Đề Trắc nghiệm Ngữ Văn 12 Bài 10: Tổng kết – Cánh diều (Cánh Diều)

Đoạn văn tập trung khắc họa hình ảnh người lính, tinh thần chiến đấu, niềm tin vào tương lai tươi sáng, sự hy sinh và gắn bó với Tổ quốc. Đây là những đặc điểm nổi bật của văn học giai đoạn 1945-1975, vốn mang đậm khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn, phản ánh cuộc kháng chiến và xây dựng chủ nghĩa xã hội.

Câu hỏi yêu cầu phân tích cấu tạo ngữ pháp cơ bản. 'Tiếng suối' là chủ ngữ (đối tượng được nói đến). 'trong như tiếng hát xa' là vị ngữ (nêu đặc điểm, trạng thái của chủ ngữ).

Luận đề là vấn đề cốt lõi, là cái đích mà bài viết hướng tới. Việc xác định đúng luận đề giúp người đọc nắm bắt được trọng tâm của văn bản, từ đó dễ dàng theo dõi lập luận, phân tích luận điểm và đánh giá tính thuyết phục của bài viết. Các phương án khác là những bước tiếp theo sau khi đã xác định được luận đề.

Phân tích và đánh giá là kỹ năng tư duy bậc cao. Trong quy trình viết nghị luận, việc làm sáng tỏ nội dung và nghệ thuật của tác phẩm bằng cách chia nhỏ, xem xét các yếu tố (hình tượng, ngôn ngữ, cấu trúc...) và đưa ra nhận định về giá trị, ý nghĩa của chúng chính là thể hiện rõ nhất kỹ năng này. Lập dàn ý là tổ chức ý, tìm dẫn chứng là thu thập thông tin, còn giới thiệu tác giả chỉ là bước mở đầu.

Đây là biện pháp nhân hóa, so sánh và ẩn dụ. 'Sóng cài then', 'đêm sập cửa' gợi cảm giác vũ trụ như một ngôi nhà lớn, thời khắc hoàng hôn là lúc ngôi nhà ấy 'đóng cửa' đi vào trạng thái nghỉ ngơi, yên tĩnh. Nó tạo ra một hình ảnh lãng mạn, hùng vĩ nhưng cũng rất thân thuộc về sự vận động của thiên nhiên.

Giai đoạn sau 1975, đặc biệt là từ thời kỳ Đổi mới, văn học có sự chuyển mình mạnh mẽ. Từ việc tập trung vào đề tài chiến tranh và xây dựng, văn học mở rộng sang các vấn đề đời thường, số phận cá nhân, những góc khuất của xã hội. Xuất hiện nhiều tìm tòi, đổi mới về phong cách, thể loại và ngôn ngữ, không còn bó hẹp trong khuynh hướng sử thi lãng mạn như giai đoạn trước.

Câu này thiếu chủ ngữ. Cụm từ 'Qua tác phẩm 'Vợ nhặt'' là trạng ngữ chỉ phương tiện/cách thức, không phải chủ ngữ. Câu đúng có thể là: 'Qua tác phẩm 'Vợ nhặt', Kim Lân đã cho thấy...' hoặc 'Tác phẩm 'Vợ nhặt' cho thấy...'. Đây là lỗi thiếu thành phần chính (chủ ngữ).

Sử dụng ngôn ngữ đơn giản, rõ ràng, kết hợp với phương tiện hỗ trợ (hình ảnh, biểu đồ) và tương tác với người nghe (đặt câu hỏi, lắng nghe phản hồi) là những kỹ năng thiết yếu để làm cho bài trình bày phức tạp trở nên dễ tiếp cận và hấp dẫn. Việc chỉ nói nhanh, dùng nhiều thuật ngữ hay đọc nguyên bài viết sẽ khiến người nghe khó theo kịp.

Đoạn văn sử dụng các thuật ngữ pháp lý ('Luật này', 'quy định', 'quyền và nghĩa vụ', 'trình tự, thủ tục', 'trách nhiệm', 'cơ quan nhà nước'), cấu trúc câu rõ ràng, chính xác, không mang tính biểu cảm cá nhân. Đây là đặc trưng của phong cách ngôn ngữ hành chính - công vụ, dùng trong các văn bản pháp luật, văn bản quản lý nhà nước.

Các yếu tố hình thức (nhịp điệu, vần, hình ảnh, tu từ) trong thơ trữ tình không chỉ là kỹ thuật mà còn là phương tiện để nhà thơ biểu hiện cảm xúc, suy tư và tạo nên hiệu quả thẩm mỹ cho bài thơ. Phân tích chúng giúp người đọc hiểu sâu sắc hơn về tâm trạng, tư tưởng của tác giả và cảm nhận được vẻ đẹp nghệ thuật của tác phẩm. Các phương án khác chỉ là những khía cạnh phụ hoặc không phải mục đích chính.

Văn xuôi sau 1975, đặc biệt từ thời kỳ Đổi mới, có xu hướng đi sâu vào khám phá số phận cá nhân, những mảng hiện thực đời thường, phức tạp, thậm chí có những góc nhìn đa chiều, mới mẻ về quá khứ. Khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn tuy vẫn tồn tại nhưng không còn là dòng chảy chủ đạo, áp đảo như giai đoạn 1945-1975. Việc chỉ tập trung ca ngợi chủ nghĩa anh hùng là đặc điểm của giai đoạn trước.

Các yếu tố phi ngôn ngữ trong văn bản thông tin tổng hợp giúp trực quan hóa dữ liệu, làm cho thông tin khô khan trở nên dễ hình dung, dễ so sánh và ghi nhớ hơn. Chúng hỗ trợ đắc lực cho phần ngôn ngữ, giúp người đọc nắm bắt thông tin một cách nhanh chóng và hiệu quả. Chúng không nhất thiết phải mang tính biểu cảm hay chỉ để trang trí.

Đoạn văn tập trung vào việc làm rõ các khía cạnh (từ lương thiện đến tha hóa, rồi ánh sáng lương tri còn sót lại) và tính chất điển hình của nhân vật Chí Phèo. Đây là thao tác phân tích - chia đối tượng thành các bộ phận để xem xét kỹ lưỡng. Bác bỏ là phản đối ý kiến, chứng minh là dùng dẫn chứng để khẳng định, so sánh là đối chiếu hai đối tượng.

Ghi chú giúp người nghe tập trung hơn vào nội dung, không bị phân tán. Việc ghi lại ý chính giúp hệ thống hóa kiến thức, dễ dàng ôn tập sau này. Ghi lại câu hỏi giúp đảm bảo những điểm chưa rõ được giải đáp, thể hiện sự chủ động trong tiếp nhận thông tin. Đây là kỹ năng nghe tích cực, hiệu quả.

Đoạn thơ thể hiện rõ ước nguyện chân thành, khiêm nhường của nhà thơ muốn hóa thân thành những điều nhỏ bé, đẹp đẽ của thiên nhiên và cuộc đời để cống hiến, đóng góp cho 'mùa xuân lớn' của đất nước. Cảm hứng chủ đạo là sự cống hiến và hòa nhập cá nhân vào cuộc đời chung.

