Đề Trắc nghiệm Cẩn thận hão- Kết nối tri thức (Kết Nối Tri Thức)

Câu 1: Một bản tin y tế cảnh báo rằng việc sử dụng điện thoại di động "có thể" làm tăng nguy cơ mắc một loại ung thư hiếm gặp lên gấp 2 lần, dựa trên một nghiên cứu sơ bộ. Tuy nhiên, tỷ lệ mắc loại ung thư này trong dân số chung chỉ là 1 trên 100.000 người. Nếu bạn sử dụng điện thoại di động, nguy cơ tuyệt đối (absolute risk) mắc loại ung thư này của bạn có thể tăng lên khoảng bao nhiêu?

• A. Khoảng 2% (2 trên 100 người)
• B. Khoảng 2 trên 100.000 người
• C. Không thể tính được nếu không có thêm dữ liệu
• D. Nguy cơ tăng lên đáng kể, cần ngừng sử dụng ngay lập tức

Câu 2: Một quảng cáo cho sản phẩm "giải độc cơ thể" tuyên bố rằng nó "giúp loại bỏ các độc tố tích tụ" và dẫn đến "cải thiện rõ rệt sức khỏe". Phát biểu này dựa vào cơ chế khoa học nào đã được chứng minh?

• A. Kích thích gan sản xuất enzyme giải độc gấp đôi bình thường.
• B. Tăng cường chức năng lọc của thận bằng cách tạo ra các phân tử đặc biệt.
• C. Liên kết hóa học với các kim loại nặng và chất gây ô nhiễm để đào thải.
• D. Các tuyên bố này thường không dựa trên cơ chế sinh học đã được khoa học chứng minh.

Câu 3: Khi đọc một nghiên cứu khoa học, bạn nhận thấy kết quả được trình bày dưới dạng "P-value < 0.05". Điều này có ý nghĩa thống kê chủ yếu là gì?

• A. Kết quả quan sát được ít có khả năng xảy ra một cách ngẫu nhiên nếu không có mối liên hệ thực sự.
• B. Mối liên hệ giữa hai biến là rất mạnh và có ý nghĩa lâm sàng lớn.
• C. Nghiên cứu chắc chắn đã chứng minh được mối quan hệ nhân quả.
• D. Kích thước mẫu của nghiên cứu là đủ lớn để đưa ra kết luận.

Câu 4: Một người bạn chia sẻ một bài viết trên mạng xã hội với tiêu đề giật gân: "Phát hiện chấn động: Loại thực phẩm X gây ung thư!". Bài viết này trích dẫn một nghiên cứu duy nhất thực hiện trên chuột. Để đánh giá tính "cẩn thận" khi tiếp nhận thông tin này, bạn nên xem xét yếu tố nào đầu tiên?

• A. Liệu loại thực phẩm X có dễ mua ở siêu thị không?
• B. Có bao nhiêu người đã thích và chia sẻ bài viết này?
• C. Tính khoa học của nghiên cứu (chỉ trên chuột, một nghiên cứu duy nhất) và nguồn gốc bài viết.
• D. Hương vị của loại thực phẩm X.

Câu 5: Bạn thấy một quảng cáo cho một khóa học làm giàu nhanh chóng, hứa hẹn "thu nhập thụ động hàng nghìn đô la chỉ sau vài tuần" với lời chứng thực từ "người thật việc thật". Tuyên bố này có dấu hiệu nào của sự "cẩn thận hão" hoặc thiếu căn cứ?

• A. Việc sử dụng "người thật việc thật" làm bằng chứng.
• B. Hứa hẹn kết quả "nhanh chóng" và "dễ dàng" không tương xứng với công sức.
• C. Khóa học có giá tiền.
• D. Khóa học được quảng cáo trên mạng xã hội.

Câu 6: Một người từ chối tiêm vắc-xin cúm hàng năm vì "năm ngoái tôi tiêm rồi mà vẫn bị cúm". Lập luận này thể hiện sự hiểu lầm nào về vắc-xin cúm?

• A. Vắc-xin cúm có hiệu quả phòng bệnh 100% và chống lại mọi loại virus gây cảm lạnh/cúm.
• B. Miễn dịch từ vắc-xin cúm kéo dài suốt đời.
• C. Vắc-xin cúm gây ra bệnh cúm.
• D. Chỉ cần tiêm một lần duy nhất là đủ cho mọi mùa cúm.

Câu 7: Khi đối mặt với một quyết định quan trọng dựa trên thông tin không chắc chắn (ví dụ: có nên đầu tư vào một dự án mạo hiểm không?), "cẩn thận hão" có thể biểu hiện như thế nào?

• A. Thu thập thêm thông tin từ nhiều nguồn đáng tin cậy trước khi quyết định.
• B. Phân tích kỹ lưỡng các rủi ro và lợi ích tiềm năng.
• C. Tham khảo ý kiến của các chuyên gia trong lĩnh vực liên quan.
• D. Trì hoãn hoặc từ chối hoàn toàn quyết định vì sợ rủi ro dù nhỏ, bỏ lỡ cơ hội tiềm năng.

Câu 8: Một bài báo sử dụng biểu đồ cột để so sánh doanh số bán hàng của hai sản phẩm. Trục tung của biểu đồ bị cắt bớt (không bắt đầu từ 0), làm cho sự khác biệt nhỏ giữa hai cột trông có vẻ lớn hơn rất nhiều. Đây là ví dụ về việc sử dụng dữ liệu để tạo ra ấn tượng sai lệch, liên quan đến khía cạnh nào của "cẩn thận hão" khi tiếp nhận thông tin?

• A. Thiếu kỹ năng phân tích và diễn giải biểu đồ, đồ thị.
• B. Không kiểm tra nguồn gốc của dữ liệu.
• C. Chỉ đọc lướt qua tiêu đề bài báo.
• D. Không so sánh dữ liệu với các sản phẩm khác.

Câu 9: Khi nghe tin về một sự kiện hiếm gặp nhưng gây hậu quả nghiêm trọng (ví dụ: tai nạn máy bay), nhiều người có xu hướng đánh giá quá cao khả năng xảy ra sự kiện tương tự với mình, mặc dù số liệu thống kê cho thấy nguy cơ rất thấp. Hiện tượng tâm lý này được gọi là gì và liên quan đến khía cạnh nào của "cẩn thận hão"?

• A. Thiên kiến xác nhận (Confirmation Bias) - Xu hướng tìm kiếm thông tin củng cố niềm tin sẵn có.
• B. Thiên kiến sẵn có (Availability Heuristic) - Đánh giá khả năng dựa trên mức độ dễ nhớ lại ví dụ.
• C. Hiệu ứng Dunning-Kruger - Người kém năng lực đánh giá quá cao khả năng của mình.
• D. Ngụy biện người rơm (Straw Man Fallacy) - Bóp méo lập luận của đối phương để dễ tấn công.

Câu 10: Một chiến dịch quảng cáo sử dụng hình ảnh một người nổi tiếng không có chuyên môn trong lĩnh vực y tế để giới thiệu một sản phẩm chăm sóc sức khỏe. Việc tin vào hiệu quả sản phẩm chỉ vì người nổi tiếng sử dụng là dựa vào ngụy biện logic nào?

• A. Ngụy biện tấn công cá nhân (Ad Hominem) - Tấn công người đưa ra lập luận thay vì lập luận.
• B. Ngụy biện trượt dốc (Slippery Slope) - Cho rằng một hành động nhỏ sẽ dẫn đến chuỗi hậu quả tiêu cực lớn.
• C. Ngụy biện dựa vào uy tín/quyền lực (Appeal to Authority) - Dựa vào lời nói của người không có chuyên môn liên quan.
• D. Ngụy biện người rơm (Straw Man) - Bóp méo lập luận của đối phương.

Câu 11: Khi đánh giá một rủi ro tiềm ẩn (ví dụ: nguy cơ bị sét đánh), điều quan trọng là phải xem xét cả hai yếu tố: khả năng xảy ra (likelihood) và mức độ nghiêm trọng của hậu quả (severity). Việc chỉ tập trung quá mức vào mức độ nghiêm trọng mà bỏ qua khả năng xảy ra thấp là biểu hiện của "cẩn thận hão" theo khía cạnh nào?

• A. Đánh giá sai lệch về xác suất xảy ra sự kiện.
• B. Đánh giá sai lệch về mức độ nghiêm trọng của sự kiện.
• C. Không xem xét yếu tố thời gian.
• D. Chỉ dựa vào cảm tính thay vì dữ liệu.

Câu 12: Một người lan truyền thông tin chưa được kiểm chứng về một phương pháp chữa bệnh "tự nhiên" trên mạng xã hội, khẳng định nó hiệu quả hơn thuốc tây, chỉ dựa vào trải nghiệm cá nhân của vài người. Hành động này thể hiện sự thiếu "cẩn thận" trong việc xử lý thông tin nào?

