Đề Trắc nghiệm Sinh học 12 – Bài 19: Sự phát sinh, phát triển sự sống trên Trái Đất và hình thành loài người (Cánh Diều)

Câu 1: Theo giả thuyết tiến hóa hóa học của Oparin và Haldane, điều kiện khí quyển nguyên thủy của Trái Đất khác biệt đáng kể so với khí quyển hiện tại. Đặc điểm nào sau đây được xem là quan trọng nhất cho quá trình tổng hợp các chất hữu cơ đơn giản từ các chất vô cơ?

• A. Sự hiện diện của một lượng lớn khí oxy tự do.
• B. Nhiệt độ rất thấp, gần điểm đóng băng.
• C. Khí quyển có tính khử mạnh, chứa các hợp chất như CH4, NH3, H2O, H2.
• D. Sự vắng mặt hoàn toàn của nước.

Câu 2: Thí nghiệm nổi tiếng của Stanley Miller và Harold Urey (1953) đã cung cấp bằng chứng thực nghiệm ủng hộ giả thuyết nào về nguồn gốc sự sống?

• A. Sự sống đến từ ngoài Trái Đất (thuyết Panspermia).
• B. Tổng hợp các chất hữu cơ đơn giản từ chất vô cơ trong điều kiện khí quyển nguyên thủy.
• C. Sự hình thành các sinh vật đa bào từ sinh vật đơn bào.
• D. Vai trò trung tâm của DNA trong các cơ thể sống đầu tiên.

Câu 3: Quá trình tiến hóa tiền sinh học được cho là trải qua các giai đoạn chính. Giai đoạn nào sau đây đánh dấu bước chuyển quan trọng nhất từ các đại phân tử hữu cơ phức tạp sang cấu trúc có khả năng tự tái bản và trao đổi chất sơ khai?

• A. Tổng hợp các nucleotide từ các chất vô cơ.
• B. Trùng hợp các nucleotide thành các chuỗi polynucleotide (RNA, DNA).
• C. Trùng hợp các amino acid thành protein.
• D. Hình thành các cấu trúc tiền tế bào (protobiont) có màng bao bọc và khả năng tự sao chép/tự lắp ráp.

Câu 4: Giả thuyết "Thế giới RNA" (RNA World Hypothesis) cho rằng RNA, chứ không phải DNA hay protein, đóng vai trò trung tâm trong các dạng sống rất sơ khai. Vai trò nào của RNA là cơ sở chính cho giả thuyết này?

• A. RNA có thể vừa mang thông tin di truyền vừa có hoạt tính xúc tác (ribozyme).
• B. RNA bền vững hơn DNA trong môi trường khắc nghiệt.
• C. RNA là thành phần chính của ribôxôm.
• D. RNA có cấu trúc mạch kép tương tự DNA.

Câu 5: Dấu vết hóa thạch cổ nhất của sự sống được tìm thấy thường là của dạng sinh vật nào?

• A. Vi khuẩn kị khí, dị dưỡng.
• B. Động vật đa bào đơn giản.
• C. Thực vật có mạch.
• D. Nấm.

Câu 6: Đại Tiền Cambri (Precambrian) chiếm phần lớn lịch sử Trái Đất. Sự kiện sinh học quan trọng nào đã xảy ra trong đại này, làm thay đổi cơ bản thành phần khí quyển và mở đường cho sự phát triển của các dạng sống phức tạp hơn?

• A. Sự xuất hiện của thực vật có hoa.
• B. Sự đa dạng hóa đột ngột của động vật có xương sống.
• C. Sự tiến hóa của quang hợp, dẫn đến tích lũy oxy trong khí quyển.
• D. Sự hình thành các lục địa hiện đại.

Câu 7: Đại Cổ sinh (Paleozoic) được biết đến với "Sự bùng nổ Cambri". Hiện tượng này đề cập đến sự kiện gì?

• A. Sự xuất hiện đột ngột của thực vật trên cạn.
• B. Sự tuyệt chủng hàng loạt lớn nhất trong lịch sử Trái Đất.
• C. Sự hình thành các dãy núi lớn.
• D. Sự đa dạng hóa nhanh chóng và xuất hiện của hầu hết các ngành động vật hiện đại trong một khoảng thời gian địa chất tương đối ngắn.

Câu 8: Cuối Đại Cổ sinh (Paleozoic) xảy ra một cuộc tuyệt chủng hàng loạt quy mô lớn được gọi là sự kiện tuyệt chủng Permi-Trias. Hậu quả chính của sự kiện này đối với sự phát triển sự sống ở đại tiếp theo (Đại Trung sinh - Mesozoic) là gì?

• A. Dẫn đến sự suy tàn của bò sát và sự thống trị của động vật có vú.
• B. Mở ra các "ổ sinh thái" trống, tạo điều kiện cho các nhóm sinh vật còn sót lại (đặc biệt là bò sát) đa dạng hóa và chiếm ưu thế.
• C. Gây ra sự biến mất của tất cả các loài thực vật trên cạn.
• D. Thúc đẩy sự phát triển của đời sống dưới nước và làm suy giảm đời sống trên cạn.

Câu 9: Đại Trung sinh (Mesozoic) thường được gọi là "Kỷ nguyên Khủng long". Bên cạnh sự thống trị của khủng long, đại này còn chứng kiến sự xuất hiện và tiến hóa ban đầu của những nhóm sinh vật quan trọng nào?

• A. Thực vật có mạch và động vật lưỡng cư.
• B. Cá và côn trùng cánh.
• C. Chim và động vật có vú (dạng nhỏ).
• D. Thực vật có hoa và linh trưởng.

Câu 10: Cuối Đại Trung sinh (Mesozoic), một cuộc tuyệt chủng hàng loạt khác đã xảy ra, được biết đến nhiều nhất với sự biến mất của hầu hết các loài khủng long. Bằng chứng khoa học hiện tại ủng hộ giả thuyết chính nào về nguyên nhân của sự kiện này?

• A. Va chạm của một tiểu hành tinh lớn hoặc sao chổi với Trái Đất.
• B. Sự thay đổi dần dần của khí hậu toàn cầu.
• C. Cạnh tranh bởi sự phát triển mạnh mẽ của động vật có vú.
• D. Sự bùng phát dịch bệnh trên diện rộng.

Câu 11: Đại Tân sinh (Cenozoic) được gọi là "Kỷ nguyên Động vật có vú". Sự kiện nào sau đây giải thích tại sao động vật có vú lại đa dạng hóa và chiếm ưu thế nhanh chóng trong đại này?

• A. Sự phát triển hệ thần kinh phức tạp ở động vật có vú ngay từ đầu đại.
• B. Khí hậu toàn cầu trở nên ấm áp và ổn định hơn.
• C. Sự tuyệt chủng của thực vật có hoa, nguồn thức ăn chính của bò sát.
• D. Sự tuyệt chủng của khủng long tạo ra nhiều ổ sinh thái trống và giảm bớt áp lực cạnh tranh/săn mồi.

Câu 12: Trong lịch sử phát triển sự sống, sự xuất hiện của thực vật có hoa (Angiosperms) vào cuối Đại Trung sinh và sự đa dạng hóa mạnh mẽ của chúng trong Đại Tân sinh có ý nghĩa sinh thái quan trọng như thế nào?

• A. Làm giảm lượng oxy trong khí quyển.
• B. Tạo ra nguồn thức ăn phong phú và đa dạng, thúc đẩy sự tiến hóa đồng thời của côn trùng, chim và động vật có vú ăn hạt/quả/thụ phấn.
• C. Dẫn đến sự biến mất của tất cả các loài thực vật hạt trần.
• D. Làm giảm nhiệt độ toàn cầu một cách đáng kể.

