Đề Trắc nghiệm Ôn tập trang 98 – Chân trời sáng tạo (Chân Trời Sáng Tạo)

Đoạn thơ sử dụng các từ ngữ gợi tả không gian rộng lớn, vắng vẻ ("hun hút", "hoang sơ", "đồi trọc heo may") và âm thanh im ắng hoặc rất nhỏ ("lá vàng rơi", "tiếng suối ngơi", "tiếng suối ngơi" - nghĩa là ngừng hoặc rất nhỏ), đặc biệt là việc nghe được "tiếng suối ngơi" và "tiếng vọng từ lòng đất" nhấn mạnh sự tĩnh mịch, chỉ còn nghe thấy những âm thanh rất khẽ hoặc tưởng tượng. Biện pháp liệt kê các chi tiết thị giác, thính giác kết hợp với từ ngữ gợi tả không gian tĩnh mịch tạo nên ấn tượng chung về sự hoang sơ, tĩnh lặng.

Phân tích độc thoại nội tâm đòi hỏi đi sâu vào từng suy nghĩ, cảm xúc, mâu thuẫn bên trong nhân vật được thể hiện qua lời nói một mình. Thao tác phân tích giúp chia nhỏ đoạn độc thoại thành các yếu tố (từ ngữ, hình ảnh, cấu trúc câu...) để làm rõ ý nghĩa và vai trò của nó trong việc thể hiện tâm trạng, tính cách, hoặc sự phát triển của nhân vật, từ đó làm sáng tỏ luận điểm về sự cô đơn.

Câu sử dụng đồng thời cặp quan hệ từ 'Vì... nên...' và thêm từ 'đã' ở cuối câu. Lỗi thường gặp là dùng thừa từ 'nên' khi đã có 'Vì' hoặc 'Do' ở đầu câu, hoặc ngược lại. Cấu trúc đúng chỉ cần 'Vì trời mưa to, buổi dã ngoại của lớp đã bị hoãn lại.' hoặc 'Trời mưa to, nên buổi dã ngoại của lớp đã bị hoãn lại.'

Đây là ví dụ điển hình của kịch tính (dramatic irony), nơi khán giả hoặc một số nhân vật có thông tin mà các nhân vật khác không có, tạo ra sự căng thẳng, hồi hộp hoặc hài hước khi chứng kiến sự thiếu hiểu biết của nhân vật trên sân khấu.

Kí là thể loại văn học thiên về ghi chép sự thật, con người thật, sự việc thật mà nhà văn đã trải qua, chứng kiến hoặc tìm hiểu. Do đó, tính chân thực của sự kiện, con người được miêu tả và đặc biệt là góc nhìn, cảm xúc, suy nghĩ chủ quan của người viết (thường là nhân vật xưng 'tôi') là yếu tố cốt lõi làm nên giá trị và bản sắc của tác phẩm kí.

Đoạn văn miêu tả trực tiếp hành động, cử chỉ, vẻ ngoài của nhân vật ("đôi mắt đỏ hoe, vai khẽ run lên, không nói gì, lặng lẽ ngồi xuống, nhìn ra ngoài") để gián tiếp bộc lộ tâm trạng đau buồn, suy sụp. Đây là phương thức miêu tả.

Câu thứ hai sử dụng cụm từ "Loài hoa ấy" để thay thế cho "hoa hồng" ở câu thứ nhất. Đây là phép thế (sử dụng từ ngữ đồng nghĩa, đại từ, hoặc cụm từ thay thế) để liên kết câu, tránh lặp từ.

Việc sử dụng số liệu, dẫn chứng từ báo cáo khoa học, ý kiến chuyên gia là cách để làm sáng tỏ, củng cố cho luận điểm được đưa ra. Đây chính là bản chất của thao tác chứng minh.

"Cái bóng" thường được sử dụng như một biểu tượng văn học. Nó có thể đại diện cho quá khứ không thể thoát khỏi, nỗi ám ảnh, mặc cảm tội lỗi, hoặc phần bản ngã luôn đi theo con người. Trong ngữ cảnh văn học, đây là một yếu tố giàu ý nghĩa biểu tượng.

Câu A, B, D đều có cấu trúc và từ ngữ phù hợp. Câu C sử dụng từ "lãnh đạo" để chỉ người đứng đầu gia đình, từ này thường dùng trong phạm vi tổ chức, cơ quan, không phù hợp với quan hệ gia đình, gây sai phong cách dùng từ.

Đây là phép so sánh. Tác dụng của so sánh là làm cho hình ảnh "Mặt trời xuống biển" trở nên cụ thể, sống động, gợi cảm hơn bằng cách liên tưởng nó với "hòn lửa", nhấn mạnh màu sắc rực rỡ, hình dạng tròn và sự chuyển động mạnh mẽ của mặt trời lúc hoàng hôn.

Sự thay đổi trong suy nghĩ, hành động của nhân vật theo thời gian và hoàn cảnh trong truyện chính là sự phát triển tính cách của nhân vật. Phân tích sự phát triển này giúp làm rõ chiều sâu tâm lý và quá trình biến đổi của nhân vật.

Câu C có trật tự từ bất hợp lý: "Những cánh đồng lúa chín vàng rực rỡ vào mùa gặt ở quê tôi". Cụm "vào mùa gặt" nên đặt gần "lúa chín vàng rực rỡ" hoặc cuối câu để rõ nghĩa hơn. Trật tự đúng có thể là "Vào mùa gặt, những cánh đồng lúa ở quê tôi chín vàng rực rỡ" hoặc "Những cánh đồng lúa ở quê tôi chín vàng rực rỡ vào mùa gặt."

Truyện ngắn hiện thực phê phán thường miêu tả mâu thuẫn thông qua lời kể của người trần thuật, miêu tả nội tâm, hành động của nhân vật. Kịch thể hiện mâu thuẫn chủ yếu qua đối thoại trực tiếp giữa các nhân vật và hành động trên sân khấu.

Đoạn văn vừa miêu tả cảnh vật (khách quan) vừa lồng ghép cảm xúc, tâm trạng chủ quan của con người vào cảnh vật đó. Đây là sự kết hợp giữa tả cảnh và ngụ tình (gửi gắm tình cảm vào cảnh vật), một thủ pháp quen thuộc trong văn học.

Cụm "Dù thời tiết khắc nghiệt đến đâu" là trạng ngữ chỉ sự nhượng bộ về điều kiện, hoàn cảnh, đối lập với hành động chính "vẫn bám trụ đồng ruộng".

Câu in đậm miêu tả sự chuyển tiếp từ cảnh nắng nhạt sang cảnh hoàng hôn tím, làm rõ hơn thời điểm "Trời đã về chiều" và chuẩn bị cho cảm giác "Gió se lạnh". Nó đóng vai trò làm rõ, cụ thể hóa thông tin về thời gian và cảnh vật.