• A. Chỉ dựa vào thông tin từ các tổ chức y tế chính thống.
• B. Không tham khảo ý kiến bác sĩ.
• C. Không tìm kiếm thông tin từ các diễn đàn trực tuyến.
• D. Dựa vào bằng chứng giai thoại (anecdotal evidence) thay vì bằng chứng khoa học có hệ thống.

Câu 13: Trong một cuộc tranh luận, thay vì phản bác lập luận chính của đối phương, một người lại công kích đặc điểm cá nhân hoặc động cơ của họ. Ngụy biện này được gọi là gì?

• A. Ngụy biện tấn công cá nhân (Ad Hominem)
• B. Ngụy biện cầu khẩn sự thương hại (Appeal to Pity)
• C. Ngụy biện dựa vào đám đông (Bandwagon Fallacy)
• D. Ngụy biện luẩn quẩn (Circular Reasoning)

Câu 14: Bạn nhận được một email lừa đảo (phishing email) trông giống hệt email từ ngân hàng của bạn, yêu cầu bạn nhấp vào một liên kết và nhập thông tin đăng nhập. Việc bạn "cẩn thận" kiểm tra địa chỉ email người gửi, tìm kiếm dấu hiệu chính tả bất thường, và không nhấp vào liên kết lạ thể hiện kỹ năng gì?

• A. Kỹ năng lập trình.
• B. Kỹ năng ghi nhớ mật khẩu.
• C. Kỹ năng đánh giá tính xác thực và đáng tin cậy của thông tin trực tuyến.
• D. Kỹ năng thiết kế website.

Câu 15: Một nghiên cứu quan sát thấy rằng những người uống nhiều cà phê có xu hướng sống thọ hơn. Từ kết quả này, có thể kết luận chắc chắn rằng cà phê là nguyên nhân trực tiếp làm tăng tuổi thọ không? Tại sao?

• A. Có, vì nghiên cứu khoa học luôn chứng minh được nhân quả.
• B. Không, vì tương quan không đồng nghĩa với nhân quả; có thể có yếu tố khác ảnh hưởng.
• C. Có, nếu nghiên cứu được công bố trên tạp chí uy tín.
• D. Không, vì cà phê là chất kích thích nên chắc chắn không tốt cho sức khỏe.

Câu 16: Khi một người tin vào một thông tin sai lệch (ví dụ: Trái Đất phẳng) và chỉ tìm kiếm, chấp nhận những thông tin củng cố cho niềm tin đó, đồng thời bác bỏ mọi thông tin trái chiều, họ đang thể hiện thiên kiến nhận thức nào?

• A. Thiên kiến xác nhận (Confirmation Bias)
• B. Thiên kiến neo đậu (Anchoring Bias)
• C. Thiên kiến hiệu ứng hào quang (Halo Effect)
• D. Thiên kiến bỏ sót (Omission Bias)

Câu 17: Một công ty bảo hiểm quảng cáo rằng "90% khách hàng của chúng tôi hoàn toàn hài lòng". Để đánh giá tính xác thực và ý nghĩa của con số này một cách "cẩn thận", bạn cần biết thêm thông tin gì?

• A. Tổng doanh thu của công ty.
• B. Số lượng nhân viên của công ty.
• C. Địa chỉ trụ sở chính của công ty.
• D. Phương pháp thu thập dữ liệu (kích thước mẫu, cách chọn mẫu, câu hỏi khảo sát, tỷ lệ phản hồi).

Câu 18: Một người từ chối sử dụng bất kỳ sản phẩm nào có chứa "hóa chất" vì cho rằng "tự nhiên" luôn an toàn và tốt hơn. Quan điểm này thể hiện sự thiếu hiểu biết nào?

• A. Chất tự nhiên không thể gây hại.
• B. Mọi thứ đều cấu tạo từ hóa chất, và tính an toàn phụ thuộc vào liều lượng và loại hóa chất, không phải nguồn gốc "tự nhiên" hay "tổng hợp".
• C. Hóa chất tổng hợp luôn độc hại hơn hóa chất tự nhiên.
• D. Các sản phẩm "tự nhiên" không cần kiểm định an toàn.

Câu 19: Một nhà khoa học trình bày kết quả nghiên cứu mới đầy hứa hẹn, nhưng nhấn mạnh rằng đây chỉ là "kết quả sơ bộ" và cần "nghiên cứu thêm để xác nhận". Thái độ này thể hiện điều gì trong tư duy khoa học và cách tránh "cẩn thận hão"?

• A. Sự thiếu tự tin vào kết quả nghiên cứu của mình.
• B. Mong muốn trì hoãn việc công bố kết quả cuối cùng.
• C. Tính thận trọng khoa học, nhận thức rằng một kết quả cần được kiểm chứng và xác nhận bởi các nghiên cứu độc lập.
• D. Cố gắng che giấu những điểm yếu trong nghiên cứu.

Câu 20: Bạn đọc một bài viết mô tả chi tiết một trường hợp cá biệt (case study) về một người đã khỏi bệnh nhờ một phương pháp điều trị không chính thống. Việc dựa vào câu chuyện cá nhân này để kết luận về hiệu quả của phương pháp đó là một sai lầm phổ biến. Sai lầm này nằm ở đâu?

• A. Bằng chứng từ một trường hợp cá biệt không đại diện cho hiệu quả chung của phương pháp.
• B. Câu chuyện cá nhân luôn là bằng chứng đáng tin cậy nhất.
• C. Phương pháp điều trị không chính thống luôn vô hiệu.
• D. Chỉ có các nghiên cứu quy mô lớn mới có giá trị.

Câu 21: Một công ty đưa ra cảnh báo về "nguy cơ tiềm ẩn" của sản phẩm đối thủ mà không cung cấp bằng chứng rõ ràng, chỉ dựa vào khả năng lý thuyết hoặc các trường hợp rất hiếm gặp. Mục đích của hành động này thường là gì và liên quan đến "cẩn thận hão" như thế nào?

• A. Thể hiện sự minh bạch và trách nhiệm của công ty.
• B. Giúp người tiêu dùng đưa ra quyết định dựa trên đầy đủ thông tin.
• C. Khuyến khích đối thủ cải thiện chất lượng sản phẩm.
• D. Gieo rắc sự nghi ngờ và sợ hãi không cần thiết về sản phẩm đối thủ để tăng lợi thế cạnh tranh.

Câu 22: Khi đọc một bài báo khoa học, việc kiểm tra phần "Phương pháp nghiên cứu" là rất quan trọng để đánh giá tính tin cậy của kết quả. Nếu phần này thiếu chi tiết hoặc không rõ ràng, bạn nên "cẩn thận" như thế nào khi xem xét kết quả?

• A. Tin tưởng hoàn toàn vào kết quả vì nó được công bố.
• B. Coi kết quả là không đáng tin cậy hoặc cần được xem xét rất thận trọng cho đến khi có thêm thông tin về phương pháp.
• C. Chỉ cần đọc phần "Kết luận" là đủ.
• D. Tìm một bài báo khác có kết quả tương tự để xác nhận.

Câu 23: Một chiến dịch truyền thông sử dụng hình ảnh cảm động hoặc gây sốc để kêu gọi hành động (ví dụ: quyên góp). Việc đưa ra quyết định chỉ dựa trên cảm xúc mạnh mẽ được khơi gợi mà không phân tích lý trí thông tin là biểu hiện của sự thiếu "cẩn thận" nào?

• A. Thiếu khả năng phân tích thông tin một cách lý trí, dễ bị thao túng bởi cảm xúc.
• B. Không có lòng trắc ẩn.
• C. Chỉ tin vào các số liệu khô khan.
• D. Không biết cách quyên góp.

Câu 24: Khi một người đưa ra lời khuyên dựa trên "kinh nghiệm cá nhân" của mình, điều quan trọng cần lưu ý để tránh "cẩn thận hão" (quá tin tưởng hoặc quá nghi ngờ) là gì?

• A. Kinh nghiệm cá nhân luôn đúng vì đó là sự thật với người đó.
• B. Kinh nghiệm cá nhân hoàn toàn vô giá trị.
• C. Kinh nghiệm cá nhân mang tính chủ quan và không đảm bảo hiệu quả tương tự với người khác hoặc trong mọi trường hợp.
• D. Chỉ tin vào kinh nghiệm của những người thành công.

Câu 25: Một bài viết trên mạng xã hội sử dụng ngôn ngữ khẳng định tuyệt đối ("chắc chắn", "duy nhất", "chữa khỏi 100%") khi nói về một phương pháp hoặc sản phẩm. Dấu hiệu ngôn ngữ này thường gợi ý điều gì về tính "cẩn thận" của thông tin?

• A. Thông tin này rất đáng tin cậy và có cơ sở khoa học vững chắc.
• B. Người viết rất tự tin vào thông tin của mình.
• C. Đây là cách diễn đạt phổ biến trong báo chí khoa học.
• D. Thông tin có thể bị cường điệu, thiếu khách quan hoặc không có căn cứ khoa học vững chắc.