Câu 13: Loài người hiện đại (Homo sapiens) thuộc Bộ Linh trưởng (Primates). Đặc điểm nào sau đây là đặc trưng tiến hóa quan trọng nhất, phân biệt con người với các loài linh trưởng khác và đóng vai trò quyết định trong sự phát triển văn hóa và xã hội?

• A. Khả năng leo trèo cây giỏi.
• B. Sự hiện diện của lông bao phủ cơ thể.
• C. Bộ não lớn và phát triển phức tạp, đặc biệt là vỏ não trước trán.
• D. Chế độ ăn chủ yếu là thực vật.

Câu 14: Hóa thạch "Lucy" (Australopithecus afarensis) là một trong những bằng chứng quan trọng nhất về giai đoạn đầu của sự tiến hóa loài người. Đặc điểm nào ở Lucy cung cấp bằng chứng rõ ràng nhất về sự thích nghi với lối đi đứng thẳng (bipedalism)?

• A. Kích thước hộp sọ lớn.
• B. Răng nanh nhỏ.
• C. Cánh tay dài so với chân.
• D. Cấu trúc xương chậu và xương chân (đùi, chày) cho thấy dáng đi thẳng đứng.

Câu 15: Loài Homo habilis được đặt tên là "người khéo léo" dựa trên bằng chứng hóa thạch nào?

• A. Khả năng sử dụng lửa.
• B. Sự tìm thấy các công cụ đá thô sơ cùng với hóa thạch của họ.
• C. Kích thước não bộ tương đương với người hiện đại.
• D. Khả năng di cư ra khỏi châu Phi.

Câu 16: Homo erectus ("người đứng thẳng") là loài vượn người đầu tiên được biết đến có những đặc điểm tiến hóa quan trọng như sử dụng lửa, chế tác công cụ đá phức tạp hơn và di cư rộng rãi ra khỏi châu Phi. Điều này cho thấy sự phát triển đáng kể về mặt nào so với các loài vượn người trước đó?

• A. Khả năng thích ứng với môi trường đa dạng, kỹ năng sinh tồn và tổ chức xã hội sơ khai.
• B. Sự tăng trưởng đột ngột về kích thước cơ thể.
• C. Chỉ số IQ cao hơn hẳn các loài linh trưởng hiện đại.
• D. Khả năng bay lượn trên không.

Câu 17: Người Neanderthal (Homo neanderthalensis) là một nhánh vượn người đã tuyệt chủng, cùng tồn tại với Homo sapiens trong một thời gian. Dựa trên bằng chứng di truyền hiện đại, mối quan hệ giữa Homo sapiens và Homo neanderthalensis là gì?

• A. Homo sapiens tiến hóa trực tiếp từ Homo neanderthalensis.
• B. Họ là hai loài hoàn toàn không liên quan đến nhau.
• C. Homo neanderthalensis là tổ tiên của các loài linh trưởng hiện đại khác.
• D. Có sự lai giống giữa Homo sapiens và Homo neanderthalensis ở một số khu vực.

Câu 18: Sự tiến hóa của loài người không chỉ bao gồm tiến hóa sinh học mà còn cả tiến hóa văn hóa. Yếu tố nào sau đây là biểu hiện rõ ràng nhất của tiến hóa văn hóa ở loài người?

• A. Sự thay đổi kích thước răng theo thời gian.
• B. Sự tăng trưởng của lông trên cơ thể.
• C. Sự phát triển ngôn ngữ phức tạp, nghệ thuật, tín ngưỡng và công nghệ truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.
• D. Sự thay đổi cấu trúc xương chậu để đi đứng thẳng.

Câu 19: So sánh với các loài linh trưởng khác, sự khác biệt về cấu trúc bàn tay và ngón tay của con người (đặc biệt là ngón cái đối diện) có ý nghĩa tiến hóa quan trọng nào?

• A. Giúp cầm nắm chính xác và chế tác công cụ phức tạp.
• B. Hỗ trợ khả năng bơi lội tốt hơn.
• C. Giúp tăng tốc độ chạy trên mặt đất.
• D. Đóng vai trò chính trong việc giữ thăng bằng khi đi đứng thẳng.

Câu 20: Quá trình hình thành loài người hiện đại (Homo sapiens) được cho là diễn ra chủ yếu ở đâu trước khi di cư ra khắp thế giới?

• A. Châu Âu.
• B. Châu Phi.
• C. Châu Á.
• D. Châu Mỹ.

Câu 21: Sự kiện nào được xem là ranh giới phân chia giữa Đại Trung sinh (Mesozoic) và Đại Tân sinh (Cenozoic)?

• A. Sự xuất hiện của các loài cá xương đầu tiên.
• B. Sự bùng nổ đa dạng sinh học ở kỷ Cambri.
• C. Sự kiện tuyệt chủng kỷ Phấn trắng-Đệ Tam (K-Pg extinction) làm biến mất khủng long và nhiều loài khác.
• D. Sự hình thành siêu lục địa Pangea.

Câu 22: Tại sao sự phát triển của quang hợp ở các vi sinh vật nhân sơ (như vi khuẩn lam) trong Đại Tiền Cambri lại là một bước ngoặt cực kỳ quan trọng trong lịch sử sự sống?

• A. Nó làm giảm đáng kể lượng khí CO2 trong khí quyển, gây ra kỷ băng hà.
• B. Nó tạo ra nitơ, một yếu tố cần thiết cho sự sống.
• C. Nó chỉ cung cấp năng lượng cho chính vi khuẩn quang hợp.
• D. Nó giải phóng một lượng lớn oxy vào khí quyển, tạo điều kiện cho sự hô hấp hiếu khí và hình thành tầng ozon.

Câu 23: Các coacervate hoặc microsphere được hình thành trong các thí nghiệm mô phỏng điều kiện nguyên thủy được coi là mô hình ban đầu cho cấu trúc nào của tế bào?

• A. Màng tế bào.
• B. Bộ máy Golgi.
• C. Ty thể.
• D. Nhân tế bào.

Câu 24: Dựa trên kiến thức về lịch sử Trái Đất, nếu một lớp đá chứa hóa thạch của khủng long và các loài cây hạt trần chiếm ưu thế, bạn có thể xác định lớp đá đó thuộc đại địa chất nào?

• A. Đại Cổ sinh (Paleozoic).
• B. Đại Tân sinh (Cenozoic).
• C. Đại Trung sinh (Mesozoic).
• D. Đại Tiền Cambri (Precambrian).

Câu 25: Sự kiện tuyệt chủng hàng loạt cuối kỷ Permi có tác động đặc biệt nghiêm trọng đến sự sống trên Trái Đất, làm biến mất khoảng 96% số loài sinh vật biển. Điều này cho thấy:

• A. Các hệ sinh thái trên cạn không bị ảnh hưởng bởi sự kiện này.
• B. Sự đa dạng sinh học có thể bị suy giảm nghiêm trọng trong một khoảng thời gian địa chất ngắn do các yếu tố thảm khốc.
• C. Chỉ có các loài động vật lớn mới bị ảnh hưởng bởi tuyệt chủng.
• D. Sự tuyệt chủng chỉ xảy ra ở một khu vực địa lý hẹp.

Câu 26: Sự phát triển của bộ não ở dòng vượn người được cho là liên quan chặt chẽ đến những yếu tố nào sau đây?

