Trắc nghiệm Sinh 10 Kết nối tri thức Bài 26: Thực hành điều tra một số bệnh do virus và tuyên truyền phòng chống bệnh - Đề 03
Trắc nghiệm Sinh 10 Kết nối tri thức Bài 26: Thực hành điều tra một số bệnh do virus và tuyên truyền phòng chống bệnh - Đề 03 được xây dựng với nhiều câu hỏi chất lượng, sát với nội dung chương trình học, giúp bạn dễ dàng ôn tập và kiểm tra kiến thức hiệu quả. Hãy cùng bắt đầu làm bài tập trắc nghiệm ngay để nâng cao hiểu biết và chuẩn bị tốt cho kỳ thi sắp tới!
Câu 1: Một đội y tế cộng đồng đang điều tra một đợt bùng phát bệnh sốt xuất huyết tại một khu dân cư. Họ cần xác định nguồn lây và các yếu tố nguy cơ. Bước đầu tiên và quan trọng nhất trong quá trình điều tra dịch tễ học này là gì?
- A. Tiến hành tiêm phòng vắc-xin cho toàn bộ người dân trong khu vực.
- B. Xác định và định nghĩa ca bệnh (triệu chứng, thời gian, địa điểm).
- C. Phun hóa chất diệt muỗi trên diện rộng.
- D. Tổ chức họp dân để phổ biến kiến thức về bệnh sốt xuất huyết.
Câu 2: Khi điều tra một đợt dịch bệnh do virus, việc lập biểu đồ dịch theo thời gian (epidemic curve) có ý nghĩa quan trọng nhất là để làm gì?
- A. Xác định chính xác loại virus gây bệnh.
- B. Tính toán chi phí điều trị cho các ca bệnh.
- C. Xác định kiểu lây truyền của dịch bệnh (nguồn chung, lây lan từ người sang người) và dự báo xu hướng.
- D. Liệt kê danh sách tất cả những người có nguy cơ mắc bệnh.
Câu 3: Bệnh dại là một bệnh do virus nguy hiểm lây truyền chủ yếu qua vết cắn của động vật bị dại. Biện pháp phòng chống hiệu quả nhất để ngăn ngừa bệnh dại ở người sau khi bị động vật nghi ngờ cắn là gì?
- A. Chỉ cần rửa sạch vết thương bằng nước và xà phòng.
- B. Uống thuốc kháng sinh liều cao ngay lập tức.
- C. Theo dõi con vật trong 10 ngày, nếu nó không chết thì không cần làm gì thêm.
- D. Đến cơ sở y tế tiêm vắc-xin phòng dại và huyết thanh kháng dại (nếu cần) càng sớm càng tốt.
Câu 4: Bệnh viêm gan B do virus HBV gây ra, có thể dẫn đến ung thư gan. Virus này lây truyền chủ yếu qua đường máu, đường tình dục và mẹ sang con. Dựa vào các con đường lây truyền này, biện pháp phòng ngừa nào sau đây ít hiệu quả nhất trong việc ngăn chặn sự lây lan của virus viêm gan B trong cộng đồng?
- A. Đeo khẩu trang khi tiếp xúc với người bệnh.
- B. Không dùng chung kim tiêm.
- C. Quan hệ tình dục an toàn.
- D. Tiêm vắc-xin phòng viêm gan B.
Câu 5: Bệnh lùn xoắn lá ở lúa do virus Rice ragged stunt virus (RRSV) gây ra và được truyền bởi rầy nâu. Để phòng chống bệnh này hiệu quả, người nông dân cần tập trung vào biện pháp nào là chủ yếu?
- A. Sử dụng thuốc diệt virus trực tiếp cho cây lúa.
- B. Cung cấp thêm dinh dưỡng cho cây lúa để tăng sức đề kháng.
- C. Kiểm soát và tiêu diệt quần thể rầy nâu trên đồng ruộng.
- D. Tưới nước thường xuyên để rửa trôi virus.
Câu 6: Virus cúm A (ví dụ H5N1, H1N1) có khả năng lây lan nhanh trong cộng đồng, đặc biệt qua đường hô hấp. Giả sử có một đợt dịch cúm A đang bùng phát, biện pháp nào sau đây có thể giúp làm chậm tốc độ lây lan của virus từ người sang người?
