Trắc nghiệm Ngữ Văn 10 Bài 6: Nâng niu kỉ niệm - Chân trời sáng tạo - Đề 05 được xây dựng với nhiều câu hỏi chất lượng, sát với nội dung chương trình học, giúp bạn dễ dàng ôn tập và kiểm tra kiến thức hiệu quả. Hãy cùng bắt đầu làm bài tập trắc nghiệm ngay để nâng cao hiểu biết và chuẩn bị tốt cho kỳ thi sắp tới!
Câu 1: Đoạn thơ sau trong bài "Chiếc lá đầu tiên" gợi lên cảm xúc, tâm trạng chủ đạo nào của nhân vật trữ tình?
"Em thấy không, tất cả đã xa rồi
Trong tiếng thở của thời gian rất khẽ
Tuổi thơ kia ra đi cao ngổng thế
Hoa súng tím vào trong câu hát Huế"
A. Hân hoan, vui sướng trước sự trưởng thành.
- A. Hân hoan, vui sướng trước sự trưởng thành.
- B. Bàng hoàng, tiếc nuối vì thời gian trôi quá nhanh.
- C. Xúc động, hoài niệm về những kỉ niệm tuổi thơ đã qua.
- D. Lo lắng, bất an về tương lai phía trước.
Câu 2: Hình ảnh "Hoa súng tím vào trong câu hát Huế" trong đoạn thơ trên sử dụng biện pháp nghệ thuật nào và gợi ý nghĩa gì về kỉ niệm?
A. Hoán dụ, gợi kỉ niệm về một địa danh cụ thể gắn liền với tuổi thơ.
- A. Hoán dụ, gợi kỉ niệm về một địa danh cụ thể gắn liền với tuổi thơ.
- B. Nhân hóa, thể hiện sự sống động của kỉ niệm trong tâm tưởng.
- C. Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác, thể hiện kỉ niệm đã "đi vào" chiều sâu tâm hồn, gắn liền với âm nhạc, văn hóa.
- D. So sánh, nhấn mạnh vẻ đẹp mong manh, dễ vỡ của kỉ niệm.
Câu 3: Trong bài thơ "Tây Tiến", câu thơ "Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!" thể hiện rõ nhất tâm trạng nào của nhà thơ Quang Dũng?
A. Phấn khởi, tự hào về chiến công của đoàn quân.
- A. Phấn khởi, tự hào về chiến công của đoàn quân.
- B. Giận dữ, căm ghét kẻ thù.
- C. Nhớ nhung, hoài niệm về một thời gắn bó với đoàn quân và vùng đất Tây Tiến.
- D. Buồn bã, thất vọng về những khó khăn đã trải qua.
Câu 4: Các địa danh như "Sài Khao, Mường Lát, Pha Luông, Mường Hịch, Mai Châu" trong bài "Tây Tiến" có vai trò chủ yếu gì trong việc thể hiện cảm xúc và nội dung bài thơ?
A. Minh chứng cho những khó khăn, gian khổ mà đoàn quân đã vượt qua.
- A. Minh chứng cho những khó khăn, gian khổ mà đoàn quân đã vượt qua.
- B. Tạo không gian địa lý chân thực, gợi nhắc những kỉ niệm cụ thể về chặng đường hành quân và cuộc sống gắn bó với vùng đất.
- C. Làm nổi bật vẻ đẹp hùng vĩ, hoang sơ của núi rừng Tây Bắc.
- D. Thể hiện sự am hiểu sâu sắc của tác giả về địa lý Việt Nam.
Câu 5: Đọc đoạn văn sau từ truyện "Dưới bóng Hoàng Lan" của Thạch Lam:
"Ông cụ ngồi im lặng trên sập gỗ lim. Ngoài vườn, nắng mới lên. Những cánh hoa hoàng lan khẽ rung rinh rụng xuống nền gạch bát. Mùi hương thơm thoang thoảng bay vào làm dịu cả cái nóng ban mai."
Đoạn văn này sử dụng những giác quan nào để gợi tả không gian và cảm xúc?
A. Thị giác và thính giác.
- A. Thị giác và thính giác.
- B. Thính giác và khứu giác.
- C. Thị giác, khứu giác và xúc giác (qua cảm giác nóng).
- D. Thị giác, thính giác và vị giác.
