Trắc nghiệm Ngữ Văn 10 Bài 6: Tiểu thuyết và truyện ngắn - Cánh diều - Đề 05 được xây dựng với nhiều câu hỏi chất lượng, sát với nội dung chương trình học, giúp bạn dễ dàng ôn tập và kiểm tra kiến thức hiệu quả. Hãy cùng bắt đầu làm bài tập trắc nghiệm ngay để nâng cao hiểu biết và chuẩn bị tốt cho kỳ thi sắp tới!
Câu 1: Đặc điểm nào sau đây thể hiện rõ nhất sự khác biệt về mặt dung lượng và phạm vi phản ánh hiện thực giữa tiểu thuyết và truyện ngắn?
- A. Tiểu thuyết luôn có kết thúc mở, còn truyện ngắn thì không.
- B. Tiểu thuyết thường phản ánh đời sống trong tính toàn vẹn, nhiều mặt, còn truyện ngắn thường tập trung vào một lát cắt, một khoảnh khắc đời sống.
- C. Tiểu thuyết sử dụng nhiều biện pháp tu từ hơn truyện ngắn.
- D. Truyện ngắn chỉ có một nhân vật chính, còn tiểu thuyết có nhiều nhân vật chính.
Câu 2: Trong một tác phẩm văn học, nhà văn tập trung khắc họa sự chuyển biến tâm lý phức tạp, kéo dài của nhân vật chính qua nhiều biến cố thăng trầm trong cuộc đời. Đặc điểm này phù hợp với thể loại nào?
- A. Tiểu thuyết
- B. Truyện ngắn
- C. Truyện cười
- D. Kí
Câu 3: Yếu tố nào trong truyện ngắn thường mang tính súc tích, hàm ẩn, và có vai trò quan trọng trong việc tạo nên chiều sâu, thậm chí là nút thắt hoặc mở ra ý nghĩa bất ngờ của tác phẩm?
- A. Số lượng chương hồi
- B. Mô tả ngoại cảnh chi tiết
- C. Chi tiết nghệ thuật
- D. Hệ thống nhân vật đồ sộ
Câu 4: Khi phân tích cấu trúc cốt truyện, người ta nhận thấy một tác phẩm chỉ tập trung vào một sự kiện hoặc một vài sự kiện liên quan chặt chẽ, diễn ra trong một khoảng thời gian và không gian hạn chế. Cấu trúc này là đặc trưng của thể loại nào?
- A. Tiểu thuyết chương hồi
- B. Truyện ngắn
- C. Tiểu thuyết
- D. Sử thi
Câu 5: Thể loại văn học nào có khả năng chứa đựng nhiều tuyến truyện song song, đan xen, nhiều nhân vật phụ với những câu chuyện riêng và cho phép nhà văn đi sâu vào các vấn đề xã hội, triết học, lịch sử một cách bao quát?
- A. Tiểu thuyết
- B. Truyện ngắn
- C. Truyện ngụ ngôn
- D. Truyện cổ tích
Câu 6: Yếu tố nào sau đây thường được coi là ít quan trọng hơn trong truyện ngắn so với tiểu thuyết, do đặc trưng ngắn gọn và sự tập trung vào một khía cạnh nhất định?
- A. Sự phát triển tâm lý nhân vật chính
- B. Ý nghĩa biểu tượng của chi tiết
- C. Không khí và bối cảnh
- D. Miêu tả chi tiết quá trình trưởng thành của nhân vật qua nhiều giai đoạn đời
Câu 7: Một nhà văn muốn thể hiện sự giằng xé nội tâm của nhân vật trong một tình huống kịch tính mang tính bước ngoặt của cuộc đời họ. Ông ấy nên ưu tiên lựa chọn thể loại nào để khắc họa sâu sắc và tập trung vào khoảnh khắc đó?
- A. Tiểu thuyết sử thi
- B. Truyện ngắn
- C. Tiểu thuyết chương hồi
- D. Truyện dài kì
Câu 8: Điểm nhìn trần thuật nào thường phù hợp với tiểu thuyết hơn để bao quát được nhiều sự kiện, nhân vật, và thể hiện cái nhìn khách quan, toàn tri về thế giới được miêu tả?
- A. Ngôi thứ nhất (xưng "tôi")
- B. Ngôi thứ ba hạn tri (chỉ biết suy nghĩ của một nhân vật)
- C. Ngôi thứ ba toàn tri
- D. Điểm nhìn của nhân vật phụ
Câu 9: Sự phát triển của báo chí, nhu cầu đọc giải trí của tầng lớp thị dân và sự phổ biến của hình thức in ấn vào khoảng thế kỷ 19 được xem là những yếu tố góp phần thúc đẩy sự ra đời và phát triển mạnh mẽ của thể loại nào?
