Bài Tập Trắc nghiệm Hải khẩu linh từ- Kết nối tri thức - Đề 10 được xây dựng với nhiều câu hỏi chất lượng, sát với nội dung chương trình học, giúp bạn dễ dàng ôn tập và kiểm tra kiến thức hiệu quả. Hãy cùng bắt đầu làm bài tập trắc nghiệm ngay để nâng cao hiểu biết và chuẩn bị tốt cho kỳ thi sắp tới!
Câu 1: Tác phẩm "Hải khẩu linh từ" của Đoàn Thị Điểm được xếp vào thể loại nào trong văn học trung đại Việt Nam và thể loại này thường có đặc điểm gì nổi bật?
- A. Tiểu thuyết chương hồi - có cấu trúc phức tạp, nhiều tuyến nhân vật.
- B. Truyền kỳ - kết hợp yếu tố lịch sử, hiện thực với yếu tố kỳ ảo, hoang đường.
- C. Ký sự - ghi chép lại sự kiện có thật theo trình tự thời gian.
- D. Ngụ ngôn - dùng câu chuyện về loài vật hoặc đồ vật để ẩn dụ về con người.
Câu 2: Đoạn trích "Hải khẩu linh từ" nằm trong tập truyện nào của Đoàn Thị Điểm? Tập truyện này có vị trí như thế nào trong sự nghiệp sáng tác của bà?
- A. Trong tập "Thánh Tông di thảo", là tập truyện ngắn duy nhất của bà.
- B. Trong tập "Truyền kỳ mạn lục", là tác phẩm nổi tiếng nhất về thể loại truyền kỳ của bà.
- C. Trong tập "Truyền kỳ tân phả", là một trong những tác phẩm quan trọng thể hiện tài năng văn xuôi của bà.
- D. Trong tập "Tân cổ kỳ bút", là tập hợp các bài thơ và truyện ngắn của nhiều tác giả.
Câu 3: Bối cảnh lịch sử chính được phản ánh trong "Hải khẩu linh từ" là sự kiện nào dưới triều đại vua Lê Duệ Tông?
- A. Vua Lê Duệ Tông thân chinh đánh Chiêm Thành.
- B. Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn chống quân Minh.
- C. Chiến tranh giữa nhà Trịnh và nhà Nguyễn (Đàng Trong - Đàng Ngoài).
- D. Cuộc kháng chiến chống quân Xiêm của Nguyễn Huệ.
Câu 4: Nhân vật Bích Châu, tên thật là Nguyễn Cơ, được giới thiệu ban đầu trong truyện với vai trò chủ yếu nào đối với vua Lê Duệ Tông?
- A. Một cung nữ phục vụ sinh hoạt hàng ngày của nhà vua.
- B. Tổng chỉ huy quân đội trong chiến dịch.
- C. Người phụ trách việc hậu cần cho đoàn quân.
- D. Một phi tần được vua sủng ái và thường hỏi han việc quân cơ, chính sự.
Câu 5: Khi đoàn thuyền của vua Lê Duệ Tông gặp bão lớn trên biển, chi tiết nào thể hiện rõ nhất sự tuyệt vọng và bế tắc của nhà vua và đoàn tùy tùng trước tai họa?
- A. Biển động dữ dội, sóng cuồn cuộn, gió gào thét, thuyền bè chao đảo, vua và mọi người "án binh bất động".
- B. Nhà vua hạ lệnh cho quân sĩ cố gắng chèo chống vượt bão.
- C. Mọi người cùng nhau cầu khấn các vị thần linh phù hộ.
- D. Bích Châu đề xuất các phương án kỹ thuật để vượt qua cơn bão.
Câu 6: Sự xuất hiện của vị thần biển trong giấc mộng của nhà vua có vai trò gì trong việc phát triển cốt truyện và giải thích nguyên nhân tai họa?
- A. Làm tăng tính li kỳ, hấp dẫn cho câu chuyện mà không có ý nghĩa sâu sắc.
- B. Thể hiện sự mê tín của tác giả và xã hội đương thời.