Thời kỳ Đổi mới đánh dấu sự chuyển biến sâu sắc trong văn học. Văn xuôi không còn né tránh mà đi thẳng vào những vấn đề phức tạp, tiêu cực của xã hội, những mặt trái của cuộc sống. Đồng thời, cách nhìn con người cũng đa chiều hơn, không chỉ là những hình tượng lý tưởng mà khám phá cả những bi kịch, những mâu thuẫn nội tâm. Các phương án khác hoặc là đặc điểm của giai đoạn trước, hoặc không phải là sự đổi mới mang tính đột phá.

Điệp ngữ 'Nhớ sao' được lặp lại ở đầu các dòng thơ, nhấn mạnh cảm xúc chủ đạo là nỗi nhớ da diết, sâu lắng về cảnh vật và con người Việt Bắc. Nó làm tăng cường độ biểu cảm, tạo ấn tượng mạnh mẽ về tình cảm gắn bó không nguôi của người ra đi.

Dàn ý là bộ khung xương của bài viết. Sắp xếp luận điểm logic giúp người đọc dễ dàng theo dõi mạch lập luận của người viết, nắm bắt được mối quan hệ giữa các ý, từ đó hiểu rõ vấn đề và bị thuyết phục bởi lập luận. Nó không trực tiếp giúp ghi nhớ dẫn chứng hay tìm ý mới.

Đoạn trích miêu tả chân thực, trần trụi cái chết đau đớn, vật vã của lão Hạc - một người nông dân nghèo. Cách miêu tả không né tránh sự tàn khốc, thậm chí ví von với 'con vật bị làm thịt', cho thấy sự bế tắc, cùng quẫn của con người trong xã hội cũ. Đây là đặc điểm nổi bật của văn học hiện thực phê phán: phơi bày sự thật tàn nhẫn, bóc trần bản chất xấu xa của xã hội, thể hiện bi kịch của con người.

Để tóm tắt nội dung chính, người nghe cần phải phân biệt được đâu là thông tin quan trọng, cốt lõi (sự kiện, con số chính, nguyên nhân, kết quả) và đâu là chi tiết phụ, minh họa. Khả năng chắt lọc thông tin thiết yếu là kỹ năng quan trọng nhất để đưa ra bản tóm tắt chính xác và hiệu quả.

Phong cách ngôn ngữ khoa học đòi hỏi tính khách quan, chính xác, logic. Nó sử dụng thuật ngữ chuyên ngành, câu văn rõ ràng, mạch lạc, tránh mơ hồ, mang tính biểu cảm cá nhân. Các phương án khác mô tả đặc điểm của phong cách ngôn ngữ khác (nghệ thuật, sinh hoạt).

Biểu đồ là cách trực quan hóa dữ liệu. Để hiểu đúng thông tin từ biểu đồ, cần đọc kỹ tiêu đề, chú thích (các trục, màu sắc, ký hiệu), và các con số cụ thể. Việc này giúp xác định dữ liệu đang được trình bày là gì, đo lường cái gì, trong khoảng thời gian nào, từ đó mới có thể phân tích, so sánh hoặc đưa ra nhận xét. Chỉ nhìn lướt qua hoặc chỉ đọc phần chữ sẽ dễ hiểu sai hoặc bỏ sót thông tin quan trọng.

Truyện truyền kì thường có yếu tố kì ảo, siêu nhiên, cốt truyện đơn giản, nhân vật mang tính ước lệ, thường mang tính chất răn dạy hoặc ca ngợi. Truyện ngắn hiện đại (sau này) tập trung vào đời sống hiện thực, tâm lý con người, cốt truyện có thể phức tạp, nhiều tầng nghĩa, nhân vật được khắc họa đa chiều, có chiều sâu nội tâm, phản ánh hiện thực xã hội và khám phá bản chất con người một cách sâu sắc hơn.

Lắng nghe tích cực (chú ý, đặt câu hỏi làm rõ, tóm tắt lại ý) và đưa ra phản hồi xây dựng (góp ý trên tinh thần tôn trọng, đưa ra giải pháp, không chỉ trích cá nhân) là những kỹ năng cốt lõi của giao tiếp hiệu quả, đặc biệt trong làm việc nhóm. Nó giúp cuộc thảo luận đi đúng hướng, mọi người cảm thấy được tôn trọng và cùng nhau đạt được mục tiêu chung.

Thơ hiện đại Việt Nam rất đa dạng về đề tài (từ chiến tranh, cách mạng đến đời thường, tình yêu, thiên nhiên, thân phận cá nhân), phong cách và hình thức thể hiện. Có những bài thơ vẫn giữ vần luật truyền thống nhưng cũng có nhiều tìm tòi, phá cách về nhịp điệu, vần, câu chữ, cấu trúc. Cảm hứng cũng rất phong phú, không chỉ là anh hùng ca hay lãng mạn cách mạng mà còn là những suy tư sâu sắc, đa chiều về cuộc sống con người.

Văn bản tường trình/báo cáo thuộc phong cách hành chính - công vụ hoặc khoa học/thông tin. Yêu cầu cốt lõi là phải trình bày thông tin một cách khách quan, chính xác, đầy đủ sự thật và có cấu trúc mạch lạc, rõ ràng để người đọc dễ dàng theo dõi và nắm bắt vấn đề. Tính biểu cảm, sử dụng nhiều biện pháp tu từ hay mang tính cá nhân hóa cao là không phù hợp.

Cụm từ 'Với đôi bàn tay khéo léo' đứng ở đầu câu, bổ sung ý nghĩa về phương tiện hoặc cách thức cho hành động 'tạo nên tác phẩm' của chủ ngữ 'người nghệ nhân'. Đây là chức năng của trạng ngữ.

Dẫn chứng và số liệu cụ thể là bằng chứng khách quan, giúp làm sáng tỏ và chứng minh cho luận điểm mà người viết đưa ra. Chúng tăng tính xác thực và độ tin cậy cho bài viết, từ đó nâng cao sức thuyết phục đối với người đọc. Việc chỉ đưa ra ý kiến cá nhân mà thiếu dẫn chứng sẽ làm giảm giá trị của bài luận.

Cả Thơ mới và văn học hiện thực phê phán đều phản ánh sự bế tắc, ngột ngạt của xã hội Việt Nam dưới ách thống trị của thực dân phong kiến. Thơ mới thể hiện sự bế tắc đó qua tâm trạng buồn, cô đơn, khao khát thoát ly; còn hiện thực phê phán phơi bày trực diện sự tàn bạo, bất công, bi kịch của con người. Điểm chung là cùng phản ánh một xã hội đầy rẫy mâu thuẫn, bất công, dù cách phản ánh khác nhau.

Để thuyết phục người nghe về lợi ích của việc đọc sách, việc đưa ra các ví dụ cụ thể, câu chuyện thực tế hoặc số liệu chứng minh (ví dụ: đọc sách giúp cải thiện khả năng tư duy, vốn từ vựng, kiến thức...) sẽ hiệu quả hơn là chỉ nói suông các lý thuyết chung chung. Luyện giọng điệu và phong thái quan trọng nhưng nội dung có sức thuyết phục mới là yếu tố cốt lõi. Tìm hiểu sở thích nghe nhạc không liên quan trực tiếp đến chủ đề.

