Đề Trắc nghiệm Địa Lí 10 – Cánh diều – Bài 6: Ngoại lực và tác động của ngoại lực đến địa hình bề mặt Trái Đất

Câu 1: Nguồn năng lượng chủ yếu cung cấp cho các quá trình ngoại lực trên bề mặt Trái Đất có nguồn gốc từ đâu?

• A. Năng lượng từ sự phân rã vật chất phóng xạ trong lòng đất.
• B. Năng lượng địa nhiệt từ lớp manti trên.
• C. Năng lượng sinh ra từ chuyển động kiến tạo mảng.
• D. Bức xạ mặt trời chiếu xuống bề mặt Trái Đất.

Câu 2: Quá trình nào sau đây thuộc về ngoại lực?

• A. Nâng lên và hạ xuống của vỏ Trái Đất.
• B. Phong hóa đá và khoáng vật.
• C. Hoạt động động đất và núi lửa.
• D. Các vận động uốn nếp và đứt gãy.

Câu 3: Điểm khác biệt cơ bản trong tác động của ngoại lực so với nội lực đến địa hình bề mặt Trái Đất là gì?

• A. Ngoại lực có xu hướng san bằng, hạ thấp địa hình; nội lực có xu hướng làm địa hình gồ ghề, phân hóa.
• B. Ngoại lực tác động chủ yếu ở tầng sâu; nội lực tác động chủ yếu trên bề mặt.
• C. Ngoại lực làm biến dạng vỏ Trái Đất; nội lực chỉ phá hủy bề mặt.
• D. Ngoại lực tạo ra các dãy núi, vực sâu; nội lực tạo ra đồng bằng, thung lũng.

Câu 4: Quá trình phong hóa vật lí có đặc điểm nổi bật là gì?

• A. Làm thay đổi thành phần hóa học của đá và khoáng vật.
• B. Luôn cần sự tham gia của nước và các chất hòa tan.
• C. Làm đá và khoáng vật vỡ vụn nhưng không thay đổi thành phần hóa học.
• D. Chỉ xảy ra ở những vùng có nhiệt độ trung bình cao quanh năm.

Câu 5: Ở các miền khí hậu khô nóng, sự chênh lệch nhiệt độ ngày đêm lớn thường thúc đẩy quá trình phong hóa nào diễn ra mạnh mẽ nhất?

• A. Phong hóa vật lí.
• B. Phong hóa hóa học.
• C. Phong hóa sinh học.
• D. Quá trình bồi tụ.

Câu 6: Hiện tượng đá bị nứt vỡ do nước đóng băng trong khe nứt của đá nở thể tích là biểu hiện của quá trình phong hóa nào?

• A. Phong hóa vật lí.
• B. Phong hóa hóa học.
• C. Phong hóa sinh học.
• D. Quá trình mài mòn.

Câu 7: Quá trình phong hóa hóa học diễn ra mạnh mẽ nhất ở những khu vực có điều kiện khí hậu như thế nào?

• A. Khô hạn và lạnh giá quanh năm.
• B. Nóng ẩm, mưa nhiều, có nhiều nước và các chất hòa tan.
• C. Khô nóng, chênh lệch nhiệt độ ngày đêm lớn.
• D. Vùng núi cao, băng giá vĩnh cửu.

Câu 8: Sự hình thành các hang động đá vôi với thạch nhũ, măng đá là kết quả chủ yếu của quá trình phong hóa nào?

• A. Phong hóa vật lí.
• B. Phong hóa hóa học (đặc biệt là carbonat hóa).
• C. Phong hóa sinh học.
• D. Quá trình bóc mòn do gió.

Câu 9: Rễ cây phát triển trong các khe nứt của đá làm đá vỡ vụn là một ví dụ điển hình của quá trình phong hóa nào?

• A. Phong hóa vật lí.
• B. Phong hóa hóa học.
• C. Phong hóa sinh học.
• D. Quá trình vận chuyển.

Câu 10: Lớp vật liệu vụn bở, tơi xốp nằm trên bề mặt các khối đá gốc, được tạo ra bởi tác động của phong hóa, được gọi là gì?

• A. Lớp phủ thực vật.
• B. Vỏ địa hình.
• C. Tầng đất.
• D. Vỏ phong hóa.

Câu 11: Quá trình bóc mòn là gì?

• A. Là sự tích tụ vật liệu ở nơi trũng thấp.
• B. Là sự di chuyển vật liệu bị phong hóa khỏi vị trí ban đầu.
• C. Là sự phá hủy đá và khoáng vật tại chỗ.
• D. Là sự biến đổi thành phần hóa học của đá.

Câu 12: Dạng địa hình nào sau đây chủ yếu được tạo thành do quá trình bóc mòn của dòng chảy tạm thời?

• A. Các rãnh xói, khe xói trên sườn dốc.
• B. Đồng bằng châu thổ.
• C. Cồn cát ven biển.
• D. Thạch nhũ trong hang động.

Câu 13: Quá trình xâm thực do dòng chảy thường xuyên (sông, suối) có thể tạo ra những dạng địa hình đặc trưng nào ở miền núi?

• A. Nấm đá, hoang mạc đá.
• B. Hang động đá vôi.
• C. Thung lũng sông, hẻm vực.
• D. Bãi bồi ven sông.

Câu 14: Dạng địa hình "nấm đá" trong các hoang mạc là kết quả chủ yếu của quá trình bóc mòn do tác nhân nào?

• A. Nước chảy.
• B. Gió (thổi mòn và khoét mòn).
• C. Sóng biển.
• D. Băng hà.

Câu 15: Quá trình mài mòn do sóng biển tác động mạnh mẽ nhất ở khu vực nào của bờ biển?

• A. Phần chân vách đá ven biển chịu tác động trực tiếp của sóng.
• B. Các vũng, vịnh kín gió.
• C. Vùng nước sâu ngoài khơi.
• D. Các bãi triều ngập nước thường xuyên.

Câu 16: Dạng địa hình "hàm ếch sóng vỗ" ở các bờ biển đá là minh chứng cho quá trình ngoại lực nào?

• A. Bồi tụ do sóng biển.
• B. Phong hóa hóa học.
• C. Mài mòn do sóng biển.
• D. Xâm thực do dòng chảy tạm thời.

Câu 17: Phi-o (Fjord) là một dạng vịnh hẹp, sâu với vách dựng đứng, thường thấy ở các vùng vĩ độ cao. Đây là dạng địa hình được tạo thành chủ yếu do quá trình bóc mòn của tác nhân nào?

• A. Nước chảy.
• B. Gió.
• C. Sóng biển.
• D. Băng hà.

Câu 18: Quá trình vận chuyển vật liệu của ngoại lực có thể diễn ra dưới những hình thức nào?

• A. Lăn, nhảy cóc, lơ lửng, hòa tan.
• B. Uốn nếp, đứt gãy, nâng lên, hạ xuống.
• C. Nóng chảy, đông đặc, bay hơi, ngưng tụ.
• D. Phân rã, oxy hóa, carbonat hóa.

Câu 19: Yếu tố nào sau đây ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận chuyển vật liệu của dòng chảy?

• A. Thành phần hóa học của nước.
• B. Loại đá gốc trên đường đi.
• C. Tốc độ và lưu lượng của dòng chảy.
• D. Hoạt động kiến tạo của khu vực.

Câu 20: Quá trình bồi tụ là gì?

• A. Là sự phá hủy đá tại chỗ.
• B. Là sự di chuyển vật liệu từ nơi cao xuống nơi thấp.
• C. Là sự làm thay đổi thành phần hóa học của vật liệu.
• D. Là sự tích tụ vật liệu đã bị bóc mòn và vận chuyển đến.

Câu 21: Dạng địa hình nào sau đây chủ yếu được tạo thành do quá trình bồi tụ của dòng chảy thường xuyên?

• A. Các rãnh xói trên sườn dốc.
• B. Đồng bằng châu thổ sông.
• C. Vách biển dựng đứng.
• D. Nấm đá trong hoang mạc.

