Đề Trắc nghiệm Nguyễn Trãi – cuộc đời và sự nghiệp – Cánh Diều – Ngữ Văn 10

Câu 1: Bối cảnh xã hội nào có ảnh hưởng sâu sắc đến sự hình thành tư tưởng và nhân cách của Nguyễn Trãi thời niên thiếu?

• A. Thời kỳ đất nước thái bình, thịnh trị dưới triều Lê sơ.
• B. Giai đoạn ổn định và phát triển của nhà Hồ.
• C. Thời kỳ đầu nhà Trần hưng thịnh, đánh bại giặc ngoại xâm.
• D. Giai đoạn cuối nhà Trần suy yếu, đất nước bị nhà Minh đô hộ.

Câu 2: Sự kiện lịch sử nào đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời và sự nghiệp của Nguyễn Trãi, đưa ông từ quan nhà Hồ sang tham gia cuộc khởi nghĩa Lam Sơn?

• A. Ông đỗ Thái học sinh dưới triều nhà Hồ.
• B. Ông được vua Lê Thái Tông trọng dụng sau khi đất nước thái bình.
• C. Ông tìm đến Lê Lợi tại Lam Sơn và dâng "Bình Ngô sách".
• D. Ông được minh oan sau vụ án Lệ Chi Viên.

Câu 3: Trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, vai trò nổi bật nhất của Nguyễn Trãi được thể hiện qua hoạt động nào?

• A. Trực tiếp chỉ huy các trận đánh lớn trên chiến trường.
• B. Soạn thảo các văn kiện ngoại giao, chiếu thư, dụ hàng, vạch trần tội ác giặc Minh.
• C. Đảm nhận chức vụ quan võ cao nhất trong bộ chỉ huy.
• D. Phụ trách công tác hậu cần, đảm bảo lương thực cho nghĩa quân.

Câu 4: Tác phẩm nào của Nguyễn Trãi được xem là bản tuyên ngôn độc lập thứ hai của dân tộc Việt Nam, thể hiện sâu sắc tư tưởng nhân nghĩa và khát vọng hòa bình?

• A. Bình Ngô đại cáo.
• B. Quân trung từ mệnh tập.
• C. Ức Trai thi tập.
• D. Quốc âm thi tập.

Câu 5: Tư tưởng cốt lõi xuyên suốt trong các sáng tác văn chính luận của Nguyễn Trãi là gì?

• A. Chủ nghĩa anh hùng cá nhân.
• B. Pháp trị nghiêm khắc.
• C. Đề cao vai trò của tầng lớp quý tộc.
• D. Tư tưởng nhân nghĩa, lấy dân làm gốc.

Câu 6: Sau khi kháng chiến thắng lợi, Nguyễn Trãi đã có những đóng góp quan trọng nào cho công cuộc xây dựng đất nước dưới triều Lê sơ?

• A. Lãnh đạo quân đội mở rộng bờ cõi.
• B. Chỉ tập trung vào việc biên soạn sử sách.
• C. Tham gia xây dựng thể chế, luật pháp, phát triển văn hóa, giáo dục.
• D. Chỉ làm công việc ngoại giao với các nước láng giềng.

Câu 7: Đâu là đặc điểm nổi bật về mặt nội dung trong thơ chữ Nôm của Nguyễn Trãi (Quốc âm thi tập)?

• A. Chủ yếu ca ngợi chiến công quân sự.
• B. Thể hiện tâm sự cá nhân, tình yêu thiên nhiên, nỗi niềm thế sự.
• C. Chỉ viết về các đề tài lịch sử, anh hùng.
• D. Sử dụng ngôn ngữ trang trọng, ước lệ, ít gần gũi với đời sống.

Câu 8: Vụ án Lệ Chi Viên năm 1442 đã gây ra bi kịch gì đối với Nguyễn Trãi và gia đình?

• A. Ông và gia đình bị kết tội oan và bị tru di tam tộc.
• B. Ông bị giáng chức và đày đi biên ải.
• C. Ông bị quản thúc tại gia và cấm tham gia chính sự.
• D. Ông phải bỏ trốn sang nước ngoài để thoát tội.

Câu 9: Vì sao Nguyễn Trãi được UNESCO công nhận là Danh nhân văn hóa thế giới vào năm 1980?

• A. Vì ông là người đầu tiên đưa chữ Quốc ngữ vào sử dụng.
• B. Vì ông có công lớn trong việc phát minh ra nhiều loại vũ khí mới.
• C. Vì những đóng góp toàn diện và xuất sắc của ông trên nhiều lĩnh vực chính trị, quân sự, văn hóa, văn học.
• D. Vì ông là người đầu tiên viết sử ký cho dân tộc Việt Nam.

Câu 10: Nhận định nào sau đây thể hiện đúng nhất sự kết hợp giữa yếu tố dân tộc và yếu tố thời đại trong con người và sự nghiệp Nguyễn Trãi?

• A. Ông chỉ là một nhà quân sự tài ba.
• B. Ông chỉ là một nhà thơ trữ tình.
• C. Ông chỉ là một nhà chính trị theo khuôn mẫu cũ.
• D. Ông vừa là người anh hùng giải phóng dân tộc, vừa là nhà văn hóa lớn mang tầm thời đại.

Câu 11: Phân tích câu thơ "Bui một tấc lòng ưu ái cũ, / Đêm ngày cuồn cuộn nước triều đông." (Thuật hứng, bài 5) để thấy được tâm trạng của Nguyễn Trãi.

• A. Thể hiện sự bình yên, thảnh thơi khi về ở ẩn.
• B. Diễn tả nỗi buồn chán, thất vọng về cuộc đời.
• C. Bày tỏ tấm lòng ưu ái, lo cho dân, cho nước luôn canh cánh trong lòng.
• D. Miêu tả vẻ đẹp hùng vĩ của thiên nhiên.

Câu 12: Yếu tố nào sau đây KHÔNG phải là minh chứng cho thấy Nguyễn Trãi là "người bạn chí tình" của nhân dân?

• A. Ông cáo quan về ở ẩn tại Côn Sơn.
• B. Ông dùng lời lẽ để "yên dân", tránh đổ máu trong chiến tranh.
• C. Thơ chữ Nôm của ông miêu tả cuộc sống bình dị, gần gũi của nhân dân.
• D. Tư tưởng "lấy dân làm gốc" xuyên suốt sự nghiệp của ông.

Câu 13: Khi phân tích Bình Ngô đại cáo, đoạn văn "Đem đại nghĩa để thắng hung tàn / Lấy chí nhân để thay cường bạo" thể hiện rõ nhất tư tưởng gì của Nguyễn Trãi?

• A. Chủ nghĩa yêu nước thuần túy.
• B. Tư tưởng nhân nghĩa làm gốc cho chiến thắng.
• C. Quan điểm đề cao sức mạnh quân sự.
• D. Triết lý sống thuận theo tự nhiên.

Câu 14: "Ức Trai thi tập" của Nguyễn Trãi chủ yếu được sáng tác bằng chữ Hán. Đặc điểm nổi bật về nội dung của tập thơ này là gì?

• A. Miêu tả chi tiết cuộc sống lao động của nông dân.
• B. Chỉ viết về tình yêu đôi lứa.
• C. Tập trung vào việc phê phán thói hư tật xấu trong xã hội.
• D. Thể hiện lý tưởng của người quân tử, người anh hùng, suy tư về thế sự và thiên nhiên.

Câu 15: Tầm vóc "người anh hùng dân tộc" của Nguyễn Trãi được thể hiện rõ nét nhất qua đóng góp nào?

• A. Những đóng góp quan trọng trong cuộc kháng chiến chống quân Minh, giải phóng đất nước.
• B. Việc ông viết tập thơ Nôm đồ sộ.
• C. Việc ông được minh oan sau khi mất.
• D. Ông là người có học vấn uyên bác.

Câu 16: Khi nói về sự nghiệp văn học của Nguyễn Trãi, nhận định nào sau đây là đúng nhất?

• A. Ông chỉ thành công ở lĩnh vực thơ chữ Nôm.
• B. Ông chỉ là nhà văn chính luận xuất sắc.
• C. Tác phẩm của ông chỉ có giá trị lịch sử, không có giá trị văn học.
• D. Ông là nhà văn, nhà thơ lớn với những đóng góp xuất sắc ở cả văn chính luận và thơ ca.

Câu 17: Giá trị nhân đạo trong thơ Nguyễn Trãi được thể hiện như thế nào?

• A. Ca ngợi vẻ đẹp lý tưởng của người quân tử.
• B. Thể hiện lòng yêu thương, sự cảm thông với nhân dân lao động, khát vọng về cuộc sống ấm no.
• C. Chỉ tập trung vào việc phê phán xã hội.
• D. Miêu tả cảnh đẹp thiên nhiên hùng vĩ, tráng lệ.

Câu 18: Câu nói nổi tiếng "Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân / Quân điếu phạt trước lo trừ bạo" trong Bình Ngô đại cáo khẳng định điều gì là mục tiêu tối thượng của cuộc kháng chiến?

• A. Giành lại độc lập cho đất nước bằng mọi giá.
• B. Xây dựng một quân đội hùng mạnh.
• C. Mang lại cuộc sống bình yên, hạnh phúc cho nhân dân.
• D. Mở rộng lãnh thổ quốc gia.

Câu 19: Phẩm chất nào của Nguyễn Trãi được thể hiện qua việc ông sẵn sàng hy sinh lợi ích cá nhân, dốc hết tâm sức phò tá Lê Lợi dù đã về ở ẩn?

• A. Lòng trung quân ái quốc, tinh thần trách nhiệm với dân tộc.
• B. Khát vọng quyền lực, danh vọng.
• C. Sự cả nể, không dám từ chối mệnh lệnh.
• D. Mong muốn được minh oan cho bản thân.

Câu 20: Đoạn văn nào trong Bình Ngô đại cáo có thể được sử dụng làm dẫn chứng tiêu biểu nhất cho việc Nguyễn Trãi đã kế thừa và phát triển truyền thống

• A. Đoạn miêu tả tội ác của giặc Minh.
• B. Đoạn thuật lại quá trình kháng chiến gian khổ.
• C. Đoạn nói về thắng lợi oanh liệt.
• D. Đoạn mở đầu khẳng định nền độc lập, chủ quyền của Đại Việt.

Câu 21: Vẻ đẹp của thiên nhiên trong thơ Nguyễn Trãi (đặc biệt là Quốc âm thi tập) thường được miêu tả như thế nào?

• A. Gần gũi, bình dị, mang nét đặc trưng của cảnh vật thôn quê Việt Nam.
• B. Hùng vĩ, tráng lệ, mang tính sử thi.
• C. Hoang sơ, bí ẩn, mang màu sắc lãng mạn.
• D. Ước lệ, tượng trưng, theo khuôn mẫu cổ điển Trung Quốc.

Câu 22: Bi kịch cuối đời của Nguyễn Trãi (vụ án Lệ Chi Viên) nói lên điều gì về mối quan hệ giữa người tài và triều đình phong kiến lúc bấy giờ?

