Trắc nghiệm Thực hành tiếng Việt trang 51 - Cánh diều - Đề 09 được xây dựng với nhiều câu hỏi chất lượng, sát với nội dung chương trình học, giúp bạn dễ dàng ôn tập và kiểm tra kiến thức hiệu quả. Hãy cùng bắt đầu làm bài tập trắc nghiệm ngay để nâng cao hiểu biết và chuẩn bị tốt cho kỳ thi sắp tới!
Câu 1: Trong câu "Cây xanh thẫm, lá dày và dài, như những tấm lụa xanh phơi phới." (Đoàn Giỏi), việc đảo ngữ "xanh thẫm" lên trước "cây" (nếu có) hoặc đặt "xanh thẫm" ngay sau "Cây" trong trường hợp này có tác dụng chủ yếu gì?
- A. Nhấn mạnh màu sắc đặc trưng của cây.
- B. Tạo nhịp điệu nhanh, gấp gáp cho câu văn.
- C. Thể hiện trình tự quan sát của người viết.
- D. Liên kết câu với câu trước đó trong văn bản.
Câu 2: Cho câu gốc: "Những cánh buồm trắng đang lướt đi trên biển." Nếu muốn nhấn mạnh hình ảnh "cánh buồm trắng" và tạo ấn tượng thị giác mạnh mẽ hơn, cách sắp xếp trật tự từ nào sau đây là phù hợp nhất?
- A. Đang lướt đi trên biển là những cánh buồm trắng.
- B. Trên biển, những cánh buồm trắng đang lướt đi.
- C. Trắng những cánh buồm đang lướt đi trên biển.
- D. Những cánh buồm đang lướt đi trắng trên biển.
Câu 3: Xét hai câu sau: (1) "Anh ấy nói rất nhỏ." và (2) "Rất nhỏ, anh ấy nói." Sự khác biệt về trật tự từ ở đây chủ yếu tạo ra hiệu quả diễn đạt nào?
- A. Thay đổi hoàn toàn ý nghĩa cơ bản của hành động nói.
- B. Câu (2) sai ngữ pháp tiếng Việt.
- C. Câu (2) chỉ đơn thuần là cách nói khác mà không có hiệu quả nhấn mạnh.
- D. Câu (2) nhấn mạnh mức độ "rất nhỏ" của hành động nói hơn câu (1).
Câu 4: Trong đoạn văn tả cảnh, nhà văn viết: "Gió thổi. Cây xào xạc." Để tạo sự liên kết mượt mà và thể hiện rõ hơn mối quan hệ giữa hai sự vật, nên kết hợp và điều chỉnh trật tự từ như thế nào?
- A. Thổi gió, cây xào xạc.
- B. Gió thổi xào xạc cành cây.
- C. Cây gió thổi xào xạc.
- D. Xào xạc gió thổi cây.
Câu 5: Câu nào dưới đây có trật tự từ thể hiện trình tự diễn ra của sự việc một cách rõ rệt nhất?
- A. Anh ấy thức dậy, đánh răng rồi ăn sáng.
- B. Ăn sáng xong, anh ấy đánh răng rồi thức dậy.
- C. Đánh răng, ăn sáng, anh ấy thức dậy.
- D. Rồi ăn sáng, đánh răng, anh ấy thức dậy.
Câu 6: Khi viết câu "Tôi rất thích đọc sách.", nếu muốn nhấn mạnh đối tượng được yêu thích ("đọc sách"), có thể điều chỉnh trật tự từ như thế nào cho phù hợp với mục đích diễn đạt?
- A. Rất thích tôi đọc sách.
- B. Đọc sách tôi rất thích.
- C. Thích rất tôi đọc sách.
- D. Đọc sách là điều tôi rất thích.
Câu 7: Phân tích hiệu quả diễn đạt của trật tự từ trong câu thơ: "Anh đi anh nhớ quê nhà / Nhớ canh rau muống nhớ cà dầm tương" (Ca dao). Việc lặp lại và đảo "nhớ" lên đầu vế sau có tác dụng gì?
