?

• A. Xác định mục tiêu, đối tượng quan sát
• B. Lựa chọn phương tiện và tiến hành quan sát
• C. Xử lý thông tin và báo cáo
• D. Hình thành giả thuyết khoa học

Câu 6: Giả thuyết khoa học tốt cần có đặc điểm nào sau đây?

• A. Là một khẳng định chắc chắn đúng
• B. Không cần kiểm chứng bằng thực nghiệm
• C. Có thể kiểm chứng được bằng thực nghiệm hoặc quan sát
• D. Chỉ dựa trên ý kiến cá nhân

Câu 7: Khi làm việc trong phòng thí nghiệm Sinh học, quy tắc an toàn quan trọng nhất cần tuân thủ là gì?

• A. Ăn uống thoải mái trong phòng thí nghiệm
• B. Chạy nhảy, đùa nghịch trong phòng thí nghiệm
• C. Không cần đeo kính bảo vệ mắt khi tiếp xúc hóa chất
• D. Mặc áo choàng thí nghiệm, đeo găng tay và kính bảo vệ khi cần thiết

Câu 8: Bạn quan sát thấy cây trồng trong vườn nhà bị vàng lá và sinh trưởng kém. Bạn nghi ngờ rằng đất có thể bị thiếu chất dinh dưỡng. Đây là bước nào trong tiến trình nghiên cứu khoa học?

• A. Quan sát và đặt câu hỏi
• B. Hình thành giả thuyết khoa học
• C. Kiểm tra giả thuyết khoa học
• D. Làm báo cáo kết quả nghiên cứu

Câu 9: Để kiểm tra giả thuyết "Ánh sáng ảnh hưởng đến tốc độ quang hợp của cây", bạn có thể thiết kế thí nghiệm bằng cách đặt các cây cùng loại, cùng kích thước trong các điều kiện ánh sáng khác nhau (ví dụ: thiếu sáng, đủ sáng, dư sáng) và đo lượng oxy thoát ra (sản phẩm của quang hợp). Hoạt động này thuộc bước nào của tiến trình nghiên cứu khoa học?

• A. Quan sát và đặt câu hỏi
• B. Hình thành giả thuyết khoa học
• C. Kiểm tra giả thuyết khoa học
• D. Làm báo cáo kết quả nghiên cứu

Câu 10: Phương pháp nào chủ yếu dựa vào việc thu thập và xử lý lượng lớn dữ liệu sinh học bằng công cụ máy tính để tìm ra các quy luật, mối liên hệ hoặc dự đoán cấu trúc, chức năng sinh học?

• A. Phương pháp quan sát
• B. Phương pháp thực nghiệm
• C. Phương pháp làm việc trong phòng thí nghiệm
• D. Phương pháp tin sinh học

Câu 11: Khi quan sát các sinh vật nhỏ sống trong nước ao bằng kính hiển vi, bạn nên điều chỉnh các bộ phận nào của kính hiển vi để nhìn rõ mẫu vật nhất?

• A. Ốc to và ốc nhỏ
• B. Thị kính và vật kính
• C. Bàn kính và kẹp giữ mẫu
• D. Đèn chiếu sáng và màn chắn sáng

Câu 12: Một nhà nghiên cứu muốn xác định xem một loại thuốc mới có hiệu quả trong việc điều trị bệnh X ở chuột hay không. Ông chia chuột thành hai nhóm: một nhóm được tiêm thuốc, nhóm còn lại được tiêm giả dược (nước muối sinh lý). Sau một thời gian, ông so sánh tình trạng bệnh giữa hai nhóm. Nhóm chuột được tiêm giả dược đóng vai trò gì trong thí nghiệm này?

• A. Nhóm thực nghiệm
• B. Biến số độc lập
• C. Nhóm đối chứng
• D. Biến số phụ thuộc

Câu 13: Đâu là một ví dụ về việc áp dụng phương pháp tin sinh học trong nghiên cứu?