Câu 22: Cồn cát (đụn cát) là dạng địa hình bồi tụ đặc trưng của tác nhân ngoại lực nào?

• A. Gió.
• B. Nước chảy.
• C. Sóng biển.
• D. Băng hà.

Câu 23: Bãi biển, cồn cát ngầm ven biển là dạng địa hình được tạo thành chủ yếu do quá trình bồi tụ của tác nhân nào?

• A. Nước chảy.
• B. Gió.
• C. Sóng biển.
• D. Băng hà.

Câu 24: Nón phóng vật thường được hình thành ở đâu?

• A. Tại cửa sông đổ ra biển.
• B. Ở chân sườn dốc, nơi dòng chảy tạm thời mất sức vận chuyển.
• C. Trong các hang động đá vôi.
• D. Trên đỉnh các dãy núi cao.

Câu 25: Quá trình nào đóng vai trò quan trọng nhất trong việc san bằng và làm hạ thấp địa hình bề mặt Trái Đất theo thời gian?

• A. Tổng hợp tác động của phong hóa, bóc mòn, vận chuyển, bồi tụ.
• B. Chỉ riêng quá trình phong hóa.
• C. Chỉ riêng quá trình bồi tụ.
• D. Chỉ riêng tác động của con người.

Câu 26: Khu vực nào trên bề mặt Trái Đất thường có cường độ phong hóa và bóc mòn diễn ra mạnh mẽ nhất?

• A. Các vùng đồng bằng rộng lớn, bằng phẳng.
• B. Các khu rừng rậm nhiệt đới có lớp phủ thực vật dày đặc.
• C. Vùng biển sâu ngoài khơi xa.
• D. Các sườn núi dốc, khu vực bờ biển chịu tác động trực tiếp của sóng, vùng khí hậu khắc nghiệt.

Câu 27: Mối quan hệ giữa nội lực và ngoại lực trong việc hình thành địa hình là gì?

• A. Nội lực tạo ra sự gồ ghề, phân hóa địa hình; ngoại lực có xu hướng san bằng các bất đồng đó.
• B. Nội lực và ngoại lực luôn cùng chiều, hỗ trợ nhau tạo địa hình.
• C. Nội lực chỉ tác động lên lục địa; ngoại lực chỉ tác động lên đại dương.
• D. Ngoại lực tạo ra các dạng địa hình lớn; nội lực chỉ tạo ra các dạng địa hình nhỏ.

Câu 28: Tại sao lớp phủ thực vật lại có vai trò quan trọng trong việc hạn chế tác động của ngoại lực, đặc biệt là xói mòn?

• A. Thực vật làm tăng nhiệt độ bề mặt đất, thúc đẩy phong hóa hóa học.
• B. Rễ cây giữ đất, tán lá cản bớt lực của mưa và gió, giảm dòng chảy mặt.
• C. Thực vật chỉ có tác dụng hạn chế phong hóa sinh học.
• D. Lớp phủ thực vật làm tăng tốc độ bốc hơi nước, giảm lượng nước chảy tràn.

Câu 29: Dạng địa hình nào dưới đây là kết quả của quá trình bồi tụ chứ không phải bóc mòn hay phong hóa?

• A. Hẻm vực.
• B. Nấm đá.
• C. Vách biển.
• D. Bãi bồi.

Câu 30: Trong các tác nhân ngoại lực, tác nhân nào thường gây ra sự thay đổi địa hình mạnh mẽ và trên phạm vi rộng lớn nhất ở các vùng có khí hậu ẩm?

• A. Nước chảy (sông, suối, dòng chảy mặt).
• B. Gió.
• C. Sóng biển.
• D. Băng hà.

Câu 1: Nguồn năng lượng chủ yếu nào cung cấp cho các quá trình ngoại lực hoạt động trên bề mặt Trái Đất?

• A. Năng lượng từ sự phân rã vật chất phóng xạ bên trong Trái Đất.
• B. Năng lượng bức xạ Mặt Trời.
• C. Năng lượng từ các phản ứng hóa học trong lòng đất.
• D. Năng lượng địa nhiệt từ lớp vỏ Trái Đất.

Câu 2: Quá trình ngoại lực nào có vai trò phá hủy, làm vụn nát đá và khoáng vật trên bề mặt Trái Đất mà không làm dịch chuyển vật liệu đi nơi khác?

• A. Phong hóa.
• B. Bóc mòn.
• C. Vận chuyển.
• D. Bồi tụ.

Câu 3: Sự thay đổi nhiệt độ đột ngột giữa ngày và đêm ở các vùng hoang mạc khô hạn thường gây ra hiện tượng nứt vỡ, tách rời các khối đá. Đây là biểu hiện rõ rệt nhất của loại phong hóa nào?

• A. Phong hóa hóa học.
• B. Phong hóa sinh học.
• C. Phong hóa vật lí.
• D. Bóc mòn do nhiệt.

Câu 4: Quá trình phong hóa hóa học diễn ra mạnh mẽ nhất ở những khu vực có điều kiện khí hậu như thế nào?

• A. Lạnh giá, khô hạn quanh năm.
• B. Nóng, khô hạn quanh năm.
• C. Ôn hòa, mưa ít.
• D. Nóng ẩm, mưa nhiều.

Câu 5: Rễ cây phát triển len lỏi vào các khe nứt của đá, khi lớn lên tạo áp lực làm đá vỡ ra. Đây là ví dụ điển hình về quá trình ngoại lực nào?

• A. Bóc mòn do sinh vật.
• B. Phong hóa sinh học.
• C. Phong hóa vật lí.
• D. Vận chuyển do sinh vật.

Câu 6: Lớp vật liệu vụn bở, tơi xốp trên bề mặt các khối đá gốc, là sản phẩm trực tiếp của quá trình phong hóa, được gọi là gì?

• A. Vỏ phong hóa.
• B. Đất.
• C. Trầm tích.
• D. Đá mẹ.

Câu 7: Quá trình ngoại lực nào bao gồm sự cuốn đi, di chuyển vật liệu đã bị phong hóa hoặc bóc mòn từ nơi này đến nơi khác?

• A. Phong hóa.
• B. Bóc mòn.
• C. Vận chuyển.
• D. Bồi tụ.

Câu 8: Dạng địa hình nào sau đây chủ yếu được hình thành do quá trình bóc mòn (xói mòn, bào mòn) của dòng chảy thường xuyên?

• A. Đồng bằng châu thổ.
• B. Thung lũng sông.
• C. Cồn cát.
• D. Thạch nhũ trong hang động.

Câu 9: Quá trình ngoại lực nào dẫn đến sự tích tụ (lắng đọng) các vật liệu vụn bở khi năng lượng của tác nhân vận chuyển giảm đi?

• A. Phong hóa.
• B. Bóc mòn.
• C. Vận chuyển.
• D. Bồi tụ.

Câu 10: Đồng bằng châu thổ sông (ví dụ: Đồng bằng sông Cửu Long, Đồng bằng sông Hồng ở Việt Nam) được hình thành chủ yếu do quá trình ngoại lực nào?

• A. Bóc mòn do dòng chảy.
• B. Phong hóa hóa học.
• C. Bồi tụ do dòng chảy.
• D. Bóc mòn do sóng biển.

Câu 11: Sự hình thành các cồn cát, đụn cát ở vùng ven biển hoặc hoang mạc là kết quả chủ yếu của tác nhân ngoại lực nào?

• A. Gió.
• B. Nước chảy thường xuyên.
• C. Sóng biển.
• D. Băng hà.

Câu 12: Hang động karst với các măng đá (thạch nhũ mọc từ trần hang xuống) và măng đá (thạch nhũ mọc từ nền hang lên) là ví dụ điển hình về địa hình được tạo thành chủ yếu do quá trình nào?

• A. Bóc mòn do nước chảy ngầm.
• B. Phong hóa vật lí và bóc mòn.
• C. Vận chuyển vật liệu vụn.
• D. Phong hóa hóa học và bồi tụ hóa học.

Câu 13: Các vách biển dựng đứng, hàm ếch sóng vỗ, nền mài mòn là những dạng địa hình đặc trưng được tạo ra bởi tác nhân ngoại lực nào?