Câu hỏi kiểm tra sự hiểu biết về đặc điểm và giá trị cốt lõi của văn học Việt Nam hiện đại (sau 1945). Giá trị hiện thực và nhân đạo là hai đặc trưng nổi bật, thể hiện qua việc phản ánh cuộc sống, chiến tranh, con người và thể hiện lòng trắc ẩn, sự quan tâm đến số phận cá nhân.

Câu hỏi yêu cầu phân tích đoạn thơ để xác định biện pháp tu từ. Đoạn thơ sử dụng hàng loạt hình ảnh quen thuộc, cụ thể của quê hương (con sông xanh biếc, hàng tre, suối, luống đồng vàng) để gợi tả vẻ đẹp và sự gắn bó, qua đó thể hiện tình cảm nhớ nhung. Đây là biện pháp liệt kê kết hợp với các hình ảnh giàu sức gợi cảm.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về quy trình viết và vai trò của lập dàn ý. Lập dàn ý giúp người viết sắp xếp các luận điểm, luận cứ một cách logic, có hệ thống, đảm bảo bài viết đi đúng hướng và có cấu trúc chặt chẽ.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về cách sử dụng quan hệ từ. Phân tích các lựa chọn: A, B, D sử dụng quan hệ từ đúng chức năng. C sử dụng 'mặc dù... nhưng' để diễn tả quan hệ tương phản, nhưng lại kết hợp với 'vì vậy' diễn tả quan hệ nguyên nhân - kết quả, tạo nên sự mâu thuẫn ngữ nghĩa.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng nghe hiểu ở mức độ phân tích, đánh giá. Để đánh giá tính thuyết phục, người nghe cần phân tích lập luận, kiểm tra tính xác thực của bằng chứng và xem xét logic trình bày, không chỉ đơn thuần là ghi nhớ thông tin hay chú ý đến giọng điệu.

Câu hỏi yêu cầu xác định phương thức biểu đạt chính. Đoạn văn tập trung vào việc tái hiện lại khung cảnh, không khí, hình ảnh của Hà Nội những ngày cuối năm bằng cách miêu tả các giác quan (se lạnh, mơn man, rực rỡ sắc màu, hương thơm dịu nhẹ), đây là đặc trưng của phương thức miêu tả.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về chủ đề và hình tượng trong văn học hiện đại. Hình tượng người lính trong văn học sau 1945 thường được khắc họa với vẻ đẹp vừa anh hùng, kiên cường trong chiến đấu, vừa có đời sống nội tâm phong phú, tình cảm sâu sắc, gần gũi với đời thường.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng đọc hiểu văn bản thông tin tổng hợp. Loại văn bản này thường cung cấp nhiều thông tin từ nhiều nguồn, do đó, việc xác định thông tin chính, các luận điểm, bằng chứng, cấu trúc tổ chức và nguồn thông tin là rất quan trọng để hiểu đúng và đầy đủ.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về biện pháp tu từ. Cụm từ này sử dụng hai vế có nghĩa đối lập nhau ('cơm mới' - hiện tại, 'chuyện cũ' - quá khứ) để tạo sự tương phản, nhấn mạnh hành động không phù hợp với thời điểm hoặc hoàn cảnh.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng nói và chuẩn bị nội dung cho bài nói thuyết phục. Một bài nói thuyết phục cần có lập luận chặt chẽ, bằng chứng xác thực (số liệu, ví dụ cụ thể) để chứng minh cho luận điểm của mình.

Câu hỏi yêu cầu nhận diện đặc điểm của truyện ngắn hiện đại qua đoạn trích. Đoạn văn tập trung miêu tả tâm trạng, diễn biến nội tâm phức tạp, bi kịch của nhân vật, thể hiện sự quan tâm đến số phận cá nhân, đây là đặc trưng nổi bật của truyện ngắn hiện đại.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về đặc điểm của văn bản thông tin. Văn bản thông tin có mục đích cung cấp kiến thức, sự kiện, dữ liệu. Do đó, tính khách quan và chính xác là yếu tố cốt lõi để đảm bảo độ tin cậy và giá trị của thông tin được truyền tải.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về thành phần phụ trong câu. Cụm từ "Nhờ sự giúp đỡ của bạn bè" đứng ở đầu câu, kết hợp với quan hệ từ "Nhờ" (hoặc "Nhờ có") biểu thị nguyên nhân dẫn đến kết quả ở vế sau ("Lan đã hoàn thành bài tập khó"). Đây là trạng ngữ chỉ nguyên nhân.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng tóm tắt văn bản tự sự. Tóm tắt văn bản tự sự đòi hỏi phải nắm vững cốt truyện chính, các sự kiện tiêu biểu, nhân vật chính và diễn biến cơ bản của câu chuyện, bỏ qua các chi tiết phụ, miêu tả dài dòng.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về đặc điểm văn học giai đoạn 1945-1975. Chủ nghĩa anh hùng cách mạng là một chủ đề xuyên suốt, thể hiện qua việc ca ngợi lòng yêu nước, tinh thần hy sinh chiến đấu vì độc lập, tự do của dân tộc, ý chí kiên cường vượt qua mọi khó khăn gian khổ.

Câu hỏi kiểm tra khả năng phát hiện lỗi logic trong câu. Câu A, B, D có cấu trúc và ý nghĩa hợp lý. Câu C sử dụng cụm từ "đã từng rất thành công" kết hợp với "nhưng bây giờ vẫn còn gặp nhiều khó khăn", tạo nên sự mâu thuẫn logic về thời gian và trạng thái.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng viết văn nghị luận. Để bài viết có sức thuyết phục, các lí lẽ đưa ra phải hợp lí, có căn cứ và được minh chứng bằng các bằng chứng đáng tin cậy (số liệu, ví dụ thực tế, ý kiến chuyên gia...).

Câu hỏi yêu cầu phân tích biện pháp nghệ thuật trong đoạn thơ. Câu thơ sử dụng hình ảnh hoán dụ "Áo chàm" để chỉ người dân Việt Bắc, thể hiện sự gắn bó, thân thuộc. Đồng thời, câu "Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay" thể hiện sự xúc động, bâng khuâng, dùng hành động "cầm tay" để diễn tả tình cảm không lời, giàu sức gợi.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về kỹ năng nói và giao tiếp. Sử dụng từ ngữ lịch sự, phù hợp với đối tượng và hoàn cảnh là yếu tố then chốt thể hiện sự tôn trọng và hiệu quả giao tiếp, thuộc về chuẩn mực văn hóa và xã giao.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về đặc điểm văn học sau 1975. Giai đoạn này tập trung khám phá chiều sâu đời sống nội tâm, số phận cá nhân, các vấn đề xã hội phức tạp, đa dạng về phong cách. Khuynh hướng sử thi, lãng mạn hóa là đặc trưng của giai đoạn trước (1945-1975), không phải sau 1975.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về cấu trúc các loại văn bản thông tin. Văn bản giải thích một hiện tượng hoặc trình bày một vấn đề thường sử dụng cấu trúc nhân quả (vì sao xảy ra?) hoặc vấn đề - giải pháp (nêu vấn đề và cách khắc phục).