• A. Triều đình luôn trọng dụng và bảo vệ người tài.
• B. Người tài luôn được đối xử công bằng và minh bạch.
• C. Mối quan hệ phức tạp, tiềm ẩn nhiều bi kịch giữa người tài và quyền lực triều đình.
• D. Chỉ những người không có tài năng mới gặp bi kịch.

Câu 23: Ảnh hưởng của Nho giáo, Phật giáo và Đạo giáo trong tư tưởng Nguyễn Trãi được thể hiện như thế nào?

• A. Ông chỉ theo Nho giáo và bài xích các tôn giáo khác.
• B. Ông chỉ quan tâm đến Phật giáo và Đạo giáo.
• C. Ông không chịu ảnh hưởng của bất kỳ luồng tư tưởng nào.
• D. Ông tiếp thu có chọn lọc và kết hợp cả Nho giáo, Phật giáo và Đạo giáo.

Câu 24: Khi phân tích "Quân trung từ mệnh tập", đây là tập văn kiện có giá trị chủ yếu về mặt nào?

• A. Chính trị, quân sự, ngoại giao.
• B. Văn học trữ tình.
• C. Lịch sử triều đại phong kiến.
• D. Tôn giáo và triết học.

Câu 25: Câu thơ "Nước biếc non xanh thuyền gối bãi, / Đêm thanh nguyệt bạc khách lên lầu." (Côn Sơn ca) thể hiện tâm trạng gì của Nguyễn Trãi?

• A. Nỗi buồn nhớ kinh thành, triều đình.
• B. Sự thanh tĩnh, hòa hợp với thiên nhiên khi sống ở Côn Sơn.
• C. Sự phẫn uất, bất mãn với cuộc đời.
• D. Khát vọng được trở lại chiến trường.

Câu 26: Đóng góp của Nguyễn Trãi đối với sự phát triển của tiếng Việt và chữ Nôm được thể hiện như thế nào qua Quốc âm thi tập?

• A. Ông là người đầu tiên sáng tạo ra chữ Nôm.
• B. Ông chỉ sử dụng chữ Nôm trong các văn bản hành chính.
• C. Ông đưa chữ Nôm vào thơ ca một cách thành công, góp phần phát triển ngôn ngữ và văn học dân tộc.
• D. Ông chỉ dùng chữ Nôm để dịch các tác phẩm từ tiếng Hán.

Câu 27: Sự khác biệt cơ bản giữa Bình Ngô đại cáo và các bản tuyên ngôn độc lập trước đó (như Nam quốc sơn hà) là gì?

• A. Nâng cao ý thức dân tộc bằng cách nhấn mạnh yếu tố văn hiến, lịch sử, phong tục.
• B. Chỉ tập trung vào việc khẳng định chủ quyền lãnh thổ.
• C. Được viết bằng chữ Nôm thay vì chữ Hán.
• D. Không có giá trị về mặt văn chương.

Câu 28: Dòng nào sau đây nêu bật được tính chất đa dạng trong phong cách sáng tác của Nguyễn Trãi?

• A. Chỉ có phong cách hùng tráng, đanh thép.
• B. Chỉ có phong cách trữ tình, lãng mạn.
• C. Chỉ viết về một vài đề tài nhất định.
• D. Đa dạng về thể loại, đề tài và phong cách (hùng tráng, trữ tình, bình dị).

Câu 29: Phân tích vai trò của Nguyễn Trãi trong việc xây dựng khối đoàn kết dân tộc trong cuộc kháng chiến chống Minh.

• A. Ông chỉ tập trung vào việc liên kết các tướng lĩnh.
• B. Ông dùng văn chương, lời lẽ để kêu gọi, tập hợp và đoàn kết nhân dân, chiêu dụ giặc.
• C. Ông không quan tâm đến việc đoàn kết dân tộc.
• D. Ông chỉ dựa vào sức mạnh quân sự để chiến thắng.

Câu 30: Di sản văn hóa lớn nhất mà Nguyễn Trãi để lại cho hậu thế là gì?

• A. Toàn bộ các tác phẩm văn học đồ sộ và có giá trị của ông.
• B. Các công trình kiến trúc do ông xây dựng.
• C. Hệ thống luật pháp do ông soạn thảo.
• D. Những phát minh khoa học của ông.

Câu 1: Gia đình Nguyễn Trãi có truyền thống nổi bật nào đã định hình con người ông từ thuở nhỏ?

• A. Gia đình võ tướng, có truyền thống quân sự.
• B. Gia đình thương nhân giàu có, am hiểu kinh tế.
• C. Gia đình nhà Nho yêu nước, có truyền thống khoa bảng.
• D. Gia đình làm nghề thủ công, có truyền thống sáng tạo.

Câu 2: Sự kiện lịch sử nào diễn ra vào năm 1400, cùng năm Nguyễn Trãi đỗ Thái học sinh, đánh dấu một bước ngoặt chính trị lớn ở Đại Việt và ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc đời ông sau này?

• A. Nhà Trần dời đô về Thăng Long.
• B. Nhà Hồ cướp ngôi nhà Trần.
• C. Quân Minh xâm lược Đại Việt lần thứ nhất.
• D. Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa ở Lam Sơn.

Câu 3: Sau khi quân Minh xâm lược và đô hộ Đại Việt, Nguyễn Trãi đã làm gì để thể hiện lòng yêu nước và tìm đường cứu nước?

• A. Lãnh đạo một cuộc khởi nghĩa nhỏ tại quê nhà.
• B. Sang Trung Quốc cầu viện nhà Tống.
• C. Giữ chức quan nhỏ trong bộ máy cai trị của nhà Minh để chờ thời cơ.
• D. Vượt ngàn dặm tìm đến Lam Sơn theo Lê Lợi tham gia khởi nghĩa.

Câu 4: "Bình Ngô sách" mà Nguyễn Trãi dâng lên Lê Lợi được đánh giá là tài liệu có giá trị chiến lược đặc biệt quan trọng, bởi vì nó đã đề xuất điều gì làm cốt lõi để chiến thắng quân Minh?

• A. Tập trung đánh chiếm các thành trì lớn trước.
• B. Dựa vào sức mạnh của quân đội chính quy.
• C. Dựa vào sức dân, thực hiện chiến tranh nhân nghĩa.
• D. Tìm kiếm sự ủng hộ và viện trợ từ các nước lân cận.

Câu 5: Trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, Nguyễn Trãi không chỉ là một nhà quân sự mà còn đóng vai trò quan trọng trên mặt trận "tâm công". Vai trò này được thể hiện rõ nhất qua hoạt động nào của ông?

• A. Soạn thảo các chiếu, hịch, thư từ dụ hàng quân địch.
• B. Trực tiếp chỉ huy các trận đánh lớn trên chiến trường.
• C. Làm công tác hậu cần, đảm bảo lương thực cho nghĩa quân.
• D. Huấn luyện binh sĩ các kỹ năng chiến đấu mới.

Câu 6: Tác phẩm nào của Nguyễn Trãi được xem là bản tuyên ngôn độc lập thứ hai của dân tộc, tổng kết thắng lợi của cuộc kháng chiến chống quân Minh và thể hiện sâu sắc tư tưởng nhân nghĩa?

• A. Quân trung từ mệnh tập.
• B. Bình Ngô đại cáo.
• C. Quốc âm thi tập.
• D. Ức Trai thi tập.

Câu 7: Sau khi kháng chiến thắng lợi, Nguyễn Trãi đã dốc hết tâm sức vào công cuộc xây dựng đất nước thời Lê sơ. Lĩnh vực nào dưới đây KHÔNG phải là lĩnh vực ông có nhiều đóng góp?

• A. Xây dựng luật pháp và chế độ quan lại.
• B. Biên soạn sách vở, phục hồi văn hóa.
• C. Ổn định xã hội, phát triển kinh tế.
• D. Trực tiếp chỉ huy các chiến dịch quân sự mở rộng lãnh thổ về phía Nam.

Câu 8: Bi kịch lớn nhất trong cuộc đời Nguyễn Trãi, dẫn đến cái chết oan khuất của ông và gia đình, được biết đến với tên gọi là gì?

• A. Vụ án Trần Cảo.
• B. Loạn Chi Lăng.
• C. Vụ án Lệ Chi Viên.
• D. Khởi nghĩa Ba Đình.

Câu 9: Việc Lê Thánh Tông sau này minh oan cho Nguyễn Trãi và truy tặng ông tước hiệu cao quý nói lên điều gì về giá trị con người và những đóng góp của ông?

• A. Sự công nhận chính thức của triều đình về tài năng, đức độ và công lao to lớn của ông đối với đất nước.
• B. Chỉ đơn thuần là một hành động xoa dịu dân chúng sau biến cố.
• C. Thể hiện sự thay đổi chính sách của nhà Lê đối với các công thần cũ.
• D. Chứng tỏ ông chỉ vô tội về mặt hình sự chứ công lao chưa được ghi nhận đầy đủ.

Câu 10: "Quân trung từ mệnh tập" là tập thơ chữ Hán ghi chép các văn kiện ngoại giao, chiếu, hịch do Nguyễn Trãi soạn thảo trong thời kỳ kháng chiến chống Minh. Giá trị nổi bật của tác phẩm này là gì?

• A. Thể hiện vẻ đẹp lãng mạn của thiên nhiên đất nước.
• B. Phản ánh đời sống sinh hoạt giản dị của người dân.
• C. Bộc lộ tâm trạng cô đơn, u uất của nhà thơ.
• D. Thể hiện tài năng chính luận, tư tưởng nhân nghĩa và chiến lược "tâm công" của Nguyễn Trãi.

Câu 11: "Quốc âm thi tập" là tập thơ Nôm lớn đầu tiên của Việt Nam, do Nguyễn Trãi biên soạn. Việc ông sử dụng chữ Nôm để sáng tác thơ có ý nghĩa như thế nào trong bối cảnh văn học trung đại?

• A. Nhằm mục đích phổ biến thơ ca trong giới trí thức.
• B. Thể hiện ý thức tự tôn dân tộc, đề cao tiếng nói và văn hóa Việt.
• C. Chỉ đơn giản là một thử nghiệm về ngôn ngữ.
• D. Do ông không thông thạo chữ Hán bằng chữ Nôm.

Câu 12: Thơ trữ tình của Nguyễn Trãi trong "Quốc âm thi tập" thường thể hiện những nội dung gì?

• A. Chủ yếu ca ngợi vẻ đẹp của cung đình, vua chúa.
• B. Tập trung vào miêu tả các trận chiến và chiến công.
• C. Bộc lộ tình yêu thiên nhiên, tình yêu nước, nỗi niềm thế sự, và đời sống tâm hồn phong phú của bản thân.
• D. Chỉ viết về các điển tích, điển cố trong lịch sử Trung Quốc.

Câu 13: Tư tưởng "nhân nghĩa" trong thơ văn Nguyễn Trãi được thể hiện một cách sâu sắc, không chỉ dừng lại ở lòng yêu nước mà còn bao gồm khía cạnh nào sau đây?

• A. Lòng yêu dân, thương dân, mong muốn dân được an cư lạc nghiệp.
• B. Tôn trọng các phong tục, tập quán của người Minh.
• C. Chỉ áp dụng đối với những người cùng tầng lớp với ông.
• D. Không liên quan đến đời sống xã hội, chỉ là triết lý cá nhân.

