Đề Trắc nghiệm Địa Lí 10 – Cánh diều – Bài 7: Khí quyển. Nhiệt độ không khí

Câu 1: Khí quyển là lớp vỏ khí bao quanh Trái Đất. Thành phần nào sau đây trong khí quyển, dù chỉ chiếm tỉ lệ nhỏ (dưới 1%), nhưng lại có vai trò quan trọng nhất đối với khí hậu và sự sống trên Trái Đất?

• A. Khí Nitơ
• B. Khí Ôxi
• C. Khí Argon
• D. Hơi nước và các khí nhà kính

Câu 2: Tầng khí quyển nào sau đây có đặc điểm là nơi diễn ra hầu hết các hiện tượng thời tiết (mưa, mây, bão, sấm chớp) và nhiệt độ giảm dần theo độ cao?

• A. Tầng đối lưu (Troposphere)
• B. Tầng bình lưu (Stratosphere)
• C. Tầng trung lưu (Mesosphere)
• D. Tầng nhiệt (Thermosphere)

Câu 3: Nguồn cung cấp nhiệt chủ yếu cho bề mặt Trái Đất và sau đó gián tiếp làm nóng không khí ở tầng đối lưu là gì?

• A. Nhiệt từ hoạt động núi lửa
• B. Nhiệt từ tâm Trái Đất
• C. Bức xạ Mặt Trời
• D. Năng lượng thủy triều

Câu 4: Tại sao nhiệt độ không khí ở tầng đối lưu có xu hướng giảm dần theo độ cao (trung bình 0.6°C/100m)?

• A. Do mật độ khí quyển tăng theo độ cao.
• B. Do không khí chủ yếu nhận nhiệt từ bề mặt Trái Đất bức xạ lên.
• C. Do bức xạ Mặt Trời yếu dần khi lên cao.
• D. Do có nhiều hơi nước hơn ở các tầng cao.

Câu 5: So sánh sự hấp thụ và phản xạ bức xạ Mặt Trời giữa mặt đất có rừng cây rậm và mặt đất phủ băng tuyết. Điều gì có thể suy ra về nhiệt độ không khí trung bình phía trên hai bề mặt này?

• A. Nhiệt độ không khí trên mặt băng tuyết cao hơn do phản xạ mạnh.
• B. Nhiệt độ không khí trên cả hai bề mặt gần như nhau vì cùng nhận bức xạ Mặt Trời.
• C. Nhiệt độ không khí trên mặt đất có rừng cây rậm có xu hướng cao hơn.
• D. Không thể so sánh vì phụ thuộc vào lượng mưa.

Câu 6: Tại sao sự chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm ở vùng sa mạc thường lớn hơn nhiều so với vùng ven biển ở cùng vĩ độ?

• A. Do tính chất hấp thụ và tỏa nhiệt của đất (cát) và nước khác nhau.
• B. Do lượng mưa ở sa mạc ít hơn.
• C. Do gió ở sa mạc mạnh hơn.
• D. Do độ cao của sa mạc lớn hơn.

Câu 7: Quan sát biểu đồ nhiệt độ trung bình năm của hai địa điểm A và B nằm ở cùng vĩ độ. Địa điểm A có biên độ nhiệt năm lớn hơn địa điểm B. Dựa vào kiến thức về tính chất mặt đệm, có thể suy đoán gì về vị trí của hai địa điểm này?

• A. A nằm ở vùng núi cao, B nằm ở đồng bằng.
• B. A nằm sâu trong lục địa, B nằm gần biển.
• C. A nằm ở vùng xích đạo, B nằm ở vùng ôn đới.
• D. A nằm ở bán cầu Bắc, B nằm ở bán cầu Nam.

Câu 8: Khối khí được hình thành ở các vĩ độ cao (gần cực) có đặc điểm cơ bản về nhiệt độ là gì?

• A. Rất nóng
• B. Nóng ẩm
• C. Ôn hòa
• D. Rất lạnh

Câu 9: Khối khí được hình thành trên các lục địa thường có tính chất gì khác biệt so với khối khí hình thành trên các đại dương ở cùng vĩ độ?

• A. Ẩm hơn
• B. Có tốc độ di chuyển chậm hơn
• C. Khô hơn
• D. Ít biến đổi tính chất hơn

Câu 10: Frông là bề mặt tiếp xúc giữa hai khối khí. Điều kiện cần thiết để hình thành frông là gì?

• A. Hai khối khí có cùng tính chất vật lý.
• B. Hai khối khí có nguồn gốc khác nhau và khác biệt về tính chất vật lý.
• C. Áp suất không khí ở hai khối khí bằng nhau.
• D. Độ cao của hai khối khí là như nhau.

Câu 11: Dải hội tụ nhiệt đới (ITCZ) là nơi tiếp xúc của hai khối khí xích đạo ở bán cầu Bắc và bán cầu Nam. Tại sao ITCZ thường gây ra mưa lớn và dông bão ở khu vực nó đi qua?

• A. Không khí nóng ẩm từ hai phía hội tụ và bốc lên cao.
• B. Đây là nơi áp suất khí quyển rất cao.
• C. Có sự gặp gỡ của khối khí rất lạnh và rất nóng.
• D. Do ảnh hưởng của dòng biển lạnh.

Câu 12: Frông ôn đới (FP) là bề mặt tiếp xúc giữa khối khí ôn đới và khối khí chí tuyến. Sự di chuyển của frông này thường gây ra kiểu thời tiết đặc trưng nào ở vùng ôn đới?

• A. Thời tiết khô hạn quanh năm.
• B. Nắng nóng kéo dài.
• C. Mưa phùn nhẹ liên tục.
• D. Sự thay đổi thời tiết đột ngột, có mưa.

Câu 13: Giả sử một khối khí lạnh từ phía Bắc di chuyển xuống gặp một khối khí nóng ẩm từ phía Nam. Bề mặt tiếp xúc giữa hai khối khí này có khả năng hình thành frông nào?

• A. Dải hội tụ nhiệt đới.
• B. Frông lạnh hoặc frông ôn đới (tùy vĩ độ).
• C. Frông nóng.
• D. Không có frông nào hình thành.

Câu 14: Sự phân bố nhiệt độ trên bề mặt Trái Đất có xu hướng giảm dần từ xích đạo về hai cực. Nguyên nhân chính dẫn đến quy luật này là gì?

• A. Độ ẩm không khí tăng dần.
• B. Ảnh hưởng của dòng biển lạnh.
• C. Góc nhập xạ của tia sáng Mặt Trời giảm dần.
• D. Thời gian chiếu sáng trong ngày giảm dần.

Câu 15: Tại sao các vùng vĩ độ cao (gần cực) lại có sự chênh lệch nhiệt độ giữa mùa hè và mùa đông rất lớn?

• A. Do ảnh hưởng của dòng biển nóng.
• B. Do địa hình phức tạp.
• C. Do lượng mưa phân bố không đều theo mùa.
• D. Do sự chênh lệch lớn về thời gian chiếu sáng và góc nhập xạ giữa các mùa.

Câu 16: Nhân tố nào sau đây có tác động làm giảm biên độ nhiệt độ (chênh lệch giữa nhiệt độ cao nhất và thấp nhất) của một khu vực?

• A. Gần biển hoặc đại dương.
• B. Nằm sâu trong lục địa.
• C. Độ cao địa hình lớn.
• D. Vĩ độ thấp (gần xích đạo).

Câu 17: Một địa điểm nằm trên sườn núi đón nắng (sườn phơi). So với một địa điểm khác cùng độ cao nhưng nằm trên sườn khuất nắng (sườn âm), nhiệt độ không khí trung bình ngày của địa điểm trên sườn phơi sẽ như thế nào?

• A. Thấp hơn.
• B. Cao hơn.
• C. Xấp xỉ bằng nhau.
• D. Biến động mạnh hơn nhưng trung bình bằng nhau.

Câu 18: Tại sao nhiệt độ không khí trên các cao nguyên thường thấp hơn so với các đồng bằng ở cùng vĩ độ?

• A. Do độ cao địa hình lớn hơn.
• B. Do có nhiều sông hồ hơn.
• C. Do thực vật ít phát triển hơn.
• D. Do gió mạnh hơn.

Câu 19: Khối khí xích đạo (E) có đặc điểm cơ bản là gì?

• A. Rất lạnh và khô.
• B. Lạnh và ẩm.
• C. Nóng và ẩm.
• D. Rất nóng và khô.

Câu 20: Frông địa cực (FA) là bề mặt tiếp xúc giữa khối khí địa cực và khối khí ôn đới. Khối khí nào thường đóng vai trò chủ đạo trong việc đẩy khối khí kia khi frông này hoạt động?

