Đề Trắc nghiệm Cảnh rừng Việt Bắc – Cánh diều (Cánh Diều)

Đoạn thơ mở đầu sử dụng đại từ xưng hô 'mình' - 'ta' mang đậm màu sắc ca dao, gợi không khí chia ly giữa người đi và người ở. Trong bối cảnh lịch sử của bài thơ (sau chiến thắng Điện Biên Phủ, Trung ương Đảng và Chính phủ rời chiến khu Việt Bắc về lại Hà Nội), 'mình' được hiểu là cán bộ kháng chiến (đại diện cho Đảng, Chính phủ), còn 'ta' là người dân Việt Bắc, thiên nhiên Việt Bắc - những người và cảnh vật đã gắn bó, che chở cho cuộc kháng chiến.

Câu hỏi tu từ này không nhằm mục đích hỏi để nhận câu trả lời, mà để bộc lộ trực tiếp tình cảm. Đó là nỗi nhớ da diết, khắc khoải, mong người ra đi đừng quên nơi cũ, tình xưa.

Điệp cấu trúc 'Mình về mình có nhớ không...' lặp đi lặp lại ở đầu các khổ thơ nhằm nhấn mạnh, khắc sâu lời hỏi, thể hiện sự day dứt, băn khoăn của người ở lại về nỗi nhớ của người ra đi. Đồng thời, nó tạo nhịp điệu, kết nối các hình ảnh, kỷ niệm về Việt Bắc, thể hiện dòng hồi tưởng liên tục.

Hình ảnh này miêu tả một khía cạnh khắc nghiệt của thiên nhiên Việt Bắc: mưa nhiều, lũ lụt, sương mù dày đặc. Đây là những khó khăn mà cán bộ và nhân dân Việt Bắc đã cùng nhau trải qua trong thời kỳ kháng chiến gian khổ.

Hình ảnh này đối lập giữa sự giản dị, nghèo khổ của bữa ăn ('miếng cơm chấm muối') với gánh nặng lớn lao, tinh thần chiến đấu cao cả ('mối thù nặng vai'). Nó thể hiện sự hy sinh, chịu đựng gian khổ nhưng vẫn kiên cường, quyết tâm đánh giặc của quân và dân Việt Bắc.

Các chi tiết 'chia củ sắn lùi', 'bát cơm sẻ nửa', 'chăn sui đắp cùng' là những hình ảnh cụ thể, giản dị nhưng sâu sắc, minh họa cho sự sẻ chia, đồng cam cộng khổ, tình đồng chí, tình quân dân gắn bó như ruột thịt trong hoàn cảnh thiếu thốn của kháng chiến.

Đoạn thơ này liệt kê hàng loạt địa danh, sự kiện, hoạt động lịch sử quan trọng của cách mạng ở Việt Bắc (kháng Nhật, Việt Minh, Việt Bắc làm Thủ đô, các chiến dịch, địa danh nổi tiếng). Biện pháp chủ yếu là liệt kê kết hợp với hồi tưởng để tái hiện bức tranh lịch sử hào hùng.

Câu thơ kết hợp màu sắc tươi sáng (đỏ tươi của hoa chuối, ánh nắng) với hình ảnh con người lao động/chiến đấu ('dao gài thắt lưng'). Nó vẽ nên bức tranh thiên nhiên vừa rực rỡ, tràn đầy sức sống, vừa gắn liền với cuộc sống và hoạt động của con người Việt Bắc.

Câu thơ sử dụng các âm thanh đặc trưng ('tiếng mõ', 'chày đêm nện cối', 'suối xa') để gợi tả không gian núi rừng vào buổi chiều và đêm. Sự kết hợp các âm thanh này tạo nên một bức tranh âm thanh đặc trưng, vừa gần gũi, thân thuộc của cuộc sống con người, vừa mang nét hoang sơ của núi rừng.

Các hình ảnh này được sắp xếp theo trình tự thời gian (mùa đông - xuân - hè - thu), mỗi hình ảnh gợi lên một đặc trưng riêng của từng mùa ở Việt Bắc, kết hợp với hoạt động của con người ('đón bạn', 'hái măng', 'đi cấy', 'hái tràm'). Chúng thể hiện sự hài hòa giữa thiên nhiên và con người, vẻ đẹp và sức sống của Việt Bắc qua bốn mùa.

Các hình ảnh này đều là những chi tiết cụ thể, sống động, giàu sức gợi về vẻ đẹp đa dạng, tràn đầy sức sống của thiên nhiên Việt Bắc, đặc biệt là vào mùa xuân và mùa hè.

Đoạn thơ này kết hợp nhuần nhuyễn giữa việc tả cảnh thiên nhiên và lồng ghép hình ảnh con người, cuộc sống, hoạt động lao động. Điều này thể hiện rõ phong cách thơ trữ tình chính trị của Tố Hữu, trong đó cái tôi trữ tình hòa quyện với cái ta cộng đồng, thiên nhiên gắn bó với con người và cuộc sống cách mạng.

Đoạn thơ này tập trung miêu tả không khí chiến thắng, cảnh quân và dân Việt Bắc ra trận, những đoàn quân rầm rộ tiến về phía trước. Đây là sự tái hiện Việt Bắc với vai trò là căn cứ địa cách mạng, nơi xuất phát của những chiến công.

Các động từ và từ láy này được sử dụng để miêu tả quy mô lớn, sức mạnh hùng hậu, khí thế áp đảo của đoàn quân và sự hưởng ứng của thiên nhiên. Chúng tạo nên nhịp điệu nhanh, mạnh, dồn dập, thể hiện không khí sôi nổi, hào hùng của những ngày ra trận và chiến thắng.

'Đỏ Đồng' là một địa danh gắn liền với chiến thắng quan trọng trong kháng chiến chống Pháp, cùng với Hòa Bình, Tây Bắc, Điện Biên. Đây là khu vực thuộc tỉnh Ninh Bình, nơi diễn ra Chiến dịch Hà Nam Ninh năm 1951.

Phần đáp lại chuyển chủ thể từ 'Mình' sang 'Ta' ('Ta về') và sử dụng cấu trúc 'Ai về... Nhớ... không?'. Sự thay đổi này thể hiện người ra đi (cán bộ) đã chủ động bày tỏ nỗi nhớ của mình đối với Việt Bắc. Cấu trúc 'Ai về...' mang âm hưởng của lời nhắn nhủ, dặn dò, khẳng định nỗi nhớ là của 'ta' (người ra đi) dành cho 'mình' (Việt Bắc), tạo sự đồng vọng, hòa điệu trong cảm xúc nhớ thương.

Nỗi nhớ của người cán bộ được thể hiện rất đa dạng, bao gồm nhớ con người (người thương, người thân), nhớ cảnh vật thiên nhiên (rừng, suối, trăng, hoa), nhớ cuộc sống sinh hoạt (án mây, bếp lửa), nhớ những hoạt động cách mạng (tiếng mõ, mái đình, cây đa, chiến dịch).

