Trắc nghiệm Lịch Sử 10 Cánh diều Chủ đề 6: Trắc nghiệm Lịch Sử 10 Chủ đề 6: Một số nền văn minh trên đất nước Việt Nam (Trước năm 1858) - Đề 09
Trắc nghiệm Lịch Sử 10 Cánh diều Chủ đề 6: Trắc nghiệm Lịch Sử 10 Chủ đề 6: Một số nền văn minh trên đất nước Việt Nam (Trước năm 1858) - Đề 09 được xây dựng với nhiều câu hỏi chất lượng, sát với nội dung chương trình học, giúp bạn dễ dàng ôn tập và kiểm tra kiến thức hiệu quả. Hãy cùng bắt đầu làm bài tập trắc nghiệm ngay để nâng cao hiểu biết và chuẩn bị tốt cho kỳ thi sắp tới!
Câu 1: Đặc điểm nào sau đây phản ánh rõ nhất sự khác biệt cơ bản về cơ sở kinh tế giữa văn minh Văn Lang - Âu Lạc và văn minh Chăm-pa trong thời kỳ đầu phát triển?
- A. Văn minh Văn Lang - Âu Lạc phát triển nhờ thương nghiệp đường biển, còn Chăm-pa chủ yếu dựa vào nông nghiệp lúa nước.
- B. Văn minh Văn Lang - Âu Lạc lấy nông nghiệp trồng lúa nước làm chủ đạo, trong khi Chăm-pa kết hợp nông nghiệp lúa nước với kinh tế biển.
- C. Cả hai nền văn minh đều chủ yếu dựa vào săn bắt và hái lượm trên rừng núi.
- D. Văn minh Văn Lang - Âu Lạc phát triển thủ công nghiệp, còn Chăm-pa lại tập trung vào khai thác khoáng sản.
Câu 2: Dựa vào những thành tựu nổi bật về kỹ thuật luyện kim (đúc đồng) của văn minh Văn Lang - Âu Lạc, có thể suy luận gì về trình độ phát triển của xã hội thời kỳ này?
- A. Xã hội vẫn còn trong giai đoạn thị tộc mẫu hệ, chưa có sự phân hóa giàu nghèo.
- B. Sản xuất chỉ đủ đáp ứng nhu cầu tự cung tự cấp của cộng đồng làng xã.
- C. Đã có sự phân công lao động xã hội, xuất hiện tầng lớp thợ thủ công chuyên nghiệp và của cải dư thừa.
- D. Kỹ thuật luyện kim chỉ phục vụ mục đích sản xuất công cụ lao động thô sơ, không có giá trị nghệ thuật.
Câu 3: Yếu tố địa lý nào đóng vai trò quan trọng nhất trong việc hình thành và phát triển kinh tế biển đặc trưng của văn minh Chăm-pa và Phù Nam?
- A. Vị trí nằm dọc theo bờ biển và trên các tuyến hàng hải quốc tế quan trọng.
- B. Hệ thống sông ngòi dày đặc và màu mỡ, thuận lợi cho giao thông đường thủy nội địa.
- C. Sự hiện diện của nhiều dãy núi cao hiểm trở, cản trở giao lưu với bên ngoài.
- D. Khí hậu ôn hòa, ít bão lũ, thích hợp cho việc neo đậu tàu thuyền quanh năm.
Câu 4: Việc các nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam (Văn Lang - Âu Lạc, Chăm-pa, Phù Nam) đều tiếp thu và cải biến các yếu tố văn hóa ngoại lai (như Ấn Độ, Trung Hoa) nói lên điều gì về tính chất của các nền văn minh này?
- A. Các nền văn minh này không có bản sắc riêng, chỉ là sự sao chép văn hóa ngoại lai.
- B. Họ hoàn toàn khước từ ảnh hưởng từ bên ngoài để bảo tồn văn hóa gốc.
- C. Sự tiếp thu văn hóa ngoại lai dẫn đến sự suy tàn của văn hóa bản địa.