- A. Ăn chín uống sôi.
- B. Hạn chế tụ tập đông người và giữ khoảng cách khi giao tiếp.
- C. Tiêu diệt các loài gặm nhấm trong nhà.
- D. Sử dụng màn khi ngủ.
Câu 7: Bệnh sởi là bệnh truyền nhiễm do virus gây ra, lây lan rất nhanh qua đường hô hấp. Triệu chứng điển hình bao gồm sốt, phát ban, chảy nước mũi, ho, mắt đỏ. Tại sao việc tiêm vắc-xin phòng sởi cho trẻ em lại là biện pháp quan trọng nhất để phòng chống bệnh sởi ở cấp độ cộng đồng?
- A. Vắc-xin sởi giúp điều trị các triệu chứng của bệnh.
- B. Vắc-xin sởi tiêu diệt virus trong môi trường.
- C. Vắc-xin sởi ngăn chặn sự lây truyền qua đường máu.
- D. Tiêm vắc-xin tạo miễn dịch cho cá thể và đạt miễn dịch cộng đồng, làm giảm đáng kể khả năng lây lan của virus.
Câu 8: HIV gây suy giảm hệ miễn dịch của con người. Mặc dù hiện nay đã có thuốc kháng virus giúp người nhiễm HIV sống khỏe mạnh hơn, nhưng việc phòng ngừa lây nhiễm vẫn là ưu tiên hàng đầu. Biện pháp nào sau đây không phải là cách lây truyền HIV và do đó không cần phòng ngừa theo cách này?
- A. Dùng chung kim tiêm với người nhiễm HIV.
- B. Quan hệ tình dục không an toàn với người nhiễm HIV.
- C. Bắt tay hoặc ôm người nhiễm HIV.
- D. Truyền máu không qua sàng lọc HIV.
Câu 9: Khi một loại bệnh do virus mới xuất hiện và có khả năng lây lan nhanh chóng giữa người với người (ví dụ: SARS-CoV-2), biện pháp nào sau đây thường được áp dụng đầu tiên ở cấp độ cộng đồng để kiểm soát sự lây lan trong khi chờ đợi các biện pháp lâu dài hơn (như vắc-xin)?
- A. Áp dụng các biện pháp giãn cách xã hội, đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên.
- B. Phát thuốc kháng virus cho toàn bộ người dân.
- C. Thả côn trùng thiên địch để tiêu diệt virus.
- D. Cải tạo môi trường sống của động vật hoang dã.
Câu 10: Trong công tác điều tra dịch tễ học, việc thu thập thông tin về "ai", "khi nào", "ở đâu" là rất quan trọng. Thông tin "ai" (ví dụ: tuổi, giới tính, nghề nghiệp của ca bệnh) giúp xác định điều gì?
- A. Loại virus cụ thể gây bệnh.
- B. Nhóm người có nguy cơ cao nhất bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh.
- C. Thời điểm chính xác virus xâm nhập vào cơ thể.
- D. Nguồn gốc ban đầu của virus.
Câu 11: Bệnh tay chân miệng ở trẻ em thường do một số loại virus đường ruột gây ra, lây chủ yếu qua đường tiêu hóa (tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết từ mụn nước, phân của người bệnh) và đường hô hấp (giọt bắn). Biện pháp vệ sinh cá nhân nào sau đây có vai trò quan trọng nhất trong việc phòng ngừa bệnh tay chân miệng?
- A. Đeo kính râm khi ra ngoài.
- B. Súc miệng bằng nước muối thường xuyên.
- C. Rửa tay bằng xà phòng dưới vòi nước chảy nhiều lần trong ngày, đặc biệt trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
- D. Mặc quần áo dài tay khi đi ra ngoài.
Câu 12: Bệnh khảm thuốc lá là một bệnh do virus gây ra ở cây thuốc lá, làm lá cây xuất hiện các đốm loang lổ màu xanh đậm và nhạt xen kẽ. Virus này có thể lây lan qua tiếp xúc cơ học (tay người, dụng cụ làm vườn) và qua côn trùng. Biện pháp nào sau đây là hợp lý nhất để phòng chống bệnh khảm thuốc lá trên diện rộng?