Mở đầu bằng câu chuyện nhỏ, đặc biệt là hài hước, giúp tạo không khí thoải mái, thu hút sự chú ý và tạo thiện cảm với người nghe ngay từ đầu, giúp họ dễ dàng tiếp nhận nội dung tiếp theo.

Các chi tiết "nhìn thẳng vào mắt", "giọng nói rõ ràng, dứt khoát", "thái độ điềm tĩnh" đều gợi lên tính cách mạnh mẽ, tự tin, kiên định của nhân vật.

Cấu trúc hồi, cảnh và sự phát triển xung đột là yếu tố cốt lõi của kịch. Phân tích chúng giúp người đọc nắm được diễn biến câu chuyện, cao trào kịch tính và cách các mâu thuẫn được xây dựng và giải quyết, từ đó hiểu được ý đồ nghệ thuật và nội dung tư tưởng của tác giả.

Câu tục ngữ sử dụng hình ảnh cụ thể "mực" (đen) và "đèn" (sáng) để nói về sự ảnh hưởng của môi trường, bạn bè đến tính cách, phẩm chất con người. Đây là phép ẩn dụ, mượn sự vật này để nói sự vật khác có nét tương đồng, nhằm khuyên răn về việc chọn bạn, chọn môi trường sống.

Để chứng minh nhân vật A là biểu tượng cho tầng lớp mới, người viết cần chỉ ra những đặc điểm (tính cách, hành động, suy nghĩ, hoàn cảnh) của nhân vật A phản ánh đặc trưng của tầng lớp đó và sự khác biệt, nổi bật so với các tầng lớp cũ trong tác phẩm.

Các câu trong đoạn văn đều cùng nói về cảnh vật vào buổi sáng sớm, có sự liên tiếp về mặt ý nghĩa và thời gian ("hửng sáng" -> "nắng đầu tiên" -> "sương đêm còn đọng"). Các câu được sắp xếp liền mạch theo diễn biến thời gian và không gian, tạo sự liên kết về nội dung và logic. Đây là liên kết chủ yếu dựa vào nội dung và trật tự sắp xếp.

Ngôn ngữ trang trọng, lịch sự phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp chính thức (bài phát biểu chào mừng). Tính ngắn gọn giúp thông điệp rõ ràng, dễ tiếp nhận và thể hiện sự chuyên nghiệp, tôn trọng thời gian của người nghe. Mục đích chung là thể hiện sự tôn trọng và truyền tải thông điệp một cách hiệu quả trong bối cảnh trang trọng.

Hồi ức thường được đưa vào truyện để giải thích nguồn gốc tính cách, hành động của nhân vật ở hiện tại, làm sáng tỏ nguyên nhân của các sự kiện hoặc mâu thuẫn đang diễn ra. Phân tích mối liên hệ này giúp người đọc hiểu sâu hơn về tâm lý nhân vật, động cơ hành động và ý nghĩa của các sự kiện trong cốt truyện.

Lời chỉ dẫn sân khấu không phải là lời thoại của nhân vật, mà là hướng dẫn cho đạo diễn, diễn viên về cách thể hiện hành động, cử chỉ, giọng điệu, bối cảnh... để làm nổi bật tính cách, tâm trạng của nhân vật và truyền tải đúng ý đồ của tác giả đến khán giả.

Phong cách nghệ thuật của tác giả thể hiện rõ nhất qua cách sử dụng ngôn từ, giọng điệu, cách xây dựng hình ảnh, cách tổ chức câu chuyện và đặc biệt là góc nhìn, thái độ của họ đối với cuộc sống và con người được phản ánh trong tác phẩm. Cốt truyện và chủ đề có thể có những nét tương đồng do cùng phản ánh một giai đoạn hoặc vấn đề xã hội, nhưng cách thể hiện (nghệ thuật) mới là yếu tố tạo nên dấu ấn riêng của tác giả.

Câu sử dụng phép so sánh "tiếng suối" với "tiếng hát xa" qua từ "như". Tác dụng là làm cho âm thanh của suối trở nên cụ thể, gợi cảm, có hồn hơn, đồng thời gợi liên tưởng đến vẻ đẹp trong trẻo, ngân vang và có sức hút như tiếng hát.

Kể một câu chuyện có thật về hành động nhân ái là đưa ra một ví dụ cụ thể, một bằng chứng để làm sáng tỏ và củng cố cho luận điểm về ý nghĩa của lòng nhân ái. Đây chính là thao tác chứng minh.

Đoạn văn miêu tả cảnh vật bên ngoài (thành phố lấp lánh, rực rỡ) hoàn toàn đối lập với tâm trạng bên trong của nhân vật ("khoảng trống mênh mông"). Sự đối lập giữa cảnh và tình, giữa ngoại cảnh và nội tâm là một thủ pháp nghệ thuật hiệu quả để khắc họa sâu sắc tâm trạng cô đơn, lạc lõng của nhân vật.

Đoạn thơ sử dụng các từ ngữ như 'lạnh lẽo', 'trong veo', 'bé tẻo teo', 'hơi gợn tí', 'khẽ đưa vèo' để vẽ nên một bức tranh cảnh vật và cảm giác nhỏ bé, tĩnh lặng, thu mình. Đây là đặc trưng của nghệ thuật tả cảnh ngụ tình, dùng cảnh vật để bộc lộ tâm trạng.

Tránh né giao tiếp bằng mắt và các hành động tự xoa dịu như vuốt tóc thường là dấu hiệu của sự ngại ngùng, thiếu tự tin hoặc lo lắng trong giao tiếp xã hội.

Việc sử dụng số liệu thống kê ở phần mở đầu nhằm cung cấp bằng chứng cụ thể, gây ấn tượng mạnh và thuyết phục người đọc về tính nghiêm trọng, cấp bách của vấn đề, từ đó thu hút sự chú ý của họ.

Câu văn sử dụng phép so sánh ('như những linh hồn khao khát tự do') để liên tưởng hình ảnh cánh buồm với sự sống, khát vọng. Hiệu quả là không chỉ tả thực cảnh vật mà còn gợi lên cảm xúc, ý nghĩa sâu sắc hơn về sự vươn tới, chinh phục.

Câu thoại chứa đựng sự ngạc nhiên, thất vọng và gợi nhắc đến quá khứ ('sau tất cả những gì chúng ta đã trải qua'). Điều này cho thấy mối quan hệ giữa các nhân vật đang đối mặt với mâu thuẫn hoặc sự hiểu lầm nghiêm trọng, có thể dẫn đến xung đột kịch tính.

Thơ lục bát truyền thống có những quy luật chặt chẽ về số tiếng (6-8), gieo vần (tiếng thứ 6 câu lục vần với tiếng thứ 6 câu bát, tiếng thứ 8 câu bát vần với tiếng thứ 6 câu lục tiếp theo), và luật bằng trắc. Tuy nhiên, nội dung hay chủ đề của bài thơ có thể rất đa dạng, không bị giới hạn bởi luật thơ.