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về chức năng ngữ pháp của từ/cụm từ. Cụm từ "hướng về" kết hợp với bổ ngữ "phía mặt trời mọc" tạo thành vị ngữ trong câu, biểu thị hành động hoặc trạng thái của chủ ngữ "Mọi người". Đây là một động từ (hoặc cụm động từ) đóng vai trò làm vị ngữ.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về đặc trưng thể loại hồi kí. Hồi kí là thể loại tự sự ghi chép lại những sự kiện có thật mà người viết đã trải qua hoặc chứng kiến. Do đó, việc phân biệt giữa sự kiện có thật và suy nghĩ, cảm xúc, nhận định mang tính chủ quan của người viết là rất quan trọng.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về phong trào lãng mạn 1930-1945. Đặc trưng của chủ nghĩa lãng mạn là đề cao cái tôi cá nhân, khám phá thế giới nội tâm, tình cảm, hướng tới cái đẹp, tình yêu, thiên nhiên, thoát ly khỏi hiện thực xã hội ngột ngạt.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng tổ chức bài nói. Để người nghe dễ hiểu, người nói cần tổ chức nội dung một cách mạch lạc, logic, có mở đầu, triển khai ý rõ ràng và kết thúc, sử dụng các từ ngữ chuyển tiếp để kết nối các phần.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về phong cách ngôn ngữ. Câu A sử dụng phong cách khoa học (định nghĩa). Câu B sử dụng phong cách sinh hoạt (giao tiếp hàng ngày). Câu D sử dụng phong cách hành chính (thông báo). Câu C sử dụng từ ngữ thân mật, suồng sã ("ngó lơ", "bồ") trong một ngữ cảnh có vẻ trang trọng hoặc cần sự khách quan (nói về chính sách, vấn đề chung), không phù hợp với phong cách chính luận/thông tin.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng đọc hiểu thơ trữ tình. Thơ trữ tình là phương tiện để nhà thơ bộc lộ cảm xúc, suy tư của mình. Do đó, việc cảm nhận và phân tích tâm trạng, cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật trữ tình là mục tiêu chính, bên cạnh việc phân tích hình ảnh, ngôn từ, nhịp điệu.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về quy trình viết. Rà soát và chỉnh sửa là bước quan trọng để phát hiện và khắc phục các lỗi (chính tả, ngữ pháp, dùng từ, diễn đạt), cải thiện tính mạch lạc, logic và nâng cao chất lượng tổng thể của bài viết.

Câu hỏi kiểm tra khả năng phát hiện lỗi ngữ pháp và diễn đạt. Câu sử dụng cụm từ "Với lòng say mê khoa học" làm trạng ngữ chỉ phương tiện/thái độ, nhưng lại đứng trước chủ ngữ "anh ấy" và vị ngữ "đã dành hết thời gian...", tạo nên sự lủng củng, thiếu tự nhiên trong cấu trúc. Lỗi này thường được gọi là lỗi dùng sai trạng ngữ hoặc sắp xếp câu chưa hợp lý.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về các thể loại văn học hiện đại. Nhật kí, phóng sự, hồi kí là những thể loại ký sự, ghi chép, phản ánh trực tiếp các sự kiện, con người, vấn đề của đời sống thực tế, thường mang tính thời sự và chính trị - xã hội rõ nét.

Giai đoạn 1945-1975, thơ ca Việt Nam chủ yếu mang tính sử thi, lãng mạn cách mạng, hướng về cộng đồng, đất nước. Xu hướng cá nhân hóa, đi sâu vào thế giới nội tâm phức tạp, đa chiều thường xuất hiện rõ nét hơn ở các giai đoạn sau (ví dụ: sau 1975).

Văn học sau 1975 có xu hướng đổi mới, khám phá hiện thực đa chiều, phức tạp, không né tránh những mặt trái của cuộc sống, thể hiện cái nhìn khách quan, đôi khi là trần trụi về con người và xã hội. Việc đi sâu vào chi tiết đời thường, góc khuất phản ánh xu hướng hiện thực hóa, phi sử thi hóa.

Câu văn sử dụng phép đối lập giữa 'luôn đúng giờ' và 'hôm nay lại đến muộn' để nhấn mạnh sự bất thường, gây chú ý cho người đọc/nghe về sự thay đổi đột ngột trong hành vi của nhân vật. Đây là biện pháp tương phản/đối lập.

Luận điểm là ý kiến chính, quan điểm cần làm sáng tỏ. Luận cứ là lí lẽ và dẫn chứng dùng để chứng minh cho luận điểm. Xác định rõ hai yếu tố này giúp bài viết có cấu trúc chặt chẽ, lập luận logic, thuyết phục người đọc về nhận định của mình về tác phẩm.

Đoạn thơ khắc họa hình ảnh người lính vừa bi tráng ('không mọc tóc', 'quân xanh màu lá') vừa lãng mạn ('mắt trừng gửi mộng', 'đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm'). Sự kết hợp giữa hiện thực khốc liệt và chất lãng mạn, lý tưởng là đặc trưng nổi bật của thơ ca giai đoạn này.

Ngôn ngữ cơ thể là thành phần phi ngôn ngữ quan trọng trong giao tiếp. Nó giúp tăng cường hiệu quả truyền đạt thông điệp, thể hiện cảm xúc, thái độ, sự tự tin và thu hút sự chú ý của người nghe, làm cho bài nói trở nên sinh động và thuyết phục hơn.

Biểu đồ là phương tiện trực quan hóa dữ liệu. Để hiểu đúng, cần đọc tiêu đề (nội dung biểu đồ), chú giải (ý nghĩa các màu sắc, ký hiệu), các trục (đại lượng, đơn vị), và so sánh, đối chiếu các số liệu, xu hướng được thể hiện. Chỉ nhìn lướt qua hoặc đọc mỗi tiêu đề sẽ dễ bỏ sót hoặc hiểu sai thông tin.

Câu có từ cảm thán ('Trời ơi', 'thế') và kết thúc bằng dấu chấm than (!), thể hiện cảm xúc ngạc nhiên, than thở về trời nóng. Đây là đặc điểm của câu cảm thán.

Văn bản nghị luận xã hội nhằm bàn bạc, đánh giá, bày tỏ quan điểm về một vấn đề, hiện tượng trong đời sống xã hội. Mục đích là để người đọc hiểu rõ hơn, suy ngẫm và có thể thay đổi nhận thức hoặc hành động về vấn đề đó. Nó không chỉ đơn thuần là kể chuyện, miêu tả hay cung cấp thông tin khách quan.

