Đề Trắc nghiệm Công nghệ 12 – Bài 25: Khai thác hợp lí nguồn lợi thuỷ sản (Cánh Diều)

Câu 1: Tại sao việc khai thác thủy sản cần phải gắn liền với khái niệm "hợp lí" hoặc "bền vững"?

• A. Để tối đa hóa lợi nhuận trong ngắn hạn.
• B. Chỉ để tuân thủ quy định quốc tế mà không có lợi ích thực tế.
• C. Vì nguồn lợi thủy sản là vô tận và không cần quản lý.
• D. Để đảm bảo nguồn lợi không bị cạn kiệt, duy trì hệ sinh thái biển và sinh kế lâu dài cho cộng đồng.

Câu 2: Tình trạng "khai thác quá mức" (overfishing) nguồn lợi thủy sản có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng nhất nào đối với hệ sinh thái biển?

• A. Giá thủy sản trên thị trường tăng cao.
• B. Ngư dân phải đi xa hơn để đánh bắt.
• C. Suy giảm đa dạng sinh học, mất cân bằng chuỗi thức ăn, và có thể dẫn đến sự sụp đổ của quần thể loài mục tiêu.
• D. Chỉ làm giảm tạm thời số lượng cá thể của một số loài.

Câu 3: Biện pháp "cấm khai thác theo mùa vụ" đối với một số loài thủy sản nhất định nhằm mục đích chính là gì?

• A. Giảm số lượng tàu thuyền hoạt động trên biển.
• B. Bảo vệ loài trong giai đoạn sinh sản hoặc con non đang phát triển, giúp phục hồi quần thể.
• C. Tăng giá trị sản phẩm do khan hiếm tạm thời.
• D. Giảm chi phí nhiên liệu cho ngư dân.

Câu 4: Việc sử dụng các loại ngư cụ có tính chọn lọc cao (chỉ bắt được đối tượng mục tiêu theo kích cỡ, loài) đóng vai trò quan trọng như thế nào trong khai thác thủy sản bền vững?

• A. Giảm thiểu việc đánh bắt nhầm (bycatch) các loài không mong muốn, con non, hoặc loài nguy cấp, góp phần bảo vệ đa dạng sinh học.
• B. Tăng nhanh sản lượng khai thác trong thời gian ngắn.
• C. Giảm hoàn toàn chi phí đầu tư cho ngư cụ.
• D. Chỉ có lợi cho việc đánh bắt các loài cá lớn.

Câu 5: Theo quy định về khai thác thủy sản có trách nhiệm, ngư dân cần phải thực hiện những nhiệm vụ nào để góp phần bảo vệ nguồn lợi và môi trường biển?

• A. Chỉ cần tuân thủ quy định về kích cỡ mắt lưới.
• B. Chỉ cần ghi nhật ký khai thác khi được yêu cầu.
• C. Chỉ cần đảm bảo an toàn cho tàu cá và thuyền viên.
• D. Tuân thủ quy định về vùng, nghề, kích cỡ loài, ngư cụ; ghi nhật ký khai thác; bảo đảm an toàn và vệ sinh thực phẩm; bảo vệ chủ quyền biển đảo.

Câu 6: Phương pháp khai thác lưới kéo (trawl) có nhược điểm lớn nhất nào liên quan đến tính bền vững của nguồn lợi và môi trường đáy biển?

• A. Chi phí đầu tư ngư cụ rất thấp.
• B. Chỉ bắt được các loài cá nhỏ.
• C. Có thể phá hủy nghiêm trọng cấu trúc đáy biển (san hô, thảm cỏ biển) và có tỷ lệ đánh bắt nhầm cao.
• D. Năng suất khai thác thường rất thấp.

Câu 7: Tại sao việc quản lý số lượng tàu thuyền và cường lực khai thác (effort control) là một biện pháp quan trọng để khai thác hợp lí nguồn lợi thủy sản?

• A. Hạn chế áp lực khai thác lên nguồn lợi, tránh tình trạng quá tải dẫn đến suy giảm quần thể.
• B. Tăng cường cạnh tranh giữa các tàu cá.
• C. Giúp ngư dân dễ dàng tìm thấy ngư trường.
• D. Không ảnh hưởng trực tiếp đến trữ lượng nguồn lợi.

Câu 8: Một ngư dân phát hiện tàu cá của mình đang đánh bắt được rất nhiều cá con của loài mục tiêu. Theo quy định về khai thác có trách nhiệm, hành động đúng đắn nhất mà ngư dân nên làm là gì?

• A. Tiếp tục đánh bắt để tối đa hóa sản lượng.
• B. Chỉ thả lại một ít cá con và giữ lại phần lớn.
• C. Mang tất cả sản phẩm về bờ và bán với giá thấp.
• D. Ngừng khai thác ở khu vực đó, di chuyển đến ngư trường khác hoặc thay đổi ngư cụ để tránh đánh bắt cá con.

Câu 9: Việc thiết lập các khu vực cấm khai thác hoặc khu bảo tồn biển (MPAs) có ý nghĩa như thế nào đối với việc phục hồi và duy trì nguồn lợi thủy sản?

• A. Chỉ để phục vụ mục đích nghiên cứu khoa học.
• B. Tạo nơi trú ẩn, sinh sản cho các loài thủy sản, giúp quần thể phục hồi và lan tỏa ra các khu vực xung quanh.
• C. Giảm chi phí giám sát cho cơ quan quản lý.
• D. Không có tác động đáng kể đến trữ lượng nguồn lợi bên ngoài khu vực cấm.

Câu 10: Phương pháp khai thác nào sau đây thường có tính chọn lọc cao nhất và ít gây hại đến môi trường đáy biển?

• A. Lưới kéo đôi.
• B. Lưới vây.
• C. Nghề câu tay hoặc câu vàng (longline).
• D. Lưới rê trôi.

Câu 11: Công nghệ giám sát tàu cá bằng vệ tinh (VMS - Vessel Monitoring System) được ứng dụng trong quản lý khai thác nhằm mục đích chính nào?

• A. Theo dõi vị trí, hoạt động của tàu cá để kiểm soát việc tuân thủ quy định về vùng khai thác, thời gian hoạt động.
• B. Dự báo thời tiết cho tàu cá.
• C. Trực tiếp tăng sản lượng đánh bắt.
• D. Giảm chi phí nhiên liệu cho tàu cá.

Câu 12: Chứng nhận khai thác thủy sản bền vững (ví dụ: MSC - Marine Stewardship Council) có ý nghĩa gì đối với sản phẩm thủy sản và người tiêu dùng?

• A. Đảm bảo sản phẩm luôn có giá thấp hơn sản phẩm không được chứng nhận.
• B. Chỉ là một hình thức quảng cáo không có giá trị thực tế.
• C. Xác nhận sản phẩm được đánh bắt bằng bất kỳ phương pháp nào.
• D. Minh chứng sản phẩm được khai thác từ nguồn lợi được quản lý tốt, giảm thiểu tác động môi trường, giúp người tiêu dùng lựa chọn sản phẩm có trách nhiệm.

Câu 13: Giả sử một vùng biển có trữ lượng cá ngừ đại dương đang có dấu hiệu suy giảm nghiêm trọng. Biện pháp quản lý nào sau đây có khả năng phục hồi nguồn lợi hiệu quả nhất trong tình huống này?

• A. Tăng cường số lượng tàu khai thác để bắt hết số cá còn lại.
• B. Cho phép khai thác quanh năm không giới hạn.
• C. Thực hiện lệnh cấm khai thác tạm thời hoặc giảm mạnh hạn ngạch đánh bắt, kết hợp với kiểm soát chặt chẽ.
• D. Chỉ cần thay đổi màu sơn tàu cá.

Câu 14: Tại sao việc ghi nhật ký khai thác thủy sản lại được xem là một nhiệm vụ quan trọng của ngư dân trong quản lý nguồn lợi?

• A. Chỉ để kiểm tra số lượng cá thể đánh bắt được.
• B. Cung cấp dữ liệu cần thiết về sản lượng, địa điểm, thời gian khai thác, giúp nhà khoa học và nhà quản lý đánh giá trữ lượng nguồn lợi và hiệu quả các biện pháp quản lý.
• C. Để ngư dân có thể nhớ lại hành trình của mình.
• D. Không có giá trị gì ngoài việc lưu trữ thông tin cá nhân.

Câu 15: Tình trạng "đánh bắt tận diệt" thường gắn liền với việc sử dụng các loại ngư cụ nào?

