Trắc nghiệm Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây - Chân trời sáng tạo - Đề 09 được xây dựng với nhiều câu hỏi chất lượng, sát với nội dung chương trình học, giúp bạn dễ dàng ôn tập và kiểm tra kiến thức hiệu quả. Hãy cùng bắt đầu làm bài tập trắc nghiệm ngay để nâng cao hiểu biết và chuẩn bị tốt cho kỳ thi sắp tới!
Câu 1: Đoạn trích "Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây" thể hiện rõ nhất đặc điểm nào của thể loại sử thi anh hùng?
- A. Tập trung miêu tả đời sống sinh hoạt thường ngày của cộng đồng.
- B. Kể về sự ra đời và trưởng thành phi thường của người anh hùng.
- C. Ca ngợi người anh hùng đại diện cho sức mạnh và khát vọng của cộng đồng.
- D. Giải thích nguồn gốc các hiện tượng tự nhiên và xã hội.
Câu 2: Mâu thuẫn chính thúc đẩy cuộc chiến giữa Đăm Săn và Mtao Mxây trong đoạn trích là gì?
- A. Tranh giành đất đai và nguồn nước.
- B. Mtao Mxây cướp Hơ Nhị, xâm phạm danh dự và quyền lợi của Đăm Săn và cộng đồng.
- C. Xung đột về tín ngưỡng và phong tục.
- D. Đăm Săn muốn mở rộng lãnh thổ bằng cách thôn tính Mtao Mxây.
Câu 3: Khi Đăm Săn đến thách đấu, thái độ ban đầu của Mtao Mxây cho thấy điều gì về tính cách của hắn?
- A. Kiêu ngạo, tự mãn, coi thường đối thủ.
- B. Thận trọng, dè chừng trước sức mạnh của Đăm Săn.
- C. Sợ hãi, tìm cách trì hoãn cuộc chiến.
- D. Hiếu chiến, sẵn sàng nghênh chiến ngay lập tức.
Câu 4: Chi tiết Mtao Mxây múa khiên "kêu lạch ca lạch cạch như người già yếu vung gậy mục" có tác dụng nghệ thuật gì?
- A. Thể hiện sự uyển chuyển, khéo léo trong động tác của Mtao Mxây.
- B. Nhấn mạnh sức mạnh và sự dũng mãnh của Mtao Mxây.
- C. Phóng đại sức mạnh của Đăm Săn khi đối đầu với Mtao Mxây.
- D. Đặc tả sự yếu ớt, bất tài của Mtao Mxây, làm nổi bật sự đối lập với Đăm Săn.
Câu 5: Cảnh Đăm Săn múa khiên được miêu tả với nhiều chi tiết phóng đại như "một lần xốc tới, chàng vượt một đồi tranh", "hai lần xốc tới, chàng vượt một đồi lồ ô". Biện pháp nghệ thuật này nhằm mục đích gì?
- A. Tạo không khí hài hước, giải trí cho câu chuyện.
- B. Phản ánh sự thật lịch sử về sức mạnh của người Ê-đê.
- C. Lý tưởng hóa, ca ngợi sức mạnh phi thường, tầm vóc vũ trụ của người anh hùng sử thi.
- D. Miêu tả chính xác tốc độ và sự nhanh nhẹn của Đăm Săn.
Câu 6: Trong cuộc giao đấu, Đăm Săn nhiều lần đâm Mtao Mxây nhưng không thủng áo giáp sắt của hắn. Chi tiết này gợi liên tưởng đến đặc điểm nào của nhân vật trong sử thi?
- A. Nhân vật sử thi thường có sức mạnh hoặc vật hộ mệnh mang tính siêu nhiên, khác thường.
- B. Sự chiến đấu gian nan, thử thách lòng kiên trì của người anh hùng.
- C. Việc chiến thắng kẻ thù đòi hỏi sự thông minh, mưu mẹo chứ không chỉ sức mạnh.