- A. Phun thuốc diệt nấm định kỳ.
- B. Tưới nước ấm cho cây.
- C. Bón phân đạm thật nhiều để cây khỏe hơn.
- D. Sử dụng giống kháng bệnh và vệ sinh đồng ruộng, tiêu hủy cây bệnh.
Câu 13: Khi thực hiện điều tra một đợt dịch bệnh do virus, việc xác định "chỉ số tấn công" (Attack Rate) của bệnh trong một nhóm dân cư cụ thể (ví dụ: học sinh trong một lớp học) có ý nghĩa gì?
- A. Đo lường mức độ lây lan của bệnh trong nhóm đó trong một khoảng thời gian nhất định của dịch.
- B. Xác định tỷ lệ tử vong do bệnh gây ra.
- C. Dự đoán thời gian kết thúc của đợt dịch.
- D. Tìm ra người đầu tiên mắc bệnh (ca chỉ điểm).
Câu 14: Bệnh viêm não Nhật Bản là bệnh nguy hiểm do virus lây truyền qua muỗi Culex. Biện pháp phòng chống hiệu quả nhất dựa trên đặc điểm lây truyền này là gì?
- A. Uống thuốc kháng virus hàng ngày.
- B. Tránh ăn thịt lợn sống.
- C. Tiêm vắc-xin phòng viêm não Nhật Bản và diệt muỗi, bọ gậy.
- D. Cách ly hoàn toàn người bệnh.
Câu 15: Bệnh đậu mùa là một bệnh do virus gây ra đã được thanh toán trên toàn cầu nhờ chương trình tiêm chủng mở rộng. Điều này chứng tỏ vai trò đặc biệt quan trọng của biện pháp phòng chống nào đối với các bệnh do virus có vắc-xin hiệu quả?
- A. Điều trị đặc hiệu cho người bệnh.
- B. Tiêm vắc-xin cho cộng đồng.
- C. Cải thiện điều kiện vệ sinh môi trường.
- D. Kiểm soát vật chủ trung gian.
Câu 16: Virus Rota là nguyên nhân phổ biến gây tiêu chảy nặng ở trẻ em, lây truyền chủ yếu qua đường phân-miệng. Tuyên truyền phòng chống bệnh Rota cho cộng đồng cần nhấn mạnh biện pháp nào sau đây?
- A. Đảm bảo vệ sinh ăn uống, rửa tay sạch sẽ và tiêm vắc-xin Rota cho trẻ.
- B. Tránh tiếp xúc với người bị cúm.
- C. Sử dụng màn chống muỗi.
- D. Không dùng chung khăn tắm.
Câu 17: Trong một chiến dịch tuyên truyền phòng chống bệnh do virus, việc sử dụng các hình ảnh, video, khẩu hiệu ngắn gọn, dễ hiểu có tác dụng gì lớn nhất?
- A. Giúp người dân tự chẩn đoán và điều trị bệnh tại nhà.
- B. Cung cấp kiến thức chuyên sâu về cấu trúc virus.
- C. Truyền tải thông điệp phòng bệnh một cách hiệu quả, dễ nhớ và phù hợp với nhiều đối tượng.
- D. Thay thế hoàn toàn vai trò của cán bộ y tế.
Câu 18: Virus gây bệnh AIDS (HIV) lây truyền qua ba con đường chính: máu, tình dục và mẹ sang con. Nếu một người bị kim tiêm đã qua sử dụng đâm phải, nguy cơ lây nhiễm HIV phụ thuộc vào nhiều yếu tố, nhưng biện pháp xử lý ban đầu nào sau đây là cần thiết nhất để giảm thiểu nguy cơ?
- A. Nặn máu tại vết thương để loại bỏ virus.
- B. Băng kín vết thương và không làm gì thêm.
- C. Uống thuốc giảm đau.
- D. Rửa vết thương dưới vòi nước chảy với xà phòng và đến cơ sở y tế để được tư vấn và xử lý dự phòng phơi nhiễm.