• A. Quan sát hành vi của chim trong môi trường tự nhiên.
• B. Nuôi cấy vi khuẩn trong đĩa petri ở phòng thí nghiệm.
• C. Sử dụng kính hiển vi điện tử để chụp ảnh cấu trúc virus.
• D. Phân tích dữ liệu gen của hàng nghìn cá thể để tìm ra gen gây bệnh.

Câu 14: Khi làm việc với hóa chất trong phòng thí nghiệm, nếu không may hóa chất dính vào da hoặc mắt, việc đầu tiên cần làm là gì?

• A. Lau khô ngay bằng khăn giấy
• B. Rửa ngay dưới vòi nước sạch trong vài phút
• C. Báo cáo giáo viên sau khi hoàn thành thí nghiệm
• D. Dùng hóa chất khác để trung hòa

Câu 15: Một nhà khoa học muốn nghiên cứu tập tính kiếm ăn của loài khỉ đột trong rừng tự nhiên mà không làm ảnh hưởng đến chúng. Phương pháp nào là phù hợp nhất trong trường hợp này?

• A. Quan sát ngoài tự nhiên (quan sát thực địa)
• B. Thực nghiệm trong phòng thí nghiệm
• C. Phương pháp tin sinh học
• D. Nuôi nhốt trong vườn thú để quan sát

Câu 16: Để đảm bảo tính khách quan và độ tin cậy trong phương pháp quan sát, người quan sát cần lưu ý điều gì?

• A. Chỉ ghi lại những gì phù hợp với giả thuyết ban đầu.
• B. Dựa vào suy đoán cá nhân thay vì ghi chép lại dữ liệu thực tế.
• C. Ghi chép chi tiết, chính xác những gì quan sát được, sử dụng nhiều giác quan và công cụ hỗ trợ.
• D. Chỉ quan sát một lần duy nhất.

Câu 17: Trong một thí nghiệm về sự hô hấp của hạt nảy mầm, học sinh đo lượng khí CO2 thoát ra. Lượng khí CO2 được đo đạc này đóng vai trò gì trong thí nghiệm?

• A. Biến số phụ thuộc
• B. Biến số độc lập
• C. Biến số kiểm soát
• D. Nhóm thực nghiệm

Câu 18: Bước "Xử lí thông tin và báo cáo kết quả" trong phương pháp quan sát bao gồm những công việc nào?

• A. Chỉ đơn thuần chép lại các ghi chép ban đầu.
• B. Thiết kế lại quy trình quan sát.
• C. Thay đổi dữ liệu để phù hợp với mong muốn.
• D. Phân tích dữ liệu thu thập được, rút ra nhận xét, kết luận và trình bày kết quả.

Câu 19: Phương pháp làm việc trong phòng thí nghiệm khác với phương pháp quan sát ngoài tự nhiên ở điểm cốt lõi nào?

• A. Chỉ sử dụng mắt để quan sát.
• B. Thường liên quan đến việc xử lý mẫu vật, sử dụng hóa chất, thiết bị chuyên dụng trong môi trường được kiểm soát.
• C. Không cần ghi chép lại kết quả.
• D. Chỉ áp dụng cho các sinh vật có kích thước hiển vi.

Câu 20: Khi kết thúc thí nghiệm trong phòng thí nghiệm, việc làm nào sau đây là bắt buộc để đảm bảo an toàn và vệ sinh?

• A. Để nguyên mẫu vật và hóa chất trên bàn.
• B. Đổ tất cả hóa chất thừa xuống cống.
• C. Vệ sinh sạch sẽ dụng cụ, bàn thí nghiệm và xử lý rác thải theo quy định.
• D. Ra khỏi phòng thí nghiệm ngay lập tức.

Câu 21: Một nhà khoa học đang nghiên cứu về một căn bệnh di truyền hiếm gặp. Ông thu thập mẫu máu từ các thành viên trong một gia đình có người mắc bệnh, tách chiết DNA và sử dụng phương pháp giải trình tự gen. Sau đó, ông dùng máy tính để so sánh trình tự gen của người bệnh và người khỏe mạnh trong gia đình để xác định đột biến gây bệnh. Đây là ví dụ rõ nét nhất về sự kết hợp của những phương pháp nào?