Hình ảnh này gợi lên vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của Việt Bắc vào buổi chiều tối, khi ánh nắng vẫn còn vương trên nương và trăng đã bắt đầu nhô lên sau đỉnh núi. Nó không chỉ tả cảnh mà còn gợi cảm giác yên bình, gắn bó, là một trong những kỷ niệm đẹp đẽ mà người cán bộ mang theo.

Hình ảnh người mẹ 'nắng cháy lưng' và 'địu con lên rẫy bẻ từng bắp ngô' gợi lên sự vất vả, tần tảo, chịu đựng gian khổ trong lao động sản xuất. Đồng thời, nó cũng thể hiện tình yêu thương con cái và sự gắn bó với công việc, với mảnh đất quê hương.

Câu thơ này nhắc đến 'tiếng hát ân tình', là âm thanh của tình nghĩa, của sự gắn bó sâu nặng giữa cán bộ và người dân. Hình ảnh 'Rừng xanh núi đỏ tươi bình đẽo đai' (có sách ghi 'đẽo gài') vừa tả cảnh thiên nhiên tươi đẹp, vừa gợi không khí lao động, sản xuất. Sự kết hợp này thể hiện nỗi nhớ không chỉ về cảnh vật mà còn về tình người, về cuộc sống lao động và kháng chiến đã cùng nhau xây dựng nên ở Việt Bắc.

Việc sử dụng cặp đại từ xưng hô 'mình' - 'ta' mang đậm màu sắc ca dao, dân ca. Nó tạo nên giọng điệu tâm tình, ngọt ngào, tha thiết, thể hiện tình cảm gắn bó sâu sắc, thủy chung như tình yêu đôi lứa, nhưng ở đây là tình cảm cách mạng, tình quân dân, tình yêu quê hương đất nước.

Bài thơ 'Việt Bắc' là một khúc ca ân tình, thủy chung giữa người cán bộ về xuôi và chiến khu Việt Bắc. Chủ đề xuyên suốt là nỗi nhớ, tình cảm gắn bó sâu nặng và sự ngợi ca công lao, vai trò của Việt Bắc trong cuộc kháng chiến chống Pháp.

Bài thơ sử dụng nhuần nhuyễn thể thơ lục bát truyền thống, kết hợp với cấu trúc đối đáp giao duyên của ca dao. Ngôn ngữ thơ đậm đà bản sắc dân tộc, giàu sức gợi cảm. Giọng điệu tâm tình, ngọt ngào. Các biện pháp tu từ như điệp cấu trúc, liệt kê, so sánh, ẩn dụ được sử dụng hiệu quả. Tuy nhiên, nghệ thuật nổi bật và bao trùm tạo nên nét độc đáo của bài thơ là sự kết hợp giữa chất trữ tình chính trị và hình thức biểu đạt dân tộc (thể thơ, lối đối đáp, ngôn ngữ).

Đoạn cuối bài thơ thể hiện niềm vui, niềm tự hào về chiến thắng và sự phát triển của đất nước sau hòa bình ('Công ơn cách mạng thật là vang danh'). Tuy nhiên, niềm vui đó không làm lu mờ nỗi nhớ và tình cảm sâu nặng dành cho Việt Bắc. Tâm trạng chủ đạo là niềm vui chiến thắng hòa quyện với nỗi nhớ và tình nghĩa thủy chung với Việt Bắc.

Thể thơ lục bát là thể thơ truyền thống của dân tộc, gần gũi với ca dao, dân ca. Việc sử dụng thể thơ này giúp bài thơ dễ đi vào lòng người, tạo không khí thân mật, tâm tình, phù hợp với việc thể hiện tình cảm ân tình, thủy chung giữa con người và quê hương cách mạng.

'Ngọn cờ đỏ thắm gió lồng cửa hang' là hình ảnh biểu tượng cho trung tâm đầu não của cuộc kháng chiến chống Pháp tại Việt Bắc. Cửa hang gợi nhớ đến nơi làm việc, sinh hoạt của các cơ quan Trung ương Đảng và Chính phủ trong hang đá, dưới rừng sâu. Ngọn cờ đỏ thắm biểu trưng cho lý tưởng cách mạng, cho sự lãnh đạo của Đảng. Câu thơ gợi nhắc Việt Bắc là căn cứ địa cách mạng, là nơi khởi nguồn của kháng chiến.

Câu 'Mưa nguồn suối lũ những mây cùng mù' miêu tả vẻ khắc nghiệt, dữ dội của thiên nhiên Việt Bắc trong bối cảnh khó khăn. Ngược lại, 'Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi' lại miêu tả vẻ đẹp tươi sáng, rực rỡ, tràn đầy sức sống của thiên nhiên khi đã gắn bó với con ngư??i, gợi cảm giác ấm áp, thân thương hơn.

Đây là những địa danh, hình ảnh cụ thể gắn liền với những sự kiện lịch sử quan trọng của Cách mạng tháng Tám và thời kỳ đầu kháng chiến (Đại hội Quốc dân Tân Trào, lễ tuyên thệ dưới gốc đa Tân Trào). Chúng trở thành biểu tượng cho cội nguồn cách mạng, cho những ngày đầu gian khó nhưng đầy ý nghĩa của cuộc kháng chiến.

Đoạn thơ tả cảnh Việt Bắc qua bốn mùa ('Ta đi ta nhớ những ngày...') thể hiện rõ nhất sự hòa quyện này. Mỗi mùa đều gắn liền với một cảnh sắc thiên nhiên đặc trưng và một hoạt động cụ thể của con người (đón bạn, hái măng, đi cấy, hái tràm). Con người xuất hiện như một phần không thể thiếu của bức tranh thiên nhiên, và thiên nhiên trở thành chứng nhân, người bạn đồng hành của con người trong kháng chiến.

Việc điệp từ 'nhớ' với tần suất cao là cách trực tiếp và hiệu quả nhất để Tố Hữu bộc lộ cảm xúc chủ đạo của bài thơ: nỗi nhớ da diết, sâu nặng, bao trùm lên mọi khía cạnh của Việt Bắc, từ thiên nhiên đến con người và lịch sử. Nó khẳng định tình cảm thủy chung, không phai nhạt.

Đoạn thơ mở đầu với câu hỏi 'Mình về mình có nhớ ta' và sau đó là lời đáp 'Ta về ta nhớ những...', tạo nên cấu trúc đối đáp, hô ứng giữa người đi và người ở, đặc trưng cho phần đầu bài thơ.

Câu thơ sử dụng biện pháp so sánh ngang bằng 'bao nhiêu... bấy nhiêu' để khẳng định sự tương ứng, đồng nhất giữa số lượng 'nguồn nước' (biểu tượng cho sự dồi dào, vô tận của thiên nhiên) và 'nghĩa tình', nhấn mạnh sự sâu sắc, bền chặt của tình cảm.

Các hình ảnh này không chỉ miêu tả vẻ đẹp đặc trưng, hoang sơ, giàu sức sống của núi rừng Việt Bắc ('rừng xanh', 'hoa chuối đỏ tươi', 'đèo cao', 'nắng ánh') mà còn khắc họa hình ảnh con người lao động ('dao gài thắt lưng') gắn bó, làm chủ thiên nhiên.