So sánh 'Nắng như rót mật' gợi lên hình ảnh ánh nắng vàng óng, dịu dàng, ngọt ngào, tạo cảm giác ấm áp, tươi mới và giàu sức sống, làm giảm bớt vẻ 'khẳng khiu' của cây cối mùa đông.

Đoạn văn tập trung vào việc vẽ lại hình ảnh Hồ Gươm với các chi tiết về màu sắc, mặt nước, cây cối, Tháp Rùa và không khí buổi sáng. Đây là đặc trưng của phương thức miêu tả.

Hình ảnh "con đường" lặp lại và biến đổi sắc thái (tuổi thơ, lập nghiệp, trở về) thường được dùng để biểu tượng hóa hành trình cuộc đời, sự trưởng thành, những lựa chọn và trải nghiệm của con người qua các giai đoạn khác nhau.

Để chứng minh tính cần thiết của lòng nhân ái, việc đưa ra các tấm gương người thật việc thật, những câu chuyện về hành động tử tế, sẻ chia trong cuộc sống hiện đại sẽ là dẫn chứng thuyết phục và gần gũi nhất với người đọc.

Các từ ngữ như 'kênh kiệu', 'không thèm nhìn ai', 'cứ như thể cả thế giới này là của riêng anh ta vậy' thể hiện rõ sự đánh giá tiêu cực, bất bình hoặc mỉa mai của người kể chuyện đối với thái độ của nhân vật.

Việc sử dụng các tính từ gợi cảm giác (thị giác, thính giác,...) giúp nhà thơ vẽ nên một bức tranh sống động, đa chiều, tác động trực tiếp vào giác quan của người đọc, khiến họ cảm nhận được vẻ đẹp hoặc không khí của cảnh vật, sự vật được miêu tả.

Cấu trúc 'Luận điểm - Dẫn chứng - Phân tích/Lý lẽ' là một cấu trúc lập luận phổ biến và hiệu quả trong văn nghị luận, giúp người viết trình bày quan điểm một cách rõ ràng và thuyết phục.

Văn học lãng mạn đề cao cảm xúc chủ quan, cái tôi cá nhân, trí tưởng tượng và lý tưởng hóa hiện thực. Do đó, yếu tố cảm xúc, sự bay bổng, lãng mạn và cái tôi trữ tình thường rất nổi bật.

Câu hỏi tu từ không dùng để hỏi lấy thông tin mà nhằm gợi suy nghĩ, cảm xúc, tạo điểm nhấn, hoặc thể hiện sự băn khoăn, trăn trở của tác giả, thu hút người đọc cùng suy ngẫm.

Hành động quay mặt đi và giọng nói nhỏ dần thể hiện sự né tránh, không muốn đối diện trực tiếp. Lời thoại "Tôi... tôi không biết nữa" bộc lộ sự lưỡng lự, không chắc chắn, hoặc thậm chí là đang che giấu điều gì đó.

Chủ đề là vấn đề chính, tư tưởng cốt lõi mà tác giả muốn gửi gắm qua tác phẩm. Việc xác định chủ đề đòi hỏi phải khái quát được ý nghĩa sâu sắc, thông điệp chính mà tác phẩm truyền tải về cuộc sống, con người.

So sánh mặt trời với 'hòn lửa' khi xuống biển gợi lên hình ảnh mặt trời tròn, đỏ rực, tỏa sáng mạnh mẽ trước khi lặn hẳn, tạo nên một cảnh tượng hoàng hôn hùng vĩ, dữ dội và đầy ấn tượng.

Để một bài nghị luận có sức thuyết phục cao, người viết nên kết hợp nhiều loại bằng chứng khác nhau như số liệu thống kê (khoa học), ví dụ từ thực tế đời sống, trích dẫn từ các nguồn đáng tin cậy (lịch sử, văn học, phát biểu của người nổi tiếng), v.v. Sự đa dạng và phong phú của bằng chứng sẽ củng cố luận điểm một cách vững chắc.

Các chi tiết như 'đỏ rực', 'đốm lửa', 'nền trời xanh thẳm' hướng về thị giác (màu sắc, hình ảnh). Chi tiết 'ríu rít gọi nhau' hướng về thính giác (âm thanh). Đoạn văn kết hợp hiệu quả cả thị giác và thính giác để tái hiện cảnh vật.

Để hiểu rõ về nhân vật, cần xem xét nhiều khía cạnh: ngoại hình (tạo ấn tượng ban đầu), hành động (thể hiện tính cách, suy nghĩ), lời nói (bộc lộ nội tâm, quan điểm), và nội tâm (suy nghĩ, cảm xúc, giằng xé bên trong). Bối cảnh xã hội cũng ảnh hưởng đến nhân vật.

Đoạn 1 (Ngữ văn 11) gợi không khí tĩnh lặng, hài hòa, thơ mộng của cảnh đêm rừng Việt Bắc với tiếng suối, trăng, cây, hoa. Đoạn 2 (Ngữ văn 10) gợi không khí buồn bã, cô đơn, bế tắc của Hồ Xuân Hương với tiếng trống canh dồn dập trong đêm khuya và thân phận lẻ loi.

Trích dẫn trực tiếp từ tác phẩm cung cấp bằng chứng cụ thể, xác thực cho luận điểm phân tích. Điều này giúp bài phân tích có cơ sở, khách quan và tăng tính thuyết phục, cho thấy người viết đã đọc kỹ và dựa trên chính văn bản để đưa ra nhận định.

Kết thúc mở ra một viễn cảnh tươi sáng, thể hiện sự lạc quan về tương lai của nhân vật sau những thử thách. Nó nhấn mạnh khả năng phục hồi, ý chí vươn lên và niềm tin vào những điều tốt đẹp phía trước.

Trong bối cảnh cây cối trụi lá và cái lạnh giá của mùa đông, hình ảnh quả bàng chín đỏ được so sánh với "đốm lửa nhỏ" gợi lên sự ấm áp, sức sống hiếm hoi, và vẻ đẹp nổi bật, ấn tượng trong cảnh vật khắc nghiệt, tạo nên sự tương phản và điểm nhấn.

Nhan đề thường là chìa khóa đầu tiên để giải mã tác phẩm. Nó có thể gợi mở về chủ đề, nội dung chính, hình tượng trung tâm, hoặc cảm hứng sáng tác. Phân tích nhan đề cần đặt nó trong mối liên hệ với toàn bộ tác phẩm.

Các chi tiết 'giọng run run', 'đôi mắt ngấn lệ', 'tay siết chặt' đều là những biểu hiện ngoại hình và hành động bộc lộ rõ ràng trạng thái cảm xúc mạnh mẽ bên trong của nhân vật, cụ thể là sự xúc động, đau khổ hoặc bồi hồi.

Đoạn kết bài có vai trò tổng kết vấn đề đã nghị luận, khẳng định lại luận điểm (một cách nâng cao hoặc mở rộng), và có thể gợi suy nghĩ, liên tưởng cho người đọc, để lại ấn tượng sâu sắc.