• A. Câu tay.
• B. Lưới rê có kích cỡ mắt lưới phù hợp.
• C. Bẫy lồng.
• D. Ngư cụ sử dụng xung điện, chất nổ, chất độc, hoặc lưới có mắt lưới quá nhỏ không chọn lọc.

Câu 16: Vai trò của cộng đồng ngư dân trong việc quản lý và bảo vệ nguồn lợi thủy sản tại địa phương là gì?

• A. Tham gia xây dựng và tuân thủ các quy ước cộng đồng, giám sát và báo cáo các hành vi vi phạm, góp phần bảo vệ nguồn lợi nơi họ sinh sống.
• B. Chỉ có nhiệm vụ đánh bắt theo sự chỉ đạo của nhà nước.
• C. Không có vai trò gì trong việc quản lý nguồn lợi.
• D. Chỉ tập trung vào việc tăng sản lượng cá nhân.

Câu 17: Tại sao việc kiểm soát kích cỡ tối thiểu của loài thủy sản được phép khai thác lại quan trọng đối với việc duy trì nguồn lợi?

• A. Để sản phẩm có kích cỡ đồng đều, dễ bán hơn.
• B. Giảm số lượng cá thể trong quần thể.
• C. Đảm bảo các cá thể có cơ hội sinh sản ít nhất một lần trước khi bị đánh bắt, duy trì khả năng tái tạo của quần thể.
• D. Chỉ áp dụng cho các loài cá có giá trị kinh tế cao.

Câu 18: Phân tích ý nghĩa của việc đa dạng hóa nghề khai thác thay vì chỉ tập trung vào một vài loài mục tiêu có giá trị kinh tế cao.

• A. Làm tăng áp lực lên tất cả các loài trong hệ sinh thái.
• B. Không có lợi ích gì cho việc quản lý nguồn lợi.
• C. Chỉ làm giảm tổng sản lượng khai thác.
• D. Giảm áp lực khai thác lên một vài loài cụ thể đang bị khai thác quá mức, đồng thời tăng tính linh hoạt và ổn định kinh tế cho ngư dân khi nguồn lợi thay đổi.

Câu 19: Giả sử dữ liệu giám sát cho thấy số lượng cá thể trưởng thành của một loài cá đang giảm nhanh chóng trong những năm gần đây, trong khi số lượng cá con lại tăng nhẹ. Kết luận nào sau đây là hợp lý nhất dựa trên dữ liệu này?

• A. Nguồn lợi đang phục hồi tốt.
• B. Có thể nguồn lợi đang bị khai thác quá mức ở giai đoạn trưởng thành, nhưng vẫn còn khả năng tái tạo nếu áp lực khai thác được giảm bớt.
• C. Số lượng cá con tăng chứng tỏ không có vấn đề gì với nguồn lợi.
• D. Không thể đưa ra bất kỳ kết luận nào mà không có thêm thông tin.

Câu 20: Tại sao việc loại bỏ hoàn toàn các hoạt động khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU fishing) là mục tiêu hàng đầu trong quản lý thủy sản bền vững?

• A. IUU fishing làm suy yếu các nỗ lực quản lý, gây khó khăn trong việc đánh giá trữ lượng nguồn lợi, cạnh tranh không lành mạnh với ngư dân tuân thủ, và thường sử dụng các phương pháp hủy diệt.
• B. IUU fishing chỉ ảnh hưởng đến các nước đang phát triển.
• C. IUU fishing giúp tăng tổng sản lượng thủy sản toàn cầu.
• D. IUU fishing không gây hại cho môi trường biển.

Câu 21: Khi một khu vực biển được xác định là bãi đẻ hoặc nơi cư ngụ của con non của một loài thủy sản quan trọng, biện pháp quản lý khai thác nào sau đây là phù hợp nhất?

• A. Tăng cường khai thác tại khu vực đó để tận dụng.
• B. Cho phép khai thác quanh năm nhưng chỉ với số lượng ít.
• C. Thiết lập khu vực cấm khai thác vĩnh viễn hoặc tạm thời trong mùa sinh sản/phát triển của con non.
• D. Chỉ cần yêu cầu ngư dân sử dụng lưới có mắt lưới lớn hơn.

Câu 22: Vai trò của khoa học và công nghệ trong việc hỗ trợ khai thác thủy sản hợp lí là gì?

• A. Chỉ giúp chế tạo ngư cụ hiệu quả hơn.
• B. Chỉ giúp dự báo thời tiết.
• C. Chỉ hỗ trợ tìm kiếm ngư trường.
• D. Hỗ trợ nghiên cứu đánh giá trữ lượng nguồn lợi, giám sát hoạt động khai thác, phát triển ngư cụ chọn lọc, và xây dựng cơ sở dữ liệu quản lý.

Câu 23: Phân tích mối quan hệ nhân quả giữa việc gia tăng tàu thuyền công suất lớn hoạt động gần bờ và sự suy giảm nguồn lợi thủy sản ven bờ.

• A. Tàu lớn có khả năng khai thác cao, khi hoạt động gần bờ sẽ tạo áp lực quá mức lên các bãi đẻ, nơi cư ngụ của con non và nguồn lợi nhỏ, dẫn đến suy giảm nhanh chóng.
• B. Tàu lớn chỉ khai thác ở vùng nước sâu, không ảnh hưởng đến ven bờ.
• C. Việc gia tăng tàu lớn giúp nguồn lợi ven bờ phục hồi nhanh hơn.
• D. Không có mối liên hệ nào giữa hai yếu tố này.

Câu 24: Biện pháp "chuyển đổi nghề" từ các phương pháp khai thác hủy diệt sang các phương pháp bền vững hơn cho ngư dân ven bờ có ý nghĩa thực tế nào?

• A. Làm giảm thu nhập của ngư dân.
• B. Giảm áp lực khai thác lên nguồn lợi, bảo vệ môi trường, đồng thời tạo sinh kế bền vững và an toàn hơn cho ngư dân.
• C. Không khả thi vì ngư dân không muốn thay đổi.
• D. Chỉ có lợi ích về mặt môi trường, không có lợi ích kinh tế.

Câu 25: Tại sao việc phân vùng khai thác (ví dụ: vùng ven bờ, vùng khơi) và quy định riêng cho từng vùng lại cần thiết?

• A. Chỉ để tạo sự rắc rối cho ngư dân.
• B. Vì nguồn lợi ở mọi vùng biển là giống nhau và cần quản lý thống nhất.
• C. Để khuyến khích tàu lớn hoạt động ở vùng ven bờ.
• D. Vì đặc điểm nguồn lợi, hệ sinh thái và loại hình tàu thuyền, ngư cụ hoạt động ở mỗi vùng là khác nhau, cần có biện pháp quản lý phù hợp với từng vùng để tối ưu hiệu quả bảo tồn và khai thác.

Câu 26: Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982) có ý nghĩa gì đối với việc quản lý khai thác thủy sản trên phạm vi quốc tế và quốc gia?

• A. Thiết lập khuôn khổ pháp lý quốc tế về quyền và trách nhiệm của các quốc gia trong việc sử dụng và bảo tồn tài nguyên biển, bao gồm cả quản lý nguồn lợi thủy sản trong vùng đặc quyền kinh tế và trên biển cả.
• B. Chỉ quy định về ranh giới lãnh hải.
• C. Không liên quan đến việc khai thác thủy sản.
• D. Chỉ áp dụng cho các quốc gia không có biển.

Câu 27: Theo các nguyên tắc khai thác có trách nhiệm, việc giảm thiểu tác động của hoạt động khai thác lên các loài không phải mục tiêu (non-target species) được thực hiện chủ yếu thông qua biện pháp nào?

• A. Tăng cường số lượng tàu cá.
• B. Chỉ tập trung khai thác một loài duy nhất.
• C. Sử dụng ngư cụ có tính chọn lọc cao, áp dụng các kỹ thuật giảm thiểu đánh bắt nhầm, và thực hiện các biện pháp tránh né khu vực có mật độ loài không mục tiêu cao.
• D. Không quan tâm đến các loài không phải mục tiêu.

Câu 28: Tại sao việc nâng cao nhận thức và năng lực cho ngư dân về khai thác bền vững lại là yếu tố then chốt để triển khai thành công các biện pháp quản lý?

• A. Ngư dân là người trực tiếp thực hiện các hoạt động khai thác; sự hiểu biết và đồng thuận của họ quyết định hiệu quả của việc tuân thủ quy định và áp dụng kỹ thuật bền vững.
• B. Chỉ có các nhà khoa học mới cần hiểu về khai thác bền vững.
• C. Ngư dân tự động biết cách khai thác bền vững mà không cần đào tạo.
• D. Việc nâng cao nhận thức không ảnh hưởng đến hành vi khai thác.