Câu 26: Hiệu ứng Placebo (giả dược) mô tả hiện tượng bệnh tình cải thiện đơn giản chỉ vì người bệnh tin rằng mình đang được điều trị hiệu quả, dù không có thuốc thực sự. Hiểu biết về hiệu ứng này giúp chúng ta "cẩn thận" hơn khi đánh giá điều gì?

• A. Các tuyên bố về hiệu quả của phương pháp điều trị chỉ dựa trên trải nghiệm cá nhân hoặc các nghiên cứu không có nhóm đối chứng.
• B. Hiệu quả của các loại thuốc đã được kiểm định bởi cơ quan y tế.
• C. Tầm quan trọng của việc tuân thủ đơn thuốc.
• D. Sự cần thiết của việc sử dụng thuốc đắt tiền hơn.

Câu 27: Một chiến dịch truyền thông về biến đổi khí hậu tập trung vào các hình ảnh cực đoan (bão lớn, hạn hán kỷ lục) để nhấn mạnh tính cấp bách của vấn đề. Việc chỉ dựa vào các ví dụ này để đưa ra kết luận về xu hướng chung có thể dẫn đến sai lầm nào?

• A. Đánh giá thấp mức độ nghiêm trọng của biến đổi khí hậu.
• B. Đánh giá sai lệch về tần suất và mức độ của các hiện tượng cực đoan so với xu hướng chung.
• C. Hiểu rõ hơn về nguyên nhân gây ra biến đổi khí hậu.
• D. Phân biệt được đâu là thông tin khoa học chính xác.

Câu 28: Khi một người từ chối một cơ hội học tập hoặc phát triển bản thân vì sợ "thất bại" hoặc "không đủ giỏi", mặc dù chưa thử sức, họ đang thể hiện dạng "cẩn thận hão" nào?

• A. Sợ hãi thất bại quá mức, dẫn đến trì hoãn hoặc tránh né hành động.
• B. Cẩn thận trong việc lựa chọn lĩnh vực học tập.
• C. Nhận thức rõ giới hạn năng lực của bản thân.
• D. Có kế hoạch dự phòng cho mọi tình huống.

Câu 29: Một người mua một sản phẩm chỉ vì nó được giảm giá mạnh, mặc dù họ không thực sự cần hoặc không biết rõ về chất lượng của nó. Quyết định này thể hiện sự thiếu "cẩn thận" nào trong tiêu dùng?

• A. Không kiểm tra giá gốc của sản phẩm.
• B. Không so sánh giá với các cửa hàng khác.
• C. Không tìm kiếm mã giảm giá bổ sung.
• D. Thiếu đánh giá nhu cầu thực tế và giá trị sử dụng của sản phẩm, chỉ dựa vào yếu tố giá cả.

Câu 30: Khi đọc một bài báo khoa học, phần "Thảo luận" (Discussion) thường trình bày những gì và tại sao việc đọc kỹ phần này lại quan trọng để tránh hiểu sai kết quả?

• A. Trình bày chi tiết dữ liệu thô và các phép tính thống kê phức tạp.
• B. Giải thích ý nghĩa của kết quả, thảo luận về hạn chế của nghiên cứu và gợi ý hướng nghiên cứu tiếp theo.
• C. Cung cấp danh sách đầy đủ các tài liệu tham khảo được sử dụng.
• D. Tóm tắt toàn bộ nội dung bài báo một cách ngắn gọn.

Câu 1: Một nhóm nhà nghiên cứu muốn xác định tỷ lệ người trưởng thành tại một thành phố đang mắc bệnh cao huyết áp vào tháng 6 năm 2023. Họ tiến hành khảo sát ngẫu nhiên trên 5000 người dân và ghi nhận có 1200 người được chẩn đoán cao huyết áp tại thời điểm khảo sát. Loại hình chỉ số sức khỏe cộng đồng nào phù hợp nhất để mô tả tình hình này?

• A. Tỷ lệ mới mắc tích lũy (Cumulative Incidence)
• B. Tỷ suất mới mắc (Incidence Rate)
• C. Tỷ lệ hiện mắc điểm (Point Prevalence)
• D. Tỷ suất tử vong (Mortality Rate)

Câu 2: Dựa vào thông tin ở Câu 1, hãy tính Tỷ lệ hiện mắc điểm của bệnh cao huyết áp trong cộng đồng được khảo sát.

• A. 12%
• B. 2.4%
• C. 1200 ca
• D. 24%

Câu 3: Một nghiên cứu theo dõi 1000 người hút thuốc lá và 2000 người không hút thuốc lá, tất cả đều không mắc bệnh ung thư phổi lúc bắt đầu nghiên cứu. Sau 5 năm, ghi nhận 50 người hút thuốc lá và 10 người không hút thuốc lá mắc ung thư phổi. Loại hình thiết kế nghiên cứu nào đang được mô tả?

• A. Nghiên cứu thuần tập (Cohort study)
• B. Nghiên cứu bệnh chứng (Case-control study)
• C. Nghiên cứu cắt ngang (Cross-sectional study)
• D. Nghiên cứu mô tả (Descriptive study)

Câu 4: Dựa vào thông tin ở Câu 3, hãy tính Tỷ lệ mới mắc tích lũy (Cumulative Incidence - CI) ung thư phổi trong nhóm người hút thuốc lá sau 5 năm.

• A. 1%
• B. 5%
• C. 2%
• D. 0.5%

Câu 5: Dựa vào thông tin ở Câu 3, hãy tính Nguy cơ tương đối (Relative Risk - RR) của việc mắc ung thư phổi ở người hút thuốc lá so với người không hút thuốc lá.

• A. 0.1
• B. 5
• C. 0.2
• D. 10

Câu 6: Nguy cơ tương đối (RR) bằng 10 trong nghiên cứu ở Câu 3 có ý nghĩa là gì?

• A. Người hút thuốc có nguy cơ mắc ung thư phổi thấp hơn 10 lần.
• B. Có 10% số người hút thuốc mắc ung thư phổi.
• C. Người hút thuốc có nguy cơ mắc ung thư phổi cao gấp 10 lần so với người không hút thuốc.
• D. 10% số ca ung thư phổi là do hút thuốc.

Câu 7: Một nghiên cứu được thực hiện bằng cách chọn 200 bệnh nhân mắc bệnh X (nhóm bệnh) và 400 người không mắc bệnh X (nhóm chứng) từ cùng một cộng đồng. Sau đó, các nhà nghiên cứu thu thập thông tin về tiền sử phơi nhiễm với yếu tố Y của cả hai nhóm. Loại hình thiết kế nghiên cứu nào đang được mô tả?

• A. Nghiên cứu thuần tập (Cohort study)
• B. Nghiên cứu bệnh chứng (Case-control study)
• C. Nghiên cứu cắt ngang (Cross-sectional study)
• D. Thử nghiệm lâm sàng (Clinical Trial)

Câu 8: Trong nghiên cứu bệnh chứng ở Câu 7, giả sử kết quả cho thấy trong nhóm bệnh có 150 người phơi nhiễm Y, và trong nhóm chứng có 100 người phơi nhiễm Y. Hãy tính Tỷ số chênh (Odds Ratio - OR) về sự phơi nhiễm Y giữa nhóm bệnh và nhóm chứng.

• A. 9
• B. 0.11
• C. 1.5
• D. Không thể tính OR từ dữ liệu này.

Câu 9: Tỷ số chênh (OR) bằng 9 trong nghiên cứu bệnh chứng ở Câu 8 có ý nghĩa là gì?

• A. Những người phơi nhiễm Y có nguy cơ mắc bệnh X cao hơn 9%
• B. Tỷ lệ chênh của việc phơi nhiễm Y ở nhóm mắc bệnh cao gấp 9 lần so với nhóm không mắc bệnh.
• C. 9% số ca bệnh X là do phơi nhiễm Y.
• D. Phơi nhiễm Y gây ra bệnh X ở 90% số người phơi nhiễm.

Câu 10: Chỉ số nào sau đây thường được sử dụng để đo lường tốc độ xuất hiện các trường hợp bệnh mới trong một quần thể theo thời gian?

• A. Tỷ lệ hiện mắc điểm (Point Prevalence)
• B. Tỷ lệ hiện mắc kỳ (Period Prevalence)
• C. Tỷ lệ mới mắc tích lũy (Cumulative Incidence)
• D. Tỷ suất mới mắc (Incidence Rate)

Câu 11: Một dịch bệnh bùng phát tại một trường học. Vào ngày 1/10, có 10 học sinh mắc bệnh. Đến ngày 10/10, có thêm 30 học sinh mới mắc bệnh. Tổng số học sinh của trường là 500. Tỷ lệ tấn công (Attack Rate) của dịch bệnh này tính đến ngày 10/10 là bao nhiêu?

• A. 8%
• B. 6%
• C. 4%
• D. 40%

Câu 12: Chỉ số nào sau đây hữu ích nhất cho việc lập kế hoạch và phân bổ nguồn lực y tế (ví dụ: số giường bệnh, số lượng thuốc cần thiết) cho một bệnh mãn tính trong cộng đồng?