• A. Khối khí địa cực (rất lạnh).
• B. Khối khí ôn đới (lạnh).
• C. Cả hai khối khí di chuyển song song.
• D. Phụ thuộc vào mùa.

Câu 21: Một trạm khí tượng ghi nhận nhiệt độ lúc 13 giờ là 30°C và lúc 3 giờ sáng là 20°C. Biên độ nhiệt trong ngày tại trạm đó là bao nhiêu?

• A. 5°C
• B. 10°C
• C. 25°C
• D. 50°C

Câu 22: Hiện tượng hiệu ứng nhà kính trong khí quyển chủ yếu do sự hiện diện của các loại khí nào?

• A. Nitơ và Ôxi.
• B. Argon và Neon.
• C. Ozon ở tầng bình lưu.
• D. Hơi nước, CO2 và các khí khác.

Câu 23: Nếu Trái Đất không có khí quyển, nhiệt độ bề mặt Trái Đất sẽ thay đổi như thế nào?

• A. Chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm sẽ rất lớn.
• B. Nhiệt độ trung bình sẽ tăng lên đáng kể.
• C. Nhiệt độ sẽ luôn ổn định.
• D. Chỉ còn một mùa duy nhất trong năm.

Câu 24: Lượng bức xạ Mặt Trời đến bề mặt Trái Đất phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Yếu tố nào sau đây có ảnh hưởng lớn nhất đến sự phân bố lượng bức xạ theo vĩ độ?

• A. Độ trong suốt của khí quyển.
• B. Góc nhập xạ của tia sáng Mặt Trời.
• C. Khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trời.
• D. Hoạt động của Mặt Trời.

Câu 25: Tại sao vùng xích đạo lại có nhiệt độ trung bình năm cao nhưng biên độ nhiệt năm lại nhỏ?

• A. Chỉ có một mùa duy nhất.
• B. Áp suất khí quyển luôn thấp.
• C. Gần các dòng biển nóng.
• D. Nhận lượng bức xạ Mặt Trời lớn và khá ổn định quanh năm, cùng với độ ẩm cao.

Câu 26: Giả sử có hai thành phố A và B nằm ở cùng vĩ độ. Thành phố A nằm ven biển, thành phố B nằm sâu trong lục địa. Vào mùa đông, nhiệt độ trung bình của hai thành phố này có xu hướng như thế nào?

• A. A ấm hơn B.
• B. B ấm hơn A.
• C. Nhiệt độ của A và B xấp xỉ bằng nhau.
• D. Không thể xác định được.

Câu 27: Dải hội tụ nhiệt đới (ITCZ) có đặc điểm di chuyển như thế nào trong năm?

• A. Luôn cố định ở vĩ độ 0°.
• B. Di chuyển từ Đông sang Tây.
• C. Di chuyển theo chuyển động biểu kiến của Mặt Trời.
• D. Chỉ xuất hiện vào mùa hè ở bán cầu Bắc.

Câu 28: Khối khí chí tuyến (T) hình thành ở khoảng vĩ độ 30° Bắc và Nam. Về tính chất nhiệt độ, khối khí này thường như thế nào?

• A. Rất nóng.
• B. Lạnh.
• C. Nóng ẩm.
• D. Rất lạnh.

Câu 29: Tại sao nhiệt độ không khí lại là yếu tố quan trọng hàng đầu trong việc xác định các đới khí hậu trên Trái Đất?

• A. Nhiệt độ quyết định tốc độ gió.
• B. Nhiệt độ là yếu tố duy nhất ảnh hưởng đến khí hậu.
• C. Nhiệt độ chỉ ảnh hưởng đến lượng mây.
• D. Nhiệt độ ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến hầu hết các yếu tố khí hậu và sự sống.

Câu 30: Sự khác biệt cơ bản nhất giữa frông và dải hội tụ nhiệt đới là gì?

• A. Frông chỉ gây mưa, dải hội tụ không gây mưa.
• B. Sự khác biệt về tính chất vật lý giữa hai khối khí tiếp xúc: frông khác biệt rõ rệt (lạnh-nóng), dải hội tụ khác biệt ít hơn (đều nóng).
• C. Frông chỉ hoạt động trên lục địa, dải hội tụ chỉ hoạt động trên biển.
• D. Dải hội tụ di chuyển nhanh hơn frông.

Câu 1: Thành phần khí nào sau đây chiếm tỉ lệ lớn nhất trong khí quyển Trái Đất và có vai trò chính trong việc duy trì áp suất khí quyển?

• A. Khí Nitơ (N2)
• B. Khí Ôxi (O2)
• C. Hơi nước (H2O)
• D. Khí Cacbonic (CO2)

Câu 2: Tầng khí quyển nào sau đây tập trung hầu hết hơi nước và là nơi xảy ra các hiện tượng khí tượng như mây, mưa, sấm, chớp?

• A. Tầng bình lưu
• B. Tầng trung lưu
• C. Tầng đối lưu
• D. Tầng nhiệt

Câu 3: Giải thích vì sao nhiệt độ không khí ở tầng đối lưu lại giảm dần theo độ cao?

• A. Do mật độ khí CO2 giảm dần theo độ cao.
• B. Do áp suất không khí tăng dần theo độ cao.
• C. Do càng lên cao càng gần Mặt Trời hơn.
• D. Do không khí ở tầng đối lưu nhận nhiệt chủ yếu từ bề mặt Trái Đất được đốt nóng.

Câu 4: Khối khí nào sau đây thường hình thành ở vùng vĩ độ cao (gần cực) và có tính chất rất lạnh?

• A. Khối khí cực (A)
• B. Khối khí ôn đới (P)
• C. Khối khí chí tuyến (T)
• D. Khối khí xích đạo (E)

Câu 5: Frông là gì trong khí quyển?

• A. Là một loại gió thổi thường xuyên.
• B. Là bề mặt tiếp xúc giữa hai khối khí khác biệt về tính chất vật lý.
• C. Là dòng không khí chuyển động theo chiều thẳng đứng.
• D. Là khu vực có áp suất không khí rất thấp.

Câu 6: So với frông, dải hội tụ nhiệt đới có đặc điểm khác biệt cơ bản nào về phạm vi hoạt động?

• A. Dải hội tụ nhiệt đới chỉ gây mưa, còn frông thì không.
• B. Dải hội tụ nhiệt đới luôn di chuyển về phía cực, còn frông thì không.
• C. Dải hội tụ nhiệt đới hoạt động chủ yếu ở khu vực vĩ độ thấp (quanh xích đạo), còn frông hoạt động ở vĩ độ trung bình và cao.
• D. Frông chỉ hình thành trên lục địa, còn dải hội tụ nhiệt đới hình thành trên đại dương.

Câu 7: Tại sao vùng xích đạo lại có nhiệt độ trung bình năm cao nhất trên Trái Đất?

• A. Do có nhiều rừng rậm nhiệt đới hấp thụ nhiệt.
• B. Do góc nhập xạ quanh năm lớn, lượng bức xạ mặt trời nhận được nhiều nhất.
• C. Do có nhiều đại dương rộng lớn điều hòa khí hậu.
• D. Do dòng biển nóng chảy qua khu vực này.

Câu 8: Quan sát hình ảnh đường đẳng nhiệt tháng 1 và tháng 7 trên bản đồ thế giới (không cung cấp hình ảnh, yêu cầu dựa vào kiến thức). Hãy nhận xét sự khác biệt cơ bản về hướng của đường đẳng nhiệt giữa lục địa và đại dương?

• A. Đường đẳng nhiệt trên lục địa có xu hướng uốn cong theo vĩ độ nhiều hơn so với đại dương.
• B. Đường đẳng nhiệt trên đại dương luôn vuông góc với vĩ tuyến.
• C. Đường đẳng nhiệt trên lục địa luôn song song với bờ biển.
• D. Sự khác biệt không đáng kể giữa lục địa và đại dương.

Câu 9: Một thành phố A nằm ở chân núi và một thành phố B nằm trên đỉnh núi cùng vĩ độ. Giả sử các yếu tố khác tương đồng, nhiệt độ trung bình năm của thành phố B sẽ như thế nào so với thành phố A?

• A. Cao hơn.
• B. Thấp hơn.
• C. Tương đương.
• D. Không thể xác định nếu không biết vĩ độ cụ thể.

Câu 10: Nhân tố nào sau đây có vai trò quan trọng nhất trong việc điều hòa nhiệt độ không khí trên Trái Đất, đặc biệt là làm giảm biên độ nhiệt giữa ngày và đêm, giữa mùa hè và mùa đông?

• A. Khí Nitơ.
• B. Khí Ôxi.
• C. Bụi bẩn trong không khí.
• D. Hơi nước.

Câu 11: Tại sao các vùng ven biển thường có biên độ nhiệt độ trong ngày và trong năm nhỏ hơn so với các vùng sâu trong lục địa ở cùng vĩ độ?