- D. Các nền văn minh này có tính mở, khả năng tiếp biến và sáng tạo trên cơ sở bản sắc riêng.
Câu 5: Phân tích vai trò của nền tảng kinh tế nông nghiệp lúa nước trong quá trình hình thành nhà nước tập quyền sơ khai (Văn Lang - Âu Lạc).
- A. Nông nghiệp lúa nước chỉ cung cấp lương thực, không liên quan đến tổ chức xã hội.
- B. Yêu cầu trị thủy, làm thủy lợi để phục vụ sản xuất lúa nước đòi hỏi sự liên kết và tổ chức quản lý quy mô lớn, thúc đẩy sự ra đời của nhà nước.
- C. Nông nghiệp lúa nước tạo ra của cải dư thừa lớn, dẫn đến chiến tranh và sự phân hóa giàu nghèo, từ đó hình thành nhà nước.
- D. Việc canh tác lúa nước chỉ cần lao động cá nhân, không cần đến sự quản lý tập trung của nhà nước.
Câu 6: Quan sát các di vật khảo cổ như trống đồng Đông Sơn, có thể nhận thấy điều gì về đời sống tinh thần của cư dân Văn Lang - Âu Lạc?
- A. Phản ánh đời sống vật chất phong phú, các hoạt động sản xuất, sinh hoạt, lễ hội và tín ngưỡng phồn thực, sùng bái tự nhiên.
- B. Cho thấy sự ảnh hưởng sâu sắc của Phật giáo trong đời sống tâm linh.
- C. Chứng tỏ cư dân chỉ quan tâm đến chiến tranh và các hoạt động quân sự.
- D. Thể hiện sự tiếp thu hoàn toàn các phong tục, tập quán từ bên ngoài.
Câu 7: So sánh văn minh Đại Việt với văn minh Văn Lang - Âu Lạc, điểm khác biệt nổi bật nhất về mặt thể chế chính trị là gì?
- A. Văn Lang - Âu Lạc có vua, còn Đại Việt không có vua.
- B. Văn Lang - Âu Lạc có triều đình phong kiến, còn Đại Việt là nhà nước dân chủ.
- C. Văn Lang - Âu Lạc là nhà nước sơ khai, lỏng lẻo; Đại Việt là nhà nước phong kiến tập quyền trung ương mạnh mẽ hơn.
- D. Cả hai đều là nhà nước phong kiến tập quyền với bộ máy quan liêu hoàn chỉnh.
Câu 8: Phật giáo và Ấn Độ giáo có ảnh hưởng như thế nào đến kiến trúc và điêu khắc của văn minh Chăm-pa?
- A. Chỉ ảnh hưởng đến các công trình công cộng như chợ, bến cảng.
- B. Dẫn đến sự biến mất hoàn toàn của kiến trúc và điêu khắc bản địa.
- C. Hầu như không có ảnh hưởng, kiến trúc Chăm-pa hoàn toàn độc lập.
- D. Thể hiện qua việc xây dựng các đền tháp (như Mỹ Sơn), tượng thần (Shiva, Brahma), tượng Phật với phong cách độc đáo, kết hợp yếu tố ngoại lai và bản địa.
Câu 9: Văn minh Phù Nam được mệnh danh là "vương quốc biển". Điều này phản ánh điều gì về vai trò của hoạt động kinh tế đối ngoại trong nền văn minh này?
- A. Thương mại đường biển và vai trò trung chuyển trên các tuyến hàng hải quốc tế là nguồn sống và yếu tố phát triển chính.
- B. Kinh tế biển chỉ đóng vai trò thứ yếu, chủ yếu là đánh bắt cá.
- C. Phù Nam chỉ buôn bán với các nước láng giềng gần, không tham gia thương mại quốc tế.
- D. Vương quốc biển chỉ là tên gọi, kinh tế chủ yếu vẫn là nông nghiệp trồng trọt.
