Bài Tập Trắc nghiệm Hướng dẫn tự học trang 113 - Cánh diều - Đề 02 được xây dựng với nhiều câu hỏi chất lượng, sát với nội dung chương trình học, giúp bạn dễ dàng ôn tập và kiểm tra kiến thức hiệu quả. Hãy cùng bắt đầu làm bài tập trắc nghiệm ngay để nâng cao hiểu biết và chuẩn bị tốt cho kỳ thi sắp tới!
Câu 1: Đọc đoạn thơ sau và xác định biện pháp tu từ nổi bật được sử dụng và tác dụng của nó:
"Mặt trời xuống biển như hòn lửa.
Sóng đã cài then, đêm sập cửa."
- A. So sánh và điệp ngữ, nhấn mạnh vẻ đẹp lấp lánh của mặt trời.
- B. Nhân hóa và hoán dụ, thể hiện sự dữ dội của sóng biển.
- C. So sánh và ẩn dụ chuyển đổi cảm giác kết hợp nhân hóa, gợi hình ảnh vũ trụ như ngôi nhà.
- D. Liệt kê và tương phản, làm nổi bật sự đối lập giữa ngày và đêm.
Câu 2: Khi phân tích một nhân vật văn học, yếu tố nào sau đây thường thể hiện rõ nhất sự phức tạp trong nội tâm và sự phát triển của nhân vật?
- A. Ngoại hình và trang phục của nhân vật.
- B. Tên gọi và xuất thân của nhân vật.
- C. Lời thoại đơn thuần và các mối quan hệ xã giao.
- D. Hành động, suy nghĩ, lời nói mâu thuẫn hoặc sự phát triển tâm lý theo thời gian.
Câu 3: Đọc đoạn văn sau và cho biết quan điểm chủ đạo của tác giả về "hạnh phúc" được thể hiện qua những từ ngữ nào?
"Hạnh phúc không phải là đích đến, mà là con đường chúng ta đi. Nó không nằm ở việc sở hữu nhiều thứ, mà ở cách chúng ta tận hưởng những gì đang có, tìm thấy niềm vui trong những điều giản đơn nhất của cuộc sống hàng ngày."
- A. "đích đến", "sở hữu nhiều thứ"
- B. "con đường chúng ta đi", "tận hưởng những gì đang có", "niềm vui trong những điều giản đơn nhất"
- C. "Hạnh phúc", "cuộc sống hàng ngày"
- D. "không phải", "mà là", "không nằm ở", "mà ở cách"
Câu 4: Phân tích ý nghĩa biểu tượng của hình ảnh "ánh trăng" trong một tác phẩm văn học (ví dụ: "Ánh trăng" của Nguyễn Duy) thường đòi hỏi người đọc phải làm gì?
- A. Xác định nghĩa đen của hình ảnh và liên hệ với các tầng nghĩa ẩn dụ, tượng trưng trong bối cảnh tác phẩm.
- B. Chỉ cần miêu tả hình dáng và màu sắc của ánh trăng được nhắc đến trong bài thơ.
- C. Tìm hiểu xem tác giả có thích ánh trăng ngoài đời thực hay không.
- D. So sánh hình ảnh ánh trăng trong tác phẩm này với hình ảnh ánh trăng trong một tác phẩm khác cùng tác giả.
Câu 5: Trong cấu trúc của một bài nghị luận xã hội, phần "Giải thích vấn đề" thường có vai trò gì?
- A. Nêu ra các luận điểm chính sẽ được triển khai trong bài.
- B. Làm rõ khái niệm, định nghĩa hoặc phạm vi của vấn đề được đặt ra.
- C. Trình bày dẫn chứng cụ thể để chứng minh luận điểm.
- D. Tổng kết lại các ý đã phân tích và khẳng định quan điểm.
Câu 6: Khi phân tích một đoạn kịch, yếu tố nào sau đây là quan trọng nhất để hiểu được xung đột và diễn biến tâm lý của nhân vật?
- A. Bối cảnh sân khấu và phục trang của nhân vật.
- B. Tên gọi và tiểu sử của nhân vật.
- C. Lời thoại (đối thoại, độc thoại) và hành động của nhân vật.
- D. Số lượng nhân vật xuất hiện trong đoạn kịch.
Câu 7: Đọc đoạn văn sau:
"Cái đói đã làm cho con người ta trở nên tàn nhẫn, làm mất đi những giá trị nhân văn vốn có. Đôi mắt hiền lành ngày nào giờ đây chỉ còn lại sự ám ảnh của miếng ăn."
Đoạn văn này chủ yếu sử dụng phương thức biểu đạt nào để làm nổi bật tác động của cái đói?