- A. Tạo sự khó hiểu về đối tượng được nhắc đến.
- B. Nhấn mạnh nỗi nhớ da diết, sâu sắc về những điều giản dị ở quê nhà.
- C. Thể hiện sự quên lãng đối với quê nhà.
- D. Làm cho câu thơ trùng lặp về mặt ngữ nghĩa.
Câu 8: Câu "Hoa hồng đỏ thắm nở rộ trong vườn." có thể được viết lại với trật tự từ khác để nhấn mạnh màu sắc của hoa. Lựa chọn nào dưới đây đạt được mục đích đó?
- A. Đỏ thắm hoa hồng nở rộ trong vườn.
- B. Nở rộ hoa hồng đỏ thắm trong vườn.
- C. Trong vườn, hoa hồng đỏ thắm nở rộ.
- D. Hoa hồng nở rộ đỏ thắm trong vườn.
Câu 9: Xác định câu có trật tự từ bị sai, gây khó hiểu hoặc tối nghĩa.
- A. Cô ấy tặng tôi một bó hoa rất đẹp.
- B. Bó hoa rất đẹp cô ấy tặng tôi.
- C. Cô ấy rất đẹp tặng tôi một bó hoa.
- D. Một bó hoa rất đẹp được cô ấy tặng tôi.
Câu 10: Trong câu "Từ xa, tiếng trống trường vang vọng.", việc đặt cụm từ "Từ xa" ở đầu câu có tác dụng gì?
- A. Nhấn mạnh âm thanh của tiếng trống.
- B. Nhấn mạnh hành động "vang vọng".
- C. Nhấn mạnh đối tượng "tiếng trống trường".
- D. Xác định bối cảnh không gian diễn ra sự việc.
Câu 11: Câu nào dưới đây sử dụng trật tự từ để thể hiện sự liệt kê, đếm số lượng hoặc thứ tự một cách rõ ràng?
- A. Học sinh lớp 10A gồm An, Bình, Chi, Dũng.
- B. An, Bình, Chi, Dũng là học sinh lớp 10A.
- C. Gồm An, Bình, Chi, Dũng là học sinh lớp 10A.
- D. Lớp 10A gồm An, Bình, Dũng, Chi.
Câu 12: Khi miêu tả một hành động diễn ra nhanh chóng, gấp gáp, trật tự từ trong câu nào dưới đây có thể gợi cảm giác đó tốt nhất?
- A. Anh ấy bước đi rất nhanh.
- B. Rất nhanh, anh ấy bước đi.
- C. Vụt một cái, anh ấy đã biến mất.
- D. Anh ấy biến mất vụt một cái.
Câu 13: So sánh hiệu quả diễn đạt giữa "Mặt trời mọc đằng đông." và "Đằng đông, mặt trời mọc." Điểm khác biệt chính nằm ở đâu?
- A. Câu thứ hai sai ngữ pháp.
- B. Câu thứ hai nhấn mạnh vị trí "đằng đông" hơn câu thứ nhất.
- C. Câu thứ nhất chỉ sự thật hiển nhiên, câu thứ hai là suy đoán.
- D. Không có sự khác biệt về hiệu quả diễn đạt.
Câu 14: Trong câu "Vì trời mưa, chúng tôi hoãn chuyến đi dã ngoại.", nếu muốn nhấn mạnh nguyên nhân của việc hoãn chuyến đi, có thể viết lại như thế nào?
- A. Trời mưa, vì thế chúng tôi hoãn chuyến đi dã ngoại.
- B. Chúng tôi hoãn chuyến đi dã ngoại vì trời mưa.
- C. Chuyến đi dã ngoại của chúng tôi hoãn vì trời mưa.
- D. Hoãn chuyến đi dã ngoại, đó là vì trời mưa.
Câu 15: Câu nào dưới đây sử dụng trật tự từ để tạo nhịp điệu, âm hưởng cho lời nói (thường gặp trong thơ ca, câu đối...)?