• A. Do vùng ven biển thường có độ cao thấp hơn.
• B. Do lượng mưa ở vùng ven biển nhiều hơn.
• C. Do ảnh hưởng điều hòa nhiệt độ của khối nước lớn (đại dương/biển) hấp thụ và tỏa nhiệt chậm.
• D. Do mật độ dân cư ở vùng ven biển thường cao hơn.

Câu 12: Xét hai địa điểm A và B cùng nằm trên một vĩ độ. Địa điểm A nằm ở sườn đón nắng, địa điểm B nằm ở sườn khuất nắng của một dãy núi. Giả sử các yếu tố khác tương đồng, nhiệt độ không khí trung bình của địa điểm A sẽ như thế nào so với địa điểm B?

• A. Cao hơn.
• B. Thấp hơn.
• C. Tương đương.
• D. Không thể xác định nếu không biết độ dốc của sườn.

Câu 13: Tại sao ở vùng cực, nhiệt độ không khí lại rất thấp quanh năm?

• A. Do có nhiều núi cao phủ tuyết.
• B. Do độ ẩm không khí rất cao.
• C. Do ảnh hưởng của dòng biển lạnh.
• D. Do góc nhập xạ nhỏ, lượng bức xạ mặt trời nhận được ít và bề mặt băng tuyết phản xạ mạnh.

Câu 14: Biểu đồ nhiệt độ trung bình tháng của một địa điểm cho thấy sự chênh lệch rất lớn giữa tháng nóng nhất và tháng lạnh nhất (biên độ nhiệt năm rất lớn). Dựa vào kiến thức về các nhân tố ảnh hưởng đến nhiệt độ, địa điểm này có khả năng nằm ở đâu?

• A. Vùng ven biển ôn đới.
• B. Vùng sâu trong lục địa ôn đới.
• C. Vùng đảo ở xích đạo.
• D. Vùng núi cao ở nhiệt đới.

Câu 15: Khi một khối khí lạnh di chuyển vào một khu vực có khối khí nóng đang tồn tại, bề mặt tiếp xúc giữa hai khối khí này được gọi là gì?

• A. Frông lạnh.
• B. Frông nóng.
• C. Dải hội tụ nhiệt đới.
• D. Áp thấp nhiệt đới.

Câu 16: Khối khí chí tuyến (T) thường có tính chất cơ bản là:

• A. Rất lạnh.
• B. Lạnh.
• C. Rất nóng.
• D. Nóng ẩm.

Câu 17: Tại sao lớp phủ thực vật lại có tác động làm giảm biên độ nhiệt độ không khí?

• A. Thực vật chỉ hấp thụ khí CO2, không ảnh hưởng nhiệt độ.
• B. Thực vật làm tăng tốc độ gió, giúp không khí lưu thông tốt hơn.
• C. Thực vật làm tăng lượng mưa, giúp làm mát không khí.
• D. Thực vật che phủ bề mặt đất, giảm bức xạ trực tiếp và quá trình thoát hơi nước làm mát không khí.

Câu 18: Nếu nhiệt độ không khí tại một địa điểm ở mực nước biển là 25°C, thì nhiệt độ không khí tại đỉnh một ngọn núi cao 2000m (ở cùng vĩ độ và điều kiện thời tiết tương tự) có thể ước tính khoảng bao nhiêu theo quy luật giảm nhiệt độ theo độ cao ở tầng đối lưu?

• A. 37°C
• B. 13°C
• C. 25°C
• D. Không thể ước tính.

Câu 19: Sự khác biệt về nhiệt độ giữa lục địa và đại dương có ảnh hưởng như thế nào đến sự hình thành gió theo mùa?

• A. Tạo ra sự chênh lệch áp suất lớn giữa lục địa và đại dương theo mùa, dẫn đến hình thành gió mùa.
• B. Làm cho nhiệt độ trên lục địa và đại dương luôn bằng nhau.
• C. Không có ảnh hưởng đáng kể đến gió.
• D. Chỉ ảnh hưởng đến hướng gió, không ảnh hưởng tốc độ gió.

Câu 20: Tại sao hơi nước, dù chiếm tỉ lệ nhỏ trong khí quyển, lại có vai trò quan trọng đối với khí hậu toàn cầu?

• A. Hơi nước là nguồn cung cấp oxy chính cho sự sống.
• B. Hơi nước làm tăng áp suất khí quyển, ổn định thời tiết.
• C. Hơi nước tham gia vào chu trình nước, là khí nhà kính quan trọng, và là nguồn gốc của các hiện tượng thời tiết.
• D. Hơi nước chỉ có vai trò làm mát không khí khi bay hơi.

Câu 21: Quan sát hai biểu đồ nhiệt độ trung bình năm của hai địa điểm A và B. Địa điểm A có nhiệt độ trung bình năm 28°C, biên độ nhiệt năm 3°C. Địa điểm B có nhiệt độ trung bình năm 20°C, biên độ nhiệt năm 25°C. Nhận định nào sau đây có khả năng đúng nhất về vị trí địa lý của hai địa điểm này?

• A. A có thể ở vùng nhiệt đới ven biển hoặc xích đạo, B có thể ở vùng ôn đới sâu trong lục địa.
• B. A có thể ở vùng cực, B có thể ở vùng xích đạo.
• C. Cả A và B đều nằm ở vùng núi cao.
• D. A có thể ở vùng ôn đới hải dương, B có thể ở vùng xích đạo.

Câu 22: Frông địa cực (FA) là bề mặt tiếp xúc giữa khối khí nào với khối khí nào?

• A. Khối khí chí tuyến và khối khí xích đạo.
• B. Khối khí ôn đới và khối khí chí tuyến.
• C. Khối khí cực và khối khí ôn đới.
• D. Khối khí chí tuyến hải dương và chí tuyến lục địa.

Câu 23: Khi một dòng biển nóng chảy qua vùng ven bờ, nó có xu hướng làm cho nhiệt độ không khí ở vùng đó như thế nào?

• A. Tăng lên.
• B. Giảm xuống.
• C. Không bị ảnh hưởng.
• D. Biến động thất thường.

Câu 24: Thành phần nào của khí quyển, mặc dù chỉ chiếm tỉ lệ rất nhỏ (khoảng 0.03%), nhưng lại có vai trò cực kỳ quan trọng trong hiệu ứng nhà kính, giúp giữ lại nhiệt và duy trì nhiệt độ bề mặt Trái Đất?

• A. Khí Nitơ.
• B. Khí Ôxi.
• C. Khí hiếm (Argon, Neon...).
• D. Khí Cacbonic (CO2).

Câu 25: Tại sao ở vùng núi cao, cường độ bức xạ mặt trời thường mạnh hơn so với vùng đồng bằng ở cùng vĩ độ?

• A. Do nhiệt độ trên núi cao thấp hơn.
• B. Do không khí loãng hơn, ít bụi bẩn và hơi nước hấp thụ/tán xạ bức xạ.
• C. Do sườn núi thường dốc hơn, dễ đón nắng.
• D. Do có nhiều cây xanh ở vùng núi cao.

Câu 26: Sự phân bố nhiệt độ không khí trên Trái Đất chủ yếu phụ thuộc vào yếu tố nào?

• A. Vĩ độ địa lý.
• B. Dân số.
• C. Khoáng sản.
• D. Ngôn ngữ.

Câu 27: Biên độ nhiệt độ trong ngày lớn nhất thường xảy ra ở kiểu khí hậu nào?

• A. Khí hậu xích đạo.
• B. Khí hậu ôn đới hải dương.
• C. Khí hậu cận nhiệt gió mùa.
• D. Khí hậu hoang mạc.

Câu 28: Dòng biển lạnh khi chảy qua một vùng ven bờ có thể ảnh hưởng đến nhiệt độ và độ ẩm không khí của vùng đó như thế nào?

• A. Làm tăng nhiệt độ và tăng độ ẩm.
• B. Làm giảm nhiệt độ và có thể gây khô hạn hoặc sương mù.
• C. Làm tăng nhiệt độ và gây mưa nhiều.
• D. Làm giảm nhiệt độ nhưng làm tăng độ ẩm đáng kể.

Câu 29: Để đo nhiệt độ không khí, người ta thường sử dụng thiết bị nào?

• A. Nhiệt kế.
• B. Khí áp kế.
• C. Ẩm kế.
• D. Vũ kế.

Câu 30: Tại sao các đô thị lớn thường có nhiệt độ không khí cao hơn các vùng nông thôn lân cận (hiện tượng "đảo nhiệt đô thị")?

• A. Do có nhiều sông hồ trong đô thị.
• B. Do mật độ cây xanh trong đô thị rất cao.
• C. Do mật độ xây dựng cao, ít cây xanh, hoạt động giao thông/công nghiệp phát nhiệt.
• D. Do không khí trong đô thị trong lành hơn.