Câu 29: Khi đánh giá tính bền vững của một nghề khai thác cụ thể (ví dụ: nghề lưới rê), cần xem xét những yếu tố chính nào?

• A. Chỉ cần xem xét sản lượng thu được.
• B. Chỉ xem xét chi phí đầu tư ngư cụ.
• C. Chỉ xem xét số lượng tàu sử dụng nghề đó.
• D. Tác động lên quần thể loài mục tiêu (trạng thái trữ lượng), tác động lên hệ sinh thái (đánh bắt nhầm, môi trường sống), và hiệu quả quản lý (tuân thủ quy định).

Câu 30: Để thực hiện khai thác hợp lí nguồn lợi thủy sản ở Việt Nam trong bối cảnh hội nhập quốc tế, Việt Nam cần chú trọng nhất vào vấn đề nào?

• A. Chỉ tăng cường số lượng tàu cá để cạnh tranh.
• B. Kiểm soát chặt chẽ hoạt động khai thác, chống khai thác IUU, tái cơ cấu đội tàu theo hướng giảm tàu công suất nhỏ ven bờ và phát triển tàu khai thác xa bờ hiệu quả, bền vững; đồng thời nâng cao năng lực quản lý và giám sát.
• C. Chỉ tập trung vào xuất khẩu mà không quan tâm đến nguồn lợi nội địa.
• D. Không cần thay đổi phương thức khai thác truyền thống.

Câu 1: Tại sao việc quản lý khai thác thủy sản một cách bền vững lại đặc biệt quan trọng đối với Việt Nam, một quốc gia có bờ biển dài?

• A. Chỉ để đảm bảo nguồn cung cấp thực phẩm trong nước.
• B. Chủ yếu để tăng kim ngạch xuất khẩu ngắn hạn.
• C. Giúp bảo vệ đa dạng sinh học biển, duy trì sinh kế lâu dài cho cộng đồng ven biển và góp phần bảo vệ chủ quyền quốc gia.
• D. Chỉ để tuân thủ các quy định quốc tế.

Câu 2: Đặc điểm nào sau đây phản ánh đúng thực trạng nghề khai thác thủy sản truyền thống ở Việt Nam hiện nay?

• A. Đã hoàn toàn được hiện đại hóa với công nghệ cao.
• B. Vẫn còn phụ thuộc nhiều vào kinh nghiệm và ngư cụ truyền thống, quy mô nhỏ lẻ là phổ biến.
• C. Chỉ tập trung khai thác ở vùng nước sâu, xa bờ.
• D. Sản lượng khai thác luôn ổn định và tăng trưởng bền vững.

Câu 3: Phương pháp khai thác bằng lưới kéo (trawl) thường được sử dụng để đánh bắt các loài sống ở tầng đáy hoặc gần đáy. Tuy nhiên, phương pháp này bị chỉ trích nặng nề vì tác động tiêu cực nào đến môi trường biển?

• A. Gây ô nhiễm tiếng ồn ảnh hưởng đến động vật biển.
• B. Tiêu thụ lượng nhiên liệu rất lớn.
• C. Phá hủy nghiêm trọng cấu trúc đáy biển và san hô, đồng thời có tỷ lệ đánh bắt nhầm (bycatch) cao.
• D. Chỉ đánh bắt được các loài cá nhỏ, không có giá trị kinh tế cao.

Câu 4: Một ngư dân muốn đánh bắt một đàn cá nổi lớn di chuyển theo bầy đàn trên mặt nước hoặc gần mặt nước (ví dụ: cá ngừ vây vàng, cá nục). Phương pháp khai thác nào sau đây là hiệu quả nhất cho mục tiêu này?

• A. Lưới rê (Gillnetting).
• B. Câu vàng (Longlining).
• C. Lưới vây (Purse Seining).
• D. Lưới kéo đáy (Bottom Trawling).

Câu 5: Lưới rê (gillnetting) hoạt động bằng cách để cá mắc vào mắt lưới. Nhược điểm đáng kể của phương pháp này liên quan đến thành phần loài đánh bắt là gì?

• A. Chỉ bắt được một loại cá duy nhất.
• B. Rất chọn lọc, chỉ bắt những cá thể khỏe mạnh nhất.
• C. Có thể bắt nhầm nhiều loài không phải mục tiêu (bycatch), bao gồm cả động vật biển có vú, rùa biển và chim biển.
• D. Chỉ hiệu quả vào ban đêm.

Câu 6: Ngư cụ câu vàng (longline) bao gồm một dây trục chính dài với nhiều dây nhánh, mỗi dây nhánh gắn một lưỡi câu có mồi. Phương pháp này thường được sử dụng để khai thác các loài cá săn mồi lớn, có giá trị kinh tế cao như:

• A. Cá cơm, cá trích.
• B. Tôm, mực.
• C. Cá ngừ, cá kiếm.
• D. Cá rô phi, cá diêu hồng.

Câu 7: Phương pháp khai thác bằng mành vó (liftnetting) hoạt động dựa trên nguyên tắc cơ bản nào?

• A. Kéo lưới quét qua đáy biển.
• B. Bao vây đàn cá nổi bằng lưới.
• C. Dùng ánh sáng để tập trung cá vào khu vực dưới lưới, sau đó nâng lưới lên để bắt.
• D. Để lưới trôi dạt tự do trong nước chờ cá mắc vào.

Câu 8: Nguyên tắc cốt lõi của khai thác thủy sản bền vững là gì?

• A. Tối đa hóa sản lượng khai thác trong thời gian ngắn nhất.
• B. Chỉ khai thác các loài có giá trị kinh tế cao nhất.
• C. Khai thác nguồn lợi ở mức độ cho phép tái tạo, duy trì sức khỏe hệ sinh thái biển và đảm bảo lợi ích xã hội, kinh tế lâu dài.
• D. Chuyển hoàn toàn sang nuôi trồng thủy sản thay vì khai thác.

Câu 9: Trong trường hợp một quần thể cá thương mại đang có dấu hiệu suy giảm nghiêm trọng do khai thác quá mức, biện pháp quản lý nào sau đây thường được coi là cần thiết và cấp bách nhất để phục hồi quần thể đó?

• A. Tăng cường quảng bá sản phẩm cá ra thị trường quốc tế.
• B. Giảm hoặc tạm dừng khai thác đối với loài đó trong một khoảng thời gian nhất định hoặc ở những khu vực cụ thể.
• C. Thay đổi tên thương mại của loài cá để dễ bán hơn.
• D. Khuyến khích ngư dân chuyển sang sử dụng lưới kéo đáy.

Câu 10: Mục đích chính của việc thiết lập các khu bảo tồn biển (MPAs - Marine Protected Areas) trong quản lý thủy sản là gì?

• A. Chỉ để cấm hoàn toàn mọi hoạt động của con người.
• B. Cung cấp nơi trú ngụ, sinh sản an toàn cho các loài thủy sản, giúp phục hồi quần thể và lan tỏa ra các khu vực lân cận.
• C. Làm nơi neo đậu tàu thuyền tránh bão.
• D. Để thử nghiệm các loại ngư cụ mới.

Câu 11: Hoạt động khai thác IUU (Illegal, Unreported, Unregulated - Bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định) gây ra những hậu quả nghiêm trọng nào cho ngành thủy sản và môi trường biển?

• A. Chỉ làm giảm giá bán sản phẩm thủy sản.
• B. Gây khó khăn cho việc quản lý nguồn lợi, làm suy giảm quần thể cá, phá hoại môi trường và ảnh hưởng đến sinh kế của ngư dân làm ăn chân chính.
• C. Giúp tăng nhanh sản lượng khai thác, đáp ứng nhu cầu thị trường.
• D. Khuyến khích sử dụng các loại ngư cụ thân thiện với môi trường.

Câu 12: Hệ thống giám sát tàu cá (VMS - Vessel Monitoring System) đóng vai trò quan trọng như thế nào trong quản lý khai thác thủy sản bền vững?

• A. Giúp ngư dân tìm được ngư trường có nhiều cá hơn.
• B. Theo dõi vị trí, hoạt động của tàu cá để kiểm soát việc tuân thủ quy định về vùng cấm, mùa cấm và báo cáo khai thác.
• C. Dự báo thời tiết trên biển chính xác hơn.
• D. Giảm chi phí nhiên liệu cho tàu cá.