Cặp đại từ 'mình' - 'ta' thường dùng trong ca dao, dân ca để chỉ đôi lứa yêu nhau hoặc những người thân thiết. Việc Tố Hữu sử dụng cặp đại từ này trong bài thơ tạo nên một không khí thân mật, trữ tình, ngọt ngào như cuộc chia tay của đôi lứa, qua đó thể hiện sâu sắc tình cảm gắn bó, keo sơn giữa Việt Bắc (người ở lại) và người cán bộ, chiến sĩ (người ra đi).

Việc tái hiện lại cảnh vật Việt Bắc qua bốn mùa không chỉ cho thấy vẻ đẹp đa dạng, phong phú, đầy sức sống của vùng đất này mà còn khẳng định nỗi nhớ da diết, sâu sắc, bao trùm cả thời gian của người ra đi đối với Việt Bắc.

Câu thơ 'Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang' là hình ảnh người lao động cụ thể, gắn liền với sản phẩm thủ công truyền thống, đặt trong bối cảnh Việt Bắc, thể hiện sự gắn bó giữa con người và cuộc sống nơi đây. Các đáp án khác chỉ tập trung vào thiên nhiên hoặc hoạt động chung chung.

Điệp từ 'nhớ' được sử dụng liên tục, tạo thành điệp khúc cảm xúc, nhấn mạnh, khắc sâu nỗi nhớ bao trùm, da diết, mãnh liệt của người ra đi đối với cảnh vật, con người và cuộc sống kháng chiến ở Việt Bắc.

Hình ảnh này vừa miêu tả vẻ đẹp thơ mộng, huyền ảo của thiên nhiên Việt Bắc về đêm ('đèn soi bóng thác trắng phơ') vừa lồng ghép hình ảnh con người lao động cần mẫn, khéo léo ('người đan nón chuốt từng sợi giang'), thể hiện sự gắn bó, hòa quyện giữa con người và thiên nhiên trong cuộc sống thường nhật ở chiến khu.

Đoạn này sử dụng nhiều hình ảnh, từ ngữ gợi không khí hoạt động cách mạng, chiến đấu ('đường Việt Bắc', 'quân đi', 'ánh quân', 'tin vui chiến thắng', 'hòa bình', 'vui lên'), nhấn mạnh vai trò của Việt Bắc như một căn cứ địa cách mạng quan trọng, nơi diễn ra các hoạt động kháng chiến sôi nổi.

'Gông xiềng' là hình ảnh ẩn dụ chỉ sự áp bức, nô lệ. 'Tan tành' diễn tả sự phá hủy hoàn toàn. Câu thơ sử dụng ẩn dụ để nói về sự giải phóng, giành độc lập, phá bỏ ách thống trị của thực dân, phong kiến.

Hình ảnh này miêu tả sự dồi dào, no đủ của sản vật thiên nhiên được con người khai thác ('cá tươi mắc lưới', 'chim về tắp sân'), gợi lên một không khí lao động sản xuất tấp nập, hăng say để phục vụ kháng chiến và cuộc sống.

Các hình ảnh này khắc họa con người Việt Bắc vừa duy trì cuộc sống lao động, sản xuất ('học đan nong') vừa tham gia trực tiếp vào các hoạt động chiến đấu, bảo vệ cách mạng ('O du kích nhỏ giương súng canh trời'), thể hiện tinh thần vừa sản xuất vừa chiến đấu của nhân dân.

'Thủ đô' là trung tâm đầu não. 'Gió ngàn' gợi lên sự hoang sơ, hùng vĩ của núi rừng. Cách gọi này vừa khẳng định vị thế trung tâm lãnh đạo kháng chiến của Việt Bắc, vừa gắn liền vị thế đó với đặc điểm thiên nhiên đặc trưng của vùng, tạo nên sự trang trọng nhưng vẫn gần gũi, riêng biệt.

Đoạn thơ tạo ra sự đối lập mạnh mẽ giữa 'u ám quân thù', 'cây rung', 'nhà cháy' (sự tàn bạo, áp bức của địch) và 'ánh sao', 'sao Thổ, sao Kim tuyến vàng' (ánh sáng của cách mạng, của niềm tin, của chiến thắng). Biện pháp đối lập này làm nổi bật sức mạnh và sự tất thắng của cách mạng.

'Điệp điệp trùng trùng' miêu tả số lượng đông đảo, khí thế mạnh mẽ của quân đội. 'Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan' là hình ảnh lãng mạn hóa, biểu tượng cho sự giản dị, gần gũi với thiên nhiên của người lính, đồng thời thể hiện tinh thần lạc quan, lý tưởng cao đẹp soi sáng con đường chiến đấu.

Việc liệt kê hàng loạt các địa danh cụ thể, gắn liền với những chiến dịch, trận đánh quan trọng ('Nà Sản, Pú Hồng, đèo Giàng') tạo cảm giác chân thực, sống động, đồng thời gợi lên không khí rộng lớn, quy mô của các hoạt động quân sự trên khắp chiến khu.

Ở phần đầu, thiên nhiên được miêu tả chủ yếu qua những hình ảnh gợi nhớ, gắn với con người trong cuộc sống sinh hoạt, lao động bình dị (hoa chuối, đèo cao, suối, trăng, tiếng mõ...). Ở phần sau, thiên nhiên xuất hiện trong bối cảnh rộng lớn, gắn với các hoạt động cách mạng, chiến đấu (rừng che bộ đội, đêm đêm rầm rập như là đất rung, thác reo hò...).

Câu hỏi ở đầu bài 'Mình về mình có nhớ ta?' là lời của Việt Bắc hỏi người ra đi, mang sắc thái trữ tình, thăm hỏi, gợi kỷ niệm. Câu hỏi ở cuối bài 'Ai về ai có nhớ không?' là lời của người ra đi tự hỏi mình hoặc hỏi chung mọi người, mang sắc thái khẳng định, nhấn mạnh nỗi nhớ, như một lời nhắc nhở về nghĩa tình, có tính khái quát và lắng đọng hơn.

'Mười lăm năm ấy' chỉ khoảng thời gian 15 năm (1940-1954) mà cán bộ cách mạng gắn bó với Việt Bắc. 'Thiết tha mặn nồng' diễn tả tình cảm sâu đậm, gắn bó keo sơn. Câu thơ khái quát về tình cảm sâu nặng, bền chặt giữa cán bộ và nhân dân Việt Bắc trong suốt một giai đoạn lịch sử quan trọng của cách mạng.

Thể thơ lục bát với nhịp điệu mềm mại, uyển chuyển, gần gũi với ca dao, dân ca, r??t phù hợp để diễn tả những cảm xúc trữ tình, sâu lắng, đặc biệt là nỗi nhớ và tình cảm gắn bó. Nó tạo nên âm hưởng ngọt ngào, tha thiết cho bài thơ.

Hình ảnh này miêu tả người mẹ với công việc lao động vất vả ('nắng cháy lưng', 'lên rẫy bẻ từng bắp ngô') nhưng vẫn gắn liền với thiên chức làm mẹ ('địu con'). Nó khắc họa vẻ đẹp của sự cần cù, chịu khó, yêu con, đồng thời thể hiện sự gắn bó với cuộc sống sản xuất, nuôi dưỡng cách mạng.

