Đề Trắc nghiệm Sinh học 12 – Bài 17: Thuyết tiến hoá tổng hợp hiện đại (Chân Trời Sáng Tạo)

Câu 1: Điều nào sau đây là nguồn biến dị di truyền sơ cấp trong quần thể, cung cấp "nguyên liệu" cho quá trình tiến hóa theo thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại?

• A. Giao phối lại (Recombination)
• B. Đột biến (Mutation)
• C. Chọn lọc tự nhiên (Natural selection)
• D. Di nhập gen (Gene flow)

Câu 2: Trong một quần thể hươu cao cổ, chiều cao cổ trung bình tăng lên qua nhiều thế hệ. Dạng chọn lọc tự nhiên nào có khả năng đã tác động lên quần thể này?

• A. Chọn lọc ổn định (Stabilizing selection)
• B. Chọn lọc phân hóa (Disruptive selection)
• C. Chọn lọc định hướng (Directional selection)
• D. Chọn lọc ngẫu nhiên (Random selection)

Câu 3: Hiện tượng trôi dạt di truyền (genetic drift) có tác động mạnh mẽ nhất đến quần thể có đặc điểm nào sau đây?

• A. Kích thước quần thể nhỏ (Small population size)
• B. Kích thước quần thể lớn (Large population size)
• C. Quần thể có sự đa dạng di truyền cao (High genetic diversity)
• D. Quần thể chịu áp lực chọn lọc mạnh (Strong selection pressure)

Câu 4: Xét một quần thể thực vật giao phấn tự thụ phấn bắt buộc. Yếu tố nào sau đây có thể làm giảm sự đa dạng di truyền trong quần thể này theo thời gian?

• A. Giao phối ngẫu nhiên (Random mating)
• B. Đột biến gen (Gene mutation)
• C. Di nhập gen từ quần thể khác (Gene flow from other populations)
• D. Giao phối không ngẫu nhiên - tự thụ phấn (Non-random mating - self-pollination)

Câu 5: Trong một quần thể chim sẻ, kích thước mỏ trung bình có xu hướng được ưu tiên hơn so với mỏ quá lớn hoặc quá nhỏ. Đây là một ví dụ về dạng chọn lọc nào?

• A. Chọn lọc ổn định (Stabilizing selection)
• B. Chọn lọc định hướng (Directional selection)
• C. Chọn lọc phân hóa (Disruptive selection)
• D. Chọn lọc giới tính (Sexual selection)

Câu 6: Hai quần thể ếch thuộc cùng một loài sống ở hai hồ khác nhau. Ếch ở hồ A đẻ trứng vào mùa xuân, ếch ở hồ B đẻ trứng vào mùa hè. Đây là một ví dụ về cơ chế cách ly sinh sản nào?

• A. Cách ly tập tính (Behavioral isolation)
• B. Cách ly thời gian (Temporal isolation)
• C. Cách ly cơ học (Mechanical isolation)
• D. Cách ly sinh thái (Ecological isolation)

Câu 7: Khái niệm "vốn gen" (gene pool) dùng để chỉ điều gì trong quần thể?

• A. Tổng số lượng cá thể trong quần thể
• B. Số lượng gen trung bình trên mỗi cá thể
• C. Tập hợp tất cả các alen của tất cả các gen trong quần thể
• D. Kích thước bộ gen của loài

Câu 8: Điều kiện nào sau đây KHÔNG phải là điều kiện nghiệm đúng của định luật Hardy-Weinberg?

• A. Quần thể có kích thước lớn (Large population size)
• B. Giao phối ngẫu nhiên (Random mating)
• C. Không có đột biến mới phát sinh (No new mutations)
• D. Chọn lọc tự nhiên diễn ra (Natural selection is operating)

Câu 9: Sự khác biệt chính giữa tiến hóa nhỏ (microevolution) và tiến hóa lớn (macroevolution) là gì?

• A. Tiến hóa nhỏ xảy ra ở quần thể nhỏ, tiến hóa lớn ở quần thể lớn
• B. Tiến hóa nhỏ là thay đổi tần số alen trong quần thể, tiến hóa lớn là hình thành loài mới và các nhóm phân loại cao hơn
• C. Tiến hóa nhỏ do đột biến, tiến hóa lớn do chọn lọc tự nhiên
• D. Tiến hóa nhỏ có thể quan sát trực tiếp, tiến hóa lớn chỉ suy luận từ hóa thạch

Câu 10: Một nhóm cá di cư từ một quần thể lớn ra khơi và thiết lập một quần thể mới trên một hòn đảo xa bờ. Hiện tượng này có thể dẫn đến điều gì về vốn gen của quần thể mới so với quần thể gốc?

• A. Vốn gen quần thể mới sẽ phong phú hơn do môi trường mới
• B. Vốn gen quần thể mới sẽ hoàn toàn giống với quần thể gốc
• C. Vốn gen quần thể mới có thể nghèo nàn hơn và khác biệt so với quần thể gốc do hiệu ứng sáng lập
• D. Vốn gen quần thể mới sẽ ổn định và không thay đổi theo thời gian

Câu 11: Điều nào sau đây là cơ chế cách ly sinh sản sau hợp tử?

• A. Cách ly cơ học (Mechanical isolation)
• B. Cách ly giao tử (Gametic isolation)
• C. Cách ly tập tính (Behavioral isolation)
• D. Bất thụ của con lai (Hybrid sterility)

Câu 12: Trong quá trình hình thành loài khác khu vực địa lý (allopatric speciation), yếu tố địa lý đóng vai trò chính là gì?

• A. Thay đổi môi trường sống (Environmental change)
• B. Cách ly địa lý (Geographic isolation)
• C. Đột biến gen lớn (Large gene mutations)
• D. Chọn lọc giới tính mạnh (Strong sexual selection)

Câu 13: Hiện tượng "nút cổ chai" (bottleneck effect) trong trôi dạt di truyền xảy ra khi nào?

• A. Quần thể mở rộng nhanh chóng (Population expands rapidly)
• B. Có sự di nhập gen lớn vào quần thể (Large gene flow into the population)
• C. Kích thước quần thể giảm đột ngột do các sự kiện ngẫu nhiên (Population size drastically reduces due to random events)
• D. Chọn lọc tự nhiên loại bỏ các alen có hại (Natural selection eliminates harmful alleles)

Câu 14: Loại đột biến nào sau đây thường có vai trò quan trọng nhất trong việc tạo ra sự đa dạng di truyền mới cho tiến hóa?

• A. Đột biến gen (Gene mutation)
• B. Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể (Chromosomal structural mutation)
• C. Đột biến số lượng nhiễm sắc thể (Chromosomal number mutation)
• D. Đột biến tự đa bội (Autopolyploidy)

Câu 15: Một quần thể bướm có hai kiểu hình màu cánh: màu sáng và màu tối. Ở vùng ô nhiễm công nghiệp, bướm màu tối có lợi thế hơn do ngụy trang tốt hơn trên cây cối bị ám khói. Đây là ví dụ minh họa cho điều gì?