Câu 19: Bệnh cúm gia cầm do các chủng virus cúm A (như H5N1, H7N9) gây ra, có thể lây sang người qua tiếp xúc trực tiếp với gia cầm mắc bệnh hoặc môi trường ô nhiễm. Để phòng ngừa lây nhiễm cúm gia cầm sang người, biện pháp nào sau đây là phù hợp nhất khi tiếp xúc với gia cầm?
- A. Chỉ ăn thịt gia cầm đã luộc chín.
- B. Sử dụng đồ bảo hộ (khẩu trang, găng tay), rửa tay kỹ sau khi tiếp xúc và không ăn tiết canh, thịt gia cầm ốm/chết không rõ nguồn gốc.
- C. Tiêm phòng vắc-xin cúm mùa cho người.
- D. Tránh xa tất cả các loại chim.
Câu 20: Trong bối cảnh dịch bệnh do virus đang diễn ra, việc "truy vết" (contact tracing) các trường hợp tiếp xúc gần với ca bệnh có mục đích chính là gì?
- A. Tìm ra nguyên nhân gốc rễ khiến ca bệnh bị nhiễm virus.
- B. Cung cấp hỗ trợ tài chính cho những người tiếp xúc.
- C. Phát hiện sớm các ca bệnh tiềm ẩn, cách ly kịp thời để ngăn chặn chuỗi lây truyền tiếp theo.
- D. Thu thập thông tin cá nhân của người dân cho mục đích nghiên cứu.
Câu 21: Bệnh thủy đậu (trái rạ) là bệnh do virus Varicella Zoster gây ra, lây lan chủ yếu qua đường hô hấp và tiếp xúc trực tiếp với dịch từ nốt phỏng. Biện pháp phòng chống hiệu quả nhất cho bệnh thủy đậu là gì?
- A. Uống thuốc kháng virus ngay khi có triệu chứng đầu tiên.
- B. Tiêm vắc-xin phòng thủy đậu.
- C. Chỉ cần giữ vệ sinh da sạch sẽ.
- D. Tránh ăn đồ cay nóng.
Câu 22: Virus gây bệnh khảm lá ở cây cà chua có thể lây qua hạt giống, tiếp xúc cơ học và côn trùng chích hút. Nếu phát hiện một cây cà chua bị bệnh khảm lá trong vườn, hành động xử lý nào sau đây là cần thiết nhất để ngăn chặn bệnh lây lan sang các cây khác?
- A. Cắt bỏ những lá bị bệnh và để lại phần thân cây.
- B. Tưới nước thật nhiều cho cây bệnh.
- C. Nhổ bỏ toàn bộ cây bị bệnh và tiêu hủy đúng cách (ví dụ: đốt hoặc chôn sâu).
- D. Phun thuốc trừ sâu để diệt côn trùng.
Câu 23: Bệnh dại là bệnh virus gây viêm não cấp tính ở động vật có vú và có thể lây sang người. Tại sao việc tiêm phòng dại cho chó, mèo lại là một biện pháp phòng chống bệnh dại ở người vô cùng quan trọng?
- A. Giảm nguồn lây virus trong tự nhiên và vật nuôi, từ đó giảm nguy cơ lây sang người.
- B. Giúp chó, mèo chống lại tất cả các bệnh virus khác.
- C. Làm cho chó, mèo hiền lành hơn, ít cắn người.
- D. Giúp phát hiện sớm các ca bệnh dại ở người.
Câu 24: Bệnh sốt vàng là bệnh do virus lây truyền qua muỗi Aedes aegypti. Vắc-xin sốt vàng là biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Đối với những người đi du lịch đến các vùng có nguy cơ mắc sốt vàng, tổ chức y tế thường khuyến cáo biện pháp nào sau đây?
- A. Uống thuốc kháng sinh dự phòng.
- B. Chỉ cần tránh ăn đồ sống.
- C. Đeo khẩu trang khi ở nơi công cộng.
- D. Tiêm vắc-xin sốt vàng trước khi đi và áp dụng các biện pháp chống muỗi đốt.
Câu 25: Trong một chiến dịch tuyên truyền phòng chống bệnh do virus đường hô hấp (ví dụ: cúm, COVID-19), thông điệp cốt lõi nào sau đây nên được nhấn mạnh nhất?
