Đề Thi Thử Trắc Nghiệm Online – Môn Kinh Tế Dược

Câu hỏi tình huống về lựa chọn phương pháp phân tích kinh tế dược phù hợp. CUA (Phân tích chi phí-hiệu quả) là thích hợp nhất khi kết quả quan tâm là chất lượng cuộc sống liên quan đến sức khỏe (QALYs).

Câu hỏi về chi phí đầu tư và yêu cầu xác định phương pháp tính chi phí hàng năm tương đương để so sánh các lựa chọn đầu tư dài hạn. Chiết khấu dòng tiền (Discounting) là cần thiết để quy đổi giá trị tương lai về hiện tại và tính chi phí hàng năm.

Câu hỏi về tính toán ICER. ICER = (Chi phí mới - Chi phí cũ) / (Hiệu quả mới - Hiệu quả cũ). Áp dụng công thức: (150.000 - 100.000) / (25 - 20) = 10.000 VNĐ/mmHg.

Câu hỏi về phương pháp quy đổi lợi ích sức khỏe sang tiền tệ trong CBA. Phương pháp chi phí tránh được (Cost-of-illness avoided) là cách tiếp cận phù hợp để ước tính giá trị tiền tệ của việc giảm nhập viện.

Câu hỏi về diễn giải kết quả CEA và ngưỡng chi trả. Phác đồ A có CER thấp hơn ngưỡng WTP (500 < 600), do đó được coi là chấp nhận được về mặt chi phí-hiệu quả. Phác đồ B có CER cao hơn ngưỡng (700 > 600), không được coi là chấp nhận được.

Câu hỏi về phân tích độ nhạy. Phân tích độ nhạy một chiều tập trung vào việc thay đổi giá trị của *một* biến đầu vào tại một thời điểm để xem xét ảnh hưởng của nó lên kết quả.

Câu hỏi về phân loại chi phí. Chi phí gián tiếp là chi phí do mất năng suất lao động do bệnh tật. Mất thu nhập do nghỉ làm là một ví dụ điển hình.

Câu hỏi về lựa chọn chỉ số hiệu quả. Vì mục tiêu là giảm tỷ lệ tử vong, 'Năm sống được gia tăng' (Life Years Gained - LYG) là chỉ số hiệu quả trực tiếp và phù hợp nhất.

Câu hỏi về khái niệm chi phí cơ hội. Chi phí cơ hội là giá trị của lựa chọn tốt nhất bị bỏ qua khi đưa ra một quyết định.

Câu hỏi về mục đích của chiết khấu. Chiết khấu được sử dụng để phản ánh giá trị thời gian của tiền tệ, tức là tiền hôm nay có giá trị hơn tiền trong tương lai.

Câu hỏi về lựa chọn phương pháp phân tích khi hiệu quả tương đương. Phân tích tối thiểu hóa chi phí (CMA) được sử dụng khi hiệu quả của các lựa chọn là tương đương, và mục tiêu là tìm ra lựa chọn chi phí thấp nhất.

Câu hỏi về ứng dụng của VAS. VAS là một công cụ đơn giản để đo lường trực tiếp chất lượng cuộc sống liên quan đến sức khỏe (utility) từ quan điểm của bệnh nhân.

Câu hỏi về ý nghĩa của DALYs. DALYs đo lường tổng gánh nặng bệnh tật, bao gồm cả số năm sống mất đi do chết sớm và số năm sống với tàn tật.

Câu hỏi về ngưỡng chi trả. Ngưỡng chi trả là giá trị tiền tệ tối đa mà xã hội hoặc người ra quyết định sẵn lòng chi trả cho một đơn vị cải thiện sức khỏe (ví dụ: một QALY).

Câu hỏi về mục đích của phân tích COI. COI chủ yếu được sử dụng để ước tính tổng gánh nặng kinh tế của một bệnh tật đối với xã hội, giúp ưu tiên hóa nghiên cứu và phân bổ nguồn lực.

Câu hỏi về phân loại chi phí. Chi phí cố định không thay đổi theo số lượng dịch vụ cung cấp. Chi phí thuê nhà xưởng bệnh viện là một ví dụ vì nó không phụ thuộc vào số lượng bệnh nhân.

Câu hỏi về sự khác biệt giữa efficacy và effectiveness. Efficacy đề cập đến hiệu quả trong điều kiện lý tưởng (nghiên cứu lâm sàng), còn effectiveness đề cập đến hiệu quả trong điều kiện thực tế (thực hành lâm sàng thường quy).

Câu hỏi về phân tích tác động ngân sách. Phân tích tác động ngân sách ước tính sự thay đổi trong chi phí y tế tổng thể khi áp dụng một can thiệp y tế mới trong một hệ thống y tế cụ thể.

Câu hỏi về ứng dụng của CUA. CUA đặc biệt hữu ích khi kết quả điều trị ảnh hưởng đến cả thời gian sống và chất lượng cuộc sống, hoặc khi so sánh các can thiệp điều trị cho các bệnh khác nhau.

Câu hỏi về tỷ lệ gia tăng. Tỷ lệ gia tăng (như ICER) được sử dụng để so sánh sự khác biệt về chi phí và hiệu quả giữa hai phương án can thiệp.

Câu hỏi về chi phí biên. Chi phí biên là chi phí phát sinh khi sản xuất thêm một đơn vị sản phẩm hoặc dịch vụ.

Câu hỏi về TTO. TTO là một phương pháp trực tiếp để đo lường hệ số chất lượng cuộc sống (utility) bằng cách hỏi bệnh nhân họ sẵn sàng hy sinh bao nhiêu thời gian sống để có được tình trạng sức khỏe tốt hơn.

Câu hỏi về kịch bản trong phân tích độ nhạy. Các kịch bản tốt nhất và xấu nhất được sử dụng để xem xét phạm vi biến động tiềm năng của kết quả kinh tế dược khi các biến đầu vào thay đổi trong một phạm vi nhất định.