• A. Trôi dạt di truyền (Genetic drift)
• B. Giao phối không ngẫu nhiên (Non-random mating)
• C. Chọn lọc tự nhiên (Natural selection)
• D. Đột biến trung tính (Neutral mutation)

Câu 16: Khả năng sinh sản và sống sót của một kiểu gen cụ thể trong một môi trường nhất định được gọi là gì?

• A. Biến dị (Variation)
• B. Độ thích nghi (Fitness)
• C. Chọn lọc (Selection)
• D. Di truyền (Heritability)

Câu 17: Sự hình thành loài mới có thể xảy ra nhanh chóng hơn trong trường hợp nào sau đây?

• A. Chọn lọc tự nhiên diễn ra chậm (Slow natural selection)
• B. Quần thể có kích thước lớn và ổn định (Large and stable population size)
• C. Di nhập gen diễn ra thường xuyên (Frequent gene flow)
• D. Đột biến đa bội (Polyploidy)

Câu 18: Di nhập gen (gene flow) có xu hướng làm thay đổi điều gì trong các quần thể khác nhau?

• A. Giảm sự khác biệt di truyền giữa các quần thể (Reduce genetic differences between populations)
• B. Tăng sự khác biệt di truyền giữa các quần thể (Increase genetic differences between populations)
• C. Tăng kích thước quần thể (Increase population size)
• D. Giảm kích thước quần thể (Decrease population size)

Câu 19: Trong một quần thể, tần số alen a là 0.4. Theo định luật Hardy-Weinberg, tần số kiểu gen aa ở trạng thái cân bằng là bao nhiêu?

• A. 0.24
• B. 0.36
• C. 0.16
• D. 0.48

Câu 20: Chọn lọc giới tính (sexual selection) có thể dẫn đến sự phát triển của những đặc điểm dường như không có lợi cho sự sống sót, ví dụ như bộ lông đuôi sặc sỡ của chim công. Giải thích nào sau đây phù hợp nhất với hiện tượng này?

• A. Những đặc điểm này thực sự có lợi cho sự sống sót nhưng chúng ta chưa phát hiện ra
• B. Những đặc điểm này giúp tăng cơ hội giao phối và sinh sản, bù đắp cho việc giảm khả năng sống sót
• C. Đây là kết quả ngẫu nhiên của trôi dạt di truyền, không liên quan đến chọn lọc
• D. Những đặc điểm này là tàn tích của tổ tiên, không còn chức năng nữa

Câu 21: Điều gì KHÔNG phải là một trong những tiền đề cơ bản của thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại?

• A. Biến dị di truyền phát sinh ngẫu nhiên (Genetic variation arises randomly)
• B. Chọn lọc tự nhiên tác động lên kiểu hình, gián tiếp lên kiểu gen (Natural selection acts on phenotypes, indirectly on genotypes)
• C. Sự di truyền các đặc tính thu được trong đời cá thể (Inheritance of acquired characteristics)
• D. Tiến hóa là quá trình thay đổi tần số alen trong vốn gen quần thể (Evolution is a change in allele frequencies in a population"s gene pool)

Câu 22: Một loài thực vật có hoa thụ phấn nhờ côn trùng. Nếu có một sự thay đổi đột ngột trong quần thể côn trùng thụ phấn, điều này có thể gây ra hậu quả gì cho sự tiến hóa của loài thực vật này?

• A. Không có ảnh hưởng gì nếu thực vật có khả năng tự thụ phấn
• B. Áp lực chọn lọc lên hoa có thể thay đổi, dẫn đến tiến hóa các đặc điểm hoa mới
• C. Loài thực vật chắc chắn sẽ bị tuyệt chủng do thiếu côn trùng thụ phấn
• D. Tốc độ đột biến của loài thực vật sẽ tăng lên để thích nghi

Câu 23: Trong hình thành loài đồng khu vực địa lý (sympatric speciation), điều gì là yếu tố chính dẫn đến cách ly sinh sản mà không cần rào cản địa lý?

• A. Di nhập gen mạnh mẽ từ quần thể khác
• B. Trôi dạt di truyền cực đoan trong quần thể lớn
• C. Đột biến đa bội hoặc chọn lọc phân hóa mạnh mẽ
• D. Sự thay đổi khí hậu toàn cầu

Câu 24: Phân tích phát sinh loài (phylogenetic analysis) dựa trên dữ liệu nào sau đây để xây dựng cây phát sinh loài?

• A. Dữ liệu về môi trường sống của các loài
• B. Dữ liệu về đặc điểm hình thái, sinh lý, di truyền của các loài
• C. Dữ liệu về số lượng cá thể của mỗi loài
• D. Dữ liệu về phân bố địa lý hiện tại của các loài

Câu 25: Hiện tượng giao phối có lựa chọn (assortative mating), trong đó các cá thể có kiểu hình tương tự nhau giao phối với nhau thường xuyên hơn, có xu hướng dẫn đến điều gì?

• A. Tăng tần số kiểu gen dị hợp tử trong quần thể
• B. Giảm sự khác biệt di truyền giữa các quần thể
• C. Duy trì cân bằng Hardy-Weinberg
• D. Tăng tần số kiểu gen đồng hợp tử trong quần thể

Câu 26: Điều gì là hệ quả quan trọng của tiến hóa hội tụ (convergent evolution)?

• A. Sự phát triển các đặc điểm tương đồng ở các loài không có quan hệ họ hàng gần gũi
• B. Sự phân ly các đặc điểm từ một tổ tiên chung
• C. Sự tuyệt chủng hàng loạt của nhiều loài
• D. Sự hình thành các cơ quan thoái hóa

Câu 27: Một quần thể sâu bướm ban đầu nhạy cảm với thuốc trừ sâu. Sau nhiều thế hệ phun thuốc, quần thể trở nên kháng thuốc. Giải thích nào sau đây phù hợp nhất với hiện tượng này theo thuyết tiến hóa?

• A. Thuốc trừ sâu đã gây ra đột biến trực tiếp tạo ra tính kháng thuốc ở sâu bướm
• B. Sâu bướm đã học cách thích nghi với thuốc trừ sâu và truyền lại khả năng này cho đời sau
• C. Một số cá thể sâu bướm đã có sẵn alen kháng thuốc do đột biến ngẫu nhiên, và chọn lọc tự nhiên đã làm tăng tần số alen này
• D. Sâu bướm đã di nhập gen kháng thuốc từ một quần thể sâu bướm khác

Câu 28: Trong một thí nghiệm, người ta nuôi cấy vi khuẩn E. coli trong môi trường có glucose và lactose. Ban đầu, vi khuẩn chỉ sử dụng glucose. Khi glucose hết, vi khuẩn bắt đầu sử dụng lactose sau một thời gian thích ứng. Sự thích ứng này là một ví dụ về điều gì?

• A. Hình thành loài mới do cách ly sinh sản
• B. Khả năng thích nghi của sinh vật với môi trường thay đổi
• C. Trôi dạt di truyền làm thay đổi khả năng sử dụng lactose
• D. Đột biến trung tính không ảnh hưởng đến khả năng sử dụng lactose

Câu 29: Điều gì KHÔNG đúng về vai trò của giao phối ngẫu nhiên trong tiến hóa?

