Trắc nghiệm Lịch sử văn minh thế giới - Đề 01 bao gồm nhiều câu hỏi hay, bám sát chương trình. Cùng làm bài tập trắc nghiệm ngay.
Câu 1: Khái niệm "văn minh" và "văn hóa" có mối quan hệ chặt chẽ nhưng khác biệt. Điểm khác biệt cốt lõi nào thường được nhấn mạnh khi phân biệt văn minh với văn hóa?
- A. Văn minh chỉ các giá trị tinh thần, văn hóa chỉ các giá trị vật chất.
- B. Văn minh thường chỉ trình độ phát triển cao của văn hóa, đặc biệt ở khía cạnh vật chất, kỹ thuật và tổ chức xã hội.
- C. Văn hóa chỉ tồn tại ở xã hội nguyên thủy, văn minh chỉ tồn tại ở xã hội hiện đại.
- D. Văn minh là khái niệm toàn cầu, văn hóa là khái niệm địa phương.
Câu 2: Các nền văn minh cổ đại đầu tiên trên thế giới thường xuất hiện ở các thung lũng sông lớn (ví dụ: Ai Cập bên sông Nile, Lưỡng Hà giữa sông Tigris-Euphrates, Ấn Độ bên sông Ấn-Hằng, Trung Quốc bên sông Hoàng Hà-Trường Giang). Yếu tố địa lý này đã ảnh hưởng như thế nào đến sự hình thành và phát triển của các nền văn minh đó?
- A. Các con sông tạo ra rào cản tự nhiên, giúp các nền văn minh này tránh được chiến tranh xâm lược.
- B. Sông nước thuận lợi cho việc di chuyển bằng đường biển, thúc đẩy thương mại đường dài ngay từ sớm.
- C. Hệ thống sông ngòi cung cấp nguồn nước tưới tiêu và phù sa, tạo điều kiện cho nông nghiệp năng suất cao, là cơ sở cho sự phát triển xã hội phức tạp.
- D. Các nền văn minh này phát triển độc lập với nhau do bị chia cắt bởi các con sông lớn.
Câu 3: Bộ luật Hammurabi (khoảng thế kỷ 18 TCN) của Lưỡng Hà nổi tiếng với nguyên tắc "mắt đền mắt, răng đền răng". Dựa trên nguyên tắc này và hiểu biết về bối cảnh xã hội Lưỡng Hà cổ đại, bộ luật này phản ánh điều gì về cấu trúc xã hội và hệ thống pháp luật thời đó?
- A. Một xã hội bình đẳng, nơi mọi công dân đều chịu hình phạt như nhau cho cùng một tội.
- B. Một hệ thống pháp luật dựa trên sự khoan dung và hòa giải, ít sử dụng hình phạt thể xác.
- C. Một xã hội không có sự phân hóa giàu nghèo, mọi người đều làm nông nghiệp.
- D. Sự phân tầng xã hội rõ rệt, nơi hình phạt có thể khác nhau tùy thuộc vào địa vị xã hội của người gây ra và người bị hại.
Câu 4: Tín ngưỡng về thế giới bên kia và sự bất tử của linh hồn đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong văn minh Ai Cập cổ đại. Điều này thể hiện rõ nhất qua công trình kiến trúc nào và mục đích của nó?
- A. Kim tự tháp, được xây dựng làm lăng mộ cho các Pharaoh và đảm bảo cuộc sống ở thế giới bên kia.
- B. Đền Karnak, được xây dựng làm nơi thờ cúng các vị thần chính của Ai Cập.
- C. Tượng Nhân sư Gizeh, được xây dựng để bảo vệ các kim tự tháp.
- D. Thành phố Thebes, được xây dựng làm kinh đô và trung tâm hành chính.
Câu 5: So với các nền văn minh sông lớn khác, văn minh lưu vực sông Ấn (Harappa và Mohenjo-Daro) có một số điểm độc đáo. Đặc điểm nào sau đây là nổi bật và khác biệt nhất của các đô thị thuộc nền văn minh này?
- A. Sự hiện diện của các kim tự tháp khổng lồ làm nơi thờ cúng.
- B. Việc sử dụng chữ viết tượng hình phức tạp trên giấy papyrus.
- C. Quy hoạch đô thị rất hiện đại với hệ thống thoát nước ngầm và nhà tắm công cộng.