• A. Tỷ lệ mới mắc tích lũy (Cumulative Incidence)
• B. Tỷ suất mới mắc (Incidence Rate)
• C. Tỷ lệ hiện mắc (Prevalence)
• D. Tỷ suất tử vong (Mortality Rate)

Câu 13: Chỉ số nào sau đây hữu ích nhất cho việc nghiên cứu nguyên nhân (yếu tố nguy cơ) của một bệnh?

• A. Tỷ lệ mới mắc (Incidence)
• B. Tỷ lệ hiện mắc (Prevalence)
• C. Tỷ lệ tử vong (Mortality Rate)
• D. Tỷ lệ phục hồi (Recovery Rate)

Câu 14: Một ưu điểm chính của nghiên cứu thuần tập (Cohort study) so với nghiên cứu bệnh chứng (Case-control study) là gì?

• A. Hiệu quả khi nghiên cứu các bệnh hiếm gặp.
• B. Thường ít tốn kém và nhanh chóng hơn.
• C. Ít bị ảnh hưởng bởi sai lệch chọn mẫu.
• D. Cho phép tính toán trực tiếp tỷ lệ mới mắc (Incidence).

Câu 15: Một nhược điểm chính của nghiên cứu bệnh chứng (Case-control study) là gì?

• A. Dễ bị sai lệch nhớ lại (recall bias).
• B. Khó khăn trong việc tìm đủ số lượng người tham gia.
• C. Không thể nghiên cứu nhiều yếu tố phơi nhiễm cùng lúc.
• D. Tốn kém và mất nhiều thời gian theo dõi.

Câu 16: Nghiên cứu cắt ngang (Cross-sectional study) phù hợp nhất để trả lời loại câu hỏi nào trong dịch tễ học?

• A. Nguyên nhân gây ra bệnh X là gì?
• B. Tỷ lệ người mắc bệnh Y trong cộng đồng Z vào thời điểm này là bao nhiêu?
• C. Liệu yếu tố A có làm tăng nguy cơ mắc bệnh B trong tương lai không?
• D. Hiệu quả của một loại thuốc mới trong việc điều trị bệnh C là gì?

Câu 17: Trong một nghiên cứu, các nhà khoa học phát hiện ra rằng những người uống nhiều cà phê có tỷ lệ mắc bệnh tim mạch thấp hơn. Tuy nhiên, họ cũng nhận thấy rằng những người uống nhiều cà phê thường có mức độ hoạt động thể chất cao hơn và chế độ ăn uống lành mạnh hơn. Hoạt động thể chất và chế độ ăn uống trong trường hợp này có thể là gì?

• A. Yếu tố trung gian (Mediator)
• B. Yếu tố điều chỉnh (Effect modifier)
• C. Yếu tố gây nhiễu (Confounder)
• D. Biến độc lập (Independent variable)

Câu 18: Sai lệch chọn mẫu (Selection bias) trong nghiên cứu dịch tễ học xảy ra khi nào?

• A. Mối liên hệ giữa phơi nhiễm và bệnh tật ở những người tham gia nghiên cứu khác với mối liên hệ trong quần thể gốc.
• B. Thông tin về phơi nhiễm hoặc bệnh tật được thu thập không chính xác.
• C. Một yếu tố khác liên quan đến cả phơi nhiễm và bệnh tật làm sai lệch kết quả.
• D. Người tham gia không nhớ chính xác tiền sử phơi nhiễm của họ.

Câu 19: Để giảm thiểu sai lệch nhớ lại (recall bias) trong nghiên cứu bệnh chứng, nhà nghiên cứu có thể áp dụng biện pháp nào?

• A. Tăng số lượng người tham gia nghiên cứu.
• B. Thiết kế nghiên cứu thành nghiên cứu thuần tập.
• C. Sử dụng các nguồn dữ liệu khách quan để xác định phơi nhiễm.
• D. Chỉ phỏng vấn người thân của người tham gia.

Câu 20: Một nhà dịch tễ học đang điều tra mối liên hệ giữa việc sử dụng điện thoại di động và nguy cơ mắc một loại u não hiếm gặp. Loại thiết kế nghiên cứu nào có khả năng thực hiện nhất và hiệu quả nhất về chi phí trong trường hợp này?

• A. Nghiên cứu thuần tập tiến cứu (Prospective Cohort study)
• B. Nghiên cứu bệnh chứng (Case-control study)
• C. Thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có đối chứng (RCT)
• D. Nghiên cứu cắt ngang (Cross-sectional study)

Câu 21: Điều nào sau đây KHÔNG phải là đặc điểm của một yếu tố gây nhiễu (confounder)?

• A. Có liên quan đến yếu tố phơi nhiễm.
• B. Có liên quan đến kết cục (bệnh).
• C. Không nằm trên con đường nhân quả giữa phơi nhiễm và kết cục.
• D. Là một biến phụ thuộc trong phân tích thống kê.

Câu 22: Tỷ lệ tử vong thô (Crude Mortality Rate) được tính bằng công thức nào?

• A. (Tổng số ca tử vong trong kỳ / Tổng dân số trung bình trong kỳ) * Hằng số
• B. (Tổng số ca tử vong do một bệnh cụ thể trong kỳ / Tổng số ca mắc bệnh đó trong kỳ) * Hằng số
• C. (Tổng số ca tử vong do một bệnh cụ thể trong kỳ / Tổng dân số trung bình trong kỳ) * Hằng số
• D. (Tổng số ca tử vong trong kỳ / Tổng số ca mắc bệnh trong kỳ) * Hằng số

Câu 23: Sự khác biệt chính giữa Tỷ lệ hiện mắc (Prevalence) và Tỷ lệ mới mắc (Incidence) là gì?

• A. Prevalence chỉ tính bệnh mãn tính, Incidence chỉ tính bệnh cấp tính.
• B. Prevalence bao gồm cả ca cũ và ca mới, Incidence chỉ bao gồm ca mới.
• C. Prevalence chỉ đo lường bệnh ở nhóm phơi nhiễm, Incidence đo lường bệnh ở nhóm không phơi nhiễm.
• D. Prevalence chỉ dùng trong nghiên cứu cắt ngang, Incidence chỉ dùng trong nghiên cứu thuần tập.

Câu 24: Một bệnh có tỷ lệ mới mắc (Incidence) cao nhưng thời gian mắc bệnh (Duration) ngắn. Điều này có thể ảnh hưởng như thế nào đến Tỷ lệ hiện mắc (Prevalence) của bệnh đó?

• A. Tỷ lệ hiện mắc sẽ thấp.
• B. Tỷ lệ hiện mắc sẽ cao.
• C. Tỷ lệ hiện mắc không bị ảnh hưởng.
• D. Không thể dự đoán Prevalence chỉ dựa vào Incidence và Duration.

Câu 25: Một nghiên cứu thuần tập theo dõi 5000 người trong 10 năm. Ghi nhận 200 người mắc bệnh X trong thời gian này. Tổng số năm-người theo dõi (person-years) là 48,000. Tỷ suất mới mắc (Incidence Rate) của bệnh X trong nghiên cứu này là bao nhiêu (đơn vị ca trên 1000 năm-người)?

• A. 20 ca trên 1000 năm-người
• B. Khoảng 4.17 ca trên 1000 năm-người
• C. 25 ca trên 1000 năm-người
• D. 0.0417 ca trên năm-người

Câu 26: Tỷ số chênh (Odds Ratio - OR) thường được tính trong loại thiết kế nghiên cứu nào?

• A. Nghiên cứu bệnh chứng (Case-control study)
• B. Nghiên cứu thuần tập (Cohort study)
• C. Nghiên cứu cắt ngang (Cross-sectional study)
• D. Thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có đối chứng (RCT)

Câu 27: Một nghiên cứu cho thấy Nguy cơ tương đối (RR) của bệnh Y ở những người phơi nhiễm X là 0.5. Kết luận nào sau đây là phù hợp nhất?

• A. Phơi nhiễm X làm tăng nguy cơ mắc bệnh Y gấp 0.5 lần.
• B. Phơi nhiễm X không liên quan đến nguy cơ mắc bệnh Y.
• C. Phơi nhiễm X có liên quan đến việc giảm 50% nguy cơ mắc bệnh Y.
• D. 50% số ca bệnh Y là do không phơi nhiễm X.

Câu 28: Chỉ số Nguy cơ quy gán cho phơi nhiễm (Attributable Risk - AR) đo lường điều gì?

• A. Sự khác biệt về tỷ lệ mắc bệnh giữa nhóm phơi nhiễm và nhóm không phơi nhiễm.
• B. Tỷ lệ mắc bệnh ở nhóm phơi nhiễm so với nhóm không phơi nhiễm.
• C. Tỷ lệ phần trăm giảm nguy cơ ở nhóm phơi nhiễm.
• D. Số ca bệnh ở nhóm không phơi nhiễm.