Câu hỏi về tính tổng quát hóa. Bối cảnh y tế địa phương (ví dụ: hệ thống y tế, thực hành lâm sàng) có thể ảnh hưởng lớn đến tính tổng quát hóa của kết quả nghiên cứu kinh tế dược từ một quốc gia hoặc khu vực sang quốc gia hoặc khu vực khác.

Câu hỏi về BCR. BCR > 1 trong CBA nghĩa là tổng lợi ích (tính bằng tiền) lớn hơn tổng chi phí, cho thấy dự án hoặc can thiệp là có lợi về mặt kinh tế.

Câu hỏi về phân tích độ nhạy đa yếu tố. Phân tích đa yếu tố xem xét sự thay đổi đồng thời của *nhiều* biến đầu vào, trong khi phân tích một chiều chỉ thay đổi một biến tại một thời điểm.

Câu hỏi về NPV. NPV là một chỉ số quan trọng trong CBA, được sử dụng để đánh giá tính khả thi kinh tế của một dự án hoặc can thiệp bằng cách so sánh giá trị hiện tại của tổng lợi ích và tổng chi phí.

Câu hỏi về phân tích dưới nhóm. Phân tích dưới nhóm được thực hiện để xem xét liệu kết quả kinh tế dược có khác nhau giữa các nhóm bệnh nhân khác nhau (ví dụ: theo độ tuổi, giới tính, mức độ bệnh) hay không.

Câu hỏi về thu thập dữ liệu chi phí. Nhật ký bệnh nhân (Patient diaries) là một phương pháp phổ biến để thu thập dữ liệu chi phí trực tiếp từ bệnh nhân trong các thử nghiệm lâm sàng.

Câu hỏi về sơ đồ vòng tròn chấp nhận. Sơ đồ vòng tròn chấp nhận thể hiện xác suất một can thiệp là chi phí-hiệu quả ở các ngưỡng chi trả khác nhau, giúp người ra quyết định đánh giá sự không chắc chắn và đưa ra quyết định dựa trên ngưỡng chi trả của họ.

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức nền tảng về kinh tế học, áp dụng vào bối cảnh kinh tế dược. Ba vấn đề cơ bản là: Sản xuất cái gì (What), Sản xuất như thế nào (How), và Sản xuất cho ai (For Whom).

Kinh tế vi mô nghiên cứu hành vi của các tác nhân kinh tế nhỏ lẻ. Trong kinh tế dược, điều này bao gồm hành vi của bệnh nhân, bác sĩ, nhà thuốc, công ty dược phẩm, trong các quyết định liên quan đến thuốc và dịch vụ y tế.

Kinh tế học thực chứng mô tả và giải thích các hiện tượng kinh tế một cách khách quan, dựa trên dữ liệu và lý thuyết. Kinh tế học chuẩn tắc đưa ra các đánh giá chủ quan và khuyến nghị chính sách dựa trên giá trị.

Thị trường thực hiện nhiều chức năng, trong đó chức năng thừa nhận giá trị hàng hóa, thực hiện giá trị (thông qua mua bán), điều tiết cung cầu, và cung cấp thông tin là những chức năng cốt lõi để thị trường hoạt động hiệu quả và phân bổ nguồn lực.

Quy luật giá trị cho rằng giá trị hàng hóa được quyết định bởi hao phí lao động xã hội cần thiết để sản xuất ra hàng hóa đó. Trong thị trường, giá cả có thể dao động nhưng có xu hướng xoay quanh giá trị.

Các yếu tố tác động đến cầu bao gồm thu nhập, thị hiếu, giá cả hàng hóa liên quan, số lượng người tiêu dùng, chính sách nhà nước, và kỳ vọng. Công nghệ sản xuất ảnh hưởng đến cung, không trực tiếp đến cầu.

Thuốc thiết yếu thường là hàng hóa thông thường nhưng ít co giãn theo thu nhập. Khi thu nhập tăng, cầu có thể tăng nhẹ hoặc không đổi vì nhu cầu sử dụng các thuốc này không thay đổi đáng kể theo thu nhập.

Giá trần thấp hơn giá cân bằng tạo ra tình trạng thiếu hụt (cầu vượt cung) vì người tiêu dùng muốn mua nhiều hơn ở giá thấp, nhưng nhà sản xuất lại muốn cung cấp ít hơn vì lợi nhuận giảm.

PED đo lường mức độ nhạy cảm của lượng cầu đối với sự thay đổi giá. PED cao (co giãn) nghĩa là lượng cầu thay đổi đáng kể khi giá thay đổi, và ngược lại.

Khi cầu co giãn nhiều, phần trăm tăng của lượng cầu sẽ lớn hơn phần trăm giảm của giá. Do đó, khi giá giảm, tổng doanh thu (Giá x Lượng) sẽ tăng lên.

Nhu cầu, trong bối cảnh y tế, là những gì thực sự cần thiết để duy trì hoặc cải thiện sức khỏe, thường được xác định bởi chuyên gia y tế. Mong muốn là những gì bệnh nhân nghĩ là tốt nhất hoặc muốn sử dụng, có thể không phù hợp với nhu cầu thực tế.

Kinh tế dược học là lĩnh vực so sánh chi phí và hiệu quả của các can thiệp y tế (chủ yếu là thuốc và dịch vụ liên quan đến thuốc) để đưa ra quyết định lựa chọn tối ưu, nhằm tối đa hóa giá trị sức khỏe trên nguồn lực có hạn.

CMA được sử dụng khi so sánh hai hoặc nhiều can thiệp y tế có hiệu quả tương đương nhau, và mục tiêu là tìm ra phương án có chi phí thấp nhất.

CER (hoặc ICER - Incremental CER) thể hiện chi phí bỏ ra để đạt được một đơn vị hiệu quả sức khỏe (ví dụ: năm sống thêm, ca bệnh được chữa khỏi). Nó giúp so sánh hiệu quả chi phí giữa các can thiệp.