- D. Kẻ thù của người anh hùng luôn được thần linh bảo vệ.
Câu 7: Sự xuất hiện của Ông Trời và lời mách bảo Đăm Săn ném chày vào vành tai Mtao Mxây thể hiện điều gì trong quan niệm của người Ê-đê xưa?
- A. Người Ê-đê tin rằng mọi cuộc chiến đều do thần linh sắp đặt.
- B. Niềm tin vào sự phù hộ, giúp đỡ của thần linh đối với người anh hùng chính nghĩa, đại diện cho cộng đồng.
- C. Người Ê-đê cho rằng sức mạnh của con người là vô hạn, không cần đến sự giúp đỡ của thần linh.
- D. Thần linh chỉ giúp đỡ những người yếu thế.
Câu 8: Sau khi nhận miếng trầu của Hơ Nhị và nghe lời mách bảo của Ông Trời, sức mạnh của Đăm Săn thay đổi như thế nào?
- A. Trở nên nhanh nhẹn và khéo léo hơn trong các động tác múa khiên.
- B. Có khả năng nhìn thấu điểm yếu của kẻ thù.
- C. Sức mạnh tăng lên gấp bội, đủ sức hạ gục Mtao Mxây.
- D. Được ban cho vũ khí mới lợi hại hơn.
Câu 9: Hành động Hơ Nhị ném miếng trầu cho Đăm Săn trong lúc giao chiến mang ý nghĩa gì?
- A. Thể hiện tình cảm vợ chồng son sắt, chung thủy.
- B. Hơ Nhị muốn thử thách lòng dũng cảm của Đăm Săn.
- C. Hơ Nhị làm theo sự sắp đặt của Mtao Mxây để lừa Đăm Săn.
- D. Sự cổ vũ, tiếp sức và vai trò đồng hành của người phụ nữ/cộng đồng đối với người anh hùng.
Câu 10: Khi Mtao Mxây bị đánh bại và kêu gọi dân làng giúp đỡ, phản ứng của dân làng hắn cho thấy điều gì?
- A. Sự trung thành tuyệt đối và sẵn sàng bảo vệ tù trưởng.
- B. Họ không có sự gắn bó thực sự với Mtao Mxây, dễ dàng đi theo kẻ mạnh hơn.
- C. Họ sợ hãi sức mạnh của Đăm Săn nên không dám chống lại.
- D. Họ đã chờ đợi cơ hội để nổi dậy chống lại Mtao Mxây.
Câu 11: Sau khi chiến thắng Mtao Mxây, Đăm Săn đã kêu gọi dân làng Mtao Mxây đi theo mình. Hành động này thể hiện khát vọng gì của người Ê-đê xưa?
- A. Khát vọng làm giàu bằng cách chiếm đoạt tài sản của kẻ thù.
- B. Khát vọng báo thù và tiêu diệt hoàn toàn kẻ thù.
- C. Khát vọng về sự giàu mạnh, đông đúc của thị tộc, sự lớn mạnh của cộng đồng anh hùng.
- D. Khát vọng hòa bình, không còn chiến tranh giữa các thị tộc.
Câu 12: Cảnh dân làng Mtao Mxây đi theo Đăm Săn được miêu tả như thế nào để nhấn mạnh sự đông đảo và sức hút của người anh hùng?
- A. Họ đi theo từng nhóm nhỏ, rụt rè.
- B. Họ mang theo rất nhiều tài sản để cống nạp cho Đăm Săn.
- C. Họ bị Đăm Săn ép buộc phải đi theo.
- D. Họ kéo đến "đặc như ong", "đầy chặt bãi đồng", "chen nhau đi không ngớt".
Câu 13: Cảnh ăn mừng chiến thắng của Đăm Săn được miêu tả rất tưng bừng, náo nhiệt, với sự tham gia của cả cộng đồng và sự hòa quyện với thiên nhiên. Điều này phản ánh điều gì trong văn hóa sử thi?