- C. Giải thích nguyên nhân của cơn bão (do thần biển nổi giận) và đưa ra điều kiện để tai họa chấm dứt, từ đó mở ra nút thắt cho câu chuyện.
- D. Nhắc nhở nhà vua về những sai lầm trong quá khứ.
Câu 7: Theo lời vị thần biển trong giấc mộng, điều kiện để đoàn thuyền được yên ổn là gì?
- A. Nhà vua phải từ bỏ ý định đánh Chiêm Thành.
- B. Nhà vua phải cúng tế thật hậu hĩnh cho thần biển.
- C. Một người có đức độ phải nhảy xuống biển tạ tội.
- D. Một người phụ nữ tài sắc vẹn toàn phải trầm mình xuống biển.
Câu 8: Khi nghe vua kể lại giấc mộng và điều kiện của thần biển, Bích Châu đã phản ứng như thế nào? Phản ứng đó nói lên điều gì về tính cách của nàng?
- A. Nàng tỏ ra sợ hãi và van xin nhà vua tìm cách khác.
- B. Nàng bình tĩnh, chấp nhận hy sinh bản thân vì sự an nguy của nhà vua và quốc gia.
- C. Nàng nghi ngờ tính xác thực của giấc mộng và khuyên vua không nên tin.
- D. Nàng trách nhà vua đã gây ra tai họa này.
Câu 9: Lời giải thích của Bích Châu về việc nàng là người thích hợp để hy sinh ("thiếp là phận gái, theo hầu quân vương nơi vạn dặm, chết được một thân mà cứu được muôn người...") thể hiện quan niệm truyền thống nào và đồng thời có điểm gì đặc biệt?
- A. Chỉ đơn thuần thể hiện bổn phận của người vợ đối với chồng.
- B. Thể hiện sự yếu đuối, chấp nhận số phận vì là phận "gái".
- C. Kết hợp quan niệm bổn phận truyền thống của người phụ nữ với ý thức trách nhiệm và sự hy sinh cao cả vì vua và dân, vượt lên trên giới hạn thông thường của phận "gái".
- D. Hoàn toàn thể hiện tư tưởng nữ quyền, phản kháng lại định kiến xã hội.
Câu 10: Hành động "gội gội, tắm tắm, vấn khăn gọn gàng, mặc áo thật đẹp" của Bích Châu trước khi trầm mình xuống biển mang ý nghĩa gì?
- A. Thể hiện sự tự nguyện, thanh thản, và ý thức về sự hy sinh cao cả, trang trọng cho cái chết.
- B. Biểu hiện sự sợ hãi, muốn làm đẹp lần cuối trước khi chết.
- C. Làm theo yêu cầu bắt buộc của thần biển.
- D. Chỉ là chi tiết tô vẽ thêm cho câu chuyện, không có ý nghĩa đặc biệt.
Câu 11: Sau khi Bích Châu trầm mình, cơn bão lập tức tan, trời yên biển lặng. Chi tiết này trong truyện truyền kỳ có chức năng gì?
- A. Chỉ là sự trùng hợp ngẫu nhiên, không có ý nghĩa gì.
- B. Thể hiện sự tàn ác của thần biển khi đã đạt được mục đích.
- C. Cho thấy nhà vua đã đúng khi tin vào giấc mộng.
- D. Khẳng định sự linh thiêng và giá trị của sự hy sinh của Bích Châu, củng cố mối liên hệ nhân quả giữa hành động hy sinh và kết quả tốt đẹp.
Câu 12: Khi đoàn thuyền đến cửa biển và tìm thấy thi thể (hoặc hóa thân) của Bích Châu, chi tiết nào nhấn mạnh sự khác thường, linh thiêng của nàng sau khi hy sinh?
- A. Thi thể nàng trôi dạt vào một hòn đảo hoang vắng.
- B. Thi thể nàng nổi trên mặt nước, "màu da như sống, tóc mai như cũ".
- C. Một đàn cá lớn vây quanh thi thể nàng.
