Trắc nghiệm Lịch Sử 10 Cánh diều Bài 3: Sử học với các lĩnh vực khoa học khác - Đề 01
Trắc nghiệm Lịch Sử 10 Cánh diều Bài 3: Sử học với các lĩnh vực khoa học khác - Đề 01 được xây dựng với nhiều câu hỏi chất lượng, sát với nội dung chương trình học, giúp bạn dễ dàng ôn tập và kiểm tra kiến thức hiệu quả. Hãy cùng bắt đầu làm bài tập trắc nghiệm ngay để nâng cao hiểu biết và chuẩn bị tốt cho kỳ thi sắp tới!
Câu 1: Nhận định “Sử học là môn khoa học mang tính liên ngành” được giải thích đúng nhất dựa trên yếu tố nào sau đây?
- A. Sử học là nền tảng của mọi khoa học khác.
- B. Các nhà sử học chỉ sử dụng phương pháp lịch sử truyền thống.
- C. Để phục dựng quá khứ, Sử học cần kết hợp nhiều phương pháp và tri thức từ các ngành khoa học khác.
- D. Các sự kiện lịch sử tồn tại biệt lập, không liên quan đến bối cảnh tự nhiên hay xã hội.
Câu 2: Khi nghiên cứu về đời sống vật chất và tinh thần, phong tục tập quán của một cộng đồng người cổ đại dựa trên các di tích, hiện vật khai quật được, nhà sử học sẽ cần đến sự hỗ trợ đắc lực từ ngành khoa học xã hội và nhân văn nào?
- A. Chính trị học
- B. Kinh tế học
- C. Luật học
- D. Nhân học (Anthropology)
Câu 3: Để xác định niên đại tuyệt đối của một mẫu gỗ hoặc xương tìm thấy tại di chỉ khảo cổ, các nhà khoa học thường sử dụng phương pháp đồng vị phóng xạ Carbon-14. Phương pháp này thuộc lĩnh vực khoa học tự nhiên nào?
- A. Sinh học
- B. Vật lí học
- C. Địa lí tự nhiên
- D. Thiên văn học
Câu 4: Việc nghiên cứu sự hình thành và biến đổi của ngôn ngữ qua các thời kỳ lịch sử, hoặc phân tích phong cách, ý nghĩa của các tác phẩm văn học cổ để hiểu bối cảnh xã hội đương thời, cho thấy mối liên hệ chặt chẽ giữa Sử học với lĩnh vực nào?
- A. Ngữ văn học/Ngôn ngữ học
- B. Toán học
- C. Địa chất học
- D. Công nghệ thông tin
Câu 5: Khi các nhà sử học sử dụng dữ liệu về lượng mưa, nhiệt độ, hay sự thay đổi của các dòng sông, địa hình để giải thích nguyên nhân hoặc ảnh hưởng của một sự kiện lịch sử (ví dụ: lũ lụt gây mất mùa, địa hình hiểm trở ảnh hưởng chiến tranh), họ đang khai thác tri thức từ ngành khoa học nào?
- A. Tâm lí học
- B. Triết học
- C. Địa lí tự nhiên
- D. Dân tộc học
Câu 6: Lĩnh vực công nghệ nào đã hỗ trợ đắc lực cho việc phát hiện các di chỉ khảo cổ quy mô lớn, ẩn dưới lòng đất hoặc ở những khu vực khó tiếp cận, thông qua việc phân tích hình ảnh từ vệ tinh hoặc máy bay?
- A. Công nghệ viễn thám
- B. Công nghệ in 3D
- C. Trí tuệ nhân tạo (AI)
- D. Internet vạn vật (IoT)
Câu 7: Việc phân tích dữ liệu thống kê về dân số, sản xuất nông nghiệp, hoặc thương mại trong một giai đoạn lịch sử cụ thể để rút ra nhận xét về tình hình kinh tế - xã hội, cho thấy Sử học ứng dụng phương pháp của ngành nào?
- A. Hóa học
- B. Toán học
- C. Thiên văn học
- D. Cổ sinh vật học
Câu 8: Mối liên hệ giữa Sử học và các ngành khoa học tự nhiên, công nghệ được mô tả chính xác nhất là mối quan hệ như thế nào?
- A. Sử học chỉ tiếp nhận thông tin từ các ngành khác.
- B. Các ngành KHTN và Công nghệ hoàn toàn chi phối Sử học.
- C. Hai bên tồn tại độc lập, không có sự liên hệ.
- D. Gắn bó, tương hỗ hai chiều, cùng phát triển.
Câu 9: Sử học có thể đóng góp gì cho sự phát triển của các ngành khoa học tự nhiên và công nghệ?
- A. Cung cấp dữ liệu thô cho các thí nghiệm khoa học.
- B. Xác định các định luật vật lý mới.