• A. Giao phối ngẫu nhiên là một trong những điều kiện của quần thể cân bằng di truyền Hardy-Weinberg
• B. Giao phối ngẫu nhiên giúp duy trì sự đa dạng di truyền trong quần thể
• C. Giao phối ngẫu nhiên không làm thay đổi tần số alen một cách trực tiếp
• D. Giao phối ngẫu nhiên là động lực chính của tiến hóa, tạo ra các loài mới

Câu 30: Trong một quần thể hươu, tốc độ chạy nhanh giúp hươu trốn thoát khỏi thú săn mồi tốt hơn. Tuy nhiên, hươu chạy quá nhanh có thể tiêu tốn nhiều năng lượng hơn và gặp khó khăn trong việc tìm kiếm thức ăn. Đây là một ví dụ về điều gì trong chọn lọc tự nhiên?

• A. Sự đánh đổi (trade-off) giữa các áp lực chọn lọc khác nhau
• B. Chọn lọc định hướng theo hướng tăng tốc độ chạy
• C. Chọn lọc ổn định duy trì tốc độ chạy trung bình
• D. Chọn lọc phân hóa tạo ra hươu chạy rất nhanh và hươu chạy rất chậm

Câu 1: Điều kiện nghiệm đúng của định luật Hardy-Weinberg bao gồm quần thể lớn, giao phối ngẫu nhiên, không có chọn lọc tự nhiên, đột biến và di nhập gen. Nếu một quần thể nhỏ bị ảnh hưởng bởi hiệu ứng nút cổ chai, điều này vi phạm điều kiện nào của định luật Hardy-Weinberg?

• A. Kích thước quần thể lớn
• B. Giao phối ngẫu nhiên
• C. Không có chọn lọc tự nhiên
• D. Không có đột biến

Câu 2: Trong một quần thể thực vật giao phấn, màu hoa do một gen có hai alen quy định: A quy định hoa đỏ trội hoàn toàn so với a quy định hoa trắng. Tần số alen a là 0.4. Theo định luật Hardy-Weinberg, tỉ lệ kiểu hình hoa trắng trong quần thể ở trạng thái cân bằng là bao nhiêu?

• A. 4%
• B. 16%
• C. 24%
• D. 36%

Câu 3: Phát biểu nào sau đây mô tả đúng nhất về vai trò của đột biến trong quá trình tiến hóa?

• A. Đột biến là động lực chính hướng dẫn quá trình tiến hóa theo một mục tiêu định trước.
• B. Đột biến luôn tạo ra các biến dị có lợi, giúp sinh vật thích nghi ngay lập tức với môi trường.
• C. Đột biến tạo ra nguồn biến dị di truyền sơ cấp, cung cấp nguyên liệu cho chọn lọc tự nhiên.
• D. Đột biến chỉ xảy ra ở các quần thể nhỏ và không có vai trò đáng kể trong tiến hóa quần thể lớn.

Câu 4: Trong các cơ chế cách ly sinh sản, cơ chế cách ly nào sau đây là cách ly trước hợp tử?

• A. Cách ly con lai yếu ớt
• B. Cách ly vô sinh con lai
• C. Cách ly khác loài
• D. Cách ly tập tính

Câu 5: Chọn lọc tự nhiên tác động trực tiếp lên đối tượng nào trong quần thể?

• A. Alen
• B. Kiểu hình
• C. Kiểu gen
• D. Nhiễm sắc thể

Câu 6: Hiện tượng di nhập gen có xu hướng làm thay đổi cấu trúc di truyền của quần thể như thế nào?

• A. Tăng sự khác biệt di truyền giữa các quần thể
• B. Giảm sự đa dạng di truyền trong mỗi quần thể
• C. Tăng sự tương đồng di truyền giữa các quần thể
• D. Không gây ảnh hưởng đến cấu trúc di truyền của quần thể

Câu 7: Trong quá trình hình thành loài bằng con đường địa lý, yếu tố nào sau đây đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra sự khác biệt di truyền giữa các quần thể?

• A. Cách ly địa lý
• B. Giao phối ngẫu nhiên
• C. Chọn lọc ổn định
• D. Đột biến lặp đoạn

Câu 8: Hình thức chọn lọc tự nhiên nào có xu hướng loại bỏ các kiểu hình trung bình và duy trì các kiểu hình крайний (cực đoan) trong quần thể?

• A. Chọn lọc ổn định
• B. Chọn lọc định hướng
• C. Chọn lọc phân hóa
• D. Chọn lọc giới tính

Câu 9: Phát biểu nào sau đây là đúng về vai trò của giao phối không ngẫu nhiên trong tiến hóa?

• A. Giao phối không ngẫu nhiên là nguồn gốc tạo ra các biến dị di truyền mới.
• B. Giao phối không ngẫu nhiên làm thay đổi tần số kiểu gen nhưng không làm thay đổi tần số alen.
• C. Giao phối không ngẫu nhiên luôn làm tăng sự đa dạng di truyền của quần thể.
• D. Giao phối không ngẫu nhiên là cơ chế tiến hóa quan trọng nhất trong quần thể.

Câu 10: Điều gì sẽ xảy ra với tần số alen trội và alen lặn trong một quần thể lớn, giao phối ngẫu nhiên, không chịu tác động của các yếu tố tiến hóa?

• A. Tần số alen trội sẽ tăng, tần số alen lặn sẽ giảm.
• B. Tần số alen trội sẽ giảm, tần số alen lặn sẽ tăng.
• C. Cả tần số alen trội và alen lặn đều sẽ thay đổi một cách ngẫu nhiên.
• D. Tần số alen trội và alen lặn sẽ không thay đổi qua các thế hệ.

Câu 11: Ví dụ nào sau đây minh họa rõ nhất cho quá trình hình thành loài bằng con đường sinh thái?

• A. Sự hình thành các loài chim sẻ Darwin trên quần đảo Galapagos.
• B. Sự phân hóa của cá hồi sống ở hồ thành các dạng ăn đáy và ăn nổi.
• C. Sự hình thành loài lúa mì 6n từ loài lúa mì 2n và 4n.
• D. Sự xuất hiện các giống chó khác nhau từ chó sói.

Câu 12: Yếu tố nào sau đây không phải là nhân tố tiến hóa?

• A. Đột biến
• B. Chọn lọc tự nhiên
• C. Di nhập gen
• D. Cân bằng Hardy-Weinberg

Câu 13: Khái niệm "vốn gen" của quần thể đề cập đến điều gì?

• A. Tập hợp tất cả các alen của các gen trong quần thể.
• B. Số lượng cá thể có trong quần thể.
• C. Tỉ lệ các kiểu gen khác nhau trong quần thể.
• D. Môi trường sống của quần thể.

Câu 14: Trong các dạng cách ly sinh sản, cách ly thời gian (mùa vụ) thuộc loại cách ly nào?

• A. Cách ly sau hợp tử
• B. Cách ly trước hợp tử
• C. Cách ly tập tính
• D. Cách ly cơ học

Câu 15: Điều nào sau đây là hậu quả của giao phối cận huyết ở quần thể giao phối hữu tính?

• A. Tăng tần số alen trội có lợi.
• B. Tăng sự đa dạng di truyền của quần thể.
• C. Tăng nguy cơ thoái hóa giống do biểu hiện các alen lặn có hại.
• D. Không gây ảnh hưởng đáng kể đến quần thể.