- D. Sự tập trung quyền lực tuyệt đối vào tay một vị vua được coi là thần thánh.
Câu 6: Hệ thống Chế độ Phong kiến phân quyền ở Tây Âu thời Trung cổ (khoảng thế kỷ 9-14) có đặc điểm chính là sự ràng buộc giữa lãnh chúa và chư hầu thông qua các khế ước phong kiến. Hệ quả chính trị nào nảy sinh từ cấu trúc này?
- A. Quyền lực của nhà vua bị hạn chế, dẫn đến tình trạng cát cứ của các lãnh chúa phong kiến.
- B. Nhà vua nắm giữ quyền lực tuyệt đối, kiểm soát chặt chẽ mọi mặt đời sống xã hội.
- C. Sự hình thành của các quốc gia dân tộc mạnh mẽ, có biên giới rõ ràng.
- D. Chế độ dân chủ trực tiếp được áp dụng rộng rãi ở các thành phố.
Câu 7: Sự trỗi dậy và bành trướng nhanh chóng của Đế chế Hồi giáo (Caliphate) vào thế kỷ 7-8 SCN có nhiều nguyên nhân. Yếu tố nào sau đây đóng vai trò quan trọng nhất trong việc thống nhất các bộ lạc Ả Rập và tạo động lực ban đầu cho sự bành trướng?
- A. Sự suy yếu đồng thời của tất cả các đế chế láng giềng (Ba Tư Sassanid và Byzantine).
- B. Sự ra đời và truyền bá của đạo Hồi, cung cấp một hệ tư tưởng thống nhất các bộ lạc Ả Rập.
- C. Việc phát minh ra các loại vũ khí chiến tranh vượt trội.
- D. Sự giàu có về tài nguyên thiên nhiên trên bán đảo Ả Rập.
Câu 8: Văn minh Hy Lạp cổ đại để lại di sản khổng lồ cho phương Tây. Lĩnh vực nào của tư tưởng Hy Lạp cổ đại đã đặt nền móng cho phương pháp suy luận logic và tìm hiểu thế giới dựa trên lý trí, ảnh hưởng sâu sắc đến khoa học và triết học sau này?
- A. Sử học (ví dụ: Herodotus, Thucydides).
- B. Văn học (ví dụ: Homer, Sophocles).
- C. Triết học (ví dụ: Plato, Aristotle).
- D. Y học (ví dụ: Hippocrates).
Câu 9: Đế chế La Mã nổi tiếng với khả năng xây dựng và kỹ thuật vượt trội. Công trình nào sau đây thể hiện rõ nhất kỹ thuật xây dựng và khả năng cung cấp tiện ích công cộng quy mô lớn của người La Mã?
- A. Đấu trường Colosseum (chủ yếu phục vụ giải trí).
- B. Hệ thống cống dẫn nước (Aqueducts) (cung cấp tiện ích công cộng thiết yếu).
- C. Đền Pantheon (chủ yếu phục vụ tôn giáo).
- D. Con đường Appian (chủ yếu phục vụ quân sự và giao thông).
Câu 10: Con đường Tơ Lụa (Silk Road) không chỉ là tuyến đường thương mại mà còn là cầu nối quan trọng cho sự giao lưu văn hóa, tôn giáo, và công nghệ giữa phương Đông và phương Tây trong nhiều thế kỷ. Hiện tượng nào sau đây là minh chứng rõ nét nhất cho sự giao lưu văn hóa trên Con đường Tơ Lụa?
- A. Việc La Mã nhập khẩu lụa từ Trung Quốc với số lượng lớn.
- B. Sự phát triển của các thành phố ốc đảo dọc theo tuyến đường.
- C. Việc Marco Polo du hành đến Trung Quốc vào thế kỷ 13.
- D. Sự truyền bá của Phật giáo và Hồi giáo từ nơi khởi nguồn đến các vùng đất xa xôi.
Câu 11: Thời kỳ Phục hưng (Renaissance) ở châu Âu đánh dấu sự chuyển đổi quan trọng từ Trung cổ sang Cận đại. Đặc điểm cốt lõi nào của thời kỳ này thể hiện sự quay trở lại và tôn vinh các giá trị của Hy Lạp - La Mã cổ đại, đồng thời đặt con người vào vị trí trung tâm?
- A. Sự thống trị tuyệt đối của Giáo hội Công giáo La Mã.
- B. Việc phát minh ra động cơ hơi nước.