Câu 6: Trong truyện "Dưới bóng Hoàng Lan", hình ảnh cây hoàng lan và mùi hương của nó có ý nghĩa biểu tượng gì?
A. Biểu tượng cho sự giàu sang, phú quý của gia đình.
- A. Biểu tượng cho sự giàu sang, phú quý của gia đình.
- B. Biểu tượng cho sức mạnh, sự trường tồn của thiên nhiên.
- C. Biểu tượng cho tình yêu đôi lứa lãng mạn.
- D. Biểu tượng cho những kỉ niệm êm đềm, thanh khiết của tuổi thơ và tình cảm gia đình.
Câu 7: Bài thơ "Nắng mới" của Lưu Trọng Lư chủ yếu diễn tả điều gì thông qua hình ảnh "Nắng mới" và "tiếng gà trưa"?
A. Cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp, tràn đầy sức sống.
- A. Cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp, tràn đầy sức sống.
- B. Sự cô đơn, trống vắng của nhân vật trữ tình.
- C. Nỗi nhớ da diết, sâu lắng về người mẹ và những kỉ niệm tuổi thơ gắn với hình ảnh mẹ.
- D. Sự chờ đợi, mong ngóng một điều gì đó trong tương lai.
Câu 8: So sánh hai bài thơ "Chiếc lá đầu tiên" và "Nắng mới", điểm chung nổi bật trong nội dung cảm xúc của hai tác phẩm này là gì?
A. Cả hai đều thể hiện niềm vui khi khám phá thế giới.
- A. Cả hai đều thể hiện niềm vui khi khám phá thế giới.
- B. Cả hai đều thể hiện nỗi nhớ, sự hoài niệm về những kỉ niệm đã qua, đặc biệt là kỉ niệm tuổi thơ và gia đình.
- C. Cả hai đều ca ngợi vẻ đẹp hùng vĩ của thiên nhiên.
- D. Cả hai đều nói về tình yêu lãng mạn đôi lứa.
Câu 9: Trong văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm trữ tình, yếu tố nào sau đây không nhất thiết phải có?
A. Giới thiệu khái quát về tác giả và tác phẩm.
- A. Giới thiệu khái quát về tác giả và tác phẩm.
- B. Phân tích các yếu tố nghệ thuật (ngôn từ, hình ảnh, biện pháp tu từ,...) làm nổi bật nội dung.
- C. Nêu bật chủ đề, cảm hứng chủ đạo và giá trị nội dung của tác phẩm.
- D. Kể lại toàn bộ cốt truyện hoặc diễn biến sự việc trong tác phẩm.
Câu 10: Khi phân tích một bài thơ trữ tình, việc tập trung vào "ngôn từ" (từ ngữ, cách dùng từ) giúp người đọc hiểu sâu sắc điều gì về tác phẩm?
A. Cốt truyện và các sự kiện chính.
- A. Cốt truyện và các sự kiện chính.
- B. Cảm xúc, suy nghĩ, thái độ của nhân vật trữ tình và gợi ra không gian, hình ảnh, âm thanh.
- C. Hoàn cảnh sáng tác và tiểu sử tác giả.
- D. Số lượng câu thơ và thể loại bài thơ.
Câu 11: Giả sử bạn đang viết một đoạn văn phân tích khổ thơ đầu bài "Tây Tiến". Câu chủ đề nào sau đây phù hợp nhất để bắt đầu đoạn văn đó?
A. Tây Tiến là một bài thơ hay về người lính.
- A. Tây Tiến là một bài thơ hay về người lính.
- B. Quang Dũng đã viết bài thơ Tây Tiến rất thành công.
- C. Khổ thơ đầu bài "Tây Tiến" tái hiện một cách chân thực và hùng vĩ hành trình gian lao của đoàn quân trên nền cảnh thiên nhiên Tây Bắc hiểm trở.
- D. Trong khổ thơ này có rất nhiều biện pháp tu từ.
Câu 12: Khi giới thiệu, đánh giá về nội dung và nghệ thuật của một tác phẩm văn học, yếu tố "nghệ thuật" bao gồm những khía cạnh nào?
A. Chỉ bao gồm các biện pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ, nhân hóa.
- A. Chỉ bao gồm các biện pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ, nhân hóa.
- B. Bao gồm cấu trúc tác phẩm, ngôn ngữ, giọng điệu, hình ảnh, biểu tượng, biện pháp tu từ và các thủ pháp nghệ thuật khác.