Câu 16: Yếu tố nào sau đây có thể làm giảm sự khác biệt di truyền giữa các quần thể?

• A. Chọn lọc tự nhiên khác nhau ở các quần thể
• B. Trôi dạt di truyền ở các quần thể nhỏ
• C. Đột biến xảy ra ngẫu nhiên ở mỗi quần thể
• D. Di nhập gen giữa các quần thể

Câu 17: Trong quá trình tiến hóa, chọn lọc tự nhiên đóng vai trò như một...

• A. Yếu tố ngẫu nhiên
• B. Nhân tố định hướng
• C. Nguồn biến dị sơ cấp
• D. Yếu tố trung hòa

Câu 18: Một quần thể có cấu trúc di truyền như thế nào được xem là đang ở trạng thái cân bằng Hardy-Weinberg?

• A. Tần số alen thay đổi theo hướng xác định.
• B. Tần số kiểu gen luôn thay đổi qua mỗi thế hệ.
• C. Tần số alen và tần số kiểu gen không đổi qua các thế hệ.
• D. Chỉ tần số alen không đổi, tần số kiểu gen thay đổi.

Câu 19: Hiện tượng trôi dạt di truyền có ảnh hưởng mạnh mẽ nhất đến quần thể nào?

• A. Quần thể có kích thước nhỏ
• B. Quần thể có kích thước lớn
• C. Quần thể giao phối ngẫu nhiên
• D. Quần thể chịu chọn lọc ổn định

Câu 20: Điều gì là đặc điểm quan trọng nhất để phân biệt hai loài sinh vật khác nhau theo quan niệm loài sinh học?

• A. Sự khác biệt về hình thái
• B. Sự khác biệt về môi trường sống
• C. Khả năng cách ly sinh sản
• D. Sự khác biệt về cấu trúc gen

Câu 21: Cho một quần thể bướm đêm có hai kiểu hình màu cánh: đen (trội) và trắng (lặn). Nghiên cứu cho thấy tần số bướm cánh trắng trong quần thể là 36%. Giả sử quần thể đang ở trạng thái cân bằng Hardy-Weinberg. Tần số alen quy định màu cánh đen là bao nhiêu?

• A. 0.6
• B. 0.36
• C. 0.48
• D. 0.4

Câu 22: Trong tiến hóa, "thích nghi" được hiểu là...

• A. Khả năng thay đổi kiểu hình linh hoạt để đối phó với môi trường.
• B. Sự biến đổi ngẫu nhiên của kiểu gen để tồn tại.
• C. Sự phù hợp tương đối của sinh vật với môi trường sống, được hình thành qua chọn lọc tự nhiên.
• D. Quá trình sinh vật chủ động thay đổi để đáp ứng nhu cầu của môi trường.

Câu 23: Yếu tố nào sau đây có thể tạo ra alen mới trong quần thể?

• A. Đột biến
• B. Chọn lọc tự nhiên
• C. Giao phối ngẫu nhiên
• D. Di nhập gen

Câu 24: Hình thành loài bằng con đường lai xa và đa bội hóa thường xảy ra ở đối tượng sinh vật nào?

• A. Động vật có xương sống
• B. Thực vật
• C. Vi khuẩn
• D. Nấm

Câu 25: Phát biểu nào sau đây không đúng về thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại?

• A. Tiến hóa là quá trình biến đổi tần số alen và tần số kiểu gen của quần thể.
• B. Chọn lọc tự nhiên là nhân tố chính quy định chiều hướng tiến hóa.
• C. Các yếu tố ngẫu nhiên như đột biến và trôi dạt di truyền cũng đóng vai trò trong tiến hóa.
• D. Chọn lọc tự nhiên là một quá trình hoàn toàn ngẫu nhiên và không định hướng.

Câu 26: Một quần thể chuột ban đầu có 80% chuột lông xám và 20% chuột lông trắng (lông trắng là tính trạng lặn). Một trận dịch mèo hoang xảy ra, mèo săn bắt chuột lông xám hiệu quả hơn chuột lông trắng do chuột trắng lẫn vào môi trường tuyết. Sau dịch, tỉ lệ chuột lông trắng tăng lên. Đây là ví dụ về loại hình chọn lọc tự nhiên nào?

• A. Chọn lọc ổn định
• B. Chọn lọc định hướng
• C. Chọn lọc phân hóa
• D. Chọn lọc giới tính

Câu 27: Cơ chế cách ly sinh sản nào ngăn cản sự thụ tinh giữa trứng và tinh trùng của hai loài khác nhau?

• A. Cách ly cơ học
• B. Cách ly tập tính
• C. Cách ly giao tử
• D. Cách ly sinh thái

Câu 28: Trong quá trình tiến hóa nhỏ, đơn vị tác động của chọn lọc tự nhiên là gì?

• A. Cá thể
• B. Loài
• C. Hệ sinh thái
• D. Quần thể

Câu 29: Một quần thể thực vật có 300 cây hoa đỏ (AA), 600 cây hoa hồng (Aa) và 100 cây hoa trắng (aa). Tần số alen a trong quần thể này là bao nhiêu?

• A. 0.2
• B. 0.4
• C. 0.6
• D. 0.8

Câu 30: Hiện tượng nào sau đây có thể dẫn đến hình thành loài mới một cách nhanh chóng, đặc biệt ở thực vật?

• A. Đa bội hóa
• B. Đột biến gen
• C. Chọn lọc định hướng
• D. Di nhập gen

Câu 1: Theo thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại, nguồn nguyên liệu sơ cấp (ban đầu) tạo ra sự đa dạng di truyền trong quần thể, cung cấp nguyên liệu cho quá trình tiến hóa là gì?

• A. Biến dị tổ hợp
• B. Đột biến (đột biến gen và đột biến nhiễm sắc thể)
• C. Di nhập gen
• D. Thường biến

Câu 2: Biến dị tổ hợp là nguồn nguyên liệu thứ cấp của tiến hóa vì nó không tạo ra alen mới mà chỉ tái tổ hợp các alen đã có. Biến dị tổ hợp chủ yếu phát sinh từ các quá trình nào trong sinh sản hữu tính?

• A. Đột biến gen và đột biến nhiễm sắc thể
• B. Di nhập gen và giao phối không ngẫu nhiên
• C. Giảm phân (trao đổi chéo, phân li độc lập) và thụ tinh
• D. Chọn lọc tự nhiên và phiêu bạt di truyền

Câu 3: Trong một quần thể thực vật có hoa, alen A (hoa đỏ) trội hoàn toàn so với alen a (hoa trắng). Do một cơn bão lớn, một nhóm nhỏ hạt phấn từ một quần thể khác (chỉ có hoa đỏ) đã bay đến và thụ phấn cho một số cây trong quần thể ban đầu. Hiện tượng này minh họa cho nhân tố tiến hóa nào?

• A. Di nhập gen
• B. Đột biến
• C. Chọn lọc tự nhiên
• D. Phiêu bạt di truyền

Câu 4: Nhân tố tiến hóa nào có khả năng làm thay đổi tần số alen của quần thể theo một hướng xác định, thường là hướng thích nghi với môi trường?