Câu 1: Lớp khí quyển nào sau đây tập trung hầu hết các hiện tượng thời tiết như mây, mưa, sấm, chớp?

• A. Tầng đối lưu
• B. Tầng bình lưu
• C. Tầng trung lưu
• D. Tầng nhiệt

Câu 2: Nhân tố nào sau đây đóng vai trò quan trọng nhất trong việc hấp thụ bức xạ cực tím từ Mặt Trời, bảo vệ sự sống trên Trái Đất?

• A. Khí nitơ
• B. Hơi nước
• C. Tầng ôzôn
• D. Khí cacbonic

Câu 3: Một trạm khí tượng ghi nhận nhiệt độ không khí lúc 5 giờ sáng là 18°C và lúc 14 giờ chiều là 29°C. Sự chênh lệch nhiệt độ giữa hai thời điểm này phản ánh rõ nhất quy luật biến đổi nhiệt độ nào?

• A. Biến đổi nhiệt độ theo mùa
• B. Biến đổi nhiệt độ theo ngày
• C. Biến đổi nhiệt độ theo độ cao
• D. Biến đổi nhiệt độ theo vĩ độ

Câu 4: Tại sao các vùng gần Xích đạo lại có nhiệt độ trung bình năm cao hơn so với các vùng vĩ độ cao?

• A. Góc nhập xạ lớn, nhận được nhiều bức xạ mặt trời.
• B. Thời gian chiếu sáng trong ngày dài hơn.
• C. Độ ẩm không khí cao hơn.
• D. Ảnh hưởng của dòng hải lưu nóng.

Câu 5: Quan sát biểu đồ nhiệt độ trung bình tháng của hai địa điểm A (trên đất liền) và B (ven biển) cùng vĩ độ. Nếu địa điểm A có biên độ nhiệt năm lớn hơn địa điểm B, điều này chủ yếu là do nhân tố nào tác động?

• A. Độ cao địa hình.
• B. Ảnh hưởng của dòng hải lưu.
• C. Thời gian chiếu sáng.
• D. Tính chất hấp thụ và tỏa nhiệt của đất và nước.

Câu 6: Một khối khí hình thành trên lục địa ở vùng vĩ độ cao vào mùa đông sẽ có tính chất cơ bản nào sau đây?

• A. Nóng và ẩm.
• B. Lạnh và ẩm.
• C. Rất lạnh và khô.
• D. Nóng và khô.

Câu 7: Frông là gì?

• A. Bề mặt tiếp xúc giữa hai khối khí có nguồn gốc và tính chất vật lí khác nhau.
• B. Dòng chuyển động ngang của không khí trong tầng đối lưu.
• C. Vùng hội tụ của gió tín phong ở Xích đạo.
• D. Tập hợp các đám mây gây mưa lớn.

Câu 8: Khi một khối khí lạnh di chuyển tới và đẩy khối khí nóng lên cao, loại frông nào có khả năng hình thành và thường gây ra mưa rào, dông, thậm chí là mưa đá?

• A. Frông nóng.
• B. Frông lạnh.
• C. Frông cố định.
• D. Dải hội tụ nhiệt đới.

Câu 9: Dải hội tụ nhiệt đới là nơi tiếp xúc chủ yếu của những khối khí nào?

• A. Khối khí cực và khối khí ôn đới.
• B. Khối khí ôn đới và khối khí chí tuyến.
• C. Các khối khí chí tuyến (Tín phong) từ hai bán cầu.
• D. Khối khí địa cực và khối khí chí tuyến.

Câu 10: Giả sử một khu vực miền núi có độ cao 2000m so với mực nước biển. Nếu nhiệt độ tại mực nước biển (độ cao 0m) là 25°C, ước tính nhiệt độ tại độ cao 2000m là bao nhiêu, biết rằng nhiệt độ giảm trung bình 0.6°C cho mỗi 100m lên cao trong tầng đối lưu?

• A. 37°C.
• B. 25°C.
• C. 19°C.
• D. 13°C.

Câu 11: Tại sao các sa mạc lớn trên thế giới thường có biên độ nhiệt ngày đêm rất lớn?

• A. Mặt đất cát/đá hấp thụ và tỏa nhiệt nhanh, không khí khô giữ nhiệt kém.
• B. Ảnh hưởng của dòng hải lưu lạnh gần bờ.
• C. Độ cao địa hình lớn.
• D. Thời gian chiếu sáng trong ngày dài.

Câu 12: Bức xạ mặt trời sau khi đến Trái Đất, một phần bị khí quyển hấp thụ, một phần bị phản xạ trở lại không gian, và phần lớn đến được bề mặt đất. Nguồn nhiệt chủ yếu làm nóng không khí ở tầng đối lưu là gì?

• A. Bức xạ mặt trời trực tiếp xuyên qua không khí.
• B. Nhiệt năng từ trong lòng Trái Đất.
• C. Nhiệt từ bề mặt đất được Mặt Trời đốt nóng truyền lên.
• D. Nhiệt tỏa ra từ các hoạt động công nghiệp của con người.

Câu 13: Tại sao các vùng có dòng hải lưu nóng đi qua thường có nhiệt độ cao hơn so với các vùng cùng vĩ độ nhưng không chịu ảnh hưởng của dòng hải lưu này?

• A. Dòng hải lưu nóng làm tăng độ ẩm không khí, gây hiệu ứng nhà kính mạnh hơn.
• B. Dòng hải lưu nóng truyền nhiệt cho lớp không khí bên trên, làm tăng nhiệt độ.
• C. Dòng hải lưu nóng làm giảm tốc độ gió, giữ nhiệt tốt hơn.
• D. Dòng hải lưu nóng làm tăng áp suất không khí, gây tăng nhiệt độ.

Câu 14: Nếu một thành phố nằm ở chân núi và một thành phố khác cùng vĩ độ nhưng nằm trên sườn núi ở độ cao 1500m, thành phố nào có khả năng có nhiệt độ trung bình năm thấp hơn và tại sao?

• A. Thành phố trên sườn núi, vì nhiệt độ giảm theo độ cao.
• B. Thành phố ở chân núi, vì chịu ảnh hưởng của bức xạ mặt trời mạnh hơn.
• C. Hai thành phố có nhiệt độ tương đương, vì cùng vĩ độ.
• D. Không thể xác định nếu không biết hướng sườn núi.

Câu 15: Lượng hơi nước trong khí quyển, dù chỉ chiếm một tỉ lệ nhỏ, lại có vai trò rất quan trọng. Vai trò đó bao gồm:

• A. Chỉ tham gia vào quá trình quang hợp của thực vật.
• B. Chủ yếu làm tăng tỉ trọng không khí.
• C. Gây ra hiện tượng sấm sét.
• D. Là nguồn gốc của mây, mưa và tham gia vào hiệu ứng nhà kính.

Câu 16: Tại sao ở các vùng cực, biên độ nhiệt năm lại rất lớn?

• A. Sự chênh lệch lớn về thời gian chiếu sáng và góc nhập xạ giữa mùa hè và mùa đông.
• B. Ảnh hưởng mạnh mẽ của dòng hải lưu nóng.
• C. Độ cao địa hình trung bình lớn.
• D. Lượng mưa quanh năm cao.

Câu 17: Khối khí nào sau đây thường có tính chất nóng và ẩm, hình thành chủ yếu trên các đại dương ở vùng vĩ độ thấp?

• A. Khối khí địa cực lục địa (cA).
• B. Khối khí ôn đới hải dương (mP).
• C. Khối khí chí tuyến lục địa (cT).
• D. Khối khí chí tuyến hải dương (mT).

Câu 18: Khi một khối khí nóng di chuyển chậm chạp tới và trượt lên trên khối khí lạnh đang tồn tại, loại frông nào có khả năng hình thành và thường gây ra mưa phùn kéo dài, thời tiết âm u?

• A. Frông nóng.
• B. Frông lạnh.
• C. Frông cố định.
• D. Frông tắc nghẽn.

Câu 19: Yếu tố nào sau đây có tác động làm giảm nhiệt độ không khí ở các vùng núi cao?

• A. Gần Xích đạo.
• B. Tính chất mặt đệm là đất.
• C. Độ cao địa hình.
• D. Nằm gần dòng hải lưu nóng.

Câu 20: Tại sao nhiệt độ không khí cao nhất trong ngày thường xảy ra vào khoảng 13-14 giờ chiều, muộn hơn thời điểm Mặt Trời lên thiên đỉnh (12 giờ trưa)?

• A. Do ảnh hưởng của gió.
• B. Do quá trình tích lũy nhiệt của mặt đất và không khí.
• C. Do hơi nước trong không khí.
• D. Do sự thay đổi áp suất không khí.