• A. Chế độ ăn chỉ toàn thực vật.
• B. Môi trường sống ổn định, ít thay đổi.
• C. Giảm dần sự tương tác xã hội.
• D. Chế độ ăn giàu năng lượng (thịt), sử dụng công cụ, giao tiếp xã hội phức tạp và thích nghi với môi trường thay đổi.

Câu 27: Tại sao việc tìm thấy hóa thạch của cùng một loài động vật có vú cổ xưa trên các lục địa hiện nay cách xa nhau (ví dụ: Nam Mỹ và châu Phi) lại là bằng chứng quan trọng ủng hộ thuyết trôi dạt lục địa và hiểu biết về sự phân bố sinh vật trong quá khứ?

• A. Nó cho thấy các lục địa này từng nối liền với nhau, cho phép loài vật di chuyển giữa chúng.
• B. Nó chứng minh rằng loài vật có khả năng bơi qua đại dương rộng lớn.
• C. Nó chỉ ra rằng khí hậu trên các lục địa này luôn giống nhau.
• D. Nó là bằng chứng về sự tiến hóa hội tụ.

Câu 28: Giả sử bạn tìm thấy một lớp đá chứa hóa thạch của cây dương xỉ khổng lồ và côn trùng có cánh lớn. Lớp đá này có khả năng cao thuộc đại địa chất nào?

• A. Đại Cổ sinh (Paleozoic), đặc biệt là kỷ Carbon.
• B. Đại Trung sinh (Mesozoic).
• C. Đại Tân sinh (Cenozoic).
• D. Đại Tiền Cambri (Precambrian).

Câu 29: Đặc điểm nào sau đây KHÔNG phải là một trong những đặc điểm tiến hóa chính trên con đường hình thành loài người từ vượn người cổ đại?

• A. Đi đứng thẳng bằng hai chân.
• B. Bộ não phát triển lớn hơn.
• C. Hàm răng và xương hàm trở nên lớn và khỏe hơn để ăn thực vật cứng.
• D. Chế tạo và sử dụng công cụ.

Câu 30: Sự xuất hiện và đa dạng hóa của thực vật có hoa trong Đại Tân sinh đã tác động như thế nào đến sự tiến hóa của các loài động vật thụ phấn (như côn trùng, chim, một số động vật có vú)?

• A. Làm giảm số lượng các loài động vật thụ phấn do cạnh tranh nguồn thức ăn.
• B. Thúc đẩy sự tiến hóa đồng thời (coevolution) giữa thực vật có hoa và động vật thụ phấn, dẫn đến sự đa dạng hóa của cả hai nhóm.
• C. Không có tác động đáng kể vì động vật thụ phấn đã tồn tại từ trước.
• D. Chỉ ảnh hưởng đến các loài côn trùng, không ảnh hưởng đến chim và động vật có vú.

Câu 1: Điều kiện tiên quyết cho sự hình thành sự sống trên Trái Đất sơ khai, theo quan điểm hiện đại, là gì?

• A. Sự tồn tại của tầng ozon bảo vệ
• B. Sự hình thành các hợp chất hữu cơ đơn giản từ chất vô cơ
• C. Sự xuất hiện của sinh vật nhân thực
• D. Nguồn năng lượng mặt trời dồi dào

Câu 2: Thí nghiệm Miller-Urey, mô phỏng điều kiện Trái Đất nguyên thủy, đã chứng minh điều gì?

• A. Sự hình thành các tế bào sống đầu tiên
• B. Quá trình tự nhân đôi của DNA
• C. Cơ chế hình thành màng tế bào
• D. Các chất hữu cơ đơn giản có thể được tạo thành từ chất vô cơ

Câu 3: Giả thuyết "thế giới RNA" đề xuất vai trò trung tâm của RNA trong giai đoạn đầu của sự sống vì RNA có đặc tính nào sau đây?

• A. Cấu trúc xoắn kép bền vững hơn DNA
• B. Khả năng phiên mã ngược thành DNA
• C. Vừa có khả năng mang thông tin di truyền, vừa có vai trò xúc tác
• D. Tính phổ biến trong mọi tế bào sống hiện nay

Câu 4: Sự kiện nào sau đây được xem là bước ngoặt lớn trong quá trình phát triển sự sống, dẫn đến sự gia tăng đáng kể về đa dạng sinh vật?

• A. Sự xuất hiện của sinh vật nhân thực
• B. Sự hình thành tầng ozon
• C. Sự phát triển của quang hợp
• D. Sự kiện "bùng nổ kỷ Cambri"

Câu 5: Phát biểu nào sau đây không đúng về sinh vật nhân sơ?

• A. Có khả năng thích nghi cao với nhiều môi trường sống khác nhau
• B. Xuất hiện trước sinh vật nhân thực trong lịch sử tiến hóa
• C. Kích thước tế bào thường lớn hơn tế bào nhân thực
• D. Không có màng nhân bao bọc vật chất di truyền

Câu 6: Sự kiện nào sau đây tạo điều kiện cho sinh vật chuyển từ môi trường dưới nước lên môi trường trên cạn?

• A. Sự xuất hiện của hô hấp hiếu khí
• B. Sự hình thành tầng ozon
• C. Sự phát triển của hệ mạch dẫn ở thực vật
• D. Sự xuất hiện của xương sống ở động vật

Câu 7: Hóa thạch được xem là bằng chứng quan trọng trong nghiên cứu lịch sử phát triển của sự sống. Hóa thạch có giá trị nhất trong việc xác định điều gì?

• A. Cấu trúc DNA của các loài sinh vật đã tuyệt chủng
• B. Mối quan hệ sinh thái giữa các loài sinh vật cổ đại
• C. Cơ chế di truyền của các loài sinh vật cổ đại
• D. Hình dạng, cấu trúc và thời gian tồn tại của các loài sinh vật cổ đại

Câu 8: Phân tích so sánh bộ xương chi trước của người, mèo, cá voi và dơi cho thấy chúng có cấu trúc xương tương đồng. Đây là bằng chứng tiến hóa nào?

• A. Bằng chứng phôi sinh học
• B. Bằng chứng địa lý sinh vật học
• C. Bằng chứng giải phẫu so sánh (cơ quan tương đồng)
• D. Bằng chứng tế bào học

Câu 9: Trong quá trình tiến hóa hình thành loài người, đặc điểm nào sau đây xuất hiện đầu tiên ở dòng dõi người?

• A. Dung tích hộp sọ lớn
• B. Khả năng đi bằng hai chân (dáng đứng thẳng)
• C. Sử dụng công cụ lao động phức tạp
• D. Phát triển ngôn ngữ và tư duy trừu tượng

Câu 10: Loài vượn người nào sau đây có họ hàng gần gũi nhất với loài người hiện đại?

• A. Đười ươi (Orangutan)
• B. Khỉ đột (Gorilla)
• C. Vượn Gibbon
• D. Tinh tinh (Chimpanzee)

Câu 11: Sự kiện nào sau đây trong lịch sử phát triển sự sống diễn ra ở đại Cổ sinh (Paleozoic)?

• A. Sự xuất hiện của thực vật có mạch và động vật có xương sống đầu tiên
• B. Sự thống trị của khủng long
• C. Sự xuất hiện của loài người
• D. Sự hình thành các đại dương

Câu 12: Chọn trình tự đúng về các giai đoạn tiến hóa lớn của sự sống trên Trái Đất, từ sớm đến muộn.