• A. Gió.
• B. Sóng biển.
• C. Thủy triều.
• D. Dòng chảy ven bờ.

Câu 14: Sự hình thành các thung lũng có dạng lòng máng (hình chữ U) ở miền núi cao là đặc điểm nhận dạng của quá trình bóc mòn do tác nhân nào?

• A. Nước chảy thường xuyên.
• B. Gió.
• C. Băng hà.
• D. Dòng chảy tạm thời.

Câu 15: Địa hình "nấm đá" (các khối đá có phần chân bị bào mòn hẹp lại so với phần đỉnh) ở các vùng khô hạn là kết quả điển hình của quá trình bóc mòn do tác nhân nào?

• A. Gió.
• B. Nước chảy tạm thời.
• C. Phong hóa vật lí.
• D. Sự kết hợp của nước và nhiệt độ.

Câu 16: Vai trò tổng quát và lâu dài của ngoại lực đối với địa hình bề mặt Trái Đất là gì?

• A. Làm gia tăng sự chênh lệch độ cao giữa các vùng.
• B. Chủ yếu tạo ra các dạng địa hình mới có cấu trúc phức tạp.
• C. Phá hủy, san bằng và hạ thấp địa hình.
• D. Gây ra động đất và núi lửa.

Câu 17: Quá trình nào sau đây thể hiện rõ nhất sự vận chuyển vật liệu từ nơi cao xuống nơi thấp dưới tác dụng của trọng lực, thường xảy ra đột ngột và trên quy mô lớn?

• A. Bồi tụ ở cửa sông.
• B. Thổi mòn do gió.
• C. Hòa tan đá vôi.
• D. Trượt lở đất đá.

Câu 18: Tại sao quá trình phong hóa vật lí lại diễn ra mạnh mẽ hơn phong hóa hóa học ở các vùng khí hậu lạnh?

• A. Vì nước ở thể rắn (băng) có khả năng hòa tan khoáng vật tốt hơn.
• B. Vì sự đóng băng của nước trong khe nứt đá tạo ra áp lực phá hủy lớn.
• C. Vì ở vùng lạnh có nhiều loại đá dễ bị phong hóa vật lí hơn.
• D. Vì sinh vật hoạt động mạnh mẽ hơn ở vùng lạnh, thúc đẩy phong hóa vật lí.

Câu 19: Nếu một dòng sông chảy qua vùng núi có độ dốc lớn, quá trình ngoại lực nào của dòng sông sẽ là chủ đạo?

• A. Bóc mòn và vận chuyển.
• B. Bồi tụ và phong hóa.
• C. Chỉ bồi tụ.
• D. Chỉ phong hóa.

Câu 20: Sự hình thành các nón phóng vật (các đống vật liệu vụn hình nón ở chân núi hoặc sườn dốc) là kết quả của quá trình ngoại lực nào?

• A. Bóc mòn do nước chảy thường xuyên.
• B. Phong hóa vật lí.
• C. Vận chuyển do gió.
• D. Bồi tụ do dòng chảy tạm thời.

Câu 21: Tại sao quá trình bồi tụ thường diễn ra mạnh mẽ ở vùng hạ lưu các con sông lớn?

• A. Vì ở hạ lưu, sông có nhiều vật liệu do phong hóa tại chỗ tạo ra.
• B. Vì ở hạ lưu, tốc độ dòng chảy giảm, năng lượng vận chuyển yếu đi.
• C. Vì ở hạ lưu, quá trình bóc mòn diễn ra mạnh hơn.
• D. Vì hạ lưu có nhiều hang động và thạch nhũ.

Câu 22: Hoạt động nào của con người có thể được xem là một tác nhân của ngoại lực, góp phần làm thay đổi địa hình bề mặt Trái Đất?

• A. Hoạt động núi lửa.
• B. Sự dịch chuyển của các mảng kiến tạo.
• C. Khai thác khoáng sản, san lấp mặt bằng.
• D. Quá trình hình thành mây và mưa.

Câu 23: Trong mối quan hệ giữa nội lực và ngoại lực, nội lực có xu hướng ___________, còn ngoại lực có xu hướng __________.

• A. Nâng cao, tạo sự gồ ghề / San bằng, hạ thấp.
• B. San bằng, hạ thấp / Nâng cao, tạo sự gồ ghề.
• C. Chỉ phá hủy / Chỉ xây dựng.
• D. Chỉ làm biến dạng đá / Chỉ vận chuyển vật liệu.

Câu 24: Tại sao quá trình phong hóa vật lí lại có vai trò quan trọng trong việc chuẩn bị vật liệu cho các quá trình bóc mòn và vận chuyển?

• A. Vì phong hóa vật lí làm thay đổi thành phần hóa học của đá.
• B. Vì phong hóa vật lí làm đá bị nứt vỡ thành các mảnh vụn, dễ bị cuốn trôi.
• C. Vì phong hóa vật lí chỉ xảy ra ở những nơi có dòng chảy mạnh.
• D. Vì phong hóa vật lí tạo ra các hang động và thạch nhũ.

Câu 25: Khi một dòng sông chảy từ vùng núi cao xuống đồng bằng, các quá trình ngoại lực của dòng sông thay đổi như thế nào?

• A. Quá trình bóc mòn giảm dần, quá trình bồi tụ tăng dần.
• B. Quá trình bồi tụ giảm dần, quá trình bóc mòn tăng dần.
• C. Cả bóc mòn và bồi tụ đều tăng lên.
• D. Cả bóc mòn và bồi tụ đều giảm đi.

Câu 26: Dạng địa hình nào sau đây KHÔNG phải là kết quả chủ yếu của quá trình bồi tụ?

• A. Cồn cát.
• B. Đồng bằng châu thổ.
• C. Bãi bồi ven sông.
• D. Thung lũng kiến tạo.

Câu 27: Điều kiện nào sau đây thường thúc đẩy quá trình phong hóa hóa học diễn ra mạnh mẽ hơn so với phong hóa vật lí trên cùng một loại đá?

• A. Biên độ nhiệt ngày đêm lớn và ít mưa.
• B. Khí hậu lạnh giá quanh năm.
• C. Môi trường nước và nhiệt độ cao.
• D. Sự đóng băng lặp đi lặp lại của nước trong khe nứt.

Câu 28: Quá trình bóc mòn và vận chuyển của băng hà có đặc điểm gì nổi bật so với nước chảy và gió?

• A. Chỉ vận chuyển được vật liệu rất nhỏ và nhẹ.
• B. Có khả năng bóc mòn và vận chuyển vật liệu với khối lượng rất lớn.
• C. Chỉ tác động lên bề mặt đá mà không làm thay đổi hình dạng địa hình lớn.
• D. Diễn ra rất nhanh và đột ngột.

Câu 29: Lớp vỏ phong hóa có vai trò quan trọng như thế nào đối với sự hình thành và phát triển của thổ nhưỡng (đất)?

• A. Làm tăng độ cứng và bền vững của đá gốc.
• B. Ngăn cản nước và không khí thấm xuống dưới.
• C. Cung cấp nguồn vật liệu khoáng cho quá trình hình thành đất.
• D. Chỉ là lớp bề mặt tạm thời, không có vai trò lâu dài.

Câu 30: So với nội lực, tác động của ngoại lực thường diễn ra với tốc độ như thế nào và có xu hướng gì đối với địa hình?

• A. Thường chậm hơn, có xu hướng san bằng địa hình.
• B. Thường nhanh hơn, có xu hướng làm tăng sự gồ ghề.
• C. Tốc độ tương đương, làm ổn định địa hình.
• D. Chỉ tác động cục bộ, không ảnh hưởng đến địa hình quy mô lớn.

Câu 1: Ngoại lực là những lực có nguồn gốc từ bên ngoài Trái Đất, chủ yếu là năng lượng bức xạ mặt trời, cùng với trọng lực. Tác động của ngoại lực có xu hướng chung là gì trên bề mặt địa hình?