Câu 21: Một vùng ven biển ở vĩ độ trung bình chịu ảnh hưởng của dòng hải lưu lạnh. So với một vùng cùng vĩ độ nhưng không chịu ảnh hưởng của dòng hải lưu, vùng này có đặc điểm nhiệt độ như thế nào?

• A. Nhiệt độ trung bình năm thấp hơn.
• B. Biên độ nhiệt năm lớn hơn.
• C. Nhiệt độ trung bình năm cao hơn.
• D. Biên độ nhiệt ngày đêm lớn hơn.

Câu 22: Thành phần nào của khí quyển được coi là khí nhà kính quan trọng nhất, có vai trò giữ lại nhiệt bức xạ từ mặt đất, góp phần làm Trái Đất ấm lên?

• A. Khí nitơ (N2).
• B. Khí cacbonic (CO2).
• C. Khí ôxy (O2).
• D. Khí Argon (Ar).

Câu 23: Trên một bản đồ nhiệt độ, các đường đẳng nhiệt (đường nối các điểm có cùng nhiệt độ) thường có xu hướng song song với đường vĩ tuyến ở các vùng đồng bằng rộng lớn. Tuy nhiên, ở các vùng núi cao hoặc ven biển, các đường đẳng nhiệt có thể bị uốn cong. Nguyên nhân chính của sự uốn cong này là do ảnh hưởng của các nhân tố nào?

• A. Chỉ do vĩ độ và thời gian chiếu sáng.
• B. Chỉ do gió và áp suất không khí.
• C. Chỉ do dòng hải lưu.
• D. Độ cao địa hình và tính chất mặt đệm (đất - nước).

Câu 24: Khi một khối khí lạnh tràn về một vùng đang có khối khí nóng, sự tiếp xúc giữa hai khối khí này có thể gây ra hiện tượng thời tiết cực đoan như dông lốc mạnh. Đây là biểu hiện của sự hoạt động của loại hình khí tượng nào?

• A. Dòng hải lưu nóng.
• B. Hoạt động của frông lạnh.
• C. Ảnh hưởng của gió mậu dịch.
• D. Sự hình thành sương mù.

Câu 25: Lớp nào của khí quyển có nhiệt độ giảm dần theo độ cao và là nơi chủ yếu diễn ra sự xáo trộn mạnh mẽ của không khí?

• A. Tầng đối lưu.
• B. Tầng bình lưu.
• C. Tầng trung lưu.
• D. Tầng ngoại quyển.

Câu 26: So với vùng đồng bằng, nhiệt độ trung bình năm ở vùng núi cùng vĩ độ thường thấp hơn, nhưng bức xạ mặt trời trực tiếp lại mạnh hơn. Điều này là do:

• A. Vùng núi có nhiều cây xanh hơn.
• B. Vùng núi gần Mặt Trời hơn.
• C. Không khí ở vùng núi cao loãng và ít bụi, hấp thụ/tán xạ bức xạ kém.
• D. Gió ở vùng núi mạnh hơn.

Câu 27: Tại sao miền Bắc Việt Nam vào mùa đông thường chịu ảnh hưởng của không khí lạnh và khô từ phía Bắc tràn xuống?

• A. Do ảnh hưởng của dòng hải lưu lạnh.
• B. Do nằm gần Xích đạo.
• C. Do địa hình chủ yếu là đồng bằng.
• D. Do chịu ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc mang khối khí lạnh từ lục địa châu Á.

Câu 28: Nhận định nào sau đây về nhiệt độ không khí là đúng?

• A. Nhiệt độ không khí chỉ phụ thuộc vào vĩ độ.
• B. Nhiệt độ không khí luôn giảm dần từ Xích đạo về hai cực.
• C. Nhiệt độ không khí biến đổi phức tạp theo không gian và thời gian.
• D. Nhiệt độ không khí cao nhất luôn xảy ra vào buổi trưa (12 giờ).

Câu 29: Khi phân tích biểu đồ nhiệt độ của một địa điểm, người ta quan tâm đến biên độ nhiệt. Biên độ nhiệt năm được tính bằng:

• A. Chênh lệch giữa nhiệt độ trung bình tháng cao nhất và nhiệt độ trung bình tháng thấp nhất trong năm.
• B. Nhiệt độ trung bình của ngày nóng nhất và ngày lạnh nhất trong năm.
• C. Chênh lệch giữa nhiệt độ cao nhất và thấp nhất trong một ngày bất kỳ.
• D. Tổng nhiệt độ của tất cả các tháng trong năm.

Câu 30: Hiệu ứng nhà kính tự nhiên trong khí quyển là một hiện tượng quan trọng giúp duy trì nhiệt độ trung bình của Trái Đất ở mức phù hợp cho sự sống. Tuy nhiên, sự gia tăng nồng độ các khí nhà kính do hoạt động của con người đang gây ra vấn đề gì?

• A. Làm giảm nhiệt độ trung bình của Trái Đất.
• B. Gia tăng nhiệt độ trung bình của Trái Đất (nóng lên toàn cầu).
• C. Làm giảm lượng mưa trên toàn cầu.
• D. Phá hủy tầng ôzôn.

Câu 1: Vai trò quan trọng nhất của khí quyển đối với sự sống trên Trái Đất là gì?

• A. Cung cấp khí nitơ cho thực vật.
• B. Là môi trường cho các hiện tượng thời tiết như mây, mưa.
• C. Chứa tầng ozon hấp thụ tia cực tím có hại.
• D. Điều hòa nhiệt độ, giữ cho Trái Đất không quá nóng hoặc quá lạnh.

Câu 2: Trong không khí khô gần mặt đất, thành phần khí nào chiếm tỉ lệ lớn nhất?

• A. Nitơ (N₂)
• B. Ôxi (O₂)
• C. Cacbonic (CO₂)
• D. Argon (Ar)

Câu 3: Hơi nước trong khí quyển, dù chiếm tỉ lệ nhỏ, lại đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Vai trò đó chủ yếu liên quan đến yếu tố nào sau đây?

• A. Giúp cố định khí nitơ trong đất.
• B. Tăng cường độ chiếu sáng của Mặt Trời.
• C. Là nguồn gốc của mây, mưa và tham gia điều hòa nhiệt độ.
• D. Hấp thụ trực tiếp phần lớn bức xạ Mặt Trời trước khi đến mặt đất.

Câu 4: Nguồn năng lượng chủ yếu làm nóng bề mặt Trái Đất là gì?

• A. Nhiệt từ tâm Trái Đất.
• B. Bức xạ sóng ngắn từ Mặt Trời.
• C. Nhiệt do hoạt động núi lửa.
• D. Bức xạ sóng dài từ khí quyển.

Câu 5: Tầng đối lưu (troposphere) của khí quyển được làm nóng chủ yếu bởi nguồn nhiệt nào sau đây?

• A. Nhiệt từ bề mặt Trái Đất hấp thụ bức xạ Mặt Trời rồi tỏa ra.
• B. Bức xạ sóng ngắn trực tiếp từ Mặt Trời xuyên qua.
• C. Nhiệt do ma sát của không khí.
• D. Nhiệt từ các tầng khí quyển phía trên truyền xuống.

Câu 6: Khái niệm "cân bằng bức xạ của Trái Đất" đề cập đến sự cân bằng giữa yếu tố nào?

• A. Lượng nhiệt Trái Đất nhận được từ Mặt Trời và lượng nhiệt từ lòng đất tỏa ra.
• B. Lượng nhiệt Trái Đất hấp thụ và lượng nhiệt Trái Đất sử dụng cho quang hợp.
• C. Lượng nhiệt Trái Đất nhận được từ Mặt Trời và lượng nhiệt Trái Đất dự trữ trong đại dương.
• D. Lượng bức xạ Mặt Trời Trái Đất nhận được và lượng bức xạ Trái Đất trả lại vào không gian.

Câu 7: Giải thích nào sau đây đúng về ảnh hưởng của vĩ độ đến nhiệt độ không khí?

• A. Ở vĩ độ cao, góc chiếu sáng của Mặt Trời lớn hơn nên nhiệt độ cao hơn.
• B. Ở vĩ độ thấp, góc chiếu sáng của Mặt Trời lớn, lượng bức xạ nhận được nhiều nên nhiệt độ cao hơn.
• C. Vĩ độ chỉ ảnh hưởng đến thời gian chiếu sáng, không ảnh hưởng đến lượng bức xạ.
• D. Nhiệt độ luôn cao nhất ở vĩ độ 60 độ do sự hội tụ của các dòng khí.

Câu 8: Nếu nhiệt độ không khí ở chân một ngọn núi cao 2000m là 25°C, theo quy luật đai cao trung bình (cứ lên cao 100m, nhiệt độ giảm 0.6°C), nhiệt độ không khí ở đỉnh núi sẽ khoảng bao nhiêu?