• A. Sinh vật nhân sơ → Chất hữu cơ → Sinh vật nhân thực → Sinh vật đa bào
• B. Chất hữu cơ → Sinh vật nhân thực → Sinh vật nhân sơ → Sinh vật đa bào
• C. Chất hữu cơ → Sinh vật nhân sơ → Sinh vật nhân thực → Sinh vật đa bào
• D. Sinh vật đa bào → Sinh vật nhân thực → Sinh vật nhân sơ → Chất hữu cơ

Câu 13: Đâu là bằng chứng sinh học phân tử mạnh mẽ nhất ủng hộ thuyết tiến hóa chung của sự sống?

• A. Sự tương đồng về hình thái giữa các loài
• B. Sự tương đồng về mã di truyền và các cơ chế sinh học cơ bản
• C. Bằng chứng hóa thạch phong phú
• D. Sự phân bố địa lý của các loài

Câu 14: Trong quá trình tiến hóa của loài người, việc sử dụng lửa có vai trò quan trọng như thế nào?

• A. Giúp tăng kích thước não bộ
• B. Dẫn đến dáng đi thẳng hoàn toàn
• C. Phát triển ngôn ngữ phức tạp
• D. Cung cấp nguồn nhiệt, ánh sáng, thức ăn chín và bảo vệ khỏi thú dữ

Câu 15: Yếu tố nào sau đây được xem là động lực chính thúc đẩy quá trình tiến hóa của loài người từ vượn người?

• A. Đột biến gen ngẫu nhiên
• B. Giao phối cận huyết
• C. Thay đổi môi trường sống và áp lực chọn lọc tự nhiên
• D. Di nhập gen từ các loài khác

Câu 16: Loài Homo neanderthalensis (người Neanderthal) khác với Homo sapiens (người hiện đại) chủ yếu ở điểm nào?

• A. Kích thước cơ thể to lớn hơn
• B. Khả năng tư duy trừu tượng và ngôn ngữ kém phát triển hơn
• C. Tuổi thọ trung bình cao hơn
• D. Khả năng thích nghi với biến đổi khí hậu tốt hơn

Câu 17: Sự kiện tuyệt chủng hàng loạt lớn nhất trong lịch sử Trái Đất, thường được gọi là "Đại Tuyệt Chủng Permi-Trias", đã gây ra hậu quả gì?

• A. Sự xuất hiện của loài người
• B. Sự thống trị của khủng long
• C. Làm thay đổi sâu sắc hướng tiến hóa của sự sống, mở đường cho các nhóm sinh vật mới phát triển
• D. Sự hình thành các lục địa

Câu 18: Trong các giai đoạn tiến hóa tiền sinh học, cấu trúc nào được xem là "tế bào sơ khai" đầu tiên, có khả năng tự duy trì và nhân lên?

• A. Protobiont (giọt keo)
• B. Coacervate
• C. Liposome
• D. Microsphere

Câu 19: Nguyên tố hóa học nào sau đây có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc tạo nên sự đa dạng của các hợp chất hữu cơ, nền tảng của sự sống?

• A. Oxy (O)
• B. Nitơ (N)
• C. Carbon (C)
• D. Hydro (H)

Câu 20: Đâu là đặc điểm tiến hóa quan trọng nhất giúp phân biệt chi Homo (Người) với các chi vượn người khác?

• A. Dáng đi thẳng hoàn toàn
• B. Bàn tay có khả năng cầm nắm linh hoạt
• C. Khả năng sử dụng lửa
• D. Dung tích não lớn và phát triển trí tuệ

Câu 21: Sự kiện nào sau đây đánh dấu sự kết thúc của giai đoạn tiến hóa hóa học và bắt đầu giai đoạn tiến hóa tiền sinh học?

• A. Sự xuất hiện của tế bào nhân sơ
• B. Sự hình thành các đại phân tử hữu cơ (protein và nucleic acid)
• C. Sự phát triển của khả năng tự nhân đôi
• D. Sự hình thành màng tế bào

Câu 22: Quan điểm nào sau đây về nguồn gốc sự sống được khoa học hiện đại chấp nhận rộng rãi nhất?

• A. Sự sống được tạo ra bởi một đấng siêu nhiên
• B. Sự sống có nguồn gốc từ ngoài Trái Đất (thuyết panspermia)
• C. Sự sống phát sinh từ chất vô cơ qua quá trình tiến hóa
• D. Sự sống luôn tồn tại và không có nguồn gốc

Câu 23: Hãy sắp xếp các loài Homo sau đây theo thứ tự xuất hiện từ sớm đến muộn: Homo habilis, Homo erectus, Homo sapiens, Homo neanderthalensis.

• A. Homo sapiens → Homo neanderthalensis → Homo erectus → Homo habilis
• B. Homo habilis → Homo erectus → Homo neanderthalensis → Homo sapiens
• C. Homo erectus → Homo habilis → Homo sapiens → Homo neanderthalensis
• D. Homo neanderthalensis → Homo sapiens → Homo habilis → Homo erectus

Câu 24: Trong quá trình tiến hóa, cơ chế nào tạo ra sự đa dạng di truyền, nguyên liệu cho chọn lọc tự nhiên?

• A. Đột biến gen
• B. Chọn lọc tự nhiên
• C. Giao phối ngẫu nhiên
• D. Cách ly địa lý

Câu 25: Phát biểu nào sau đây đúng về quá trình hình thành loài người hiện đại (Homo sapiens)?

• A. Hình thành từ nhiều dòng vượn người khác nhau ở các khu vực địa lý khác nhau
• B. Tiến hóa tuyến tính từ Homo erectus mà không có sự phân nhánh
• C. Xuất hiện đồng thời với Homo neanderthalensis và cạnh tranh trực tiếp dẫn đến tuyệt chủng của Neanderthal
• D. Có nguồn gốc từ châu Phi và di cư ra khắp thế giới, thay thế các loài Homo khác

Câu 26: Dựa vào hóa thạch, các nhà khoa học ước tính tuổi của Trái Đất là khoảng bao nhiêu?

• A. 4.5 triệu năm
• B. 450 triệu năm
• C. 4.5 tỷ năm
• D. 45 tỷ năm

Câu 27: Trong các bằng chứng tiến hóa, "cơ quan thoái hóa" (vestigial organs) cung cấp thông tin gì?

• A. Sự tương đồng về chức năng giữa các loài khác nhau
• B. Mối quan hệ tổ tiên chung và quá trình biến đổi trong tiến hóa
• C. Quá trình phát sinh phôi thai của các loài
• D. Sự phân bố địa lý của các loài

Câu 28: Loại bằng chứng tiến hóa nào được nghiên cứu bằng cách so sánh trình tự DNA và protein giữa các loài?

• A. Giải phẫu so sánh
• B. Phôi sinh học so sánh
• C. Hóa thạch học
• D. Sinh học phân tử

Câu 29: Điều gì quyết định hướng và tốc độ của quá trình tiến hóa?

• A. Đột biến gen ngẫu nhiên
• B. Chọn lọc tự nhiên và môi trường sống
• C. Giao phối không ngẫu nhiên
• D. Yếu tố di truyền và biến dị tổ hợp

Câu 30: Nếu một quần thể sinh vật bị cách ly địa lý hoàn toàn, điều này có thể dẫn đến hệ quả tiến hóa nào?