Câu 13: Một tàu cá bị phát hiện đang sử dụng lưới có kích thước mắt lưới nhỏ hơn quy định pháp luật cho phép tại khu vực khai thác. Hành vi này đã vi phạm nguyên tắc nào trong khai thác thủy sản có trách nhiệm?

• A. Đảm bảo an toàn cho người và tàu.
• B. Tuân thủ quy định về ngư cụ và kích cỡ loài khai thác.
• C. Ghi chép và nộp báo cáo khai thác.
• D. Bảo vệ chủ quyền quốc gia.

Câu 14: Mục đích chính của việc cấp giấy phép khai thác thủy sản cho tàu cá là gì?

• A. Để thu phí từ ngư dân.
• B. Để kiểm soát số lượng tàu hoạt động, quản lý nỗ lực khai thác và theo dõi sản lượng.
• C. Chỉ để xác nhận quyền sở hữu tàu.
• D. Giúp ngư dân dễ dàng tiếp cận tín dụng ngân hàng.

Câu 15: Tỷ lệ đánh bắt nhầm (bycatch) cao trong khai thác thủy sản gây ra những hệ lụy tiêu cực nào?

• A. Làm tăng giá trị kinh tế của chuyến đi biển do bắt được nhiều loại hơn.
• B. Gây lãng phí nguồn lợi, ảnh hưởng đến đa dạng sinh học, đe dọa các loài nguy cấp và làm giảm hiệu quả khai thác.
• C. Chỉ ảnh hưởng đến các loài cá nhỏ, không quan trọng.
• D. Giúp làm sạch đáy biển khỏi các sinh vật không mong muốn.

Câu 16: Phương pháp khai thác nào dưới đây được biết đến là có tác động tàn phá nặng nề nhất đến môi trường sống ở đáy biển, đặc biệt là các rạn san hô và thảm cỏ biển?

• A. Câu tay (Handlining).
• B. Lưới vây (Purse Seining).
• C. Lưới kéo đáy (Bottom Trawling).
• D. Lưới rê nổi (Drift Gillnetting).

Câu 17: So sánh khả năng chọn lọc loài mục tiêu giữa phương pháp câu vàng (longline) và lưới rê (gillnet). Phương pháp nào thường có tính chọn lọc cao hơn đối với các loài cá săn mồi lớn và có giá trị?

• A. Lưới rê chọn lọc cao hơn vì kích thước mắt lưới.
• B. Câu vàng chọn lọc cao hơn vì sử dụng mồi câu nhắm vào các loài ăn thịt cụ thể.
• C. Cả hai phương pháp đều có tính chọn lọc như nhau.
• D. Khả năng chọn lọc phụ thuộc hoàn toàn vào kỹ năng của ngư dân, không liên quan đến phương pháp.

Câu 18: Phương pháp khai thác nào sau đây thường được áp dụng cho hoạt động đánh bắt quy mô công nghiệp, nhắm vào các đàn cá lớn di chuyển ở tầng mặt hoặc gần mặt nước?

• A. Mành vó (Liftnetting).
• B. Lưới kéo (Trawling).
• C. Lưới vây (Purse Seining).
• D. Câu vàng (Longlining).

Câu 19: Khái niệm

• A. Tối đa hóa lợi nhuận kinh tế cho ngư dân.
• B. Đảm bảo an toàn tuyệt đối cho tàu cá và thuyền viên.
• C. Giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường biển, bảo vệ nguồn lợi cho tương lai và đảm bảo lợi ích lâu dài cho các bên liên quan.
• D. Chỉ đơn thuần là tuân thủ pháp luật hiện hành.

Câu 20: Tại sao việc đánh giá định kỳ tình trạng các quần thể thủy sản (stock assessment) lại là hoạt động thiết yếu trong quản lý khai thác?

• A. Để xác định giá thị trường của các loài cá.
• B. Để ước tính kích thước quần thể, tỷ lệ sinh sản, tỷ lệ tử vong và đưa ra lời khuyên về mức sản lượng khai thác bền vững.
• C. Chỉ để kiểm tra xem có loài ngoại lai xâm hại hay không.
• D. Để xác định ngư trường mới chưa bị khai thác.

Câu 21: Hậu quả phổ biến và nghiêm trọng của tình trạng khai thác quá mức (overfishing) kéo dài đối với cấu trúc quần thể cá là gì?

• A. Tăng tỷ lệ cá thể già và kích thước trung bình của cá.
• B. Giảm kích thước trung bình của cá, giảm tỷ lệ cá thể trưởng thành có khả năng sinh sản và làm suy yếu khả năng phục hồi của quần thể.
• C. Chỉ làm giảm tổng sản lượng đánh bắt hàng năm.
• D. Tăng cường đa dạng di truyền trong quần thể.

Câu 22: Để giảm thiểu việc đánh bắt nhầm rùa biển trong hoạt động lưới kéo, người ta thường yêu cầu ngư dân sử dụng thiết bị loại trừ rùa (TEDs - Turtle Excluder Devices). Đây là ví dụ về biện pháp quản lý nào?

• A. Cấm khai thác hoàn toàn tại khu vực đó.
• B. Thay đổi ngư cụ hoặc kỹ thuật khai thác để giảm bycatch.
• C. Quy định về kích thước cá được phép đánh bắt.
• D. Hạn chế tổng sản lượng khai thác (TAC - Total Allowable Catch).

Câu 23: Việc áp dụng lệnh cấm khai thác thủy sản trong một khoảng thời gian cụ thể trong năm (mùa cấm) chủ yếu nhằm bảo vệ giai đoạn sinh học quan trọng nào của các loài thủy sản?

• A. Giai đoạn di cư kiếm ăn.
• B. Giai đoạn trưởng thành hoàn toàn.
• C. Giai đoạn sinh sản hoặc ương nuôi cá con.
• D. Giai đoạn ngủ đông.

Câu 24: Việc tăng cường sự tham gia của cộng đồng ngư dân địa phương vào quá trình ra quyết định và thực hiện các biện pháp quản lý thủy sản có thể mang lại lợi ích tiềm năng nào?

• A. Giảm hoàn toàn nhu cầu quản lý từ phía nhà nước.
• B. Tăng tính tuân thủ pháp luật, nâng cao ý thức bảo vệ nguồn lợi và phù hợp hơn với điều kiện thực tế địa phương.
• C. Chỉ làm tăng thêm sự phức tạp trong quản lý.
• D. Chuyển toàn bộ trách nhiệm quản lý cho cộng đồng.

Câu 25: Nhu cầu thị trường cao và giá trị kinh tế lớn của một loài thủy sản cụ thể (ví dụ: cá ngừ vây xanh) ảnh hưởng như thế nào đến nguy cơ khai thác quá mức đối với loài đó?

• A. Làm giảm nguy cơ khai thác quá mức vì người ta sẽ cẩn thận hơn.
• B. Tăng áp lực khai thác, thúc đẩy các hoạt động đánh bắt trái phép và làm tăng nguy cơ suy giảm quần thể.
• C. Không có bất kỳ ảnh hưởng nào đến hoạt động khai thác.
• D. Chỉ ảnh hưởng đến hoạt động nuôi trồng, không ảnh hưởng đến khai thác.

Câu 26: Biến đổi khí hậu, đặc biệt là sự nóng lên của đại dương, có thể tác động như thế nào đến sự phân bố và nguồn lợi của nhiều loài thủy sản?

• A. Làm cho tất cả các loài cá đều di chuyển về phía xích đạo.
• B. Gây ra sự dịch chuyển ngư trường, thay đổi thời gian sinh sản và ảnh hưởng đến năng suất sinh học của hệ sinh thái biển.
• C. Chỉ ảnh hưởng đến các loài sống ở vùng nước ngọt.
• D. Làm tăng đáng kể kích thước quần thể của hầu hết các loài.

Câu 27: Tại sao việc ngư dân ghi chép và nộp báo cáo, nhật ký khai thác thủy sản một cách trung thực và đầy đủ lại rất quan trọng cho công tác quản lý?

• A. Để cơ quan quản lý có căn cứ tính thuế đối với ngư dân.
• B. Cung cấp dữ liệu thiết yếu để đánh giá tình trạng nguồn lợi, phân tích hiệu quả các biện pháp quản lý và phát hiện hoạt động khai thác trái phép.
• C. Chỉ để kiểm tra xem ngư dân có đi biển đúng lịch trình không.
• D. Để các nhà khoa học có thêm thông tin về thời tiết.