WTP là giá trị bằng tiền mà xã hội hoặc cá nhân sẵn sàng chi trả để đạt được một sự cải thiện về sức khỏe. Nó là một tiêu chí quan trọng để đánh giá tính khả thi về mặt kinh tế của các can thiệp y tế.

CUA sử dụng QALYs (Quality-Adjusted Life Years - Số năm sống có chất lượng điều chỉnh) làm đơn vị đo lường hiệu quả. QALYs kết hợp cả số lượng và chất lượng cuộc sống, cho phép so sánh hiệu quả giữa các can thiệp khác nhau.

CUA phù hợp khi hiệu quả can thiệp liên quan đến chất lượng cuộc sống, có nhiều kết quả đầu ra khác nhau (ví dụ: tử vong, tàn tật, chất lượng sống), hoặc khi muốn so sánh các liệu pháp có bản chất khác nhau.

CBA khác biệt ở chỗ nó quy đổi cả chi phí và lợi ích ra đơn vị tiền tệ. Điều này cho phép so sánh lợi ích và chi phí trực tiếp bằng tiền và đánh giá liệu một can thiệp có đáng đầu tư hay không.

Chi phí cơ hội là giá trị của lựa chọn tốt nhất bị bỏ qua khi đưa ra một quyết định. Trong kinh tế dược, đó là lợi ích sức khỏe bị mất đi khi nguồn lực được sử dụng cho một can thiệp này mà không được sử dụng cho can thiệp khác.

Chi phí trực tiếp là các chi phí liên quan trực tiếp đến việc cung cấp dịch vụ y tế, bao gồm chi phí thuốc men, viện phí, xét nghiệm, thủ thuật, chi phí nhân lực y tế,...

Chi phí gián tiếp là các chi phí không trực tiếp liên quan đến dịch vụ y tế, mà là các chi phí do mất năng suất lao động, nghỉ việc, tử vong sớm do bệnh tật gây ra.

Chi phí đầu tư là các chi phí trả một lần ban đầu, thường lớn, và có thời gian sử dụng kéo dài trên một năm, ví dụ như chi phí xây dựng bệnh viện, mua sắm trang thiết bị y tế lớn.

Chi phí biên là chi phí phát sinh thêm khi sản xuất thêm một đơn vị sản phẩm. Trong dược phẩm, đó là chi phí tăng thêm để sản xuất thêm một viên thuốc, một hộp thuốc, hoặc một lô thuốc.

Chiết khấu là phương pháp điều chỉnh giá trị tiền tệ trong tương lai về giá trị hiện tại. Điều này cần thiết vì tiền tệ có giá trị thời gian (giá trị của tiền hôm nay khác với giá trị của tiền trong tương lai).

Phân tích công hiệu (efficacy) đánh giá khả năng của một can thiệp y tế (ví dụ: thuốc) có thể tạo ra kết quả mong muốn trong điều kiện lý tưởng, thường là trong các thử nghiệm lâm sàng được kiểm soát chặt chẽ.

Chỉ số hiệu quả trực tiếp là những thay đổi đo lường trực tiếp tác động của can thiệp lên bệnh lý hoặc sinh lý của bệnh nhân, ví dụ như thay đổi huyết áp, đường huyết, cholesterol, các chỉ số sinh hóa, sinh lý khác.

Chỉ số chất lượng cuộc sống đo lường khía cạnh chủ quan và đa chiều của sức khỏe, bao gồm các khía cạnh về thể chất, tinh thần, xã hội và chức năng. Nó giúp đánh giá tác động của bệnh tật và điều trị đến cuộc sống của bệnh nhân.

QALY kết hợp cả số lượng (Life Years) và chất lượng cuộc sống (Quality-Adjusted). Nó đo lường số năm sống được điều chỉnh theo chất lượng, trong đó chất lượng cuộc sống được đánh giá bằng hệ số tiện ích (utility).

DALY đo lường gánh nặng bệnh tật của một bệnh hoặc tình trạng sức khỏe trong cộng đồng. Nó tính tổng số năm sống mất đi do tử vong sớm (YLL) và số năm sống với tàn tật (YLD).

Công thức DALY = YLL + YLD. YLL (Years of Life Lost) là số năm sống mất đi do tử vong sớm. YLD (Years Lived with Disability) là số năm sống với tàn tật hoặc bệnh tật.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức nền tảng về kinh tế học, áp dụng vào bối cảnh kinh tế dược. Ba vấn đề cốt lõi là sản xuất cái gì, sản xuất như thế nào và sản xuất cho ai, liên quan đến việc phân bổ nguồn lực khan hiếm trong chăm sóc sức khỏe.

Câu hỏi tập trung vào phạm vi của kinh tế vi mô trong kinh tế dược. Kinh tế vi mô xem xét hành vi của các đơn vị kinh tế nhỏ lẻ, như công ty dược, nhà thuốc, người tiêu dùng thuốc, và các quyết định của họ.

Câu hỏi kiểm tra sự hiểu biết về mục tiêu và tiêu chí so sánh trong phân tích CEA. CEA tập trung vào việc so sánh chi phí và hiệu quả đạt được, thường đo lường bằng các đơn vị tự nhiên như năm sống thêm hoặc giảm biến cố.

Câu hỏi tập trung vào ý nghĩa của chỉ số ICER trong CEA. ICER cho biết chi phí gia tăng để đạt được một đơn vị hiệu quả gia tăng khi so sánh một can thiệp mới đắt hơn với một can thiệp hiện có.

Câu hỏi kiểm tra sự hiểu biết về QALY. QALY là chỉ số kết hợp cả số năm sống thêm và chất lượng cuộc sống trong những năm đó, cho phép đánh giá toàn diện hơn về lợi ích sức khỏe.

Câu hỏi tập trung vào sự khác biệt cốt lõi của CBA so với CEA và CUA. Điểm khác biệt chính là CBA đo lường cả chi phí và lợi ích bằng đơn vị tiền tệ, cho phép so sánh trực tiếp và đánh giá lợi nhuận ròng.

