Trắc nghiệm Lịch Sử 10 Cánh diều Bài 13: Văn minh Chăm-pa, Văn minh Phù Nam - Đề 03
Trắc nghiệm Lịch Sử 10 Cánh diều Bài 13: Văn minh Chăm-pa, Văn minh Phù Nam - Đề 03 được xây dựng với nhiều câu hỏi chất lượng, sát với nội dung chương trình học, giúp bạn dễ dàng ôn tập và kiểm tra kiến thức hiệu quả. Hãy cùng bắt đầu làm bài tập trắc nghiệm ngay để nâng cao hiểu biết và chuẩn bị tốt cho kỳ thi sắp tới!
Câu 1: Dựa trên các bằng chứng khảo cổ và lịch sử, yếu tố địa lý nào được xem là có ảnh hưởng quyết định đến sự phát triển mạnh mẽ của hoạt động thương mại đường biển và giao lưu quốc tế ở văn minh Phù Nam?
- A. Sự tồn tại của nhiều dãy núi hiểm trở ngăn cách các vùng miền.
- B. Vị trí nằm trên các tuyến đường thương mại hàng hải quan trọng giữa Ấn Độ và Trung Quốc.
- C. Sự phong phú của các mỏ khoáng sản quý hiếm.
- D. Hệ thống sông ngòi nội địa dày đặc nhưng không thông ra biển lớn.
Câu 2: So sánh với văn minh Văn Lang - Âu Lạc, hoạt động kinh tế nào chiếm vị trí nổi bật hơn và mang tính chất đặc trưng rõ rệt hơn trong cơ cấu kinh tế của văn minh Phù Nam, chủ yếu do lợi thế về vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên?
- A. Trồng lúa nước trên các đồng bằng nhỏ hẹp ven sông.
- B. Khai thác lâm sản và săn bắt động vật rừng.
- C. Chăn nuôi gia súc quy mô lớn trên các cao nguyên.
- D. Thương mại đường biển và trao đổi hàng hóa quốc tế.
Câu 3: Một đặc điểm nổi bật trong kiến trúc tôn giáo của văn minh Chăm-pa là việc xây dựng các đền tháp bằng gạch nung đỏ. Việc sử dụng vật liệu này kết hợp với kỹ thuật xây dựng đặc trưng (ghép gạch không dùng vữa hoặc dùng một loại keo dính đặc biệt) cho thấy điều gì về trình độ thủ công và nghệ thuật của người Chăm xưa?
- A. Trình độ cao trong kỹ thuật nung gạch, xây dựng và điêu khắc trang trí trên gạch.
- B. Sự phụ thuộc hoàn toàn vào kỹ thuật xây dựng của Ấn Độ.
- C. Ưu tiên sử dụng vật liệu dễ kiếm trong tự nhiên thay vì vật liệu chế tác.
- D. Chỉ tập trung vào quy mô công trình mà không chú trọng đến độ bền vật liệu.
Câu 4: Văn minh Chăm-pa và văn minh Phù Nam đều chịu ảnh hưởng sâu sắc từ một nền văn minh bên ngoài. Nền văn minh nào đóng vai trò chủ đạo trong việc định hình các khía cạnh về tôn giáo, chữ viết và nghệ thuật của cả hai nền văn minh này?
- A. Văn minh Trung Hoa.
- B. Văn minh La Mã.
- C. Văn minh Ấn Độ.
- D. Văn minh Ba Tư.
Câu 5: Các bia ký cổ được tìm thấy ở Chăm-pa thường sử dụng chữ Phạn hoặc chữ Chăm cổ (phát triển từ chữ Phạn). Việc sử dụng chữ viết này chủ yếu phục vụ mục đích nào trong xã hội Chăm-pa?
- A. Ghi chép các sự kiện lịch sử hàng ngày của cư dân lao động.
- B. Ghi lại sắc lệnh của nhà vua, các nghi lễ tôn giáo, và kinh kệ.
- C. Soạn thảo các tác phẩm văn học dân gian truyền miệng.