Truyện truyền kì thường mang yếu tố kì ảo, siêu nhiên, phản ánh quan niệm về số phận, đạo lí phong kiến. Truyện ngắn hiện đại tập trung vào hiện thực đời sống, khám phá nội tâm con người, số phận cá nhân trong bối cảnh xã hội cụ thể. Sự chuyển dịch từ yếu tố kì ảo sang hiện thực, từ số phận mang tính quy luật sang số phận cá nhân là khác biệt cốt lõi.

Xác định mục đích (thuyết phục, cung cấp thông tin, giải trí...) giúp định hướng nội dung và cách trình bày. Xác định đối tượng giúp lựa chọn ngôn ngữ, phong cách, ví dụ minh họa phù hợp, đảm bảo thông điệp được tiếp nhận hiệu quả nhất.

So sánh mặt trời với 'hòn lửa' khi xuống biển không chỉ gợi tả màu sắc đỏ rực mà còn gợi lên hình ảnh một khối cầu rực cháy, chìm dần xuống đường chân trời, tạo ấn tượng thị giác mạnh mẽ về cảnh hoàng hôn trên biển.

Thành phần biệt lập tình thái biểu thị thái độ, cách nhìn nhận của người nói đối với sự việc được nói đến trong câu (ví dụ: có lẽ, hình như, chắc là...). Câu 'Có lẽ, ngày mai trời sẽ mưa.' thể hiện sự phỏng đoán, thái độ không chắc chắn của người nói.

Nhật kí là ghi chép riêng tư của cá nhân về những sự kiện, suy nghĩ, cảm xúc diễn ra hàng ngày. Nó mang tính chủ quan, chân thực về trải nghiệm và tâm trạng của người viết tại thời điểm đó. Việc coi nhật kí như một tài liệu khách quan hoàn toàn có thể dẫn đến hiểu sai.

Số liệu và dẫn chứng khoa học là luận cứ khách quan, giúp tăng cường tính thuyết phục, độ tin cậy cho lập luận của người nói. Chúng cung cấp bằng chứng cụ thể để chứng minh cho các quan điểm được đưa ra.

Giai đoạn 1930-1945 chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của thơ Mới, văn xuôi hiện thực phê phán và lãng mạn. 'Vợ nhặt' của Kim Lân là tác phẩm viết sau Cách mạng tháng Tám, phản ánh hiện thực nạn đói năm 1945 nhưng được hoàn thành và công bố sau 1945 (in trong tập 'Con chó xấu xí' năm 1962). Các tác phẩm còn lại ('Chí Phèo', 'Số Đỏ', 'Đây mùa thu tới') đều thuộc giai đoạn 1930-1945.

Trong văn bản nghị luận chính trị, từ Hán Việt ('phát huy', 'khắc phục', 'kiến thiết') thường mang sắc thái trang trọng, khái quát, phù hợp với phong cách ngôn ngữ chính luận, giúp diễn đạt các khái niệm trừu tượng một cách cô đọng, nghiêm túc.

Hồi kí là loại văn tự sự ghi lại những sự kiện, con người mà người viết đã trải qua hoặc chứng kiến trong quá khứ. Trọng tâm của hồi kí là tái hiện lại những trải nghiệm, kỉ niệm cá nhân, thường kết hợp với cảm xúc, suy ngẫm của người viết ở thời điểm hiện tại nhìn về quá khứ.

Đoạn văn sử dụng các thuật ngữ chuyên ngành y tế ('ca mắc bệnh', 'tiêm phòng'), trích dẫn nguồn tin chính thức ('báo cáo của Bộ Y tế'), cung cấp thông tin khách quan, chính xác ('số ca mắc tăng 15%'), đưa ra lời khuyên, khuyến cáo dựa trên cơ sở khoa học ('chuyên gia khuyến cáo'). Đây là đặc điểm của phong cách ngôn ngữ khoa học.

Tóm tắt là cô đọng lại nội dung chính của văn bản gốc. Điều quan trọng là phải xác định và giữ lại các ý chính, thông tin cốt lõi, các sự kiện hoặc lập luận quan trọng nhất, đồng thời lược bỏ các chi tiết phụ, ví dụ minh họa không cần thiết để bài tóm tắt ngắn gọn mà vẫn đảm bảo đầy đủ ý chính.

Dòng văn học hiện thực phê phán (với các tác giả như Nam Cao, Vũ Trọng Phụng, Ngô Tất Tố) đã mạnh mẽ phơi bày những bất công, thối nát của xã hội thực dân nửa phong kiến, số phận bi thảm của các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là người nông dân và trí thức tiểu tư sản nghèo. Nó có giá trị tố cáo và phản ánh hiện thực sâu sắc.

Các yếu tố hình thức không chỉ là vỏ bọc mà còn góp phần quan trọng tạo nên hiệu quả nghệ thuật và truyền tải cảm xúc, ý nghĩa của bài thơ. Thể thơ, vần, nhịp tạo nhạc điệu; biện pháp tu từ tạo hình ảnh, gợi cảm xúc, làm sâu sắc thêm nội dung. Phân tích hình thức giúp hiểu đầy đủ và sâu sắc hơn về tác phẩm.

Đơn từ là văn bản hành chính được sử dụng để trình bày nguyện vọng, đề nghị lên cấp trên hoặc cơ quan có thẩm quyền. Nó đòi hỏi ngôn ngữ chính xác, rõ ràng, khách quan, tuân thủ mẫu quy định. Đây là đặc điểm của phong cách ngôn ngữ hành chính-công vụ.

Dàn ý giúp sắp xếp các ý tưởng, thông tin một cách logic, khoa học, theo một trình tự hợp lý (ví dụ: giới thiệu, phương pháp, kết quả, thảo luận, kết luận). Điều này đảm bảo bài nói mạch lạc, đầy đủ nội dung cần thiết và dễ theo dõi cho người nghe.

Từ 'giống' thường dùng để chỉ loài vật. Việc Kim Lân dùng từ này để chỉ người chết đói cho thấy cái nhìn xót xa, thương cảm sâu sắc của nhà văn trước sự rẻ rúng, vật vờ của con người trong nạn đói khủng khiếp. Nó gợi lên sự phi nhân tính hóa, biến con người thành thứ gì đó thấp kém, chỉ còn là cái 'giống' đói khát.

Phóng sự là loại hình báo chí kết hợp giữa thông tin sự kiện và yếu tố văn học. Cấu trúc phóng sự thường bao gồm: Mở đầu (giới thiệu sự kiện, vấn đề), Thân bài (trình bày chi tiết sự kiện, nhân chứng, số liệu, phân tích nguyên nhân/hậu quả), và Kết bài (đánh giá, nhận định, kiến nghị). Việc chú ý đến các phần này giúp nắm bắt được cách tác giả triển khai vấn đề và thông điệp muốn truyền tải.

So sánh 'cô ấy' với 'thiên thần' là một cách so sánh tu từ. 'Thiên thần' gợi lên hình ảnh vẻ đẹp hoàn hảo, trong sáng, siêu phàm. Việc so sánh này nhằm nhấn mạnh, làm nổi bật vẻ đẹp tuyệt vời, thanh khiết, không tì vết của cô gái, thể hiện sự ngưỡng mộ của người nói.