Câu hỏi kiểm tra sự hiểu biết về chi phí cơ hội. Chi phí cơ hội là giá trị của cơ hội tốt nhất bị bỏ lỡ khi đưa ra một lựa chọn. Trong kinh tế dược, nó liên quan đến lợi ích bị mất đi khi chọn một phương án điều trị này thay vì phương án khác.

Câu hỏi về phân loại chi phí trực tiếp. Chi phí trực tiếp là các chi phí liên quan trực tiếp đến việc cung cấp dịch vụ y tế, như chi phí thuốc, xét nghiệm, viện phí, và nhân lực y tế.

Câu hỏi về chi phí gián tiếp. Chi phí gián tiếp là các chi phí không trực tiếp liên quan đến dịch vụ y tế, mà là hệ quả của bệnh tật, như mất năng suất lao động, giảm thu nhập, và thời gian nghỉ ốm.

Câu hỏi về chi phí vô hình. Chi phí vô hình là các chi phí phi tiền tệ, khó định lượng bằng tiền, liên quan đến đau khổ, lo lắng, giảm chất lượng cuộc sống, và mất mát về mặt tinh thần do bệnh tật.

Câu hỏi về tầm quan trọng của chiết khấu. Chiết khấu điều chỉnh giá trị tiền tệ theo thời gian, vì tiền tệ hiện tại có giá trị hơn tiền tệ tương lai. Điều này quan trọng khi đánh giá các can thiệp y tế có chi phí và lợi ích phát sinh trong nhiều năm.

Câu hỏi về mục đích của phân tích độ nhạy. Phân tích độ nhạy đánh giá sự thay đổi của kết quả phân tích kinh tế khi các biến số đầu vào thay đổi, giúp xác định tính vững chắc của kết quả và các yếu tố ảnh hưởng lớn nhất.

Câu hỏi về ngưỡng chi trả. Ngưỡng chi trả là mức chi phí tối đa mà xã hội hoặc người ra quyết định sẵn sàng chi trả để đạt được một đơn vị hiệu quả sức khỏe, thường được sử dụng để đánh giá tính chấp nhận được của ICER.

Câu hỏi về mục tiêu của nghiên cứu COI. Nghiên cứu COI nhằm mục đích ước tính tổng chi phí kinh tế liên quan đến một bệnh tật cụ thể cho xã hội, bao gồm cả chi phí trực tiếp và gián tiếp, mà không so sánh với can thiệp khác.

Câu hỏi về điều kiện áp dụng CMA. CMA chỉ được áp dụng khi so sánh các can thiệp y tế có hiệu quả tương đương nhau, khi đó mục tiêu là tìm ra phương án có chi phí thấp nhất để đạt được hiệu quả đó.

Câu hỏi so sánh cầu về thuốc và dịch vụ y tế với hàng hóa thông thường. Cầu y tế thường ít co giãn hơn do tính thiết yếu, thông tin bất cân xứng giữa bệnh nhân và bác sĩ, và vai trò của bảo hiểm y tế.

Câu hỏi về yếu tố ảnh hưởng đến cung thuốc. Cải tiến công nghệ sản xuất giúp giảm chi phí và tăng năng suất, từ đó làm tăng cung thuốc trên thị trường.

Câu hỏi về hậu quả của giá trần. Giá trần thấp hơn giá cân bằng có thể dẫn đến thiếu hụt thuốc do nhà sản xuất giảm cung vì lợi nhuận thấp hơn, trong khi cầu vẫn cao.

Câu hỏi về độ co giãn của cầu theo giá. Độ co giãn của cầu theo giá đo lường mức độ phản ứng của lượng cầu khi giá thay đổi. Cầu ít co giãn nghĩa là lượng cầu ít thay đổi khi giá biến động, thường gặp với thuốc thiết yếu.

Câu hỏi về loại nghiên cứu đánh giá hiệu quả trong điều kiện thực tế. Nghiên cứu hiệu quả (effectiveness research) tập trung vào đánh giá kết quả can thiệp trong điều kiện sử dụng thông thường, khác với nghiên cứu công hiệu (efficacy research) trong điều kiện kiểm soát chặt chẽ.

Câu hỏi về chỉ số DALY. DALY đo lường tổng số năm sống mất đi do chết sớm và số năm sống với tàn tật, thể hiện gánh nặng bệnh tật toàn diện hơn so với chỉ đo lường tử vong.

Câu hỏi về ứng dụng của phân tích quyết định. Phân tích quyết định là một phương pháp định lượng giúp đưa ra quyết định trong điều kiện không chắc chắn, thường được dùng để lựa chọn giữa các phương án điều trị khác nhau.

Câu hỏi về vai trò của mô hình hóa kinh tế. Mô hình hóa kinh tế giúp đơn giản hóa và mô phỏng các hệ thống phức tạp, cho phép dự đoán kết quả và đánh giá tác động của các can thiệp y tế trong dài hạn và trên quy mô lớn.

Câu hỏi về ứng dụng của meta-analysis. Meta-analysis tổng hợp kết quả từ nhiều nghiên cứu riêng lẻ để đưa ra kết luận mạnh mẽ hơn về hiệu quả và chi phí của can thiệp y tế, tăng cường độ tin cậy của bằng chứng.

Câu hỏi về mục tiêu của HTA. HTA là quá trình đánh giá có hệ thống các khía cạnh y tế, kinh tế, xã hội và đạo đức của công nghệ y tế để cung cấp thông tin cho quyết định chính sách và thực hành y tế.

Câu hỏi về đặc điểm thị trường dược phẩm. Thị trường dược phẩm có nhiều đặc điểm khác biệt như thông tin bất cân xứng, vai trò của bác sĩ và bảo hiểm, quy định nghiêm ngặt, và ít co giãn của cầu.

Câu hỏi về mục tiêu của chính sách giá thuốc. Chính sách giá thuốc có thể nhằm nhiều mục tiêu như đảm bảo khả năng tiếp cận thuốc, kiểm soát chi phí y tế, khuyến khích đổi mới, và duy trì sự phát triển của ngành dược.