Câu 10: Việc nhà nước Đại Việt ban hành bộ luật thành văn (như luật Hình Thư thời Lý, luật Hình Luật thời Trần, Quốc triều Hình Luật thời Lê sơ) có ý nghĩa gì đối với sự phát triển của văn minh Đại Việt?
- A. Chỉ là sự sao chép các bộ luật của Trung Quốc, không có giá trị thực tiễn.
- B. Cho thấy nhà nước ngày càng được tổ chức chặt chẽ, quản lý xã hội và pháp luật được đề cao, tạo cơ sở cho sự ổn định và phát triển.
- C. Các bộ luật này chủ yếu bảo vệ quyền lợi của nông dân, hạn chế quyền lực của vua.
- D. Việc ban hành luật pháp chứng tỏ xã hội Đại Việt còn rất hỗn loạn, thiếu trật tự.
Câu 11: Phân tích vai trò của Nho giáo đối với đời sống chính trị và xã hội của văn minh Đại Việt dưới thời phong kiến tự chủ.
- A. Nho giáo là tôn giáo chính của nhân dân, không ảnh hưởng đến chính trị.
- B. Nho giáo chỉ được áp dụng trong giáo dục, không liên quan đến quản lý nhà nước.
- C. Nho giáo trở thành hệ tư tưởng chính thống, là công cụ để xây dựng bộ máy nhà nước tập quyền, quy định các mối quan hệ xã hội, đạo đức, lễ nghĩa.
- D. Nho giáo làm suy yếu nhà nước phong kiến, gây chia rẽ trong xã hội.
Câu 12: Bức phù điêu Trà Kiệu (Chăm-pa) miêu tả cảnh múa hát và rước kiệu, thể hiện rõ nét phong cách nghệ thuật độc đáo của người Chăm. Việc nghiên cứu các tác phẩm nghệ thuật như vậy giúp chúng ta hiểu thêm điều gì về văn minh Chăm-pa?
- A. Chỉ cho biết về kỹ thuật chế tác đá của người Chăm.
- B. Chứng tỏ người Chăm không có đời sống văn hóa tinh thần phong phú.
- C. Phản ánh sự du nhập hoàn toàn văn hóa Ấn Độ vào Chăm-pa.
- D. Giúp tái hiện đời sống sinh hoạt, tín ngưỡng, quan niệm thẩm mỹ và sự sáng tạo độc đáo của cư dân Chăm-pa.
Câu 13: Giả sử bạn là một nhà khảo cổ học phát hiện một khu di tích cổ ở vùng Nam Bộ Việt Nam có nhiều tượng thần Vishnu, Shiva và các công trình kiến trúc bằng gạch. Dựa vào những phát hiện này, bạn có thể kết luận khu di tích này thuộc về nền văn minh nào đã tồn tại trên đất nước Việt Nam trước năm 1858?
- A. Văn Lang - Âu Lạc
- B. Đại Việt
- C. Phù Nam
- D. Chăm-pa
Câu 14: Hệ thống các công trình thủy lợi như đê điều, kênh mương được xây dựng và củng cố dưới thời Lý, Trần, Lê sơ ở Đại Việt có tác động như thế nào đến đời sống kinh tế và xã hội?
- A. Ổn định và phát triển sản xuất nông nghiệp lúa nước, tăng năng suất, tạo cơ sở vật chất cho sự phát triển của quốc gia.
- B. Chỉ phục vụ mục đích phòng thủ quân sự.
- C. Gây lãng phí sức lao động và tài nguyên, kìm hãm sự phát triển nông nghiệp.
- D. Chủ yếu phục vụ giao thông đường thủy, không liên quan nhiều đến nông nghiệp.
Câu 15: Sự ra đời và phát triển của chữ Nôm trong văn minh Đại Việt thể hiện điều gì về ý thức dân tộc và bản sắc văn hóa của người Việt?
- A. Là sự từ bỏ hoàn toàn chữ Hán.