Từ Hán Việt thường mang sắc thái trang trọng, lịch sự, khách quan, đôi khi trừu tượng hơn. Từ thuần Việt thường gần gũi, bình dị, biểu cảm trực tiếp và mang đậm tính khẩu ngữ hoặc sắc thái cụ thể, đời thường hơn. Sự khác biệt này tạo nên sự đa dạng trong cách diễn đạt.

Đoạn văn sử dụng biện pháp lấy động tả tĩnh, dùng những âm thanh rất nhỏ (tiếng lá xào xạc, tiếng côn trùng rả rích) để làm nổi bật sự vắng lặng, tĩnh mịch bao trùm cả khu vườn. Nếu không có những âm thanh nhỏ đó, sự tĩnh lặng sẽ không được cảm nhận rõ nét đến vậy.

Đoạn thơ miêu tả hành trình lặng lẽ, bí mật, đầy gian nan trong đêm tối của người lính. Các chi tiết như 'không cần dấu chân', 'không một tiếng nói', 'không một ánh đèn', 'như những bóng ma' nhấn mạnh sự âm thầm, cẩn trọng, vượt qua khó khăn của người lính trên đường hành quân.

Điệp ngữ 'Chúng ta' lặp lại ở đầu câu nhằm khẳng định mạnh mẽ vai trò chủ thể của dân tộc Việt Nam, nhấn mạnh quyền và trách nhiệm của toàn dân trước lịch sử và tương lai đất nước. Nó tạo giọng điệu đanh thép, trang trọng cho đoạn văn.

Xung đột kịch là sự va chạm giữa các lực lượng đối lập (nhân vật, ý chí, hoàn cảnh), tạo nên kịch tính và thúc đẩy cốt truyện phát triển. Đây là yếu tố đặc trưng và cốt lõi nhất của thể loại kịch.

Đoạn văn tập trung miêu tả cảnh vật (hoàng hôn, rừng chiều, bếp lửa) và diễn tả cảm xúc, tâm trạng của nhân vật ('nỗi nhớ nhà da diết'). Kết hợp miêu tả và biểu cảm là phương thức biểu đạt chính.

Câu thơ vẽ lên chân dung người lính Tây Tiến với vẻ ngoài gầy gò, xanh xao vì sốt rét rừng ('không mọc tóc', 'quân xanh màu lá') nhưng vẫn toát lên khí phách mạnh mẽ, dữ dội, uy nghiêm ('dữ oai hùm'). Đây là sự kết hợp giữa hiện thực khốc liệt và chất lãng mạn, bi tráng.

Truyện ngắn sau 1975 có sự đa dạng về đề tài (hậu chiến, đời sống thường nhật, đổi mới kinh tế, vấn đề xã hội...), đổi mới về nghệ thuật (cách kể, điểm nhìn, ngôn ngữ...), và khám phá sâu sắc hơn về thân phận con người trong hoàn cảnh mới. Nhận xét 'chỉ tập trung phản ánh cuộc sống lao động sản xuất' là không chính xác vì giai đoạn này văn học mở rộng khai thác nhiều khía cạnh khác của đời sống.

Để so sánh hiệu quả, cần đặt hai tác phẩm lên cùng một bình diện để xem xét. Các yếu tố quan trọng cần so sánh bao gồm: đề tài, chủ đề, nhân vật (tính cách, số phận), cốt truyện (tình huống, diễn biến), và đặc biệt là nghệ thuật thể hiện (ngôn ngữ, kết cấu, điểm nhìn...). Bối cảnh sáng tác cũng là yếu tố quan trọng giúp lý giải sự khác biệt.

Câu thứ hai lặp lại từ 'rét' ở câu thứ nhất. Đây là hình thức liên kết bằng cách lặp từ ngữ.

Câu A, B, D là các câu mang tính khẳng định hoặc nhận định thông thường trong văn nghị luận. Câu C 'Chúng ta cần phải không ngừng cố gắng để đạt được thành công.' chứa lỗi thừa từ 'không ngừng' và 'cố gắng' khi kết hợp với 'phải', tạo cảm giác lủng củng, chưa thật chuẩn xác về mặt diễn đạt và logic nhấn mạnh.

Đọc lướt (scanning) giúp tìm thông tin cụ thể, đọc sâu (intensive reading) giúp hiểu chi tiết, ghi nhớ giúp lưu trữ thông tin. Tuy nhiên, để nắm bắt nội dung cốt lõi và thông điệp chính của toàn văn bản, kỹ năng tổng hợp và khái quát hóa từ các chi tiết, đoạn ý là quan trọng nhất.

So sánh sông Đà với 'áng tóc trữ tình' thể hiện vẻ đẹp mềm mại, duyên dáng, gợi cảm và đầy chất thơ của con sông khi nhìn từ trên cao. Đây là cái nhìn lãng mạn, tài hoa của Nguyễn Tuân.

Bằng chứng trong văn nghị luận được dùng để làm sáng tỏ, chứng minh cho luận điểm được đưa ra. Chúng giúp tăng tính thuyết phục, khách quan và độ tin cậy cho lập luận của người viết.

Bài thơ 'Bếp lửa' của Bằng Việt thể hiện dòng hồi tưởng về quá khứ (bếp lửa, bà, tuổi thơ) gắn liền với hiện tại (cháu đã trưởng thành, đi xa). Đoạn thơ trên nói về tương lai ('Mai sau', 'những chân trời') nhưng vẫn luôn neo giữ hình ảnh quá khứ ('lửa', 'rơm vàng', 'khói trăm năm'). Điều này thể hiện sự gắn bó bền chặt, quá khứ luôn là điểm tựa tinh thần, là hành trang theo cháu đi khắp nơi, dù ở hiện tại hay tương lai.

Nội dung hay, hấp dẫn là yếu tố cốt lõi. Tuy nhiên, cách trình bày (giọng điệu, cử chỉ, ánh mắt, sự tự tin...) và cấu trúc bài nói mạch lạc, logic, có điểm nhấn mới là yếu tố quyết định khả năng thu hút và duy trì sự chú ý của người nghe. Một nội dung tốt nhưng trình bày tẻ nhạt sẽ khó đạt hiệu quả cao.

Dù trong hoàn cảnh nạn đói thê thảm, bờ vực của cái chết, con người trong 'Vợ nhặt' vẫn khao khát sống, khao khát hạnh phúc, khao khát xây dựng tổ ấm. Việc Tràng 'nhặt' được vợ, việc cả nhà cùng hướng về tương lai (tiếng trống thúc thuế, Việt Minh) thể hiện sức sống mãnh liệt và niềm tin vào tương lai của họ.