Một bài nghị luận đạo lí sâu sắc không chỉ dừng lại ở giải thích. Người viết cần phân tích biểu hiện của tư tưởng trong đời sống, đánh giá ý nghĩa, tác động của nó (tích cực/tiêu cực), mở rộng vấn đề (liên hệ, phản đề), và rút ra bài học nhận thức/hành động cho bản thân và mọi người. Chỉ giải thích là chưa đủ để thuyết phục.

Văn học sau 1975 có sự chuyển mình mạnh mẽ, từ chủ nghĩa tập thể sang chú trọng số phận cá nhân. Các nhà văn đi sâu khám phá thế giới nội tâm phức tạp, những suy tư, dằn vặt, khát vọng của con người cá nhân trong bối cảnh xã hội nhiều biến động, không còn chỉ là những hình tượng con người lý tưởng hóa của giai đoạn trước.

Trong thảo luận, việc lắng nghe ý kiến người khác, tôn trọng quan điểm khác biệt là nền tảng. Đồng thời, khi phát biểu, cần đưa ra ý kiến rõ ràng, có cơ sở (dẫn chứng từ tác phẩm, kiến thức nền), và liên quan trực tiếp đến chủ đề đang thảo luận. Điều này giúp cuộc thảo luận đi đúng hướng và đạt hiệu quả cao.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức tổng kết về đặc điểm lịch sử văn học. Giai đoạn 1945-1975 gắn liền với cuộc kháng chiến, đề cao tính sử thi, khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn, phục vụ nhiệm vụ chính trị và đời sống tập thể.

Câu hỏi yêu cầu phân tích thao tác lập luận trong một đoạn văn cụ thể. Đoạn văn đi sâu vào việc làm rõ các khía cạnh (bức tranh hiện thực, niềm tin vào sự sống, khao khát hạnh phúc, tấm lòng nhân hậu) và ý nghĩa của các chi tiết trong tác phẩm 'Vợ nhặt' để làm nổi bật chủ đề và giá trị nhân đạo. Đây là đặc điểm của thao tác phân tích.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về kỹ năng nói. Cử chỉ, ánh mắt, ngữ điệu là các yếu tố phi ngôn ngữ và cận ngôn ngữ giúp tăng hiệu quả giao tiếp, thu hút sự chú ý và truyền tải cảm xúc, ý nghĩa của người nói.

Câu hỏi tổng kết về tác giả tiêu biểu giai đoạn sau 1975. Nguyễn Minh Châu được coi là người 'mở đường' cho công cuộc đổi mới văn học, với cái nhìn đa chiều, phức tạp về hiện thực và con người, khác với cách nhìn đơn giản, một chiều trước đó.

Câu hỏi yêu cầu nhận diện và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ. Câu sử dụng phép so sánh 'dòng sông như một dải lụa mềm' để làm nổi bật vẻ đẹp mềm mại, duyên dáng, huyền ảo của dòng sông dưới ánh trăng.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng đọc hiểu văn bản thông tin. Đối với văn bản thông tin tổng hợp, việc xác định cấu trúc, các luận điểm chính, bằng chứng, và mối liên hệ giữa các phần là cực kỳ quan trọng để hiểu toàn bộ thông tin, khác với việc chỉ đọc lướt hay tìm chi tiết đơn lẻ.

Câu hỏi tổng kết đặc điểm văn học giai đoạn sau 1975. Sự đổi mới thể hiện ở việc nhìn nhận hiện thực và con người phức tạp hơn, không còn đơn giản hóa, tránh tô hồng hoặc bôi đen, mà khám phá chiều sâu nội tâm và các mặt trái của xã hội.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về cấu trúc và cách triển khai bài nghị luận xã hội. Sau khi trình bày hiện trạng, việc quan trọng tiếp theo là lý giải nguyên nhân (vì sao cần có lòng nhân ái, vì sao có người thiếu nhân ái) và phân tích ý nghĩa, vai trò, tác dụng của vấn đề (lòng nhân ái mang lại điều gì cho cá nhân, cộng đồng).

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về phép liên kết câu. Phép nối sử dụng các quan hệ từ, phó từ nối để thể hiện quan hệ ý nghĩa giữa các câu. Lựa chọn 4 sử dụng 'vì vậy' (biểu thị kết quả) để nối hai ý có quan hệ tương phản ('nắng chang chang' - 'không một bóng người'), là không phù hợp. Các lựa chọn khác sử dụng phép nối đúng quan hệ.

Câu hỏi tổng kết về phong cách Hồ Chí Minh. Sự độc đáo và nhất quán của Người là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trữ tình sâu lắng và chất thép mạnh mẽ, giữa sự cổ điển và hiện đại, giữa tính dân tộc và tính quốc tế trong mọi thể loại.

Câu hỏi yêu cầu phân tích biện pháp tu từ và tâm trạng. Đoạn thơ sử dụng cấu trúc lặp lại 'Sóng bắt đầu từ...', 'Gió bắt đầu từ đâu', 'Em cũng không biết nữa khi nào...' kết hợp với câu hỏi tu từ, tạo nên sự băn khoăn, trăn trở, tìm kiếm cội nguồn của tình yêu, thể hiện tâm trạng khao khát lý giải nguồn gốc cảm xúc của mình.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về phong cách ngôn ngữ. Văn bản hành chính, báo cáo đòi hỏi sự chính xác, khách quan, rõ ràng, khuôn mẫu, phù hợp với phong cách ngôn ngữ hành chính.

Câu hỏi tổng kết về tác phẩm tiêu biểu của giai đoạn đổi mới. 'Chiếc thuyền ngoài xa' thể hiện cái nhìn đa chiều, phức tạp về cuộc sống, không chỉ có vẻ đẹp lãng mạn mà còn có sự thật trần trụi, bi kịch ẩn sau vẻ đẹp, đòi hỏi cách nhìn nhận vấn đề từ nhiều góc độ.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng tranh luận. Tranh luận hiệu quả đòi hỏi khả năng đưa ra luận điểm rõ ràng và sử dụng dẫn chứng, lập luận để bảo vệ luận điểm đó. Việc thiếu dẫn chứng và lập luận cho thấy sự yếu kém trong việc xây dựng và bảo vệ quan điểm.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về cách triển khai luận điểm trong nghị luận. Trình tự từ nêu vấn đề, giải thích, phân tích đến mở rộng là cách đi từ khái quát đến cụ thể, từ bản chất đến biểu hiện và ý nghĩa, thường là cách triển khai theo kiểu diễn dịch hoặc tổng phân hợp, nhưng phổ biến nhất là làm rõ vấn đề một cách logic và sâu sắc.

Câu hỏi tổng kết về đặc điểm thơ 1945-1975. Thơ giai đoạn này tập trung vào đề tài Tổ quốc, nhân dân, cách mạng, chiến tranh, mang tính sử thi và cảm hứng lãng mạn. Việc nói rằng thơ giai đoạn này 'chỉ tập trung vào cái 'Tôi' cá nhân với những cảm xúc riêng tư' là không chính xác, vì cái 'Tôi' cá nhân thường hòa nhập với cái 'Ta' chung của cộng đồng.