• A. 13°C
• B. 10°C
• C. 13°C
• D. 37°C

Câu 9: Tại sao các địa điểm nằm sâu trong lục địa thường có biên độ nhiệt năm lớn hơn các địa điểm ven biển cùng vĩ độ?

• A. Đất hấp thụ và tỏa nhiệt nhanh hơn nước, trong khi nước có khả năng điều hòa nhiệt tốt hơn.
• B. Sâu trong lục địa ít chịu ảnh hưởng của gió mang hơi ẩm từ biển vào.
• C. Sâu trong lục địa thường có địa hình phức tạp hơn.
• D. Thực vật ở lục địa phong phú hơn ở ven biển.

Câu 10: Một dòng hải lưu nóng chảy qua vùng biển ôn đới sẽ có tác động như thế nào đến nhiệt độ không khí của các vùng đất ven biển đó?

• A. Làm giảm nhiệt độ trung bình năm và tăng biên độ nhiệt ngày đêm.
• B. Làm tăng nhiệt độ trung bình năm nhưng giảm lượng mưa.
• C. Không ảnh hưởng đáng kể đến nhiệt độ không khí trên đất liền.
• D. Làm tăng nhiệt độ trung bình của mùa đông, giúp khí hậu ấm áp hơn.

Câu 11: Tại sao các thung lũng thường có nhiệt độ về đêm thấp hơn sườn núi cùng độ cao trong các đêm trời quang mây, lặng gió?

• A. Thung lũng nhận được ít bức xạ Mặt Trời hơn vào ban ngày.
• B. Không khí lạnh nặng hơn có xu hướng trượt xuống và tích tụ ở đáy thung lũng.
• C. Thực vật ở thung lũng thoát hơi nước nhiều hơn.
• D. Sườn núi chịu ảnh hưởng của gió mạnh hơn nên nhiệt độ ổn định hơn.

Câu 12: Lớp phủ thực vật dày đặc (ví dụ: rừng rậm) ảnh hưởng như thế nào đến nhiệt độ bề mặt đất và không khí bên dưới tán rừng?

• A. Làm tăng nhiệt độ trung bình năm và tăng biên độ nhiệt ngày đêm.
• B. Không ảnh hưởng đến nhiệt độ, chỉ ảnh hưởng đến độ ẩm.
• C. Làm giảm nhiệt độ tối cao ban ngày và tăng nhiệt độ tối thiểu ban đêm (giảm biên độ nhiệt).
• D. Làm tăng nhiệt độ tối cao ban ngày do hấp thụ nhiều bức xạ Mặt Trời.

Câu 13: Quan sát bản đồ nhiệt độ với các đường đẳng nhiệt, nếu các đường đẳng nhiệt có xu hướng song song với vĩ tuyến, điều đó phản ánh sự chi phối chủ yếu của nhân tố nào đến sự phân bố nhiệt độ?

• A. Vĩ độ.
• B. Địa hình.
• C. Phân bố lục địa - đại dương.
• D. Dòng biển.

Câu 14: Nguyên nhân chính khiến nhiệt độ giảm dần khi lên cao trong tầng đối lưu là gì?

• A. Áp suất không khí giảm.
• B. Nồng độ khí CO₂ giảm.
• C. Tốc độ gió tăng.
• D. Không khí loãng hơn, ít hấp thụ nhiệt từ bức xạ sóng dài của mặt đất.

Câu 15: Hiện tượng thời tiết (mây, mưa, sương mù...) chủ yếu xảy ra ở tầng khí quyển nào?

• A. Tầng đối lưu (Troposphere).
• B. Tầng bình lưu (Stratosphere).
• C. Tầng trung lưu (Mesosphere).
• D. Tầng nhiệt (Thermosphere).

Câu 16: Bên cạnh vĩ độ, yếu tố nào sau đây có ảnh hưởng lớn nhất đến lượng bức xạ Mặt Trời mà một địa điểm nhận được trên bề mặt Trái Đất?

• A. Độ mặn của nước biển.
• B. Độ che phủ của mây.
• C. Thành phần hóa học của đất.
• D. Tốc độ quay của Trái Đất.

Câu 17: So sánh hai thành phố A (nằm ven biển) và B (nằm sâu trong lục địa), cùng có vĩ độ và độ cao tương đương. Nhận định nào sau đây có khả năng đúng nhất về nhiệt độ của hai thành phố này?

• A. Nhiệt độ trung bình năm của A cao hơn B.
• B. Biên độ nhiệt ngày đêm của A lớn hơn B.
• C. Mùa đông ở A ấm hơn và mùa hè ở A mát hơn so với B.
• D. Nhiệt độ trung bình của tháng nóng nhất ở A thấp hơn tháng nóng nhất ở B.

Câu 18: Hiệu ứng nhà kính trong khí quyển có vai trò gì đối với nhiệt độ Trái Đất?

• A. Giữ lại một phần nhiệt bức xạ từ mặt đất, làm cho Trái Đất ấm lên.
• B. Ngăn chặn toàn bộ bức xạ Mặt Trời đến mặt đất.
• C. Làm giảm nhiệt độ trung bình của Trái Đất.
• D. Phản xạ toàn bộ nhiệt lượng từ Trái Đất trở lại không gian.

Câu 19: Yếu tố nào sau đây có xu hướng làm giảm biên độ nhiệt ngày đêm ở một địa điểm?

• A. Trời quang mây.
• B. Bề mặt là cát khô.
• C. Nằm sâu trong lục địa.
• D. Nằm gần biển hoặc có lớp phủ thực vật dày.

Câu 20: Tại sao các vùng hoang mạc thường có biên độ nhiệt ngày đêm rất lớn?

• A. Do ảnh hưởng của dòng biển lạnh.
• B. Ít mây, độ ẩm không khí thấp và bề mặt cát hấp thụ/tỏa nhiệt nhanh.
• C. Nằm ở vĩ độ cao.
• D. Có nhiều hoạt động công nghiệp.

Câu 21: Khối khí là gì?

• A. Một luồng gió mạnh di chuyển theo chiều ngang.
• B. Lớp không khí nằm ở tầng bình lưu.
• C. Một thể tích không khí rộng lớn, tương đối đồng nhất về tính chất vật lí (nhiệt độ, độ ẩm).
• D. Vùng không khí có áp suất rất thấp.

Câu 22: Frông (Front) là gì?

• A. Bề mặt tiếp xúc giữa hai khối khí có nguồn gốc khác nhau và tính chất vật lí khác biệt.
• B. Vùng không khí nóng ẩm di chuyển từ xích đạo lên.
• C. Dải mây dày đặc gây mưa lớn.
• D. Luồng không khí khô và lạnh từ cực tràn xuống.

Câu 23: Góc nhập xạ là góc tạo bởi tia bức xạ Mặt Trời và bề mặt Trái Đất. Góc nhập xạ ảnh hưởng đến nhiệt độ bề mặt như thế nào?

• A. Góc nhập xạ càng nhỏ, lượng nhiệt nhận được càng nhiều.
• B. Góc nhập xạ chỉ ảnh hưởng đến thời gian chiếu sáng, không ảnh hưởng đến lượng nhiệt.
• C. Góc nhập xạ càng lớn (gần vuông góc), lượng nhiệt nhận được trên một đơn vị diện tích càng nhiều.
• D. Góc nhập xạ lớn nhất ở vùng cực.

Câu 24: So với tầng đối lưu, nhiệt độ ở tầng bình lưu (phía trên tầng đối lưu) thay đổi như thế nào theo độ cao và tại sao?

• A. Giảm dần theo độ cao do không khí loãng hơn.
• B. Tăng dần theo độ cao do có tầng ozon hấp thụ bức xạ cực tím.
• C. Biến động thất thường, không theo quy luật nhất định.
• D. Luôn duy trì ở mức nhiệt độ rất thấp.

Câu 25: Một thành phố nằm trên cao nguyên rộng lớn, có độ cao trung bình 1500m so với mực nước biển, cách xa đại dương. Nhận định nào sau đây có khả năng đúng nhất về đặc điểm nhiệt độ của thành phố này so với một thành phố ven biển cùng vĩ độ?

• A. Nhiệt độ trung bình năm cao hơn.
• B. Mùa đông ấm áp hơn.
• C. Biên độ nhiệt ngày đêm nhỏ hơn.
• D. Nhiệt độ trung bình năm thấp hơn và biên độ nhiệt ngày đêm/năm có thể lớn hơn.

Câu 26: Sự luân chuyển của không khí trong khí quyển (tuần hoàn khí quyển) có vai trò gì quan trọng đối với sự phân bố nhiệt độ trên Trái Đất?