Cây đa Tân Trào và mái đình Hồng Thái là những địa điểm lịch sử quan trọng, gắn liền với những sự kiện cách mạng lớn (khu căn cứ Việt Bắc, nơi họp Quốc dân Đại hội). Chúng trở thành biểu tượng cho trung tâm lãnh đạo, cho truyền thống cách mạng và tinh thần đấu tranh của dân tộc.

Tiếng mõ rừng chiều và tiếng chày đêm nện cối là những âm thanh đặc trưng của cuộc sống miền núi, gợi lên một không gian yên bình, tĩnh lặng nhưng vẫn có sự sống động của con người trong lao động sản xuất, tạo nên không khí ấm áp, quen thuộc của chiến khu.

Bài thơ đan xen những hình ảnh thực về cuộc sống, con người, cảnh vật Việt Bắc (rừng, suối, người đan nón, mẹ địu con...) với những hình ảnh mang tính lãng mạn, biểu tượng (ánh sao đầu súng, sao Thổ sao Kim, Thủ đô gió ngàn...). Sự kết hợp này tạo nên vẻ đẹp vừa chân thực, gần gũi vừa bay bổng, giàu ý nghĩa, phản ánh hiện thực cách mạng mang màu sắc sử thi và trữ tình.

Bài thơ được viết trong bối cảnh chia tay Việt Bắc sau chiến thắng, thể hiện nỗi nhớ sâu sắc của người cán bộ về chiến khu. Nỗi nhớ ấy bao trùm cả cảnh vật, con người, cuộc sống, và đặc biệt là tình cảm gắn bó keo sơn giữa người đi và người ở, giữa cán bộ và nhân dân Việt Bắc. Chủ đề chính là nỗi nhớ và tình nghĩa cách mạng, tình quân dân gắn bó ở Việt Bắc.

Các chi tiết 'ghẻ chàm, vắt bọ, sốt rét, rừng sâu' là những hình ảnh cụ thể, chân thực về những khó khăn, gian khổ, thiếu thốn, bệnh tật mà cán bộ và nhân dân phải đối mặt trong điều kiện khắc nghiệt của núi rừng chiến khu.

Từ láy có tác dụng gợi hình ảnh, âm thanh, cảm xúc một cách sinh động và nhấn mạnh. Trong bài thơ, từ láy góp phần tạo nhịp điệu, âm hưởng cho thể lục bát, đồng thời khắc họa rõ nét hơn vẻ đẹp của cảnh vật (điệp điệp trùng trùng, đều đều), chiều sâu của tình cảm (tha thiết, mặn nồng), làm cho lời thơ thêm giàu sức gợi cảm.

Đoạn thơ miêu tả khí thế mạnh mẽ, hùng hậu của đoàn quân ra trận ('rầm rập như là đất rung', 'điệp điệp trùng trùng'). Âm hưởng chủ đạo là sự hào hùng, mạnh mẽ của cuộc kháng chiến.

Toàn bộ bài thơ được triển khai dựa trên mạch cảm xúc hồi tưởng, nhớ về Việt Bắc của người cán bộ sau khi rời chiến khu. Nỗi nhớ này là sợi chỉ đỏ xuyên suốt, kết nối các phần, các hình ảnh trong bài thơ.

Bài thơ vừa mang tính sử thi khi tái hiện lại một giai đoạn lịch sử hào hùng của dân tộc, những sự kiện, con người cách mạng; vừa mang tính trữ tình sâu sắc khi thể hiện nỗi nhớ, tình cảm gắn bó da diết của tác giả đối với Việt Bắc và con người nơi đây.

Đoạn thơ mở đầu được viết theo hình thức đối thoại giữa 'ta' và 'mình', gợi nhớ câu ca dao truyền thống, tạo không khí tâm tình, hoài niệm và dẫn dắt trực tiếp vào dòng cảm xúc nhớ thương.

Các câu thơ như 'Thương nhau chia củ sắn lùi', 'Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng' là những hình ảnh cụ thể, giản dị thể hiện sự đồng cam cộng khổ, chia sẻ trong cuộc sống gian lao nơi Việt Bắc, làm nổi bật tình nghĩa gắn bó.

Hình ảnh 'Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi' là một nét chấm phá đặc trưng của cảnh rừng Việt Bắc vào mùa đông hoặc xuân. Màu đỏ nổi bật của hoa chuối trên nền xanh rộng lớn của rừng gợi tả vẻ đẹp giản dị, hoang sơ nhưng đầy sức sống của núi rừng.

Điệp ngữ 'Nhớ...' cùng cấu trúc lặp lại tạo thành một dòng chảy cảm xúc, nhấn mạnh nỗi nhớ da diết, sâu nặng, trải dài qua nhiều khía cạnh khác nhau của cuộc sống và con người Việt Bắc, thể hiện tình cảm gắn bó không nguôi.

Những âm thanh này là đặc trưng của cuộc sống sinh hoạt nơi núi rừng, gợi lên không khí bình yên, quen thuộc của làng bản Việt Bắc trong những năm tháng kháng chiến, dù gian khó nhưng vẫn có nhịp sống riêng.

Tân Trào và Hồng Thái là những địa danh lịch sử quan trọng ở Việt Bắc, nơi diễn ra nhiều sự kiện gắn liền với Cách mạng tháng Tám và thời kỳ đầu kháng chiến chống Pháp. 'Cây đa Tân Trào' và 'Mái Đình Hồng Thái' là những biểu tượng quen thuộc.

Mối quan hệ 'mình' (người dân Việt Bắc) và 'ta' (người cán bộ cách mạng) không chỉ là tình cảm cá nhân mà còn là biểu tượng cho tình đoàn kết quân dân keo sơn, gắn bó máu thịt trong suốt những năm tháng kháng chiến.

Tiếng hát, tiếng suối là những âm thanh trong trẻo, hòa quyện, gợi lên một đời sống tinh thần lạc quan, yêu đời, tràn đầy tình nghĩa và sự lãng mạn cách mạng, ngay cả trong hoàn cảnh khó khăn.

Hình ảnh người mẹ địu con lao động vất vả dưới nắng cháy lưng thể hiện sự cần cù, chịu khó, hết lòng vì cuộc sống và góp phần vào công cuộc kháng chiến, là biểu tượng cho sự tần tảo, chịu thương chịu khó của người dân nơi đây.

Những hình ảnh này đều là những chi tiết cụ thể, giản dị, thậm chí là thiếu thốn ('cơm muối', 'chăn sui'), nhưng lại được gắn với tình nghĩa ('ân tình'), cho thấy cuộc sống vật chất khó khăn nhưng đời sống tinh thần và tình người thì vô cùng phong phú, ấm áp.

So sánh 'rầm rập như là đất rung' liên tưởng âm thanh và sự rung chuyển của đoàn quân hành quân với sức mạnh của tự nhiên (đất rung), làm nổi bật khí thế hào hùng, sức mạnh to lớn của lực lượng cách mạng.