Câu 28: Khái niệm Năng suất bền vững tối đa (MSY - Maximum Sustainable Yield) trong quản lý thủy sản biểu thị điều gì?

• A. Lượng cá tối đa có thể bắt được trong một chuyến đi biển.
• B. Mức sản lượng khai thác tối đa có thể duy trì liên tục từ một quần thể cá mà không làm suy giảm khả năng tái tạo của quần thể đó trong dài hạn.
• C. Tổng số tàu cá được phép hoạt động trong một khu vực.
• D. Giá trị kinh tế cao nhất có thể đạt được từ hoạt động khai thác.

Câu 29: Quản lý thủy sản dựa trên hệ sinh thái (Ecosystem-Based Fisheries Management) khác biệt cơ bản với quản lý truyền thống (thường tập trung vào một loài) ở điểm nào?

• A. Chỉ tập trung vào việc bảo vệ các loài nguy cấp.
• B. Xem xét và quản lý toàn bộ hệ sinh thái biển, bao gồm mối quan hệ giữa các loài, môi trường sống và tác động của con người, thay vì chỉ tập trung vào một loài cá mục tiêu duy nhất.
• C. Chỉ áp dụng cho các khu vực biển sâu.
• D. Bỏ qua hoàn toàn yếu tố kinh tế trong quản lý.

Câu 30: Một số loại trợ cấp của chính phủ cho ngành khai thác thủy sản, ví dụ như trợ cấp nhiên liệu, có thể vô tình dẫn đến hậu quả tiêu cực nào đối với nguồn lợi?

• A. Khuyến khích ngư dân sử dụng các loại ngư cụ chọn lọc hơn.
• B. Giảm chi phí hoạt động, khiến ngư dân có xu hướng đi biển nhiều hơn, xa hơn, làm gia tăng nỗ lực khai thác và nguy cơ khai thác quá mức.
• C. Giúp phục hồi nhanh chóng các quần thể cá đã suy giảm.
• D. Chỉ ảnh hưởng đến giá bán sản phẩm trên thị trường nội địa.

Câu 1: Để khai thác hợp lí nguồn lợi thủy sản, nguyên tắc cốt lõi nào sau đây cần được ưu tiên hàng đầu?

• A. Tối đa hóa sản lượng khai thác trong thời gian ngắn nhất.
• B. Đảm bảo nguồn lợi có khả năng tái tạo và duy trì lâu dài.
• C. Tập trung khai thác các loài có giá trị kinh tế cao nhất.
• D. Mở rộng phạm vi và cường độ khai thác ra các vùng biển sâu.

Câu 2: Phương pháp khai thác thủy sản nào dưới đây thường gây tác động tiêu cực lớn nhất đến hệ sinh thái đáy biển, phá hủy môi trường sống và đánh bắt cả các loài không mong muốn (bycatch)?

• A. Lưới kéo (Trawl)
• B. Lưới vây (Purse seine)
• C. Câu vàng (Longline)
• D. Mành vó (Lift net)

Câu 3: Theo Luật Thủy sản hiện hành của Việt Nam, hành vi nào sau đây bị nghiêm cấm trong hoạt động khai thác thủy sản?

• A. Khai thác trong mùa sinh sản của loài mục tiêu.
• B. Sử dụng ngư cụ có kích thước mắt lưới nhỏ hơn quy định.
• C. Khai thác tại khu vực bảo tồn biển chưa được phép.
• D. Sử dụng chất nổ hoặc xung điện để khai thác thủy sản.

Câu 4: Việc quy định kích thước mắt lưới tối thiểu đối với các loại ngư cụ khai thác thủy sản nhắm đến mục tiêu khoa học chủ yếu nào trong quản lý nguồn lợi?

• A. Tăng năng suất khai thác cho tàu lớn.
• B. Giảm chi phí sản xuất ngư cụ.
• C. Bảo vệ cá con, cho phép chúng trưởng thành và sinh sản.
• D. Ngăn chặn tàu cá nước ngoài hoạt động trái phép.

Câu 5: Tình trạng khai thác quá mức (overfishing) dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng nào sau đây đối với nguồn lợi thủy sản?

• A. Tăng kích thước trung bình của cá thể đánh bắt được.
• B. Làm tăng nhanh khả năng phục hồi của quần thể loài.
• C. Giảm thiểu hiện tượng khai thác nhầm (bycatch).
• D. Suy giảm trữ lượng quần thể, giảm kích thước cá thể, có nguy cơ tuyệt chủng cục bộ.

Câu 6: Để quản lý hiệu quả hoạt động khai thác thủy sản, việc áp dụng hệ thống giám sát tàu cá bằng công nghệ vệ tinh (VMS - Vessel Monitoring System) mang lại lợi ích chủ yếu nào?

• A. Giảm chi phí nhiên liệu cho tàu cá.
• B. Giám sát và kiểm soát hoạt động của tàu cá trên biển.
• C. Tăng khả năng dự báo ngư trường.
• D. Cải thiện chất lượng sản phẩm sau thu hoạch.

Câu 7: Nghề câu vàng (longline) thường nhắm mục tiêu vào các loài cá di cư ở tầng mặt hoặc tầng nước sâu như cá ngừ, cá kiếm. Ưu điểm nổi bật của phương pháp này so với lưới kéo là gì?

• A. Năng suất khai thác rất cao và ổn định.
• B. Chi phí đầu tư ngư cụ thấp.
• C. Tính chọn lọc cao, giảm thiểu đánh bắt nhầm.
• D. Hoạt động hiệu quả ở vùng nước nông ven bờ.

Câu 8: Một trong những thách thức lớn nhất hiện nay đối với việc khai thác bền vững nguồn lợi thủy sản ở Việt Nam là gì?

• A. Tình trạng khai thác bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU fishing).
• B. Sự thiếu hụt lực lượng lao động có kinh nghiệm.
• C. Giá nhiên liệu cho tàu cá luôn ổn định ở mức thấp.
• D. Công nghệ bảo quản sản phẩm sau thu hoạch đã quá hiện đại.

Câu 9: Để phục hồi và tái tạo nguồn lợi thủy sản đã suy giảm, biện pháp nào sau đây thường được áp dụng?

• A. Tăng cường cường độ khai thác để giảm áp lực lên quần thể.
• B. Thả giống các loài thủy sản bản địa vào môi trường tự nhiên.
• C. Giảm kích thước mắt lưới để bắt được nhiều cá thể hơn.
• D. Chuyển đổi toàn bộ sang nuôi trồng công nghiệp.

Câu 10: Việc xác định tổng sản lượng khai thác tối đa cho phép (TAC - Total Allowable Catch) cho từng loài hoặc nhóm loài ở một khu vực nhất định dựa trên cơ sở khoa học nào?

• A. Điều tra, đánh giá trữ lượng và khả năng tái tạo của nguồn lợi.
• B. Nhu cầu tiêu thụ của thị trường nội địa.
• C. Số lượng tàu cá và công suất máy tàu hiện có.
• D. Kinh nghiệm khai thác truyền thống của ngư dân.

Câu 11: Phương pháp lưới vây (Purse seine) thường được sử dụng để khai thác các loài cá sống theo đàn ở tầng nổi như cá ngừ, cá trích. Nhược điểm chính của phương pháp này đối với môi trường là gì?

• A. Phá hủy rạn san hô.
• B. Gây ô nhiễm dầu từ tàu cá.
• C. Cày xới đáy biển.
• D. Tiềm ẩn nguy cơ đánh bắt nhầm các loài không mục tiêu (bycatch), bao gồm cả động vật biển có vú.

Câu 12: Tại sao việc phân vùng khai thác (chia vùng biển thành các khu vực khác nhau với quy định khai thác riêng) lại là một biện pháp quan trọng trong quản lý nguồn lợi thủy sản?

• A. Áp dụng các quy định quản lý phù hợp với đặc điểm từng khu vực biển.
• B. Giảm số lượng tàu cá hoạt động trên biển.
• C. Tăng cường cạnh tranh giữa các đội tàu.
• D. Chỉ cho phép tàu lớn hoạt động ở vùng biển xa bờ.

Câu 13: Biến đổi khí hậu được dự báo sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến nguồn lợi thủy sản. Ảnh hưởng nào sau đây là trực tiếp nhất đến sự phân bố của các loài cá?

• A. Gia tăng số lượng tàu cá hoạt động.
• B. Cải thiện chất lượng nước biển.
• C. Thay đổi nhiệt độ nước biển, ảnh hưởng đến sự di cư và phân bố của loài.
• D. Giảm thiểu rác thải nhựa trên biển.