- A. Giữ vệ sinh cá nhân (rửa tay, che miệng khi ho/hắt hơi) và thực hiện giãn cách/đeo khẩu trang khi cần thiết.
- B. Chỉ ăn rau xanh để tăng cường vitamin.
- C. Uống nhiều nước ngọt có gas.
- D. Sử dụng tinh dầu xông phòng để tiêu diệt virus trong không khí.
Câu 26: Bệnh lở mồm long móng (FMD) là bệnh virus lây lan nhanh ở động vật móng guốc (trâu, bò, lợn, dê...), gây thiệt hại kinh tế nghiêm trọng. Virus FMD có thể lây qua tiếp xúc trực tiếp, giọt bắn, dụng cụ chăn nuôi, phương tiện vận chuyển, thậm chí qua gió. Khi phát hiện gia súc mắc bệnh FMD, biện pháp cấp bách và hiệu quả nhất để ngăn chặn dịch lây lan ra các trang trại khác là gì?
- A. Chỉ tiêm vắc-xin cho các con vật khỏe mạnh.
- B. Cho ăn bổ sung vitamin C liều cao.
- C. Cách ly nghiêm ngặt vùng dịch, tiêu hủy gia súc mắc bệnh và có nguy cơ cao, khử trùng tiêu độc.
- D. Di chuyển đàn gia súc khỏe mạnh đến nơi khác càng nhanh càng tốt.
Câu 27: Khi điều tra một đợt dịch bệnh do virus, việc xác định "ca chỉ điểm" (index case) - tức là trường hợp đầu tiên được phát hiện hoặc được cho là đã khởi phát dịch trong một cộng đồng - có ý nghĩa gì?
- A. Giúp điều trị khỏi bệnh cho người đó ngay lập tức.
- B. Chứng minh rằng chỉ có một người duy nhất mang mầm bệnh.
- C. Xác định mức độ nghiêm trọng của virus.
- D. Giúp truy ngược lại nguồn lây ban đầu và những người tiếp xúc sớm nhất để khoanh vùng, dập dịch.
Câu 28: Bệnh do virus Zika lây truyền chủ yếu qua muỗi Aedes, quan hệ tình dục và mẹ sang con. Phụ nữ mang thai là đối tượng đặc biệt cần phòng ngừa vì virus có thể gây dị tật đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh. Biện pháp phòng ngừa nào sau đây là quan trọng nhất đối với phụ nữ trong độ tuổi sinh sản sống hoặc đi đến vùng có dịch Zika?
- A. Áp dụng triệt để các biện pháp chống muỗi đốt và thực hành tình dục an toàn.
- B. Uống thuốc kháng virus hàng ngày.
- C. Chỉ ăn thực phẩm đã đóng gói.
- D. Tránh tiếp xúc với bất kỳ người nào có triệu chứng sốt.
Câu 29: Một phần quan trọng của công tác tuyên truyền phòng chống bệnh do virus là nâng cao nhận thức cộng đồng. Thông điệp nào sau đây ít phù hợp nhất để đưa vào một chiến dịch tuyên truyền về phòng chống bệnh do virus?
- A. Tầm quan trọng của việc tiêm vắc-xin đầy đủ.
- B. Các con đường lây truyền chính của virus và cách phòng tránh.
- C. Các triệu chứng nhận biết sớm bệnh để đi khám kịp thời.
- D. Chi tiết cấu trúc phân tử của virus gây bệnh.
Câu 30: Bệnh dại ở người gần như luôn gây tử vong khi đã phát bệnh. Tuy nhiên, bệnh này hoàn toàn có thể phòng ngừa được nếu thực hiện đúng các biện pháp sau khi bị phơi nhiễm (bị chó, mèo nghi ngờ cắn). Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của khía cạnh nào trong phòng chống bệnh dại?
- A. Phòng bệnh sau phơi nhiễm (dự phòng sau phơi nhiễm).
- B. Điều trị triệu chứng khi bệnh đã khởi phát.
- C. Chỉ tiêm phòng cho động vật hoang dã.
- D. Cách ly người bệnh dại giai đoạn cuối.