- C. Sự phát triển mạnh mẽ của Chủ nghĩa Nhân văn (Humanism).
- D. Chế độ phong kiến phân quyền đạt đến đỉnh cao.
Câu 12: Cải cách Tôn giáo (Reformation) vào thế kỷ 16 đã làm rung chuyển châu Âu. Nguyên nhân chính nào dẫn đến sự bùng nổ của phong trào này?
- A. Sự suy thoái về đạo đức, tham nhũng và những bất cập trong giáo lý của Giáo hội Công giáo La Mã.
- B. Cuộc xâm lược của Đế chế Ottoman vào Tây Âu.
- C. Việc phát hiện ra châu Mỹ, làm thay đổi trung tâm kinh tế thế giới.
- D. Sự bùng nổ của các cuộc cách mạng tư sản.
Câu 13: Văn minh Maya (Trung Mỹ cổ đại) đạt được những thành tựu rực rỡ trong nhiều lĩnh vực. Thành tựu nào sau đây của người Maya cho thấy khả năng quan sát thiên văn và tính toán toán học rất chính xác?
- A. Hệ thống chữ viết tượng hình phức tạp được khắc trên đá.
- B. Kỹ thuật canh tác trên các ruộng bậc thang.
- C. Xây dựng các kim tự tháp bậc thang làm trung tâm nghi lễ.
- D. Phát triển hệ thống lịch chính xác và sử dụng khái niệm số không.
Câu 14: Đế chế Aztec (Trung Mỹ cổ đại) nổi tiếng với thủ đô Tenochtitlan được xây dựng trên một hòn đảo giữa hồ Texcoco. Kỹ thuật nông nghiệp độc đáo nào được người Aztec phát triển để tận dụng môi trường hồ nước ngọt xung quanh thủ đô nhằm sản xuất lương thực quy mô lớn?
- A. Canh tác nương rẫy (Slash-and-burn agriculture).
- B. Xây dựng các chinampas (vườn nổi) trên hồ.
- C. Sử dụng hệ thống tưới tiêu phức tạp từ sông.
- D. Trồng trọt trên các ruộng bậc thang trên sườn núi.
Câu 15: Đế chế Inca (Nam Mỹ cổ đại) là đế chế lớn nhất ở châu Mỹ thời tiền Columbus, mặc dù không có chữ viết phức tạp như Maya hay Aztec. Họ đã sử dụng hệ thống nào để ghi chép thông tin hành chính, thống kê dân số và tài nguyên?
- A. Chữ viết tượng hình trên giấy làm từ cây thùa.
- B. Hệ thống chữ viết ghép âm trên các phiến đất sét.
- C. Hệ thống dây thắt nút Quipu.
- D. Khắc chữ trên các cột đá lớn (stelae).
Câu 16: Cuộc Cách mạng Khoa học (thế kỷ 16-17) đánh dấu sự thay đổi căn bản trong cách con người tìm hiểu thế giới tự nhiên. Đóng góp quan trọng nhất của các nhà khoa học như Copernicus, Galileo, và Newton là gì?
- A. Việc phát minh ra các công cụ lao động mới trong nông nghiệp.
- B. Thiết lập phương pháp khoa học dựa trên quan sát, thực nghiệm và lý luận toán học.
- C. Phát hiện ra châu Mỹ và các tuyến đường biển mới.
- D. Sự ra đời của các học thuyết chính trị về quyền con người.
Câu 17: Thời kỳ Khai sáng (Enlightenment) ở châu Âu (thế kỷ 18) nhấn mạnh vào lý trí, cá nhân và quyền tự nhiên. Tư tưởng của các nhà Khai sáng như Locke, Rousseau, Montesquieu đã ảnh hưởng sâu sắc đến lĩnh vực nào?
- A. Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc.
- B. Kỹ thuật luyện kim và chế tạo máy móc.
- C. Y học và giải phẫu học.
- D. Các học thuyết chính trị và xã hội, dẫn đến các cuộc cách mạng.
Câu 18: Văn minh Byzantine, kế thừa Đế chế La Mã ở phía Đông, đã đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và truyền bá di sản Hy Lạp - La Mã trong suốt thời kỳ Trung cổ châu Âu. Vai trò này thể hiện rõ nhất qua khía cạnh nào?
- A. Việc chinh phục và tái lập toàn bộ lãnh thổ Đế chế La Mã cũ.