• A. Đột biến
• B. Di nhập gen
• C. Phiêu bạt di truyền
• D. Chọn lọc tự nhiên

Câu 5: Một quần thể bướm sống trên một hòn đảo nhỏ chỉ có 50 cá thể. Do một dịch bệnh bùng phát, chỉ còn lại 5 cá thể sống sót. Vốn gen của 5 cá thể này có thể không đại diện cho vốn gen của quần thể ban đầu, và tần số alen của quần thể mới sẽ thay đổi một cách ngẫu nhiên so với trước dịch bệnh. Hiện tượng này là một ví dụ về:

• A. Chọn lọc định hướng
• B. Di nhập gen
• C. Phiêu bạt di truyền (hiệu ứng thắt cổ chai)
• D. Giao phối không ngẫu nhiên

Câu 6: Nhân tố tiến hóa nào sau đây KHÔNG làm thay đổi tần số alen của quần thể, nhưng lại làm thay đổi thành phần kiểu gen theo hướng tăng tỷ lệ kiểu gen đồng hợp và giảm tỷ lệ kiểu gen dị hợp?

• A. Đột biến
• B. Chọn lọc tự nhiên
• C. Phiêu bạt di truyền
• D. Giao phối không ngẫu nhiên

Câu 7: Quan niệm hiện đại về loài nhấn mạnh tiêu chí nào là quan trọng nhất để phân biệt hai loài sinh vật giao phối?

• A. Tiêu chí hình thái (giống nhau về đặc điểm bên ngoài)
• B. Tiêu chí cách ly sinh sản (không giao phối được hoặc con lai bất thụ)
• C. Tiêu chí địa lý (sống ở các khu vực khác nhau)
• D. Tiêu chí sinh thái (sống trong các ổ sinh thái khác nhau)

Câu 8: Cơ chế cách ly nào sau đây được xếp vào loại cách ly trước hợp tử?

• A. Cách ly tập tính (tập tính giao phối khác nhau)
• B. Con lai bất thụ
• C. Hợp tử chết
• D. Con lai kém sức sống

Câu 9: Hai loài ếch sống cùng một khu vực địa lý nhưng sinh sản vào các mùa khác nhau trong năm, do đó chúng không giao phối với nhau. Đây là ví dụ về cơ chế cách ly nào?

• A. Cách ly địa lý
• B. Cách ly tập tính
• C. Cách ly cơ học
• D. Cách ly thời gian (mùa vụ)

Câu 10: Quá trình hình thành loài bằng con đường địa lý (khác khu vực địa lý) thường xảy ra chậm và qua nhiều giai đoạn. Giai đoạn đầu tiên và quan trọng tạo tiền đề cho sự phân hóa vốn gen là gì?

• A. Sự xuất hiện trở ngại địa lý chia cắt quần thể gốc
• B. Sự tích lũy các đột biến khác nhau ở các quần thể con
• C. Sự xuất hiện cách ly sinh sản
• D. Sự tác động của chọn lọc tự nhiên

Câu 11: Hình thành loài bằng con đường cách ly sinh thái (cùng khu vực địa lý) thường liên quan đến việc các cá thể trong quần thể ban đầu chuyển sang sống và giao phối ở các ổ sinh thái khác nhau trong cùng một khu vực. Điều này dẫn đến:

• A. Sự xuất hiện đột ngột của cách ly địa lý
• B. Sự hình thành các quần thể thích nghi với các ổ sinh thái khác nhau và dần cách ly sinh sản
• C. Sự tăng cường giao phối giữa các cá thể trong quần thể
• D. Sự giảm đột ngột số lượng cá thể do cạnh tranh

Câu 12: Con đường hình thành loài nào sau đây có thể xảy ra một cách nhanh chóng, thậm chí chỉ sau một thế hệ, đặc biệt phổ biến ở thực vật?

• A. Con đường địa lý
• B. Con đường sinh thái
• C. Con đường lai xa và đa bội hóa
• D. Con đường cách ly tập tính

Câu 13: Tiến hóa nhỏ (microevolution) là quá trình làm thay đổi tần số alen và thành phần kiểu gen của quần thể, dẫn đến sự hình thành:

• A. Các nhóm phân loại trên loài (chi, họ, bộ...)
• B. Các đại và kỷ địa chất
• C. Sự sống trên Trái Đất
• D. Loài mới

Câu 14: Sự khác biệt cơ bản giữa tiến hóa nhỏ và tiến hóa lớn (macroevolution) theo thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại là gì?

• A. Tốc độ diễn ra (tiến hóa nhỏ chậm hơn tiến hóa lớn)
• B. Quy mô và kết quả (tiến hóa nhỏ hình thành loài, tiến hóa lớn hình thành nhóm phân loại trên loài)
• C. Các nhân tố tác động (tiến hóa nhỏ do đột biến, tiến hóa lớn do chọn lọc tự nhiên)
• D. Đối tượng nghiên cứu (tiến hóa nhỏ nghiên cứu cá thể, tiến hóa lớn nghiên cứu quần thể)

Câu 15: Vai trò chủ yếu của chọn lọc tự nhiên trong quá trình tiến hóa theo thuyết tổng hợp hiện đại là:

• A. Tạo ra nguồn nguyên liệu mới cho tiến hóa
• B. Làm thay đổi tần số alen một cách ngẫu nhiên
• C. Sàng lọc và tích lũy các biến dị có lợi, quy định chiều hướng và tốc độ tiến hóa
• D. Ngăn cản sự di chuyển của cá thể giữa các quần thể

Câu 16: Phiêu bạt di truyền (genetic drift) có xu hướng làm giảm sự đa dạng di truyền trong quần thể. Điều này đặc biệt rõ rệt ở:

• A. Các quần thể có kích thước nhỏ
• B. Các quần thể có kích thước lớn
• C. Các quần thể có tốc độ đột biến cao
• D. Các quần thể có sự di nhập gen mạnh

Câu 17: Trong một quần thể thực vật tự thụ phấn liên tục qua nhiều thế hệ, thành phần kiểu gen của quần thể sẽ thay đổi như thế nào?

• A. Tần số alen thay đổi nhanh chóng
• B. Tỷ lệ dị hợp tử giảm dần, tỷ lệ đồng hợp tử tăng dần
• C. Tỷ lệ dị hợp tử tăng dần, tỷ lệ đồng hợp tử giảm dần
• D. Thành phần kiểu gen không thay đổi

Câu 18: Mối quan hệ giữa đột biến và chọn lọc tự nhiên trong thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại là gì?

• A. Đột biến định hướng cho chọn lọc tự nhiên
• B. Chọn lọc tự nhiên tạo ra các đột biến thích nghi
• C. Đột biến và chọn lọc tự nhiên tác động độc lập với nhau
• D. Đột biến tạo nguyên liệu, chọn lọc tự nhiên sàng lọc và tích lũy biến dị

Câu 19: Giả sử một quần thể động vật sống trên một dãy núi. Một thung lũng sâu dần được hình thành, chia quần thể ban đầu thành hai quần thể nhỏ hơn ở hai sườn núi khác nhau. Theo thời gian, hai quần thể này tích lũy những biến đổi di truyền khác nhau dưới tác động của các nhân tố tiến hóa và cuối cùng không thể giao phối với nhau ngay cả khi được đưa về sống chung. Đây là ví dụ về con đường hình thành loài nào?