• A. Làm nâng cao và uốn nếp địa hình.
• B. Tạo ra các đứt gãy và sụt lún bề mặt.
• C. Làm biến đổi cấu trúc sâu bên trong vỏ Trái Đất.
• D. Phá hủy, san bằng và hạ thấp địa hình.

Câu 2: Quá trình phong hóa (weathering) là giai đoạn đầu tiên của ngoại lực tác động lên đá và khoáng vật. Bản chất của quá trình phong hóa là gì?

• A. Phá hủy đá và khoáng vật tại chỗ dưới tác động của môi trường.
• B. Di chuyển vật liệu đá từ nơi cao xuống nơi thấp.
• C. Tích tụ vật liệu đá vụn ở các vùng trũng.
• D. Làm biến dạng vỏ Trái Đất bằng lực nén ép.

Câu 3: Tại các khu vực có sự chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm rất lớn (ví dụ: sa mạc), loại hình phong hóa nào thường diễn ra mạnh mẽ nhất, dẫn đến đá bị nứt vỡ thành các mảnh vụn mà không làm thay đổi thành phần hóa học?

• A. Phong hóa vật lí.
• B. Phong hóa hóa học.
• C. Phong hóa sinh học.
• D. Phong hóa kết hợp (vật lí và hóa học).

Câu 4: Quá trình nào sau đây chủ yếu làm thay đổi thành phần hóa học của đá và khoáng vật, thường diễn ra mạnh ở những nơi có khí hậu nóng ẩm và nhiều nước?

• A. Phong hóa vật lí.
• B. Phong hóa hóa học.
• C. Phong hóa sinh học.
• D. Quá trình bóc mòn.

Câu 5: Rễ cây mọc xuyên qua các khe nứt của đá, tiết ra axit làm đá bị phá hủy hoặc bản thân rễ cây phát triển gây áp lực làm nứt đá. Đây là ví dụ điển hình về loại hình phong hóa nào?

• A. Phong hóa vật lí.
• B. Phong hóa hóa học.
• C. Phong hóa sinh học.
• D. Quá trình bồi tụ.

Câu 6: Lớp vỏ phong hóa (regolith) là sản phẩm cuối cùng của quá trình phong hóa. Lớp vỏ phong hóa có đặc điểm gì?

• A. Là lớp đá gốc cứng chắc, chưa bị biến đổi.
• B. Chỉ bao gồm các khoáng vật nguyên vẹn ban đầu.
• C. Là lớp vật liệu được vận chuyển từ nơi khác đến.
• D. Là lớp vật liệu vụn bở, kém bền vững, nằm trên đá gốc.

Câu 7: Quá trình bóc mòn (erosion) là sự tiếp nối của phong hóa. Bản chất của quá trình bóc mòn là gì?

• A. Làm nứt vỡ đá tại chỗ.
• B. Biến đổi thành phần hóa học của đá.
• C. Di chuyển vật liệu đá vụn ra khỏi vị trí ban đầu.
• D. Tích tụ vật liệu ở vùng trũng.

Câu 8: Dạng địa hình nào sau đây được tạo ra chủ yếu do quá trình bóc mòn của dòng chảy tạm thời (ví dụ: nước mưa chảy trên sườn dốc không có thực vật che phủ)?

• A. Đồng bằng châu thổ.
• B. Các rãnh xói, khe xói.
• C. Cồn cát.
• D. Thạch nhũ trong hang động.

Câu 9: Quá trình mài mòn do sóng biển thường tạo ra các dạng địa hình đặc trưng ở vùng ven biển. Dạng địa hình nào sau đây là kết quả chủ yếu của quá trình mài mòn này?

• A. Đầm phá ven biển.
• B. Các bãi bồi cửa sông.
• C. Hàm ếch sóng vỗ, vách biển.
• D. Các bãi cát ngầm.

Câu 10: Gió là một tác nhân bóc mòn và vận chuyển quan trọng, đặc biệt ở các vùng khô hạn hoặc ven biển. Dạng địa hình nào dưới đây chủ yếu do gió bóc mòn và vận chuyển tạo thành?

• A. Nấm đá, cồn cát.
• B. Thung lũng hình U.
• C. Đồng bằng băng tích.
• D. Hang động karst.

Câu 11: Băng hà, đặc biệt là băng hà lục địa và băng hà thung lũng, có khả năng bóc mòn và vận chuyển vật liệu rất lớn. Dạng địa hình nào sau đây là kết quả đặc trưng của quá trình bóc mòn do băng hà?

• A. Đồng bằng phù sa.
• B. Thung lũng hình U.
• C. Đồi sót.
• D. Hẻm vực.

Câu 12: Quá trình vận chuyển (transportation) là giai đoạn đưa vật liệu đã bị phong hóa, bóc mòn đi nơi khác. Khả năng vận chuyển của các tác nhân ngoại lực phụ thuộc vào yếu tố nào là chủ yếu?

• A. Thành phần hóa học của vật liệu.
• B. Màu sắc của vật liệu.
• C. Độ cao tuyệt đối của địa hình.
• D. Tốc độ và sức mạnh của tác nhân vận chuyển.

Câu 13: Quá trình bồi tụ (deposition) là sự kết thúc của quá trình vận chuyển. Bồi tụ xảy ra khi nào?

• A. Khi sức vận chuyển của tác nhân ngoại lực giảm.
• B. Khi nhiệt độ môi trường tăng cao.
• C. Khi độ dốc địa hình tăng lên.
• D. Khi lượng mưa tăng đột ngột.

Câu 14: Đồng bằng châu thổ sông (delta) là dạng địa hình bồi tụ rất phổ biến và quan trọng. Đồng bằng châu thổ được hình thành chủ yếu do quá trình nào?

• A. Bóc mòn do gió.
• B. Phong hóa hóa học.
• C. Mài mòn do sóng biển.
• D. Bồi tụ của dòng chảy sông.

Câu 15: Thạch nhũ, măng đá trong các hang động đá vôi là dạng địa hình bồi tụ đặc trưng. Chúng được hình thành chủ yếu do quá trình nào?

• A. Bóc mòn do dòng chảy ngầm.
• B. Bồi tụ do kết tủa hóa học.
• C. Phong hóa vật lí do nhiệt độ.
• D. Vận chuyển vật liệu vụn từ trên xuống.

Câu 16: Phân tích tác động của ngoại lực trong một khu vực có địa hình đồi núi dốc, lượng mưa lớn và thảm thực vật bị suy thoái. Quá trình ngoại lực nào có khả năng diễn ra mạnh mẽ nhất và gây hậu quả nghiêm trọng về xói mòn đất?

• A. Bóc mòn do dòng chảy mặt.
• B. Phong hóa hóa học.
• C. Bồi tụ do gió.
• D. Mài mòn do sóng biển.

Câu 17: So sánh tác động của phong hóa vật lí và phong hóa hóa học. Điểm khác biệt cơ bản nhất giữa hai quá trình này là gì?

• A. Tác nhân gây phong hóa (nhiệt độ/nước).
• B. Tốc độ diễn ra của quá trình.
• C. Sự thay đổi thành phần hóa học của đá.
• D. Loại đá bị phong hóa (đá cứng/đá mềm).

Câu 18: Quan sát một thung lũng có mặt cắt ngang hình chữ U, đáy rộng, sườn dốc đứng và các khối đá mài nhẵn. Dạng địa hình này là bằng chứng rõ ràng nhất cho tác động của tác nhân ngoại lực nào trong quá khứ?

• A. Dòng chảy sông.
• B. Gió.
• C. Sóng biển.
• D. Băng hà.

Câu 19: Tại sao quá trình phong hóa hóa học lại diễn ra mạnh mẽ hơn ở các vùng khí hậu nóng ẩm so với vùng khí hậu khô lạnh?

• A. Vì nước và nhiệt độ cao thúc đẩy các phản ứng hóa học.
• B. Vì sự chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm lớn.
• C. Vì có nhiều thực vật phát triển mạnh.
• D. Vì gió mạnh gây bóc mòn bề mặt đá.