Câu 14: Câu thơ "Bui một tấc lòng ưu ái cũ, /Đêm ngày cuồn cuộn nước triều đông" (trong bài Thuật hứng) thể hiện rõ nhất tâm trạng và phẩm chất nào của Nguyễn Trãi?

• A. Nỗi buồn chán trước cảnh thiên nhiên thay đổi.
• B. Tấm lòng son sắt, nỗi niềm ưu tư không nguôi về nước, về dân.
• C. Sự hờn giận, trách móc đối với thời cuộc.
• D. Tình yêu mãnh liệt dành cho cảnh vật Côn Sơn.

Câu 15: Nguyễn Trãi được UNESCO vinh danh là Danh nhân văn hóa thế giới vào năm nào? Việc vinh danh này có ý nghĩa gì?

• A. Năm 1980, công nhận ông là nhà quân sự tài ba.
• B. Năm 1985, công nhận ông là nhà thơ lớn.
• C. Năm 1980, công nhận những đóng góp to lớn và đa dạng của ông cho văn hóa và tiến bộ xã hội của nhân loại.
• D. Năm 1990, công nhận ông là nhà ngoại giao xuất sắc.

Câu 16: Tác phẩm nào dưới đây KHÔNG thuộc thể loại văn chính luận của Nguyễn Trãi?

• A. Bình Ngô đại cáo.
• B. Quân trung từ mệnh tập.
• C. Nghị sách (một số bài tấu, sớ).
• D. Ức Trai thi tập.

Câu 17: Phân tích vai trò của Nguyễn Trãi trong giai đoạn đầu của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn (trước khi chuyển sang phản công quy mô lớn).

• A. Đóng góp quan trọng về mặt chiến lược, tư tưởng (Bình Ngô sách) và công tác "tâm công" (văn thư, dụ hàng).
• B. Chủ yếu là người trực tiếp chỉ huy các trận đánh trên chiến trường.
• C. Đảm nhận vai trò hậu cần, cung cấp lương thực cho nghĩa quân.
• D. Chỉ giữ vai trò ghi chép lại diễn biến cuộc khởi nghĩa.

Câu 18: Khi phân tích thơ Nguyễn Trãi viết bằng chữ Nôm, các nhà nghiên cứu thường nhấn mạnh điều gì về phong cách nghệ thuật của ông?

• A. Sử dụng nhiều điển cố, điển tích Trung Quốc một cách dày đặc.
• B. Ngôn ngữ giản dị, gần gũi với đời sống, đưa nhiều yếu tố dân dã, mộc mạc vào thơ.
• C. Phong cách cầu kỳ, hoa mỹ, ít sử dụng từ ngữ thông thường.
• D. Chủ yếu sử dụng các từ Hán Việt trang trọng.

Câu 19: Tư tưởng "lấy dân làm gốc" (an dân) của Nguyễn Trãi được thể hiện như thế nào trong quan điểm chính trị của ông sau khi đất nước hòa bình?

• A. Đề xuất tăng cường quyền lực cho tầng lớp quý tộc.
• B. Chỉ quan tâm đến việc xây dựng quân đội mạnh.
• C. Khuyến khích bóc lột sức lao động của người dân để làm giàu cho đất nước.
• D. Chú trọng đến việc ổn định đời sống nhân dân, phát triển nông nghiệp, giảm nhẹ sưu thuế.

Câu 20: So sánh điểm khác biệt chính về nội dung và chức năng giữa "Bình Ngô đại cáo" và "Quốc âm thi tập".

• A. Bình Ngô đại cáo mang tính chính luận, tuyên ngôn về độc lập dân tộc; Quốc âm thi tập mang tính trữ tình, thể hiện tâm sự cá nhân và tình yêu thiên nhiên.
• B. Bình Ngô đại cáo viết bằng chữ Nôm; Quốc âm thi tập viết bằng chữ Hán.
• C. Bình Ngô đại cáo ca ngợi vua Lê Lợi; Quốc âm thi tập ca ngợi cuộc sống ẩn dật.
• D. Bình Ngô đại cáo thể hiện nỗi buồn; Quốc âm thi tập thể hiện niềm vui chiến thắng.

Câu 21: Đoạn trích "Đánh kẻ gian nan diệt kẻ bạo tàn" trong Bình Ngô đại cáo thể hiện rõ nhất khía cạnh nào trong tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi?

• A. Lòng khoan dung, tha thứ cho kẻ thù.
• B. Ước vọng về một cuộc sống hòa bình, không chiến tranh.
• C. Bản chất của chiến tranh chính nghĩa là trừ bạo, cứu dân.
• D. Nhấn mạnh sức mạnh vượt trội của nghĩa quân Lam Sơn.

Câu 22: Vụ án Lệ Chi Viên không chỉ là bi kịch cá nhân của Nguyễn Trãi mà còn là một mất mát lớn đối với triều Lê sơ và đất nước. Phân tích hậu quả chính trị và văn hóa của vụ án này.

• A. Dẫn đến sự suy yếu ngay lập tức của quân đội Lê sơ.
• B. Gây tổn thất nặng nề về nhân tài, ảnh hưởng đến sự phát triển của đất nước và văn hóa.
• C. Làm bùng nổ các cuộc khởi nghĩa nông dân trên cả nước.
• D. Khiến nhà Minh có cơ hội xâm lược lại Đại Việt.

Câu 23: Trong thời gian ẩn dật tại Côn Sơn, thơ Nguyễn Trãi thể hiện tâm trạng và thái độ sống như thế nào?

• A. Tìm sự hòa hợp với thiên nhiên, giữ cốt cách thanh cao, nhưng vẫn canh cánh nỗi niềm về nước, về dân.
• B. Hoàn toàn quên đi thế sự, chỉ tận hưởng cuộc sống an nhàn.
• C. Chán nản, bi quan, không còn quan tâm đến bất cứ điều gì.
• D. Tích cực chuẩn bị cho một cuộc khởi nghĩa mới.

Câu 24: Việc Nguyễn Trãi đưa những hình ảnh bình dị, dân dã như "cây chuối", "ao cá", "khóm trúc" vào thơ Nôm của mình cho thấy điều gì về quan niệm thẩm mỹ của ông?

• A. Ông thiếu vốn từ Hán Việt phong phú.
• B. Ông cố tình làm cho thơ mình trở nên khó hiểu.
• C. Ông chỉ quan tâm đến cuộc sống cá nhân, không màng đến cái lớn lao.
• D. Ông đề cao vẻ đẹp giản dị, gần gũi của cuộc sống và thiên nhiên Việt Nam, mở rộng phạm vi đề tài cho thơ ca dân tộc.

Câu 25: Nguyễn Trãi được xem là "người anh hùng dân tộc" và "nhà văn hóa kiệt xuất". Hai danh xưng này nhấn mạnh những phương diện đóng góp nào của ông?

• A. Anh hùng quân sự và nhà thơ trữ tình.
• B. Nhà chính trị và nhà sử học.
• C. Người có công lớn trong sự nghiệp giải phóng dân tộc và người có đóng góp to lớn trên nhiều lĩnh vực văn hóa, tư tưởng, văn học.
• D. Nhà ngoại giao và nhà địa lý.

Câu 26: Phân tích ý nghĩa của việc Nguyễn Trãi tham gia vào công cuộc xây dựng luật pháp và chế độ triều đình sau chiến tranh.

• A. Thể hiện trách nhiệm của một công thần, mong muốn xây dựng một nhà nước vững mạnh, ổn định sau thời kỳ loạn lạc.
• B. Chỉ nhằm củng cố quyền lực cá nhân trong triều đình.
• C. Bị bắt buộc phải tham gia do lệnh của vua.
• D. Ông không có kinh nghiệm trong lĩnh vực này, chỉ làm theo sự chỉ đạo.

Câu 27: Nỗi oan khuất của Nguyễn Trãi trong vụ án Lệ Chi Viên có thể được xem là biểu hiện của mâu thuẫn nào trong xã hội phong kiến Việt Nam thời bấy giờ?

• A. Mâu thuẫn giữa nông dân và địa chủ.
• B. Mâu thuẫn giữa các dân tộc thiểu số và người Kinh.
• C. Mâu thuẫn giữa nhà Minh và nhà Lê.
• D. Mâu thuẫn giữa những người có tư tưởng tiến bộ, đặt lợi ích dân tộc lên trên và những kẻ gian thần, đố kỵ, vụ lợi cá nhân.

Câu 28: Đặc điểm nào sau đây làm cho thơ chữ Hán của Nguyễn Trãi ("Ức Trai thi tập") khác biệt so với thơ chữ Hán của nhiều tác giả cùng thời?

• A. Chỉ viết về đề tài chiến tranh và anh hùng.
• B. Mang đậm dấu ấn cá nhân, thể hiện rõ tâm sự, khí phách của một người anh hùng, đồng thời vẫn có những rung cảm tinh tế trước thiên nhiên và cuộc sống.
• C. Hoàn toàn tuân thủ theo các quy tắc thơ Đường luật một cách cứng nhắc.
• D. Chỉ tập trung vào việc ca ngợi vẻ đẹp của kinh thành.

Câu 29: Khẳng định nào sau đây Nêu đúng về sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Trãi?

• A. Ông là tác giả có khối lượng tác phẩm đồ sộ, đa dạng về thể loại (văn chính luận, thơ trữ tình, lịch sử, địa lý), viết bằng cả chữ Hán và chữ Nôm.
• B. Ông chỉ sáng tác thơ chữ Hán, không viết văn chính luận.
• C. Tác phẩm của ông chủ yếu viết về đề tài tình yêu đôi lứa.
• D. Ông chỉ sáng tác bằng chữ Nôm và chỉ có một tập thơ duy nhất.

Câu 30: Dựa trên cuộc đời và sự nghiệp của Nguyễn Trãi, phẩm chất cao quý nào được thể hiện rõ nét nhất và trở thành bài học cho các thế hệ sau?

• A. Sự khôn khéo, luồn lách trong môi trường chính trị phức tạp.
• B. Khả năng làm giàu và tích lũy tài sản.
• C. Sự thờ ơ, bàng quan trước thời cuộc.
• D. Tấm lòng yêu nước thương dân sâu sắc, khí phách hiên ngang, tài năng xuất chúng và ý thức trách nhiệm đối với cộng đồng.

Câu 1: Bối cảnh lịch sử nào sau đây có ảnh hưởng sâu sắc nhất, định hình con đường sự nghiệp và tư tưởng hành động cứu nước của Nguyễn Trãi?

• A. Thời kỳ nhà Trần suy yếu, nhà Hồ cướp ngôi.
• B. Thời kỳ giặc Minh xâm lược và đô hộ nước Đại Ngu.
• C. Thời kỳ nhà Lê sơ mới thành lập, còn nhiều bất ổn.
• D. Thời kỳ vua Lê Thái Tông trị vì.

Câu 2:

• A. Tập trung vào việc sử dụng lực lượng quân sự mạnh để đánh bại giặc.
• B. Nhấn mạnh việc củng cố nội bộ, xây dựng triều đình vững mạnh trước khi kháng chiến.
• C. Đề cao chiến lược
• D. Ưu tiên việc giành lại thành trì, căn cứ địa quan trọng.