Trong bài thơ 'Đám mây', hình ảnh đám mây thường được hiểu là biểu tượng cho sự tự do bay bổng, không bị ràng buộc bởi không gian, thời gian hay những lo toan trần thế. Đám mây gợi lên khát vọng được thoát ly, được sống một cuộc đời tự tại, phiêu du.

Tâm trạng nhân vật được thể hiện qua nhiều yếu tố: suy nghĩ nội tâm, hành động, lời nói, cử chỉ, và cả cách nhà văn miêu tả ngoại hình, bối cảnh xung quanh nhân vật (đôi khi ngoại cảnh là tấm gương phản chiếu tâm trạng). Đọc kỹ các yếu tố này và mối quan hệ giữa chúng là chìa khóa để phân tích tâm trạng nhân vật.

Các từ ngữ như 'xao xuyến lạ', 'gắn với bao kỷ niệm', 'tiếng cười đùa', 'mùi rơm rạ ngai ngái' thể hiện cảm xúc bâng khuâng, xúc động, nhớ nhung về quá khứ, về quê hương. Giọng điệu chủ đạo là bồi hồi, hoài niệm.

Câu thơ sử dụng ẩn dụ 'mặt trời trong lăng' để chỉ Bác Hồ. Phép ẩn dụ này so sánh Bác với mặt trời, một biểu tượng vĩnh hằng của sự sống, ánh sáng và vĩ đại. Nó thể hiện lòng tôn kính vô hạn, sự ngưỡng mộ và khẳng định sự bất diệt của Bác trong lòng dân tộc.

Trong cấu trúc bài nghị luận về một vấn đề xã hội, sau khi nêu vấn đề (Mở bài), giải thích và phân tích (Thân bài), việc đưa ra ý kiến đề xuất, giải pháp thường nằm ở phần cuối của Thân bài hoặc trong kết bài, thể hiện sự nhìn nhận tích cực và hướng giải quyết vấn đề.

Đoạn trích 'Đất Nước' mang đậm chất sử thi bởi cách nhìn Đất Nước từ nhiều bình diện (văn hóa, lịch sử, địa lý), sự kết hợp giữa cái riêng (em, anh) và cái chung (Đất Nước của Nhân Dân), giọng điệu trang trọng, suy tư và cảm xúc dạt dào, cùng với việc sử dụng nhiều yếu tố văn hóa dân gian, truyền thuyết.

Một chi tiết nhỏ không tồn tại độc lập mà luôn nằm trong chỉnh thể tác phẩm. Để hiểu đúng ý nghĩa của nó, cần đặt nó trong mối quan hệ với các yếu tố khác như bối cảnh, nhân vật, chủ đề chung, phong cách tác giả và thậm chí là bối cảnh xã hội, lịch sử khi tác phẩm ra đời. Chỉ nhìn nhận chi tiết một cách cô lập sẽ dễ dẫn đến hiểu sai hoặc phiến diện.

Câu thơ sử dụng biện pháp liệt kê ('rừng hoang', 'sương muối') để gợi tả sự hoang vắng, lạnh lẽo, khắc nghiệt của núi rừng Sa Pa về đêm. Hình ảnh 'Đứng cạnh trời Sa Pa' là nhân hóa, gợi lên vẻ hùng vĩ, khoáng đạt của cảnh vật, đồng thời thể hiện tư thế hiên ngang, vững vàng của con người nơi đây (gắn với hình ảnh anh thanh niên).

Các từ ngữ biểu thái thể hiện thái độ, mức độ tin cậy hoặc cảm xúc của người nói/viết đối với nội dung được đề cập. Chúng giúp người viết thể hiện sự chủ động trong việc kiểm soát giọng điệu, mức độ khẳng định hoặc phỏng đoán, làm cho lập luận trở nên linh hoạt và phù hợp với từng ngữ cảnh.

Tình huống truyện 'Vợ nhặt' là việc Tràng, một người nông dân nghèo khổ, xấu xí, giữa lúc nạn đói khủng khiếp đang hoành hành, lại 'nhặt' được vợ chỉ bằng vài ba câu nói đùa và bốn bát bánh đúc. Tình huống này rất éo le, bi hài nhưng lại làm nổi bật khát vọng sống, khát vọng hạnh phúc và sức mạnh của tình người, tình yêu thương ngay trên bờ vực của cái chết.

Nguyễn Khoa Điềm không định nghĩa Đất Nước bằng những khái niệm trừu tượng hay sự kiện lịch sử lớn lao ban đầu. Ông bắt đầu từ những gì gần gũi, thân thuộc nhất với đời sống thường ngày của mỗi con người ('anh đến trường', 'em tắm', 'tóc mẹ bới sau đầu', 'miếng trầu bà ăn'). Cách định nghĩa này đưa Đất Nước trở về với đời sống Nhân Dân, bình dị mà sâu sắc, thiêng liêng.

Văn bản thuyết minh đòi hỏi sự khách quan, chính xác về thông tin (sự kiện, số liệu, đặc điểm). Nội dung cần đầy đủ các khía cạnh cần thuyết minh, được sắp xếp theo bố cục rõ ràng, mạch lạc (ví dụ: theo trình tự thời gian, không gian, từng khía cạnh...). Ngôn ngữ cần chuẩn xác, dễ hiểu, tránh dùng từ ngữ biểu cảm, chủ quan.

Tiếng chày giã gạo của đồng bào S'tiêng trong bài thơ không chỉ là âm thanh lao động đơn thuần mà còn là biểu tượng cho tinh thần kháng chiến, sự đóng góp thầm lặng của hậu phương cho tiền tuyến. Nó thể hiện sự gắn bó, đồng lòng giữa đồng bào miền núi với cuộc kháng chiến, góp phần làm nên âm vang chiến thắng.

Văn học là tấm gương phản chiếu hiện thực. Bối cảnh lịch sử - xã hội là môi trường sản sinh ra tác phẩm, ảnh hưởng sâu sắc đến nội dung, tư tưởng, và cả hình thức nghệ thuật. Hiểu bối cảnh giúp người đọc lý giải được các vấn đề, hiện tượng, tâm trạng nhân vật được đề cập trong tác phẩm, từ đó cảm thụ sâu sắc hơn giá trị hiện thực và nhân đạo của nó.

'Đồng chí' tập trung khắc họa vẻ đẹp bình dị, chân thực của người lính nông dân, làm nổi bật tình đồng chí, đồng đội dựa trên sự sẻ chia gian khổ và chung lý tưởng. 'Tây Tiến' khắc họa hình tượng người lính Tây Tiến với vẻ đẹp bi tráng, lãng mạn, hào hùng, gắn với cảnh núi rừng hùng vĩ và những nét tài hoa, hào hoa của người lính trí thức Hà Nội. Sự khác biệt nằm ở góc độ khai thác và chất liệu tạo hình tượng (chất hiện thực, bình dị vs chất lãng mạn, bi tráng).