Câu 20: Một con sông chảy qua vùng núi, mang theo nhiều vật liệu vụn như sỏi, cát, bùn. Khi dòng sông đổ ra biển hoặc hồ lớn, tốc độ dòng chảy giảm mạnh. Hiện tượng địa lí nào sau đây sẽ xảy ra chủ yếu tại khu vực cửa sông này?

• A. Phong hóa vật lí diễn ra mạnh.
• B. Bóc mòn đáy sông tăng lên.
• C. Bồi tụ vật liệu tạo thành đồng bằng châu thổ.
• D. Hình thành các hàm ếch do sóng biển.

Câu 21: Xét mối quan hệ giữa nội lực và ngoại lực. Phát biểu nào sau đây mô tả đúng nhất sự tương tác giữa hai lực này trong việc hình thành địa hình bề mặt Trái Đất?

• A. Nội lực và ngoại lực luôn hỗ trợ nhau để tạo ra địa hình phức tạp.
• B. Nội lực chỉ tạo ra địa hình, ngoại lực chỉ phá hủy địa hình.
• C. Ngoại lực là nguyên nhân chính tạo ra các dãy núi và vực sâu.
• D. Nội lực tạo sự gồ ghề, ngoại lực san bằng, hai lực đối kháng nhưng cùng định hình địa hình.

Câu 22: Hang động karst (hang động trong đá vôi) là dạng địa hình đặc trưng của quá trình ngoại lực. Sự hình thành của hang động karst chủ yếu liên quan đến loại hình phong hóa nào?

• A. Phong hóa vật lí.
• B. Phong hóa hóa học.
• C. Phong hóa sinh học.
• D. Bóc mòn do gió.

Câu 23: Tại sao các quá trình ngoại lực như phong hóa, bóc mòn, vận chuyển và bồi tụ lại diễn ra mạnh mẽ nhất ở bề mặt Trái Đất?

• A. Vì nội lực chỉ tác động ở sâu bên trong Trái Đất.
• B. Vì vật liệu đá ở bề mặt mềm yếu hơn.
• C. Vì đây là nơi tiếp xúc trực tiếp và mạnh mẽ nhất với các tác nhân khí hậu, thủy văn, sinh vật.
• D. Vì trọng lực chỉ có tác dụng ở bề mặt.

Câu 24: Quá trình bóc mòn do dòng chảy sông có thể tạo ra nhiều dạng địa hình khác nhau tùy thuộc vào giai đoạn phát triển của sông và đặc điểm địa chất. Ở vùng thượng nguồn, tác động bóc mòn chủ yếu theo chiều nào?

• A. Theo chiều thẳng đứng (bóc mòn đáy).
• B. Theo chiều ngang (mở rộng thung lũng).
• C. Chủ yếu là bồi tụ vật liệu.
• D. Không có tác động bóc mòn đáng kể.

Câu 25: Một khu vực ven biển có nhiều cồn cát di động, hình dạng thay đổi theo mùa gió. Dạng địa hình này là minh chứng cho sự kết hợp của những quá trình ngoại lực nào?

• A. Phong hóa hóa học và bồi tụ do nước.
• B. Bóc mòn, vận chuyển và bồi tụ do gió.
• C. Mài mòn do sóng biển và phong hóa vật lí.
• D. Bồi tụ do dòng chảy sông và phong hóa sinh học.

Câu 26: Trong quá trình vận chuyển của dòng chảy sông, vật liệu có kích thước lớn như sỏi, đá cuội thường được di chuyển theo hình thức nào là chủ yếu?

• A. Lăn hoặc nhảy cóc dọc theo đáy sông.
• B. Lơ lửng trong nước.
• C. Hòa tan trong nước.
• D. Chỉ di chuyển khi có lũ lớn.

Câu 27: Một thung lũng sông ở vùng hạ lưu thường có đặc điểm gì khác biệt so với thung lũng ở thượng nguồn, chủ yếu do tác động của ngoại lực?

• A. Sườn dốc đứng và đáy hẹp.
• B. Chủ yếu là quá trình bóc mòn đáy.
• C. Ít vật liệu bồi tụ.
• D. Đáy rộng, bằng phẳng và có nhiều bãi bồi.

Câu 28: Tại sao ở các vùng núi cao, hiểm trở, quá trình phong hóa vật lí do băng tuyết lại có vai trò quan trọng trong việc phá hủy đá?

• A. Băng tuyết làm tăng tốc độ phản ứng hóa học.
• B. Nước đóng băng trong khe nứt đá nở ra gây áp lực phá hủy đá.
• C. Băng tuyết chứa nhiều axit hòa tan đá.
• D. Trọng lượng của băng tuyết đè nén làm đá vỡ vụn.

Câu 29: Con người là một tác nhân ngoại lực có tác động mạnh mẽ và nhanh chóng đến địa hình. Hoạt động nào của con người sau đây chủ yếu làm tăng cường quá trình bóc mòn đất?

• A. Xây dựng đập thủy điện.
• B. Trồng rừng phòng hộ.
• C. Phá rừng làm nương rẫy trên sườn dốc.
• D. Xây dựng các công trình chống sạt lở.

Câu 30: Khối vật liệu vụn bở nằm ở chân sườn dốc, được tích tụ từ quá trình phong hóa và vận chuyển xuống bởi trọng lực hoặc dòng chảy tạm thời. Dạng địa hình bồi tụ này được gọi là gì?

• A. Nón phóng vật.
• B. Đồng bằng châu thổ.
• C. Cồn cát.
• D. Thạch nhũ.

Câu 1: Nguồn năng lượng chủ yếu nào cung cấp cho các quá trình ngoại lực hoạt động trên bề mặt Trái Đất?

• A. Bức xạ Mặt Trời.
• B. Năng lượng từ sự phân rã các chất phóng xạ bên trong Trái Đất.
• C. Năng lượng từ các phản ứng hóa học trong lòng đất.
• D. Năng lượng địa nhiệt từ tâm Trái Đất.

Câu 2: Quá trình nào sau đây KHÔNG thuộc phạm vi tác động trực tiếp của ngoại lực?

• A. Phong hóa.
• B. Bóc mòn.
• C. Vận chuyển.
• D. Uốn nếp.

Câu 3: Tại một vùng sa mạc có sự chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm rất lớn. Loại hình phong hóa nào có xu hướng diễn ra mạnh mẽ nhất tại đây, gây nứt vỡ đá mà ít làm thay đổi thành phần hóa học của chúng?

• A. Phong hóa vật lí.
• B. Phong hóa hóa học.
• C. Phong hóa sinh học.
• D. Bóc mòn do gió.

Câu 4: Sự hình thành các hang động đá vôi với thạch nhũ và măng đá lộng lẫy là minh chứng rõ nét cho tác động của loại hình phong hóa nào?

• A. Phong hóa vật lí.
• B. Phong hóa hóa học.
• C. Phong hóa sinh học.
• D. Bóc mòn do nước chảy.

Câu 5: Rễ cây phát triển len lỏi vào các khe nứt của đá, khi lớn lên làm cho vết nứt rộng ra và đá bị phá vỡ. Đây là ví dụ về tác động của loại hình phong hóa nào?

• A. Phong hóa vật lí.
• B. Phong hóa hóa học.
• C. Phong hóa sinh học.
• D. Bóc mòn.

Câu 6: Tại sao cường độ phong hóa thường diễn ra mạnh mẽ nhất ở những vùng có khí hậu xích đạo nóng ẩm hoặc ôn đới hải dương?

• A. Vì có sự kết hợp của nhiệt độ cao và lượng mưa lớn, thúc đẩy cả phong hóa vật lí và hóa học.
• B. Vì sự chênh lệch nhiệt độ ngày đêm rất lớn.
• C. Vì có ít thảm thực vật che phủ bề mặt đất đá.
• D. Vì địa hình ở đó thường bằng phẳng.

Câu 7: Quá trình bóc mòn (xâm thực) là gì?

• A. Là quá trình làm nứt vỡ đá thành các mảnh vụn.
• B. Là quá trình di chuyển vật liệu từ nơi bị phá hủy đi nơi khác.
• C. Là quá trình tích tụ vật liệu tại một địa điểm.
• D. Là quá trình làm thay đổi thành phần hóa học của đá.