- B. Bảo tồn và sao chép các tác phẩm triết học, khoa học, văn học của Hy Lạp và La Mã cổ đại.
- C. Phát minh ra hệ thống in ấn bằng chữ rời.
- D. Thực hiện các cuộc Thập tự chinh để giải phóng Đất Thánh.
Câu 19: Văn minh Hồi giáo thời kỳ Trung đại (khoảng thế kỷ 8-13, còn gọi là "Thời kỳ Hoàng kim") đạt được nhiều thành tựu trong khoa học và học thuật. Lĩnh vực nào sau đây là nơi các học giả Hồi giáo có đóng góp đặc biệt quan trọng, không chỉ bảo tồn mà còn phát triển kiến thức từ Hy Lạp, Ấn Độ và Ba Tư?
- A. Luật pháp La Mã.
- B. Kiến trúc Gothic.
- C. Toán học, Thiên văn học và Y học.
- D. Kỹ thuật in ấn.
Câu 20: So sánh hệ thống tín ngưỡng của Ai Cập cổ đại và Hy Lạp cổ đại, điểm tương đồng nổi bật nhất giữa hai nền văn minh này trong khía cạnh tôn giáo là gì?
- A. Đều theo chế độ đa thần giáo với các vị thần có hình dạng và tính cách giống con người.
- B. Đều thờ phụng một vị thần tối cao duy nhất là đấng sáng tạo.
- C. Đều không tin vào sự tồn tại của thế giới bên kia.
- D. Đều coi trọng vai trò của đức tin hơn lý trí trong đời sống tôn giáo.
Câu 21: Hệ thống khoa cử phong kiến ở Trung Quốc, bắt đầu hình thành từ thời nhà Hán và hoàn thiện dần qua các triều đại, có ý nghĩa quan trọng như thế nào đối với cấu trúc xã hội và chính trị của Trung Quốc?
- A. Giúp duy trì chế độ phong kiến phân quyền, quyền lực tập trung vào tay các lãnh chúa.
- B. Tạo ra một xã hội bình đẳng, xóa bỏ mọi sự phân biệt giai cấp.
- C. Tuyển chọn quan lại dựa trên năng lực học vấn, củng cố chế độ tập quyền trung ương và tạo ra tầng lớp thân sĩ.
- D. Hạn chế sự phát triển của giáo dục và tri thức trong xã hội.
Câu 22: Kinh Vệ Đà là bộ kinh cổ nhất của Ấn Độ giáo, chứa đựng những hiểu biết sớm nhất về thế giới quan, tín ngưỡng và nghi lễ của người Aryan trên tiểu lục địa Ấn Độ. Kinh Vệ Đà phản ánh điều gì về cấu trúc xã hội ban đầu của cộng đồng này?
- A. Sự tồn tại của một đế chế tập quyền thống nhất.
- B. Một xã hội không có sự phân biệt giai cấp, mọi người đều bình đẳng.
- C. Sự phát triển mạnh mẽ của đô thị và thương mại đường biển.
- D. Hệ thống phân chia xã hội thành các đẳng cấp (varna) dựa trên vai trò và nghi lễ.
Câu 23: Phật giáo, ra đời ở Ấn Độ vào thế kỷ 6 TCN, đã nhanh chóng lan rộng ra ngoài tiểu lục địa Ấn Độ và trở thành một trong những tôn giáo lớn của thế giới. Đặc điểm cốt lõi nào trong giáo lý ban đầu của Phật giáo giúp nó dễ dàng được chấp nhận ở nhiều nền văn hóa khác nhau?
- A. Việc coi trọng hệ thống đẳng cấp trong xã hội.
- B. Nhấn mạnh vào con đường giải thoát cá nhân thông qua tu tập đạo đức và trí tuệ, không phân biệt đẳng cấp ban đầu.
- C. Yêu cầu thờ phụng một vị thần sáng tạo duy nhất.
- D. Chỉ giới hạn trong phạm vi địa lý của Ấn Độ.
Câu 24: Dưới triều đại nhà Tống (960-1279), Trung Quốc đã chứng kiến "Cách mạng Thương mại" và sự phát triển kinh tế vượt bậc. Yếu tố nào sau đây đóng vai trò quan trọng nhất trong việc thúc đẩy sự phát triển thương mại và đô thị dưới thời Tống?
- A. Việc xây dựng Vạn Lý Trường Thành.