Câu hỏi yêu cầu nhận diện và đánh giá hiệu quả của biện pháp tu từ trong đoạn thơ. Đoạn thơ lặp lại nhiều từ ngữ và cấu trúc ('điệp điệp', 'song song', 'thuyền về nước lại', 'sầu trăm ngả', 'củi một cành khô lạc mấy dòng') tạo nhịp điệu và nhấn mạnh sự chia lìa, trôi dạt, sử dụng hiệu quả phép điệp và tiểu đối.

Câu hỏi yêu cầu phân tích ý nghĩa biểu tượng của một hình ảnh cụ thể. 'Củi một cành khô lạc mấy dòng' là hình ảnh đơn lẻ, nhỏ bé, trôi dạt trên dòng sông rộng lớn, biểu tượng cho sự cô đơn, nhỏ nhoi, lạc lõng của cái tôi trữ tình trước vũ trụ và dòng đời.

Câu hỏi kiểm tra hiểu biết về vai trò của yếu tố hình thức trong việc biểu đạt nội dung. Nhịp điệu và âm hưởng (như tiết tấu, thanh điệu, vần) là những yếu tố hình thức quan trọng góp phần tạo nên nhạc điệu, cảm xúc và thể hiện tâm trạng, tư tưởng của tác giả.

Câu hỏi yêu cầu nhận diện đặc điểm phong cách ngôn ngữ báo chí dựa trên đoạn văn. Đoạn văn sử dụng ngôn ngữ chính xác, khách quan, cung cấp thông tin về sự kiện thời sự (Hội nghị COP28), sử dụng thuật ngữ chuyên ngành (biến đổi khí hậu, phát thải), là các đặc điểm tiêu biểu của phong cách báo chí.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng viết nghị luận xã hội. Để bài nghị luận xã hội thuyết phục, cần có hệ thống luận điểm rõ ràng, lập luận chặt chẽ, và đặc biệt là dẫn chứng xác thực, tiêu biểu để minh họa cho luận điểm.

Câu hỏi yêu cầu nhận diện thao tác lập luận. Đoạn văn phân tích các mặt (thể chất, tinh thần, môi trường học tập) và hậu quả của bạo lực học đường để chỉ ra mức độ nghiêm trọng của vấn đề. Đây là đặc điểm của thao tác phân tích.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về thuật ngữ trong văn nghị luận. Luận cứ là những lý lẽ, dẫn chứng mà người viết đưa ra để làm sáng tỏ cho luận điểm, giúp luận điểm có sức thuyết phục.

Câu hỏi yêu cầu so sánh và phân biệt hai biện pháp tu từ. Ẩn dụ dựa trên mối quan hệ tương đồng (giống nhau), còn hoán dụ dựa trên mối quan hệ liên tưởng (gần gũi, bộ phận - toàn thể, vật chứa - vật bị chứa, dấu hiệu - sự vật, cụ thể - trừu tượng).

Câu hỏi yêu cầu nhận diện đặc điểm thể loại kịch qua đoạn trích. Đoạn trích bao gồm lời thoại của các nhân vật, có chỉ dẫn sân khấu (nhìn ra cửa sổ, giọng buồn bã, bước tới gần...), và tập trung vào hành động, đối thoại để thể hiện nội tâm và diễn biến câu chuyện. Đây là đặc điểm của kịch.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng phân tích nhân vật. Phân tích nhân vật bao gồm xem xét ngoại hình, hành động, lời nói, suy nghĩ, nội tâm, mối quan hệ với các nhân vật khác, và hoàn cảnh sống của họ để hiểu tính cách, số phận và vai trò của họ trong tác phẩm.

Câu hỏi yêu cầu phân tích thái độ qua ngôn ngữ. Các từ ngữ như 'cái gọi là', 'thực chất chỉ là', 'lắp ghép vụng về', 'thiếu đi bất kỳ', 'thật đáng thất vọng' thể hiện rõ thái độ phê phán, không hài lòng của người viết đối với 'sự sáng tạo' được đề cập.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về vai trò của lý lẽ/bằng chứng trong giao tiếp. Lý lẽ và bằng chứng là yếu tố cốt lõi để xây dựng lập luận, thuyết phục người khác tin vào quan điểm của mình. Điều này đặc biệt quan trọng trong các tình huống cần tranh luận hoặc thuyết phục.

Câu hỏi kiểm tra khả năng nhận diện lỗi logic. Câu 'Nhờ thời tiết thuận lợi nên năng suất lúa giảm đáng kể.' chứa lỗi logic vì 'thời tiết thuận lợi' thường dẫn đến năng suất tăng chứ không phải giảm. Các lựa chọn khác không có lỗi logic rõ ràng.

Câu hỏi yêu cầu phân tích vai trò của ngữ cảnh. Ngữ cảnh (bao gồm người nói, người nghe, thời gian, địa điểm, mục đích giao tiếp...) là yếu tố quan trọng giúp xác định nghĩa chính xác của từ, câu, và ý đồ của người nói, vì cùng một lời nói có thể mang nhiều nghĩa khác nhau tùy ngữ cảnh.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng tóm tắt. Tóm tắt văn bản thông tin yêu cầu giữ lại những thông tin cốt lõi, chính xác và trình bày lại một cách ngắn gọn, súc tích mà không làm sai lệch nội dung gốc.

Câu hỏi yêu cầu xác định câu chủ đề. Câu chủ đề thường mang ý khái quát nhất, chứa đựng nội dung chính của cả đoạn. Trong đoạn này, các câu sau giải thích, làm rõ cho ý 'Sách là nguồn tài nguyên vô giá cho sự phát triển của mỗi cá nhân.', nên đây là câu chủ đề (đặt ở cuối đoạn theo kiểu quy nạp).

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng thuyết trình. Ngôn ngữ cơ thể (ánh mắt, cử chỉ, điệu bộ, nét mặt) là yếu tố phi ngôn ngữ quan trọng, giúp tăng cường sự truyền cảm, thu hút sự chú ý của người nghe và thể hiện sự tự tin, nhiệt huyết của người nói.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về yếu tố tự sự. Người kể chuyện là vai, xưng 'tôi' hoặc giấu mình, có nhiệm vụ dẫn dắt câu chuyện, giới thiệu nhân vật, bối cảnh, tường thuật sự kiện và đôi khi bày tỏ cảm xúc, suy nghĩ hoặc đánh giá.

Câu hỏi kiểm tra lỗi ngữ pháp. Câu này thiếu chủ ngữ. Cụm 'Với tài năng và sự nỗ lực' là trạng ngữ chỉ phương tiện/nguyên nhân. Câu đúng cần có chủ ngữ, ví dụ: 'Với tài năng và sự nỗ lực, anh ấy đã đạt được thành công.' hoặc 'Tài năng và sự nỗ lực đã giúp anh ấy đạt được thành công.'

Câu hỏi yêu cầu phân tích vai trò của yếu tố hình thức trong văn xuôi. Độ dài ngắn và nhịp điệu câu văn góp phần tạo nên giọng điệu, tốc độ kể/tả và thể hiện cảm xúc, trạng thái tâm lý của nhân vật hoặc người kể chuyện.