Câu 29: Một nhà nghiên cứu đang điều tra mối liên hệ giữa việc sử dụng một loại thuốc trừ sâu (phơi nhiễm) và bệnh Parkinson (bệnh). Họ phỏng vấn bệnh nhân Parkinson và nhóm chứng khỏe mạnh về tiền sử sử dụng thuốc trừ sâu. Loại sai lệch nào là mối quan tâm chính trong thiết kế này?

• A. Sai lệch chọn mẫu (Selection bias)
• B. Sai lệch xuất bản (Publication bias)
• C. Sai lệch nhớ lại (Recall bias)
• D. Sai lệch phân loại bệnh (Misclassification bias)

Câu 30: Trong một nghiên cứu thuần tập, nếu những người bị mất theo dõi (loss to follow-up) có đặc điểm phơi nhiễm và/hoặc kết cục khác biệt đáng kể so với những người hoàn thành nghiên cứu, loại sai lệch nào có thể xảy ra?

• A. Sai lệch chọn mẫu (Selection bias) do mất theo dõi.
• B. Sai lệch thông tin (Information bias).
• C. Sai lệch gây nhiễu (Confounding).
• D. Sai lệch phân loại bệnh (Misclassification bias).

Câu 1:

• A. Quá lo lắng, sợ hãi trước mọi rủi ro dù nhỏ.
• B. Luôn tìm kiếm thông tin đầy đủ nhất trước khi hành động.
• C. Chỉ tin vào những gì được số đông chấp nhận.
• D. Cảnh giác một cách hời hợt, dựa trên cảm tính hoặc thông tin phiến diện mà không phân tích kỹ lưỡng.

Câu 2: Một người nghe quảng cáo về một sản phẩm chức năng

• A. Sợ bỏ lỡ cơ hội hiếm có.
• B. Tin tưởng tuyệt đối vào khoa học.
• C. Dựa vào bằng chứng phiến diện, thiếu kiểm chứng để đưa ra quyết định.
• D. Luôn tìm kiếm sự đồng thuận từ người khác.

Câu 3: Khi đối mặt với thông tin về một rủi ro tiềm ẩn, người có thái độ

• A. Tìm hiểu kỹ lưỡng nguyên nhân gốc rễ của rủi ro.
• B. Phản ứng mạnh mẽ hoặc né tránh dựa trên thông tin chưa được xác thực, bỏ qua việc đánh giá mức độ rủi ro thực tế.
• C. Tham khảo ý kiến chuyên gia đáng tin cậy.
• D. Chấp nhận rủi ro nếu lợi ích lớn hơn.

Câu 4: Một báo cáo nghiên cứu được công bố cho thấy mối liên hệ giữa việc tiêu thụ một loại thực phẩm X và nguy cơ mắc bệnh Y. Tuy nhiên, nghiên cứu này chỉ được thực hiện trên một nhóm nhỏ tình nguyện viên và chưa qua bình duyệt (peer review). Một người đọc tin tức này và ngay lập tức loại bỏ hoàn toàn thực phẩm X khỏi chế độ ăn của mình. Hành động này có thể được xem là biểu hiện của

• A. Dựa trên bằng chứng khoa học chưa đủ mạnh và chưa được kiểm chứng độc lập.
• B. Phản ứng quá chậm chạp trước rủi ro tiềm ẩn.
• C. Không tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thay đổi chế độ ăn.
• D. Chỉ tin vào báo cáo khoa học mà bỏ qua kinh nghiệm cá nhân.

Câu 5: Một doanh nghiệp quyết định ngừng đầu tư vào một thị trường mới đầy tiềm năng chỉ vì có tin đồn (chưa được xác thực) về bất ổn chính trị ở đó, trong khi các phân tích kinh tế và thị trường chính thức đều cho thấy triển vọng tốt. Quyết định này phản ánh khía cạnh nào của

• A. Quá tin tưởng vào phân tích dữ liệu.
• B. Sẵn sàng chấp nhận rủi ro cao.
• C. Thiếu sự quyết đoán trong kinh doanh.
• D. Đưa ra quyết định quan trọng dựa trên thông tin thiếu căn cứ, bỏ qua phân tích chuyên sâu.

Câu 6: Để tránh rơi vào tình trạng

• A. Luôn nghi ngờ mọi thông tin nhận được.
• B. Kiểm tra nguồn gốc, độ tin cậy của thông tin và phân tích bằng chứng hỗ trợ một cách khách quan.
• C. Chỉ tin vào các phương tiện truyền thông chính thống.
• D. Trao đổi với nhiều người khác để có ý kiến đa chiều.

Câu 7: Một người từ chối tiêm vắc-xin phòng bệnh cúm theo mùa vì đọc được một bài viết trên mạng xã hội kể về tác dụng phụ hiếm gặp ở một người quen của tác giả bài viết, mặc dù các tổ chức y tế uy tín đều khuyến cáo tiêm phòng và khẳng định vắc-xin an toàn cho đại đa số người dân. Quyết định này chịu ảnh hưởng chủ yếu bởi yếu tố nào dẫn đến

• A. Sự thiếu hiểu biết về cơ chế hoạt động của vắc-xin.
• B. Ảnh hưởng của truyền thông chính thống.
• C. Thiên lệch xác nhận (confirmation bias) và dựa vào bằng chứng giai thoại (anecdotal evidence).
• D. Áp lực từ gia đình và bạn bè.

Câu 8: Trong một cuộc tranh luận, người A đưa ra một lập luận dựa trên dữ liệu thống kê từ một khảo sát quy mô lớn. Người B bác bỏ lập luận đó chỉ bằng cách kể về một trường hợp cá biệt trái ngược với kết quả khảo sát. Phản ứng của người B là biểu hiện của loại thiên lệch (bias) nào thường dẫn đến

• A. Thiên lệch bằng chứng giai thoại (Anecdotal fallacy).
• B. Hiệu ứng mỏ neo (Anchoring effect).
• C. Thiên lệch nhận thức muộn (Hindsight bias).
• D. Hiệu ứng Dunning-Kruger.

Câu 9: Một người đọc tin tức về một vụ lừa đảo qua mạng và trở nên cực kỳ cảnh giác, từ chối mọi giao dịch trực tuyến, ngay cả những giao dịch an toàn và cần thiết cho công việc. Phản ứng này, dù xuất phát từ mong muốn an toàn, lại có thể gây cản trở và bỏ lỡ cơ hội. Đây là một ví dụ về

• A. Khả năng đánh giá rủi ro rất chính xác.
• B. Áp dụng nguyên tắc
• C. Hiểu rõ các biện pháp phòng ngừa rủi ro trực tuyến.
• D. Phản ứng thái quá dựa trên một trường hợp cụ thể, không phân biệt được các tình huống có mức độ rủi ro khác nhau.

Câu 10: Khi một người đưa ra lời khuyên

• A. Cảm tính, lo sợ cá nhân hoặc kinh nghiệm hạn hẹp không được kiểm chứng.
• B. Dữ liệu và phân tích khoa học từ các nguồn đáng tin cậy.
• C. Tham khảo ý kiến của các chuyên gia trong lĩnh vực liên quan.
• D. Nguyên tắc

Câu 11: Một công ty quyết định không áp dụng một công nghệ mới có thể tăng năng suất đáng kể chỉ vì nghe phong thanh về một vài sự cố kỹ thuật nhỏ lẻ ở các công ty khác, mà không tìm hiểu sâu về tỷ lệ sự cố, biện pháp khắc phục hay lợi ích lâu dài của công nghệ. Quyết định này thể hiện sự thiếu sót trong khâu nào của quá trình ra quyết định, dẫn đến

• A. Xác định mục tiêu rõ ràng.
• B. Lập kế hoạch triển khai chi tiết.
• C. Thu thập và phân tích thông tin, bằng chứng một cách đầy đủ và khách quan.
• D. Đánh giá kết quả sau khi thực hiện.

Câu 12: Khi đọc một biểu đồ thể hiện sự gia tăng của một hiện tượng tiêu cực (ví dụ: tỷ lệ tội phạm) trong một khoảng thời gian ngắn, người có thái độ

• A. Xu hướng này có thể chỉ là biến động ngẫu nhiên trong ngắn hạn.
• B. Cần xem xét định nghĩa của "tội phạm" có thay đổi theo thời gian không.
• C. Cần tìm hiểu các yếu tố kinh tế, xã hội có thể ảnh hưởng.
• D. Tình hình đang xấu đi không thể cứu vãn và cần có biện pháp cực đoan ngay lập tức.

Câu 13: Một người được mời tham gia một dự án mới có tiềm năng phát triển nhưng cũng kèm theo một số rủi ro nhất định. Người này từ chối ngay lập tức chỉ vì

• A. Phân tích rủi ro một cách khoa học.
• B. Khái quát hóa quá mức từ một trường hợp cụ thể, bỏ qua sự khác biệt về bối cảnh.
• C. Đánh giá đúng mức độ khả thi của dự án.
• D. Sợ đối mặt với thách thức mới.