- A. Sự kiện trọng đại của người anh hùng cũng là sự kiện trọng đại của cả cộng đồng, niềm vui của cá nhân gắn liền với niềm vui của thị tộc.
- B. Người Ê-đê rất thích các lễ hội và ăn mừng kéo dài.
- C. Đó chỉ là phong tục xã giao thông thường sau một cuộc chiến.
- D. Người anh hùng muốn khoe khoang chiến tích của mình với các thị tộc khác.
Câu 14: Hình ảnh Đăm Săn sau chiến thắng, ngồi trên võng lọng "tiếng chiêng vang dội", "như một vị thần", "tóc thả trên sàn", "mình khoác áo chiến", thể hiện điều gì?
- A. Sự mệt mỏi, kiệt sức sau cuộc chiến.
- B. Vẻ đẹp uy dũng, lẫm liệt, tư thế của người anh hùng chiến thắng được cộng đồng suy tôn.
- C. Thái độ kiêu căng, tự phụ của người chiến thắng.
- D. Sự giàu có về vật chất mà Đăm Săn đã đạt được.
Câu 15: Đoạn trích tập trung miêu tả hành động và lời nói của Đăm Săn. Điều này cho thấy góc nhìn và cách xây dựng nhân vật anh hùng trong sử thi Ê-đê như thế nào?
- A. Tập trung vào nội tâm phức tạp và những suy tư của nhân vật.
- B. Miêu tả chi tiết ngoại hình và trang phục để thể hiện thân phận.
- C. Chủ yếu khắc họa qua hành động chiến đấu, lời nói ngang tàng và sự tương tác với cộng đồng.
- D. Nhấn mạnh vào quá khứ và nguồn gốc xuất thân của người anh hùng.
Câu 16: So sánh tính cách và hành động của Đăm Săn và Mtao Mxây trong cuộc chiến, ta thấy rõ sự đối lập nào?
- A. Đăm Săn dũng mãnh, quang minh chính đại đối lập với Mtao Mxây yếu hèn, lén lút.
- B. Đăm Săn mưu mẹo, xảo quyệt đối lập với Mtao Mxây thật thà, chất phác.
- C. Đăm Săn được thần linh phù hộ đối lập với Mtao Mxây không được thần linh quan tâm.
- D. Đăm Săn chiến đấu vì cộng đồng đối lập với Mtao Mxây chiến đấu vì lợi ích cá nhân.
Câu 17: Chi tiết Đăm Săn không đâm Mtao Mxây khi hắn đang chạy trốn và thách hắn quay lại múa khiên thể hiện phẩm chất gì của người anh hùng?
- A. Sự chủ quan, coi thường kẻ địch.
- B. Lòng tự trọng, thượng võ, không muốn chiến thắng một cách hèn nhát.
- C. Sự do dự, thiếu quyết đoán.
- D. Muốn kéo dài cuộc chiến để thể hiện sức mạnh của mình.
Câu 18: Văn bản sử dụng nhiều lời thoại trực tiếp giữa các nhân vật (Đăm Săn và Mtao Mxây, Đăm Săn và Hơ Nhị). Đặc điểm này góp phần tạo nên không khí gì cho đoạn trích?
- A. Không khí bí ẩn, huyền ảo.
- B. Không khí trang nghiêm, cổ kính.
- C. Không khí kịch tính, sinh động, mang tính biểu diễn của loại hình tự sự dân gian.
- D. Không khí buồn bã, bi tráng.
Câu 19: Đoạn trích "Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây" có thể được coi là đỉnh điểm của xung đột, quyết định sự sống còn và vị thế của Đăm Săn cũng như cộng đồng của chàng. Phân tích nào sau đây về cấu trúc của sử thi là phù hợp?
- A. Đây là phần mở đầu, giới thiệu về người anh hùng.