- D. Nhà vua tìm thấy một vật tùy thân của nàng trên bãi biển.
Câu 13: Việc vua Lê Duệ Tông sai lập đền thờ và phong tặng danh hiệu cho Bích Châu có ý nghĩa gì trong bối cảnh xã hội phong kiến và quan niệm "linh dị" của thể loại truyền kỳ?
- A. Thể hiện sự ghi nhận công lao và thần thánh hóa Bích Châu, biến nàng thành một vị thần phù hộ cho dân chúng và khẳng định tính "linh dị" của câu chuyện.
- B. Chỉ là hành động chuộc lỗi đơn thuần của nhà vua.
- C. Nhằm mục đích trấn an lòng dân sau biến cố.
- D. Biểu hiện sự hối hận muộn màng của nhà vua.
Câu 14: Ngoài lòng trung quân, ái quốc và sự hy sinh cao cả, Bích Châu còn thể hiện những phẩm chất đáng quý nào khác qua lời nói và hành động của mình trong truyện?
- A. Nàng chỉ có lòng dũng cảm mà thiếu đi sự thông tuệ.
- B. Nàng là người yếu đuối, dễ dàng chấp nhận số phận.
- C. Nàng là người thông tuệ, bản lĩnh, có tầm nhìn xa trông rộng và không sợ hãi trước nguy hiểm.
- D. Nàng là người chỉ biết vâng lời vua một cách mù quáng.
Câu 15: Trong "Hải khẩu linh từ", yếu tố lịch sử (chiến dịch đánh Chiêm Thành, vua Lê Duệ Tông) và yếu tố kỳ ảo (thần biển, Bích Châu hiển linh) được đan xen. Sự kết hợp này có tác dụng gì đối với câu chuyện?
- A. Tăng tính chân thực cho bối cảnh, đồng thời làm nổi bật sự phi thường, linh thiêng của nhân vật Bích Châu và thông điệp về lòng trung nghĩa.
- B. Khiến câu chuyện trở nên khó hiểu, mâu thuẫn giữa thực và hư.
- C. Chỉ nhằm mục đích giải trí, thu hút người đọc bằng các yếu tố siêu nhiên.
- D. Làm giảm giá trị lịch sử của câu chuyện.
Câu 16: Việc Đoàn Thị Điểm chọn viết về nhân vật lịch sử Nguyễn Cơ (Bích Châu) và thần thánh hóa bà trong một tác phẩm truyền kỳ có thể phản ánh điều gì về quan niệm của tác giả hoặc xã hội đương thời về vai trò và giá trị của người phụ nữ?
- A. Khẳng định vị trí thấp kém của người phụ nữ trong xã hội phong kiến.
- B. Cho rằng phụ nữ chỉ có thể đóng góp cho đất nước bằng cách hy sinh tính mạng.
- C. Thể hiện sự bất lực của tác giả trong việc tìm kiếm những tấm gương nam giới.
- D. Đề cao những phẩm chất tốt đẹp, tài năng và sự đóng góp to lớn của người phụ nữ đối với quốc gia, vượt ra ngoài khuôn khổ truyền thống.
Câu 17: Phân tích hành động của vua Lê Duệ Tông trong truyện, đặc biệt là phản ứng trước cơn bão và sau khi Bích Châu hy sinh, cho thấy điều gì về hình tượng nhà vua được xây dựng?
- A. Một vị vua anh minh, quyết đoán trong mọi hoàn cảnh.
- B. Một vị vua ban đầu có phần bế tắc, tin vào yếu tố siêu nhiên, nhưng sau đó biết hối hận và ghi nhận công lao của người bề tôi.
- C. Một vị vua tàn bạo, không màng đến tính mạng người khác.
- D. Một vị vua hoàn toàn nhu nhược, không có chính kiến.
Câu 18: Thông điệp chính mà tác giả Đoàn Thị Điểm muốn gửi gắm qua câu chuyện "Hải khẩu linh từ" là gì?
- A. Phê phán sự mê tín dị đoan của con người trước thiên nhiên.