Câu 14: Việc khuyến khích ngư dân tham gia vào các mô hình đồng quản lý (co-management) trong khai thác thủy sản mang lại lợi ích xã hội và quản lý nào?

• A. Tăng cường sự tham gia và trách nhiệm của cộng đồng ngư dân trong quản lý nguồn lợi.
• B. Giảm hoàn toàn vai trò của cơ quan quản lý nhà nước.
• C. Chỉ tập trung vào việc phân chia lợi ích khai thác.
• D. Hạn chế tiếp cận ngư trường của ngư dân địa phương.

Câu 15: Sản lượng khai thác thủy sản của Việt Nam liên tục tăng trong nhiều năm qua. Tuy nhiên, điều này đặt ra thách thức lớn về tính bền vững nếu không đi kèm với biện pháp quản lý chặt chẽ. Thách thức đó liên quan chủ yếu đến yếu tố nào?

• A. Khả năng chế biến sản phẩm sau thu hoạch.
• B. Thị trường tiêu thụ sản phẩm.
• C. Áp lực lên nguồn lợi và nguy cơ khai thác vượt quá khả năng phục hồi.
• D. Giá thành sản xuất tàu cá.

Câu 16: Việc áp dụng các chứng nhận quốc tế về khai thác bền vững (ví dụ: MSC - Marine Stewardship Council) cho sản phẩm thủy sản Việt Nam mang lại lợi ích kinh tế nào?

• A. Giảm chi phí sản xuất.
• B. Chỉ phục vụ tiêu dùng nội địa.
• C. Hạn chế xuất khẩu sang các thị trường lớn.
• D. Nâng cao uy tín, mở rộng thị trường xuất khẩu, tăng giá trị sản phẩm.

Câu 17: Mành vó là phương pháp khai thác sử dụng một tấm lưới lớn, được hạ xuống nước và nâng lên nhanh chóng để bắt cá khi chúng tập trung phía trên lưới. Phương pháp này thường hiệu quả với loại thủy sản nào?

• A. Cá đáy lớn (ví dụ: cá mú).
• B. Các loài cá nhỏ sống theo đàn ở tầng mặt (ví dụ: cá cơm, cá nục).
• C. Tôm hùm.
• D. Mực sống ở tầng sâu.

Câu 18: Việc cấm khai thác thủy sản trong một khoảng thời gian nhất định (mùa cấm) ở một số khu vực nhằm mục đích chính là gì?

• A. Bảo vệ loài thủy sản trong mùa sinh sản.
• B. Giảm giá bán sản phẩm thủy sản.
• C. Tăng cường hoạt động nuôi trồng.
• D. Để ngư dân có thời gian sửa chữa tàu thuyền.

Câu 19: Công nghệ định vị, thông tin liên lạc vệ tinh và dự báo ngư trường ngày càng được ứng dụng rộng rãi trong khai thác thủy sản. Điều này góp phần trực tiếp vào việc khai thác hợp lí như thế nào?

• A. Chỉ cho phép tàu lớn hoạt động xa bờ.
• B. Tăng cường sử dụng ngư cụ có tính hủy diệt.
• C. Loại bỏ hoàn toàn nhu cầu quản lý của nhà nước.
• D. Nâng cao hiệu quả hoạt động, giảm thời gian tìm kiếm, tiết kiệm nhiên liệu.

Câu 20: Việc vứt bỏ các ngư cụ khai thác bị hỏng hoặc không sử dụng (ngư cụ ma) trên biển gây ra những tác động tiêu cực nào đến môi trường biển và nguồn lợi thủy sản?

• A. Làm tăng nhiệt độ nước biển.
• B. Tiếp tục đánh bắt và gây hại cho sinh vật biển (hiện tượng "đánh bắt ma").
• C. Cải thiện chất lượng nước biển.
• D. Tạo môi trường sống nhân tạo cho cá.

Câu 21: Để đánh giá hiện trạng nguồn lợi thủy sản và đưa ra các biện pháp quản lý phù hợp, cơ quan chuyên môn cần thực hiện hoạt động nào sau đây một cách định kỳ?

• A. Tổ chức lễ hội cầu ngư.
• B. Xây dựng thêm nhiều cảng cá.
• C. Điều tra, đánh giá trữ lượng và khả năng phục hồi nguồn lợi.
• D. Tăng cường hoạt động du lịch biển.

Câu 22: Việc chuyển đổi từ nghề khai thác ven bờ sử dụng ngư cụ nhỏ sang nghề khai thác xa bờ với tàu lớn hơn, trang bị hiện đại hơn, nếu được quản lý tốt, có thể góp phần vào khai thác hợp lí như thế nào?

• A. Giảm áp lực khai thác lên nguồn lợi thủy sản ven bờ.
• B. Chỉ tập trung khai thác các loài đáy.
• C. Tăng cường sử dụng các loại lưới kéo.
• D. Loại bỏ hoàn toàn nghề cá quy mô nhỏ.

Câu 23: Khái niệm "khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định" (IUU fishing) mô tả hành vi nào sau đây của tàu cá?

• A. Chỉ khai thác trong vùng biển của quốc gia khác.
• B. Chỉ khai thác các loài không có giá trị kinh tế.
• C. Chỉ sử dụng các phương pháp khai thác truyền thống.
• D. Hoạt động trái với pháp luật, không ghi chép/báo cáo, hoặc vi phạm quy định quản lý.

Câu 24: Việc xây dựng các khu bảo tồn biển (MPAs - Marine Protected Areas) có ý nghĩa quan trọng như thế nào đối với việc bảo vệ và phục hồi nguồn lợi thủy sản?

• A. Cung cấp nơi sinh sản, ương giống và phục hồi cho các loài thủy sản.
• B. Chỉ phục vụ mục đích du lịch.
• D. Khuyến khích sử dụng các loại ngư cụ cấm.

Câu 25: Công nghệ lưới rê (gillnet) có đặc điểm là một bức tường lưới đặt thẳng đứng trong nước để giữ cá mắc vào. Nhược điểm của phương pháp này liên quan đến tính bền vững là gì?

• A. Chỉ bắt được số lượng rất ít cá.
• B. Yêu cầu công nghệ rất cao để sử dụng.
• C. Tiềm ẩn nguy cơ đánh bắt nhầm các loài không mục tiêu và ô nhiễm rác thải nhựa từ lưới hỏng.
• D. Chỉ hoạt động hiệu quả ở vùng nước sâu.

Câu 26: Để quản lý nghề cá dựa trên cách tiếp cận hệ sinh thái (Ecosystem Approach to Fisheries Management - EAFM), điều gì cần được xem xét bên cạnh việc quản lý loài cá mục tiêu?

• A. Chỉ tập trung vào việc tăng sản lượng khai thác.
• B. Chỉ xem xét số lượng tàu cá được phép hoạt động.
• C. Chỉ quan tâm đến giá bán sản phẩm trên thị trường.
• D. Xem xét tác động lên toàn bộ hệ sinh thái, môi trường sống và các loài phụ thuộc.

Câu 27: Việc áp dụng công nghệ quan sát Trái đất (Earth observation) từ vệ tinh trong quản lý thủy sản có thể hỗ trợ hiệu quả nhất cho hoạt động nào sau đây?

• A. Dự báo ngư trường và hỗ trợ tìm kiếm luồng cá.
• B. Trực tiếp bắt cá từ vệ tinh.
• C. Thay thế hoàn toàn tàu cá truyền thống.
• D. Chỉ dùng để theo dõi thời tiết.

Câu 28: Khi một khu vực biển được công bố là "khu vực cấm khai thác tạm thời", mục đích chính của biện pháp này là gì?

• A. Tăng cường hoạt động quân sự.
• B. Tạo điều kiện cho nguồn lợi phục hồi hoặc phát triển.
• C. Chỉ dành riêng cho du lịch biển.
• D. Thử nghiệm các loại ngư cụ mới.

Câu 29: Việc ghi chép nhật ký khai thác thủy sản và báo cáo sản lượng cho cơ quan quản lý là một yêu cầu bắt buộc đối với ngư dân nhằm mục đích gì?

• A. Để tính toán tiền thưởng cho ngư dân.
• B. Để biết chính xác số lượng cá thể từng loài bị bắt.
• C. Chỉ để lưu trữ thông tin cá nhân của ngư dân.
• D. Cung cấp dữ liệu cho công tác quản lý, đánh giá nguồn lợi và chống khai thác IUU.