Câu 8: Dạng địa hình nào sau đây là kết quả điển hình của quá trình bóc mòn do dòng chảy thường xuyên (sông, suối) ở vùng núi?

• A. Đồng bằng châu thổ.
• B. Đụn cát.
• C. Thung lũng sông hình chữ V.
• D. Bãi biển.

Câu 9: Tại các khu vực khô hạn, gió mang theo cát và bụi làm bào mòn bề mặt đá, tạo nên những cột đá có phần chân bị thu hẹp lại trông giống cây nấm. Dạng địa hình này được gọi là gì và do tác nhân nào tạo nên?

• A. Nấm đá, do bóc mòn của gió.
• B. Thạch nhũ, do bồi tụ hóa học.
• C. Hàm ếch sóng vỗ, do bóc mòn của sóng biển.
• D. Nón phóng vật, do bồi tụ của dòng chảy tạm thời.

Câu 10: Các thung lũng rộng, lòng máng, vách dốc đứng (hình chữ U) ở vùng núi cao hoặc vĩ độ cao là kết quả của quá trình bóc mòn mạnh mẽ của tác nhân nào?

• A. Nước chảy thường xuyên.
• B. Gió.
• C. Sóng biển.
• D. Băng hà.

Câu 11: Dưới chân các vách đá dựng đứng ven biển, sóng biển liên tục vỗ vào làm khoét sâu và tạo thành những hốc lõm. Dạng địa hình này được gọi là gì?

• A. Đồng bằng bãi triều.
• B. Hàm ếch sóng vỗ.
• C. Cồn cát ngầm.
• D. Vịnh hẹp (phi-o).

Câu 12: Quá trình vận chuyển trong ngoại lực là gì?

• A. Là quá trình phá hủy đá và khoáng vật tại chỗ.
• B. Là quá trình làm thay đổi hình dạng bề mặt Trái Đất do lực từ bên trong.
• C. Là quá trình di chuyển các vật liệu vụn bở do bóc mòn hoặc phong hóa tạo ra.
• D. Là quá trình tích tụ vật liệu ở nơi có địa hình thấp.

Câu 13: Trong quá trình vận chuyển của dòng chảy, các hạt vật liệu có kích thước nhỏ, nhẹ như bùn, sét thường được mang đi xa nhất và lơ lửng trong dòng nước. Hình thức vận chuyển này gọi là gì?

• A. Vận chuyển bằng lơ lửng (suspension).
• B. Vận chuyển bằng cách lăn (traction).
• C. Vận chuyển bằng cách nhảy cóc (saltation).
• D. Vận chuyển bằng hòa tan (solution).

Câu 14: Khi tốc độ của các tác nhân ngoại lực (nước chảy, gió, băng, sóng) giảm đi, khả năng mang vác vật liệu của chúng cũng giảm theo, dẫn đến việc các vật liệu được tích tụ lại. Quá trình này gọi là gì?

• A. Phong hóa.
• B. Bóc mòn.
• C. Vận chuyển.
• D. Bồi tụ.

Câu 15: Ở chân núi, nơi các khe suối hoặc dòng chảy tạm thời từ sườn dốc đổ ra vùng đồng bằng, vật liệu thô (sỏi, đá cuội) thường được bồi tụ thành dạng địa hình hình quạt. Dạng địa hình này là gì?

• A. Đồng bằng châu thổ.
• B. Bãi bồi.
• C. Nón phóng vật.
• D. Thung lũng sông.

Câu 16: Các đụn cát hình lưỡi liềm di chuyển chậm chạp trên sa mạc là dạng địa hình bồi tụ điển hình được hình thành bởi tác nhân nào?

• A. Nước chảy.
• B. Gió.
• C. Băng hà.
• D. Sóng biển.

Câu 17: Khi băng hà tan chảy, lượng lớn vật liệu (cát, sỏi, đá) được dòng nước băng tan vận chuyển và lắng đọng ở phía trước hoặc hai bên rìa băng hà. Dạng địa hình bồi tụ này được gọi là gì?

• A. Đồng bằng băng thủy.
• B. Cao nguyên băng tích.
• C. Thung lũng chữ U.
• D. Vịnh hẹp (phi-o).

Câu 18: Dạng địa hình nào sau đây ở vùng ven biển chủ yếu được hình thành do quá trình bồi tụ của sóng biển và dòng chảy ven bờ?

• A. Vách biển.
• B. Hàm ếch sóng vỗ.
• C. Nền mài mòn.
• D. Bãi biển.

Câu 19: Tại sao các vật liệu vụn bở do phong hóa tạo ra lại có ý nghĩa quan trọng đối với các quá trình bóc mòn, vận chuyển và bồi tụ?

• A. Vì chúng làm tăng cường độ của nội lực.
• B. Vì chúng là nguồn vật liệu để các quá trình bóc mòn, vận chuyển và bồi tụ tác động.
• C. Vì chúng giúp cố định địa hình, chống lại sự phá hủy của ngoại lực.
• D. Vì chúng chỉ có ý nghĩa trong việc hình thành đất.

Câu 20: Xu hướng tác động chung của ngoại lực đến địa hình bề mặt Trái Đất là gì?

• A. Nâng cao địa hình và tạo ra các dãy núi.
• B. Gây ra các hiện tượng động đất và núi lửa.
• C. San bằng, hạ thấp và làm biến đổi các dạng địa hình.
• D. Chỉ tác động ở những vùng có khí hậu khắc nghiệt.

Câu 21: Mối quan hệ giữa nội lực và ngoại lực trong việc hình thành địa hình bề mặt Trái Đất được thể hiện như thế nào?

• A. Nội lực và ngoại lực luôn tác động cùng chiều, cùng làm nâng cao hoặc hạ thấp địa hình.
• B. Nội lực chỉ đóng vai trò phá hủy, còn ngoại lực chỉ đóng vai trò xây dựng.
• C. Ngoại lực chỉ tác động sau khi nội lực đã ngừng hoạt động.
• D. Nội lực có xu hướng tạo ra sự gồ ghề, còn ngoại lực có xu hướng san bằng bề mặt Trái Đất.

Câu 22: Quá trình phong hóa, bóc mòn, vận chuyển và bồi tụ diễn ra theo một trình tự nhất định. Hãy sắp xếp đúng trình tự các quá trình này trong chuỗi tác động của ngoại lực.

• A. Phong hóa -> Bóc mòn -> Vận chuyển -> Bồi tụ.
• B. Bóc mòn -> Phong hóa -> Vận chuyển -> Bồi tụ.
• C. Vận chuyển -> Bóc mòn -> Phong hóa -> Bồi tụ.
• D. Bồi tụ -> Vận chuyển -> Bóc mòn -> Phong hóa.

Câu 23: Con người được xem là một tác nhân của ngoại lực. Hoạt động nào sau đây của con người có thể làm tăng đáng kể quá trình bóc mòn đất?

• A. Xây dựng các công trình thủy điện lớn.
• B. Phá rừng và khai thác khoáng sản không hợp lí.
• C. Áp dụng các biện pháp canh tác bền vững như trồng cây theo đường đồng mức.
• D. Xây dựng các đê chắn sóng ven biển.

Câu 24: Sự khác biệt cơ bản giữa phong hóa vật lí và phong hóa hóa học là gì?

• A. Phong hóa vật lí diễn ra ở vùng khô nóng, còn phong hóa hóa học diễn ra ở vùng ẩm ướt.
• B. Phong hóa vật lí do nhiệt độ, phong hóa hóa học do nước.
• C. Phong hóa vật lí làm thay đổi kích thước đá, phong hóa hóa học làm thay đổi thành phần hóa học của đá.
• D. Phong hóa vật lí tạo ra vật liệu thô, phong hóa hóa học tạo ra vật liệu mịn.

Câu 25: Tại sao quá trình bồi tụ thường diễn ra mạnh mẽ ở những nơi có địa hình trũng thấp như đáy thung lũng, lòng hồ, hoặc thềm lục địa?