• A. Vận chuyển nhiệt từ vùng vĩ độ thấp lên vĩ độ cao và ngược lại, giúp điều hòa khí hậu toàn cầu.
• B. Chỉ làm tăng nhiệt độ ở vùng xích đạo.
• C. Ngăn cản sự di chuyển của các khối khí.
• D. Làm cho nhiệt độ ở mọi nơi trên Trái Đất trở nên đồng đều.

Câu 27: Tại sao vùng cực Bắc (Bắc Cực) có xu hướng ấm hơn một chút so với vùng cực Nam (Nam Cực) mặc dù cả hai đều nhận được lượng bức xạ Mặt Trời rất ít?

• A. Bắc Cực có nhiều núi lửa hoạt động hơn.
• B. Nam Cực có lớp phủ thực vật dày hơn.
• C. Bắc Cực là đại dương bị đóng băng (nước điều hòa nhiệt tốt hơn đất), trong khi Nam Cực là lục địa cao và phủ băng dày.
• D. Bắc Cực nằm ở vĩ độ thấp hơn Nam Cực.

Câu 28: Hiệu ứng "đảo nhiệt đô thị" (Urban Heat Island effect) là hiện tượng gì?

• A. Nhiệt độ ở khu vực đô thị thường cao hơn so với các vùng nông thôn xung quanh.
• B. Nhiệt độ ở các đảo giữa đại dương luôn cao hơn đất liền.
• C. Sự thay đổi nhiệt độ theo mùa ở các thành phố lớn.
• D. Hiện tượng nhiệt độ tăng đột ngột trong thời gian ngắn ở đô thị.

Câu 29: Khi một khối không khí khô bị ép hạ xuống (ví dụ: khi vượt qua sườn núi khuất gió), nhiệt độ của nó thường thay đổi như thế nào và quá trình đó được gọi là gì?

• A. Giảm nhiệt độ - quá trình đoạn nhiệt ẩm.
• B. Giảm nhiệt độ - quá trình đẳng nhiệt.
• C. Tăng nhiệt độ - quá trình đoạn nhiệt ẩm.
• D. Tăng nhiệt độ - quá trình đoạn nhiệt khô.

Câu 30: Mặc dù xích đạo nhận được bức xạ Mặt Trời chiếu thẳng góc nhất vào thời điểm trưa, nhiệt độ trung bình năm cao nhất trên Trái Đất lại thường nằm ở các vùng chí tuyến (khoảng 20-30 độ vĩ Bắc và Nam). Nguyên nhân chủ yếu là gì?

• A. Chí tuyến có nhiều núi lửa hoạt động hơn.
• B. Vùng xích đạo thường có nhiều mây và mưa hơn, làm giảm lượng bức xạ Mặt Trời đến bề mặt so với vùng chí tuyến khô hạn, ít mây.
• C. Gió mậu dịch làm mát vùng xích đạo.
• D. Vùng chí tuyến có độ cao trung bình thấp hơn vùng xích đạo.

Câu 1: Thành phần nào của khí quyển, dù chỉ chiếm tỉ lệ nhỏ, nhưng lại đóng vai trò quan trọng nhất trong việc điều hòa nhiệt độ bề mặt Trái Đất và tạo ra các hiện tượng thời tiết như mây, mưa?

• A. Khí Nitơ (N₂)
• B. Khí Ôxi (O₂)
• C. Hơi nước
• D. Khí Argon (Ar)

Câu 2: Tại sao nhiệt độ không khí ở tầng đối lưu lại giảm dần theo độ cao?

• A. Do nguồn cung cấp nhiệt chủ yếu cho tầng đối lưu là bề mặt đất được Mặt Trời đốt nóng, nhiệt độ giảm dần khi càng lên cao xa nguồn nhiệt.
• B. Do không khí loãng hơn ở trên cao nên hấp thụ bức xạ Mặt Trời kém hơn.
• C. Do áp suất không khí giảm mạnh khi lên cao làm không khí lạnh đi.
• D. Do gió thổi mạnh hơn ở trên cao mang theo không khí lạnh từ vùng khác đến.

Câu 3: Quan sát biểu đồ nhiệt độ trung bình năm của hai địa điểm A và B. Địa điểm A có biên độ nhiệt năm lớn hơn nhiều so với địa điểm B. Nếu hai địa điểm này có cùng vĩ độ, nhân tố địa lí nào có khả năng giải thích sự khác biệt rõ rệt về biên độ nhiệt năm này?

• A. Độ cao địa hình
• B. Tính chất mặt đệm (lục địa hoặc đại dương)
• C. Địa hình sườn đón nắng/khuất nắng
• D. Ảnh hưởng của dòng biển

Câu 4: Khối khí chí tuyến lục địa vào mùa hạ ở Bắc bán cầu thường có tính chất đặc trưng nào?

• A. Lạnh và khô
• B. Lạnh và ẩm
• C. Nóng và ẩm
• D. Rất nóng và khô

Câu 5: Frông là bề mặt tiếp xúc giữa các khối khí. Sự khác biệt cơ bản nhất giữa các khối khí ở hai bên bề mặt frông là gì?

• A. Tính chất vật lí (nhiệt độ, độ ẩm, áp suất)
• B. Thành phần hóa học
• C. Độ dày tầng khí
• D. Tốc độ di chuyển

Câu 6: Vùng xích đạo thường nhận được lượng bức xạ Mặt Trời lớn nhất trong năm, nhưng nhiệt độ trung bình năm cao nhất lại thường nằm ở vùng chí tuyến. Giải thích nào sau đây là hợp lý nhất?

• A. Vùng chí tuyến có thời gian chiếu sáng trong ngày dài hơn vùng xích đạo.
• B. Vùng chí tuyến có ít mây hơn vùng xích đạo nên bức xạ Mặt Trời đến mặt đất nhiều hơn.
• C. Vùng xích đạo có lượng mưa lớn và nhiều mây hơn, làm giảm lượng bức xạ Mặt Trời đến mặt đất so với vùng chí tuyến khô hạn.
• D. Vùng chí tuyến có áp suất khí quyển thấp hơn nên dễ hấp thụ nhiệt hơn.

Câu 7: Dải hội tụ nhiệt đới là nơi tiếp xúc của hai khối khí xích đạo của hai bán cầu. Điểm khác biệt chính của dải hội tụ nhiệt đới so với các loại frông ôn đới hay địa cực là gì?

• A. Chỉ gây ra mưa mà không gây ra bão.
• B. Không có sự đối lập mạnh mẽ về tính chất vật lí giữa hai khối khí tiếp xúc.
• C. Chỉ xuất hiện vào mùa hè.
• D. Phạm vi hoạt động rộng khắp các vĩ độ.

Câu 8: Một thành phố nằm ở ven biển, chịu ảnh hưởng của dòng biển nóng chảy qua. So với một thành phố khác cùng vĩ độ nhưng nằm sâu trong lục địa và không chịu ảnh hưởng của dòng biển, nhiệt độ của thành phố ven biển này có xu hướng như thế nào?

• A. Mùa đông ấm hơn, mùa hè mát hơn và biên độ nhiệt năm nhỏ hơn.
• B. Mùa đông lạnh hơn, mùa hè nóng hơn và biên độ nhiệt năm lớn hơn.
• C. Nhiệt độ trung bình năm cao hơn đáng kể.
• D. Nhiệt độ luôn ổn định quanh năm.

Câu 9: Khi một khối khí lạnh di chuyển đến một khu vực có khối khí nóng đang tồn tại, bề mặt tiếp xúc giữa hai khối khí này được gọi là gì và thường gây ra hiện tượng thời tiết nào?

• A. Frông nóng, thường gây mưa phùn kéo dài.
• B. Dải hội tụ, thường gây bão nhiệt đới.
• C. Frông lạnh, thường gây mưa rào, giông, giảm nhiệt đột ngột.
• D. Frông cố định, thường gây thời tiết ổn định.

Câu 10: Giả sử tại chân núi (độ cao 0m) nhiệt độ là 30°C. Nếu áp dụng quy luật giảm nhiệt theo độ cao trung bình trong tầng đối lưu (khoảng 0.6°C/100m), ước tính nhiệt độ tại đỉnh núi có độ cao 2000m là bao nhiêu?

• A. 18°C
• B. 18°C (30°C - 20 * 0.6°C)
• C. 12°C
• D. 42°C

Câu 11: Tại sao vùng vĩ độ cao (gần cực) lại có nhiệt độ trung bình năm rất thấp và biên độ nhiệt năm rất lớn (đặc biệt ở lục địa)?

• A. Góc nhập xạ nhỏ quanh năm và sự chênh lệch lớn về thời gian chiếu sáng giữa mùa hè và mùa đông.
• B. Không khí ở vĩ độ cao rất loãng nên không giữ được nhiệt.
• C. Ảnh hưởng mạnh mẽ của các dòng biển lạnh từ cực.
• D. Bề mặt băng tuyết trắng xóa phản xạ hầu hết bức xạ Mặt Trời.