• A. Tăng cường sự đa dạng di truyền trong quần thể gốc
• B. Giảm tốc độ tiến hóa của quần thể
• C. Hình thành loài mới do sự phân hóa vốn gen và chọn lọc tự nhiên khác nhau
• D. Duy trì sự ổn định di truyền của quần thể

Câu 1: Giả thuyết về “thế giới RNA” đề xuất vai trò trung tâm của RNA trong giai đoạn đầu phát sinh sự sống. Phát biểu nào sau đây không phải là bằng chứng ủng hộ giả thuyết này?

• A. RNA có khả năng tự nhân đôi trong điều kiện phòng thí nghiệm.
• B. RNA có thể hoạt động như enzyme xúc tác các phản ứng sinh hóa (ribozyme).
• C. Trong tế bào hiện đại, RNA tham gia vào nhiều quá trình quan trọng như dịch mã, phiên mã.
• D. DNA là vật chất di truyền phổ quát ở tất cả các dạng sống hiện nay.

Câu 2: Thí nghiệm Miller-Urey (1952) đã mô phỏng điều kiện môi trường Trái Đất nguyên thủy để kiểm chứng giả thuyết về sự hình thành các hợp chất hữu cơ đơn giản từ chất vô cơ. Thành phần không có trong khí quyển mô phỏng của thí nghiệm này là:

• A. Hơi nước (H₂O)
• B. Amoniac (NH₃)
• C. Oxy phân tử (O₂)
• D. Metan (CH₄)

Câu 3: Sự kiện nào sau đây được xem là mốc đánh dấu sự chuyển từ giai đoạn tiến hóa hóa học sang tiến hóa tiền sinh học trong quá trình phát sinh sự sống?

• A. Hình thành các hợp chất hữu cơ đơn giản từ chất vô cơ.
• B. Hình thành các tế bào sơ khai (protobiont) có khả năng tự duy trì và sinh sản.
• C. Xuất hiện khả năng tự nhân đôi của các phân tử RNA.
• D. Tổng hợp các protein và axit nucleic phức tạp.

Câu 4: Xét về mặt địa chất, đại nào chiếm thời gian dài nhất trong lịch sử phát triển của sự sống trên Trái Đất, đồng thời chứng kiến sự xuất hiện của những dạng sống đầu tiên?

• A. Đại Thái Cổ (Archaean)
• B. Đại Nguyên Sinh (Proterozoic)
• C. Đại Cổ Sinh (Paleozoic)
• D. Đại Trung Sinh (Mesozoic)

Câu 5: Trong các kỷ địa chất của đại Cổ Sinh, kỷ nào được mệnh danh là “kỷ cá” do sự đa dạng hóa và thống trị của các loài cá trên Trái Đất?

• A. Kỷ Cambri
• B. Kỷ Silur
• C. Kỷ Devon
• D. Kỷ Than Đá

Câu 6: Sự kiện “bùng nổ kỷ Cambri” (Cambrian explosion) đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử sự sống. Nội dung chính của sự kiện này là gì?

• A. Sự tuyệt chủng hàng loạt của hầu hết các nhóm sinh vật.
• B. Sự xuất hiện đột ngột và đa dạng hóa nhanh chóng của nhiều ngành động vật.
• C. Sự hình thành tầng ozone bảo vệ Trái Đất khỏi tia tử ngoại.
• D. Sự trôi dạt lục địa và thay đổi khí hậu toàn cầu.

Câu 7: Loài thực vật có mạch đầu tiên xuất hiện trên cạn vào kỷ nào của đại Cổ Sinh, đánh dấu sự chinh phục môi trường sống trên cạn của giới thực vật?

• A. Kỷ Cambri
• B. Kỷ Silur
• C. Kỷ Devon
• D. Kỷ Than Đá

Câu 8: Đại Trung Sinh được mệnh danh là “kỷ nguyên bò sát” do sự thống trị của khủng long. Tuy nhiên, đại Trung Sinh còn chứng kiến sự xuất hiện của một nhóm động vật có xương sống khác, tiền thân của lớp chim và lớp thú hiện nay. Nhóm động vật đó là:

• A. Lưỡng cư
• B. Cá xương
• C. Cá sụn
• D. Bò sát răng thú

Câu 9: Sự kiện tuyệt chủng hàng loạt vào cuối kỷ Phấn Trắng (Cretaceous) đã tạo điều kiện cho sự phát triển mạnh mẽ của nhóm sinh vật nào trong đại Tân Sinh?

• A. Thực vật hạt kín
• B. Bò sát
• C. Động vật có vú
• D. Côn trùng

Câu 10: Loài vượn người hóa thạch nào sau đây được xem là có niên đại cổ xưa nhất và có thể là tổ tiên chung của cả người và các loài vượn người khác?

• A. Sahelanthropus tchadensis
• B. Australopithecus afarensis
• C. Homo habilis
• D. Homo erectus

Câu 11: Đặc điểm hình thái nào sau đây không phải là đặc điểm thích nghi của người Homo erectus với lối sống trên cạn và di chuyển bằng hai chân?

• A. Khung chậu ngắn và rộng
• B. Cột sống cong hình chữ S
• C. Ngón chân cái nằm trên cùng mặt phẳng với các ngón chân khác
• D. Xương cánh tay dài hơn xương chân

Câu 12: So sánh bộ não của người Neanderthal với người Homo sapiens hiện đại, phát biểu nào sau đây là đúng?

• A. Bộ não của người Neanderthal nhỏ hơn đáng kể so với người Homo sapiens.
• B. Bộ não của người Neanderthal có kích thước trung bình tương đương hoặc lớn hơn một chút so với người Homo sapiens.
• C. Cấu trúc não bộ của người Neanderthal đơn giản hơn nhiều so với người Homo sapiens.
• D. Chức năng não bộ của người Neanderthal kém phát triển hơn so với người Homo sapiens.

Câu 13: Bằng chứng di truyền học nào sau đây cho thấy có sự giao phối giữa người Neanderthal và người Homo sapiens?

• A. Người Neanderthal và Homo sapiens có bộ gene hoàn toàn khác biệt.
• B. Không tìm thấy gene của người Neanderthal trong bộ gene của người Homo sapiens hiện đại.
• C. Một tỷ lệ nhỏ gene của người Neanderthal được tìm thấy trong bộ gene của người Homo sapiens hiện đại không phải gốc Phi.
• D. Người Neanderthal có số lượng nhiễm sắc thể khác với người Homo sapiens.

Câu 14: Trong quá trình tiến hóa hình thành loài người, yếu tố văn hóa đóng vai trò ngày càng quan trọng. Yếu tố văn hóa nào sau đây được xem là có ảnh hưởng lớn nhất đến sự phát triển xã hội và trí tuệ của loài người?

• A. Sử dụng công cụ đá
• B. Phát triển ngôn ngữ
• C. Sử dụng lửa
• D. Chế độ ăn thịt

Câu 15: Quan điểm tiến hóa hiện đại cho rằng loài người hiện đại (Homo sapiens) có nguồn gốc từ châu Phi và sau đó di cư ra khắp thế giới, thay thế các quần thể người cổ khác. Quan điểm này được gọi là:

• A. Mô hình “Nguồn gốc châu Phi” (Out of Africa)
• B. Mô hình “Đa vùng” (Multiregional evolution)
• C. Mô hình “Tiến hóa song song”
• D. Mô hình “Lai tạp và thay thế”

Câu 16: Phát biểu nào sau đây không đúng về quá trình tiến hóa của loài người?