Câu 30: Tại sao việc đa dạng hóa các nghề khai thác (không chỉ phụ thuộc vào một vài phương pháp lưới thông thường) lại được khuyến khích trong khai thác thủy sản bền vững?

• A. Giảm áp lực lên một số loài hoặc khu vực cụ thể và tăng tính linh hoạt cho ngư dân.
• B. Chỉ để tăng số lượng tàu cá hoạt động.
• C. Giảm hoàn toàn chi phí đầu tư ngư cụ.
• D. Tập trung khai thác vào các loài quý hiếm.

Câu 1: Tại sao việc khai thác nguồn lợi thủy sản cần phải được thực hiện một cách hợp lí và bền vững?

• A. Chỉ để tăng sản lượng khai thác trong ngắn hạn.
• B. Chủ yếu để giảm chi phí hoạt động cho ngư dân.
• C. Vì các quy định quốc tế bắt buộc, không liên quan đến lợi ích quốc gia.
• D. Để bảo tồn đa dạng sinh học, duy trì hệ sinh thái và đảm bảo nguồn lợi cho thế hệ mai sau.

Câu 2: Tình trạng nào sau đây là biểu hiện rõ ràng nhất của việc khai thác thủy sản không hợp lí?

• A. Sản lượng khai thác hàng năm tăng đều.
• B. Có nhiều loài thủy sản mới xuất hiện trong vùng khai thác.
• C. Kích thước trung bình của các loài cá khai thác ngày càng nhỏ và sản lượng trên chuyến biển giảm sút.
• D. Nghề cá truyền thống được thay thế bằng tàu lớn hiện đại.

Câu 3: Phương pháp khai thác thủy sản nào dưới đây thường bị chỉ trích vì có khả năng gây tổn hại lớn đến hệ sinh thái đáy biển và khai thác lẫn nhiều loài không mong muốn (khai thác ngẫu nhiên - bycatch)?

• A. Lưới kéo (Trawl)
• B. Nghề câu tay (Handline)
• C. Lưới rê đứng (Gillnet)
• D. Mành vó (Lift net)

Câu 4: Biện pháp quản lý nào sau đây tập trung vào việc kiểm soát tổng lượng thủy sản được phép khai thác trong một khoảng thời gian nhất định (thường là một năm) để đảm bảo không vượt quá khả năng tái tạo của quần thể?

• A. Hạn chế số lượng tàu cá.
• B. Áp dụng hạn ngạch khai thác (Quota).
• C. Quy định kích thước mắt lưới tối thiểu.
• D. Thiết lập khu bảo tồn biển.

Câu 5: Tại sao việc quy định kích thước mắt lưới tối thiểu là một biện pháp quan trọng trong khai thác thủy sản hợp lí?

• A. Để tăng tốc độ kéo lưới.
• B. Để dễ dàng phân loại các loài thủy sản.
• C. Để cho phép cá thể non thoát lưới, bảo vệ nguồn giống cho tương lai.
• D. Để giảm trọng lượng của mẻ cá khai thác.

Câu 6: Một ngư dân phát hiện tàu của mình đang khai thác trong khu vực được chỉ định là khu bảo tồn biển. Hành động đúng đắn và phù hợp với quy định về khai thác hợp lí là gì?

• A. Tiếp tục khai thác vì đã lỡ vào rồi.
• B. Tăng tốc độ khai thác để rời đi nhanh hơn.
• C. Chỉ khai thác các loài có giá trị kinh tế cao trong khu vực đó.
• D. Ngừng ngay hoạt động khai thác và di chuyển tàu ra khỏi ranh giới khu bảo tồn.

Câu 7: Việc ghi chép và nộp báo cáo, nhật ký khai thác thủy sản theo quy định có ý nghĩa quan trọng như thế nào đối với công tác quản lý nguồn lợi?

• A. Cung cấp dữ liệu quan trọng để đánh giá tình trạng nguồn lợi và hiệu quả quản lý.
• B. Giúp ngư dân nhớ lại số lượng cá đã bắt được.
• C. Là thủ tục hành chính không cần thiết.
• D. Chỉ phục vụ mục đích thống kê số tàu hoạt động trên biển.

Câu 8: Khai thác thủy sản bằng phương pháp câu (ví dụ: câu vàng, câu tay) thường được coi là thân thiện với môi trường hơn so với lưới kéo. Tại sao?

• A. Vì câu thì ít tốn nhiên liệu hơn.
• B. Vì tính chọn lọc cao hơn, ít khai thác nhầm các loài không mong muốn và ít gây hại đến môi trường đáy biển.
• C. Vì chỉ bắt được cá lớn.
• D. Vì phương pháp câu luôn cho năng suất cao hơn.

Câu 9: Tàu cá hoạt động trên biển cần phải trang bị và sử dụng các thiết bị giám sát hành trình (VMS - Vessel Monitoring System). Mục đích chính của việc này là gì?

• A. Để ngư dân biết đường về đất liền.
• B. Để dự báo thời tiết chính xác hơn.
• C. Để cơ quan quản lý giám sát hoạt động của tàu cá, đảm bảo tuân thủ quy định về vùng và thời gian khai thác, chống khai thác IUU.
• D. Để tăng khả năng bắt được cá.

Câu 10: Giả sử bạn là một ngư dân đang chuẩn bị ra khơi khai thác. Theo quy định về khai thác hợp lí, bạn cần kiểm tra và mang theo những loại giấy tờ cần thiết nào liên quan đến tàu cá và thuyền viên?

• A. Chỉ cần chứng minh nhân dân của thuyền trưởng.
• B. Giấy phép khai thác thủy sản, giấy chứng nhận đăng ký/đăng kiểm tàu cá, sổ danh bạ thuyền viên, và các chứng chỉ chuyên môn của thuyền viên.
• C. Hợp đồng mua bán thủy sản.
• D. Bản đồ vùng biển khai thác.

Câu 11: Tại sao việc tuân thủ mùa vụ và khu vực cấm khai thác là cần thiết cho việc khai thác thủy sản bền vững?

• A. Để bảo vệ các bãi đẻ, khu vực sinh trưởng của loài thủy sản và cho phép chúng có thời gian phục hồi quần thể.
• B. Để giảm cạnh tranh giữa các tàu cá.
• C. Để ngư dân có thời gian nghỉ ngơi.
• D. Để giá thủy sản trên thị trường tăng lên.

Câu 12: Tình huống: Một tàu cá sử dụng lưới kéo có mắt lưới nhỏ hơn quy định, mặc dù biết điều này là vi phạm. Hành động này sẽ gây ra hậu quả tiêu cực gì đối với nguồn lợi thủy sản và môi trường?

• A. Giúp tăng sản lượng khai thác một cách bền vững.
• B. Chỉ ảnh hưởng đến một vài cá thể nhỏ, không đáng kể.
• C. Làm tăng đa dạng sinh học trong khu vực.
• D. Bắt giữ cả cá thể non, làm suy giảm nghiêm trọng nguồn giống, ảnh hưởng khả năng phục hồi quần thể và gây mất cân bằng hệ sinh thái.

Câu 13: Khái niệm "Khai thác IUU" (Illegal, Unreported, Unregulated fishing) đề cập đến hành vi nào trong nghề cá?

• A. Khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định.
• B. Khai thác có tổ chức, có báo cáo đầy đủ và theo quy định.
• C. Khai thác chỉ tập trung vào các loài có giá trị cao.
• D. Khai thác chỉ sử dụng các phương tiện truyền thống.

Câu 14: Theo Luật Thủy sản Việt Nam, hành vi nào sau đây được xem là vi phạm nghiêm trọng quy định về khai thác thủy sản?

• A. Khai thác vào ban đêm.
• B. Không mang theo đủ nước ngọt trên tàu.
• C. Sử dụng đèn pha công suất nhỏ để thu hút cá.
• D. Sử dụng chất nổ, chất độc, xung điện hoặc các ngư cụ cấm để khai thác.

Câu 15: Việc đa dạng hóa các loài được khai thác thay vì chỉ tập trung vào một vài loài chủ lực có ý nghĩa gì trong khai thác hợp lí?

• A. Làm tăng chi phí hoạt động của tàu cá.
• B. Giúp dự báo thời tiết chính xác hơn.
• C. Giảm áp lực khai thác lên một vài loài nhất định, tránh làm suy kiệt cục bộ và tận dụng đa dạng nguồn lợi.
• D. Chỉ có lợi cho các tàu cá nhỏ.