- A. Trường học của chúng tôi rất đẹp.
- B. Rất đẹp là trường học của chúng tôi.
- C. Trường của chúng tôi đẹp lắm.
- D. Ao sâu cá cả, đá cả rêu phong.
Câu 16: Khi viết câu, việc đặt trạng ngữ ở vị trí nào thường mang tính trung lập nhất, ít tạo hiệu quả nhấn mạnh đặc biệt?
- A. Đầu câu (trước chủ ngữ).
- B. Giữa câu (sau chủ ngữ, trước vị ngữ).
- C. Cuối câu (sau vị ngữ).
- D. Ở bất kỳ vị trí nào đều tạo hiệu quả nhấn mạnh như nhau.
Câu 17: Phân tích lỗi về trật tự từ trong câu: "Qua trải nghiệm thực tế đã giúp em hiểu rõ hơn bài học." Lỗi này thuộc loại nào?
- A. Thiếu thành phần chính trong câu.
- B. Sắp xếp sai vị trí trạng ngữ, gây hiểu lầm về chủ thể của hành động.
- C. Sử dụng sai từ loại.
- D. Câu quá dài, khó hiểu.
Câu 18: Để sửa lỗi trật tự từ trong câu "Qua trải nghiệm thực tế đã giúp em hiểu rõ hơn bài học." (ở Câu 17), cách sửa nào sau đây là hợp lý nhất?
- A. Giúp em hiểu rõ hơn bài học qua trải nghiệm thực tế.
- B. Đã giúp em hiểu rõ hơn bài học qua trải nghiệm thực tế.
- C. Trải nghiệm thực tế đã giúp em hiểu rõ hơn bài học.
- D. Em hiểu rõ hơn bài học qua trải nghiệm thực tế đã giúp.
Câu 19: Câu nào dưới đây có thể gây hiểu lầm hoặc tối nghĩa do cách sắp xếp trật tự từ?
- A. Anh ấy tặng bạn thân chiếc đồng hồ mới mua.
- B. Anh ấy tặng chiếc đồng hồ mới mua cho bạn thân.
- C. Chiếc đồng hồ mới mua được anh ấy tặng bạn thân.
- D. Bạn thân được anh ấy tặng chiếc đồng hồ mới mua.
Câu 20: Trong câu "Cô giáo yêu quý học sinh chăm ngoan.", cụm từ "chăm ngoan" bổ nghĩa cho thành phần nào trong câu?
- A. Cô giáo.
- B. Yêu quý.
- C. Học sinh.
- D. Cả câu.
Câu 21: Nếu muốn nhấn mạnh hành động "yêu quý" trong câu "Cô giáo yêu quý học sinh chăm ngoan.", có thể thay đổi trật tự từ như thế nào?
- A. Học sinh chăm ngoan cô giáo yêu quý.
- B. Yêu quý cô giáo học sinh chăm ngoan.
- C. Học sinh chăm ngoan được cô giáo yêu quý.
- D. Cô giáo rất yêu quý học sinh chăm ngoan.
Câu 22: Đọc đoạn văn sau và xác định câu có trật tự từ thể hiện trình tự không gian hoặc trình tự quan sát: "Trước nhà, một vườn hoa nhỏ. Giữa vườn, lối đi lát đá. Bên cạnh lối đi, những khóm hoa cúc vàng rực rỡ."
- A. Cả ba câu đều thể hiện trình tự không gian/quan sát.
- B. Chỉ câu thứ nhất.
- C. Chỉ câu thứ hai và ba.
- D. Không có câu nào thể hiện trình tự không gian/quan sát.
Câu 23: Trật tự từ trong câu tiếng Việt chủ yếu tuân theo những nguyên tắc nào?
- A. Chỉ tuân theo quy tắc ngữ pháp cố định.
- B. Chỉ phụ thuộc vào ý muốn nhấn mạnh của người nói/viết.
- C. Chỉ phụ thuộc vào đặc điểm ngữ âm.
