Trắc nghiệm Thực hành tiếng Việt trang 79 - Cánh diều - Đề 05 được xây dựng với nhiều câu hỏi chất lượng, sát với nội dung chương trình học, giúp bạn dễ dàng ôn tập và kiểm tra kiến thức hiệu quả. Hãy cùng bắt đầu làm bài tập trắc nghiệm ngay để nâng cao hiểu biết và chuẩn bị tốt cho kỳ thi sắp tới!
Câu 1: Trong câu thơ "Công cha như núi Thái Sơn / Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra", vế A và vế B trong phép so sánh "Công cha như núi Thái Sơn" lần lượt là gì?
- A. Công cha / nước trong nguồn
- B. Công cha / núi Thái Sơn
- C. núi Thái Sơn / Công cha
- D. Công cha như / núi Thái Sơn
Câu 2: Phân tích tác dụng của phép so sánh trong câu "Tiếng suối trong như tiếng hát xa / Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa" (Hồ Chí Minh).
- A. Nhấn mạnh sự tĩnh lặng, không có âm thanh của cảnh vật.
- B. Làm cho âm thanh tiếng suối trở nên khó nghe, mơ hồ.
- C. Gợi tả vẻ đẹp trong trẻo, ngân nga, có sức cuốn hút của tiếng suối, làm cho cảnh vật trở nên sinh động, hữu tình.
- D. Chỉ đơn thuần là đối chiếu âm thanh tiếng suối với tiếng hát.
Câu 3: Xác định từ ngữ chỉ ý so sánh (từ so sánh) trong câu sau: "Anh ấy khỏe như vâm."
- A. như
- B. khỏe
- C. vâm
- D. Anh ấy
Câu 4: Trong các câu sau, câu nào KHÔNG sử dụng phép so sánh?
- A. Đôi mắt cô ấy đen như hạt nhãn.
- B. Mặt biển lặng như tờ.
- C. Anh em như thể tay chân.
- D. Cảnh vật buổi sớm thật yên bình.
Câu 5: Phân tích ý nghĩa của phép so sánh "Thuyền về có nhớ bến chăng / Bến thì một dạ khăng khăng đợi thuyền" (Ca dao).
- A. Miêu tả hoạt động của thuyền và bến.
- B. Diễn tả tình cảm thủy chung, son sắt của người ở lại (bến) đối với người ra đi (thuyền).
- C. Thể hiện sự lo lắng của người ra đi về người ở lại.
- D. Nhấn mạnh sự xa cách, không thể gặp lại.
Câu 6: Khi nói "Nụ cười của mẹ hiền dịu như ánh nắng ban mai", phương diện so sánh được đề cập là gì?
- A. Nụ cười
- B. ánh nắng ban mai
- C. hiền dịu
- D. như
Câu 7: So sánh "mặt trăng như một cái đĩa bạc" và "mặt trăng như chiếc đèn lồng treo trên cao" cùng nói về mặt trăng, nhưng khác biệt chủ yếu về phương diện so sánh nào?
- A. Hình dáng và màu sắc (đĩa bạc) khác với mục đích chiếu sáng (đèn lồng).
- B. Kích thước (đĩa bạc) khác với vị trí (đèn lồng).
- C. Chất liệu (bạc) khác với chức năng (đèn lồng).
- D. Cả hai đều so sánh mặt trăng với vật thể tròn và sáng.
Câu 8: Phép so sánh trong câu "Trường Sơn: chí lớn ông cha / Cửu Long: lòng mẹ bao la sóng trào" (Nguyễn Văn Trỗi) thể hiện điều gì về hình ảnh đất nước?
- A. Miêu tả địa hình hiểm trở của Trường Sơn và sông Cửu Long.
- B. Chỉ ra sự khác biệt về địa lý giữa Trường Sơn và Cửu Long.
- C. Nhấn mạnh sự nhỏ bé của cá nhân trước thiên nhiên hùng vĩ.
- D. Khái quát, biểu tượng hóa các danh lam thắng cảnh thành những phẩm chất cao đẹp, thiêng liêng của dân tộc (ý chí, lòng mẹ).
Câu 9: Trong cấu tạo phép so sánh, thành phần nào thường có thể được lược bớt nhưng phép so sánh vẫn có nghĩa?
- A. Vế A (sự vật được so sánh)
- B. Vế B (sự vật dùng để so sánh)
- C. Từ ngữ chỉ phương diện so sánh
- D. Từ ngữ chỉ ý so sánh (từ so sánh)
Câu 10: Câu "Yêu trẻ, trẻ đến nhà; kính già, già để tuổi cho" sử dụng biện pháp tu từ nào? (Lưu ý: Xét xem có phép so sánh ẩn ý hay không).