Câu 3: Trong giai đoạn kháng chiến chống quân Minh, vai trò của Nguyễn Trãi trong việc soạn thảo các văn kiện ngoại giao, thư từ dụ hàng địch được đánh giá cao. Điều này thể hiện rõ nhất khía cạnh nào trong tài năng của ông?

• A. Tài năng chính trị, ngoại giao và khả năng sử dụng văn chương làm vũ khí.
• B. Tài năng quân sự, khả năng vạch ra chiến lược chiến đấu hiệu quả.
• C. Tài năng tổ chức, khả năng tập hợp lực lượng nhân dân.
• D. Tài năng kinh tế, khả năng đảm bảo hậu cần cho cuộc chiến.

Câu 4: Sau khi cuộc khởi nghĩa Lam Sơn thắng lợi, Nguyễn Trãi đã dốc sức tham gia vào công cuộc xây dựng đất nước. Lĩnh vực nào sau đây KHÔNG phải là trọng tâm đóng góp của ông trong giai đoạn này?

• A. Xây dựng các quy chế lễ nghi, phép tắc triều đình.
• B. Tham gia biên soạn sách vở, đào tạo nhân tài.
• C. Đề xuất các chính sách về hình luật, âm nhạc.
• D. Trực tiếp chỉ huy các chiến dịch mở rộng lãnh thổ về phía Nam.

Câu 5: Bi kịch Lệ Chi Viên cuối đời đã kết thúc cuộc đời và sự nghiệp của Nguyễn Trãi một cách oan nghiệt. Phân tích nguyên nhân sâu xa dẫn đến thảm án này (bên cạnh sự vu oan của gian thần) có thể thấy yếu tố nào sau đây đóng vai trò quan trọng?

• A. Sự suy yếu của nhà Lê sơ, không đủ sức trấn áp các thế lực phong kiến địa phương.
• B. Áp lực từ phía nhà Minh muốn trả thù cho thất bại trước đó.
• C. Mâu thuẫn nội bộ trong triều đình nhà Lê sơ, sự đố kỵ, chèn ép người tài của các thế lực bảo thủ.
• D. Nguyễn Trãi không được lòng dân chúng và quan lại.

Câu 6: Tác phẩm

• A. Thời kỳ xây dựng đất nước sau chiến tranh; nhằm ghi chép lại công lao của nghĩa quân.
• B. Thời kỳ kháng chiến chống quân Minh; nhằm đấu tranh ngoại giao, kêu gọi, dụ hàng địch.
• C. Thời kỳ ở ẩn tại Côn Sơn; nhằm bày tỏ tâm sự, nỗi lòng của bản thân.
• D. Thời kỳ làm quan cho nhà Hồ; nhằm phê phán chính sách của triều đình.

Câu 7:

• A. Chỉ đơn thuần là một thử nghiệm về ngôn ngữ mới.
• B. Nhằm mục đích phổ biến thơ ca trong giới trí thức.
• C. Thể hiện sự ảnh hưởng sâu sắc của văn hóa Trung Hoa.
• D. Thể hiện tinh thần dân tộc, mong muốn đưa tiếng Việt vào văn chương, gần gũi với đời sống nhân dân.

Câu 8: Đọc một bài thơ Nôm bất kỳ trong

• A. Nỗi ưu tư về thế sự, tình yêu thiên nhiên và cuộc sống bình dị.
• B. Khí phách hào hùng của người anh hùng chiến trận.
• C. Niềm vui, sự thỏa mãn với cuộc sống quan trường.
• D. Sự chán ghét hoàn toàn với cuộc đời, chỉ muốn ẩn dật.

Câu 9: Nhận định nào sau đây khái quát đúng nhất về đóng góp của Nguyễn Trãi đối với sự phát triển của văn học Việt Nam?

• A. Ông là người đầu tiên đưa thơ chữ Hán vào Việt Nam.
• B. Ông chỉ thành công ở thể loại văn chính luận.
• C. Ông là nhà văn hóa lớn, có công mở đường cho nhiều thể loại văn học, đưa văn học dân tộc lên một tầm cao mới.
• D. Đóng góp của ông chủ yếu là ở việc sưu tầm và biên soạn các tác phẩm cổ.

Câu 10: Tư tưởng xuyên suốt trong các tác phẩm của Nguyễn Trãi, từ văn chính luận đến thơ trữ tình, là gì?

• A. Chủ nghĩa lãng mạn và tình yêu đôi lứa.
• B. Phê phán sâu sắc chế độ phong kiến thối nát.
• C. Đề cao cuộc sống ẩn dật, xa lánh thế tục.
• D. Tư tưởng nhân nghĩa, yêu nước thương dân, gắn liền với khát vọng thái bình cho muôn dân.

Câu 11: Đọc đoạn trích từ một bài thơ của Nguyễn Trãi:

• A. Nỗi buồn chán, cô đơn tột cùng.
• B. Sự giao hòa, tìm thấy niềm vui trong vẻ đẹp của thiên nhiên bình dị.
• C. Sự nuối tiếc về cuộc sống quan trường nhộn nhịp.
• D. Khát vọng trở lại chiến trường, tiếp tục sự nghiệp quân sự.

Câu 12: Vụ án Lệ Chi Viên không chỉ là bi kịch cá nhân của Nguyễn Trãi mà còn là một tổn thất lớn cho triều đình nhà Lê sơ và đất nước. Phân tích tác động tiêu cực chính của vụ án này đối với triều đại bấy giờ?

• A. Làm suy yếu lực lượng quân đội, dẫn đến các cuộc nổi dậy của nông dân.
• B. Gây mất uy tín triều đình với nhà Minh.
• C. Triệt tiêu một nhân tài kiệt xuất, gây ra sự hoang mang, mất lòng tin trong tầng lớp sĩ phu, làm chậm quá trình xây dựng và phát triển đất nước.
• D. Khiến kinh tế suy thoái nghiêm trọng.

Câu 13: Nguyễn Trãi được UNESCO vinh danh là Danh nhân văn hóa thế giới vào năm 1980. Sự kiện này khẳng định điều gì về vị trí và tầm vóc của ông?

• A. Ông không chỉ là anh hùng dân tộc Việt Nam mà còn là một nhân vật có đóng góp to lớn cho văn hóa nhân loại.
• B. Sự kiện này chỉ mang ý nghĩa tượng trưng, không phản ánh đúng tầm vóc của ông.
• C. Ông được vinh danh chủ yếu nhờ những đóng góp về quân sự.
• D. Ông là danh nhân văn hóa thế giới duy nhất của Việt Nam.

Câu 14: Khi phân tích con người Nguyễn Trãi, người ta thường nhắc đến sự kết hợp hài hòa giữa hai con người: một người anh hùng vĩ đại và một con người đời thường, giàu tình cảm. Khía cạnh nào sau đây thể hiện rõ nhất con người đời thường, giàu tình cảm của ông?

• A. Việc soạn thảo
• B. Chiến lược
• C. Tham gia xây dựng luật pháp, quy chế triều đình.
• D. Những bài thơ viết về thiên nhiên, cuộc sống ở Côn Sơn, tình cảm với người thân, bạn bè.

Câu 15: Đặt Bình Ngô Đại Cáo vào bối cảnh lịch sử cụ thể khi nó ra đời (sau khi quân Minh đã rút khỏi Đại Việt), tác phẩm này chủ yếu nhằm mục đích gì?

• A. Tuyên bố độc lập, khẳng định chủ quyền, tổng kết thắng lợi và mở ra kỷ nguyên mới cho dân tộc.
• B. Kêu gọi nhân dân tiếp tục chiến đấu chống giặc.
• C. Phê phán gay gắt tội ác của nhà Hồ.
• D. Miêu tả chi tiết các trận đánh lớn trong cuộc khởi nghĩa.

Câu 16: So sánh văn chính luận và thơ trữ tình của Nguyễn Trãi, điểm khác biệt cốt lõi nằm ở đâu?

• A. Văn chính luận viết bằng chữ Hán, thơ trữ tình viết bằng chữ Nôm.
• B. Văn chính luận tập trung vào đời sống cá nhân, thơ trữ tình tập trung vào vấn đề quốc gia đại sự.
• C. Văn chính luận thể hiện tư tưởng, lập trường chính trị, phục vụ nhiệm vụ cứu nước; thơ trữ tình bộc lộ tâm hồn, cảm xúc cá nhân trước thiên nhiên, cuộc đời.
• D. Văn chính luận có bố cục chặt chẽ, thơ trữ tình không có bố cục.

Câu 17: Khi phân tích sự nghiệp của Nguyễn Trãi, có thể thấy ông là sự kết hợp hiếm có giữa một nhà hoạt động thực tiễn vĩ đại và một nhà văn hóa, nhà văn xuất sắc. Điều này được thể hiện rõ nhất qua việc:

• A. Ông vừa là tướng quân trên chiến trường, vừa là người làm thơ hay.
• B. Ông vừa làm quan trong triều, vừa viết sử.
• C. Ông vừa là nhà ngoại giao, vừa là nhà địa lý học.
• D. Ông vừa là quân sư, tham mưu cho Lê Lợi, tham gia xây dựng đất nước, vừa là tác giả của những áng văn chương bất hủ mang giá trị tư tưởng và nghệ thuật cao.

Câu 18: Đọc câu thơ

• A. Mục đích cuối cùng của chiến tranh là giành chiến thắng quân sự.
• B. Nhân nghĩa là gốc rễ của mọi hành động, và mục tiêu cao nhất của nhân nghĩa là mang lại cuộc sống yên bình cho nhân dân.
• C. Yên dân là điều kiện để có nhân nghĩa.
• D. Nhân nghĩa chỉ có thể thực hiện được khi dân đã yên ổn.

Câu 19: Sau khi đất nước thái bình, Nguyễn Trãi nhiều lần xin về ở ẩn. Hành động này nói lên điều gì về con người ông?

• A. Ông không còn quan tâm đến việc nước.
• B. Ông muốn trốn tránh trách nhiệm.
• C. Ông khao khát cuộc sống thanh nhàn, gần gũi với thiên nhiên sau những năm cống hiến, đồng thời thể hiện sự bất mãn ngầm với những bất công, phức tạp trong triều đình.
• D. Ông muốn tập trung hoàn toàn vào sáng tác văn học.

Câu 20: Khi nói về Nguyễn Trãi, người ta thường dùng cụm từ

• A. Đóng góp to lớn, quyết định vào sự nghiệp giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước.
• B. Việc ông viết nhiều bài thơ hay.
• C. Việc ông được vua Lê Thánh Tông minh oan.
• D. Việc ông có tài ngoại giao.

Câu 21: Phân tích tác phẩm

• A. Chỉ viết về thiên nhiên.
• B. Chỉ viết về tình yêu.
• C. Giàu chất dân gian, đời thường hơn.
• D. Mang đậm tính suy tưởng, triết lý, thể hiện rõ hơn tâm sự của người trí thức, quan lại trước thời cuộc.

Câu 22: Trong bối cảnh nhà Minh đô hộ, Nguyễn Trãi đã phải đối mặt với lựa chọn khó khăn nào sau khi cha ông (Nguyễn Phi Khanh) bị bắt giải về Trung Quốc?