- B. Đây là phần kết thúc, mô tả cuộc sống sau chiến tranh.
- C. Đây là một đoạn độc lập, không liên quan đến phần còn lại của sử thi.
- D. Đây là một trong những biến cố quan trọng, thể hiện quá trình trưởng thành và xây dựng cộng đồng của người anh hùng.
Câu 20: Hình ảnh "nhà Đăm Săn vang lên tiếng chiêng, tiếng cồng, tiếng cười nói" sau chiến thắng đối lập với hình ảnh nào trước đó để làm nổi bật sự thay đổi?
- A. Không khí căng thẳng, đối đầu trước cuộc chiến.
- B. Sự im lặng, vắng vẻ trong nhà Mtao Mxây.
- C. Tiếng khóc than của Hơ Nhị khi bị bắt cóc.
- D. Âm thanh của cuộc giao đấu giữa hai tù trưởng.
Câu 21: Việc tác giả dân gian miêu tả chi tiết cảnh ăn mừng chiến thắng, sự đông đảo của dân làng đi theo Đăm Săn cho thấy điều gì về tiêu chí đánh giá người anh hùng của cộng đồng Ê-đê?
- A. Người anh hùng phải là người giàu có nhất thị tộc.
- B. Người anh hùng phải là người có sức khỏe phi thường.
- C. Người anh hùng không chỉ giỏi chiến đấu mà còn phải có khả năng tập hợp, lãnh đạo cộng đồng, mang lại sự thịnh vượng cho thị tộc.
- D. Người anh hùng phải được thần linh lựa chọn và ban phép.
Câu 22: Đoạn trích "Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây" sử dụng nhiều từ ngữ, hình ảnh gợi liên tưởng đến thiên nhiên hùng vĩ của Tây Nguyên ("đồi tranh", "đồi lồ ô", "gió như bão", "gió như lốc", "núi rạn nứt"). Việc này có tác dụng gì?
- A. Làm nền cho câu chuyện, tạo bối cảnh chân thực.
- B. Góp phần tạo nên không khí sử thi, làm nổi bật tầm vóc phi thường, hòa hợp với vũ trụ của người anh hùng và sự kiện.
- C. Thể hiện sự khắc nghiệt của cuộc sống ở Tây Nguyên.
- D. Miêu tả vẻ đẹp thơ mộng của cảnh vật.
Câu 23: Phân tích cách Đăm Săn đối xử với Hơ Nhị sau khi giải cứu, ta thấy điều gì về mối quan hệ giữa người anh hùng và người phụ nữ trong sử thi?
- A. Hơ Nhị không chỉ là người vợ mà còn là biểu tượng cho danh dự, tài sản, sự gắn kết của cộng đồng, và được người anh hùng trân trọng.
- B. Người phụ nữ chỉ đóng vai trò thụ động, chờ đợi được giải cứu.
- C. Mối quan hệ vợ chồng mang tính sở hữu, phụ thuộc.
- D. Hơ Nhị là người có sức mạnh đặc biệt, giúp Đăm Săn chiến thắng.
Câu 24: Lời kêu gọi dân làng Mtao Mxây của Đăm Săn: "Hỡi dân làng Mtao Mxây, các ngươi đi với ta hay ở lại với Mtao Mxây?" thể hiện rõ nhất điều gì về vai trò của người anh hùng trong sử thi?
- A. Người anh hùng có quyền lực tuyệt đối, bắt buộc người khác phải tuân theo.
- B. Người anh hùng chỉ quan tâm đến lợi ích cá nhân.
- C. Người anh hùng là người tập hợp, lãnh đạo, đưa ra lựa chọn cho cộng đồng, thể hiện uy tín và sức mạnh thu phục lòng người.
- D. Người anh hùng dựa vào sức mạnh bạo lực để thống trị.