Hình ảnh đoàn quân đông đảo, hùng hậu ('điệp điệp trùng trùng') cùng chi tiết lãng mạn 'ánh sao đầu súng' gợi lên hình ảnh người lính vừa mang vẻ đẹp của người anh hùng vệ quốc, vừa có sự gắn bó, hòa mình với thiên nhiên, thể hiện chủ nghĩa anh hùng cách mạng lãng mạn.

Thể thơ lục bát với âm điệu truyền thống, gần gũi với ca dao, dân ca, rất phù hợp để diễn tả tâm trạng, tình cảm, đặc biệt là nỗi nhớ và tình nghĩa. Nó tạo nên giọng điệu thủ thỉ, tâm tình, ngọt ngào, dễ đi vào lòng người đọc.

Đoạn thơ thể hiện nỗi nhớ da diết (nhớ cảnh, nhớ người, nhớ hoạt động, nhớ lịch sử), tình nghĩa sâu nặng, sự gắn bó máu thịt. Sự thờ ơ, lãng quên là hoàn toàn trái ngược với tinh thần của bài thơ.

Hình ảnh này không chỉ miêu tả sự trù phú, ban tặng của thiên nhiên (cá, chim) mà còn thể hiện sự hòa hợp, gần gũi giữa con người và môi trường sống. Con người lao động ('mắc lưới'), thiên nhiên ban tặng ('chim về sau lưng'), tạo nên bức tranh sinh động, ấm áp.

Việt Bắc trong kháng chiến là căn cứ địa cách mạng, nơi vừa diễn ra các hoạt động sản xuất, sinh hoạt để nuôi sống lực lượng, vừa là nơi tổ chức và tiến hành các hoạt động quân sự, chiến đấu chống giặc. Sự kết hợp này thể hiện tinh thần 'vừa sản xuất vừa chiến đấu'.

Câu hỏi không nhằm mục đích hỏi để trả lời, mà là để gợi nhắc, khơi sâu vào tâm trí người đi về những khó khăn, gian khổ của thiên nhiên Việt Bắc ('mưa nguồn suối lũ, mây cùng mù'). Nó nhấn mạnh sự đồng cam cộng khổ, chia sẻ gian khó trong quá khứ.

Câu thơ sử dụng phép so sánh 'tiếng hát ân tình' với 'tiếng suối' để làm nổi bật sự trong trẻo, hòa quyện, gần gũi với thiên nhiên của tiếng hát, đồng thời gợi không gian núi rừng Việt Bắc.

Các hình ảnh 'tiếng mõ', 'chày đêm nện cối', 'suối xa' đều là những âm thanh đặc trưng của núi rừng và cuộc sống con người, chủ yếu tác động đến thính giác của người đọc, giúp cảm nhận không khí và nhịp sống nơi đây.

Phần mở đầu mang giọng điệu tâm tình, thủ thỉ, gợi nhớ về tình cảm gắn bó, chia ly, tạo không khí hoài niệm, bâng khuâng, rất giống với lối nói trong ca dao, dân ca về tình yêu, tình nghĩa.

Các hình ảnh này gợi nhớ về công cuộc xóa nạn mù chữ, nâng cao dân trí cho đồng bào miền núi trong thời kỳ kháng chiến. Đây là một hoạt động văn hóa, giáo dục quan trọng, thể hiện sự quan tâm của cách mạng đến đời sống tinh thần của nhân dân.

'Áo chàm' là trang phục đặc trưng của người dân tộc thiểu số Việt Bắc. Cử chỉ 'cầm tay nhau' và sự im lặng ('biết nói gì hôm nay') thể hiện sự xúc động, quyến luyến, bịn rịn không nói nên lời trong giờ phút chia ly, làm nổi bật tình cảm sâu nặng.

Câu thơ sử dụng hình ảnh cụ thể, giàu sức gợi tả ('nắng cháy lưng', 'bẻ từng bắp ngô') và ngôn ngữ giản dị, gần gũi với đời sống để khắc họa chân thực hình ảnh người mẹ Việt Bắc. Đây là đặc trưng của thơ Tố Hữu khi viết về con người lao động.

Đoạn thơ miêu tả bốn mùa với các hình ảnh đặc trưng: Xuân (hoa chuối đỏ, búp măng), Hè (ve kêu, rừng phách vàng), Thu (trăng rọi hòa bình, tiếng hát ân tình), Đông (rét, hoa ban trắng). Hình ảnh 'cánh đồng lúa chín' thường gắn với vùng đồng bằng, không phải đặc trưng điển hình của cảnh rừng Việt Bắc trong bài thơ.

Trong bài thơ, cảnh vật thiên nhiên Việt Bắc không chỉ là phông nền mà còn hòa quyện, gắn bó mật thiết với con người và cuộc sống của họ. Thiên nhiên chứng kiến, chia sẻ và làm nổi bật phẩm chất của con người, đồng thời con người cũng làm cho cảnh vật trở nên sinh động, có hồn. Chúng tồn tại trong mối quan hệ hài hòa, thống nhất.

Những địa danh và hình ảnh 'đường Việt Bắc' gợi nhắc về vai trò của Việt Bắc là căn cứ địa cách mạng, nơi ra đời và phát triển của lực lượng vũ trang, nơi diễn ra các chiến dịch quan trọng, góp phần quyết định vào thắng lợi của cuộc kháng chiến.

Đoạn thơ tập trung vào việc gợi nhớ những hình ảnh cụ thể về con người (người mẹ, người đi học, người hát) và cuộc sống (lao động, học tập, sinh hoạt văn hóa). Điều này thể hiện tình cảm yêu thương, gắn bó sâu sắc của tác giả với con người và cuộc sống bình dị, nghĩa tình ở Việt Bắc.

Thơ Tố Hữu mang đậm chất trữ tình chính trị, kết hợp hài hòa giữa yếu tố trữ tình (cảm xúc cá nhân, nỗi nhớ) và yếu tố chính trị (lý tưởng cách mạng, sự kiện lịch sử, vai trò của nhân dân). Bài 'Việt Bắc' là một minh chứng rõ nét cho phong cách này.

Hai hình ảnh này gợi lên sự luân chuyển của thời gian trong một ngày (trăng lên buổi tối, nắng chiều) và không gian rộng lớn, đặc trưng của vùng núi ('đầu núi', 'lưng nương'). Chúng góp phần tạo nên bức tranh thiên nhiên Việt Bắc vừa thơ mộng, vừa gắn với nhịp sống lao động của con người.

Bài thơ ca ngợi tình nghĩa cách mạng, sự gắn bó keo sơn giữa Đảng/cán bộ và nhân dân, vai trò của Việt Bắc là cái nôi của cách mạng, và tinh thần anh hùng, lạc quan trong kháng chiến. Tất cả đều thể hiện tư tưởng 'tình yêu cách mạng, Tổ quốc gắn liền với tình yêu nhân dân và cuộc sống'.