- B. Cho thấy sự kém phát triển của ngôn ngữ tiếng Việt.
- C. Chỉ là một loại chữ viết phục vụ tầng lớp bình dân.
- D. Thể hiện tinh thần tự chủ, sáng tạo, mong muốn ghi chép tiếng nói của dân tộc và khẳng định bản sắc văn hóa riêng bên cạnh việc sử dụng chữ Hán.
Câu 16: Điểm tương đồng nổi bật nhất về đời sống tín ngưỡng, tôn giáo giữa các nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam (Văn Lang - Âu Lạc, Chăm-pa, Phù Nam, Đại Việt thời kỳ đầu) là gì?
- A. Đều lấy Nho giáo làm hệ tư tưởng chủ đạo.
- B. Đều có đời sống tín ngưỡng đa thần, sùng bái tự nhiên, tổ tiên và các lực lượng siêu nhiên liên quan đến sản xuất nông nghiệp/kinh tế biển.
- C. Đều chỉ tin vào một vị thần duy nhất (độc thần giáo).
- D. Đều bài trừ tất cả các tôn giáo ngoại lai.
Câu 17: Tại sao nói việc Lý Công Uẩn dời đô từ Hoa Lư về Đại La (Thăng Long) năm 1010 là một dấu mốc quan trọng trong quá trình phát triển của văn minh Đại Việt?
- A. Chỉ đơn thuần là thay đổi địa điểm đóng đô vì lý do phong thủy.
- B. Nhằm mục đích dễ dàng kiểm soát các cuộc nổi dậy của nhân dân.
- C. Thể hiện tầm nhìn chiến lược về một đô thị trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa quy mô lớn, tạo động lực cho sự phát triển quốc gia bền vững.
- D. Là biểu hiện của sự suy yếu của nhà nước phong kiến tập quyền.
Câu 18: Phân tích mối liên hệ giữa sự phát triển của kinh tế nông nghiệp và sự hoàn thiện bộ máy nhà nước tập quyền ở Đại Việt dưới thời Lý, Trần, Lê sơ.
- A. Nông nghiệp phát triển tạo ra nguồn thu nhập ổn định và dư thừa, cung cấp cơ sở vật chất để nuôi sống bộ máy quan lại và thực hiện các chính sách quản lý, củng cố quyền lực trung ương.
- B. Bộ máy nhà nước tập quyền mạnh làm suy yếu nền kinh tế nông nghiệp.
- C. Sự phát triển nông nghiệp không liên quan đến việc hoàn thiện bộ máy nhà nước.
- D. Chỉ có kinh tế thương nghiệp mới thúc đẩy sự ra đời của nhà nước tập quyền.
Câu 19: Tại sao văn minh Chăm-pa và Phù Nam lại chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của văn hóa Ấn Độ hơn là văn hóa Trung Hoa, trong khi Văn Lang - Âu Lạc và Đại Việt lại chịu ảnh hưởng chủ yếu của văn hóa Trung Hoa (trong thời kỳ Bắc thuộc và sau đó)?
- A. Người Chăm và Phù Nam thích văn hóa Ấn Độ hơn.
- B. Văn hóa Trung Hoa không du nhập vào miền Nam Việt Nam.
- C. Vị trí địa lý và vai trò trung tâm trên tuyến hàng hải Ấn Độ - Đông Nam Á - Trung Quốc khiến Chăm-pa và Phù Nam tiếp xúc sớm và chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ Ấn Độ, trong khi Văn Lang - Âu Lạc/Đại Việt ở gần Trung Quốc và chịu sự đô hộ/giao lưu trực tiếp với Trung Hoa.
- D. Văn hóa Ấn Độ tiên tiến hơn văn hóa Trung Hoa trong thời kỳ cổ đại.
Câu 20: Thành tựu nào về mặt giáo dục dưới thời Đại Việt (trước năm 1858) phản ánh rõ nét nhất chủ trương của nhà nước phong kiến trong việc đào tạo quan lại và truyền bá Nho giáo?