- A. Tự sự
- B. Miêu tả
- C. Biểu cảm
- D. Nghị luận
Câu 8: Phân tích bố cục của một bài thơ lục bát (ví dụ: một đoạn trong "Truyện Kiều") thường tập trung vào yếu tố nào?
- A. Sự chuyển đổi về nội dung, cảm xúc, hoặc mạch kể chuyện qua các đoạn thơ.
- B. Số lượng chữ trong mỗi câu thơ.
- C. Cách gieo vần và phối thanh điệu.
- D. Tiểu sử của tác giả liên quan đến bài thơ.
Câu 9: Khi đọc một văn bản thông tin (ví dụ: bài báo khoa học, bài phân tích chính sách), kỹ năng quan trọng nhất để đánh giá tính xác thực và độ tin cậy của thông tin là gì?
- A. Ghi nhớ tất cả các số liệu và sự kiện được đề cập.
- B. Chỉ đọc lướt qua tiêu đề và đoạn mở đầu.
- C. Phân tích nguồn gốc thông tin, kiểm tra tính logic của lập luận và tìm kiếm sự xác nhận từ các nguồn đáng tin cậy khác.
- D. Chấp nhận mọi thông tin được đưa ra mà không đặt câu hỏi.
Câu 10: Đặt mình vào vị trí của một nhân vật trong truyện và viết một đoạn nhật ký ngắn thể hiện suy nghĩ, cảm xúc của nhân vật đó tại một thời điểm cụ thể trong truyện là vận dụng kỹ năng nào?
- A. Vận dụng kiến thức về nhân vật và kỹ năng viết sáng tạo để biểu đạt tâm lý.
- B. Chỉ đơn thuần là sao chép lại lời thoại của nhân vật trong truyện.
- C. Kỹ năng tóm tắt nội dung chính của truyện.
- D. Kỹ năng phân tích cấu trúc cốt truyện.
Câu 11: Khi phân tích một bài thơ trữ tình, việc tìm hiểu hoàn cảnh sáng tác có ý nghĩa gì đối với việc hiểu bài thơ?
- A. Giúp người đọc biết được tác giả là ai.
- B. Chỉ mang tính chất tham khảo, không ảnh hưởng đến việc hiểu ý nghĩa bài thơ.
- C. Giúp người đọc học thuộc lòng bài thơ dễ hơn.
- D. Giúp người đọc hiểu rõ hơn nguồn gốc cảm hứng, tâm trạng và thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm.
Câu 12: Đọc đoạn văn sau và xác định câu chủ đề (câu mang ý khái quát nhất) của đoạn:
"Sách là nguồn tri thức vô tận. Nó mở ra cho chúng ta những chân trời mới, đưa ta đến với những nền văn hóa xa lạ, giúp ta hiểu biết về lịch sử, khoa học và con người. Đọc sách còn bồi dưỡng tâm hồn, rèn luyện tư duy phản biện và khả năng ngôn ngữ."
- A. Sách là nguồn tri thức vô tận.
- B. Nó mở ra cho chúng ta những chân trời mới...
- C. Đọc sách còn bồi dưỡng tâm hồn...
- D. giúp ta hiểu biết về lịch sử, khoa học và con người.
Câu 13: Khi phân tích một bài văn xuôi tự sự, việc chú ý đến "ngôi kể" (thứ nhất hay thứ ba) giúp người đọc hiểu điều gì về tác phẩm?
- A. Số lượng nhân vật chính trong truyện.
- B. Góc nhìn, phạm vi hiểu biết và mức độ khách quan/chủ quan của người kể chuyện.
- C. Thể loại của văn bản (truyện ngắn, tiểu thuyết...).
- D. Thời gian và không gian diễn ra câu chuyện.
Câu 14: Một đoạn văn miêu tả sử dụng nhiều tính từ gợi tả màu sắc, âm thanh, mùi vị và các giác quan khác nhằm mục đích chính là gì?
- A. Giúp người đọc hình dung rõ nét, cụ thể và cảm nhận sinh động về đối tượng được miêu tả.
- B. Chứng minh một luận điểm nào đó.
- C. Kể lại một câu chuyện hoặc sự kiện.
- D. Thể hiện trực tiếp cảm xúc của tác giả mà không cần miêu tả.
Câu 15: Khi viết một bài phát biểu trong lễ phát động một phong trào xã hội, người viết cần đặc biệt chú trọng đến yếu tố nào để bài phát biểu có sức thuyết phục và truyền cảm hứng?
- A. Sử dụng thật nhiều thuật ngữ chuyên ngành phức tạp.
- B. Liệt kê thật dài những thành tích đã đạt được.
- C. Chỉ tập trung vào việc cung cấp thông tin khô khan.
- D. Xác định rõ mục tiêu, kêu gọi hành động cụ thể và sử dụng ngôn ngữ truyền cảm hứng.