• A. Hình thành loài khác khu vực địa lý
• B. Hình thành loài cùng khu vực địa lý bằng cách ly sinh thái
• C. Hình thành loài cùng khu vực địa lý bằng cách ly tập tính
• D. Hình thành loài bằng đột biến lớn

Câu 20: Cơ chế cách ly nào sau đây ngăn cản sự hình thành hợp tử giữa hai cá thể khác loài?

• A. Con lai bất thụ
• B. Hợp tử chết
• C. Cách ly sinh thái (sống ở các ổ sinh thái khác nhau)
• D. Con lai kém sức sống

Câu 21: Một quần thể cây X có 1000 cá thể. Tần số alen A là 0.6, tần số alen a là 0.4. Do một trận lũ lụt, chỉ còn 100 cá thể sống sót. Trong số 100 cá thể này, tần số alen A là 0.9 và tần số alen a là 0.1. Sự thay đổi đột ngột về tần số alen này chủ yếu do tác động của nhân tố tiến hóa nào?

• A. Chọn lọc tự nhiên theo hướng thích nghi
• B. Di nhập gen từ quần thể khác
• C. Tự thụ phấn ngẫu nhiên
• D. Phiêu bạt di truyền

Câu 22: So với thuyết tiến hóa của Darwin, thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại đã bổ sung và làm rõ hơn điều gì?

• A. Khẳng định vai trò duy nhất của chọn lọc tự nhiên
• B. Giải thích sự di truyền của các đặc điểm thu được trong đời cá thể
• C. Làm rõ nguồn gốc của biến dị và cơ chế di truyền của chúng
• D. Phủ nhận vai trò của môi trường trong tiến hóa

Câu 23: Nhân tố tiến hóa nào có thể vừa tạo ra alen mới, vừa làm thay đổi tần số alen, nhưng thường với tốc độ rất chậm và có tính ngẫu nhiên?

• A. Đột biến
• B. Di nhập gen
• C. Chọn lọc tự nhiên
• D. Phiêu bạt di truyền

Câu 24: Khi nói về vai trò của các nhân tố tiến hóa, phát biểu nào sau đây là ĐÚNG?

• A. Tất cả các nhân tố tiến hóa đều làm thay đổi tần số alen theo một hướng xác định.
• B. Giao phối không ngẫu nhiên luôn làm thay đổi tần số alen của quần thể.
• C. Phiêu bạt di truyền chỉ xảy ra ở quần thể có kích thước lớn.
• D. Chọn lọc tự nhiên là nhân tố duy nhất có tính định hướng trong tiến hóa.

Câu 25: Một quần thể cá sống trong hồ nước ngọt. Do ô nhiễm môi trường, một số cá thể có khả năng chịu đựng nồng độ chất độc cao hơn đã sống sót và sinh sản. Theo thời gian, tỷ lệ cá thể chịu độc trong quần thể tăng lên. Đây là ví dụ về dạng chọn lọc tự nhiên nào?

• A. Chọn lọc ổn định
• B. Chọn lọc định hướng
• C. Chọn lọc phân hóa
• D. Chọn lọc giới tính

Câu 26: Con lai giữa hai loài thường bất thụ (ví dụ: con la là con lai giữa ngựa và lừa). Cơ chế cách ly này thuộc loại nào?

• A. Cách ly trước hợp tử
• B. Cách ly địa lý
• C. Cách ly sau hợp tử
• D. Cách ly tập tính

Câu 27: Trong thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại, nhân tố nào là động lực chính thúc đẩy sự hình thành các đặc điểm thích nghi ở sinh vật?

• A. Đột biến
• B. Di nhập gen
• C. Phiêu bạt di truyền
• D. Chọn lọc tự nhiên

Câu 28: Quá trình hình thành loài bằng con đường địa lý và con đường sinh thái đều dẫn đến sự hình thành cách ly sinh sản. Điểm khác biệt cơ bản nhất giữa hai con đường này là:

• A. Có hay không có sự cách ly địa lý ban đầu
• B. Tốc độ hình thành loài (địa lý nhanh hơn sinh thái)
• C. Các nhân tố tiến hóa tác động (địa lý chỉ có CLTN, sinh thái có đủ 5 nhân tố)
• D. Đối tượng áp dụng (địa lý cho động vật, sinh thái cho thực vật)

Câu 29: Theo thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại, tiến hóa nhỏ là quá trình làm thay đổi cấu trúc di truyền của quần thể. Những thay đổi này diễn ra liên tục và cuối cùng dẫn đến kết quả nào sau đây?

• A. Sự tuyệt chủng của loài
• B. Sự hình thành loài mới
• C. Sự hình thành các nhóm phân loại lớn hơn loài
• D. Sự ổn định của vốn gen quần thể

Câu 30: Các yếu tố ngẫu nhiên như phiêu bạt di truyền có vai trò quan trọng trong tiến hóa. Đặc biệt ở các quần thể nhỏ, phiêu bạt di truyền có thể dẫn đến:

• A. Loại bỏ hoàn toàn một số alen hoặc cố định một số alen nhất định một cách ngẫu nhiên
• B. Tăng cường sự đa dạng di truyền của quần thể
• C. Luôn làm tăng khả năng thích nghi của quần thể
• D. Chỉ tác động lên các alen lặn có hại

Câu 1: Thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại kế thừa những quan điểm cốt lõi nào từ Darwin về tiến hóa?

• A. Sự hình thành loài diễn ra đột ngột dưới tác động của các nhân tố ngẫu nhiên.
• B. Tiến hóa chỉ diễn ra theo chiều hướng ngày càng phức tạp và hoàn thiện.
• C. Các đặc điểm thích nghi được hình thành do sự rèn luyện trong đời sống và di truyền lại cho thế hệ sau.
• D. Chọn lọc tự nhiên là động lực chính của tiến hóa, tác động lên các biến dị di truyền trong quần thể.

Câu 2: Theo quan điểm hiện đại, nguồn nguyên liệu sơ cấp (ban đầu) cho quá trình tiến hóa là gì?

• A. Đột biến (đột biến gen và đột biến nhiễm sắc thể).
• B. Biến dị tổ hợp.
• C. Di nhập gen.
• D. Giao phối không ngẫu nhiên.

Câu 3: Tại sao đột biến gen thường được coi là nguồn nguyên liệu chủ yếu cho tiến hóa?

• A. Đột biến gen luôn tạo ra các alen trội có lợi.
• B. Tần số đột biến gen rất cao trong quần thể.
• C. Đột biến gen tạo ra các alen mới, là nguồn gốc của biến dị di truyền.
• D. Đột biến gen chỉ xảy ra ở các loài có tổ chức cơ thể đơn giản.

Câu 4: Biến dị tổ hợp (do quá trình giảm phân và thụ tinh) có vai trò như thế nào trong tiến hóa theo thuyết tổng hợp?