Câu 14: Khi đọc một bài báo cáo khoa học, một người có tư duy phản biện sẽ tập trung vào những yếu tố nào để đánh giá độ tin cậy, giúp tránh

• A. Tên tuổi của tác giả và nơi công bố bài báo.
• B. Số lượng trích dẫn (citations) của bài báo.
• C. Phương pháp nghiên cứu, cỡ mẫu, kết quả thống kê, và việc bài báo đã qua bình duyệt (peer review) hay chưa.
• D. Ngôn ngữ sử dụng trong bài báo có dễ hiểu hay không.

Câu 15:

• A. Giúp đưa ra quyết định an toàn tuyệt đối trong mọi tình huống.
• B. Thúc đẩy sự phát triển và đổi mới.
• C. Tăng cường niềm tin vào thông tin khoa học.
• D. Bỏ lỡ cơ hội, đưa ra quyết định sai lầm dựa trên thông tin thiếu căn cứ, hoặc lan truyền sự hoang mang không cần thiết.

Câu 16: Một người được khuyên đầu tư vào một kênh tài chính mới nghe có vẻ rất hấp dẫn với lợi nhuận cao. Thay vì tìm hiểu kỹ về mô hình hoạt động, rủi ro pháp lý và lịch sử của kênh này, người đó chỉ đơn giản từ chối vì

• A. Đánh giá rủi ro và lợi ích cụ thể của cơ hội được đề xuất.
• B. Tìm kiếm sự đồng thuận từ người khác.
• C. Hành động nhanh chóng để không bỏ lỡ cơ hội.
• D. Tin tưởng vào trực giác cá nhân.

Câu 17: Trong y tế,

• A. Luôn đảm bảo phát hiện bệnh sớm nhất có thể.
• B. Gây lãng phí nguồn lực y tế, tăng chi phí và có thể dẫn đến các rủi ro không cần thiết từ xét nghiệm/điều trị.
• C. Giúp bệnh nhân chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe.
• D. Tăng cường mối quan hệ tin cậy giữa bệnh nhân và bác sĩ.

Câu 18: Một người đọc được thông tin về một loại hóa chất X có trong sản phẩm tiêu dùng Y và có thể gây hại ở nồng độ rất cao. Mặc dù nồng độ hóa chất X trong sản phẩm Y thấp hơn nhiều so với ngưỡng an toàn được quy định bởi các cơ quan chức năng, người đó vẫn vội vàng vứt bỏ tất cả sản phẩm Y đang sử dụng. Đây là ví dụ về việc đánh giá rủi ro sai lầm do

• A. Hiểu rõ mối liên hệ giữa nồng độ hóa chất và mức độ nguy hại.
• B. Tin tưởng vào thông tin từ internet hơn là quy định của cơ quan chức năng.
• C. Không phân biệt được giữa nguy cơ (hazard) và rủi ro (risk) dựa trên nồng độ thực tế và ngưỡng an toàn.
• D. Luôn hành động dựa trên nguyên tắc phòng ngừa.

Câu 19: Để tránh

• A. Nhanh chóng chấp nhận xu hướng nếu nó được nhiều người nhắc đến.
• B. Chỉ đọc tin tức từ một nguồn duy nhất mà bạn tin tưởng.
• C. Phớt lờ mọi thông tin về xu hướng mới vì sợ bị lừa.
• D. Tìm hiểu thông tin từ nhiều nguồn khác nhau, phân tích nguyên nhân, bối cảnh và các khía cạnh liên quan một cách khách quan.

Câu 20: Một trong những nguyên nhân tâm lý dẫn đến

• A. Nỗi sợ hãi trước sự không chắc chắn hoặc rủi ro tiềm ẩn, dẫn đến phản ứng thái quá hoặc né tránh vô căn cứ.
• B. Sự tự tin thái quá vào khả năng đánh giá của bản thân.
• C. Mong muốn tìm kiếm sự thật khách quan.
• D. Khả năng xử lý thông tin phức tạp một cách hiệu quả.

Câu 21: Một người nhận được một email cảnh báo về một mối đe dọa an ninh mạng và yêu cầu nhấp vào một liên kết để xác minh thông tin. Thay vì kiểm tra địa chỉ email người gửi, tìm hiểu về mối đe dọa được cảnh báo từ các nguồn chính thức, hoặc liên hệ trực tiếp với tổ chức được đề cập trong email, người này vội vàng nhấp vào liên kết vì sợ bị ảnh hưởng. Hành động này là biểu hiện của

• A. Người đó đã hành động rất nhanh để đối phó với mối đe dọa.
• B. Email đó chắc chắn là thật vì nó cảnh báo về an ninh.
• C. Sự cảnh giác được thể hiện qua việc hành động vội vàng mà không kiểm chứng thông tin, dẫn đến nguy cơ thực tế lớn hơn.
• D. Người đó đã tuân thủ đúng hướng dẫn trong email.

Câu 22: Khi phân tích dữ liệu từ một cuộc khảo sát, người có tư duy

• A. Cỡ mẫu, phương pháp chọn mẫu, và sai số thống kê của cuộc khảo sát.
• B. Kết quả trung bình của cuộc khảo sát.
• C. Tiêu đề của báo cáo khảo sát.
• D. Ý kiến cá nhân của người thực hiện khảo sát.

Câu 23: Một người từ chối cơ hội học hỏi một kỹ năng mới (ví dụ: học lập trình) chỉ vì nghe nói rằng thị trường việc làm cho kỹ năng đó đang cạnh tranh và

• A. Người đó đã đưa ra quyết định dựa trên phân tích thị trường chính xác.
• B. Việc né tránh dựa trên dự đoán không chắc chắn và thiếu phân tích về tiềm năng cá nhân.
• C. Thị trường việc làm cho kỹ năng đó chắc chắn sẽ bão hòa.
• D. Người đó đã ưu tiên sự ổn định hơn là rủi ro.

Câu 24: Khi đọc một tin tức giật gân trên mạng xã hội, người có tư duy phản biện sẽ làm gì đầu tiên để tránh

• A. Kiểm tra nguồn gốc của tin tức và tìm kiếm thông tin tương tự từ các nguồn tin cậy khác.
• B. Chia sẻ ngay lập tức để cảnh báo người khác.
• C. Tin vào tin tức đó nếu nó phù hợp với quan điểm cá nhân.
• D. Bỏ qua hoàn toàn tin tức đó vì mạng xã hội không đáng tin.

Câu 25: Một nhà quản lý từ chối áp dụng một quy trình làm việc mới được chứng minh là hiệu quả ở nhiều công ty khác chỉ vì

• A. Khả năng nhìn xa trông rộng về lợi ích lâu dài.
• B. Sự tin tưởng vào khả năng thích ứng của nhân viên.
• C. Đánh giá đúng mức độ khó khăn của việc chuyển đổi.
• D. Né tránh khó khăn tạm thời mà bỏ lỡ cơ hội cải thiện hiệu suất lâu dài.

Câu 26:

• A. Thông tin khoa học phức tạp và khó hiểu.
• B. Thông tin giật gân, gây sợ hãi, hoặc thúc đẩy hành động khẩn cấp mà không có căn cứ rõ ràng.
• C. Thông tin mang tính phân tích sâu sắc.
• D. Thông tin từ các nguồn chính thống và đáng tin cậy.

Câu 27: Để tránh

• A. Luôn khuyên người khác nên né tránh rủi ro bằng mọi giá.
• B. Chia sẻ kinh nghiệm cá nhân của mình như một quy luật chung.
• C. Dựa trên thông tin chính xác, phân tích khách quan, và chỉ ra rõ những điều đã biết và chưa biết về tình huống.
• D. Khuyên họ làm theo số đông.

Câu 28: Một người thấy quảng cáo về một khóa học làm giàu nhanh chóng và cảnh báo mọi người xung quanh rằng đó chắc chắn là lừa đảo chỉ vì mức lợi nhuận được quảng cáo quá cao, mà không tìm hiểu về nội dung khóa học, người dạy, hoặc đánh giá từ những người đã tham gia (nếu có). Đây là biểu hiện của

• A. Phân tích kỹ lưỡng mô hình kinh doanh của khóa học.
• B. Đánh giá đúng mức độ rủi ro của việc tham gia khóa học.
• C. Tin tưởng vào lời quảng cáo của khóa học.
• D. Đưa ra kết luận tiêu cực dựa trên một dấu hiệu bề ngoài mà thiếu phân tích sâu sắc.

Câu 29: Việc quá chú trọng vào việc tránh những rủi ro nhỏ, ít khả năng xảy ra, trong khi bỏ qua việc đối phó với những rủi ro lớn hơn, có khả năng xảy ra cao hơn nhưng ít được chú ý, là biểu hiện của loại

• A. Đánh giá sai lệch về mức độ ưu tiên và khả năng xảy ra của các loại rủi ro khác nhau.
• B. Khả năng đối phó hiệu quả với mọi loại rủi ro.
• C. Luôn tìm kiếm giải pháp tối ưu cho mọi vấn đề.
• D. Thiếu thông tin về các loại rủi ro.