- C. Chỉ liên quan đến cảm xúc, tâm trạng của nhân vật.
- D. Chỉ đề cập đến hoàn cảnh sáng tác của tác phẩm.
Câu 13: Đoạn thơ sau trong bài "Tây Tiến" chủ yếu khắc họa điều gì về người lính?
"Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm"
A. Vẻ ngoài ốm yếu, thiếu sức sống do bệnh tật.
- A. Vẻ ngoài ốm yếu, thiếu sức sống do bệnh tật.
- B. Sự sợ hãi, lo lắng trước hiểm nguy.
- C. Tinh thần chiến đấu dũng cảm, bất khuất và cả những nét lãng mạn, hào hoa trong tâm hồn.
- D. Tinh thần chiến đấu dũng cảm, bất khuất và cả những nét lãng mạn, hào hoa trong tâm hồn.
Câu 14: Trong bài "Nắng mới", hình ảnh "áo đỏ" và "khung cửa sổ" gợi lên kỉ niệm nào của nhân vật trữ tình?
A. Kỉ niệm về một ngày nắng đẹp đi chơi xa.
- A. Kỉ niệm về một ngày nắng đẹp đi chơi xa.
- B. Kỉ niệm về hình ảnh người mẹ thân yêu trong quá khứ.
- C. Kỉ niệm về ngôi nhà cũ và khu vườn.
- D. Kỉ niệm về những người bạn thời thơ ấu.
Câu 15: Khi nghe và nắm bắt ý kiến, quan điểm của người nói, kỹ năng quan trọng nhất là gì?
A. Ghi chép lại tất cả những gì người nói trình bày một cách đầy đủ.
- A. Ghi chép lại tất cả những gì người nói trình bày một cách đầy đủ.
- B. Ngắt lời người nói để bày tỏ ý kiến của mình ngay lập tức.
- C. Tập trung lắng nghe để xác định luận điểm chính, lý lẽ, bằng chứng và thái độ của người nói.
- D. Chỉ lắng nghe những phần mình cảm thấy hứng thú.
Câu 16: Đoạn văn sau tập trung khắc họa điều gì về nhân vật Thanh trong "Dưới bóng Hoàng Lan"?
"Thanh về. Làng vẫn yên lặng và bình tịnh. Những buổi sáng mùa hè êm như nhung, và những buổi chiều tàn nắng dịu. Thanh nằm dài trên sập gỗ lim, nhìn qua cửa sổ ra vườn. Cây hoàng lan vẫn đứng đấy, tàu lá dài và xanh mượt."
A. Sự thay đổi lớn trong tính cách của Thanh sau khi xa nhà.
- A. Sự thay đổi lớn trong tính cách của Thanh sau khi xa nhà.
- B. Cảm giác bình yên, thân thuộc khi trở về không gian gia đình sau một thời gian xa cách.
- C. Nỗi buồn, cô đơn của Thanh khi không có ai trò chuyện.
- D. Sự ngạc nhiên của Thanh trước cảnh vật quê nhà.
Câu 17: Phân tích cấu trúc của bài thơ "Chiếc lá đầu tiên", ta thấy bài thơ được xây dựng dựa trên sự đối lập nào?
A. Đối lập giữa quá khứ và hiện tại.
- A. Đối lập giữa quá khứ và hiện tại.
- B. Đối lập giữa con người và thiên nhiên.
- C. Đối lập giữa chiến tranh và hòa bình.
- D. Đối lập giữa tình yêu và thù hận.
Câu 18: Biện pháp tu từ nào được sử dụng trong câu thơ "Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm" ("Tây Tiến") và có tác dụng gì?
A. So sánh, nhấn mạnh chiều dài của con dốc.
- A. So sánh, nhấn mạnh chiều dài của con dốc.
- B. Nhân hóa, làm cho con dốc trở nên sống động.
- C. Điệp từ "dốc", từ láy "khúc khuỷu", "thăm thẳm", gợi hình ảnh con đường gập ghềnh, hiểm trở, độ cao và chiều sâu của dốc.
- D. Ẩn dụ, thể hiện sự khó khăn trong cuộc sống.
Câu 19: Trong "Dưới bóng Hoàng Lan", chi tiết "những cánh hoa hoàng lan khẽ rung rinh rụng xuống nền gạch bát" có ý nghĩa gì?