- D. Trao đổi thương mại với các nước phương Tây.
Câu 6: Tại di chỉ khảo cổ Óc Eo (An Giang), người ta tìm thấy nhiều hiện vật có nguồn gốc từ Ấn Độ, La Mã, Ba Tư và Trung Quốc, cùng với các di tích kiến trúc, kênh đào. Điều này cho thấy điều gì về vai trò của Óc Eo trong lịch sử văn minh Phù Nam?
- A. Óc Eo là một trung tâm đô thị, thương mại và cảng thị sầm uất, có mạng lưới giao thương quốc tế rộng lớn.
- B. Óc Eo chỉ là một khu vực nông nghiệp thuần túy, chuyên trồng lúa nước.
- C. Óc Eo là nơi tập trung chủ yếu các hoạt động quân sự của vương quốc Phù Nam.
- D. Óc Eo là một khu vực hẻo lánh, ít có sự tiếp xúc với thế giới bên ngoài.
Câu 7: Hệ thống kênh đào chằng chịt được tìm thấy ở khu vực hạ lưu sông Cửu Long là một minh chứng cho trình độ tổ chức xã hội và kỹ thuật của cư dân Phù Nam. Chức năng chính của hệ thống kênh đào này là gì?
- A. Chỉ dùng để thoát nước vào mùa lũ.
- B. Chủ yếu phục vụ mục đích quân sự, di chuyển binh lính.
- C. Kết hợp nhiều mục đích: thủy lợi cho nông nghiệp, giao thông đường thủy và thoát nước.
- D. Chỉ dùng để cung cấp nước sinh hoạt cho các đô thị.
Câu 8: Tượng thần Shiva, thần Vishnu (Hin-đu giáo) và tượng Phật (Phật giáo) được tìm thấy phổ biến ở cả Chăm-pa và Phù Nam. Sự hiện diện đồng thời của các tín ngưỡng này cho thấy điều gì về đời sống tôn giáo của cư dân hai vương quốc?
- A. Chỉ có tầng lớp quý tộc mới theo tôn giáo Ấn Độ, dân thường giữ tín ngưỡng bản địa.
- B. Các tôn giáo này luôn xung đột và không tồn tại hòa bình bên cạnh nhau.
- C. Cư dân chỉ theo một trong hai tôn giáo (Hin-đu hoặc Phật giáo) tùy thuộc vào từng vùng miền.
- D. Sự dung hợp hoặc cùng tồn tại của các tín ngưỡng khác nhau, bao gồm cả tín ngưỡng bản địa và các tôn giáo du nhập từ Ấn Độ.
Câu 9: Văn minh Chăm-pa phát triển trên dải đất hẹp ven biển Nam Trung Bộ, với địa hình bị chia cắt bởi núi và sông. Đặc điểm địa lý này có tác động chủ yếu như thế nào đến tổ chức chính trị của vương quốc Chăm-pa trong lịch sử?
- A. Góp phần tạo nên tính phân tán tương đối trong cấu trúc vương quốc, với các tiểu quốc hoặc vùng đất tự trị cao.
- B. Thúc đẩy sự tập trung quyền lực tuyệt đối vào triều đình trung ương.
- C. Khiến vương quốc không thể thiết lập được bất kỳ hệ thống chính trị nào.
- D. Buộc vương quốc phải áp dụng mô hình nhà nước cộng hòa.
Câu 10: Hoạt động kinh tế nào được xem là cơ sở chính, cung cấp lương thực và nguồn lực cho sự tồn tại và phát triển của phần lớn cư dân ở cả văn minh Chăm-pa và văn minh Phù Nam, mặc dù mức độ phát triển và phương thức canh tác có thể khác nhau?
- A. Khai thác vàng và đá quý.
- B. Nông nghiệp trồng lúa nước.
- C. Sản xuất thủ công nghiệp quy mô lớn.
- D. Đánh bắt hải sản xa bờ.
Câu 11: Dựa vào các tư liệu lịch sử và khảo cổ, điều gì cho thấy vương quốc Phù Nam có một hệ thống tổ chức nhà nước khá hoàn chỉnh và phức tạp ngay từ giai đoạn đầu hình thành?
