Câu hỏi phân tích kết quả phép lai để suy luận quy luật di truyền và tính trội/lặn. P: Cái xanh x Đực đỏ. F1: Cái xanh, Đực đỏ (hiện tượng di truyền chéo). Điều này gợi ý gen nằm trên X. Kiểu hình của giới đực F1 (đỏ) giống mẹ (xanh) là sai, kiểu hình của giới cái F1 (xanh) giống bố (đỏ) là sai. Di truyền chéo là kiểu hình của bố truyền cho con gái, mẹ truyền cho con trai. Ở đây, kiểu hình xanh của mẹ truyền cho con trai F1 (đỏ??). Kiểu hình đỏ của bố truyền cho con cái F1 (xanh??). Có vẻ dữ kiện đề bài F1 bị nhầm lẫn hoặc tôi hiểu sai ví dụ di truyền chéo. Hãy xem F1 x F1 ra F2. F1: Cái xanh (X^? X^?) x Đực đỏ (X^? Y). F2 có cả 4 kiểu hình phân bố đều ở cả hai giới (1:1:1:1). Điều này chỉ xảy ra nếu ở F1, con cái dị hợp và con đực mang alen lặn. Ví dụ: Cái X^A X^a x Đực X^a Y. Kết quả F2: 1 X^A X^a (cái xanh), 1 X^a X^a (cái đỏ), 1 X^A Y (đực xanh), 1 X^a Y (đực đỏ). Vậy ở đây, xanh trội so với đỏ. F1 cái xanh X^A X^a, F1 đực đỏ X^a Y. Phép lai P: Cái xanh X^A X^A (vì F1 cái dị hợp X^A X^a, nhận X^a từ bố) x Đực đỏ X^a Y. P: X^A X^A x X^a Y. F1: X^A X^a (cái xanh), X^A Y (đực xanh). Kết quả F1 trong đề (Cái xanh, Đực đỏ) mâu thuẫn với suy luận từ F2 (Cái xanh, Đực xanh) và tính trội/lặn (xanh trội). Có thể đề bài ví dụ ruồi giấm mắt đỏ/trắng bị thay đổi màu. Hãy sửa lại dữ kiện F1 để phù hợp với di truyền chéo và F2. Nếu P: Cái đỏ x Đực trắng (ruồi giấm). F1: Cái đỏ (X^A X^a), Đực trắng (X^a Y). F1 x F1: X^A X^a x X^a Y. F2: Cái đỏ, Cái trắng, Đực đỏ, Đực trắng (1:1:1:1). Đây là di truyền chéo và A trội so với a. Áp dụng vào bài này: P: Cái xanh x Đực đỏ. F1: Cái xanh, Đực đỏ. Đây là di truyền chéo. Kiểu hình của bố (đỏ) truyền cho con gái (xanh), kiểu hình của mẹ (xanh) truyền cho con trai (đỏ). Di truyền chéo xảy ra khi gen trên X và alen trội/lặn ngược nhau giữa hai giới (ví dụ: bố mang alen trội trên X truyền cho con gái, mẹ mang alen lặn trên X truyền cho con trai). Hoặc đơn giản là di truyền chéo kiểu hình. Từ F1 x F1 ra F2 có cả 4 kiểu hình tỉ lệ 1:1:1:1, điều này chỉ ra rằng F1 cái phải dị hợp và F1 đực mang alen lặn. Tức F1 Cái: X^A X^a (kiểu hình X), F1 Đực: X^a Y (kiểu hình Y). F2: X^A X^a (X), X^a X^a (Y), X^A Y (X), X^a Y (Y). Vậy kiểu hình X trội so với kiểu hình Y. Áp dụng vào bài: F1 Cái xanh (X^A X^a), F1 Đực đỏ (X^a Y). Suy ra xanh trội so với đỏ. Phép lai P: Cái xanh (X^A X^?) x Đực đỏ (X^a Y). F1 Cái xanh X^A X^a nhận X^a từ bố đỏ, vậy bố đỏ X^a Y. F1 Đực đỏ X^a Y nhận X^a từ mẹ xanh, vậy mẹ xanh phải có X^a. P: Cái xanh (X^A X^a) x Đực đỏ (X^a Y). F1: X^A X^a (cái xanh), X^a X^a (cái đỏ), X^A Y (đực xanh), X^a Y (đực đỏ). Kết quả F1 trong đề (Cái xanh, Đực đỏ) chỉ đúng với kiểu gen F1: Cái X^A X^? và Đực X^a Y. Để F1 Cái xanh thì X^A phải trội hơn X^a. Để F1 Đực đỏ thì X^a là kiểu hình của đực. Vậy xanh trội so với đỏ. Phép lai P: Cái xanh x Đực đỏ. F1 Cái xanh (nhận X từ bố đỏ, X từ mẹ xanh). F1 Đực đỏ (nhận X từ mẹ xanh, Y từ bố đỏ). Nếu xanh trội (A) so với đỏ (a), gen trên X. P: Cái xanh (X^A X^?) x Đực đỏ (X^a Y). F1 Cái xanh (X^A X^a) nhận X^a từ bố đỏ. F1 Đực đỏ (X^? Y) nhận X^? từ mẹ xanh. Để F1 đực đỏ (X^a Y) thì mẹ xanh phải cho X^a. Vậy mẹ xanh có kiểu gen X^A X^a. P: Cái xanh (X^A X^a) x Đực đỏ (X^a Y). F1: X^A X^a (cái xanh), X^a X^a (cái đỏ), X^A Y (đực xanh), X^a Y (đực đỏ). F1 kết quả này không khớp với đề bài F1 (Cái xanh, Đực đỏ). Có thể đây là trường hợp trội không hoàn toàn hoặc đồng trội tạo ra tam thể ở dị hợp, nhưng đề bài chỉ có 2 màu. Quay lại F1 x F1 ra F2 1:1:1:1. Điều này chỉ ra F1 cái dị hợp và F1 đực mang alen lặn. F1 Cái: X^A X^a (kiểu hình xanh), F1 Đực: X^a Y (kiểu hình đỏ). Suy ra xanh trội so với đỏ. Từ đó P: Cái xanh (X^A X^A hoặc X^A X^a) x Đực đỏ (X^a Y). Để F1 đực là X^a Y (đỏ), thì mẹ phải cho X^a. Vậy mẹ xanh có kiểu gen X^A X^a. P: Cái xanh X^A X^a x Đực đỏ X^a Y. F1: Cái X^A X^a (xanh), Cái X^a X^a (đỏ), Đực X^A Y (xanh), Đực X^a Y (đỏ). F1 Cái xanh, Đực đỏ chỉ đúng một phần. Đề bài có vẻ có lỗi ở kết quả F1. Tuy nhiên, kết quả F1 x F1 ra F2 1:1:1:1 là đặc trưng của phép lai dị hợp X^A X^a với lặn X^a Y, trong đó kiểu hình của X^A X^a là trội (xanh) và kiểu hình của X^a Y là lặn (đỏ). Vậy, xanh trội so với đỏ và gen nằm trên X.