Câu hỏi kiểm tra khả năng sử dụng từ Hán Việt trong ngữ cảnh. Lựa chọn 2 sử dụng từ 'phụ nữ' và 'quốc tế' trong ngữ cảnh phù hợp, tạo sự trang trọng, chính xác cho câu văn liên quan đến ngày lễ. Các lựa chọn khác sử dụng từ Hán Việt không phù hợp ngữ cảnh ('yếu điểm' thay 'điểm yếu'), lạm dụng ('nghiên cứu chuyên sâu' có thể thay bằng 'nghiên cứu kỹ'), hoặc dùng từ Hán Việt không cần thiết ('phụ thân' thay 'bố').

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng nói. Xác định mục đích (thuyết phục, thông báo, giải trí...) giúp định hướng toàn bộ quá trình chuẩn bị: chọn nội dung, cấu trúc bài nói, cách diễn đạt, phong thái trình bày sao cho đạt được mục tiêu đề ra.

Câu hỏi tổng kết về đề tài văn học giai đoạn đổi mới. Sau 1975, văn học nhìn nhận lại chiến tranh và cuộc sống hậu chiến với cái nhìn chân thực hơn, khám phá những góc khuất, những hy sinh thầm lặng, những vấn đề nảy sinh trong xã hội, khác với việc chỉ tập trung ngợi ca anh hùng như trước.

Câu hỏi yêu cầu nhận diện phong cách ngôn ngữ. Đoạn văn sử dụng thuật ngữ khoa học ('hợp chất', 'hydro', 'oxy', 'công thức hóa học', 'điều kiện tiêu chuẩn', 'phản ứng hóa học'), trình bày thông tin một cách khách quan, chính xác, có hệ thống. Đây là đặc điểm của phong cách ngôn ngữ khoa học.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng đọc hiểu thơ. Đọc hiểu thơ đòi hỏi không chỉ nắm bắt nghĩa bề mặt mà còn phải cảm nhận được nhịp điệu, vần điệu, hình ảnh, từ ngữ, biện pháp tu từ và mối quan hệ giữa chúng để cảm nhận tâm trạng, cảm xúc và thông điệp ẩn sâu của nhà thơ.

Câu hỏi tổng kết về tác phẩm kịch tiêu biểu. Vở kịch đặt ra vấn đề về sự sống, cái chết và ý nghĩa cuộc sống, đặc biệt là bi kịch của con người khi không được sống là chính mình, không được hài hòa giữa linh hồn và thể xác. Điều này thể hiện sự quan tâm sâu sắc đến thân phận con người và tránh xa lối viết chỉ ca ngợi một chiều.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng viết nghị luận. Dẫn chứng là bằng chứng cụ thể để làm sáng tỏ và chứng minh cho luận điểm, giúp bài viết có sức thuyết phục, không chỉ là những nhận định chung chung.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về biện pháp tu từ trong giao tiếp. Nói giảm nói tránh là cách diễn đạt tế nhị, tránh gây sốc, giảm nhẹ ý, thể hiện sự tôn trọng, đồng cảm, hoặc tránh điều kiêng kỵ.

Câu hỏi tổng kết xu hướng văn học giai đoạn đổi mới. Giai đoạn này chứng kiến sự đa dạng hóa về đề tài, thể loại, phong cách, sự lên ngôi của cái 'Tôi' cá nhân, và việc hội nhập với văn học thế giới.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng nhận diện lỗi liên kết. Lỗi 1: Sử dụng 'Nhưng' để nối câu 2 và 3 không sai, thể hiện quan hệ tương phản. Lỗi 2: Sử dụng 'Và' để nối câu 3 và 4 không sai, thể hiện quan hệ bổ sung. Lỗi 3: Sử dụng 'Bởi vì' để nối câu 4 và 5 là sai, vì câu 5 là lời giải thích cho câu 4, cần dùng 'Vì vậy' hoặc 'Do đó' để nối câu 3 và 4 (nếu muốn nhấn mạnh kết quả của việc không nhận thức) hoặc dùng 'Bởi vì' để giải thích cho câu 4 (như cách viết hiện tại, nhưng cách nối 'Và' ở câu trước đó làm cho đoạn văn lủng củng). Cách nối 'Bởi vì' ở đầu câu thứ 5 tạo cảm giác lặp ý hoặc sai quan hệ logic. Tuy nhiên, xét các lựa chọn, lỗi rõ ràng nhất nằm ở quan hệ nhân quả lộn ngược hoặc cách dùng từ nối chưa chuẩn xác ở cuối đoạn.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng phân tích thơ trong viết nghị luận. Nhịp điệu và vần điệu là yếu tố nhạc tính của thơ, góp phần tạo nên âm hưởng, làm nổi bật cảm xúc, ý nghĩa và góp phần vào việc biểu đạt nội dung của bài thơ.

Câu hỏi yêu cầu nhận diện phương thức biểu đạt chính. Đoạn văn tập trung miêu tả tâm trạng, suy nghĩ, diễn biến nội tâm của nhân vật Ông Hai khi nghe tin làng theo giặc, kết hợp với một vài hành động bên ngoài ('quay về nhà', 'quanh quẩn'). Đây là đặc trưng của phương thức biểu cảm (thể hiện tâm trạng) và tự sự (kể lại diễn biến), nhưng trọng tâm là biểu cảm tâm trạng nhân vật.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng nghe trong phỏng vấn. Khi được phỏng vấn, việc lắng nghe cẩn thận câu hỏi giúp người được phỏng vấn hiểu đúng ý người hỏi, tránh trả lời lạc đề hoặc hiểu sai vấn đề, từ đó đưa ra câu trả lời chính xác và phù hợp.

Câu hỏi tổng kết về đặc điểm ngôn ngữ văn học hiện đại. Việc đưa ngôn ngữ đời thường, khẩu ngữ vào tác phẩm giúp tạo không khí chân thực, gần gũi với cuộc sống, làm nổi bật cá tính nhân vật và phong cách trần thuật của nhà văn, thể hiện sự 'giải thiêng' khỏi thứ ngôn ngữ văn chương khuôn sáo.