- D. Kết hợp nhiều nguyên tắc: ngữ pháp, ngữ nghĩa, thông tin (nhấn mạnh), ngữ âm.
Câu 24: Câu nào dưới đây sử dụng trật tự từ để tạo sự tương phản hoặc đối lập?
- A. Trăng tròn vành vạnh giữa trời.
- B. Ngày vui ngắn chẳng tày gang, đêm dài lê thê.
- C. Con đường quanh co, uốn lượn.
- D. Tiếng chim hót líu lo trên cành cây.
Câu 25: Khi muốn diễn tả một hành động là kết quả của một điều gì đó, vị trí của thành phần chỉ kết quả thường ở đâu trong câu?
- A. Đầu câu.
- B. Giữa câu, trước thành phần chỉ nguyên nhân.
- C. Cuối câu, sau thành phần chỉ nguyên nhân.
- D. Vị trí nào cũng được, không ảnh hưởng ý nghĩa.
Câu 26: Phân tích sự khác biệt về sắc thái nghĩa giữa "Anh ấy làm việc chăm chỉ." và "Chăm chỉ, anh ấy làm việc."
- A. Câu thứ hai nhấn mạnh phẩm chất "chăm chỉ" của anh ấy trước khi nói đến hành động.
- B. Câu thứ nhất sai ngữ pháp.
- C. Câu thứ hai có nghĩa là anh ấy chỉ làm việc khi chăm chỉ.
- D. Hai câu hoàn toàn đồng nghĩa và có hiệu quả diễn đạt như nhau.
Câu 27: Câu "Chúng tôi thảo luận về vấn đề an toàn giao thông và cách cải thiện nó." Có thể viết lại câu này với trật tự từ khác mà vẫn giữ nguyên ý nghĩa chính và nhấn mạnh đối tượng "vấn đề an toàn giao thông" không?
- A. Không thể, trật tự từ này là cố định.
- B. Có thể, ví dụ: "Về vấn đề an toàn giao thông và cách cải thiện nó, chúng tôi đã thảo luận."
- C. Có thể, ví dụ: "Thảo luận về vấn đề an toàn giao thông và cách cải thiện nó là chúng tôi."
- D. Có thể, nhưng sẽ làm thay đổi hoàn toàn ý nghĩa.
Câu 28: Câu nào dưới đây có khả năng gây hiểu lầm do một thành phần bị đặt sai vị trí, khiến nó bổ nghĩa cho từ không mong muốn?
- A. Anh ấy mua một cái bàn gỗ mới.
- B. Anh ấy mua một cái bàn mới bằng gỗ.
- C. Anh ấy mua một cái bàn mới ở cửa hàng bên cạnh rất đẹp.
- D. Ở cửa hàng bên cạnh, anh ấy mua một cái bàn mới rất đẹp.
Câu 29: Trong câu thơ "Lom khom dưới núi, tiều vài chú" (Nguyễn Khuyến), việc đảo "lom khom" và "tiều vài chú" có tác dụng gì về mặt ngữ âm và hình ảnh?
- A. Tạo hình ảnh gợi cảm giác về sự nhỏ bé, ẩn mình của người tiều phu dưới bóng núi, đồng thời tạo nhịp điệu cho câu thơ.
- B. Làm cho câu thơ khó hiểu và mất đi tính liên kết.
- C. Chỉ đơn thuần thay đổi thứ tự từ mà không có hiệu quả đặc biệt.
- D. Nhấn mạnh số lượng "vài chú" người tiều.
Câu 30: Trật tự từ linh hoạt trong tiếng Việt cho phép người nói/viết thực hiện những mục đích gì?
- A. Chỉ để tránh lặp từ.
- B. Chỉ để làm câu văn dài hơn.
- C. Chỉ để tuân thủ quy tắc ngữ pháp.
- D. Nhấn mạnh ý, liên kết câu, tạo nhịp điệu, thể hiện trình tự sự vật/hiện tượng/quan sát, phù hợp với yêu cầu giao tiếp.