• A. Theo cha sang Trung Quốc để chăm sóc.
• B. Ở lại làm quan cho nhà Minh.
• C. Nghe lời cha dặn
• D. Bỏ đi tu hành để quên hết sự đời.

Câu 23: Đóng góp của Nguyễn Trãi trong việc sử dụng và phát triển chữ Nôm có ý nghĩa như thế nào đối với văn hóa dân tộc?

• A. Làm cho chữ Nôm trở thành chữ viết chính thức của quốc gia.
• B. Góp phần quan trọng vào việc khẳng định sự độc lập, tự chủ về văn hóa, ngôn ngữ của dân tộc Việt.
• C. Khiến chữ Hán dần biến mất trong đời sống văn học.
• D. Chỉ có ý nghĩa trong việc sáng tác thơ ca giải trí.

Câu 24: Khi phân tích phong cách văn chương của Nguyễn Trãi, yếu tố nào sau đây thể hiện sự độc đáo, khác biệt của ông so với các tác giả cùng thời?

• A. Chỉ sử dụng ngôn ngữ cung đình, bác học.
• B. Chỉ tập trung vào việc ca ngợi vua và triều đình.
• C. Luôn giữ một giọng điệu khách quan, lạnh lùng.
• D. Sự kết hợp hài hòa giữa chất anh hùng ca và trữ tình, giữa ngôn ngữ bác học và dân dã, thể hiện con người đa diện với tấm lòng vì nước, vì dân và tâm hồn nhạy cảm.

Câu 25: Đọc câu thơ

• A. Kết hợp lý lẽ khách quan (điều ai cũng biết) với sự khẳng định chân lý từ góc độ trời đất, chính nghĩa để tăng sức thuyết phục.
• B. Chỉ dựa hoàn toàn vào cảm xúc cá nhân.
• C. Chỉ dựa vào các sự kiện lịch sử khô khan.
• D. Sử dụng nhiều từ ngữ khó hiểu, mang tính học thuật cao.

Câu 26: Vụ án Lệ Chi Viên được vua Lê Thánh Tông minh oan sau hơn 20 năm. Quyết định này của Lê Thánh Tông nói lên điều gì?

• A. Nhà Lê sơ đã hoàn toàn suy yếu.
• B. Lê Thánh Tông không quan tâm đến sự thật lịch sử.
• C. Lê Thánh Tông là vị vua anh minh, nhận ra sai lầm của triều trước, trân trọng nhân tài và công lao của Nguyễn Trãi.
• D. Triều đình muốn lấy lòng dân sau nhiều biến cố.

Câu 27: Trong thơ Nôm của Nguyễn Trãi, hình ảnh thiên nhiên thường xuất hiện như thế nào và mang ý nghĩa gì?

• A. Thiên nhiên bình dị, dân dã, là nơi ông tìm thấy sự giao hòa, thanh thản, gửi gắm tâm sự và lẽ sống.
• B. Thiên nhiên hùng vĩ, dữ dội, là biểu tượng của sức mạnh chiến đấu.
• C. Thiên nhiên chỉ là phông nền cho các sự kiện lịch sử.
• D. Thiên nhiên được miêu tả một cách trừu tượng, khó hiểu.

Câu 28: Nguyễn Trãi từng làm quan dưới triều đại nhà Hồ trước khi tham gia khởi nghĩa Lam Sơn. Quyết định làm quan cho nhà Hồ của ông trong bối cảnh đó có thể được giải thích như thế nào?

• A. Ông ủng hộ hoàn toàn nhà Hồ và các chính sách của họ.
• B. Ông vẫn giữ tấm lòng vì nước, muốn dùng tài năng để giúp triều đình đương thời, dù đó là nhà Hồ, với hy vọng có thể đóng góp cho đất nước trong bối cảnh khó khăn.
• C. Ông bị ép buộc phải làm quan.
• D. Ông chỉ muốn tìm kiếm danh vọng, quyền lực.

Câu 29: Khi nghiên cứu về Nguyễn Trãi, việc tìm hiểu cả văn chính luận và thơ trữ tình của ông là cần thiết vì điều đó giúp chúng ta:

• A. Chỉ hiểu được một phần nhỏ con người và sự nghiệp của ông.
• B. Chỉ thấy được khía cạnh chính trị của ông.
• C. Chỉ thấy được khía cạnh tâm hồn của ông.
• D. Có cái nhìn toàn diện, sâu sắc về một con người đa diện: vừa là nhà chính trị, quân sự lỗi lạc, vừa là nhà văn hóa, nhà thơ với tâm hồn phong phú, cao đẹp.

Câu 30: Trong văn học Việt Nam trung đại, Nguyễn Trãi được coi là người đặt nền móng và có công lớn trong việc định hình và phát triển những truyền thống quý báu nào?

• A. Truyền thống nhân đạo, yêu nước, gắn bó với đời sống nhân dân và việc sử dụng ngôn ngữ dân tộc (chữ Nôm) trong sáng tác.
• B. Truyền thống chỉ viết bằng chữ Hán.
• C. Truyền thống lãng mạn hóa lịch sử.
• D. Truyền thống chỉ tập trung vào miêu tả thiên nhiên.

Câu 1: Phân tích vai trò của gia đình và bối cảnh xã hội cuối thế kỷ XIV, đầu thế kỷ XV đối với sự hình thành nhân cách và tư tưởng

• A. Chủ yếu do ảnh hưởng từ nền giáo dục Nho giáo truyền thống, ít liên quan đến bối cảnh xã hội đương thời.
• B. Do ông là người tài năng bẩm sinh, không chịu ảnh hưởng nhiều từ hoàn cảnh gia đình hay xã hội.
• C. Gia đình có truyền thống yêu nước, cha là nhà Nho đỗ đạt, cùng bối cảnh đất nước bị xâm lược đã hun đúc lòng yêu nước, thương dân và ý chí cứu nước ở ông.
• D. Bối cảnh xã hội loạn lạc khiến ông chán ghét cuộc đời và chỉ muốn ẩn dật, tư tưởng ái quốc thương dân hình thành muộn hơn.

Câu 2: Dựa vào hiểu biết về cuộc đời Nguyễn Trãi, phân tích lý do ông quyết định đi theo Lê Lợi tham gia khởi nghĩa Lam Sơn thay vì tiếp tục làm quan cho nhà Hồ hoặc ẩn mình chờ thời.

• A. Ông bị nhà Hồ xa lánh do không đồng ý với chính sách cải cách của họ.
• B. Nhận thấy Lê Lợi là người có chí lớn, quy tụ được lòng dân và có khả năng lãnh đạo cuộc kháng chiến chính nghĩa chống giặc Minh.
• C. Ông bị giặc Minh truy lùng gắt gao nên buộc phải tìm nơi nương tựa an toàn.
• D. Do lời khuyên của cha trước khi mất, dặn ông tìm minh chủ giúp nước.

Câu 3: Trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, Nguyễn Trãi được biết đến với vai trò

• A. Trực tiếp chỉ huy các trận đánh lớn trên chiến trường, giành nhiều thắng lợi quân sự quyết định.
• B. Huấn luyện quân đội theo phương pháp mới, nâng cao sức chiến đấu của nghĩa quân.
• C. Tổ chức hậu cần, đảm bảo lương thực, vũ khí đầy đủ cho cuộc khởi nghĩa.
• D. Vạch ra đường lối chiến lược, chiến thuật dựa trên tư tưởng nhân nghĩa, đánh vào lòng người, kết hợp đấu tranh quân sự với ngoại giao.

Câu 4: Đọc đoạn trích sau từ một tác phẩm của Nguyễn Trãi:

• A. Tư tưởng nhân nghĩa - lấy chính nghĩa, lòng yêu thương con người để chiến thắng kẻ thù tàn bạo.
• B. Tư tưởng quân sự - đề cao sức mạnh của quân đội chính quy.
• C. Tư tưởng pháp trị - nhấn mạnh vai trò của luật pháp nghiêm minh trong quản lý đất nước.
• D. Tư tưởng duy vật - tin vào sức mạnh vật chất quyết định mọi thành bại.

Câu 5: Tác phẩm `Quân trung từ mệnh tập` thể hiện rõ nét vai trò của Nguyễn Trãi trong cuộc kháng chiến. Phân tích mục đích chính của các bức thư, văn kiện trong tập sách này.

• A. Chủ yếu là ghi chép lại nhật ký hành quân, diễn biến các trận đánh.
• B. Là những bài thơ ca ngợi chiến công của nghĩa quân Lam Sơn.
• C. Sử dụng lời lẽ mềm mỏng hoặc cứng rắn để kêu gọi, dụ hàng, vạch tội quân Minh, góp phần làm tan rã ý chí xâm lược của kẻ thù.
• D. Là các sắc lệnh hành chính của Lê Lợi được Nguyễn Trãi chấp bút.

Câu 6: Phân tích ý nghĩa của việc Nguyễn Trãi sử dụng chữ Nôm để sáng tác tập thơ `Quốc âm thi tập` trong bối cảnh văn học Việt Nam thời bấy giờ.

• A. Ông không giỏi chữ Hán nên phải dùng chữ Nôm để sáng tác thơ.
• B. Thể hiện ý thức dân tộc, mong muốn đưa tiếng nói và tâm hồn người Việt vào thơ ca, mở đường cho sự phát triển của thơ Nôm.
• C. Chữ Nôm dễ học, dễ nhớ hơn chữ Hán nên ông dùng để phổ biến thơ ca trong dân chúng.
• D. Đây chỉ là một thử nghiệm ngẫu nhiên, không mang ý nghĩa sâu sắc về văn hóa hay dân tộc.

Câu 7: Đọc đoạn thơ sau trong `Quốc âm thi tập`:

• A. Sự tĩnh lặng, cô đơn, u hoài của một tâm hồn ẩn chứa nhiều suy tư.
• B. Niềm vui, sự thư thái khi hòa mình vào cảnh vật mùa thu tươi đẹp.
• C. Sự tráng lệ, hùng vĩ của thiên nhiên đất nước.
• D. Nỗi buồn chán, tuyệt vọng trước cuộc đời.

Câu 8: So sánh sự khác biệt cơ bản về nội dung và phong cách giữa `Quân trung từ mệnh tập` và `Quốc âm thi tập` để thấy rõ hai khía cạnh trong con người Nguyễn Trãi.

• A. `Quân trung từ mệnh tập` là thơ trữ tình, `Quốc âm thi tập` là văn chính luận.
• B. Cả hai đều là văn chính luận nhưng viết bằng hai loại chữ khác nhau.
• C. `Quân trung từ mệnh tập` thể hiện con người chính trị, trọng khuôn phép; `Quốc âm thi tập` thể hiện con người quân sự, quyết đoán.
• D. `Quân trung từ mệnh tập` thể hiện con người chính trị, với tư tưởng lớn lao, ngôn ngữ đanh thép; `Quốc âm thi tập` thể hiện con người đời thường, với tâm sự, tình cảm riêng tư, ngôn ngữ giản dị, mộc mạc.