• A. Vì ở đó, tốc độ của các tác nhân vận chuyển (nước, gió, sóng) giảm, làm vật liệu lắng đọng.
• B. Vì ở đó, cường độ phong hóa diễn ra mạnh nhất.
• C. Vì ở đó, quá trình bóc mòn diễn ra mạnh nhất.
• D. Vì ở đó, nội lực có xu hướng hạ thấp địa hình.

Câu 26: Một con sông chảy qua vùng đồng bằng rộng lớn, hàng năm nước sông tràn bờ mang theo phù sa bồi đắp cho hai bên bờ và vùng trũng. Dạng địa hình được hình thành chủ yếu từ quá trình này là gì?

• A. Nón phóng vật.
• B. Bãi bồi và đồng bằng châu thổ.
• C. Hàm ếch.
• D. Nấm đá.

Câu 27: Các rãnh xói, khe rãnh trên sườn đồi sau những trận mưa lớn là kết quả trực tiếp của quá trình nào?

• A. Bóc mòn do dòng chảy tạm thời.
• B. Phong hóa hóa học.
• C. Bồi tụ do dòng chảy.
• D. Phong hóa vật lí.

Câu 28: Nhận định nào sau đây về tác động của ngoại lực là ĐÚNG?

• A. Ngoại lực chỉ có tác động phá hủy địa hình.
• B. Ngoại lực luôn làm cho địa hình trở nên gồ ghề hơn.
• C. Các dạng địa hình do ngoại lực tạo ra luôn ổn định và không thay đổi theo thời gian.
• D. Ngoại lực vừa có tác động phá hủy (bóc mòn) vừa có tác động xây dựng (bồi tụ) địa hình.

Câu 29: Để giảm thiểu tác động tiêu cực của quá trình bóc mòn đất trên sườn dốc do dòng chảy mặt gây ra, biện pháp canh tác nào sau đây được xem là hiệu quả?

• A. Cày xới đất theo hướng thẳng xuống sườn dốc.
• B. Loại bỏ hoàn toàn lớp phủ thực vật trên sườn dốc.
• C. Trồng cây hoặc canh tác theo đường đồng mức.
• D. Tăng cường tưới tiêu nước theo luống dốc.

Câu 30: Quan sát một khu vực có các dạng địa hình như: thung lũng sông hình chữ V ở thượng nguồn, bãi bồi ở trung nguồn và đồng bằng châu thổ ở hạ nguồn. Hãy cho biết quá trình ngoại lực nào đóng vai trò chủ đạo trong việc hình thành dạng địa hình bãi bồi ở trung nguồn sông?

• A. Bóc mòn mạnh mẽ do dòng chảy xiết.
• B. Phong hóa vật lí do sự thay đổi nhiệt độ.
• C. Bóc mòn do gió.
• D. Bồi tụ vật liệu mịn do dòng chảy sông.

Câu 1: Một tảng đá lớn ở vùng núi cao, ban ngày nhiệt độ tăng khiến đá giãn nở, ban đêm nhiệt độ giảm mạnh khiến đá co lại. Quá trình này lặp đi lặp lại nhiều lần dẫn đến đá bị nứt vỡ thành các mảnh nhỏ hơn. Hiện tượng này chủ yếu thuộc loại phong hóa nào?

• A. Phong hóa vật lí
• B. Phong hóa hóa học
• C. Phong hóa sinh học
• D. Bóc mòn

Câu 2: Tại sao quá trình phong hóa hóa học thường diễn ra mạnh mẽ hơn ở những vùng có khí hậu nóng ẩm?

• A. Vì nhiệt độ cao gây nứt vỡ đá nhanh hơn.
• B. Vì sự chênh lệch nhiệt độ ngày đêm lớn.
• C. Vì nước và nhiệt độ cao là điều kiện thuận lợi cho các phản ứng hóa học.
• D. Vì hoạt động của sinh vật mạnh mẽ hơn.

Câu 3: Quá trình nào sau đây đóng vai trò chủ yếu trong việc làm thay đổi màu sắc và thành phần khoáng vật của các loại đá, tạo ra lớp vỏ phong hóa?

• A. Phong hóa vật lí
• B. Phong hóa hóa học
• C. Phong hóa sinh học
• D. Vận chuyển

Câu 4: Rễ cây phát triển len lỏi vào các khe nứt trên đá, khi rễ lớn lên tạo áp lực làm khe nứt rộng ra và đá vỡ vụn. Đây là ví dụ điển hình của loại phong hóa nào?

• A. Phong hóa vật lí
• B. Phong hóa hóa học
• C. Phong hóa sinh học
• D. Bóc mòn

Câu 5: Quá trình bóc mòn khác biệt cơ bản với phong hóa ở điểm nào?

• A. Phong hóa chỉ làm thay đổi thành phần hóa học của đá, còn bóc mòn thì không.
• B. Bóc mòn chỉ xảy ra ở vùng núi cao, còn phong hóa xảy ra ở mọi nơi.
• C. Phong hóa làm di chuyển vật liệu, còn bóc mòn thì không.
• D. Bóc mòn là quá trình di chuyển vật liệu đã bị phong hóa hoặc phá hủy đi nơi khác, còn phong hóa chỉ là quá trình phá hủy tại chỗ.

Câu 6: Ở các vùng hoang mạc, dạng địa hình nào sau đây thường được tạo thành do quá trình bóc mòn mạnh mẽ của gió?

• A. Nấm đá, rãnh thổi mòn
• B. Bãi bồi, đồng bằng châu thổ
• C. Thạch nhũ, măng đá
• D. Vách biển, hàm ếch sóng vỗ

Câu 7: Khi dòng chảy của sông mang theo phù sa, cát, sỏi từ thượng nguồn xuống hạ lưu, đó là biểu hiện của quá trình nào?

• A. Phong hóa
• B. Bóc mòn
• C. Vận chuyển
• D. Bồi tụ

Câu 8: Quá trình bồi tụ có xu hướng tạo nên các dạng địa hình thấp trũng hoặc bằng phẳng. Điều này thể hiện vai trò gì của ngoại lực đối với địa hình?

• A. Làm địa hình cao lên.
• B. San bằng, hạ thấp địa hình.
• C. Làm địa hình trở nên gồ ghề, phức tạp.
• D. Chỉ tác động lên địa hình bờ biển.

Câu 9: Đồng bằng châu thổ sông Hồng được hình thành chủ yếu là do quá trình nào của ngoại lực?

• A. Phong hóa mạnh mẽ của nước mưa.
• B. Bóc mòn do dòng chảy siết ở hạ lưu.
• C. Vận chuyển vật liệu ra biển.
• D. Bồi tụ vật liệu phù sa do dòng chảy sông mang đến.

Câu 10: Nguồn năng lượng chủ yếu cung cấp cho các quá trình ngoại lực hoạt động trên bề mặt Trái Đất đến từ đâu?

• A. Bức xạ mặt trời.
• B. Năng lượng từ bên trong Trái Đất.
• C. Lực hấp dẫn của Mặt Trăng.
• D. Hoạt động của con người.

Câu 11: Sự khác biệt rõ rệt nhất giữa tác động của nội lực và ngoại lực đến địa hình là gì?

• A. Nội lực làm biến đổi địa hình nhanh hơn ngoại lực.
• B. Nội lực có xu hướng làm địa hình gồ ghề, phân hóa, còn ngoại lực có xu hướng san bằng, hạ thấp địa hình.
• C. Nội lực chỉ tác động ở vùng núi, còn ngoại lực tác động ở đồng bằng.
• D. Ngoại lực có nguồn gốc từ bên trong Trái Đất, còn nội lực từ bên ngoài.

Câu 12: Quá trình ngoại lực nào sau đây thường tạo ra các dạng địa hình karst đặc trưng như hang động, thạch nhũ, măng đá ở các vùng đá vôi?

• A. Phong hóa vật lí
• B. Phong hóa hóa học (đặc biệt là sự hòa tan của nước có CO2)
• C. Bóc mòn do gió
• D. Bồi tụ vật liệu trầm tích

Câu 13: Khi một dòng sông chảy qua một khu vực có độ dốc lớn, khả năng bóc mòn và vận chuyển vật liệu của dòng chảy sẽ như thế nào?