Câu 30: Để rèn luyện tư duy phản biện và tránh

• A. Chỉ đọc thông tin từ các nguồn quen thuộc.
• B. Chấp nhận mọi thông tin nếu nó được trình bày một cách tự tin.
• C. Luôn đặt câu hỏi về thông tin nhận được, tìm kiếm bằng chứng từ nhiều nguồn khác nhau và phân tích logic của các lập luận.
• D. Tránh tiếp xúc với các quan điểm trái ngược với mình.

Câu 1: Một người liên tục chia sẻ các bài viết tiêu cực về một loại thực phẩm mới dựa trên kinh nghiệm cá nhân của một vài người bạn, mà không tìm hiểu các nghiên cứu khoa học hoặc ý kiến của chuyên gia dinh dưỡng. Hành vi này có thể bị ảnh hưởng bởi thiên kiến nhận thức nào?

• A. Thiên kiến xác nhận (Confirmation Bias)
• B. Thiên kiến sẵn có (Availability Heuristic)
• C. Thiên kiến neo đậu (Anchoring Bias)
• D. Hiệu ứng Dunning-Kruger

Câu 2: Một công ty quảng cáo tuyên bố sản phẩm kem đánh răng của họ giúp giảm 50% nguy cơ sâu răng, dựa trên một nghiên cứu nội bộ so sánh với nhóm dùng kem đánh răng thông thường. Tuy nhiên, nghiên cứu chỉ kéo dài 1 tuần với 20 người tham gia. Phải "cẩn thận hão" điều gì khi đánh giá thông tin này?

• A. Tên của sản phẩm không quen thuộc.
• B. Tỷ lệ giảm nguy cơ (50%) quá cao.
• C. Quy mô mẫu và thời gian nghiên cứu quá nhỏ/ngắn.
• D. Nghiên cứu được thực hiện nội bộ công ty.

Câu 3: Khi đọc một bài báo khoa học trực tuyến, bạn thấy tác giả là một người có bằng cấp cao trong lĩnh vực liên quan và bài viết được đăng trên một tạp chí uy tín. Yếu tố nào sau đây ít quan trọng nhất để đánh giá độ tin cậy của nội dung cụ thể trong bài viết đó?

• A. Phương pháp nghiên cứu được mô tả.
• B. Dữ liệu và bằng chứng được trình bày.
• C. Kết quả và cách giải thích kết quả.
• D. Số lượng bài viết khác mà tác giả đã công bố.

Câu 4: Một người nông dân thấy rằng cứ sau mỗi lần bón loại phân X thì năng suất lúa đều tăng lên đáng kể. Người này kết luận chắc chắn rằng phân X là nguyên nhân duy nhất và trực tiếp làm tăng năng suất. Kết luận này có thể mắc lỗi lập luận nào?

• A. Lỗi "Sau cái này, do đó bởi cái này" (Post hoc ergo propter hoc)
• B. Lỗi khái quát hóa vội vàng (Hasty generalization)
• C. Lỗi công kích cá nhân (Ad hominem)
• D. Lỗi người rơm (Straw man)

Câu 5: Một nhà đầu tư tiếp tục đổ tiền vào một dự án kinh doanh đang thua lỗ nặng vì "đã đầu tư quá nhiều công sức và tiền bạc vào đó rồi, bỏ ngang thì phí". Quyết định này chịu ảnh hưởng của thiên kiến nào?

• A. Thiên kiến xác nhận (Confirmation Bias)
• B. Thiên kiến neo đậu (Anchoring Bias)
• C. Thiên kiến chi phí chìm (Sunk Cost Fallacy)
• D. Thiên kiến sẵn có (Availability Heuristic)

Câu 6: Khi phân tích một vấn đề phức tạp, "kết nối tri thức" một cách hiệu quả đòi hỏi điều gì?

• A. Thu thập càng nhiều dữ liệu càng tốt về vấn đề.
• B. Chỉ tập trung vào một lĩnh vực kiến thức duy nhất.
• C. Ghi nhớ thông tin từ nhiều nguồn khác nhau.
• D. Tìm ra mối liên hệ, tổng hợp và áp dụng kiến thức từ các lĩnh vực khác nhau.

Câu 7: Một nhóm bạn cùng thảo luận về một bộ phim. Hầu hết mọi người đều thích bộ phim đó và bày tỏ quan điểm tích cực. Dù có một số điểm không thích, bạn quyết định không nói ra vì sợ đi ngược lại số đông và muốn duy trì sự hòa hợp. Hiện tượng này có thể liên quan đến:

• A. Tư duy tập thể (Groupthink)
• B. Hiệu ứng mỏ neo (Anchoring Effect)
• C. Thiên kiến tự phục vụ (Self-serving Bias)
• D. Lỗi ngụy biện trượt dốc (Slippery Slope Fallacy)

Câu 8: Khi đánh giá một thông tin y tế mới lan truyền trên mạng xã hội, việc "cẩn thận hão" đòi hỏi bạn phải làm gì đầu tiên?

• A. Chia sẻ ngay cho bạn bè để cảnh báo.
• B. Kiểm tra nguồn gốc và độ tin cậy của thông tin.
• C. Tìm kiếm các bài viết khác có cùng nội dung.
• D. Tin tưởng nếu thông tin được chia sẻ bởi nhiều người.

Câu 9: Một biểu đồ cho thấy số lượng kem bán ra tăng cùng với số vụ đuối nước trong mùa hè. Kết luận "ăn kem gây đuối nước" là một ví dụ điển hình của lỗi lập luận nào?

• A. Lỗi công kích cá nhân (Ad hominem)
• B. Lỗi người rơm (Straw man)
• C. Lỗi lập luận vòng quanh (Circular reasoning)
• D. Nhầm lẫn tương quan và nhân quả (Correlation vs. Causation)

Câu 10: "Kết nối tri thức" trong việc học tập có ý nghĩa quan trọng nhất là gì?

• A. Giúp ghi nhớ thông tin nhanh hơn.
• B. Chứng minh mình biết nhiều lĩnh vực.
• C. Xây dựng hiểu biết sâu sắc và khả năng vận dụng kiến thức.
• D. Hoàn thành bài tập được giao một cách dễ dàng.

Câu 11: Một người tin rằng tất cả những người đến từ vùng A đều có tính cách X, chỉ vì đã gặp một vài người từ vùng đó có tính cách như vậy. Đây là ví dụ về lỗi lập luận nào?

• A. Lỗi khái quát hóa vội vàng (Hasty generalization)
• B. Lỗi ngụy biện trượt dốc (Slippery Slope Fallacy)
• C. Lỗi lập luận dựa vào số đông (Ad populum)
• D. Lỗi công kích cá nhân (Ad hominem)

Câu 12: Bạn đang nghiên cứu về biến đổi khí hậu. Việc "cẩn thận hão" và "kết nối tri thức" hiệu quả sẽ giúp bạn làm gì khi tiếp cận thông tin về chủ đề này?

• A. Chỉ đọc các bài báo ủng hộ quan điểm của bạn.
• B. Tin tưởng tuyệt đối vào mọi thông tin từ các tổ chức môi trường.
• C. Chỉ tập trung vào dữ liệu nhiệt độ mà bỏ qua các yếu tố khác.
• D. Đánh giá các nguồn thông tin khác nhau (khoa học, chính trị, kinh tế) và tìm mối liên hệ để có cái nhìn toàn diện.

Câu 13: Khi đối mặt với một quyết định quan trọng, việc dành thời gian suy nghĩ kỹ, tìm hiểu thông tin từ nhiều nguồn đáng tin cậy, và cân nhắc các khả năng khác nhau thể hiện điều gì?

• A. Sự lưỡng lự và thiếu quyết đoán.
• B. Áp dụng tư duy phản biện và tránh "cẩn thận hão".
• C. Sự phụ thuộc vào ý kiến của người khác.
• D. Lãng phí thời gian và bỏ lỡ cơ hội.

Câu 14: Một bài viết trên mạng xã hội đưa ra một "phương pháp chữa bệnh" kỳ lạ, không có cơ sở khoa học, nhưng lại được nhiều người chia sẻ kèm theo những câu chuyện "thành công" cá nhân. Để "cẩn thận hão", bạn nên làm gì?

• A. Thử áp dụng phương pháp đó xem có hiệu quả không.
• B. Chia sẻ ngay để giúp đỡ mọi người.
• C. Tin tưởng vì có nhiều người nói là hiệu quả.
• D. Tìm kiếm thông tin từ các tổ chức y tế uy tín hoặc nghiên cứu khoa học.

Câu 15: Khi "kết nối tri thức" giữa môn Lịch sử và môn Địa lý để hiểu về sự phát triển của một quốc gia, bạn có thể tập trung vào mối liên hệ nào?

• A. Ảnh hưởng của địa hình và tài nguyên thiên nhiên đến các sự kiện lịch sử.
• B. Sự khác biệt về ngôn ngữ giữa các vùng miền.
• C. Tên các vị vua và tên các tỉnh thành.
• D. Công thức tính diện tích và niên đại các triều đại.