- A. Sử thi
- B. Tiểu thuyết
- C. Truyện cổ tích
- D. Truyện thơ
Câu 10: Đọc một tác phẩm và nhận thấy nó tập trung vào một sự kiện cao trào duy nhất, các nhân vật xuất hiện không nhiều và tính cách thường được bộc lộ trực tiếp qua hành động hoặc lời nói thay vì qua quá trình phát triển lâu dài. Tác phẩm đó nhiều khả năng thuộc thể loại nào?
- A. Truyện ngắn
- B. Tiểu thuyết
- C. Truyện ký
- D. Phóng sự
Câu 11: Khả năng chứa đựng nhiều tiểu cốt truyện (subplots), các đoạn miêu tả dài, và không gian, thời gian được mở rộng tối đa là đặc trưng của thể loại nào, giúp nó phản ánh chiều sâu và bề rộng của đời sống?
- A. Truyện ngắn hiện đại
- B. Truyện ngắn truyền thống
- C. Truyện cười
- D. Tiểu thuyết
Câu 12: Yếu tố nào sau đây thường không phải là đặc điểm nổi bật của truyện ngắn?
- A. Tính súc tích, cô đọng
- B. Tập trung vào một sự kiện hoặc khoảnh khắc
- C. Hệ thống nhân vật đồ sộ, phức tạp với nhiều tuyến truyện riêng
- D. Chi tiết nghệ thuật mang tính biểu tượng cao
Câu 13: Khi đọc một tác phẩm, người đọc cảm thấy như đang theo dõi một dòng chảy cuộc sống với nhiều ngã rẽ, nhiều mối quan hệ đan xen, và sự biến đổi không ngừng của xã hội. Cảm nhận này thường đến từ thể loại nào?
- A. Tiểu thuyết
- B. Truyện ngắn
- C. Truyện đồng thoại
- D. Truyện ký
Câu 14: Một nhà văn muốn khám phá sâu sắc một khía cạnh tâm lý độc đáo hoặc một tình huống éo le mang tính bước ngoặt trong cuộc đời một nhân vật. Ông ta có thể lựa chọn thể loại nào để tập trung khắc họa điều đó mà không cần dàn trải?
- A. Tiểu thuyết
- B. Truyện ngắn
- C. Truyện vừa
- D. Kịch
Câu 15: So với truyện ngắn, ngôn ngữ trong tiểu thuyết thường có xu hướng nào?
- A. Luôn luôn súc tích, hàm súc hơn
- B. Chỉ sử dụng lời đối thoại trực tiếp
- C. Có thể đa dạng về phong cách, giọng điệu, và cho phép những đoạn miêu tả, bình luận dài hơn
- D. Chỉ sử dụng ngôn ngữ bác học
Câu 16: Đâu là điểm khác biệt cơ bản nhất về mục đích hoặc hiệu quả tác động lên người đọc giữa tiểu thuyết và truyện ngắn (thường)?
- A. Tiểu thuyết chỉ để giải trí, truyện ngắn để giáo dục.
- B. Tiểu thuyết tạo cảm giác sốc, truyện ngắn tạo cảm giác hài hước.
- C. Tiểu thuyết đòi hỏi người đọc phải suy ngẫm, truyện ngắn thì không.
- D. Tiểu thuyết tạo ấn tượng về một bức tranh đời sống rộng lớn, còn truyện ngắn thường tạo ấn tượng sâu đậm về một sự kiện, một tính cách, hoặc một khoảnh khắc ý nghĩa.
Câu 17: Yếu tố nào sau đây trong truyện ngắn thường được sử dụng một cách tinh tế để gợi mở, tạo không khí, và đóng góp vào việc thể hiện chủ đề một cách sâu sắc?
- A. Bối cảnh và không gian
- B. Số lượng lớn nhân vật phụ
- C. Nhiều tuyến truyện phức tạp
- D. Kết cấu chương hồi
Câu 18: Một tác phẩm văn học được chia thành nhiều chương, mỗi chương có tiêu đề riêng, và câu chuyện phát triển theo trình tự thời gian, miêu tả cuộc đời của một dòng họ qua nhiều thế hệ. Đây là đặc điểm của dạng tiểu thuyết nào?
- A. Tiểu thuyết tâm lý
- B. Tiểu thuyết hiện đại
- C. Tiểu thuyết chương hồi
- D. Tiểu thuyết trinh thám
Câu 19: Khi phân tích một truyện ngắn, việc chú ý đến các chi tiết nhỏ, tưởng như ngẫu nhiên, lại có thể giúp người đọc phát hiện ra điều gì về tác phẩm?
- A. Tên thật của tác giả
- B. Ngày xuất bản chính xác của tác phẩm
- C. Số lượng bản in
- D. Ý nghĩa ẩn dụ, biểu tượng hoặc vai trò then chốt trong việc phát triển cốt truyện/tâm lý nhân vật
Câu 20: Thể loại nào có tính linh hoạt cao trong việc thử nghiệm các hình thức trần thuật, điểm nhìn, và kết cấu phi truyền thống trong văn học hiện đại?