- C. Nghiên cứu lịch sử ra đời và phát triển của các ngành đó, giúp họ điều chỉnh hoạt động và nảy sinh ý tưởng mới.
- D. Dự báo các phát minh công nghệ trong tương lai.
Câu 10: Việc giải mã trình tự gen từ hài cốt cổ xưa để nghiên cứu nguồn gốc loài người, di cư, hoặc các bệnh dịch trong quá khứ, cho thấy sự kết hợp giữa Sử học và lĩnh vực khoa học tự nhiên nào?
- A. Sinh học (Di truyền học)
- B. Địa lí nhân văn
- C. Thiên văn học
- D. Văn học
Câu 11: Khi nghiên cứu về sự phát triển tư tưởng, các hệ thống triết học, hoặc quan niệm về thế giới của con người trong các thời kỳ lịch sử khác nhau, nhà sử học cần phối hợp với ngành khoa học xã hội và nhân văn nào?
- A. Kinh tế học
- B. Triết học
- C. Địa lí tự nhiên
- D. Toán học
Câu 12: Việc sử dụng các mô hình 3D hoặc thực tế ảo (VR) để tái hiện lại không gian của một di tích lịch sử, một trận đánh, hoặc cuộc sống thường nhật của người xưa nhằm phục vụ mục đích giáo dục và trưng bày, là ứng dụng của lĩnh vực nào trong Sử học?
- A. Khảo cổ học
- B. Địa lí học
- C. Nhân học
- D. Công nghệ (Đồ họa máy tính, VR)
Câu 13: Nhà sử học khi nghiên cứu về sự hình thành và phát triển của các thể chế chính trị, hệ thống pháp luật, hoặc quan hệ quốc tế trong lịch sử, sẽ cần đến kiến thức chuyên môn từ ngành khoa học xã hội nào?
- A. Chính trị học/Luật học
- B. Văn hóa học
- C. Tôn giáo học
- D. Sinh học
Câu 14: Việc phân tích thành phần hóa học của các loại sơn, mực, hoặc kim loại trên các hiện vật cổ (tranh, tượng, vũ khí) để xác định nguồn gốc vật liệu, kỹ thuật chế tác, hoặc niên đại, là ứng dụng của ngành khoa học tự nhiên nào?
- A. Địa lí nhân văn
- B. Thiên văn học
- C. Hóa học
- D. Toán học
Câu 15: Lĩnh vực nào của khoa học tự nhiên đã cung cấp tri thức nền tảng cho con người cổ đại xây dựng các bộ lịch (âm lịch, dương lịch) và xác định thời vụ nông nghiệp?
- A. Địa chất học
- B. Cổ sinh vật học
- C. Vật lí học
- D. Thiên văn học
Câu 16: Khi nghiên cứu về vai trò của các yếu tố địa lý (vị trí địa lí, tài nguyên thiên nhiên, khí hậu) trong việc hình thành và phát triển của một nền văn minh hoặc một quốc gia, nhà sử học đang kết hợp kiến thức Sử học với lĩnh vực nào?
- A. Văn hóa học
- B. Địa lí tự nhiên
- C. Tâm lí học
- D. Kinh tế học
Câu 17: Để nghiên cứu về sự tiến hóa của loài người, nguồn gốc và đặc điểm hình thể của các tộc người cổ đại, Sử học cần dựa vào thành tựu của ngành khoa học tự nhiên nào?
- A. Cổ sinh vật học/Sinh học
- B. Thiên văn học
- C. Hóa học
- D. Toán học
Câu 18: Việc sử dụng các hệ thống thông tin địa lý (GIS) để tạo bản đồ lớp phủ về dân cư, kinh tế, hoặc các sự kiện lịch sử trên một khu vực, giúp nhà sử học phân tích mối quan hệ không gian của các yếu tố lịch sử. Đây là ứng dụng của lĩnh vực nào?
- A. Vật lí học
- B. Nhân học
- C. Công nghệ/Địa lí học (GIS)
- D. Văn học
Câu 19: Nghiên cứu về vai trò của tôn giáo, tín ngưỡng trong đời sống xã hội, chính trị và văn hóa của các nền văn minh cổ đại là sự kết hợp giữa Sử học với ngành khoa học xã hội và nhân văn nào?
- A. Địa lí nhân văn
- B. Tôn giáo học
- C. Toán học
- D. Công nghệ thông tin
Câu 20: Lợi ích quan trọng nhất của việc Sử học kết hợp với các ngành khoa học tự nhiên và công nghệ là gì?
- A. Giúp nhà sử học dự đoán chính xác tương lai.
- B. Thay thế hoàn toàn các phương pháp nghiên cứu lịch sử truyền thống.
- C. Biến Sử học thành một ngành khoa học tự nhiên.