Câu 25: Chi tiết "Đăm Săn nằm trên võng, tiếng chiêng, tiếng cồng vang dội khắp núi rừng" trong cảnh ăn mừng chiến thắng mang ý nghĩa biểu tượng gì?
- A. Đăm Săn rất mệt mỏi nên cần nghỉ ngơi.
- B. Đăm Săn thể hiện sự lười biếng sau khi hoàn thành nhiệm vụ.
- C. Chiêng cồng là nhạc cụ yêu thích của Đăm Săn.
- D. Biểu tượng cho sự uy quyền, vinh quang và sự tôn vinh của cộng đồng dành cho người anh hùng chiến thắng.
Câu 26: Đoạn trích kết thúc bằng cảnh ăn mừng chiến thắng và sự lớn mạnh của cộng đồng Đăm Săn. Điều này phản ánh khát vọng gì của người Ê-đê?
- A. Khát vọng có được nhiều nô lệ và tài sản.
- B. Khát vọng về một cuộc sống ấm no, thịnh vượng, một cộng đồng đông đảo, hùng mạnh dưới sự lãnh đạo của người anh hùng tài giỏi.
- C. Khát vọng chinh phục tất cả các bộ tộc khác.
- D. Khát vọng sống tách biệt với thế giới bên ngoài.
Câu 27: Câu nói "Ta là Đăm Săn, tù trưởng muôn dân, anh hùng ca ngợi" được lặp đi lặp lại trong lời thách đấu của Đăm Săn nhằm mục đích gì?
- A. Thể hiện sự tự cao, kiêu ngạo của Đăm Săn.
- B. Nhắc nhở Mtao Mxây về thân phận thấp kém của hắn.
- C. Khẳng định bản lĩnh, vị thế và sức mạnh của người anh hùng trước kẻ thù, đồng thời thể hiện niềm tự hào của cộng đồng.
- D. Yêu cầu Mtao Mxây phải nhận ra Đăm Săn là ai.
Câu 28: Hình ảnh "đôi mắt long sòng sọc", "bắp chân to bằng cây xà ngang", "bắp đùi to bằng ống bễ", "sức ngang sức voi đực, hơi thở ầm ầm như sấm" khi miêu tả Đăm Săn múa khiên là biện pháp nghệ thuật gì? Phân tích tác dụng của nó.
- A. So sánh và phóng đại; tô đậm sức mạnh, tầm vóc phi thường của người anh hùng.
- B. Nhân hóa; làm cho Đăm Săn trở nên gần gũi, sống động.
- C. Ẩn dụ; thể hiện sự bí ẩn trong sức mạnh của Đăm Săn.
- D. Điệp ngữ; tạo nhịp điệu dồn dập cho cảnh chiến đấu.
Câu 29: Đoạn trích "Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây" mang đậm dấu ấn của văn hóa và đời sống người Ê-đê xưa. Yếu tố nào sau đây không thể hiện rõ điều đó?
- A. Chế độ mẫu hệ (thể hiện qua vai trò của Hơ Nhị).
- B. Tầm quan trọng của tù trưởng và sự giàu có (thể hiện qua số lượng tôi tớ, chiêng cồng).
- C. Quan niệm về danh dự, lòng dũng cảm, thượng võ.
- D. Kĩ thuật canh tác lúa nước trên đồng bằng.
Câu 30: Ý nghĩa bao trùm của chiến thắng Mtao Mxây đối với Đăm Săn và cộng đồng của chàng là gì?
- A. Chỉ đơn thuần là giành lại người vợ bị cướp.
- B. Khẳng định và nâng cao uy tín, sức mạnh, sự giàu có và vị thế của Đăm Săn, đồng thời củng cố và mở rộng cộng đồng thị tộc.
- C. Mở đầu cho một thời kỳ chiến tranh liên miên giữa các bộ tộc.
- D. Chứng minh rằng sức mạnh cá nhân có thể vượt qua mọi khó khăn.