Câu 16: Phân tích "giọng điệu" của một văn bản (bài thơ, truyện ngắn, bài nghị luận) là xem xét yếu tố nào?
- A. Thái độ, tình cảm, cảm xúc của người viết/người kể được thể hiện qua cách dùng từ ngữ, đặt câu.
- B. Tốc độ đọc văn bản.
- C. Số lượng từ ngữ được sử dụng trong văn bản.
- D. Cấu trúc ngữ pháp của các câu văn.
Câu 17: Đọc đoạn thơ sau:
"Ao thu lạnh lẽo nước trong veo,
Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo."
Biện pháp nghệ thuật "lấy động tả tĩnh" được thể hiện như thế nào trong hai câu thơ này?
- A. Sự chuyển động của nước trong ao thu làm cảnh vật thêm tĩnh.
- B. Sự xuất hiện của chiếc thuyền câu (một yếu tố động tiềm năng) trong cảnh vật tĩnh lặng làm nổi bật hơn sự tĩnh lặng, vắng vẻ.
- C. Màu sắc trong veo của nước tạo cảm giác chuyển động nhẹ nhàng.
- D. Từ "tẻo teo" gợi tả sự chuyển động nhỏ bé của chiếc thuyền.
Câu 18: Khi phân tích một đoạn văn nghị luận, việc xác định "luận điểm" và "luận cứ" giúp người đọc hiểu điều gì?
- A. Hiểu được cảm xúc chủ đạo của người viết.
- B. Xác định thể loại của văn bản là thơ hay truyện.
- C. Nắm được ý kiến chính mà người viết muốn chứng minh và các căn cứ mà họ đưa ra để hỗ trợ ý kiến đó.
- D. Tìm ra các biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn văn.
Câu 19: Đọc đoạn văn sau:
"Hắn ngồi đấy, lặng lẽ như một pho tượng. Đôi mắt nhìn xa xăm, vô định. Có lẽ, trong sâu thẳm tâm hồn, hắn đang vật lộn với những ám ảnh của quá khứ."
Người kể chuyện trong đoạn văn này đang sử dụng kỹ thuật gì để thể hiện nội tâm nhân vật?
- A. Đối thoại trực tiếp giữa nhân vật và người kể chuyện.
- B. Độc thoại nội tâm của nhân vật được ghi lại nguyên văn.
- C. Chỉ miêu tả hành động bên ngoài mà không đề cập đến cảm xúc.
- D. Miêu tả hành động, ngoại hình và phỏng đoán/bình luận về tâm lý nhân vật từ góc nhìn người kể chuyện.
Câu 20: Khi được yêu cầu so sánh hai tác phẩm văn học khác nhau (ví dụ: hai bài thơ cùng viết về mùa xuân), người học cần thực hiện những thao tác nào?
- A. Tìm ra điểm giống và khác nhau về nội dung, nghệ thuật; phân tích ý nghĩa của sự giống và khác nhau đó.
- B. Chỉ cần liệt kê các biện pháp tu từ được sử dụng trong mỗi bài.
- C. Tóm tắt nội dung của từng bài một cách riêng biệt.
- D. Chỉ tập trung vào việc phê phán một trong hai bài thơ.
Câu 21: Đọc đoạn văn sau:
"Tiếng chim hót líu lo trong vòm lá. Nắng vàng như mật ong chảy tràn trên thảm cỏ. Gió se se mơn man da thịt."
Đoạn văn này sử dụng chủ yếu những giác quan nào để miêu tả cảnh vật?
- A. Thị giác và vị giác.
- B. Thính giác và khứu giác.
- C. Thính giác, thị giác, xúc giác.
- D. Chỉ sử dụng một giác quan duy nhất là thị giác.
Câu 22: Khi phân tích chủ đề của một tác phẩm văn học, điều quan trọng nhất cần làm là gì?
- A. Liệt kê tất cả các sự kiện xảy ra trong câu chuyện.
- B. Khái quát hóa vấn đề chính, tư tưởng cốt lõi mà tác phẩm phản ánh hoặc đặt ra.
- C. Tìm hiểu xem tác phẩm thuộc thể loại nào.
- D. Đánh giá xem tác phẩm có nổi tiếng hay không.
Câu 23: Đọc đoạn văn sau và xác định mục đích chính của người viết khi sử dụng câu hỏi tu từ "Liệu chúng ta có đang lãng phí thời gian vào những việc vô bổ hay không?":
"Cuộc sống hiện đại đầy rẫy những cám dỗ tiêu khiển. Mạng xã hội, trò chơi trực tuyến, những chương trình giải trí vô tận... Chúng ta dễ dàng bị cuốn vào vòng xoáy đó. Liệu chúng ta có đang lãng phí thời gian vào những việc vô bổ hay không? Hay lẽ ra chúng ta nên dành thời gian quý báu đó để học hỏi, để kết nối thực sự với những người thân yêu, để theo đuổi đam mê?"