Câu hỏi về vai trò của dược động học và dược lực học. Các yếu tố dược động học và dược lực học ảnh hưởng đến hiệu quả lâm sàng và chi phí điều trị, do đó cần được xem xét trong các phân tích kinh tế dược để đánh giá toàn diện.

Câu hỏi về chi phí cận biên. Chi phí cận biên là chi phí phát sinh khi sản xuất thêm một đơn vị sản phẩm. Trong sản xuất thuốc, nó là chi phí để sản xuất thêm một liều thuốc.

Câu hỏi về tầm quan trọng của kinh tế dược. Kinh tế dược ngày càng quan trọng do nguồn lực y tế hạn chế, chi phí y tế gia tăng, và nhu cầu ra quyết định dựa trên bằng chứng để tối ưu hóa hiệu quả sử dụng nguồn lực và cải thiện sức khỏe cộng đồng.

Câu hỏi này kiểm tra sự hiểu biết về ba vấn đề kinh tế cơ bản và khả năng áp dụng chúng vào bối cảnh y tế. 'Sản xuất cái gì' trong y tế liên quan đến việc lựa chọn dịch vụ và sản phẩm y tế nào sẽ được cung cấp, tức là phạm vi dịch vụ y tế.

Câu hỏi này kiểm tra sự hiểu biết về kinh tế vi mô và khả năng nhận diện các vấn đề vi mô trong kinh tế dược. Lựa chọn thuốc cho danh mục bảo hiểm của một bệnh viện là một quyết định ở cấp độ tổ chức (vi mô).

Câu hỏi này kiểm tra sự phân biệt giữa kinh tế học thực chứng và chuẩn tắc trong bối cảnh dược phẩm. Phát biểu thực chứng tập trung vào mô tả và giải thích hiện trạng, không đưa ra đánh giá giá trị. 'Giá thuốc A tăng 10% làm giảm lượng cầu 5%' là một phát biểu thực chứng.

Câu hỏi này kiểm tra sự hiểu biết về đặc điểm thị trường dược phẩm. Tính đồng nhất cao của sản phẩm KHÔNG phải là đặc điểm của thị trường dược phẩm vì thuốc có nhiều biệt dược và dạng bào chế khác nhau.

Câu hỏi này kiểm tra sự hiểu biết về quy luật cung cầu. Khi giá giảm, lượng cầu thường tăng lên và lượng cung thường giảm xuống.

Câu hỏi này kiểm tra sự hiểu biết về độ co giãn của cầu theo giá và khả năng diễn giải hệ số PED. PED = -0.5 (giá trị tuyệt đối < 1) nghĩa là cầu ít co giãn, khi giá tăng 1%, lượng cầu giảm 0.5%.

Câu hỏi này kiểm tra sự hiểu biết về giá trần và tác động của nó. Giá trần thấp hơn giá cân bằng có thể dẫn đến thiếu hụt hàng hóa vì lượng cầu vượt quá lượng cung.

Câu hỏi này kiểm tra sự hiểu biết về mục tiêu của kinh tế dược học. Mục tiêu chính là tối ưu hóa việc sử dụng nguồn lực y tế hạn chế để đạt được hiệu quả sức khỏe cao nhất.

Câu hỏi này kiểm tra sự hiểu biết về CEA và đơn vị đo lường hiệu quả. Năm sống thêm (Life-Years Gained - LYG) là một đơn vị đo lường hiệu quả phổ biến trong CEA.

Câu hỏi này so sánh CBA và CEA và hỏi về ưu điểm của CBA. CBA có thể so sánh các can thiệp trong và ngoài lĩnh vực y tế vì mọi thứ được quy đổi ra tiền tệ.

Câu hỏi này kiểm tra sự hiểu biết về CUA và QALY. QALY kết hợp cả số năm sống và chất lượng cuộc sống vào một chỉ số duy nhất.

Câu hỏi này liên kết WTP với phương pháp phân tích kinh tế dược học. WTP thường được sử dụng trong CBA để định giá lợi ích sức khỏe bằng tiền tệ.

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về công thức tính CER. CER là tỷ số giữa sự khác biệt về chi phí và sự khác biệt về hiệu quả giữa hai can thiệp.

Câu hỏi này kiểm tra sự hiểu biết về phạm vi của COI. COI chỉ đo lường chi phí liên quan đến bệnh tật, không đánh giá hiệu quả điều trị.

Câu hỏi này kiểm tra sự hiểu biết về chi phí trực tiếp. Chi phí thuốc là một ví dụ điển hình của chi phí trực tiếp trong y tế.

Câu hỏi này kiểm tra sự hiểu biết về chi phí gián tiếp. Mất thu nhập do nghỉ ốm là một ví dụ điển hình của chi phí gián tiếp.

Câu hỏi này kiểm tra sự hiểu biết về chi phí cơ hội trong y tế. Chi phí cơ hội là lợi ích bị mất đi khi chọn một phương pháp điều trị này thay vì một phương pháp điều trị khác có thể mang lại lợi ích tốt hơn.

Câu hỏi này kiểm tra sự hiểu biết về chiết khấu và lý do sử dụng. Chiết khấu cần thiết vì tiền tệ có giá trị thời gian, giá trị tiền hôm nay khác với giá trị tiền trong tương lai.

Câu hỏi này kiểm tra sự hiểu biết về phân tích độ nhạy. Phân tích độ nhạy đánh giá mức độ ảnh hưởng của sự thay đổi các giả định đầu vào đến kết quả phân tích.

Câu hỏi này kiểm tra sự hiểu biết về DALYs và thành phần cấu tạo. DALYs được tính bằng tổng của số năm sống mất đi do chết sớm (YLL) và số năm sống với tàn tật (YLD).

Câu hỏi này kiểm tra sự phân biệt giữa 'công hiệu' và 'hiệu quả'. 'Hiệu quả' đánh giá kết quả của can thiệp trong điều kiện thực tế, không lý tưởng.