Câu 9: Sau khi kháng chiến thành công, Nguyễn Trãi dồn tâm sức vào công cuộc xây dựng đất nước. Phân tích những thách thức chính mà ông và triều đình Lê Sơ phải đối mặt trong giai đoạn này.

• A. Thiếu kinh nghiệm quản lý đất nước do chỉ quen với việc chiến đấu.
• B. Xây dựng lại đất nước sau chiến tranh, ổn định xã hội, phát triển kinh tế, và đối phó với những mâu thuẫn nội bộ trong triều đình.
• C. Bị nhân dân chống đối do các chính sách hà khắc.
• D. Đối mặt với nguy cơ tái xâm lược từ nhà Minh liên tục.

Câu 10: Bi kịch Lệ Chi Viên là một án oan khốc liệt. Phân tích nguyên nhân sâu xa dẫn đến bi kịch này, vượt ra ngoài sự kiện cụ thể.

• A. Sự đố kỵ, ghen ghét của một bộ phận quan lại trong triều đối với tài năng và đức độ của Nguyễn Trãi, cùng với mâu thuẫn phe phái và sự phức tạp của chính trường.
• B. Nguyễn Trãi thực sự có ý định làm phản và bị phát hiện.
• C. Do Lê Thái Tông không tin tưởng và muốn loại bỏ những công thần cũ.
• D. Hoàn toàn là sự hiểu lầm ngẫu nhiên, không có nguyên nhân sâu xa.

Câu 11: UNESCO công nhận Nguyễn Trãi là Danh nhân văn hóa thế giới vào năm 1980. Phân tích căn cứ chính nào khiến ông nhận được vinh danh quốc tế này.

• A. Ông là người đầu tiên của Việt Nam được UNESCO công nhận.
• B. Chỉ đơn thuần vì ông là một nhà thơ xuất sắc.
• C. Chỉ vì ông có công lớn trong cuộc kháng chiến chống quân Minh.
• D. Do những đóng góp to lớn, toàn diện trên nhiều lĩnh vực như chính trị, quân sự, ngoại giao, văn hóa, và đặc biệt là tư tưởng nhân nghĩa mang giá trị nhân loại sâu sắc.

Câu 12: Đọc đoạn thơ sau:

• A. Sự mệt mỏi, buông xuôi trước những khó khăn của cuộc đời.
• B. Nỗi lòng canh cánh về vận mệnh đất nước, luôn trăn trở, không ngừng nghỉ như dòng nước triều cuộn chảy.
• C. Niềm vui, sự hào hứng trước cảnh biển cả mênh mông.
• D. Sự cô đơn, lạc lõng giữa dòng đời.

Câu 13: Nguyễn Trãi từng có thời gian về ở ẩn tại Côn Sơn. Phân tích nguyên nhân chính dẫn đến quyết định này và tâm trạng của ông trong giai đoạn đó.

• A. Ông muốn tìm kiếm sự thanh thản tuyệt đối, không còn quan tâm đến việc nước.
• B. Ông bị triều đình ép buộc phải về ở ẩn.
• C. Do những mâu thuẫn, bất mãn với thực trạng chính trị trong triều đình, cảm thấy lý tưởng không được thực hiện, nhưng trong lòng vẫn canh cánh nỗi niềm với dân với nước.
• D. Ông về ở ẩn để chuẩn bị lực lượng chống lại triều đình.

Câu 14: Tưởng tượng bạn là một nhà sử học nghiên cứu về Nguyễn Trãi. Phân tích thách thức lớn nhất khi đánh giá một nhân vật lịch sử phức tạp như ông, người vừa là chính trị gia, quân sự, nhà thơ, lại chịu án oan khốc liệt.

• A. Thiếu tư liệu lịch sử về cuộc đời và sự nghiệp của ông.
• B. Các tác phẩm của ông quá khó hiểu, không thể phân tích được.
• C. Tất cả các nguồn sử liệu đều bị sai lệch nghiêm trọng.
• D. Cân bằng giữa các khía cạnh khác nhau của cuộc đời ông (công thần, nhà thơ, nạn nhân án oan), tránh phiến diện, và vượt qua những định kiến lịch sử để có cái nhìn khách quan.

Câu 15: Phân tích sự khác biệt trong cách thể hiện tình yêu nước của Nguyễn Trãi so với các nhà thơ khác cùng thời (nếu có thông tin hoặc dựa trên kiến thức chung).

• A. Tình yêu nước của ông gắn liền với tư tưởng nhân nghĩa, với việc lo cho dân, cho nước không chỉ trong chiến tranh mà cả trong thời bình, thể hiện qua cả văn chính luận và thơ trữ tình.
• B. Tình yêu nước của ông chỉ thể hiện qua những bài thơ ca ngợi chiến thắng quân sự.
• C. Ông là người đầu tiên thể hiện tình yêu nước trong văn học Việt Nam.
• D. Tình yêu nước của ông chỉ giới hạn ở việc bảo vệ biên giới quốc gia.

Câu 16: Đọc đoạn thơ sau:

• A. Nhân hóa, làm cho dòng suối trở nên sống động như một người bạn.
• B. So sánh, biến tiếng suối thành tiếng đàn, thể hiện sự hòa hợp tuyệt đối giữa con người và thiên nhiên, sự thanh cao, tinh tế trong tâm hồn ông.
• C. Ẩn dụ, tiếng suối ẩn dụ cho những khó khăn trong cuộc sống.
• D. Điệp ngữ, nhấn mạnh âm thanh của dòng suối.

Câu 17: Nguyễn Trãi được coi là người đặt nền móng cho nhiều thể loại văn học tiếng Việt. Phân tích đóng góp của ông đối với thể loại văn chính luận.

• A. Ông là người duy nhất sáng tác văn chính luận thời bấy giờ.
• B. Văn chính luận của ông chỉ mang tính chất hành chính, không có giá trị văn học.
• C. Ông chỉ viết văn chính luận bằng chữ Nôm.
• D. Văn chính luận của ông đạt đến đỉnh cao về nghệ thuật lập luận, sử dụng ngôn từ sắc bén, giàu sức thuyết phục, thể hiện tư tưởng nhân nghĩa sâu sắc, mở ra một kỷ nguyên mới cho văn chính luận Việt Nam.

Câu 18: Phân tích ý nghĩa của việc Lê Thánh Tông sau này minh oan cho Nguyễn Trãi và truy tặng danh hiệu cao quý.

• A. Thể hiện sự công bằng của lịch sử, khôi phục lại danh dự cho một bậc công thần tài đức, đồng thời là bài học về lòng người và chính trị cho hậu thế.
• B. Chỉ là một hành động hình thức, không có ý nghĩa thực tế.
• C. Nhằm mục đích lấy lòng dân chúng sau một thời kỳ cai trị hà khắc.
• D. Chứng tỏ Nguyễn Trãi thực sự vô tội ngay từ đầu.

Câu 19: Đặt mình vào vị trí của một người dân Việt Nam thế kỷ XV, phân tích cảm nhận chung của họ về Nguyễn Trãi dựa trên những đóng góp của ông cho đất nước.

• A. Họ coi ông là một quan lại xa cách, không gần gũi với đời sống nhân dân.
• B. Họ kính trọng ông như một vị anh hùng cứu nước, một người luôn lo lắng cho cuộc sống của dân chúng (thể hiện qua tư tưởng nhân nghĩa và thơ Nôm).
• C. Họ sợ hãi ông vì ông là người nghiêm khắc, lạnh lùng.
• D. Họ không biết nhiều về ông vì ông sống quá ẩn dật.

Câu 20: Phân tích mối liên hệ giữa tư tưởng

• A. Nhân nghĩa chỉ là phương tiện để đạt được hòa bình bằng mọi giá.
• B. Hòa bình là mục tiêu duy nhất, bất kể có nhân nghĩa hay không.
• C. Nhân nghĩa là nền tảng để xây dựng hòa bình bền vững, chiến tranh chỉ là giải pháp cuối cùng để bảo vệ nhân nghĩa và mang lại cuộc sống yên ổn cho dân.
• D. Hai khái niệm này hoàn toàn tách biệt trong tư tưởng của ông.

Câu 21: Phân tích sự độc đáo trong cách Nguyễn Trãi miêu tả thiên nhiên trong `Quốc âm thi tập` so với thơ ca trung đại trước đó.

• A. Thiên nhiên không chỉ là cảnh vật khách quan mà còn là nơi gửi gắm tâm sự, cảm xúc, và gắn liền với cuộc sống đời thường, dân dã của con người Việt Nam.
• B. Ông chỉ miêu tả thiên nhiên theo lối ước lệ, tượng trưng của văn học Trung Hoa.
• C. Thiên nhiên trong thơ ông chỉ có màu sắc u tối, buồn bã.
• D. Ông là người đầu tiên đưa thiên nhiên vào thơ ca tiếng Việt.

Câu 22: Dựa trên các tác phẩm và cuộc đời Nguyễn Trãi, phân tích một biểu hiện cụ thể cho thấy ông là người nặng lòng với lý tưởng “trung quân ái quốc”.

• A. Ông luôn tìm cách làm giàu cho bản thân và gia đình.
• B. Ông chỉ quan tâm đến việc nghiên cứu văn học, không màng chính sự.
• C. Ông nhiều lần từ chối lời mời ra làm quan giúp nước.
• D. Dù gặp nhiều gian truân, bi kịch (như bị giam lỏng, về ở ẩn, chịu án oan), ông vẫn giữ trọn tấm lòng son sắt với vua (Lê Lợi/Lê Thái Tông) và hết lòng vì sự nghiệp dân tộc.

Câu 23: Phân tích ảnh hưởng của tư tưởng Phật giáo và Đạo giáo (nếu có) đến tâm hồn Nguyễn Trãi, đặc biệt trong những lúc ông sống ẩn dật hoặc đối mặt với khó khăn.

• A. Giúp ông tìm thấy sự thanh tịnh, hòa mình vào thiên nhiên, giữ vững cốt cách thanh cao và tìm kiếm sự giải thoát tinh thần trước những biến động của cuộc đời.
• B. Khiến ông trở nên tiêu cực, bi quan và xa lánh thực tại.
• C. Không có ảnh hưởng đáng kể nào đến ông.
• D. Chỉ ảnh hưởng đến cách ông đối nhân xử thế trong triều đình.

Câu 24: Đọc đoạn thơ sau:

• A. Ông đang bận rộn với việc ăn uống, không quan tâm đến việc khác.
• B. Ông đang khoe khoang về sự giàu có của mình.
• C. Thể hiện nỗi lòng canh cánh, trăn trở không nguôi về vận mệnh đất nước, về cuộc sống của nhân dân, ngay cả trong những giờ phút nghỉ ngơi.
• D. Ông đang than phiền về công việc quá nhiều.

Câu 25: Phân tích giá trị lịch sử của tác phẩm `Lam Sơn thực lục` do Nguyễn Trãi biên soạn.

• A. Đây là tập thơ trữ tình dài nhất về cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
• B. Là nguồn sử liệu quan trọng, ghi chép chi tiết về diễn biến cuộc khởi nghĩa Lam Sơn và công lao của Lê Lợi cùng các tướng sĩ, giúp hậu thế hiểu rõ về giai đoạn lịch sử hào hùng này.
• C. Chỉ là một cuốn tiểu thuyết lịch sử hư cấu về Lê Lợi.
• D. Là tập hợp các bài văn tế các liệt sĩ trong cuộc khởi nghĩa.