- A. Chỉ có sự tồn tại của các bộ lạc độc lập.
- B. Không tìm thấy bất kỳ bằng chứng nào về luật pháp hay quan lại.
- C. Chỉ có vai trò của tù trưởng bộ lạc là quan trọng.
- D. Sự xuất hiện của vua (thiên tử), hệ thống quan lại, luật pháp và quân đội.
Câu 12: Nghệ thuật điêu khắc Chăm-pa chịu ảnh hưởng rõ rệt của nghệ thuật Ấn Độ giáo (Hin-đu giáo), thể hiện qua các bức phù điêu, tượng thần Shiva, thần Vishnu, vũ nữ Apsara. Tuy nhiên, nghệ thuật này vẫn mang những nét độc đáo riêng. Điều này phản ánh quá trình nào trong sự phát triển văn hóa của người Chăm?
- A. Quá trình tiếp thu có chọn lọc và sáng tạo lại trên cơ sở truyền thống bản địa.
- B. Sự sao chép nguyên bản và hoàn toàn phụ thuộc vào mẫu gốc Ấn Độ.
- C. Sự từ chối hoàn toàn các ảnh hưởng từ bên ngoài.
- D. Sự pha trộn ngẫu nhiên không có chủ đích.
Câu 13: Tôn giáo nào được xem là quốc giáo và có ảnh hưởng chi phối nhất đến đời sống chính trị, xã hội và văn hóa của vương quốc Chăm-pa trong phần lớn thời kỳ tồn tại?
- A. Phật giáo Đại thừa.
- B. Hin-đu giáo (đặc biệt là thờ thần Shiva).
- C. Hồi giáo.
- D. Nho giáo.
Câu 14: Khác với Chăm-pa chủ yếu phát triển nông nghiệp trên các đồng bằng nhỏ ven biển và triền sông, cơ sở nông nghiệp của Phù Nam được mở rộng nhờ vào yếu tố tự nhiên và kỹ thuật nào?
- A. Kỹ thuật canh tác nương rẫy trên sườn đồi.
- B. Sử dụng phân bón hóa học từ rất sớm.
- C. Hệ thống kênh đào kiểm soát nước, mở rộng diện tích canh tác trên vùng đất thấp ngập nước.
- D. Chỉ dựa vào lượng mưa tự nhiên để tưới tiêu.
Câu 15: Việc tìm thấy các con dấu, tiền tệ và các vật phẩm xa xỉ có nguồn gốc từ nhiều nền văn minh khác nhau tại di chỉ Óc Eo chứng tỏ Phù Nam có vai trò đặc biệt gì trong mạng lưới thương mại cổ đại ở Đông Nam Á?
- A. Là một trung tâm trung chuyển hàng hóa quan trọng giữa các khu vực.
- B. Chỉ là nơi cung cấp nguyên liệu thô cho các nền văn minh khác.
- C. Không tham gia vào bất kỳ hoạt động thương mại quốc tế nào.
- D. Chỉ buôn bán trao đổi hàng hóa với các vương quốc láng giềng trên đất liền.
Câu 16: Chữ viết của người Chăm, được gọi là chữ Akhar Thrah, là một hệ thống chữ viết được phát triển từ hệ chữ Pallava của Ấn Độ. Điều này minh chứng rõ nét nhất cho khía cạnh nào trong quá trình hình thành và phát triển văn minh Chăm-pa?
- A. Sự biệt lập hoàn toàn với các nền văn minh bên ngoài.
- B. Ảnh hưởng duy nhất và chi phối từ văn minh Trung Hoa.
- C. Việc sử dụng chữ viết tượng hình cổ đại.
- D. Sự tiếp thu và bản địa hóa các yếu tố văn hóa từ Ấn Độ.
Câu 17: Ngoài nông nghiệp và thương mại, cư dân Chăm-pa còn nổi tiếng với hoạt động kinh tế nào dựa vào lợi thế địa lý ven biển của mình?