Câu hỏi này kiểm tra sự hiểu biết về phương pháp TTO. TTO là phương pháp đo lường hệ số hữu dụng (utility) hoặc chất lượng cuộc sống liên quan đến sức khỏe.

Câu hỏi này yêu cầu phân tích kết quả CEA. Phương pháp A vừa ít tốn kém vừa hiệu quả hơn, do đó nó là phương pháp thống trị.

Câu hỏi này kiểm tra sự hiểu biết về phân loại chi phí. Chi phí đầu tư ban đầu, trả một lần, thường là chi phí vốn hoặc chi phí đầu tư.

Câu hỏi này yêu cầu lựa chọn chỉ số hiệu quả phù hợp. Khi hiệu quả liên quan đến cả thời gian sống và chất lượng cuộc sống, QALY là chỉ số phù hợp nhất vì nó kết hợp cả hai yếu tố.

Câu hỏi này kiểm tra sự hiểu biết về mục đích của điều chỉnh lạm phát. Điều chỉnh lạm phát giúp so sánh chi phí phát sinh ở các thời điểm khác nhau về một mốc thời gian chung.

Câu hỏi này kiểm tra điều kiện áp dụng CMA. CMA chỉ được sử dụng khi hiệu quả của các can thiệp so sánh là tương đương nhau.

Câu hỏi này yêu cầu diễn giải ICER so với ngưỡng chi trả. ICER < Ngưỡng chi trả, do đó phương pháp điều trị mới được coi là hiệu quả chi phí.

Câu hỏi này kiểm tra sự hiểu biết về các yếu tố ảnh hưởng đến cầu thuốc. Công nghệ sản xuất ảnh hưởng đến cung, không phải cầu.

Câu hỏi này kiểm tra sự hiểu biết về đường cung. Đường cung thể hiện mối quan hệ giữa giá và lượng cung, tức là lượng thuốc nhà sản xuất sẵn lòng cung cấp ở các mức giá khác nhau.

Khan hiếm trong kinh tế học đề cập đến việc nguồn lực có hạn trong khi nhu cầu là vô hạn. Trong y tế, điều này thể hiện rõ nhất ở việc có giới hạn về số lượng tạng có sẵn để ghép tạng so với số bệnh nhân cần.

Chi phí cơ hội là giá trị của lựa chọn tốt nhất bị bỏ qua. Trong trường hợp này, chi phí cơ hội của việc đầu tư vào hệ thống robot là lợi ích tiềm năng từ việc nâng cấp khoa tim mạch mà bệnh viện đã từ bỏ.

CEA so sánh chi phí và hiệu quả của các can thiệp khác nhau. Kết quả thường được biểu thị bằng tỷ số chi phí trên một đơn vị hiệu quả, ví dụ như chi phí cho mỗi năm sống thêm (cost per life-year gained - LYG) hoặc chi phí cho mỗi ca điều trị thành công.

Khi hiệu quả điều trị là tương đương, mục tiêu là tối thiểu hóa chi phí. Phân tích tối thiểu hóa chi phí (CMA) là phương pháp phù hợp nhất để so sánh và lựa chọn phương án có chi phí thấp nhất khi hiệu quả không khác biệt.

Đơn vị hiệu quả tự nhiên trong CEA là các chỉ số lâm sàng hoặc sức khỏe dễ đo lường và liên quan trực tiếp đến bệnh. Trong điều trị tăng huyết áp, số ca giảm huyết áp thành công là một đơn vị hiệu quả tự nhiên, phản ánh kết quả điều trị.

Điểm khác biệt chính giữa CBA và CEA là cách đo lường lợi ích/hiệu quả. CBA đo lường cả chi phí và lợi ích bằng đơn vị tiền tệ, cho phép so sánh lợi ích và chi phí trực tiếp, cũng như so sánh các can thiệp trong và ngoài lĩnh vực y tế.

Chiết khấu được sử dụng vì tiền tệ có giá trị thời gian. Một khoản tiền nhận được hôm nay có giá trị hơn cùng khoản tiền đó nhận được trong tương lai, do tiềm năng sinh lời hoặc lạm phát. Do đó, chiết khấu phản ánh giá trị thời gian của tiền và giúp so sánh chính xác giá trị hiện tại của chi phí và lợi ích tương lai.

WTP thể hiện giá trị cao nhất mà một cá nhân hoặc xã hội sẵn lòng chi trả để đạt được một lợi ích sức khỏe nhất định. Nó là một yếu tố quan trọng trong việc đánh giá tính kinh tế của các can thiệp y tế, đặc biệt trong phân tích chi phí - lợi ích và chi phí - hiệu quả.

QALYs là một chỉ số tổng hợp đo lường hiệu quả sức khỏe, kết hợp cả số năm sống thêm và chất lượng cuộc sống trong những năm đó. Nó được tính bằng cách nhân số năm sống thêm với hệ số chất lượng cuộc sống (utility), thường dao động từ 0 (tử vong) đến 1 (sức khỏe hoàn hảo).

Phân tích độ nhạy được thực hiện để kiểm tra tính vững chắc của kết quả phân tích kinh tế dược. Bằng cách thay đổi các giả định hoặc tham số đầu vào quan trọng (ví dụ: chi phí, hiệu quả, hệ số chiết khấu) trong một phạm vi hợp lý, phân tích độ nhạy đánh giá mức độ ảnh hưởng của những thay đổi này đến kết quả cuối cùng và xác định các yếu tố không chắc chắn quan trọng nhất.

Chi phí gián tiếp là chi phí phát sinh do mất năng suất lao động hoặc các hoạt động kinh tế khác do bệnh tật. Mất thu nhập do nghỉ làm vì bệnh là một ví dụ điển hình về chi phí gián tiếp.