Câu 26: Trong bối cảnh xã hội phong kiến, phân tích ý nghĩa của việc Nguyễn Trãi đề cao vai trò của

• A. Thể hiện tư tưởng tiến bộ, nhân văn vượt thời đại, coi dân là gốc của nước, sức mạnh của dân là yếu tố quyết định thành bại của sự nghiệp dựng nước và giữ nước.
• B. Chỉ là lời nói suông, không được ông áp dụng vào thực tế.
• C. Ông coi dân chỉ là lực lượng lao động để phục vụ triều đình.
• D. Tư tưởng này hoàn toàn phù hợp với quan điểm của các triều đại phong kiến đương thời.

Câu 27: Phân tích sự đa dạng về chủ đề trong `Quốc âm thi tập`, cho thấy tâm hồn rộng mở và sự quan sát tinh tế của Nguyễn Trãi.

• A. Chỉ tập trung vào chủ đề yêu nước, chống giặc.
• B. Chỉ viết về thiên nhiên và cuộc sống ẩn dật.
• C. Bao gồm nhiều chủ đề như tình yêu thiên nhiên, cuộc sống thường ngày, thế sự, đạo đức, tâm trạng cá nhân, thể hiện cái nhìn toàn diện về cuộc đời và con người.
• D. Chủ đề rất hạn hẹp, lặp đi lặp lại.

Câu 28: Đặt mình vào vai trò một nhà giáo dục, phân tích giá trị giáo dục nổi bật nhất từ cuộc đời và sự nghiệp của Nguyễn Trãi đối với thế hệ trẻ ngày nay.

• A. Học cách trở thành một quan chức quyền lực trong xã hội.
• B. Chỉ cần có tài năng bẩm sinh là đủ để thành công.
• C. Nên tránh xa chính trị để có cuộc sống yên bình.
• D. Bài học về lòng yêu nước, tinh thần trách nhiệm với cộng đồng, ý chí vượt qua nghịch cảnh, và sự kết hợp hài hòa giữa tài năng cá nhân và đạo đức làm người.

Câu 29: Phân tích ý nghĩa biểu tượng của Nguyễn Trãi trong văn hóa Việt Nam hiện đại.

• A. Ông chỉ là biểu tượng của một triều đại đã qua, không còn liên quan đến hiện tại.
• B. Ông là biểu tượng của trí tuệ Việt Nam, của tinh thần nhân nghĩa, của sự kết hợp giữa người anh hùng dân tộc và nhà văn hóa kiệt xuất.
• C. Ông là biểu tượng cho sự thất bại và bi kịch trong cuộc đời quan trường.
• D. Ông chỉ được nhớ đến như một nhà thơ viết bằng chữ Nôm.

Câu 30: Tổng hợp các đóng góp chính của Nguyễn Trãi để lý giải vì sao ông được coi là

• A. Đóng góp to lớn trong sự nghiệp giải phóng và xây dựng đất nước (quân sự, chính trị, ngoại giao) và những thành tựu xuất sắc trong lĩnh vực văn học, tư tưởng, góp phần định hình nền văn hóa dân tộc.
• B. Ông chỉ là một nhà thơ giỏi, không có vai trò quan trọng trong chính trị.
• C. Ông chỉ có công lớn trong quân sự, không có đóng góp về văn hóa.
• D. Ông nổi tiếng chủ yếu vì cuộc đời bi kịch của mình.

Câu 1: Bối cảnh xã hội Đại Việt cuối thế kỷ XIV, đầu thế kỷ XV, giai đoạn Nguyễn Trãi trưởng thành và bước vào đời làm quan, được mô tả như thế nào trong văn bản "Nguyễn Trãi - cuộc đời và sự nghiệp"?

• A. Đất nước thái bình, thịnh trị dưới triều Trần.
• B. Nhà Hồ cải cách mạnh mẽ, đất nước giàu mạnh, sẵn sàng chống ngoại xâm.
• C. Triều Trần suy thoái, nhà Hồ thay thế nhưng không củng cố được lòng dân, giặc Minh lăm le xâm lược.
• D. Đại Việt đang trong giai đoạn phục hưng mạnh mẽ sau chiến tranh.

Câu 2: Phân tích mối quan hệ giữa hoàn cảnh xuất thân (gia đình nhà Nho yêu nước, đỗ đạt) và con đường sự nghiệp ban đầu của Nguyễn Trãi. Đặc điểm nào sau đây thể hiện rõ nhất ảnh hưởng này?

• A. Ông sớm tham gia các cuộc khởi nghĩa nông dân.
• B. Ông theo cha ra làm quan dưới triều Hồ và tiếp thu truyền thống yêu nước, nhân nghĩa.
• C. Ông từ chối làm quan để tập trung vào sáng tác văn học.
• D. Ông dành phần lớn cuộc đời để đi sứ nước ngoài.

Câu 3: Sau khi nhà Hồ sụp đổ và đất nước rơi vào ách đô hộ của nhà Minh, Nguyễn Trãi đã có quyết định quan trọng nào thể hiện tinh thần yêu nước và ý chí giải phóng dân tộc?

• A. Tiếp tục làm quan cho nhà Minh để chờ thời cơ.
• B. Sang Trung Quốc tìm đường cứu nước.
• C. Về quê ở ẩn, không tham gia vào các phong trào kháng chiến.
• D. Vượt qua sự kiểm soát của giặc, tìm đến Lam Sơn theo Lê Lợi tham gia khởi nghĩa.

Câu 4: Đâu là đóng góp chiến lược quan trọng nhất của Nguyễn Trãi ngay từ những ngày đầu tham gia cuộc khởi nghĩa Lam Sơn?

• A. Dâng "Bình Ngô sách", vạch ra đường lối chiến lược lâu dài dựa trên tư tưởng nhân nghĩa.
• B. Trực tiếp chỉ huy các trận đánh lớn trên chiến trường.
• C. Tổ chức và huấn luyện quân đội Lam Sơn.
• D. Tìm kiếm viện trợ từ các quốc gia láng giềng.

Câu 5: Tư tưởng xuyên suốt và là hạt nhân trong đường lối cứu nước của Nguyễn Trãi là gì? Tư tưởng này được thể hiện rõ nhất qua phương thức đấu tranh nào?

• A. Chỉ dựa vào sức mạnh quân sự để đánh bại kẻ thù.
• B. Chủ yếu dựa vào ngoại giao, tránh đổ máu.
• C. Kết hợp sức mạnh quân sự với đấu tranh ngoại giao, chiêu hàng, làm tan rã quân địch bằng "mưu phạt tâm công" dựa trên nền tảng nhân nghĩa.
• D. Phát động chiến tranh du kích rộng khắp.

Câu 6: Tác phẩm nào của Nguyễn Trãi tập hợp các văn kiện ngoại giao, thư từ gửi cho quân Minh trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, thể hiện rõ nhất chiến lược "mưu phạt tâm công"?

• A. Bình Ngô đại cáo
• B. Quân Trung từ mệnh tập
• C. Quốc âm thi tập
• D. Lam Sơn thực lục

Câu 7: Phân tích ý nghĩa của việc Nguyễn Trãi sử dụng văn chương (chiếu, hịch, thư từ) như một vũ khí sắc bén trong cuộc kháng chiến chống Minh. Ý nào sau đây khái quát đúng nhất?

• A. Chủ yếu dùng để ghi lại các sự kiện lịch sử.
• B. Chỉ nhằm mục đích tuyên truyền nội bộ.
• C. Chỉ có tác dụng khích lệ tinh thần quân sĩ.
• D. Vừa có sức mạnh tố cáo tội ác kẻ thù, kêu gọi nhân dân đồng lòng, vừa làm lung lạc ý chí địch, mở đường cho việc chiêu hàng, kết thúc chiến tranh bằng hòa bình.

Câu 8: Sau khi đất nước giành độc lập, Nguyễn Trãi đã có những đóng góp nổi bật nào trong công cuộc xây dựng và củng cố vương triều Lê sơ?

• A. Chỉ tập trung vào việc biên soạn sách lịch sử.
• B. Tham gia chỉ đạo các chiến dịch quân sự mở rộng lãnh thổ.
• C. Tham gia hoạch định chính sách, xây dựng luật pháp, lễ nghi, văn hóa, giáo dục theo hướng củng cố chế độ phong kiến tập quyền và phát triển đất nước.
• D. Mở rộng quan hệ thương mại với các nước láng giềng.

Câu 9: Phân tích lý do chính dẫn đến bi kịch cuối đời của Nguyễn Trãi (vụ án Lệ Chi Viên). Nguyên nhân sâu xa được văn bản đề cập là gì?

• A. Do ông bất mãn với triều đình nên âm mưu phản loạn.
• B. Do mâu thuẫn nội bộ trong triều đình, sự đố kỵ của các thế lực gian thần với tài năng và đức độ của ông.
• C. Do ông phạm phải sai lầm nghiêm trọng trong công việc.
• D. Do ông có tư tưởng chống đối vua Lê Thái Tông.

Câu 10: Vụ án Lệ Chi Viên không chỉ là bi kịch cá nhân của Nguyễn Trãi mà còn là một tổn thất lớn đối với triều Lê sơ và lịch sử dân tộc. Phân tích tác động của vụ án này.

• A. Chỉ ảnh hưởng đến gia đình và dòng họ Nguyễn Trãi.
• B. Khiến triều đình Lê sơ sụp đổ ngay sau đó.
• C. Làm gián đoạn hoàn toàn công cuộc xây dựng đất nước.
• D. Gây ra tổn thất về nhân tài, làm đình trệ một phần công cuộc xây dựng đất nước và để lại vết thương lòng trong lịch sử.

Câu 11: Hơn 20 năm sau vụ án Lệ Chi Viên, Nguyễn Trãi được minh oan dưới triều vua nào? Sự kiện này nói lên điều gì về giá trị và ảnh hưởng của ông?

• A. Lê Thánh Tông. Thể hiện sự nhìn nhận công bằng của lịch sử và triều đình về công lao và tài năng của ông.
• B. Lê Lợi. Cho thấy Lê Lợi luôn tin tưởng ông.
• C. Trần Nhân Tông. Minh oan ngay sau khi ông mất.
• D. Lê Thái Tông. Vua đã nhận ra sai lầm của mình.

Câu 12: "Bình Ngô đại cáo" được coi là áng "thiên cổ hùng văn". Phân tích giá trị nổi bật của tác phẩm này.

• A. Chỉ là một văn kiện ngoại giao thông thường.
• B. Chủ yếu ca ngợi công lao của Lê Lợi.
• C. Là bản tuyên ngôn độc lập thứ hai của dân tộc, tổng kết cuộc kháng chiến, khẳng định chủ quyền quốc gia và tư tưởng nhân nghĩa.
• D. Một bài thơ trữ tình thể hiện tâm sự cá nhân.

Câu 13: "Quốc âm thi tập" có ý nghĩa như thế nào đối với sự phát triển của văn học chữ Nôm và tiếng Việt?