- A. Đánh cá, làm muối và buôn bán sản vật biển.
- B. Khai thác than đá quy mô lớn.
- C. Sản xuất tơ lụa xuất khẩu.
- D. Chăn nuôi tuần lộc trên các thảo nguyên.
Câu 18: Hệ thống tổ chức xã hội của Phù Nam được mô tả là có sự phân hóa giàu nghèo rõ rệt, với tầng lớp quý tộc và thương nhân giàu có. Điều này có mối liên hệ chặt chẽ với hoạt động kinh tế chủ đạo nào của vương quốc?
- A. Sản xuất thủ công nghiệp.
- B. Khai thác lâm sản.
- C. Thương mại đường biển quốc tế.
- D. Nông nghiệp tự cung tự cấp.
Câu 19: So sánh kiến trúc tôn giáo của Chăm-pa (tháp Chăm) và Phù Nam (di tích kiến trúc ở Óc Eo, Gò Tháp), điểm chung nổi bật nào phản ánh ảnh hưởng từ văn minh Ấn Độ?
- A. Đều sử dụng vật liệu gỗ làm chủ đạo.
- B. Đều có sự hiện diện của các yếu tố trang trí, điêu khắc mang chủ đề Hin-đu giáo và Phật giáo.
- C. Kiến trúc đều mô phỏng theo hình dáng các ngôi chùa của Trung Hoa.
- D. Chỉ xây dựng các công trình bằng đá nguyên khối.
Câu 20: Sự suy tàn của vương quốc Phù Nam vào khoảng thế kỷ 6-7 được cho là do nhiều yếu tố, trong đó có áp lực từ vương quốc nào ở phía Bắc, sau này trở thành Đế chế Khơ-me?
- A. Chân Lạp.
- B. Đại Việt.
- C. Chăm-pa.
- D. Lan Xang.
Câu 21: Cư dân Chăm-pa có nguồn gốc chủ yếu từ nhóm cư dân nói ngữ hệ nào, vốn là những người sinh sống lâu đời ở khu vực Nam Trung Bộ và có mối liên hệ với văn hóa Sa Huỳnh?
- A. Việt - Mường.
- B. Tày - Thái.
- C. Mã Lai - Đa Đảo (Austronesian).
- D. Hán tạng.
Câu 22: Bên cạnh Hin-đu giáo, Phật giáo cũng có ảnh hưởng đáng kể ở Chăm-pa, đặc biệt là vào một số giai đoạn lịch sử nhất định. Sự phổ biến của Phật giáo ở một số vương triều Chăm cho thấy điều gì về chính sách tôn giáo của các vị vua Chăm?
- A. Họ chỉ chấp nhận duy nhất Hin-đu giáo và bài trừ tất cả các tôn giáo khác.
- B. Họ bắt buộc toàn bộ thần dân phải theo Phật giáo.
- C. Họ không quan tâm đến bất kỳ tôn giáo nào.
- D. Họ có thể linh hoạt trong việc ủng hộ hoặc tiếp nhận các tôn giáo khác nhau tùy thuộc vào bối cảnh chính trị và xã hội.
Câu 23: Điểm khác biệt cơ bản về điều kiện tự nhiên giữa vùng đất hình thành văn minh Chăm-pa và vùng đất hình thành văn minh Phù Nam là gì, điều này ảnh hưởng đến cơ cấu kinh tế của mỗi vương quốc?
- A. Chăm-pa có địa hình ven biển hẹp, bị chia cắt; Phù Nam là vùng châu thổ rộng lớn, thấp và nhiều sông rạch.
- B. Chăm-pa có khí hậu ôn đới; Phù Nam có khí hậu hàn đới.
- C. Chăm-pa có nhiều hồ nước ngọt lớn; Phù Nam là vùng khô hạn.
- D. Chăm-pa không giáp biển; Phù Nam hoàn toàn bị bao quanh bởi đất liền.
Câu 24: Tượng Linga và Yoni là những biểu tượng phổ biến trong nghệ thuật điêu khắc Chăm-pa, đại diện cho tín ngưỡng nào và ý nghĩa cơ bản của chúng?