• A. Tiến hóa người là một quá trình phân nhánh phức tạp, không phải là một chuỗi tuyến tính.
• B. Các loài vượn người hóa thạch khác nhau có thể đã từng cùng tồn tại ở một thời điểm.
• C. Người Homo sapiens tiến hóa trực tiếp từ người Neanderthal.
• D. Chọn lọc tự nhiên đóng vai trò quan trọng trong việc định hình các đặc điểm thích nghi của loài người.

Câu 17: Cho sơ đồ phả hệ tiến hóa của một nhóm động vật có xương sống. Để xác định mối quan hệ họ hàng gần gũi nhất giữa loài A và loài D, ta cần dựa vào điểm nút nào trên sơ đồ?

• A. Nút xa nhất gốc
• B. Nút chung gần nhất với cả A và D
• C. Nút gần gốc nhất
• D. Nút nằm trên nhánh của loài A

Câu 18: Phương pháp nào sau đây thường được sử dụng để xác định niên đại của các hóa thạch cổ sinh vật học có độ tuổi hàng triệu năm?

• A. Đồng hồ phân tử
• B. Phân tích ADN
• C. So sánh hình thái
• D. Đồng vị phóng xạ

Câu 19: Cơ quan tương đồng (homologous organs) là bằng chứng tiến hóa nào?

• A. Bằng chứng phôi sinh học
• B. Bằng chứng giải phẫu so sánh
• C. Bằng chứng địa lý sinh vật học
• D. Bằng chứng tế bào học

Câu 20: Phân tích trình tự nucleotide của gene cytochrome c ở nhiều loài sinh vật khác nhau cho thấy mức độ tương đồng cao. Đây là bằng chứng tiến hóa nào?

• A. Bằng chứng hóa thạch
• B. Bằng chứng giải phẫu so sánh
• C. Bằng chứng sinh học phân tử
• D. Bằng chứng phôi sinh học

Câu 21: Điều kiện môi trường nào sau đây được cho là đã thúc đẩy sự hình thành các tế bào nhân thực từ tế bào nhân sơ?

• A. Sự gia tăng nồng độ CO₂ trong khí quyển
• B. Sự gia tăng nồng độ O₂ trong khí quyển
• C. Sự giảm nhiệt độ toàn cầu
• D. Sự gia tăng hoạt động núi lửa

Câu 22: Trong quá trình tiến hóa của sự sống, sự kiện nào sau đây diễn ra sau sự xuất hiện của tế bào nhân sơ?

• A. Hình thành các hợp chất hữu cơ đơn giản
• B. Hình thành tế bào sơ khai (protobiont)
• C. Xuất hiện tế bào nhân thực
• D. Xuất hiện khả năng tự nhân đôi của RNA

Câu 23: Động lực chính của quá trình tiến hóa sinh học theo thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại là gì?

• A. Chọn lọc tự nhiên tác động lên các biến dị di truyền
• B. Đột biến gene xảy ra ngẫu nhiên
• C. Giao phối không ngẫu nhiên
• D. Sự cách ly địa lý

Câu 24: Hiện tượng nào sau đây thể hiện sự tiến hóa hội tụ (convergent evolution)?

• A. Sự hình thành các loài chim sẻ Darwin ở quần đảo Galapagos từ một tổ tiên chung.
• B. Sự phát triển cánh ở dơi (động vật có vú) và côn trùng (động vật không xương sống).
• C. Sự đa dạng hóa của các loài khủng long trong đại Trung Sinh.
• D. Sự tiến hóa của các loài vượn người thành người hiện đại.

Câu 25: Trong quá trình hình thành loài bằng con đường địa lý, yếu tố nào sau đây đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự khác biệt di truyền giữa các quần thể?

• A. Chọn lọc tự nhiên
• B. Giao phối ngẫu nhiên
• C. Cách ly địa lý
• D. Đột biến gene

Câu 26: Loài người hiện đại (Homo sapiens) thuộc giới, giới phụ, lớp và bộ nào trong hệ thống phân loại sinh học?

• A. Giới Thực vật, Giới phụ Hai lá mầm, Lớp Khỉ, Bộ Linh trưởng
• B. Giới Nấm, Giới phụ Nấm đảm, Lớp Nấm túi, Bộ Nấm rơm
• C. Giới Nguyên sinh, Giới phụ Trùng roi, Lớp Trùng cỏ, Bộ Trùng giày
• D. Giới Động vật, Giới phụ Động vật có xương sống, Lớp Thú, Bộ Linh trưởng

Câu 27: Nghiên cứu về sự phát sinh và phát triển của sự sống trên Trái Đất có ý nghĩa thực tiễn nào đối với con người?

• A. Giúp dự đoán chính xác thời điểm xảy ra các trận động đất và núi lửa.
• B. Cung cấp cơ sở khoa học để tạo ra các giống cây trồng và vật nuôi mới năng suất cao.
• C. Mở rộng hiểu biết về sự sống, giúp tìm kiếm sự sống ngoài Trái Đất và bảo vệ sự sống trên hành tinh của chúng ta.
• D. Cho phép tái tạo lại chính xác quá trình tiến hóa của loài người trong phòng thí nghiệm.

Câu 28: Cho biểu đồ thể hiện sự thay đổi số lượng loài qua các đại địa chất. Đại nào có số lượng loài sinh vật đa dạng nhất?

• A. Đại Thái Cổ
• B. Đại Nguyên Sinh
• C. Đại Cổ Sinh
• D. Đại Tân Sinh

Câu 29: Phát biểu nào sau đây mô tả đúng nhất về mối quan hệ giữa biến đổi khí hậu và sự phát triển của sự sống trên Trái Đất?

• A. Biến đổi khí hậu chỉ gây ra các sự kiện tuyệt chủng hàng loạt, không có tác động tích cực đến sự phát triển sự sống.
• B. Biến đổi khí hậu vừa là yếu tố gây ra các sự kiện tuyệt chủng, vừa là động lực thúc đẩy sự đa dạng hóa và thích nghi của sinh vật.
• C. Sự phát triển của sự sống trên Trái Đất hoàn toàn độc lập với các biến đổi khí hậu.
• D. Biến đổi khí hậu chỉ ảnh hưởng đến các loài động vật, không tác động đến thực vật và vi sinh vật.

Câu 30: Nếu Trái Đất không có tầng ozone, điều gì có thể xảy ra đối với sự sống trên cạn?

• A. Sinh vật trên cạn sẽ phát triển mạnh mẽ hơn do không bị giới hạn bởi tia UV.
• B. Không có sự thay đổi đáng kể nào vì sinh vật có thể tự thích nghi với tia UV.
• C. Sự sống trên cạn sẽ gặp nhiều khó khăn do tia tử ngoại (UV) gây hại, có thể hạn chế sự đa dạng và phân bố.
• D. Tầng ozone không liên quan đến sự sống trên cạn, chỉ ảnh hưởng đến sinh vật biển.

Câu 1: Giai đoạn nào trong quá trình phát sinh sự sống trên Trái Đất được đặc trưng bởi sự hình thành các hợp chất hữu cơ đơn giản từ các chất vô cơ dưới tác động của năng lượng tự nhiên (sét, bức xạ UV)?

• A. Tiến hóa hóa học
• B. Tiến hóa tiền sinh học
• C. Tiến hóa sinh học
• D. Tiến hóa xã hội

Câu 2: Thí nghiệm của Miller và Urey (1953) mô phỏng điều kiện khí quyển nguyên thủy của Trái Đất. Kết quả thí nghiệm này đã cung cấp bằng chứng quan trọng hỗ trợ cho giả thuyết nào về nguồn gốc sự sống?