• A. Tạo ra các alen mới hoàn toàn cho quần thể.
• B. Tạo ra vô số tổ hợp gen mới, làm tăng sự đa dạng kiểu gen và kiểu hình.
• C. Làm thay đổi tần số alen một cách trực tiếp và nhanh chóng.
• D. Chỉ xảy ra ở các loài sinh sản vô tính.

Câu 5: Nhân tố tiến hóa nào sau đây vừa làm thay đổi tần số alen, vừa làm thay đổi thành phần kiểu gen của quần thể theo một hướng xác định (tạo ra các kiểu gen thích nghi)?

• A. Đột biến.
• B. Phiêu bạt di truyền.
• C. Chọn lọc tự nhiên.
• D. Giao phối không ngẫu nhiên.

Câu 6: Nhân tố tiến hóa nào sau đây có thể làm nghèo vốn gen của quần thể, đặc biệt là ở các quần thể có kích thước nhỏ?

• A. Đột biến.
• B. Di nhập gen.
• C. Chọn lọc tự nhiên.
• D. Phiêu bạt di truyền.

Câu 7: Tại sao di nhập gen (dòng gen) có thể làm phong phú vốn gen của một quần thể?

• A. Mang các alen mới từ quần thể khác đến quần thể nhận.
• B. Chỉ làm thay đổi tần số các alen đã có trong quần thể.
• C. Luôn loại bỏ các alen có hại khỏi quần thể.
• D. Tạo ra các đột biến mới trong quần thể nhận.

Câu 8: Giao phối không ngẫu nhiên (ví dụ: tự thụ phấn, giao phối cận huyết) không làm thay đổi tần số alen của quần thể, nhưng lại làm thay đổi thành phần kiểu gen theo hướng nào?

• A. Tăng tần số kiểu gen dị hợp tử, giảm tần số kiểu gen đồng hợp tử.
• B. Tăng tần số kiểu gen đồng hợp tử, giảm tần số kiểu gen dị hợp tử.
• C. Làm tăng tần số alen trội và giảm tần số alen lặn.
• D. Làm tăng tần số alen lặn và giảm tần số alen trội.

Câu 9: Theo thuyết tiến hóa tổng hợp, đơn vị cơ sở của tiến hóa là gì?

• A. Cá thể.
• B. Loài.
• C. Quần thể.
• D. Hệ sinh thái.

Câu 10: Sự hình thành loài mới theo quan niệm hiện đại bắt đầu bằng sự xuất hiện của yếu tố nào?

• A. Sự thay đổi đột ngột của môi trường.
• B. Sự xuất hiện của các đột biến có lợi.
• C. Sự tăng trưởng kích thước của quần thể.
• D. Sự cách li sinh sản.

Câu 11: Một quần thể thực vật sống trên một hòn đảo. Do biến đổi khí hậu, mực nước biển dâng cao chia hòn đảo thành hai phần nhỏ, làm cho quần thể bị chia cắt thành hai quần thể cách li về mặt địa lí. Theo thời gian, hai quần thể này tích lũy các đột biến và chịu tác động của chọn lọc tự nhiên khác nhau. Đây là ví dụ về con đường hình thành loài nào?

• A. Con đường địa lí.
• B. Con đường sinh thái.
• C. Con đường lai xa và đa bội hóa.
• D. Con đường đột biến lớn.

Câu 12: Hai quần thể côn trùng cùng loài sống trong cùng một khu vực địa lí nhưng lại hoạt động kiếm ăn vào các thời điểm khác nhau trong ngày (một quần thể hoạt động ban ngày, một quần thể hoạt động ban đêm). Theo thời gian, sự khác biệt về tập tính này có thể dẫn đến cách li sinh sản và hình thành loài mới theo con đường nào?

• A. Con đường địa lí.
• B. Con đường sinh thái.
• C. Con đường lai xa và đa bội hóa.
• D. Con đường đột biến lớn.

Câu 13: Một loài thực vật lưỡng bội (2n) lai với một loài thực vật lưỡng bội khác (2m) tạo ra con lai bất thụ. Con lai này sau đó xảy ra đột biến đa bội hóa (ví dụ: tứ bội hóa) tạo thành thể song nhị bội (2n + 2m) có khả năng sinh sản. Đây là ví dụ về con đường hình thành loài nào phổ biến ở thực vật?

• A. Con đường địa lí.
• B. Con đường sinh thái.
• C. Con đường lai xa và đa bội hóa.
• D. Con đường đột biến gen.

Câu 14: Yếu tố nào sau đây không phải là một cơ chế cách li trước hợp tử?

• A. Cách li tập tính.
• B. Cách li nơi ở.
• C. Cách li thời gian.
• D. Bất thụ của con lai.

Câu 15: Khái niệm "tiến hóa nhỏ" theo thuyết tiến hóa tổng hợp mô tả quá trình nào?

• A. Thay đổi tần số alen và thành phần kiểu gen của quần thể.
• B. Sự phát sinh các nhóm phân loại trên loài (chi, họ, bộ...).
• C. Sự xuất hiện các đặc điểm thích nghi mới ở cấp độ cá thể.
• D. Sự thay đổi cấu trúc địa chất của Trái Đất.

Câu 16: Khái niệm "tiến hóa lớn" theo thuyết tiến hóa tổng hợp mô tả quá trình nào?

• A. Thay đổi tần số alen và thành phần kiểu gen của quần thể.
• B. Sự hình thành các nhóm phân loại trên loài.
• C. Sự thích nghi của cá thể với môi trường.
• D. Sự thay đổi cấu trúc di truyền của một cá thể.

Câu 17: Nhận định nào sau đây về vai trò của các nhân tố tiến hóa là đúng theo thuyết tiến hóa tổng hợp?

• A. Tất cả các nhân tố tiến hóa đều tạo ra biến dị di truyền mới.
• B. Phiêu bạt di truyền luôn làm tăng sự đa dạng di truyền của quần thể.
• C. Giao phối không ngẫu nhiên làm thay đổi tần số alen theo hướng thích nghi.
• D. Chọn lọc tự nhiên là nhân tố duy nhất định hướng tiến hóa, tạo ra các đặc điểm thích nghi.

Câu 18: Một quần thể sóc nhỏ sống trên núi bị chia cắt thành hai quần thể do một con sông mới hình thành. Quần thể ở bờ đông sống trong rừng lá kim, quần thể ở bờ tây sống trong rừng lá rộng. Theo thời gian, màu lông của hai quần thể có xu hướng khác nhau (quần thể bờ đông màu sẫm hơn để lẫn vào thân cây lá kim, quần thể bờ tây màu nhạt hơn để lẫn vào thân cây lá rộng). Giải thích nào sau đây là hợp lý nhất cho sự khác biệt này theo thuyết tiến hóa tổng hợp?

• A. Do đột biến ngẫu nhiên xảy ra theo hướng khác nhau ở hai quần thể.
• B. Do phiêu bạt di truyền làm thay đổi tần số alen màu lông một cách ngẫu nhiên.
• C. Do chọn lọc tự nhiên tác động theo hướng khác nhau ở hai môi trường sống khác nhau.
• D. Do di nhập gen mang các alen màu lông khác nhau vào mỗi quần thể.