- B. Chính sách bế quan tỏa cảng.
- C. Sự suy yếu của tầng lớp thương nhân.
- D. Việc phát minh và sử dụng rộng rãi tiền giấy.
Câu 25: Thời kỳ Pax Romana (Hòa bình La Mã, khoảng 27 TCN - 180 SCN) là giai đoạn tương đối ổn định và thịnh vượng của Đế chế La Mã. Đặc điểm nào sau đây là biểu hiện rõ nhất của sự thịnh vượng và quản lý hiệu quả trong thời kỳ này?
- A. Sự suy giảm dân số và hoạt động xây dựng.
- B. Các cuộc nội chiến liên miên giữa các tướng lĩnh.
- C. Thương mại phát triển mạnh mẽ và các thành phố mở rộng.
- D. Chính sách đàn áp các hoạt động văn hóa và học thuật.
Câu 26: Sự kiện nào sau đây là biểu tượng cho sự kết thúc của thời kỳ cổ đại và mở ra thời kỳ Trung đại ở châu Âu?
- A. Sự sụp đổ của Đế chế La Mã phương Tây (năm 476 SCN).
- B. Cuộc chinh phục của Alexander Đại đế (thế kỷ 4 TCN).
- C. Sự ra đời của Thiên Chúa giáo (thế kỷ 1 SCN).
- D. Cuộc Cách mạng Công nghiệp (thế kỷ 18 SCN).
Câu 27: So sánh văn minh Lưỡng Hà và Ai Cập cổ đại, điểm khác biệt cơ bản nào về mặt địa lý đã dẫn đến sự khác biệt trong tổ chức xã hội và chính trị của hai nền văn minh này?
- A. Lưỡng Hà có nhiều tài nguyên khoáng sản hơn Ai Cập.
- B. Sông Nile ở Ai Cập lũ lụt đều đặn và dễ dự đoán hơn Tigris-Euphrates ở Lưỡng Hà, tạo điều kiện cho sự thống nhất chính trị sớm ở Ai Cập.
- C. Ai Cập có hệ thống núi non hiểm trở bảo vệ, trong khi Lưỡng Hà là vùng đồng bằng mở.
- D. Lưỡng Hà có khí hậu ẩm ướt quanh năm, Ai Cập có khí hậu khô hạn.
Câu 28: Chữ viết hình nêm (Cuneiform) của người Sumer ở Lưỡng Hà và chữ viết tượng hình (Hieroglyphs) của người Ai Cập cổ đại là hai hệ thống chữ viết ra đời sớm nhất thế giới. Mặc dù khác biệt về hình thức, chức năng ban đầu quan trọng nhất của cả hai loại chữ viết này là gì?
- A. Ghi lại các tác phẩm văn học, sử thi.
- B. Sao chép các bài kinh tôn giáo.
- C. Ghi chép các hoạt động hành chính, kinh tế và quản lý.
- D. Viết thư tín cá nhân.
Câu 29: Khổng giáo, do Khổng Tử sáng lập ở Trung Quốc, đã trở thành hệ tư tưởng chính thống và ảnh hưởng sâu sắc đến xã hội Đông Á trong nhiều thế kỷ. Đặc điểm cốt lõi nào của Khổng giáo nhấn mạnh vào trật tự xã hội, đạo đức cá nhân và vai trò của gia đình?
- A. Nhấn mạnh vào đạo đức cá nhân, trật tự xã hội dựa trên quan hệ gia đình và các mối quan hệ thứ bậc.
- B. Khuyến khích lối sống ẩn dật, hòa mình với thiên nhiên.
- C. Đề cao vai trò của pháp luật hình sự nghiêm khắc để duy trì trật tự.
- D. Chủ trương bình đẳng tuyệt đối giữa mọi thành viên trong xã hội.
Câu 30: Văn minh Hy Lạp và La Mã cổ đại có nhiều điểm chung và ảnh hưởng lẫn nhau. Lĩnh vực nào sau đây là nơi La Mã tiếp thu và phát triển mạnh mẽ nhất những thành tựu thực tiễn của Hy Lạp, áp dụng vào việc xây dựng và quản lý đế chế của mình?
- A. Triết học trừu tượng.
- B. Sân khấu bi kịch và hài kịch.
- C. Nghệ thuật điêu khắc tượng thần.
- D. Tổ chức quân sự, luật pháp và kỹ thuật xây dựng công trình công cộng.