• A. Sự sống được tạo ra từ vật chất sống có sẵn.
• B. Sự sống đến từ vũ trụ.
• C. Các hợp chất hữu cơ có thể được tổng hợp từ chất vô cơ trong điều kiện Trái Đất nguyên thủy.
• D. Các phân tử RNA là vật chất di truyền đầu tiên.

Câu 3: Giả thuyết "Thế giới RNA" (RNA world) cho rằng RNA, chứ không phải DNA hay protein, là phân tử mang thông tin di truyền và có khả năng xúc tác (ribozyme) trong giai đoạn đầu của sự sống. Giả thuyết này thuộc về giai đoạn nào trong quá trình phát sinh sự sống?

• A. Tiến hóa hóa học
• B. Tiến hóa tiền sinh học
• C. Tiến hóa sinh học
• D. Giai đoạn hình thành tế bào nhân thực.

Câu 4: Các cấu trúc đá phiến nhiều lớp được tạo bởi vi khuẩn lam cổ đại, gọi là Stromatolite, là bằng chứng hóa thạch cổ xưa nhất cho thấy sự tồn tại của dạng sống nào trên Trái Đất?

• A. Sinh vật nhân sơ
• B. Sinh vật nhân thực đơn bào
• C. Thực vật đa bào
• D. Động vật không xương sống

Câu 5: Sự kiện "Đại oxy hóa" (Great Oxidation Event) xảy ra khoảng 2,4 tỷ năm trước, dẫn đến sự gia tăng đáng kể nồng độ oxy trong khí quyển và đại dương. Sự kiện này chủ yếu là hệ quả của hoạt động của nhóm sinh vật nào?

• A. Vi khuẩn kị khí
• B. Vi khuẩn hóa tổng hợp
• C. Sinh vật nhân thực đầu tiên
• D. Vi khuẩn lam (Cyanobacteria)

Câu 6: Thuyết nội cộng sinh (Endosymbiotic theory) giải thích nguồn gốc của các bào quan như ti thể và lục lạp trong tế bào nhân thực. Theo thuyết này, các bào quan này có nguồn gốc từ đâu?

• A. Sự gấp nếp của màng tế bào chất.
• B. Vi khuẩn bị tế bào chủ nhân sơ lớn hơn "nuốt" vào và sống cộng sinh.
• C. Sự tiến hóa độc lập từ các túi màng trong tế bào.
• D. Các bào quan được tổng hợp mới hoàn toàn trong quá trình tiến hóa.

Câu 7: Sự kiện "Bùng nổ Cambri" (Cambrian Explosion) đánh dấu sự xuất hiện đột ngột và đa dạng hóa nhanh chóng của hầu hết các ngành động vật hiện đại. Sự kiện này xảy ra vào đầu đại nào trong lịch sử địa chất?

• A. Đại Paleozoi
• B. Đại Mesozoi
• C. Đại Kainozoi
• D. Đại Tiền Cambri

Câu 8: Quá trình sinh vật di cư và chinh phục đất liền là một bước tiến hóa vĩ đại. Nhóm sinh vật nào sau đây được xem là những sinh vật đầu tiên di cư lên đất liền thành công trong đại Paleozoi?

• A. Cá sụn và cá xương
• B. Bò sát và chim
• C. Thực vật và nấm
• D. Động vật có vú

Câu 9: Sự kiện tuyệt chủng hàng loạt kỷ Permi (Permian-Triassic extinction event), còn gọi là "Đại diệt chủng", là sự kiện tuyệt chủng tồi tệ nhất trong lịch sử Trái Đất. Sự kiện này đánh dấu sự kết thúc của đại nào?

• A. Đại Paleozoi
• B. Đại Mesozoi
• C. Đại Kainozoi
• D. Đại Tiền Cambri

Câu 10: Đại Mesozoi thường được gọi là "Kỷ nguyên khủng long". Đặc điểm nổi bật nhất về sự phát triển của sinh vật trong đại này là gì?

• A. Sự bùng nổ của động vật không xương sống biển.
• B. Sự thống trị của bò sát và sự xuất hiện của chim, động vật có vú.
• C. Sự đa dạng hóa của động vật có vú và chim.
• D. Sự xuất hiện của các dạng cá xương đầu tiên.

Câu 11: Sự kiện tuyệt chủng kỷ Phấn Trắng-Cổ Cận (Cretaceous–Paleogene extinction event), nổi tiếng với sự biến mất của khủng long phi điểu, đánh dấu sự kết thúc của đại nào?

• A. Đại Paleozoi
• B. Đại Mesozoi
• C. Đại Kainozoi
• D. Đại Tiền Cambri

Câu 12: Đại Kainozoi, đại hiện tại chúng ta đang sống, thường được gọi là "Kỷ nguyên động vật có vú và chim". Sự đa dạng hóa mạnh mẽ của các nhóm này sau sự kiện tuyệt chủng K-Pg là một ví dụ điển hình về hiện tượng tiến hóa nào?

• A. Đồng tiến hóa
• B. Tiến hóa song song
• C. Bức xạ thích nghi
• D. Tiến hóa phân ly

Câu 13: Dựa vào kiến thức về lịch sử phát triển sinh giới, hãy phân tích mối liên hệ giữa các sự kiện địa chất (như trôi dạt lục địa, hoạt động núi lửa, va chạm thiên thạch) và các sự kiện tuyệt chủng hàng loạt.

• A. Các sự kiện địa chất chỉ ảnh hưởng đến sự sống ở quy mô nhỏ, không gây tuyệt chủng hàng loạt.
• B. Tuyệt chủng hàng loạt là do sự cạnh tranh giữa các loài chứ không liên quan đến địa chất.
• C. Các sự kiện địa chất luôn thúc đẩy sự đa dạng hóa sinh học.
• D. Các sự kiện địa chất có thể gây thay đổi môi trường đột ngột, nghiêm trọng, vượt quá khả năng thích nghi của nhiều loài, dẫn đến tuyệt chủng hàng loạt.

Câu 14: Phân tích sơ đồ cây phát sinh chủng loại của bộ Linh trưởng (Primates). Vượn người (hominoids) có những đặc điểm chung nào cho thấy mối quan hệ họ hàng gần gũi với loài người?

• A. Bộ gen (DNA) có nhiều điểm tương đồng, cấu tạo cơ thể gần giống nhau.
• B. Khả năng sử dụng công cụ và ngôn ngữ phức tạp như người.
• C. Hành vi xã hội phức tạp và khả năng xây dựng nền văn hóa.
• D. Chúng đều đi thẳng hoàn toàn và có bộ não phát triển tương đương.

Câu 15: Hóa thạch của Ardipithecus ramidus (Ardi), Australopithecus afarensis (Lucy), Homo erectus, Homo neanderthalensis là những bằng chứng quan trọng trong nghiên cứu sự phát sinh loài người. Những hóa thạch này cung cấp thông tin chủ yếu về khía cạnh nào của tiến hóa người?

• A. Sự phát triển của ngôn ngữ và chữ viết.
• B. Những thay đổi về cấu trúc giải phẫu và kích thước não bộ qua các giai đoạn.
• C. Sự hình thành các nền văn minh cổ đại.
• D. Quan hệ xã hội và tổ chức bầy đàn của người tiền sử.

Câu 16: Đặc điểm nào sau đây được xem là một trong những bước tiến hóa quan trọng nhất, tạo tiền đề cho sự phát triển của não bộ và khả năng sử dụng công cụ ở tổ tiên loài người?