Khổ thơ liệt kê các cảnh sắc thiên nhiên Việt Bắc theo mùa (hoa chuối đỏ tươi - mùa đông/xuân, mơ nở trắng - xuân, rừng phách đổ vàng - hè, trăng rọi - thu) gắn liền với hoạt động, hình ảnh con người. Điều này thể hiện sự hài hòa, gắn bó giữa thiên nhiên và con người, cũng như sự sống động, đa dạng của cảnh vật theo dòng thời gian.

Hình ảnh 'hoa chuối đỏ tươi' và 'nắng ánh dao gài thắt lưng' là những chi tiết cụ thể, giàu sức gợi tả, làm nổi bật vẻ đẹp riêng, độc đáo của cảnh vật và con người Việt Bắc trong sự hòa quyện.

Cấu trúc lặp lại 'Nhớ...' kết hợp với việc liệt kê các hình ảnh theo mùa và hoạt động con người không chỉ tạo nhịp điệu cho câu thơ mà quan trọng hơn, nó nhấn mạnh, khắc sâu nỗi nhớ da diết, bền chặt về những kỷ niệm, về con người và cuộc sống ở Việt Bắc trong tâm trí người ra đi.

Hình ảnh 'đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng' miêu tả người chiến sĩ, người dân lao động trên đèo cao dưới ánh nắng, với chiếc dao gài thắt lưng - biểu tượng của cuộc sống gắn bó với rừng núi và công việc. Nó kết hợp trực tiếp cảnh vật ('đèo cao', 'nắng ánh') với con người ('dao gài thắt lưng') trong một khung cảnh lao động, chiến đấu.

Tác giả sử dụng các màu sắc đặc trưng ('đỏ tươi', 'trắng', 'vàng') và âm thanh ('ve kêu') gắn với từng mùa cụ thể ('xuân', 'hè', 'thu', 'đông') để phác họa bức tranh thiên nhiên Việt Bắc đa dạng, sống động theo dòng chảy thời gian.

Các chi tiết 'chia củ sắn lùi', 'bát cơm sẻ nửa', 'chăn sui đắp cùng' là những hình ảnh cụ thể, giản dị nhưng đầy sức biểu cảm, thể hiện sự sẻ chia, đùm bọc, gắn bó keo sơn trong cuộc sống thiếu thốn, khó khăn của những người cùng chung chiến hào, cùng chung lý tưởng.

Những hình ảnh này miêu tả những con người lao động bình dị, cần cù, khéo léo ('chuốt từng sợi giang', 'hái măng một mình') gắn bó với công việc hàng ngày, góp phần vào cuộc sống và công cuộc kháng chiến. Họ là những con người lao động giản dị, hiền lành, chịu khó.

Từ 'rộn rã' miêu tả âm thanh vang động, liên tục, thể hiện sự náo nhiệt, vui tươi, tràn đầy sức sống của tiếng ca trên đồi nương sau giờ học, giờ làm, phản ánh không khí lạc quan, hăng say trong cuộc sống kháng chiến dù còn nhiều khó khăn.

Đại từ nhân xưng 'của ta' thể hiện sự sở hữu tập thể, chung sức chung lòng. Các con đường Việt Bắc không chỉ là địa lý mà còn là thành quả lao động, công sức, mồ hôi của quân và dân, là nơi ghi dấu những bước chân lịch sử, những cuộc hành quân, tải lương, tải đạn. Nó thuộc về tất cả những người tham gia kháng chiến.

Tiếng mõ rừng chiều và tiếng chày nện cối đêm đều đều là những âm thanh quen thuộc, đặc trưng của cuộc sống sinh hoạt ở chiến khu, gợi lên không khí bình yên, giản dị, quây quần bên nhau của quân và dân sau những giờ làm việc, chiến đấu. Nó là âm thanh của sự sống, sự gắn bó.

Các sự kiện như 'Nhớ Việt Bắc, Cụ Hồ, Chính phủ', 'Tân Trào, Hồng Thái', 'Đình Hồng Thái, mái đình cây đa', 'áo chàm', 'Việt Bắc rộn ràng', 'vui lên Việt Bắc đèo De, núi Hồng' được miêu tả với giọng điệu trang trọng, tự hào, nhấn mạnh vai trò trung tâm của Việt Bắc trong Cách mạng tháng Tám và kháng chiến chống Pháp, thể hiện niềm vui, khí thế của thời đại.

'Áo chàm' là trang phục đặc trưng của người dân tộc thiểu số vùng Việt Bắc. Nó không chỉ là biểu tượng của con người Việt Bắc mà còn gợi lên sự giản dị, mộc mạc, và quan trọng hơn, nó là chứng nhân, là hình ảnh gắn liền với khoảnh khắc chia ly đầy xúc động, thể hiện sự gắn bó sâu nặng giữa người đi và người ở.

Trong ngữ cảnh này, 'suối xa' không chỉ là âm thanh của núi rừng mà còn là một hoán dụ, gợi về cuộc sống, sinh hoạt của con người nơi chiến khu Việt Bắc, nơi có những âm thanh quen thuộc như tiếng chày nện cối bên suối, thể hiện sự gắn bó, thân thuộc với không gian sống đó.

Bài thơ được viết chủ yếu bằng thể lục bát, với nhịp thơ uyển chuyển, du dương, đặc biệt khi tái hiện những kỷ niệm về Việt Bắc, nhịp thơ thường chậm rãi, tha thiết, sâu lắng, thể hiện tình cảm nhớ thương, bâng khuâng, trân trọng của người ra đi về những năm tháng đã qua.

Tác giả không miêu tả thiên nhiên và con người tách rời mà luôn đặt chúng trong sự gắn bó, hòa quyện. Thiên nhiên là phông nền, là không gian sống, còn con người là chủ thể hoạt động trong không gian đó. Sự xuất hiện song hành của cảnh vật đặc trưng theo mùa với hình ảnh con người trong hoạt động cụ thể cho thấy mối quan hệ hữu cơ, không thể tách rời giữa con người và môi trường sống, làm nổi bật vẻ đẹp đồng điệu giữa con người và cảnh vật Việt Bắc.

Câu hỏi này không nhằm mục đích hỏi để biết câu trả lời, mà là để bộc lộ trực tiếp tình cảm, nỗi lòng của người ở (hoặc chính là tiếng lòng của người đi). Nó gợi nhắc về những kỷ niệm, tình nghĩa sâu nặng (thiết tha mặn nồng) trong suốt mười lăm năm gắn bó, đồng thời khẳng định một chân lý tình cảm: đã gắn bó sâu nặng thì khi ra đi sẽ luôn nhớ về cội nguồn, về nơi đã nuôi dưỡng mình.

Thành ngữ này vốn nói về lòng biết ơn, nhớ về nơi mình sinh ra, lớn lên. Trong bài thơ, nó được vận dụng để nói về nỗi nhớ, lòng biết ơn của người cán bộ về xuôi đối với Việt Bắc - cội nguồn cách mạng, nơi đã che chở, nuôi dưỡng họ trong suốt những năm tháng kháng chiến gian khổ.