- B. Nhấn mạnh sự bất lực của con người trước số phận.
- C. Ca ngợi lòng trung nghĩa, sự hy sinh cao cả vì vua và nước, khẳng định sự bất tử và linh thiêng của những người có công với đất nước.
- D. Mô tả sự khắc nghiệt của biển cả đối với con người.
Câu 19: So sánh hành động hy sinh của Bích Châu trong "Hải khẩu linh từ" với hành động gieo mình xuống sông Hoàng Giang của Vũ Nương trong "Chuyện người con gái Nam Xương", điểm khác biệt cốt lõi về động cơ hy sinh là gì?
- A. Cả hai đều hy sinh vì tình yêu đôi lứa.
- B. Bích Châu hy sinh vì oan khuất, còn Vũ Nương hy sinh vì đại nghĩa.
- C. Cả hai đều bị ép buộc phải hy sinh.
- D. Bích Châu hy sinh vì đại nghĩa, cứu vua cứu nước, còn Vũ Nương tự vẫn vì oan khuất, tuyệt vọng trước sự phụ bạc.
Câu 20: Chi tiết "mây tan, mưa tạnh, sóng lặng, gió ngừng, thuyền bè yên ổn" sau khi Bích Châu trầm mình là biểu tượng cho điều gì trong mạch truyện?
- A. Sự bình yên trở lại, tai họa đã chấm dứt nhờ vào sự hy sinh, và trật tự đã được lập lại.
- B. Chỉ là sự thay đổi thời tiết bình thường.
- C. Biểu hiện sự giận dữ của thần biển đã lắng xuống.
- D. Dấu hiệu của một tai họa lớn hơn sắp đến.
Câu 21: "Hải khẩu linh từ" không chỉ là một câu chuyện mà còn là sự giải thích nguồn gốc của một địa danh, một đền thờ. Điều này thể hiện đặc điểm nào của văn học dân gian hoặc văn học viết mang yếu tố dân gian?
- A. Tính giáo huấn, răn dạy đạo đức.
- B. Tính phê phán hiện thực xã hội.
- C. Tính chất truyện kể dân gian, giải thích nguồn gốc địa danh, phong tục, tín ngưỡng.
- D. Tính chất anh hùng ca, ca ngợi người anh hùng.
Câu 22: Đoạn trích tập trung miêu tả sự kiện nào là trọng tâm, làm nổi bật phẩm chất của nhân vật Bích Châu?
- A. Cuộc chiến của vua Lê Duệ Tông với Chiêm Thành.
- B. Sự kiện đoàn thuyền gặp bão và Bích Châu hy sinh để cứu nguy.
- C. Việc vua Lê Duệ Tông lập đền thờ cho Bích Châu.
- D. Cuộc sống của Bích Châu trong cung cấm.
Câu 23: Lời nói của Bích Châu khi xin được trầm mình xuống biển cho thấy nàng ý thức rất rõ về điều gì?
- A. Giá trị của sự hy sinh cá nhân đối với sự an nguy của cộng đồng, của quốc gia.
- B. Sự bất công của số phận đối với người phụ nữ.
- C. Sự yếu đuối của nhà vua trước khó khăn.
- D. Tầm quan trọng của chiến dịch đánh Chiêm Thành.
Câu 24: Việc Bích Châu không chỉ là phi tần mà còn tham gia bàn bạc việc quân cơ, dâng "Kê minh thập sách" cho vua, mặc dù không được nhắc chi tiết trong đoạn trích, nhưng thông tin nền này có ý nghĩa gì khi đọc "Hải khẩu linh từ"?
- A. Cho thấy Bích Châu là người thích can thiệp vào việc triều chính.
- B. Làm giảm đi sự tập trung vào hành động hy sinh của nàng.
- C. Chỉ là chi tiết thêm vào không quan trọng.
- D. Củng cố hình tượng Bích Châu là người tài sắc vẹn toàn, có trí tuệ và tầm nhìn, khiến sự hy sinh của nàng càng cao cả và có sức nặng hơn.