- A. Phật giáo, biểu tượng cho sự giác ngộ.
- B. Hin-đu giáo, biểu tượng cho sức sống, sự sinh sôi nảy nở và thần Shiva.
- C. Tín ngưỡng thờ mẫu, biểu tượng cho người mẹ đất.
- D. Hồi giáo, biểu tượng cho sự thuần khiết.
Câu 25: Văn minh Phù Nam được xem là "vương quốc biển" hoặc "đế chế hàng hải" bởi lẽ hoạt động nào đóng vai trò xương sống, kết nối vương quốc với thế giới bên ngoài và tạo nên sự thịnh vượng?
- A. Nông nghiệp độc canh cây lúa.
- B. Sản xuất đồ gốm.
- C. Khai thác gỗ quý.
- D. Thương mại và hàng hải quốc tế.
Câu 26: Khác biệt đáng chú ý nhất giữa kiến trúc dân dụng của cư dân Chăm-pa và Phù Nam so với cư dân Việt cổ thời Văn Lang - Âu Lạc là gì, phản ánh sự thích ứng với điều kiện tự nhiên và lối sống?
- A. Cả Chăm-pa và Phù Nam đều phổ biến kiểu nhà sàn, trong khi Việt cổ chủ yếu làm nhà đất hoặc nửa sàn nửa đất.
- B. Cư dân ba nền văn minh đều chỉ làm nhà hang động.
- C. Cư dân ba nền văn minh đều chỉ làm nhà trệt bằng gạch.
- D. Cư dân Chăm-pa và Phù Nam làm nhà lều tạm bợ, Việt cổ làm nhà kiên cố.
Câu 27: Quan sát các di tích tháp Chăm còn sót lại, có thể thấy kiến trúc thường có xu hướng vươn cao, mái giật cấp và trang trí phong phú. Điều này thể hiện quan niệm gì của người Chăm trong kiến trúc tôn giáo?
- A. Chỉ nhằm mục đích phòng thủ quân sự.
- B. Muốn hòa nhập hoàn toàn với thiên nhiên xung quanh.
- C. Hướng tới sự kết nối giữa con người và thế giới thần linh, sự vươn lên bầu trời.
- D. Thể hiện sự giàu có vật chất đơn thuần.
Câu 28: Sự hình thành và phát triển của văn minh Phù Nam gắn liền với sự hưng thịnh của một nền văn hóa khảo cổ nào tại Đồng bằng sông Cửu Long, được xác định niên đại từ thế kỷ IV TCN đến thế kỷ IV SCN?
- A. Văn hóa Đông Sơn.
- B. Văn hóa Óc Eo.
- C. Văn hóa Sa Huỳnh.
- D. Văn hóa Hòa Bình.
Câu 29: Việc các vương quốc Chăm-pa và Phù Nam sớm tiếp thu chữ viết và tôn giáo từ Ấn Độ cho thấy điều gì về đặc điểm của các nền văn minh Đông Nam Á cổ đại?
- A. Có khả năng tiếp biến văn hóa cao, tiếp thu yếu tố ngoại sinh và bản địa hóa để làm giàu nền văn minh của mình.
- B. Hoàn toàn thụ động và bị đồng hóa bởi các nền văn minh lớn hơn.
- C. Luôn bài xích và từ chối mọi ảnh hưởng từ bên ngoài.
- D. Chỉ tiếp thu văn hóa từ Trung Hoa.
Câu 30: Tác động lớn nhất của hoạt động thương mại đường biển quốc tế đối với xã hội Phù Nam là gì?
- A. Khiến nông nghiệp hoàn toàn lụi tàn.
- B. Làm cho xã hội trở nên đồng nhất, không có sự phân hóa.
- C. Thúc đẩy sự hình thành các đô thị, tầng lớp thương nhân giàu có và tăng cường giao lưu văn hóa với thế giới.
- D. Dẫn đến sự cô lập của vương quốc với bên ngoài.