Các từ láy mạnh ('rầm rập', 'điệp điệp trùng trùng') kết hợp với hình ảnh đoàn quân đông đảo, khí thế ('quân đi', 'ánh sao đầu súng') tạo nên một không khí hành quân mạnh mẽ, khẩn trương, hào hùng, thể hiện sức mạnh và ý chí quyết tâm của quân đội và nhân dân trong cuộc kháng chiến.

Hình ảnh này vừa tả thực (ánh sao chiếu sáng con đường hành quân đêm, mũ nan là trang bị giản dị của bộ đội) vừa lãng mạn hóa. 'Ánh sao' gợi vẻ đẹp lý tưởng, cao cả; 'đầu súng' và 'mũ nan' gợi sự gian khổ, thực tế của người lính. Sự kết hợp này thể hiện vẻ đẹp của người chiến sĩ cách mạng: giản dị, gắn bó với thực tế nhưng luôn mang trong mình lý tưởng cao đẹp, hành quân dưới ánh sáng soi đường của lý tưởng.

Toàn bộ phần thơ này là lời của người ra đi bộc lộ nỗi nhớ về Việt Bắc. Nỗi nhớ bao trùm lên cảnh vật, con người, cuộc sống, sự kiện. Đó là nỗi nhớ da diết, sâu nặng, thể hiện tình cảm gắn bó, nghĩa tình sâu sắc của cán bộ cách mạng đối với mảnh đất và con người Việt Bắc - cái nôi của cách mạng và kháng chiến.

Trong phần đối đáp, 'mình' và 'ta' được sử dụng luân phiên, khi 'mình' chỉ người ở, 'ta' chỉ người đi và ngược lại. Cách dùng này tạo nên không khí trò chuyện thân mật, gần gũi, như tình cảm đôi lứa, đồng thời thể hiện sự đồng nhất, hòa quyện giữa người đi và người ở, giữa cán bộ và nhân dân. 'Mình' và 'ta' vừa là hai cá thể, vừa là sự hóa thân của nhau, thể hiện tình cảm gắn bó keo sơn.

Đây là những món ăn quen thuộc, giản dị, thậm chí đạm bạc của người dân và bộ đội trong kháng chiến. Việc nhắc đến chúng gợi tả trực tiếp sự thiếu thốn, gian khổ về vật chất trong những năm tháng ở chiến khu.

Sự lạc quan không đến từ điều kiện vật chất mà từ tinh thần, tình cảm. Đó là tình đồng chí, đồng đội, tình quân dân gắn bó keo sơn ('thương nhau chia củ sắn lùi', 'bát cơm sẻ nửa'), là niềm tin vào cách mạng, vào tương lai ('Nhớ Việt Bắc, Cụ Hồ, Chính phủ', 'Đồng chí đầy đủ sức mình nhân dân'), là không khí hăng say lao động, sản xuất ('rộn rã tiếng ca', 'đan nón', 'hái măng'), và không khí chiến đấu hào hùng ('rầm rập', 'điệp điệp trùng trùng').

Các từ láy không chỉ tăng tính nhạc điệu, gợi hình cho câu thơ mà còn có tác dụng đặc biệt trong việc miêu tả. 'Đều đều' gợi âm thanh nhịp nhàng, đều đặn của cuộc sống bình dị. 'Rầm rập', 'điệp điệp trùng trùng' gợi tả sức mạnh, khí thế, sự đông đảo của đoàn quân. Chúng góp phần khắc họa sinh động bức tranh cuộc sống, chiến đấu ở Việt Bắc.

'Bản Mường' và 'khói ánh' (ánh khói bếp từ những mái nhà sàn) là những hình ảnh rất đặc trưng, gần gũi, thân thuộc của cuộc sống vùng cao Việt Bắc, gợi về những mái nhà đơn sơ, ấm cúng, nơi cán bộ đã từng sống, làm việc cùng đồng bào.

Thể thơ lục bát là thể thơ truyền thống của dân tộc, gần gũi với ca dao, dân ca. Việc sử dụng thể thơ này giúp bài thơ dễ đi vào lòng người, tạo không khí tâm tình, thủ thỉ, phù hợp với nội dung bộc lộ tình cảm nhớ thương, nghĩa tình quân dân sâu nặng. Nó cũng góp phần thể hiện tính dân tộc, tính đại chúng trong thơ Tố Hữu.

Các câu thơ miêu tả các hoạt động văn hóa, học tập ('lớp học i tờ'), đời sống tinh thần ('liên hoan', 'ca vang núi đèo') và công việc hàng ngày ('ngày tháng cơ quan') diễn ra trong điều kiện gian khổ ('đồng khuya đuốc sáng', 'gian nan đời'). Điều này cho thấy cuộc sống ở Việt Bắc không chỉ có chiến đấu mà còn có cả đời sống văn hóa, tinh thần phong phú, tràn đầy niềm tin và lạc quan.

Câu thơ 'Tin vui chiến thắng trăm miền / Hòa Bình, Tây Bắc, Điện Biên vui về' liệt kê các địa danh gắn với những chiến thắng lớn, và từ 'vui về' trực tiếp diễn tả niềm vui lan tỏa, trở về với Việt Bắc, nơi trung tâm của cuộc kháng chiến, thể hiện sự phấn khởi chung của cả quân và dân khi nhận được tin thắng trận.

Thơ lãng mạn thường miêu tả thiên nhiên như một không gian riêng tư, mang đậm cảm xúc cá nhân, thường là nỗi buồn, sự cô đơn. Tố Hữu trong 'Việt Bắc' miêu tả thiên nhiên gắn liền với con người, với cuộc sống cộng đồng, với lao động và chiến đấu. Thiên nhiên Việt Bắc hiện lên không chỉ đẹp mà còn là chứng nhân, là không gian của cuộc kháng chiến, mang đậm tính sử thi và hơi thở thời đại, khác với sự đơn thuần cảm xúc cá nhân trong thơ lãng mạn.

Trong hoàn cảnh 'gian nan' (khó khăn, vất vả), họ vẫn 'ca vang' (hát vang, thể hiện niềm vui, sự lạc quan). Điều này cho thấy tinh thần lạc quan, yêu đời, vượt lên trên hoàn cảnh khó khăn, giữ vững niềm tin và ý chí chiến đấu, xây dựng cuộc sống mới.

Bài thơ 'Việt Bắc' được sáng tác năm 1954, sau khi chiến dịch Điện Biên Phủ kết thúc và Hiệp định Giơnevơ được ký kết, trong không khí hòa bình lập lại và các cán bộ kháng chiến từ Việt Bắc trở về Hà Nội.

Bài thơ được xây dựng theo hình thức đối đáp giao duyên giữa hai nhân vật trữ tình 'Mình' (người ở lại - Việt Bắc, thiên nhiên, con người) và 'Ta' (người về - cán bộ kháng chiến), mô phỏng cấu trúc ca dao, dân ca.

'Mình' trong bài thơ là người ở lại, đại diện cho thiên nhiên Việt Bắc, con người Việt Bắc, và cả quá khứ kháng chiến gian khổ nhưng nghĩa tình tại chiến khu.