- A. Hỏi người đọc để thu thập thông tin.
- B. Thể hiện sự ngạc nhiên của người viết.
- C. Khẳng định một sự thật hiển nhiên.
- D. Gợi suy nghĩ, khiến người đọc tự vấn về cách sử dụng thời gian của bản thân.
Câu 24: Khi phân tích giá trị nhân đạo của một tác phẩm văn học, người học cần chú ý đến những khía cạnh nào?
- A. Sự đồng cảm, xót thương của tác giả trước số phận nhân vật; thái độ lên án cái ác; sự trân trọng, ngợi ca phẩm chất tốt đẹp của con người.
- B. Số lượng nhân vật nghèo khổ xuất hiện trong tác phẩm.
- C. Việc tác phẩm được viết bằng thể loại văn xuôi hay thơ.
- D. Thời điểm lịch sử mà tác phẩm ra đời.
Câu 25: Đọc đoạn thơ sau:
"Tôi buộc lòng tôi với tất cả:
Với cuộc đời nghiệt ngã, với niềm đau,
Với hạnh phúc, với cả chiêm bao,
Với những điều chưa hay chưa biết."
Biện pháp tu từ nào được sử dụng chủ yếu trong đoạn thơ này để nhấn mạnh sự gắn bó của cái "tôi" với cuộc đời?
- A. So sánh
- B. Nhân hóa
- C. Điệp ngữ kết hợp liệt kê
- D. Ẩn dụ
Câu 26: Khi viết một bài văn phân tích, việc trích dẫn trực tiếp từ văn bản gốc (thơ, truyện, kịch...) có ý nghĩa gì?
- A. Làm cho bài văn dài hơn.
- B. Cung cấp bằng chứng cụ thể, xác thực để minh họa và chứng minh cho luận điểm phân tích.
- C. Giúp người đọc dễ dàng tìm lại tác phẩm gốc.
- D. Chỉ mang tính chất trang trí cho bài văn.
Câu 27: Đọc đoạn văn sau:
"Nó cười. Cái cười méo xệch, gượng gạo, không giấu nổi sự cay đắng trong đôi mắt. Bàn tay run run siết chặt lấy vạt áo."
Đoạn văn này chủ yếu tập trung miêu tả điều gì để bộc lộ tâm trạng nhân vật?
- A. Quá khứ đau buồn của nhân vật.
- B. Mối quan hệ của nhân vật với người khác.
- C. Bối cảnh xã hội nơi nhân vật đang sống.
- D. Diễn biến tâm trạng thông qua miêu tả ngoại hình và hành động.
Câu 28: Khi phân tích một tác phẩm văn học theo góc độ thi pháp học, người học có thể tập trung vào những yếu tố nào?
- A. Thể loại, cấu trúc, ngôn ngữ nghệ thuật, giọng điệu, điểm nhìn trần thuật, không gian - thời gian nghệ thuật.
- B. Tiểu sử và đời tư của tác giả.
- C. Số lượng bản in và doanh thu của tác phẩm.
- D. Ý kiến đánh giá của các nhà phê bình nổi tiếng.
Câu 29: Đọc đoạn văn sau:
"Trước mắt anh là con đường. Con đường quen thuộc trải dài dưới ánh nắng chiều vàng nhạt. Nhưng hôm nay, nó lạ lẫm đến khó tin. Như có một bức màn vô hình vừa được kéo lên, che khuất đi những ký ức tươi đẹp."
Cách sử dụng từ ngữ "con đường" trong đoạn văn này gợi lên ý nghĩa nào?
- A. Chỉ là một lối đi bình thường trong thực tế.
- B. Biểu tượng cho sự giàu có và thành công.
- C. Mang ý nghĩa biểu tượng cho cuộc đời, số phận hoặc trạng thái tâm lý của nhân vật.
- D. Thể hiện sự bế tắc, không có lối thoát.
Câu 30: Khi tự học phân tích một tác phẩm văn học, bước quan trọng nhất để có cái nhìn tổng thể trước khi đi vào chi tiết là gì?
- A. Chỉ đọc lướt qua tác phẩm một lần duy nhất.
- B. Tìm ngay các bài phân tích sẵn có trên mạng để tham khảo.
- C. Tập trung ngay vào việc tìm các biện pháp tu từ mà không cần hiểu nội dung.
- D. Đọc kỹ tác phẩm nhiều lần, tìm hiểu thông tin cơ bản về tác giả, hoàn cảnh sáng tác và bối cảnh liên quan.