- A. Truyện ngắn
- B. Tiểu thuyết chương hồi
- C. Sử thi
- D. Truyện cổ tích
Câu 21: Đâu là một trong những thách thức lớn nhất đối với người viết truyện ngắn?
- A. Viết được nhiều chương
- B. Truyền tải được ý nghĩa sâu sắc trong một dung lượng hạn chế
- C. Sáng tạo nhiều nhân vật
- D. Mô tả chi tiết bối cảnh lịch sử
Câu 22: Tiểu thuyết, với dung lượng lớn, cho phép nhà văn đi sâu vào yếu tố nào sau đây một cách chi tiết và phức tạp hơn so với truyện ngắn?
- A. Một khoảnh khắc bừng ngộ duy nhất
- B. Một sự kiện cao trào duy nhất
- C. Ý nghĩa biểu tượng của một chi tiết đơn lẻ
- D. Quá trình phát triển tính cách, tư tưởng, số phận của nhân vật qua thời gian và các mối quan hệ đa dạng
Câu 23: Một tác phẩm văn học tập trung khắc họa sự đối lập gay gắt giữa hai tuyến nhân vật chính, mỗi tuyến đại diện cho một quan điểm sống hoặc một tầng lớp xã hội khác nhau, và xung đột của họ chi phối toàn bộ câu chuyện. Kiểu xây dựng nhân vật và mâu thuẫn này thường thấy ở thể loại nào có dung lượng lớn?
- A. Tiểu thuyết
- B. Truyện cười
- C. Truyện ngụ ngôn
- D. Truyện ngắn
Câu 24: Trong truyện ngắn,
- A. Kéo dài cốt truyện thêm nhiều chương
- B. Giúp nhân vật quên đi mọi chuyện
- C. Thay đổi nhận thức sâu sắc của nhân vật hoặc hé mở ý nghĩa cốt lõi của tác phẩm một cách đột ngột
- D. Làm cho bối cảnh câu chuyện trở nên phức tạp hơn
Câu 25: Yếu tố nào sau đây không phải là đặc điểm của tiểu thuyết?
- A. Phản ánh hiện thực trong tính toàn vẹn, đa chiều
- B. Chỉ tập trung vào một sự kiện duy nhất và kết thúc ngay sau đó
- C. Có dung lượng lớn, cốt truyện phức tạp
- D. Hệ thống nhân vật phong phú
Câu 26: Khi đọc một tác phẩm, người đọc cảm thấy tác giả đang cố gắng tái hiện lại một cách chân thực và sống động một giai đoạn lịch sử, một bức tranh xã hội rộng lớn với sự tham gia của nhiều tầng lớp, nhiều biến cố. Thể loại nào phù hợp nhất với mục đích này?
- A. Truyện ngắn
- B. Truyện đồng thoại
- C. Truyện cười
- D. Tiểu thuyết
Câu 27: Điều gì thường tạo nên sự hấp dẫn đặc biệt của truyện ngắn, khiến nó có sức lay động mạnh mẽ dù dung lượng nhỏ?
- A. Sự tập trung cao độ, tính cô đọng và khả năng gợi mở sâu sắc từ những chi tiết nhỏ
- B. Hệ thống nhân vật khổng lồ và các tuyến truyện phức tạp
- C. Việc sử dụng ngôn ngữ cổ kính, trang trọng
- D. Luôn có kết thúc có hậu và dễ đoán
Câu 28: Thể loại nào thường đòi hỏi người đọc phải có sự kiên nhẫn, dành nhiều thời gian để theo dõi sự phát triển của câu chuyện, nhân vật và suy ngẫm về các vấn đề được đặt ra?
- A. Truyện ngắn
- B. Tiểu thuyết
- C. Truyện cười
- D. Truyện cổ tích
Câu 29: Khi phân tích mối quan hệ giữa nhân vật và bối cảnh xã hội trong một tác phẩm có dung lượng lớn, với nhiều sự kiện lịch sử, biến động xã hội ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc đời nhân vật, ta đang phân tích đặc điểm của thể loại nào?
- A. Truyện ngụ ngôn
- B. Truyện cười
- C. Tiểu thuyết
- D. Truyện ngắn
Câu 30: Đâu là một trong những lý do khiến truyện ngắn hiện đại có thể tập trung vào việc thể hiện dòng ý thức, cảm xúc nội tâm phức tạp của nhân vật mà không cần một cốt truyện chặt chẽ, nhiều biến cố?
- A. Tính linh hoạt trong cấu trúc và sự tập trung vào chiều sâu tâm lý hoặc một khoảnh khắc ý nghĩa
- B. Yêu cầu phải có nhiều nhân vật phụ
- C. Bắt buộc phải có kết thúc bất ngờ
- D. Chỉ được viết bằng ngôi thứ nhất