Câu 16: Một nhà khoa học trình bày kết quả nghiên cứu cho thấy một loại thuốc mới có hiệu quả 70% trong việc điều trị bệnh X. Để "cẩn thận hão", bạn sẽ đặt câu hỏi gì về con số "70%" này?

• A. Thuốc có giá bao nhiêu?
• B. Thuốc có tác dụng phụ gì không?
• C. 70% này được so sánh với cái gì (ví dụ: giả dược, thuốc khác) và phương pháp nghiên cứu thế nào?
• D. Loại thuốc này đã được cấp phép lưu hành chưa?

Câu 17: Một người bạn nói rằng "tất cả chính trị gia đều tham nhũng". Đây là một ví dụ về lỗi lập luận nào?

• A. Lỗi công kích cá nhân (Ad hominem)
• B. Lỗi khái quát hóa vội vàng (Hasty generalization)
• C. Lỗi người rơm (Straw man)
• D. Lỗi ngụy biện trượt dốc (Slippery Slope Fallacy)

Câu 18: Để tránh "cẩn thận hão" khi đọc tin tức trên mạng, chiến lược hiệu quả nhất là gì?

• A. Chỉ đọc tin từ các trang web bạn yêu thích.
• B. Tin vào những tin tức có nhiều lượt like và chia sẻ.
• C. Chỉ đọc tiêu đề mà không đọc nội dung chi tiết.
• D. Kiểm tra nguồn tin, so sánh với các nguồn uy tín khác và tìm kiếm bằng chứng hỗ trợ.

Câu 19: "Kết nối tri thức" giúp giải quyết vấn đề phức tạp như thế nào?

• A. Giúp nhìn nhận vấn đề từ nhiều góc độ và tìm ra giải pháp sáng tạo.
• B. Chỉ tập trung vào một khía cạnh duy nhất của vấn đề.
• C. Đơn giản hóa vấn đề bằng cách bỏ qua các chi tiết phức tạp.
• D. Dựa vào kinh nghiệm cá nhân thay vì kiến thức lý thuyết.

Câu 20: Một nhà khoa học công bố kết quả nghiên cứu trên một tạp chí danh tiếng. Tuy nhiên, bạn phát hiện ra rằng nghiên cứu này được tài trợ hoàn toàn bởi một công ty có lợi ích trực tiếp từ kết quả nghiên cứu đó. Thông tin này làm bạn "cẩn thận hão" về điều gì?

• A. Chất lượng của tạp chí danh tiếng.
• B. Tính khách quan và khả năng thiên vị trong kết quả nghiên cứu.
• C. Trình độ chuyên môn của nhà khoa học.
• D. Mức độ phức tạp của phương pháp nghiên cứu.

Câu 21: Khi một người chỉ tìm kiếm và chú ý đến những thông tin ủng hộ cho niềm tin sẵn có của mình, đồng thời phớt lờ hoặc bác bỏ những thông tin đi ngược lại, người đó đang mắc phải thiên kiến nhận thức nào?

• A. Thiên kiến xác nhận (Confirmation Bias)
• B. Thiên kiến neo đậu (Anchoring Bias)
• C. Thiên kiến sẵn có (Availability Heuristic)
• D. Hiệu ứng hào quang (Halo Effect)

Câu 22: Giả sử bạn đọc được hai thông tin mâu thuẫn nhau về cùng một sự kiện: một từ một hãng tin quốc tế uy tín, một từ một blog cá nhân không rõ danh tính. Việc áp dụng "cẩn thận hão" đòi hỏi bạn phải làm gì?

• A. Tin ngay thông tin từ blog cá nhân vì nghe có vẻ giật gân hơn.
• B. Tin ngay thông tin từ hãng tin quốc tế và bác bỏ blog cá nhân.
• C. Ưu tiên thông tin từ nguồn có độ tin cậy cao hơn (hãng tin uy tín) và tìm thêm bằng chứng nếu cần.
• D. Không tin cả hai nguồn và chờ đợi thông tin từ bạn bè.

Câu 23: Trong quá trình học, việc thường xuyên đặt câu hỏi "Tại sao?", "Làm thế nào?", "Điều này liên quan gì đến điều kia?" thể hiện kỹ năng tư duy nào?

• A. Tư duy phản biện và kết nối tri thức.
• B. Tư duy ghi nhớ thụ động.
• C. Tư duy sáng tạo ngẫu hứng.
• D. Tư duy cảm tính.

Câu 24: Bạn đang đọc một bài phân tích về xu hướng kinh tế. Tác giả đưa ra nhiều số liệu thống kê phức tạp. Để "cẩn thận hão", bạn cần lưu ý điều gì khi tiếp nhận các số liệu này?

• A. Chỉ chú ý đến các số liệu có vẻ ấn tượng nhất.
• B. Tin tưởng tuyệt đối vào mọi số liệu được trình bày.
• C. Bỏ qua các số liệu phức tạp và chỉ đọc phần kết luận.
• D. Kiểm tra nguồn gốc, phương pháp thu thập và ngữ cảnh của số liệu, cũng như cách tác giả diễn giải chúng.

Câu 25: Một trong những mục tiêu chính của "cẩn thận hão" là gì?

• A. Tránh mắc sai lầm trong mọi tình huống.
• B. Giảm thiểu rủi ro từ việc ra quyết định dựa trên thông tin sai lệch hoặc thiếu suy xét.
• C. Luôn nghi ngờ mọi thông tin nhận được.
• D. Tìm cách chứng minh người khác sai.

Câu 26: Khi "kết nối tri thức" giữa kiến thức về biến đổi khí hậu và kiến thức về kinh tế, bạn có thể phân tích ảnh hưởng nào?

• A. Ảnh hưởng của lịch sử phát triển kinh tế đến địa lý toàn cầu.
• B. Mối liên hệ giữa các loại tiền tệ và các hiện tượng thời tiết cực đoan.
• C. Tác động của các hiện tượng thời tiết cực đoan đến sản xuất nông nghiệp và chi phí phòng chống thiên tai.
• D. Sự tương đồng giữa mô hình kinh tế vĩ mô và chu trình nước.

Câu 27: Bạn được mời tham gia một buổi hội thảo quảng cáo về một sản phẩm tài chính mới hứa hẹn lợi nhuận "khủng". Người thuyết trình sử dụng rất nhiều thuật ngữ chuyên ngành và đưa ra các con số lợi nhuận trong quá khứ. Để "cẩn thận hão", điều gì là quan trọng nhất cần làm sau buổi hội thảo?

• A. Quyết định đầu tư ngay để không bỏ lỡ cơ hội.
• B. Tin tưởng vào lời thuyết trình và các con số lợi nhuận đã được đưa ra.
• C. Chia sẻ thông tin với bạn bè để rủ cùng đầu tư.
• D. Tìm kiếm thông tin độc lập về sản phẩm, công ty và tham khảo ý kiến từ chuyên gia tài chính không liên quan.

Câu 28: Một trong những thách thức lớn nhất khi cố gắng "kết nối tri thức" là gì?

• A. Khả năng chọn lọc và tích hợp thông tin từ các nguồn đa dạng và đôi khi mâu thuẫn.
• B. Thiếu sách giáo khoa về các chủ đề liên quan.
• C. Không có đủ thời gian để đọc tất cả mọi thứ.
• D. Sự khác biệt về ngôn ngữ giữa các lĩnh vực.

Câu 29: Một công ty đưa ra báo cáo về mức độ hài lòng của khách hàng là 95%, dựa trên khảo sát 100 khách hàng ngẫu nhiên. Báo cáo này được công bố ngay sau khi công ty vừa sa thải hàng loạt nhân viên chăm sóc khách hàng. Để "cẩn thận hão", bạn sẽ xem xét yếu tố nào sau đây là đáng nghi ngờ nhất về tính chính xác của con số 95%?

• A. Kích thước mẫu 100 khách hàng ngẫu nhiên.
• B. Thời điểm công bố báo cáo (ngay sau khi sa thải nhân viên chăm sóc khách hàng).
• C. Con số 95% quá cao so với kỳ vọng thông thường.
• D. Việc khảo sát được thực hiện bởi chính công ty.

Câu 30: "Cẩn thận hão" và "kết nối tri thức" là hai kỹ năng bổ trợ cho nhau như thế nào?

• A. "Cẩn thận hão" giúp bạn học thuộc lòng nhanh hơn, còn "kết nối tri thức" giúp bạn quên đi những điều không cần thiết.
• B. Cả hai đều là những kỹ năng hoàn toàn độc lập và không liên quan đến nhau.
• C. "Cẩn thận hão" giúp bạn nghi ngờ mọi thứ, còn "kết nối tri thức" giúp bạn chấp nhận mọi thứ.
• D. "Cẩn thận hão" giúp bạn đánh giá độ tin cậy của thông tin, cung cấp nguyên liệu đáng tin cậy cho quá trình "kết nối tri thức" để xây dựng hiểu biết vững chắc.