Chiến lược định giá 'hớt váng' là việc đặt giá cao ban đầu cho sản phẩm mới, thường áp dụng cho các sản phẩm sáng tạo hoặc độc đáo, để tối đa hóa lợi nhuận từ những khách hàng sẵn lòng trả giá cao. Sau đó, giá có thể giảm dần theo thời gian để tiếp cận các phân khúc thị trường nhạy cảm về giá hơn.

Cầu co giãn có nghĩa là lượng cầu thay đổi đáng kể khi giá thay đổi. Nếu cầu co giãn, một sự thay đổi nhỏ về giá sẽ dẫn đến sự thay đổi lớn hơn về lượng cầu. Điều này thường xảy ra với các sản phẩm không thiết yếu hoặc có nhiều sản phẩm thay thế.

Cung thuốc giảm khi chi phí sản xuất tăng lên, vì nhà sản xuất sẽ ít sẵn sàng cung cấp thuốc ở cùng mức giá nếu chi phí của họ cao hơn. Thuế tăng đối với nguyên liệu sản xuất thuốc làm tăng chi phí sản xuất và do đó làm giảm cung.

Thị trường dược phẩm khác biệt do vai trò của người kê đơn (bác sĩ) và người sử dụng (bệnh nhân). Bệnh nhân thường phụ thuộc vào bác sĩ để lựa chọn thuốc, tạo ra sự không đối xứng thông tin và ảnh hưởng đến quyết định mua thuốc, khác với thị trường hàng hóa thông thường nơi người tiêu dùng tự quyết định dựa trên nhu cầu và thông tin cá nhân.

Đạo đức kinh tế dược tập trung vào các vấn đề đạo đức phát sinh trong lĩnh vực kinh tế dược, đặc biệt là sự cân bằng giữa lợi nhuận và trách nhiệm xã hội, đảm bảo khả năng tiếp cận thuốc men công bằng và hợp lý cho tất cả mọi người.

HTA là quá trình đánh giá một cách có hệ thống các khía cạnh y tế, kinh tế, xã hội và đạo đức của công nghệ y tế (bao gồm thuốc, thiết bị, quy trình, etc.). Trong kinh tế dược, HTA cung cấp thông tin toàn diện để đưa ra quyết định về việc sử dụng và chi trả cho các công nghệ y tế mới, đảm bảo sử dụng nguồn lực y tế hiệu quả.

Bảo hiểm y tế toàn dân hướng tới việc đảm bảo mọi người dân đều có khả năng tiếp cận các dịch vụ y tế cần thiết, bao gồm cả thuốc men, mà không gặp khó khăn về tài chính. Kinh tế dược đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng các chính sách bảo hiểm y tế toàn dân hiệu quả, đảm bảo chi phí hợp lý và khả năng tiếp cận thuốc công bằng.

Thuốc generic là phiên bản tương đương sinh học của thuốc biệt dược, được sản xuất sau khi bằng sáng chế của thuốc biệt dược hết hạn. Thuốc generic thường có giá thấp hơn đáng kể so với thuốc biệt dược, do không phải chịu chi phí nghiên cứu và phát triển ban đầu. Việc sử dụng thuốc generic giúp giảm chi phí thuốc men, làm cho điều trị trở nên kinh tế hơn và cải thiện khả năng tiếp cận thuốc.

Phân tích dưới nhóm được thực hiện để xem xét liệu hiệu quả và chi phí của một can thiệp y tế có khác nhau giữa các nhóm bệnh nhân khác nhau hay không. Ví dụ, có thể phân tích theo độ tuổi, giới tính, mức độ nghiêm trọng của bệnh, hoặc các đặc điểm di truyền. Điều này giúp xác định can thiệp nào hiệu quả và kinh tế nhất cho từng nhóm bệnh nhân cụ thể, hướng tới cá nhân hóa điều trị và sử dụng nguồn lực hiệu quả hơn.

RCT là thiết kế nghiên cứu mạnh mẽ nhất để xác định quan hệ nhân quả, do có sự ngẫu nhiên hóa nhóm can thiệp và nhóm chứng, giúp kiểm soát các yếu tố gây nhiễu. Nghiên cứu quan sát không có ngẫu nhiên hóa, do đó dễ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố gây nhiễu, làm giảm độ tin cậy trong việc xác định quan hệ nhân quả, nhưng lại phản ánh thực tế lâm sàng hơn.

Mô hình hóa kinh tế dược được sử dụng khi không thể hoặc không thực tế thực hiện các nghiên cứu lâm sàng dài hạn hoặc quy mô lớn để đánh giá chi phí và hiệu quả trong dài hạn. Mô hình hóa cho phép dự đoán kết quả sức khỏe và chi phí trong tương lai dựa trên dữ liệu hiện có và các giả định, hỗ trợ ra quyết định trong điều kiện hạn chế về dữ liệu thực tế.

Phân tích ngân sách tác động đánh giá ảnh hưởng tài chính của việc áp dụng một công nghệ y tế mới lên ngân sách của một hệ thống y tế hoặc tổ chức chi trả. Nó tập trung vào chi phí gia tăng hoặc tiết kiệm ngân sách trong một khoảng thời gian nhất định, giúp nhà quản lý y tế và người ra quyết định lập kế hoạch ngân sách và đánh giá tính khả thi về mặt tài chính của việc triển khai công nghệ mới.

Phân tích điểm hòa vốn xác định số lượng sản phẩm hoặc dịch vụ cần bán để tổng doanh thu bằng tổng chi phí, tức là đạt điểm hòa vốn (không lãi, không lỗ). Trong kinh tế dược, nó có thể được sử dụng để xác định số lượng bệnh nhân cần điều trị hoặc số lượng thuốc cần bán để một chương trình can thiệp y tế hoặc sản phẩm dược phẩm trở nên tự chủ về tài chính.

Chi phí cận biên là chi phí gia tăng khi sản xuất thêm một đơn vị sản phẩm. Trong sản xuất thuốc, chi phí cận biên là chi phí phát sinh để sản xuất thêm một liều thuốc, sau khi đã sản xuất một số lượng nhất định. Nó thường bao gồm chi phí nguyên liệu, nhân công trực tiếp và các chi phí biến đổi khác liên quan đến việc sản xuất thêm đơn vị sản phẩm.