Câu hỏi yêu cầu áp dụng kiến thức về phong cách ngôn ngữ vào tình huống cụ thể. Bài phát biểu chào mừng khai giảng là một dạng văn bản hành chính/xã giao, cần sử dụng ngôn ngữ trang trọng, chuẩn mực, thể hiện sự tôn trọng và nghiêm túc.

Câu hỏi yêu cầu phân tích mối quan hệ qua lời thoại. Lời thoại thể hiện sự quan tâm (lo lắng, nhắc nhở, dặn dò) và sự thân mật (dùng 'cậu-tớ', càu nhàu) giữa hai người, gợi ý một mối quan hệ gần gũi như bạn bè thân hoặc người thân trong gia đình.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về dấu câu và tác dụng biểu đạt. Dấu chấm lửng trong trường hợp này gợi ra khoảng trống, sự bỏ lửng, ý chưa nói hết, hoặc diễn tả sự suy nghĩ, cảm xúc phức tạp, khó diễn tả thành lời một cách trọn vẹn.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về giá trị nhân đạo. Giá trị nhân đạo trong văn học thể hiện sự đồng cảm, xót thương trước số phận bất hạnh của con người, lên án cái ác, bảo vệ cái thiện, và trân trọng vẻ đẹp tâm hồn, khát vọng sống, khát vọng hạnh phúc của con người.

Câu hỏi yêu cầu phân tích ý nghĩa của tục ngữ. Câu tục ngữ đề cao giá trị của quê hương, nguồn cội, dù có khó khăn, thiếu thốn ('dù trong dù đục') vẫn gắn bó, yêu quý và xem trọng những gì thuộc về mình ('ao nhà vẫn hơn').

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng đọc hiểu. Bối cảnh lịch sử - xã hội là nền tảng sản sinh ra tác phẩm, ảnh hưởng đến nội dung, tư tưởng, và cách thể hiện của tác giả. Hiểu bối cảnh giúp hiểu sâu sắc hơn về ý nghĩa, giá trị của tác phẩm và thông điệp tác giả muốn gửi gắm.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về quan hệ từ. Câu 'Tuy nhà nghèo nhưng anh ấy rất lười biếng.' sử dụng sai quan hệ từ 'tuy... nhưng'. 'Tuy... nhưng' diễn tả quan hệ tương phản/nhượng bộ. Nghèo và lười biếng không phải là hai vế tương phản trong ngữ cảnh này.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng trình bày. Ví dụ minh họa giúp làm rõ, cụ thể hóa những khái niệm trừu tượng hoặc phức tạp, giúp người nghe/đọc dễ hình dung và hiểu vấn đề hơn.

Câu hỏi yêu cầu phân tích vai trò của chi tiết nghệ thuật. Chi tiết nghệ thuật là những sự vật, hiện tượng, cử chỉ, lời nói nhỏ nhưng có ý nghĩa đặc biệt, góp phần khắc họa tính cách nhân vật, thể hiện chủ đề, tư tưởng của tác phẩm, và tạo ấn tượng sâu sắc cho người đọc.

Câu hỏi kiểm tra nhận diện biện pháp tu từ cơ bản. Cụm từ 'như hòn lửa' so sánh 'mặt trời xuống biển' với 'hòn lửa' dựa trên sự tương đồng về hình ảnh (tròn, đỏ rực) và vị trí (ở phía chân trời). Đây là phép so sánh.

Câu hỏi yêu cầu phân tích và xác định biện pháp tu từ nổi bật trong đoạn thơ. Đoạn thơ sử dụng nhiều hình ảnh so sánh (nước gương trong soi tóc, ngọn tre cong gọng vó) và đối lập (sông xanh biếc - dòng thác lũ) nhưng phép so sánh được lặp lại và tạo ấn tượng rõ nét về vẻ đẹp và sự sống động của quê hương.

Câu hỏi kiểm tra khả năng phân tích tác dụng của việc tìm hiểu tâm lý nhân vật. Diễn biến tâm lý là chìa khóa để hiểu động cơ hành động, tính cách và sự phát triển nội tâm của nhân vật, từ đó làm sáng tỏ chủ đề và tư tưởng tác phẩm.

Câu hỏi yêu cầu xác định yếu tố không phù hợp khi so sánh hai bài thơ khác giai đoạn. Việc so sánh số lượng câu chữ hay khổ thơ không phản ánh sự khác biệt về nội dung, nghệ thuật, hay tư tưởng đặc trưng của từng giai đoạn văn học, trong khi các yếu tố khác (quan niệm về tình yêu, hình thức nghệ thuật, ngôn ngữ) là những điểm khác biệt cốt lõi.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về đặc trưng thể loại kịch. Xung đột kịch là yếu tố trung tâm, tạo nên sự căng thẳng, mâu thuẫn giữa các nhân vật hoặc giữa nhân vật với hoàn cảnh, từ đó thúc đẩy hành động và phát triển cốt truyện kịch.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng đánh giá thông tin. Để xác định tính xác thực, người đọc cần phân tích nguồn thông tin, kiểm tra các bằng chứng, số liệu được đưa ra, và đối chiếu với các nguồn khác (nếu có).

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng trình bày. Ví dụ và số liệu cụ thể giúp minh họa cho lập luận, tăng tính thuyết phục, cụ thể hóa vấn đề và giúp người nghe dễ hình dung, từ đó làm cho bài nói trở nên hấp dẫn và đáng tin cậy hơn.

Câu hỏi yêu cầu xác định phong cách ngôn ngữ dựa trên đặc điểm đoạn văn. Đoạn văn sử dụng ngôn ngữ trang trọng, hô hào, kêu gọi hành động, thể hiện ý chí quyết tâm, phù hợp với chức năng của phong cách ngôn ngữ chính luận (dùng trong các văn bản chính trị, xã hội, tuyên truyền).

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng phân tích nhân vật trong mối quan hệ. Mối quan hệ giữa các nhân vật thường làm nổi bật tính cách, tư tưởng, số phận của nhân vật trung tâm; tạo ra xung đột và thúc đẩy cốt truyện, đồng thời thể hiện quan niệm của tác giả về con người và cuộc sống.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng triển khai ý trong bài nghị luận. Sau khi giải thích nghĩa của câu nói, để làm sâu sắc vấn đề, cần phân tích, chứng minh bằng các dẫn chứng cụ thể (trong đời sống, văn học, lịch sử) và mở rộng, nâng cao vấn đề (liên hệ bản thân, ý nghĩa trong bối cảnh hiện đại...).

Câu hỏi yêu cầu phân tích tâm trạng qua ngôn ngữ và hình ảnh. Các từ ngữ như 'không còn là tôi của ngày xưa', 'mọi buồn vui giờ như là cổ tích', 'chỉ còn đây nỗi nhớ' thể hiện sự thay đổi, sự lắng đọng và đặc biệt là nỗi hoài niệm, nhớ về quá khứ tươi đẹp ('ngày xanh').