Câu hỏi yêu cầu nhận diện đặc điểm văn học giai đoạn 1930-1945 qua một ngữ liệu cụ thể. Đoạn thơ thể hiện tâm trạng buồn bã, cô đơn, mang tính cá nhân sâu sắc, là đặc trưng của Thơ mới, một bộ phận quan trọng của văn học 1930-1945.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng phân tích tác dụng của biện pháp tu từ (so sánh) trong ngữ cảnh cụ thể. Hình ảnh so sánh 'Mặt trời xuống biển như hòn lửa' không chỉ gợi hình ảnh mặt trời đỏ rực lúc hoàng hôn mà còn gợi cảm giác về sự chuyển động, sức nóng, tạo ấn tượng mạnh mẽ về vẻ đẹp thiên nhiên.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng phân tích cấu trúc văn bản nghị luận. Luận điểm là ý kiến, quan điểm chính mà người viết đưa ra để bàn luận. Xác định luận điểm giúp nắm được vấn đề cốt lõi mà văn bản muốn chứng minh hoặc làm sáng tỏ.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về hành động nói. Hành động nói cầu khiến (yêu cầu, đề nghị, ra lệnh) có mục đích khiến người nghe làm theo ý của người nói.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức tổng kết về đặc điểm văn học giai đoạn 1945-1975. Giai đoạn này chủ yếu mang khuynh hướng sử thi, cảm hứng lãng mạn, tập trung vào đề tài chiến tranh, cách mạng, xây dựng xã hội mới. Sự bế tắc, bi quan, tìm tòi cái tôi cá nhân là đặc điểm của các giai đoạn trước hoặc sau đó.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về lỗi ngữ pháp (thừa chủ ngữ hoặc thiếu thành phần chính). Cụm 'Qua tác phẩm 'Vợ nhặt'' là trạng ngữ chỉ phương tiện/cách thức, không thể làm chủ ngữ. Câu thiếu chủ ngữ. Cách sửa là bỏ 'Qua' hoặc thêm chủ ngữ (ví dụ: 'Tác phẩm 'Vợ nhặt' cho thấy...').

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng nói và nghe. Chuẩn bị dàn ý là bước cốt lõi để tổ chức nội dung một cách logic, đảm bảo các ý được trình bày mạch lạc, có hệ thống, từ đó bài nói mới có sức thuyết phục.

Câu hỏi yêu cầu so sánh, phân tích đặc điểm của hai giai đoạn văn học. Giai đoạn 1930-1945 đa dạng đề tài (cá nhân, xã hội, lãng mạn, hiện thực), cảm hứng thường là bi kịch, bế tắc, hoài nghi (Thơ mới), hoặc phê phán hiện thực (VH hiện thực phê phán). Giai đoạn 1945-1975 chủ yếu tập trung vào đề tài chung (đất nước, cách mạng, chiến tranh), cảm hứng chủ đạo là sử thi, lãng mạn, lạc quan, tin tưởng.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về phương châm hội thoại. Phương châm về lượng yêu cầu nói đủ thông tin, không thừa, không thiếu. Vi phạm có thể dẫn đến người nghe không đủ thông tin để hiểu hoặc bị thừa thông tin không cần thiết, gây nhàm chán.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng viết văn nghị luận. Luận cứ (lý lẽ) và bằng chứng (dẫn chứng) là hai yếu tố cốt lõi để làm sáng tỏ và chứng minh cho luận điểm, tạo nên sức thuyết phục của bài nghị luận.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức tổng kết về văn học sau 1975. Giai đoạn này có sự đổi mới mạnh mẽ, đa dạng về đề tài, thể loại, phong cách, đặc biệt là sự khám phá sâu sắc hơn về số phận cá nhân, những vấn đề phức tạp của đời sống hậu chiến và thời kỳ đổi mới.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về từ nhiều nghĩa/từ đồng âm khác nghĩa. 'Xuân' trong 'Truyện Kiều' chỉ tuổi trẻ, thời gian đẹp nhất của cuộc đời. 'Xuân' trong 'Đồng chí' chỉ mùa xuân theo nghĩa gốc (mùa). Đây là hai nghĩa khác nhau của cùng một từ, tức là từ nhiều nghĩa.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng đọc hiểu văn bản thông tin. Đọc lướt qua các phần chính (tiêu đề, đề mục, mở đầu, kết luận, các đoạn đầu/cuối) giúp người đọc nhanh chóng xác định chủ đề, mục đích, và các ý chính của văn bản.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức tổng kết về văn học trung đại. Văn học trung đại chịu ảnh hưởng lớn của Nho giáo, Phật giáo, Đạo giáo, thường mang tính quy phạm, ước lệ, gắn bó với lịch sử dân tộc và cuộc sống cộng đồng.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về quan hệ từ và mối quan hệ giữa các vế câu. 'Nhưng' là quan hệ từ nối hai vế câu có ý nghĩa đối lập, tương phản nhau.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng nói và nghe trong bối cảnh tranh luận. Kỹ năng phản biện (lắng nghe ý kiến đối phương, tìm ra điểm yếu trong lập luận của họ và đưa ra lý lẽ bác bỏ) là cốt lõi để bảo vệ quan điểm trong tranh luận.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng đọc hiểu và phân tích tác phẩm tự sự. Ngôn ngữ đối thoại thể hiện tính cách, thân phận, trình độ văn hóa, và cả trạng thái tâm lý của nhân vật trong mối quan hệ với các nhân vật khác.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về phong cách ngôn ngữ chức năng. Phong cách báo chí có đặc trưng về tính thông tin thời sự (cung cấp tin tức nóng), tính công khai (cho đông đảo công chúng), tính ngắn gọn (thường đi thẳng vào vấn đề, ít dài dòng), tính hấp dẫn (gây chú ý).

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng đọc hiểu và tóm tắt văn bản. Đọc kỹ văn bản gốc để nắm vững nội dung chính, các ý quan trọng và mối liên hệ giữa chúng là bước nền tảng để có thể chọn lọc thông tin và tóm tắt chính xác.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức tổng kết về thơ sau 1975. Thơ giai đoạn này có sự chuyển hướng mạnh mẽ từ cảm hứng cộng đồng sang khám phá cái tôi cá nhân, những chiêm nghiệm về cuộc sống đời thường, số phận con người, không còn chủ yếu tập trung vào đề tài chiến tranh, cách mạng.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng nói. Ngôn ngữ cơ thể là yếu tố phi ngôn ngữ quan trọng giúp người nói truyền tải cảm xúc, thái độ, nhấn mạnh ý, và tạo sự kết nối với người nghe, làm cho bài nói sinh động và thu hút hơn.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về biện pháp tu từ nói giảm nói tránh. Nói giảm nói tránh là cách diễn đạt tế nhị, nhẹ nhàng, tránh gây cảm giác đau buồn, ghê sợ, nặng nề. Câu 'Ông ấy đã đi xa rồi' là cách nói giảm nói tránh cho việc qua đời.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng nghe. Lắng nghe chủ động không chỉ là nghe bằng tai mà còn là sự tập trung tinh thần, suy nghĩ, đặt câu hỏi, phản hồi (dù chỉ bằng ánh mắt, gật đầu) để thực sự hiểu và tương tác với người nói.

Câu hỏi yêu cầu so sánh hai thể loại truyện. Truyện truyền kì trung đại thường có yếu tố kì ảo, cốt truyện đơn giản, nhân vật mang tính ước lệ, thiên về giáo huấn. Truyện ngắn hiện đại thiên về hiện thực, cốt truyện phức tạp hơn, nhân vật được khắc họa tâm lý sâu sắc, ngôn ngữ gần gũi đời sống.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng viết đoạn văn. Sử dụng các phép liên kết (phép lặp, phép thế, phép nối, phép liên tưởng) và sắp xếp các ý theo một trình tự logic là yếu tố then chốt để đoạn văn mạch lạc, các câu gắn kết chặt chẽ với nhau.