• A. Ăn thịt.
• B. Sống trên cây.
• C. Đi thẳng bằng hai chân (bipedalism).
• D. Có bộ lông dày.

Câu 17: So sánh hộp sọ của Australopithecus afarensis và Homo erectus, ta nhận thấy sự khác biệt rõ rệt về kích thước hộp sọ và cấu trúc khuôn mặt. Sự khác biệt này phản ánh xu hướng tiến hóa nào ở người?

• A. Kích thước cơ thể giảm dần.
• B. Hàm răng ngày càng lớn hơn.
• C. Kích thước não bộ giảm đi.
• D. Kích thước não bộ tăng lên và cấu trúc khuôn mặt thay đổi.

Câu 18: Việc phát hiện các công cụ đá ghè đẽo thô sơ gắn liền với hóa thạch của Homo habilis (người khéo léo) có ý nghĩa gì trong nghiên cứu tiến hóa người?

• A. Bằng chứng sớm nhất về khả năng chế tạo và sử dụng công cụ.
• B. Bằng chứng về khả năng đi thẳng hoàn toàn.
• C. Bằng chứng về sự hình thành ngôn ngữ.
• D. Bằng chứng về khả năng kiểm soát lửa.

Câu 19: Homo erectus (người đứng thẳng) là loài người tiền sử đầu tiên được biết đến đã di cư ra khỏi châu Phi, lan rộng khắp châu Á và châu Âu. Khả năng nào của Homo erectus được cho là yếu tố quan trọng giúp họ thực hiện cuộc di cư quy mô lớn này?

• A. Hộp sọ lớn hơn Homo sapiens.
• B. Chỉ sống được ở vùng khí hậu nhiệt đới.
• C. Không có khả năng chế tạo công cụ.
• D. Khả năng kiểm soát lửa.

Câu 20: So với các loài vượn người hóa thạch và người tiền sử khác, Homo sapiens (người hiện đại) có đặc điểm nổi bật nào về hộp sọ?

• A. Hộp sọ tròn, cao, trán thẳng đứng và có cằm.
• B. Hộp sọ dẹt và có gờ lông mày rất lớn.
• C. Kích thước hộp sọ nhỏ hơn Homo erectus.
• D. Không có sự khác biệt đáng kể so với Homo neanderthalensis.

Câu 21: Ngoài chọn lọc tự nhiên, yếu tố nào sau đây đóng vai trò ngày càng quan trọng trong quá trình tiến hóa và phát triển của loài người hiện đại?

• A. Đột biến gen.
• B. Giao phối ngẫu nhiên.
• C. Tiến hóa văn hóa và xã hội.
• D. Sự cách li địa lí.

Câu 22: Phân tích vai trò của lao động trong quá trình hình thành và phát triển loài người theo quan điểm của Ăng-ghen.

• A. Lao động giúp phát triển bàn tay, bộ não và khả năng giao tiếp.
• B. Lao động chỉ đơn thuần là hoạt động kiếm ăn.
• C. Lao động làm giảm vai trò của chọn lọc tự nhiên.
• D. Lao động là nguyên nhân duy nhất dẫn đến sự khác biệt giữa người và vượn.

Câu 23: Đặc điểm nào dưới đây KHÔNG phải là đặc điểm riêng có của loài người so với các loài linh trưởng khác?

• A. Đi thẳng hoàn toàn bằng hai chân.
• B. Bộ não phát triển đặc biệt, có khả năng tư duy trừu tượng.
• C. Có tiếng nói, chữ viết và khả năng truyền đạt văn hóa phức tạp.
• D. Có cuộc sống xã hội và khả năng học hỏi.

Câu 24: Dựa vào các bằng chứng hóa thạch và di truyền, loài người hiện đại (Homo sapiens) được cho là có nguồn gốc từ châu lục nào?

• A. Châu Âu
• B. Châu Phi
• C. Châu Á
• D. Châu Mỹ

Câu 25: Tại sao sự xuất hiện của quá trình quang hợp giải phóng oxy lại là một bước ngoặt lớn trong lịch sử phát triển sự sống?

• A. Nó làm giảm nhiệt độ Trái Đất.
• B. Nó chỉ cung cấp năng lượng cho các sinh vật nhân sơ.
• C. Nó chỉ tạo ra thức ăn cho các sinh vật khác.
• D. Nó làm thay đổi thành phần khí quyển, tạo điều kiện cho hô hấp hiếu khí và hình thành tầng ozon.

Câu 26: Giả sử một nhà khoa học tìm thấy một hóa thạch vượn người có dung tích hộp sọ khoảng 650 cm³ và có dấu hiệu sử dụng công cụ đá thô. Dựa vào thông tin này, hóa thạch này có khả năng thuộc về loài nào đã học?

• A. Homo habilis
• B. Australopithecus afarensis
• C. Homo erectus
• D. Homo neanderthalensis

Câu 27: Tại sao sự kiện tuyệt chủng cuối kỷ Phấn Trắng (K-Pg) lại tạo điều kiện thuận lợi cho sự bùng nổ và đa dạng hóa của động vật có vú và chim trong đại Kainozoi?

• A. Sự kiện này làm tăng nguồn thức ăn cho động vật có vú và chim.
• B. Sự biến mất của khủng long đã loại bỏ đối thủ cạnh tranh và kẻ săn mồi chính.
• C. Sự kiện này làm tăng nhiệt độ toàn cầu, thuận lợi cho động vật máu nóng.
• D. Động vật có vú và chim đã tiến hóa khả năng chống lại thảm họa này.

Câu 28: Việc phát hiện hóa thạch "Người Hobbit" (Homo floresiensis) trên đảo Flores, Indonesia, với kích thước nhỏ bé và bộ não nhỏ nhưng có bằng chứng về việc sử dụng công cụ tinh vi, đặt ra thách thức gì đối với các giả thuyết truyền thống về tiến hóa người?

• A. Chứng minh rằng người hiện đại có nguồn gốc từ châu Á.
• B. Khẳng định chỉ có một dòng dõi tiến hóa duy nhất dẫn đến Homo sapiens.
• C. Cho thấy sự đa dạng hơn trong chi Homo và mối quan hệ phức tạp giữa kích thước não và khả năng nhận thức.
• D. Phủ nhận vai trò của chọn lọc tự nhiên trong tiến hóa người.

Câu 29: Đặc điểm nào ở người hiện đại (Homo sapiens) là kết quả của cả tiến hóa sinh học (thông qua chọn lọc tự nhiên) và tiến hóa văn hóa (thông qua học hỏi và truyền đạt)?

• A. Đi thẳng bằng hai chân.
• B. Có ngón cái đối diện.
• C. Kích thước bộ não lớn.
• D. Khả năng sử dụng ngôn ngữ phức tạp.

Câu 30: Dựa trên lịch sử phát triển sinh giới, hãy dự đoán hệ quả lâu dài đối với sự đa dạng sinh học nếu Trái Đất trải qua một sự kiện thay đổi khí hậu toàn cầu đột ngột và nghiêm trọng (ví dụ: tăng nhiệt độ cực đoan do hiệu ứng nhà kính mất kiểm soát).

• A. Sự đa dạng sinh học sẽ tăng lên ngay lập tức do các loài đột biến để thích nghi.
• B. Có thể xảy ra tuyệt chủng hàng loạt, sau đó là giai đoạn phục hồi và bức xạ thích nghi của các nhóm sống sót.
• C. Sự đa dạng sinh học sẽ không thay đổi đáng kể.
• D. Chỉ các loài sinh vật nhân sơ mới bị ảnh hưởng.