- A. Việc thành lập Văn Miếu, Quốc Tử Giám và tổ chức các kỳ thi Nho học.
- B. Xây dựng nhiều trường học ở các làng xã.
- C. Khuyến khích học tập chữ Nôm trong dân gian.
- D. Mở rộng việc học tập cho tất cả mọi tầng lớp trong xã hội, không phân biệt giàu nghèo.
Câu 21: Giả sử bạn là một nhà nghiên cứu văn hóa, khi xem xét các di tích của văn minh Phù Nam, bạn nhận thấy sự đa dạng trong các loại hình tôn giáo được thể hiện (Phật giáo, Ấn Độ giáo). Điều này gợi ý gì về đặc điểm xã hội và văn hóa của Phù Nam?
- A. Xã hội Phù Nam không có tổ chức, mỗi người theo một tôn giáo riêng.
- B. Các tôn giáo ngoại lai cạnh tranh gay gắt và xung đột lẫn nhau.
- C. Xã hội Phù Nam có tính cởi mở, khoan dung trong tiếp nhận các luồng văn hóa, tôn giáo từ bên ngoài, tạo nên sự đa dạng văn hóa.
- D. Việc theo nhiều tôn giáo chứng tỏ sự lạc hậu, mê tín của cư dân Phù Nam.
Câu 22: Thành Cổ Loa với kiến trúc nhiều vòng xoáy trôn ốc và hệ thống hào sâu phản ánh điều gì về trình độ kỹ thuật và tư duy quân sự của cư dân Âu Lạc?
- A. Họ không có khả năng xây dựng công trình quy mô lớn.
- B. Có trình độ tổ chức lao động, kỹ thuật xây dựng và tư duy phòng thủ quân sự phức tạp, hiệu quả.
- C. Thành Cổ Loa chỉ là nơi ở của vua, không có giá trị phòng thủ.
- D. Kiến trúc này sao chép hoàn toàn từ các quốc gia khác.
Câu 23: Văn minh Đại Việt, đặc biệt từ thời Lý, Trần, Lê sơ, đã phát triển một nền văn hóa mang đậm bản sắc dân tộc. Yếu tố nào sau đây đóng vai trò ít quan trọng nhất trong việc hình thành bản sắc đó so với các yếu tố còn lại?
- A. Kế thừa và phát triển văn hóa bản địa từ thời Văn Lang - Âu Lạc.
- B. Tiếp thu có chọn lọc và cải biến văn hóa ngoại lai (chủ yếu từ Trung Hoa và Ấn Độ).
- C. Hoạt động đấu tranh bảo vệ độc lập dân tộc, cố kết cộng đồng.
- D. Sự phát triển mạnh mẽ của thương mại đường biển với phương Tây.
Câu 24: Dựa vào các di chỉ khảo cổ và thư tịch cổ, có thể nhận định gì về mối quan hệ giữa các nền văn minh Văn Lang - Âu Lạc, Chăm-pa và Phù Nam trước khi Đại Việt mở rộng lãnh thổ về phía Nam?
- A. Có sự giao lưu, trao đổi kinh tế và văn hóa, nhưng cũng tồn tại những xung đột, cạnh tranh về lãnh thổ và ảnh hưởng.
- B. Họ hoàn toàn không có mối liên hệ nào với nhau.
- C. Chỉ có mối quan hệ chiến tranh, không có giao lưu hòa bình.
- D. Tất cả các nền văn minh này đều là một, không có sự khác biệt.
Câu 25: Việc sử dụng gạch làm vật liệu xây dựng chính cho các đền tháp Chăm-pa và các công trình kiến trúc Phù Nam (như di tích Óc Eo) nói lên điều gì về trình độ kỹ thuật của các nền văn minh này?
- A. Họ không biết sử dụng đá.
- B. Có kỹ thuật sản xuất gạch và xây dựng kiến trúc bằng gạch ở trình độ cao, tạo nên những công trình bền vững và có giá trị nghệ thuật.