• A. Mạnh mẽ hơn, có thể cuốn trôi cả đá tảng lớn.
• B. Yếu hơn, chỉ vận chuyển được vật liệu nhỏ.
• C. Không có tác động đáng kể.
• D. Chỉ xảy ra quá trình bồi tụ.

Câu 14: Dạng địa hình nào dưới đây là kết quả chủ yếu của quá trình bồi tụ do gió?

• A. Hẻm vực
• B. Thung lũng sông
• C. Đụn cát, cồn cát
• D. Cao nguyên

Câu 15: Tại sao hoạt động của sóng biển lại có khả năng gây ra cả quá trình bóc mòn và bồi tụ ở vùng bờ biển?

• A. Sóng chỉ có năng lượng phá hủy.
• B. Sóng chỉ có năng lượng tích tụ vật liệu.
• C. Sóng chỉ tác động theo một chiều duy nhất.
• D. Sóng mang năng lượng, khi đập vào bờ gây bóc mòn; khi yếu đi hoặc gặp vật cản thì lắng đọng vật liệu gây bồi tụ.

Câu 16: Khi băng hà di chuyển xuống thung lũng, nó không chỉ bóc mòn đáy và thành thung lũng mà còn vận chuyển các mảnh đá, trầm tích. Dạng địa hình nào sau đây thường được tạo ra ở cuối dòng băng hà do sự tích tụ của vật liệu này?

• A. Đồng bằng băng tích
• B. Hẻm vực
• C. Đồng bằng châu thổ
• D. Nấm đá

Câu 17: Ở các vùng khí hậu lạnh giá, nước đóng băng trong các khe nứt của đá sẽ nở ra, tạo áp lực phá vỡ đá. Đây là một dạng phong hóa vật lí đặc trưng. Quá trình này được gọi là gì?

• A. Thủy phân
• B. Oxy hóa
• C. Đóng băng - tan băng
• D. Carbonat hóa

Câu 18: Quá trình ngoại lực nào có vai trò quan trọng nhất trong việc hình thành đất trồng trên bề mặt Trái Đất?

• A. Phong hóa (tạo ra vật liệu vụn bở)
• B. Bóc mòn (làm mất đi lớp đất)
• C. Vận chuyển (di chuyển vật liệu)
• D. Bồi tụ (tích tụ vật liệu)

Câu 19: Nhận định nào sau đây mô tả đúng về mối quan hệ giữa ngoại lực và nội lực?

• A. Ngoại lực luôn mạnh hơn nội lực.
• B. Nội lực luôn mạnh hơn ngoại lực.
• C. Ngoại lực chỉ tác động sau khi nội lực ngừng hoạt động.
• D. Nội lực tạo ra sự gồ ghề, phân hóa địa hình; ngoại lực san bằng, làm hạ thấp địa hình. Hai lực này cùng tác động đồng thời, tạo nên các dạng địa hình hiện tại.

Câu 20: Hình ảnh một thung lũng có mặt cắt ngang hình chữ U rộng lớn, hai bên sườn dốc, đáy bằng phẳng. Dạng địa hình này thường là kết quả của quá trình bóc mòn do tác nhân nào?

• A. Dòng chảy tạm thời
• B. Băng hà
• C. Gió
• D. Sóng biển

Câu 21: Tại sao các bãi cát ven biển thường có sự phân loại vật liệu theo kích thước (cát nhỏ ở gần nước, cát lớn hơn ở xa hơn)?

• A. Do quá trình bồi tụ và vận chuyển của sóng biển, vật liệu nhẹ và nhỏ hơn bị cuốn đi xa hơn hoặc lắng đọng ở vùng năng lượng sóng yếu.
• B. Do gió chỉ có thể vận chuyển cát nhỏ.
• C. Do sự khác biệt về loại đá gốc ở các khu vực khác nhau của bãi biển.
• D. Do hoạt động của sinh vật biển.

Câu 22: Hoạt động khai thác đá, đào đắp công trình xây dựng của con người có thể được xem là tác động của ngoại lực không? Vì sao?

• A. Không, vì con người là yếu tố sinh học.
• B. Không, vì đây là hoạt động kinh tế.
• C. Có, vì con người sử dụng năng lượng từ bên ngoài (mặt trời, hóa thạch) để phá hủy, vận chuyển và bồi tụ vật liệu, làm thay đổi địa hình bề mặt.
• D. Có, nhưng chỉ khi sử dụng các công cụ thô sơ.

Câu 23: Dạng địa hình nào sau đây là kết quả trực tiếp của quá trình bồi tụ vật liệu hòa tan trong nước và kết tủa lại trong hang động?

• A. Nấm đá
• B. Rãnh xói mòn
• C. Hẻm vực
• D. Thạch nhũ, măng đá

Câu 24: Quá trình ngoại lực nào đóng vai trò chính trong việc làm mòn và bào nhẵn bề mặt các khối đá khi vật liệu (cát, sỏi) được tác nhân ngoại lực cuốn theo và cọ xát?

• A. Mài mòn
• B. Thổi mòn
• C. Hòa tan
• D. Đóng băng

Câu 25: Một khu vực có lượng mưa lớn, địa hình dốc, lớp phủ thực vật thưa thớt. Điều kiện này sẽ tạo thuận lợi cho quá trình ngoại lực nào diễn ra mạnh mẽ nhất?

• A. Bồi tụ do gió
• B. Bóc mòn do dòng chảy bề mặt (xói mòn, rửa trôi)
• C. Phong hóa hóa học
• D. Bồi tụ do băng hà

Câu 26: Sự hình thành các phi-o (vịnh hẹp, sâu, vách dựng đứng) ở các vùng bờ biển Na Uy hay Chile là minh chứng rõ nét cho tác động của tác nhân ngoại lực nào trong quá khứ?

• A. Sóng biển
• B. Dòng chảy sông
• C. Băng hà (mài mòn và bóc vác)
• D. Gió

Câu 27: Tại sao các quá trình phong hóa, bóc mòn, vận chuyển, bồi tụ lại có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, tạo thành một chuỗi tác động liên tục?

• A. Chúng là những quá trình độc lập, không liên quan.
• B. Chỉ có phong hóa và bóc mòn liên quan, còn vận chuyển và bồi tụ thì không.
• C. Chỉ xảy ra đồng thời ở một số khu vực nhất định.
• D. Phong hóa tạo vật liệu cho bóc mòn và vận chuyển; vận chuyển mang vật liệu đến nơi khác để bồi tụ, từ đó làm thay đổi địa hình và tạo điều kiện cho phong hóa tiếp tục diễn ra.

Câu 28: Các cồn cát parabol ở ven biển thường được hình thành do sự tương tác của tác nhân ngoại lực nào?

• A. Gió và thực vật
• B. Sóng biển và dòng chảy sông
• C. Băng hà và nhiệt độ
• D. Mưa và địa hình dốc

Câu 29: Giả sử có hai khu vực có cùng loại đá gốc và lượng mưa như nhau, nhưng một khu vực có sự thay đổi nhiệt độ ngày đêm rất lớn, khu vực còn lại có nhiệt độ ổn định hơn. Quá trình phong hóa vật lí sẽ diễn ra mạnh mẽ hơn ở khu vực nào và vì sao?

• A. Khu vực nhiệt độ ổn định hơn, vì đá không bị co giãn đột ngột.
• B. Khu vực có sự thay đổi nhiệt độ lớn, vì sự co giãn lặp đi lặp lại của đá làm nứt vỡ mạnh hơn.
• C. Cường độ phong hóa vật lí ở hai khu vực là như nhau.
• D. Phong hóa vật lí chỉ phụ thuộc vào lượng mưa.

Câu 30: Sự hình thành các rãnh xói mòn trên sườn đồi sau một trận mưa lớn là ví dụ rõ ràng nhất về tác động tức thời của quá trình nào?

• A. Bóc mòn do dòng chảy bề mặt
• B. Phong hóa hóa học
• C. Bồi tụ vật liệu
• D. Phong hóa sinh học