A. Thể hiện sự tàn lụi, cái chết.
- A. Thể hiện sự tàn lụi, cái chết.
- B. Gợi vẻ đẹp dịu dàng, thanh khiết và sự trôi chảy nhẹ nhàng của thời gian, gắn với kỉ niệm.
- C. Miêu tả cảnh vật bình thường, không có ý nghĩa đặc biệt.
- D. Dự báo một sự kiện không may sắp xảy ra.
Câu 20: Cảm hứng chủ đạo của bài thơ "Nắng mới" là gì?
A. Tình yêu quê hương đất nước.
- A. Tình yêu quê hương đất nước.
- B. Niềm vui trước vẻ đẹp của thiên nhiên.
- C. Nỗi nhớ thương mẹ và những kỉ niệm ấm áp về mẹ trong quá khứ.
- D. Sự cô đơn của người con xa nhà.
Câu 21: Khi phân tích, đánh giá một tác phẩm trữ tình, việc làm nổi bật "cảm hứng chủ đạo" của tác phẩm giúp người đọc hiểu được điều gì?
A. Hoàn cảnh lịch sử ra đời của tác phẩm.
- A. Hoàn cảnh lịch sử ra đời của tác phẩm.
- B. Các biện pháp tu từ phức tạp được sử dụng.
- C. Ý nghĩa cốt lõi, tình cảm mãnh liệt, xuyên suốt mà tác giả muốn truyền tải.
- D. Số lượng nhân vật xuất hiện trong bài thơ.
Câu 22: Nhận xét nào sau đây không đúng về không gian nghệ thuật trong bài thơ "Tây Tiến"?
A. Không gian chủ yếu là núi rừng Tây Bắc hùng vĩ, hoang sơ.
- A. Không gian chủ yếu là núi rừng Tây Bắc hùng vĩ, hoang sơ.
- B. Không gian gắn liền với những địa danh cụ thể trên chặng đường hành quân.
- C. Không gian có sự hòa quyện giữa hiện thực gian khổ và lãng mạn, mộng mơ.
- D. Không gian chỉ tập trung vào cảnh chiến trường ác liệt, đổ máu.
Câu 23: Điều gì tạo nên sự khác biệt cơ bản trong cách thể hiện kỉ niệm giữa bài thơ ("Chiếc lá đầu tiên", "Nắng mới", "Tây Tiến") và truyện ngắn ("Dưới bóng Hoàng Lan") trong Bài 6?
A. Truyện ngắn sử dụng nhiều hình ảnh, thơ ít hình ảnh hơn.
- A. Truyện ngắn sử dụng nhiều hình ảnh, thơ ít hình ảnh hơn.
- B. Thơ có cốt truyện rõ ràng, truyện ngắn không có cốt truyện.
- C. Truyện ngắn tập trung vào cảm xúc, thơ tập trung vào sự kiện.
- D. Thơ thường thể hiện trực tiếp, cô đọng cảm xúc, suy tư của nhân vật trữ tình; truyện ngắn thể hiện kỉ niệm thông qua câu chuyện, nhân vật, bối cảnh cụ thể.
Câu 24: Khi giới thiệu một tác phẩm văn học, việc cung cấp thông tin về "hoàn cảnh sáng tác" (nếu có) có ý nghĩa gì?
A. Giúp người nghe/đọc biết tác phẩm được viết khi nào.
- A. Giúp người nghe/đọc biết tác phẩm được viết khi nào.
- B. Giúp người nghe/đọc biết tác giả bao nhiêu tuổi khi viết tác phẩm.
- C. Giúp người nghe/đọc hiểu sâu sắc hơn về bối cảnh lịch sử, xã hội, hoặc tâm trạng tác giả, từ đó lý giải ý nghĩa tác phẩm.
- D. Giúp người nghe/đọc biết tác phẩm được xuất bản ở đâu.
Câu 25: Trong bài thơ "Chiếc lá đầu tiên", hình ảnh "chiếc lá lìa cành" có thể được hiểu theo nhiều tầng nghĩa. Ý nghĩa nào sau đây không phải là một cách hiểu phù hợp?
A. Sự kết thúc của một mùa (mùa thu).
- A. Sự kết thúc của một mùa (mùa thu).
- B. Sự chia ly, tan vỡ của mối tình đầu học trò.
- C. Sự trôi chảy của thời gian, tuổi trẻ qua đi.