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về phân tích nghệ thuật ngôn từ. Việc đánh giá ngôn từ của nhà văn bao gồm xem xét cách chọn lọc từ ngữ, cách đặt câu, cách sử dụng các biện pháp tu từ, giọng điệu, nhịp điệu câu văn... để thấy được hiệu quả biểu đạt của chúng.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng sử dụng ngôn ngữ trong giao tiếp trang trọng. Ngữ cảnh trang trọng đòi hỏi ngôn ngữ lịch sự, chuẩn mực, rõ ràng, mạch lạc, tránh dùng từ ngữ suồng sã, tiếng lóng hoặc quá trừu tượng khó hiểu.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về phân tích thơ tự do. Dù không có niêm luật chặt chẽ về số tiếng, vần, thơ tự do vẫn có nhịp điệu riêng được tạo nên bởi cách ngắt dòng, ngắt nhịp, sự lặp lại, và sự liên kết về ý tứ giữa các câu, khổ.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng đánh giá tác phẩm. Tính sáng tạo của tác phẩm thể hiện ở cách nhìn nhận vấn đề mới mẻ, độc đáo, sự tìm tòi trong nghệ thuật biểu hiện (hình ảnh, ngôn ngữ, kết cấu), và việc tạo ra những giá trị tinh thần mới cho người đọc.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng thuyết trình. Phương tiện trực quan giúp bài nói sinh động, thu hút sự chú ý, minh họa rõ hơn cho nội dung, và giúp người nghe dễ dàng tiếp thu, ghi nhớ thông tin hơn.

Câu hỏi yêu cầu phân tích chi tiết nghệ thuật. Chi tiết 'bát canh rau tập tàng nấu với mấy con tép khô' miêu tả cụ thể sự đạm bạc, thiếu thốn của bữa ăn, trực tiếp gợi lên hoàn cảnh sống nghèo khó. Các chi tiết khác cũng gợi ý nhưng không trực tiếp và rõ nét bằng chi tiết bữa ăn.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về kỹ thuật tự sự. Điểm nhìn trần thuật quyết định phạm vi hiểu biết của người kể/nhân vật về câu chuyện, ảnh hưởng đến cách sự kiện được trình bày, cảm xúc được bộc lộ, và tạo nên giọng điệu riêng cho tác phẩm.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng giao tiếp và làm việc nhóm. Trong thảo luận, đặc biệt là về vấn đề gây tranh cãi, việc lắng nghe tích cực ý kiến của người khác và đưa ra phản hồi mang tính xây dựng là rất quan trọng để hiểu quan điểm đa chiều và tìm ra giải pháp hoặc cái nhìn toàn diện hơn.

Câu hỏi yêu cầu phân tích ngôn ngữ để nhận diện thái độ. Câu "Dường như liêm khiết của ông được đo bằng số tiền trong tài khoản ngân hàng vậy." sử dụng cách nói ngược, đối lập giữa khái niệm 'liêm khiết' (trong sạch, không tham lam) và 'số tiền trong tài khoản' (biểu hiện của sự giàu có bất thường), bộc lộ rõ ràng thái độ mỉa mai, châm biếm của người viết đối với sự giả tạo của nhân vật.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng xác định chủ đề. Chủ đề là vấn đề chính, là nội dung cốt lõi mà tác phẩm muốn thể hiện. Để xác định chủ đề, cần tổng hợp, khái quát hóa ý nghĩa từ toàn bộ nội dung tác phẩm (cốt truyện, nhân vật, bối cảnh, chi tiết...), chứ không chỉ dựa vào một vài yếu tố riêng lẻ.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng viết văn miêu tả. Việc huy động nhiều giác quan giúp tái hiện đối tượng một cách chân thực, sinh động và đa chiều hơn, tạo ấn tượng mạnh mẽ và sâu sắc cho người đọc.

Câu hỏi yêu cầu xác định phương thức biểu đạt chính. Đoạn văn tập trung miêu tả cảnh vật (nắng, sân trường), âm thanh (tiếng trống, tiếng nói cười, tiếng ve), hoạt động của học sinh ('ùa ra sân'), nhằm tái hiện lại khung cảnh giờ ra chơi một cách sinh động, do đó phương thức biểu đạt chính là miêu tả.

Câu hỏi kiểm tra cấu trúc và mục đích của bài nghị luận xã hội. Sau khi phân tích thực trạng và nguyên nhân vấn đề, việc đưa ra giải pháp và kêu gọi hành động thể hiện thái độ tích cực, trách nhiệm xã hội và mong muốn đóng góp vào việc giải quyết vấn đề của người viết. Đây là phần quan trọng để bài nghị luận có ý nghĩa thực tiễn.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng phân tích hình ảnh biểu tượng. Hình ảnh biểu tượng mang nhiều lớp nghĩa. Để phân tích, cần xem xét nghĩa gốc, nghĩa biểu trưng trong văn hóa, và đặc biệt là ý nghĩa riêng, độc đáo mà tác giả gán cho nó trong ngữ cảnh cụ thể của bài thơ, liên hệ với tư tưởng, tâm trạng của tác giả.

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng nói. Giọng điệu và tốc độ nói ảnh hưởng lớn đến khả năng truyền đạt cảm xúc và thu hút người nghe. Luyện tập giúp người nói kiểm soát được giọng điệu phù hợp với nội dung, thay đổi tốc độ để nhấn nhá, tạo điểm nhấn, tránh sự đơn điệu, từ đó tăng hiệu quả giao tiếp.

Câu hỏi yêu cầu nhận diện câu thể hiện sự tương phản. Cụm từ 'Ngược lại' và việc đặt hai đặc điểm tính cách đối lập nhau ('điềm tĩnh, suy nghĩ kỹ lưỡng' vs 'nóng nảy, hành động theo cảm tính') trong cùng một câu làm nổi bật sự tương phản giữa A và B.

Câu hỏi kiểm tra cấu trúc bài giới thiệu/đánh giá tác phẩm. Phần trọng tâm của bài giới thiệu hoặc đánh giá tác phẩm (sau phần giới thiệu chung và tóm tắt) chính là phần phân tích chuyên sâu về nội dung (chủ đề, tư tưởng, ý nghĩa) và nghệ thuật (kỹ thuật viết/quay, hình ảnh, âm thanh, diễn xuất...).

Câu hỏi kiểm tra kỹ năng biên tập. Để đoạn văn mạch lạc, cần sắp xếp lại ý theo trình tự logic, sử dụng các từ nối phù hợp để liên kết câu, đoạn và loại bỏ những câu thừa, lặp ý hoặc tối nghĩa. Việc giữ nguyên cấu trúc hay chỉ thay từ đồng nghĩa thường không giải quyết được vấn đề mạch lạc.