Hiệu quả (efficacy) của thuốc được đánh giá trong điều kiện lý tưởng, thường là trong các thử nghiệm lâm sàng được kiểm soát chặt chẽ (RCTs). Mục tiêu là xác định liệu thuốc có thể mang lại hiệu quả mong muốn hay không khi được sử dụng đúng theo phác đồ và trong điều kiện tối ưu, tách biệt khỏi các yếu tố gây nhiễu trong thực tế.

Hiệu lực (effectiveness) của thuốc phản ánh hiệu quả của thuốc trong điều kiện sử dụng thực tế, thường là trong môi trường lâm sàng hàng ngày. Nó xem xét hiệu quả của thuốc khi được sử dụng trên nhiều đối tượng bệnh nhân khác nhau, với các bệnh đi kèm, tuân thủ điều trị khác nhau, và trong các hệ thống chăm sóc y tế đa dạng. Hiệu lực phản ánh giá trị thực tế của thuốc trong bối cảnh lâm sàng.

Phân tích độ nhạy một chiều (one-way sensitivity analysis) là một phương pháp trong phân tích độ nhạy, trong đó chỉ có một tham số đầu vào của mô hình được thay đổi (trong một phạm vi nhất định), trong khi tất cả các tham số khác được giữ cố định. Mục đích là để xem xét sự thay đổi của kết quả mô hình (ví dụ: ICER) khi một tham số cụ thể thay đổi, giúp xác định các tham số nào có ảnh hưởng lớn nhất đến kết quả.

Phân phối chi phí trong bệnh viện là quá trình gán các chi phí chung (ví dụ: chi phí hành chính, chi phí cơ sở vật chất) cho các khoa phòng hoặc dịch vụ cụ thể. Mục đích là để xác định chi phí thực tế của từng dịch vụ hoặc khoa phòng, hỗ trợ việc định giá dịch vụ, đánh giá hiệu quả hoạt động, và ra quyết định quản lý.

Ngân sách trần (budget cap) giới hạn tổng chi phí mà hệ thống bảo hiểm y tế có thể chi trả trong một khoảng thời gian nhất định. Nếu ngân sách trần quá thấp so với nhu cầu thực tế, nó có thể dẫn đến hạn chế tiếp cận dịch vụ y tế, trì hoãn điều trị, hoặc giảm chất lượng dịch vụ do nguồn lực hạn chế.

Câu hỏi kiểm tra sự hiểu biết về nguồn lực khan hiếm trong bối cảnh y tế. Nguồn lực khan hiếm là hữu hạn so với nhu cầu. Các lựa chọn 1, 2, và 3 đều là nguồn lực hữu hạn. Lựa chọn 4 (không khí) trong điều kiện thông thường không phải là nguồn lực kinh tế khan hiếm.

Đường cầu thị trường biểu diễn mối quan hệ nghịch biến giữa giá và lượng cầu. Khi giá thuốc hạ sốt thay đổi, lượng cầu sẽ thay đổi theo chiều ngược lại (các yếu tố khác không đổi).

Giá trần được đặt ra với mục đích bảo vệ người tiêu dùng, làm cho thuốc men trở nên dễ tiếp cận hơn về mặt giá cả, đặc biệt là các loại thuốc thiết yếu.

Thuốc lá thường được coi là hàng hóa gây nghiện hoặc có tính chất thiết yếu đối với người nghiện, do đó ít co giãn theo giá. Thực phẩm chức năng có nhiều sản phẩm thay thế và ít tính thiết yếu hơn, nên co giãn theo giá cao hơn.

Chi phí cơ hội là giá trị của lựa chọn tốt nhất bị bỏ qua. Trong trường hợp này, đó là lợi ích (về sức khỏe hoặc kinh tế) mà bệnh nhân hoặc hệ thống y tế mất đi khi không sử dụng thuốc cũ (lựa chọn bị bỏ qua) để thay thế bằng thuốc mới.

CEA tập trung vào việc so sánh chi phí và hiệu quả (đo lường bằng các đơn vị tự nhiên như năm sống, ca bệnh ngăn ngừa, v.v.). Chỉ số Chi phí-Hiệu quả Gia tăng (ICER) là thước đo phổ biến để thể hiện kết quả CEA, cho biết chi phí tăng thêm cho mỗi đơn vị hiệu quả tăng thêm.

QALY là một thước đo hiệu quả tổng hợp, kết hợp cả thời gian sống (số năm sống thêm) và chất lượng cuộc sống trong thời gian đó. Nó được sử dụng rộng rãi trong CUA để đánh giá các can thiệp ảnh hưởng đến cả tuổi thọ và chất lượng sống.

ICER thể hiện chi phí *gia tăng* để đạt được một đơn vị hiệu quả *gia tăng* khi chuyển từ phác đồ ít tốn kém hơn (A) sang phác đồ tốn kém hơn nhưng hiệu quả hơn (B).

WTP thể hiện giá trị bằng tiền mà một cá nhân hoặc xã hội sẵn lòng chi trả để đạt được một lợi ích sức khỏe nhất định, ví dụ như một năm sống thêm, một QALY tăng thêm, hoặc giảm một đơn vị bệnh tật.

COI tập trung vào việc đo lường tổng gánh nặng kinh tế của một bệnh tật đối với xã hội, bao gồm cả chi phí trực tiếp, gián tiếp và vô hình. Nó giúp đánh giá mức độ nghiêm trọng về kinh tế của các bệnh khác nhau và ưu tiên hóa nguồn lực nghiên cứu và can thiệp.

Chi phí gián tiếp là chi phí phát sinh do mất năng suất lao động do bệnh tật gây ra. Các lựa chọn khác (thuốc, viện phí, xét nghiệm) là chi phí trực tiếp liên quan đến dịch vụ y tế.