- D. Cung cấp thêm phương pháp, dữ liệu và góc nhìn mới, giúp phục dựng và giải thích quá khứ chính xác, toàn diện hơn.
Câu 21: Khi một nhà sử học nghiên cứu về quá trình đô thị hóa, sự phát triển của các thành phố cổ và mối quan hệ giữa con người với không gian sống trong lịch sử, họ đang kết hợp Sử học với lĩnh vực nào của Địa lí học?
- A. Địa lí nhân văn
- B. Địa lí tự nhiên
- C. Địa chất học
- D. Thiên văn học
Câu 22: Việc sử dụng các công cụ phân tích dữ liệu lớn (Big Data) và trí tuệ nhân tạo (AI) để xử lý hàng triệu tài liệu lịch sử số hóa, tìm kiếm mối liên hệ, xu hướng hoặc nhận vật quan trọng, là ứng dụng của lĩnh vực nào trong nghiên cứu lịch sử?
- A. Khảo cổ học
- B. Nhân học
- C. Công nghệ thông tin/Trí tuệ nhân tạo
- D. Triết học
Câu 23: Nghiên cứu về các loại bệnh dịch, tình trạng sức khỏe cộng đồng, hoặc các phương pháp chữa bệnh trong quá khứ, dựa trên bằng chứng từ tài liệu cổ hoặc phân tích hài cốt, là sự giao thoa giữa Sử học với lĩnh vực nào?
- A. Thiên văn học
- B. Toán học
- C. Văn học
- D. Y học/Sinh học
Câu 24: Khi phân tích cấu trúc kiến trúc, kỹ thuật xây dựng, hoặc mục đích sử dụng của các công trình cổ (đền đài, thành quách, nhà ở), nhà sử học thường cần phối hợp với chuyên gia trong lĩnh vực nào?
- A. Kiến trúc học/Lịch sử nghệ thuật
- B. Địa lí tự nhiên
- C. Chính trị học
- D. Kinh tế học
Câu 25: Việc sử dụng các phương pháp địa vật lý (như radar xuyên đất - GPR) để khảo sát cấu trúc dưới lòng đất tại một địa điểm khảo cổ mà không cần đào bới quy mô lớn, là ứng dụng của ngành khoa học tự nhiên nào trong Sử học?
- A. Sinh học
- B. Vật lí học/Địa chất học
- C. Hóa học
- D. Thiên văn học
Câu 26: Mối liên hệ giữa Sử học và Khoa học xã hội - Nhân văn được thể hiện rõ nhất qua vai trò của tri thức lịch sử đối với các ngành này như thế nào?
- A. Tri thức lịch sử chỉ là thông tin phụ, không quan trọng.
- B. Sử học cung cấp mọi thông tin cần thiết cho KHXH-NV.
- C. Các ngành KHXH-NV không cần đến tri thức lịch sử.
- D. Tri thức lịch sử là nguồn tri thức nền tảng, giúp hiểu sự hình thành, biến đổi của các lĩnh vực thuộc đời sống văn hóa và xã hội con người.
Câu 27: Một trong những thách thức khi áp dụng các phương pháp định lượng (Toán học, Thống kê) vào nghiên cứu lịch sử là gì?
- A. Phương pháp định lượng quá dễ áp dụng.
- B. Không có đủ dữ liệu lịch sử cần thiết.
- C. Dữ liệu lịch sử thường không đầy đủ, không đồng nhất hoặc khó định lượng.
- D. Nhà sử học không được đào tạo về toán học.
Câu 28: Lĩnh vực nào trong khoa học tự nhiên cung cấp tri thức giúp Sử học hiểu về sự hình thành các loại đá, khoáng sản, hoặc các quá trình địa chất (động đất, núi lửa) đã ảnh hưởng đến hoạt động và sự phân bố dân cư của con người trong quá khứ?
- A. Sinh học
- B. Thiên văn học
- C. Hóa học
- D. Địa chất học
Câu 29: Việc sử dụng công nghệ in 3D để tái tạo lại các hiện vật khảo cổ bị hư hỏng hoặc không còn nguyên vẹn nhằm mục đích nghiên cứu, trưng bày hoặc giáo dục, là ứng dụng của lĩnh vực nào?
- A. Công nghệ (In 3D)
- B. Địa lí tự nhiên
- C. Nhân học
- D. Văn học
Câu 30: Khi nghiên cứu về các truyền thuyết, truyện cổ dân gian, hoặc các hình thức diễn xướng truyền thống để hiểu về đời sống tinh thần, quan niệm và lịch sử truyền miệng của một dân tộc, nhà sử học đang kết hợp với lĩnh vực nào của khoa học xã hội và nhân văn?
- A. Chính trị học
- B. Dân tộc học/Văn hóa học
- C. Toán học
- D. Thiên văn học