• A. Là tập thơ chữ Hán đầu tiên của Việt Nam.
• B. Chỉ đơn thuần ghi chép lại các bài ca dao, tục ngữ.
• C. Không có giá trị về mặt ngôn ngữ.
• D. Là tập thơ Nôm lớn nhất và sớm nhất còn lại của Việt Nam, đánh dấu bước phát triển quan trọng của thơ ca tiếng Việt và chữ Nôm.

Câu 14: Bên cạnh các tác phẩm chính luận và thơ ca, Nguyễn Trãi còn có đóng góp trong các lĩnh vực khác. Đâu KHÔNG PHẢI là lĩnh vực ông có những công trình hoặc ý kiến đóng góp được đề cập trong văn bản?

• A. Y học cổ truyền.
• B. Địa lý (Dư địa chí).
• C. Lịch sử (Lam Sơn thực lục).
• D. Luật pháp và lễ nghi.

Câu 15: Phân tích điểm khác biệt cốt lõi giữa thơ chữ Hán ("Ức Trai thi tập") và thơ chữ Nôm ("Quốc âm thi tập") của Nguyễn Trãi về mặt nội dung và cảm hứng chủ đạo.

• A. Thơ chữ Hán chỉ viết về thiên nhiên, thơ chữ Nôm chỉ viết về con người.
• B. Thơ chữ Hán thường thể hiện tư tưởng, hoài bão lớn lao của người quân tử, anh hùng; thơ chữ Nôm thường gần gũi, bình dị, thể hiện tình yêu thiên nhiên, con người, và tâm sự cá nhân.
• C. Thơ chữ Hán mang đậm tính chiến đấu, thơ chữ Nôm mang đậm tính giải trí.
• D. Cả hai tập thơ đều có nội dung và phong cách giống hệt nhau.

Câu 16: Từ việc Nguyễn Trãi đưa các hình ảnh bình dị, dân dã (như quả núc nác, lảnh mùng tơi, bè rau muống) vào thơ Nôm của mình, ta có thể nhận xét gì về cái nhìn và tình cảm của ông đối với cuộc sống và con người Việt Nam?

• A. Ông chỉ quan tâm đến những điều cao sang, quyền quý.
• B. Ông muốn phê phán sự nghèo nàn của cuộc sống nông thôn.
• C. Ông có tâm hồn gần gũi, yêu quý cảnh vật và cuộc sống đời thường của nhân dân, góp phần làm phong phú thêm thi liệu văn học dân tộc.
• D. Ông chỉ đưa vào thơ để trang trí cho bài thơ.

Câu 17: Nguyễn Trãi được UNESCO vinh danh là Danh nhân văn hóa thế giới vào năm nào? Sự kiện này khẳng định điều gì về vị thế của ông?

• A. Năm 1980. Khẳng định tầm vóc và những đóng góp vượt ra ngoài biên giới quốc gia của ông.
• B. Năm 1990. Công nhận ông là nhà thơ vĩ đại.
• C. Năm 1442. Minh oan cho ông.
• D. Năm 1975. Công nhận ông là anh hùng dân tộc.

Câu 18: Trong "Bình Ngô đại cáo", Nguyễn Trãi viết: "Đem đại nghĩa để thắng hung tàn / Lấy chí nhân để thay cường bạo". Câu văn này thể hiện rõ nhất tư tưởng cốt lõi nào của ông?

• A. Tư tưởng pháp trị nghiêm khắc.
• B. Tư tưởng nhân nghĩa, lấy nhân nghĩa làm gốc để chiến thắng bạo tàn.
• C. Tư tưởng đề cao sức mạnh quân sự tuyệt đối.
• D. Tư tưởng hòa giải vô nguyên tắc.

Câu 19: Phân tích vai trò của Nguyễn Trãi trong mối quan hệ với Lê Lợi trong suốt cuộc khởi nghĩa Lam Sơn và thời kỳ đầu Lê sơ.

• A. Ông chỉ là một quan văn bình thường.
• B. Ông là người chỉ huy quân đội thay Lê Lợi.
• C. Ông là người phản đối mọi quyết định của Lê Lợi.
• D. Ông là mưu sĩ hàng đầu, người bạn đồng hành tin cậy, cùng Lê Lợi vạch kế sách đánh giặc và xây dựng đất nước.

Câu 20: Nhân cách cao đẹp của Nguyễn Trãi được thể hiện qua những khía cạnh nào trong cuộc đời và sự nghiệp của ông?

• A. Chỉ thể hiện qua tài năng văn chương.
• B. Chỉ thể hiện qua lòng trung thành tuyệt đối với vua.
• C. Lòng yêu nước, thương dân sâu sắc, khí phách hiên ngang, tấm lòng ưu ái với dân, sự thanh cao, ghét gian nịnh.
• D. Chỉ thể hiện qua việc ông xin về ở ẩn.

Câu 21: Khái niệm "Yên dân" trong tư tưởng của Nguyễn Trãi có ý nghĩa như thế nào đối với việc trị quốc an dân thời bấy giờ?

• A. Chỉ đơn thuần là cho dân nghỉ ngơi sau chiến tranh.
• B. Là làm cho dân được sống yên ổn, hạnh phúc, lấy dân làm gốc để xây dựng và củng cố nền thái bình.
• C. Buộc dân phải phục tùng tuyệt đối sự cai trị của nhà nước.
• D. Chỉ tập trung vào việc phát triển kinh tế nông nghiệp.

Câu 22: So sánh vị trí và vai trò của Nguyễn Trãi trong lịch sử dân tộc với các danh nhân cùng thời hoặc trước đó (như Trần Quốc Tuấn). Điểm tương đồng và khác biệt nổi bật là gì?

• A. Cả hai chỉ là những nhà quân sự tài ba.
• B. Cả hai đều là quan văn, không tham gia quân sự.
• C. Trần Quốc Tuấn chỉ có công đánh giặc, Nguyễn Trãi chỉ có công làm văn.
• D. Cả hai đều là những nhà quân sự, chính trị, văn hóa kiệt xuất có công lớn trong sự nghiệp giải phóng và xây dựng đất nước, nhưng Nguyễn Trãi có thêm vai trò nổi bật là nhà văn hóa, nhà văn lớn với tư tưởng nhân nghĩa sâu sắc thể hiện qua văn chương.

Câu 23: Văn bản "Nguyễn Trãi - cuộc đời và sự nghiệp" (Cánh diều) được triển khai theo cấu trúc nào là chủ yếu?

• A. Theo trình tự thời gian kết hợp với phân tích đóng góp theo từng lĩnh vực (anh hùng dân tộc, nhà văn hóa, nhà văn).
• B. Chỉ phân tích các tác phẩm văn học.
• C. Chỉ tập trung kể lại vụ án Lệ Chi Viên.
• D. Chỉ mô tả quê hương và gia đình ông.

Câu 24: Phân tích giá trị hiện thực trong thơ Nôm của Nguyễn Trãi. Đặc điểm nào sau đây thể hiện rõ nhất giá trị này?

• A. Ca ngợi cuộc sống sung túc của vua quan.
• B. Mô tả các trận đánh hào hùng.
• C. Phản ánh cuộc sống lao động, cảnh sinh hoạt, thiên nhiên bình dị, gần gũi của người dân Việt Nam.
• D. Chỉ thể hiện tâm trạng buồn chán, ẩn dật.

Câu 25: Đọc đoạn thơ sau (nếu có trong văn bản hoặc được suy luận từ kiến thức chung về Nguyễn Trãi): "Bui một tấc lòng ưu ái cũ, / Đêm ngày cuồn cuộn nước triều đông." Hai câu thơ này thể hiện tâm trạng và tấm lòng gì của Nguyễn Trãi?

• A. Nỗi lòng ưu tư, canh cánh về vận mệnh đất nước, dân tộc không lúc nào ngơi nghỉ.
• B. Nỗi nhớ quê hương da diết.
• C. Sự tức giận trước những bất công.
• D. Tâm trạng an nhàn khi về ở ẩn.

Câu 26: Dựa vào kiến thức về cuộc đời và sự nghiệp Nguyễn Trãi, hãy nhận định nào sau đây về con người ông là ĐÚNG và được nhấn mạnh trong văn bản?

• A. Ông là người chỉ biết đến công danh, sự nghiệp.
• B. Ông là một con người đa tài, có sự kết hợp hài hòa giữa tâm hồn của người anh hùng với tình cảm sâu nặng của một con người bình thường (yêu thiên nhiên, gia đình, bạn bè).
• C. Ông là người luôn tránh xa mọi thị phi, đấu đá chính trị.
• D. Ông chỉ quan tâm đến việc sáng tác văn chương.

Câu 27: Việc Nguyễn Trãi xin về ở ẩn tại Côn Sơn vào năm 1439, sau một thời gian làm quan dưới triều Lê Thái Tông, có thể được phân tích như thế nào về mặt nguyên nhân và tâm trạng?

• A. Ông đã hoàn thành mọi tâm nguyện nên muốn nghỉ ngơi.
• B. Ông muốn tập trung toàn bộ thời gian cho việc viết "Quốc âm thi tập".
• C. Ông bị vua ép buộc phải về quê.
• D. Có thể do mâu thuẫn với các thế lực trong triều, cảm thấy bất lực hoặc không còn phù hợp với môi trường quan trường lúc bấy giờ, nhưng vẫn giữ tấm lòng ưu ái với nước non.

Câu 28: Đóng góp về mặt văn hóa của Nguyễn Trãi được thể hiện qua những việc làm cụ thể nào sau khi đất nước độc lập?

• A. Chỉ tập trung xây dựng cung điện.
• B. Chỉ tổ chức các lễ hội lớn.
• C. Tham gia xây dựng các quy chế về lễ nghi, âm nhạc, giáo dục, biên soạn sách vở, góp phần định hình nền văn hóa Đại Việt thời Lê sơ.
• D. Đề xuất mở rộng giao lưu văn hóa với phương Tây.

Câu 29: Nhận định nào sau đây khái quát đúng và đầy đủ nhất về con người Nguyễn Trãi dựa trên toàn bộ cuộc đời và sự nghiệp của ông?

• A. Một bậc đại anh hùng dân tộc, một nhà văn hóa, nhà văn kiệt xuất, trọn đời vì nước, vì dân nhưng cũng chịu nhiều bi kịch cá nhân.
• B. Một nhà thơ lãng mạn chỉ sống với thiên nhiên.
• C. Một quan lại trung thành nhưng không có tài năng đặc biệt.
• D. Một nhà quân sự tài ba nhưng thiếu hiểu biết về văn hóa.

Câu 30: Phân tích ý nghĩa của việc học tập và tìm hiểu về cuộc đời, sự nghiệp Nguyễn Trãi đối với thế hệ trẻ ngày nay.

• A. Chỉ để biết về một nhân vật lịch sử đã xa.
• B. Chỉ để học thuộc lòng các tác phẩm văn học cổ.
• C. Chỉ để thấy được những bi kịch trong cuộc đời ông.
• D. Giúp hiểu rõ hơn về lịch sử dân tộc, bồi đắp lòng yêu nước, tự hào về truyền thống văn hóa, học hỏi tinh thần trách nhiệm, nhân nghĩa và ý chí cống hiến cho đất nước từ một tấm gương vĩ đại.