Câu 19: Một quần thể vi khuẩn ban đầu nhạy cảm với kháng sinh. Khi tiếp xúc với môi trường có kháng sinh, phần lớn vi khuẩn bị tiêu diệt, nhưng một số ít cá thể có đột biến gen kháng kháng sinh (vốn đã tồn tại trong quần thể với tần số rất thấp) vẫn sống sót và sinh sản. Sau nhiều thế hệ, quần thể vi khuẩn có khả năng kháng kháng sinh ngày càng tăng. Quá trình này mô tả tác động của nhân tố tiến hóa nào?

• A. Chọn lọc tự nhiên.
• B. Đột biến.
• C. Phiêu bạt di truyền.
• D. Di nhập gen.

Câu 20: Sự xuất hiện của các loài chim sẻ Darwin trên quần đảo Galápagos với các hình dạng mỏ khác nhau, thích nghi với các nguồn thức ăn đặc trưng trên từng đảo, là ví dụ điển hình minh họa cho con đường hình thành loài nào?

• A. Con đường địa lí.
• B. Con đường sinh thái.
• C. Con đường lai xa và đa bội hóa.
• D. Con đường đột biến lớn.

Câu 21: Phát biểu nào sau đây không đúng với quan niệm về loài của thuyết tiến hóa tổng hợp?

• A. Loài là một nhóm quần thể có khả năng giao phối với nhau trong tự nhiên.
• B. Các quần thể thuộc cùng một loài có chung vốn gen.
• C. Sự khác biệt về hình thái là tiêu chí duy nhất và chính xác nhất để phân biệt hai loài.
• D. Các quần thể thuộc hai loài khác nhau thì cách li sinh sản với nhau.

Câu 22: Tại sao sự cách li sinh sản lại có vai trò quan trọng quyết định trong quá trình hình thành loài mới?

• A. Làm tăng tần số đột biến trong quần thể.
• B. Ngăn cản sự trao đổi gen giữa các quần thể, làm cho chúng tiến hóa độc lập.
• C. Giúp các cá thể thích nghi tốt hơn với môi trường.
• D. Làm giảm tác động của chọn lọc tự nhiên.

Câu 23: Trong một quần thể cây, một đột biến gen xảy ra làm thay đổi màu sắc hoa từ đỏ sang trắng. Nếu hoa trắng thu hút ít côn trùng thụ phấn hơn hoa đỏ trong môi trường hiện tại, thì theo thời gian, tần số alen quy định màu hoa trắng sẽ có xu hướng như thế nào dưới tác động của chọn lọc tự nhiên?

• A. Tăng lên.
• B. Không đổi.
• C. Tăng lên đột ngột rồi giảm xuống.
• D. Giảm xuống hoặc bị loại bỏ.

Câu 24: Xét một quần thể động vật nhỏ sống trên một dãy núi. Một trận động đất lớn làm sạt lở một đoạn núi, chia quần thể thành hai nhóm nhỏ bị cô lập. Giả sử không có đột biến mới hay di nhập gen xảy ra. Quần thể ở phía bắc có 50 cá thể, quần thể phía nam có 5000 cá thể. Nhân tố tiến hóa nào có khả năng gây ra sự phân hóa mạnh mẽ về tần số alen giữa hai quần thể này trong thời gian ngắn hơn?

• A. Chọn lọc tự nhiên.
• B. Giao phối không ngẫu nhiên.
• C. Phiêu bạt di truyền.
• D. Đột biến.

Câu 25: Phát biểu nào sau đây thể hiện sự khác biệt cơ bản nhất giữa quan niệm của Darwin và thuyết tiến hóa tổng hợp về vai trò của đột biến?

• A. Darwin cho rằng đột biến là vô hướng, còn thuyết tổng hợp cho rằng đột biến là có hướng.
• B. Thuyết tổng hợp xác định đột biến là nguồn nguyên liệu sơ cấp, còn Darwin chưa làm rõ cơ chế phát sinh biến dị.
• C. Darwin cho rằng đột biến có lợi, còn thuyết tổng hợp cho rằng đột biến có hại.
• D. Thuyết tổng hợp nhấn mạnh vai trò của đột biến, còn Darwin chỉ đề cập đến biến dị cá thể.

Câu 26: Một quần thể chim có sự đa dạng về màu sắc lông (đen, xám, trắng). Trong môi trường có tuyết phủ quanh năm, chim lông trắng dễ sống sót hơn do ngụy trang tốt. Ở môi trường rừng cây nhiệt đới, chim lông xám hoặc đen lại có lợi thế hơn. Đây là ví dụ minh họa cho tác động của chọn lọc tự nhiên theo hình thức nào?

• A. Chọn lọc không phụ thuộc môi trường.
• B. Chọn lọc làm giảm sự đa dạng kiểu hình.
• C. Chọn lọc tự nhiên có tính định hướng, phụ thuộc vào môi trường sống.
• D. Chọn lọc chỉ tác động lên kiểu gen mà không tác động lên kiểu hình.

Câu 27: Quần thể A có tần số alen a là 0.2. Quần thể B cùng loài có tần số alen a là 0.8. Một số cá thể từ quần thể B di cư sang quần thể A và tham gia sinh sản. Điều này sẽ ảnh hưởng như thế nào đến tần số alen a trong quần thể A?

• A. Làm tăng tần số alen a trong quần thể A.
• B. Làm giảm tần số alen a trong quần thể A.
• C. Không làm thay đổi tần số alen a trong quần thể A.
• D. Làm tăng tần số alen A trong quần thể A.

Câu 28: Tại sao hình thành loài bằng con đường địa lí thường diễn ra chậm hơn so với con đường lai xa và đa bội hóa?

• A. Vì con đường địa lí không cần sự tác động của chọn lọc tự nhiên.
• B. Vì con đường địa lí đòi hỏi sự tích lũy từ từ các khác biệt di truyền qua nhiều thế hệ.
• C. Vì con đường địa lí chỉ xảy ra ở động vật, còn lai xa đa bội hóa xảy ra ở thực vật.
• D. Vì con đường địa lí không dẫn đến cách li sinh sản.

Câu 29: Trong quá trình hình thành loài, vai trò của cách li địa lí là gì?

• A. Trực tiếp làm phát sinh các đột biến mới.
• B. Trực tiếp tạo ra sự cách li sinh sản.
• C. Ngăn cản sự trao đổi gen giữa các quần thể, tạo điều kiện cho sự phân hóa vốn gen.
• D. Làm tăng kích thước quần thể, thúc đẩy quá trình tiến hóa.

Câu 30: Phân tích một quần thể côn trùng, người ta thấy tần số kiểu gen AA = 0.49, Aa = 0.42, aa = 0.09. Sau một thế hệ, do tác động của chọn lọc tự nhiên, chỉ có 50% cá thể có kiểu gen aa sống sót và sinh sản, trong khi 100% cá thể AA và Aa sống sót và sinh sản. Tần số alen a trong quần thể sau một thế hệ chịu tác động của chọn lọc là bao nhiêu? (Giả sử quần thể đủ lớn, không có đột biến, di nhập gen; giao phối ngẫu nhiên trong số cá thể sống sót).

• A. 0.3
• B. 0.21
• C. Khoảng 0.267
• D. Khoảng 0.513