- C. Chỉ biết sử dụng gạch thô sơ, không có kỹ thuật nung hay ghép nối.
- D. Việc sử dụng gạch là biểu hiện của sự nghèo nàn về vật liệu.
Câu 26: Thành tựu nào của văn minh Đại Việt (trước năm 1858) thể hiện rõ nhất sự kết hợp giữa yếu tố cung đình và yếu tố dân gian trong lĩnh vực văn học nghệ thuật?
- A. Các bộ sử do nhà nước biên soạn (Đại Việt Sử Ký).
- B. Các bài chiếu, hịch của vua quan.
- C. Việc xây dựng các cung điện, lăng tẩm của hoàng gia.
- D. Sự phát triển của hát chèo, múa rối nước, các lễ hội dân gian được triều đình công nhận và bảo trợ, thơ Nôm của các danh nhân kết hợp ngôn ngữ bình dân.
Câu 27: So với văn minh Văn Lang - Âu Lạc, văn minh Chăm-pa có điểm gì khác biệt nổi bật về tổ chức xã hội?
- A. Xã hội phân hóa giai cấp rõ rệt hơn, chịu ảnh hưởng của chế độ đẳng cấp Ấn Độ (dù không khắc nghiệt bằng).
- B. Xã hội vẫn còn trong giai đoạn công xã nguyên thủy.
- C. Xã hội Chăm-pa bình đẳng hơn xã hội Văn Lang - Âu Lạc.
- D. Tổ chức xã hội Chăm-pa hoàn toàn giống với Văn Lang - Âu Lạc.
Câu 28: Việc các triều đại phong kiến Đại Việt (Lý, Trần, Lê sơ) chú trọng phát triển Phật giáo đồng thời với Nho giáo nói lên điều gì về chính sách văn hóa của nhà nước?
- A. Nhà nước không có đường lối văn hóa nhất quán.
- B. Thể hiện sự dung hòa, kết hợp các hệ tư tưởng, tôn giáo khác nhau để củng cố sự thống trị và đáp ứng nhu cầu đời sống tinh thần của nhân dân.
- C. Phật giáo và Nho giáo là hai hệ tư tưởng đối lập, nhà nước cố gắng dẹp bỏ một trong hai.
- D. Nhà nước chỉ quan tâm đến Nho giáo, Phật giáo tự phát triển trong dân gian.
Câu 29: Dựa vào các nguồn sử liệu (khảo cổ, thư tịch), hãy phân tích vai trò của thương mại đường biển trong sự hưng thịnh của văn minh Phù Nam.
- A. Phù Nam kiểm soát các tuyến hàng hải quan trọng, trở thành trung tâm mậu dịch quốc tế sầm uất, thu hút thương nhân từ nhiều nơi, tạo nguồn của cải và thúc đẩy giao lưu văn hóa.
- B. Thương mại đường biển chỉ là hoạt động nhỏ lẻ, không đóng góp đáng kể.
- C. Phù Nam chỉ buôn bán nội địa, không tham gia thương mại quốc tế.
- D. Hoạt động thương mại đường biển làm suy yếu nền nông nghiệp của Phù Nam.
Câu 30: So sánh sự khác biệt về nguồn gốc dân cư giữa nền văn minh Văn Lang - Âu Lạc và nền văn minh Chăm-pa.
- A. Cả hai đều có nguồn gốc từ người Hán di cư xuống.
- B. Văn Lang - Âu Lạc từ nhóm cư dân Mã Lai - Đa Đảo, Chăm-pa từ nhóm cư dân Bách Việt.
- C. Văn Lang - Âu Lạc hình thành trên cơ sở cư dân Bách Việt cổ, còn Chăm-pa hình thành trên cơ sở cư dân nói tiếng Mã Lai - Đa Đảo (người Chăm cổ).
- D. Cả hai đều có nguồn gốc từ các bộ tộc thiểu số ở Tây Nguyên.