Câu 25: Đền thờ Bích Châu ngày nay thường được gọi là gì và việc tồn tại của đền thờ này có ý nghĩa văn hóa, lịch sử như thế nào?
- A. Đền Bà Hải (hoặc Đền thờ Thánh mẫu Nguyễn Thị Bích Châu); thể hiện sự tôn vinh, ghi nhớ công lao của những người hy sinh vì nước trong văn hóa dân gian và lịch sử.
- B. Chùa Linh Ứng; là nơi cầu an cho ngư dân đi biển.
- C. Miếu Thần Biển; chỉ liên quan đến tín ngưỡng thờ thần biển.
- D. Đình làng Hải Khẩu; là nơi sinh hoạt cộng đồng của người dân địa phương.
Câu 26: Trong bối cảnh văn học trung đại, việc một tác giả nữ như Đoàn Thị Điểm viết truyện truyền kỳ về một nhân vật nữ anh hùng có ý nghĩa gì?
- A. Là điều bình thường trong văn học trung đại Việt Nam.
- B. Cho thấy tác giả chỉ quan tâm đến các nhân vật nữ.
- C. Thể hiện sự quan tâm, đề cao vai trò và phẩm chất của người phụ nữ, đồng thời khẳng định tài năng của tác giả nữ trong lĩnh vực văn xuôi.
- D. Nhằm mục đích kêu gọi phụ nữ đứng lên chống lại định kiến xã hội.
Câu 27: Phân tích cách tác giả miêu tả cơn bão và sự can thiệp của thần biển, ta thấy yếu tố kỳ ảo trong truyện có tác dụng gì đối với việc khắc họa sự kiện lịch sử?
- A. Làm sai lệch hoàn toàn sự thật lịch sử.
- B. Chỉ đơn thuần là tô vẽ thêm cho câu chuyện thêm hấp dẫn.
- C. Thể hiện sự bất lực của con người trước thiên nhiên.
- D. Giải thích nguyên nhân khách quan cho biến cố, tạo kịch tính và làm nền để làm nổi bật sự hy sinh cao cả của nhân vật.
Câu 28: Câu nói của Bích Châu "Thiếp nghe, trong kinh Dịch có nói: “Quân tử thấy nguy thì biết giữ mình”. Nay quân vương gặp nạn, bề tôi há lại tiếc thân?" cho thấy nàng đã vận dụng kiến thức từ đâu để củng cố quyết tâm hy sinh của mình?
- A. Từ các truyện cổ dân gian về sự tích các vị thần.
- B. Từ sách kinh điển của Nho giáo (Kinh Dịch).
- C. Từ những lời dạy của cha mẹ nàng.
- D. Từ kinh nghiệm đi biển của bản thân.
Câu 29: Khi đọc "Hải khẩu linh từ", người đọc có thể rút ra bài học về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên trong quan niệm truyền thống là gì?
- A. Thiên nhiên có sức mạnh siêu nhiên, có thể gây tai họa và con người cần có sự ứng xử phù hợp (như thờ cúng, hy sinh) để được bình yên.
- B. Con người hoàn toàn có thể chinh phục thiên nhiên bằng trí tuệ và kỹ thuật.
- C. Thiên nhiên luôn hiền hòa và không gây hại cho con người.
- D. Con người nên tránh xa biển cả để không gặp nguy hiểm.
Câu 30: Xét về giá trị tư tưởng, câu chuyện Bích Châu hy sinh và được lập đền thờ thể hiện nét đẹp nào trong truyền thống văn hóa Việt Nam?
- A. Nét đẹp của tình yêu đôi lứa chung thủy.
- B. Nét đẹp của cuộc sống giàu sang, phú quý trong cung cấm.
- C. Nét đẹp của sự đấu tranh giành quyền lực.
- D. Nét đẹp của lòng yêu nước, tinh thần hy sinh vì nghĩa lớn và truyền thống "uống nước nhớ nguồn", tôn vinh người có công với đất nước.