• A. Quan sát và thực nghiệm.
• B. Quan sát và tin sinh học.
• C. Thực nghiệm và quan sát.
• D. Làm việc trong phòng thí nghiệm và tin sinh học.

Câu 22: Đâu là một ví dụ về việc hình thành giả thuyết khoa học dựa trên quan sát?

• A. Chim cánh cụt sống ở vùng cực.
• B. Nếu cây được tưới đủ nước, nó sẽ phát triển nhanh hơn.
• C. Nước sôi ở 100 độ C.
• D. DNA mang thông tin di truyền.

Câu 23: Trong tiến trình nghiên cứu khoa học, bước "Làm báo cáo kết quả nghiên cứu" có mục đích chính là gì?

• A. Để giữ bí mật kết quả nghiên cứu.
• B. Để kết thúc nhanh quá trình nghiên cứu.
• C. Tổng hợp, phân tích kết quả, rút ra kết luận và chia sẻ với cộng đồng khoa học.
• D. Để chứng minh giả thuyết ban đầu là luôn đúng.

Câu 24: Khi sử dụng kính hiển vi, bạn nên bắt đầu quan sát mẫu vật ở độ phóng đại nào trước?

• A. Độ phóng đại nhỏ nhất
• B. Độ phóng đại lớn nhất
• C. Độ phóng đại trung bình
• D. Độ phóng đại ngẫu nhiên

Câu 25: Phương pháp nào cho phép nhà khoa học kiểm soát chặt chẽ các yếu tố môi trường (như nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng) để nghiên cứu ảnh hưởng của một yếu tố cụ thể lên đối tượng sinh vật?

• A. Quan sát ngoài tự nhiên
• B. Thực nghiệm trong phòng thí nghiệm
• C. Phương pháp tin sinh học
• D. Quan sát bằng kính lúp

Câu 26: Đâu là bước đầu tiên và quan trọng nhất khi bắt đầu một thí nghiệm trong phòng thí nghiệm Sinh học?

• A. Tiến hành thí nghiệm ngay.
• B. Thu thập dữ liệu.
• C. Báo cáo kết quả.
• D. Đọc kỹ hướng dẫn, chuẩn bị dụng cụ, hóa chất và đảm bảo an toàn.

Câu 27: Việc so sánh trình tự bộ gen của người và tinh tinh để tìm điểm tương đồng và khác biệt thuộc lĩnh vực ứng dụng nào của Tin sinh học?

• A. Nghiên cứu tiến hóa và phân loại.
• B. Phát triển thuốc và vắc-xin.
• C. Chẩn đoán bệnh.
• D. Nghiên cứu cấu trúc protein.

Câu 28: Khi quan sát một mẫu vật dưới kính hiển vi và muốn chuyển sang độ phóng đại lớn hơn, bạn cần làm gì sau khi đã di chuyển mẫu vật vào trung tâm thị trường ở độ phóng đại nhỏ?

• A. Điều chỉnh ốc to để nâng bàn kính lên tối đa.
• B. Tháo vật kính nhỏ ra và lắp vật kính lớn vào.
• C. Xoay mâm quay vật kính để chuyển sang vật kính có độ phóng đại lớn hơn.
• D. Di chuyển mẫu vật ra khỏi bàn kính.

Câu 29: Trong tiến trình nghiên cứu khoa học, sau khi đã kiểm tra giả thuyết bằng thực nghiệm hoặc quan sát và thu thập dữ liệu, bước tiếp theo là gì?

• A. Phân tích kết quả và rút ra kết luận.
• B. Đặt câu hỏi mới.
• C. Hình thành giả thuyết mới.
• D. Thiết kế thí nghiệm khác.

Câu 30: Đâu là một ví dụ về việc áp dụng phương pháp quan sát có sử dụng công cụ hỗ trợ?

• A. Đọc sách giáo khoa về cấu tạo tế bào.
• B. Tính toán lượng khí CO2 thoát ra từ cây.
• C. So sánh trình tự gen trên máy tính.
• D. Sử dụng ống nhòm để quan sát chim di cư.