Câu 12: Lớp phủ thực vật có ảnh hưởng như thế nào đến nhiệt độ không khí ở bề mặt?

• A. Làm tăng nhiệt độ bề mặt do hấp thụ nhiệt mạnh.
• B. Không có ảnh hưởng đáng kể đến nhiệt độ.
• C. Làm giảm nhiệt độ vào ban đêm nhưng tăng nhiệt độ vào ban ngày.
• D. Giảm sự chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm, giữa mùa hè và mùa đông (làm điều hòa nhiệt độ).

Câu 13: Nhân tố nào sau đây không phải là nguồn cung cấp nhiệt trực tiếp hoặc gián tiếp cho không khí ở tầng đối lưu?

• A. Bức xạ sóng dài từ bề mặt đất.
• B. Hơi nước ngưng tụ giải phóng nhiệt.
• C. Nhiệt từ tâm Trái Đất truyền ra.
• D. Dòng đối lưu mang nhiệt từ mặt đất lên cao.

Câu 14: So sánh nhiệt độ trung bình năm giữa bán cầu Bắc và bán cầu Nam, nhận định nào sau đây là chính xác?

• A. Bán cầu Bắc ấm hơn bán cầu Nam do có diện tích lục địa nhỏ hơn.
• B. Bán cầu Bắc ấm hơn bán cầu Nam do có diện tích lục địa lớn hơn.
• C. Bán cầu Nam ấm hơn bán cầu Bắc do có diện tích đại dương lớn hơn.
• D. Nhiệt độ trung bình năm của hai bán cầu gần như bằng nhau.

Câu 15: Hiện tượng hiệu ứng nhà kính trong khí quyển chủ yếu do thành phần nào gây ra?

• A. Khí cacbonic (CO₂) và hơi nước.
• B. Khí Nitơ (N₂).
• C. Khí Ôxi (O₂).
• D. Khí Heli (He).

Câu 16: Trên cùng một sườn núi, nhiệt độ không khí có thể khác nhau đáng kể giữa các vị trí. Nhân tố địa hình nào giải thích rõ nhất sự khác biệt nhiệt độ giữa sườn đón nắng và sườn khuất nắng?

• A. Độ dốc của sườn núi.
• B. Hướng gió chủ đạo.
• C. Góc nhập xạ trên bề mặt sườn.
• D. Mật độ thực vật trên sườn.

Câu 17: Tại sao các hoang mạc lớn ở vùng chí tuyến thường có biên độ nhiệt ngày đêm rất lớn?

• A. Do độ cao địa hình lớn.
• B. Do ảnh hưởng của dòng biển lạnh.
• C. Do lượng mưa lớn quanh năm.
• D. Do bầu trời quang đãng (ít mây, ít hơi nước) và bề mặt cát hấp thụ, tỏa nhiệt nhanh.

Câu 18: Dòng biển lạnh chảy qua ven bờ một lục địa ở vùng vĩ độ trung bình sẽ có tác động như thế nào đến nhiệt độ không khí tại đó?

• A. Làm tăng nhiệt độ trung bình năm và giảm biên độ nhiệt.
• B. Làm giảm nhiệt độ trung bình năm và có thể gây ra sương mù.
• C. Chỉ ảnh hưởng đến nhiệt độ nước biển mà không ảnh hưởng đến nhiệt độ không khí.
• D. Làm tăng lượng mưa trong khu vực.

Câu 19: Khối khí nào sau đây thường hình thành ở vĩ độ cao (gần cực) và có tính chất rất lạnh?

• A. Khối khí cực (A)
• B. Khối khí ôn đới (P)
• C. Khối khí chí tuyến (T)
• D. Khối khí xích đạo (E)

Câu 20: Tầng khí quyển nào nằm ngay phía trên tầng đối lưu và có nhiệt độ tăng dần theo độ cao do sự hấp thụ tia cực tím của tầng ozon?

• A. Tầng trung lưu
• B. Tầng bình lưu
• C. Tầng nhiệt
• D. Tầng ngoại quyển

Câu 21: Một khu vực có nhiệt độ không khí vào buổi trưa là 35°C và vào lúc bình minh là 20°C. Biên độ nhiệt ngày của khu vực này là bao nhiêu?

• A. 20°C
• B. 35°C
• C. 15°C
• D. 55°C

Câu 22: So với bề mặt đất, nước biển có khả năng hấp thụ và tỏa nhiệt như thế nào?

• A. Hấp thụ nhiệt chậm hơn và tỏa nhiệt chậm hơn.
• B. Hấp thụ nhiệt nhanh hơn và tỏa nhiệt nhanh hơn.
• C. Hấp thụ nhiệt nhanh hơn nhưng tỏa nhiệt chậm hơn.
• D. Hấp thụ nhiệt chậm hơn nhưng tỏa nhiệt nhanh hơn.

Câu 23: Nhân tố nào sau đây có tác động mạnh mẽ nhất làm giảm nhiệt độ không khí khi di chuyển từ vùng vĩ độ thấp lên vùng vĩ độ cao?

• A. Độ che phủ thực vật.
• B. Tính chất lục địa hay đại dương.
• C. Độ cao địa hình.
• D. Góc nhập xạ của bức xạ Mặt Trời.

Câu 24: Tại sao các vùng ven biển thường có mùa đông ấm hơn và mùa hè mát hơn so với các vùng sâu trong lục địa ở cùng vĩ độ?

• A. Do ảnh hưởng của gió mậu dịch.
• B. Do tính chất hấp thụ và tỏa nhiệt chậm của nước biển làm điều hòa nhiệt độ.
• C. Do lượng mưa ở ven biển thường lớn hơn.
• D. Do độ cao địa hình ở ven biển thường thấp hơn.

Câu 25: Khối khí nào sau đây thường hình thành ở khoảng vĩ độ 30-40 độ và có tính chất nóng?

• A. Khối khí cực (A)
• B. Khối khí ôn đới (P)
• C. Khối khí chí tuyến (T)
• D. Khối khí xích đạo (E)

Câu 26: Sự hình thành mây và mưa trong khí quyển chủ yếu liên quan đến yếu tố nào sau đây?

• A. Sự ngưng kết của hơi nước khi nhiệt độ giảm.
• B. Tốc độ gió trong tầng đối lưu.
• C. Nồng độ khí Nitơ trong không khí.
• D. Áp suất khí quyển tại bề mặt đất.

Câu 27: Hiệu ứng đảo nhiệt đô thị là hiện tượng nhiệt độ ở khu vực đô thị thường cao hơn so với khu vực nông thôn xung quanh. Nguyên nhân chính nào giải thích hiện tượng này?

• A. Lượng mưa ở đô thị thấp hơn.
• B. Độ ẩm không khí ở đô thị cao hơn.
• C. Mật độ cây xanh ở đô thị cao hơn.
• D. Bề mặt bê tông, nhựa đường hấp thụ nhiệt mạnh và các hoạt động nhân tạo (xe cộ, nhà máy).

Câu 28: Tầng ozon, tập trung chủ yếu ở tầng bình lưu, có vai trò quan trọng như thế nào đối với sự sống trên Trái Đất?

• A. Điều hòa nhiệt độ bề mặt Trái Đất.
• B. Hấp thụ phần lớn bức xạ cực tím (UV) có hại từ Mặt Trời.
• C. Tạo ra các hiện tượng thời tiết như sấm, sét.
• D. Cung cấp khí Ôxi cho hô hấp.

Câu 29: Khi phân tích bản đồ phân bố nhiệt độ theo tháng, đường đẳng nhiệt là đường nối các điểm có cùng giá trị nhiệt độ. Đường đẳng nhiệt tháng 1 thường có xu hướng chạy như thế nào so với đường đẳng nhiệt tháng 7 ở cùng bán cầu?

• A. Cong hơn và có xu hướng dịch chuyển về phía cực ở lục địa và về phía xích đạo ở đại dương (so với vĩ độ).
• B. Thẳng hơn và song song với vĩ tuyến.
• C. Chạy hoàn toàn theo hướng Đông - Tây.
• D. Không có sự khác biệt đáng kể về hình dạng giữa tháng 1 và tháng 7.

Câu 30: Bề mặt Trái Đất nhận năng lượng từ Mặt Trời dưới dạng bức xạ sóng ngắn và phát lại năng lượng dưới dạng bức xạ sóng dài. Khí quyển hấp thụ chủ yếu loại bức xạ nào để nóng lên?

• A. Bức xạ sóng ngắn từ Mặt Trời.
• B. Bức xạ sóng dài từ bề mặt đất.
• C. Cả bức xạ sóng ngắn và sóng dài với mức độ như nhau.
• D. Chỉ hấp thụ năng lượng từ gió.