Câu 16: Công nghệ nào sau đây có thể hỗ trợ đắc lực cho việc quản lý khai thác thủy sản, giúp xác định vị trí tàu, theo dõi hoạt động và phân tích dữ liệu khai thác?

• A. Công nghệ chế biến đông lạnh.
• B. Hệ thống giám sát tàu cá (VMS) và công nghệ thông tin địa lý (GIS).
• C. Công nghệ nuôi cấy mô.
• D. Công nghệ sản xuất thức ăn chăn nuôi thủy sản.

Câu 17: Khi gặp tàu cá khác hoặc người gặp nạn trên biển, người tham gia khai thác thủy sản có nhiệm vụ gì theo quy định?

• A. Chủ động thực hiện các biện pháp cứu nạn khi gặp người, tàu bị nạn.
• B. Báo cáo cho lực lượng chức năng và tiếp tục hành trình.
• C. Chỉ cứu nạn nếu đó là tàu cùng đội hoặc người quen.
• D. Tránh xa khu vực đó để không bị ảnh hưởng.

Câu 18: Việc sử dụng các loại ngư cụ có tính chọn lọc cao (chỉ bắt đối tượng mục tiêu, ít bắt nhầm loài khác hoặc cá con) mang lại lợi ích gì cho khai thác thủy sản bền vững?

• A. Tăng năng suất khai thác tổng thể một cách nhanh chóng.
• B. Giảm chi phí sản xuất ngư cụ.
• C. Giảm thiểu khai thác nhầm các loài không phải mục tiêu và cá thể non, bảo vệ đa dạng sinh học và nguồn giống.
• D. Giúp tàu cá di chuyển nhanh hơn.

Câu 19: Ngoài việc tuân thủ quy định của nhà nước, người ngư dân có vai trò như thế nào trong việc góp phần khai thác thủy sản hợp lí?

• A. Chỉ cần làm theo lệnh của chủ tàu.
• B. Chỉ quan tâm đến việc bắt được càng nhiều cá càng tốt.
• C. Chỉ cần đóng thuế đầy đủ.
• D. Nâng cao ý thức bảo vệ nguồn lợi, áp dụng kỹ thuật khai thác thân thiện, tham gia vào các tổ chức cộng đồng ngư dân và các mô hình đồng quản lý.

Câu 20: Việc thành lập các Hiệp hội nghề cá hoặc Tổ, đội đoàn kết sản xuất trên biển có ý nghĩa gì trong việc khai thác thủy sản hợp lí và an toàn?

• A. Chỉ để chia sẻ kinh nghiệm đánh bắt.
• B. Chỉ để nhận hỗ trợ từ nhà nước.
• C. Tăng cường sự phối hợp, hỗ trợ lẫn nhau giữa các tàu cá (đặc biệt trong cứu nạn), cùng nhau giám sát và thực hiện các quy định, nâng cao hiệu quả khai thác và an toàn trên biển.
• D. Giúp độc quyền hóa hoạt động khai thác trong vùng.

Câu 21: Khai thác quá mức (Overfishing) dẫn đến những hậu quả nào sau đây đối với hệ sinh thái biển?

• A. Tăng số lượng các loài săn mồi.
• B. Làm tăng đa dạng sinh học.
• C. Không ảnh hưởng đến các loài khác ngoài loài bị khai thác.
• D. Làm suy giảm quần thể mục tiêu, ảnh hưởng đến lưới thức ăn, thay đổi cấu trúc cộng đồng sinh vật biển và có thể dẫn đến sự mất cân bằng hệ sinh thái.

Câu 22: Để xác định sức khỏe của một quần thể cá và mức độ khai thác bền vững, các nhà khoa học thường dựa vào những chỉ số nào?

• A. Kích thước trung bình cá thể, cấu trúc tuổi/kích thước quần thể, sản lượng trên một đơn vị nỗ lực (CPUE).
• B. Tổng số tàu cá hoạt động.
• C. Giá bán thủy sản trên thị trường.
• D. Số lượng giấy phép khai thác được cấp.

Câu 23: Khai thác ngẫu nhiên (bycatch) là gì và tại sao nó là một vấn đề cần giải quyết trong khai thác thủy sản hợp lí?

• A. Là việc chỉ bắt các loài cá có giá trị cao.
• B. Là việc khai thác thành công một mẻ cá lớn.
• C. Là việc sử dụng nhiều loại ngư cụ cùng lúc.
• D. Là việc bắt nhầm các loài không phải mục tiêu khai thác (cá con, loài không có giá trị, động vật biển quý hiếm), gây lãng phí nguồn lợi và tổn hại đa dạng sinh học.

Câu 24: Biện pháp kỹ thuật nào sau đây có thể giúp giảm thiểu khai thác ngẫu nhiên (bycatch) trong nghề lưới kéo?

• A. Sử dụng thiết bị loại trừ rùa biển (TED) hoặc lưới thoát cá.
• B. Tăng tốc độ kéo lưới.
• C. Giảm kích thước mắt lưới.
• D. Kéo lưới vào ban đêm.

Câu 25: Việc treo cờ Tổ quốc trên tàu cá khi hoạt động khai thác trên biển có ý nghĩa gì?

• A. Để trang trí cho tàu cá.
• B. Để thể hiện chủ quyền quốc gia và nhận dạng tàu cá Việt Nam khi hoạt động trên biển.
• C. Để cầu may mắn cho chuyến đi.
• D. Để báo hiệu cho các tàu khác tránh xa.

Câu 26: Liên kết giữa khai thác và nuôi trồng thủy sản theo hướng bền vững được thể hiện như thế nào?

• A. Khai thác càng nhiều thì nuôi trồng càng ít.
• B. Nuôi trồng chỉ cung cấp giống cho khai thác.
• C. Quản lý khai thác bền vững giúp bảo vệ nguồn giống tự nhiên cho nuôi trồng và hệ sinh thái, trong khi nuôi trồng bền vững giúp giảm áp lực lên nguồn lợi tự nhiên.
• D. Hai lĩnh vực này hoàn toàn độc lập với nhau.

Câu 27: Vùng biển Việt Nam được đánh giá là có tiềm năng thủy sản lớn với nhiều loài có giá trị. Tuy nhiên, thực trạng hiện nay cho thấy nguồn lợi đang đối mặt với thách thức gì?

• A. Suy giảm do khai thác quá mức, ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu.
• B. Tăng trưởng không ngừng và chưa có dấu hiệu suy giảm.
• C. Chỉ bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu.
• D. Đã phục hồi hoàn toàn nhờ các biện pháp quản lý.

Câu 28: Tàu cá Việt Nam hoạt động ở các vùng biển xa bờ hoặc vùng biển quốc tế cần tuân thủ những quy định nào ngoài luật pháp Việt Nam?

• A. Chỉ cần tuân thủ luật pháp Việt Nam.
• B. Chỉ cần tuân thủ quy định của quốc gia gần nhất.
• C. Chỉ cần tuân thủ quy định về an toàn hàng hải.
• D. Tuân thủ luật pháp Việt Nam, các công ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên, quy định của các tổ chức quản lý nghề cá khu vực (RFMOs) và luật pháp của quốc gia ven biển (nếu hoạt động trong vùng biển của họ).

Câu 29: Việc phát triển và ứng dụng các mô hình đồng quản lý trong khai thác thủy sản (ngư dân cùng tham gia quản lý) mang lại lợi ích gì?

• A. Giảm hoàn toàn vai trò của nhà nước trong quản lý.
• B. Tăng cường sự tham gia và trách nhiệm của cộng đồng ngư dân, giúp các quy định được thực thi hiệu quả hơn, dựa trên hiểu biết thực tế và sự đồng thuận.
• C. Chỉ tập trung vào việc phân chia lợi ích khai thác.
• D. Làm phức tạp hóa quy trình quản lý.

Câu 30: Phân tích nào sau đây về mối quan hệ giữa khai thác thủy sản và bảo vệ môi trường biển là chính xác nhất?

• A. Khai thác thủy sản không liên quan đến môi trường biển.
• B. Môi trường biển chỉ ảnh hưởng đến khai thác, khai thác không ảnh hưởng ngược lại.
• C. Chỉ cần khai thác ít đi là môi trường biển sẽ tự phục hồi.
• D. Khai thác không hợp lí gây tổn hại môi trường biển, và ngược lại, môi trường biển suy thoái ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và sự bền vững của nguồn lợi khai thác. Bảo vệ môi trường là yếu tố then chốt cho khai thác bền vững.