Đoạn thơ sử dụng những hình ảnh thân thuộc ('bản khói cùng sương', 'bếp lửa') và không gian lãng mạn, gần gũi ('trăng lên đầu núi, nắng chiều lưng nương') cùng với cách so sánh tình cảm ('nhớ người yêu') để gợi nhớ về cuộc sống sinh hoạt giản dị, nghĩa tình, đầm ấm giữa cán bộ và nhân dân trong những ngày gian khổ.

Câu hỏi này không chỉ là lời hỏi thăm thông thường mà còn chất chứa nỗi niềm bịn rịn, lưu luyến, lo lắng của người ở lại (Việt Bắc) dành cho người ra đi (cán bộ), đồng thời khơi gợi mạch cảm xúc hồi tưởng về những kỷ niệm đã qua.

Hình ảnh này kết hợp vẻ đẹp thiên nhiên (rừng xanh, hoa chuối đỏ, đèo cao, nắng ánh) với hình ảnh con người lao động (dao gài thắt lưng), tạo nên một bức tranh vừa rực rỡ, tràn đầy sức sống, vừa thể hiện sự gắn bó, hòa quyện giữa con người và thiên nhiên trong cuộc sống và sản xuất.

Điệp cấu trúc 'Nhớ...' nhấn mạnh, làm sâu sắc thêm dòng cảm xúc chủ đạo là nỗi nhớ da diết, khôn nguôi của người về xuôi về Việt Bắc, về những kỷ niệm kháng chiến, về con người và cảnh vật nơi đây.

Trong văn hóa Việt Nam, 'cá nước bông lau' thường là biểu tượng cho mối quan hệ gắn bó sâu sắc, không thể tách rời giữa nhân dân và cách mạng, giữa cán bộ và quần chúng, như cá với nước.

Đoạn thơ này tập trung vào việc gợi nhớ những hình ảnh cụ thể của thiên nhiên Việt Bắc (hoa ban, rừng xanh, đèo mây) và con người Việt Bắc trong hoạt động sinh hoạt, lao động ('người đan nón chuốt từng sợi giang'). Nỗi nhớ ở đây gắn liền với cảnh vật và con người cụ thể, sinh động.

Việc đưa các địa danh lịch sử vào bài thơ không chỉ tái hiện không gian địa lý của chiến khu mà còn gợi lại những sự kiện, cột mốc quan trọng của cuộc kháng chiến, làm tăng tính chân thực, hùng tráng và ý nghĩa lịch sử cho nỗi nhớ và tình cảm.

Trong phần sau bài thơ, Tố Hữu miêu tả vẻ đẹp Việt Bắc theo mùa: Xuân (mơ nở trắng rừng), Hè (vàng sáng), Thu (trăng rọi hòa bình), Đông (rừng xanh hoa chuối đỏ tươi).

Những âm thanh này ('tiếng mõ rừng chiều', 'chày đêm nện cối') là những âm thanh đặc trưng của cuộc sống sinh hoạt giản dị, yên bình nhưng cũng đầy sức sống và sự gắn bó của con người Việt Bắc trong đêm khuya, chiều tà.

Hình ảnh này kết hợp giữa cái lãng mạn, biểu tượng ('ánh sao đầu súng' - lý tưởng, hy vọng) và cái thực tế, bình dị ('mũ nan' - trang phục người lính), thể hiện tinh thần lạc quan, niềm tin vào tương lai tươi sáng của cuộc kháng chiến, ngay cả trong gian khó.

Đoạn thơ sử dụng các từ láy mạnh ('rầm rập', 'điệp điệp trùng trùng') và hình ảnh gợi sự đông đảo, mạnh mẽ của lực lượng ('quân đi điệp điệp trùng trùng'), thể hiện không khí hành quân sôi động, hùng tráng, biểu thị sức mạnh của quân đội cách mạng.

Tân Trào và Hồng Thái là những địa danh gắn liền với những sự kiện lịch sử quan trọng như Quốc dân Đại hội, Lễ xuất quân, nơi đặt trụ sở của cơ quan đầu não cách mạng trong thời kỳ tiền khởi nghĩa và đầu kháng chiến. Chúng là biểu tượng của cái nôi cách mạng.

Phần đầu bài thơ tập trung vào nỗi nhớ, hồi tưởng về cuộc sống gian khổ nhưng nghĩa tình, với những hình ảnh bình dị, thân thương. Phần sau chuyển sang không khí hào hùng, lạc quan, miêu tả sức mạnh quân sự, chiến thắng và vẻ đẹp lộng lẫy của Việt Bắc, thể hiện niềm tin vào tương lai.

So sánh nỗi nhớ Việt Bắc với nỗi nhớ người yêu là một cách nói cường điệu, thể hiện mức độ sâu sắc, mãnh liệt, da diết và thắm thiết của tình cảm gắn bó giữa người cán bộ và Việt Bắc, nâng tình cảm cách mạng lên tầm tình yêu đôi lứa.

Những hình ảnh này gợi tả cuộc sống vật chất vô cùng khó khăn, thiếu thốn, gian khổ của quân và dân ở Việt Bắc trong những năm kháng chiến. Chúng làm nổi bật sự hy sinh và tinh thần chịu đựng của con người nơi đây.

'Tiếng ve dậy hè' là âm thanh đặc trưng của mùa hè. 'Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi' là hình ảnh được Tố Hữu dùng để miêu tả vẻ đẹp của rừng Việt Bắc vào mùa đông, khi hoa chuối rừng nở rộ.

Đoạn thơ này kết hợp hình ảnh tiếng hát (tinh thần lạc quan, yêu đời) với hoạt động chiến đấu ('lên công đồn') và huấn luyện quân sự ('tập bắn, dầu dãi nắng sương'), thể hiện sự gắn bó giữa cuộc sống tinh thần và nhiệm vụ chiến đấu trong gian khổ.

Bài thơ là khúc ca về tình quân dân, tình yêu quê hương đất nước, đặc biệt là tình cảm sâu nặng, nghĩa tình của người cán bộ cách mạng đối với chiến khu Việt Bắc - nơi đã cưu mang, đùm bọc trong suốt những năm kháng chiến.

Cách xưng hô 'Mình' - 'Ta' là cách gọi thân mật, trìu mến trong ca dao, dân ca, thường dùng cho tình yêu đôi lứa hoặc tình cảm gắn bó sâu nặng. Việc sử dụng nó trong bài thơ Cách mạng giúp cá thể hóa tình cảm, biến tình cảm lớn lao (tình quân dân, tình yêu Tổ quốc) thành tình cảm cá nhân, gần gũi, tha thiết, đồng thời tạo không khí tâm tình, đối thoại.

Đoạn thơ này liệt kê liên tiếp nhiều địa danh lịch sử, địa lý quan trọng của chiến khu Việt Bắc. Đây là biện pháp liệt kê, nhằm diễn tả nỗi nhớ bao trùm, rộng lớn, trải dài khắp không gian chiến khu.

Từ láy 'điệp điệp trùng trùng' kết hợp với động từ 'đi' diễn tả sự đông đảo, lớp lớp, nối tiếp nhau không ngớt của đoàn quân, thể hiện quy mô lớn mạnh và khí thế áp đảo của lực lượng vũ trang cách mạng.