- D. Sự bắt đầu của một hành trình mới đầy hứa hẹn.
Câu 26: Phân tích đoạn thơ sau trong "Tây Tiến":
"Anh bạn dãi dầu không bước nữa
Gục lên súng mũ bỏ quên đời"
Đoạn thơ sử dụng biện pháp nói giảm, nói tránh để diễn tả điều gì?
A. Sự mệt mỏi, kiệt sức của người lính sau chặng đường dài.
- A. Sự mệt mỏi, kiệt sức của người lính sau chặng đường dài.
- B. Sự vô kỷ luật, bỏ bê nhiệm vụ của người lính.
- C. Sự hy sinh, cái chết của người lính một cách nhẹ nhàng, thanh thản (dù trong hoàn cảnh khắc nghiệt).
- D. Sự chán nản, muốn từ bỏ cuộc chiến.
Câu 27: Trong "Dưới bóng Hoàng Lan", chi tiết người bà chuẩn bị sẵn sàng mọi thứ cho Thanh (giường chiếu, quần áo, đồ ăn) khi anh về thăm nhà thể hiện điều gì về tình cảm gia đình?
A. Sự giàu có, sung túc của gia đình.
- A. Sự giàu có, sung túc của gia đình.
- B. Tình yêu thương, sự chăm sóc chu đáo, ân cần mà người bà dành cho cháu.
- C. Thói quen sinh hoạt của gia đình.
- D. Sự mong muốn Thanh ở lại nhà lâu hơn.
Câu 28: So sánh hai hình ảnh "chiếc lá đầu tiên" ("Chiếc lá đầu tiên") và "nắng mới" ("Nắng mới"), điểm khác biệt rõ rệt nhất trong cách chúng khơi gợi kỉ niệm là gì?
A. "Chiếc lá đầu tiên" gợi kỉ niệm về thiên nhiên, "nắng mới" gợi kỉ niệm về con người.
- A. "Chiếc lá đầu tiên" gợi kỉ niệm về thiên nhiên, "nắng mới" gợi kỉ niệm về con người.
- B. "Chiếc lá đầu tiên" gợi kỉ niệm vui, "nắng mới" gợi kỉ niệm buồn.
- C. "Chiếc lá đầu tiên" gợi kỉ niệm xa xôi, "nắng mới" gợi kỉ niệm gần gũi.
- D. "Chiếc lá đầu tiên" là hình ảnh cụ thể của sự chia ly, chuyển mùa, gắn với kỉ niệm tình yêu tuổi học trò; "nắng mới" là hiện tượng thiên nhiên, gắn trực tiếp với kỉ niệm về người mẹ thông qua liên tưởng âm thanh, hình ảnh.
Câu 29: Khi nhận xét, đánh giá về một tác phẩm văn học, yếu tố nào thể hiện sự hiểu biết sâu sắc và khả năng tư duy phản biện của người đánh giá?
A. Nêu lại những lời nhận xét đã có sẵn về tác phẩm.
- A. Nêu lại những lời nhận xét đã có sẵn về tác phẩm.
- B. Chỉ tập trung vào việc khen ngợi tác phẩm.
- C. Đưa ra những phân tích, lý giải riêng về ý nghĩa nội dung và đặc sắc nghệ thuật dựa trên bằng chứng từ văn bản, có thể có so sánh, liên hệ mở rộng.
- D. Chỉ tóm tắt lại nội dung chính của tác phẩm.
Câu 30: Chủ đề "Nâng niu kỉ niệm" trong Bài 6 sách Ngữ văn 10 Chân trời sáng tạo gợi cho em suy nghĩ gì về vai trò của quá khứ đối với cuộc sống hiện tại và tương lai?
A. Quá khứ là gánh nặng, cần phải quên đi để hướng tới tương lai.
- A. Quá khứ là gánh nặng, cần phải quên đi để hướng tới tương lai.
- B. Quá khứ chỉ có ý nghĩa với những người già, không quan trọng với người trẻ.
- C. Quá khứ chỉ đơn thuần là những gì đã xảy ra, không ảnh hưởng đến hiện tại.
- D. Kỉ niệm là hành trang tinh thần quý giá, giúp nuôi dưỡng tâm hồn, kết nối con người với nguồn cội, và tạo động lực để sống ý nghĩa hơn ở hiện tại và xây dựng tương lai.