- A. So sánh trực tiếp
- B. Nhân hóa
- C. Ẩn dụ
- D. Không sử dụng phép so sánh rõ ràng, chủ yếu dùng cấu trúc đối và ý nghĩa triết lý.
Câu 11: Đọc đoạn văn sau và xác định câu có sử dụng phép so sánh: "Buổi sáng mùa thu, không khí thật trong lành. Những tia nắng vàng như mật ong trải nhẹ trên mặt đất. Lá cây xào xạc rơi. Tiếng chim hót líu lo trong vòm lá."
- A. Buổi sáng mùa thu, không khí thật trong lành.
- B. Những tia nắng vàng như mật ong trải nhẹ trên mặt đất.
- C. Lá cây xào xạc rơi.
- D. Tiếng chim hót líu lo trong vòm lá.
Câu 12: Phân tích sự khác biệt về sắc thái biểu cảm giữa hai câu "Mặt trời đỏ rực" và "Mặt trời như hòn lửa".
- A. Cả hai đều chỉ màu đỏ của mặt trời.
- B. Câu thứ nhất gợi cảm giác nóng, câu thứ hai thì không.
- C. Câu thứ nhất chỉ miêu tả màu sắc, câu thứ hai dùng phép so sánh để gợi tả hình ảnh mặt trời vừa đỏ, vừa tròn, vừa có sức nóng mạnh mẽ, cụ thể và sinh động hơn.
- D. Câu thứ nhất là so sánh, câu thứ hai là miêu tả.
Câu 13: Trong câu "Đất nước là máu xương của mình / Là hòn ngọc quý ta phải giữ gìn" (Nguyễn Đình Thi), các phép so sánh "Đất nước là máu xương" và "Đất nước là hòn ngọc quý" có tác dụng gì?
- A. Nhấn mạnh sự gắn bó máu thịt và giá trị thiêng liêng, vô giá của đất nước.
- B. Miêu tả vẻ đẹp tự nhiên của đất nước.
- C. Thể hiện sự giàu có về tài nguyên của đất nước.
- D. Chỉ đơn thuần là định nghĩa về đất nước.
Câu 14: Câu tục ngữ nào sau đây sử dụng phép so sánh để nói về mối quan hệ giữa con người?
- A. Ăn quả nhớ kẻ trồng cây.
- B. Một cây làm chẳng nên non / Ba cây chụm lại nên hòn núi cao.
- C. Anh em như thể tay chân.
- D. Không thầy đố mày làm nên.
Câu 15: Phép so sánh "Mùa đông, giữa ngày mùa, làng quê toàn màu vàng... Màu lúa chín dưới đồng vàng xuộm lại. Nắng nhạt ngả màu vàng hoe. Trong vườn, lắc lư những chùm quả xoan vàng lịm không trông thấy cuống, như những chuỗi tràng hạt bồ đề treo lơ lửng." (Tô Hoài) giúp người đọc hình dung điều gì về cảnh sắc làng quê?
- A. Sự lạnh lẽo, ảm đạm của mùa đông.
- B. Vẻ đẹp trù phú, ấm áp, đầy sức sống với sắc vàng chủ đạo của lúa chín, nắng và quả chín.
- C. Sự nghèo nàn, thiếu thốn của làng quê.
- D. Sự tẻ nhạt, đơn điệu của màu sắc.
Câu 16: Điền từ so sánh thích hợp vào chỗ trống để hoàn thành câu: "Giọng nói của bà ______ tiếng chuông đồng."
- A. là
- B. thành
- C. như là
- D. như
Câu 17: Phép so sánh nào dưới đây gợi tả sự vật ở trạng thái tĩnh lặng tuyệt đối?
- A. Im như thóc.
- B. Chạy như bay.
- C. Nhanh như chớp.
- D. Nói như sáo.
Câu 18: Trong câu "Bà như quả ngọt chín rồi / Càng thêm tuổi tác càng tươi lòng vàng" (Vũ Quần Phương), phép so sánh "Bà như quả ngọt chín rồi" gợi lên phẩm chất gì ở người bà?
- A. Sự già yếu, sắp tàn lụi.
- B. Vẻ ngoài xinh đẹp, trẻ trung.
- C. Sự từng trải, đằm thắm, mang đến những giá trị tốt đẹp, ngọt ngào cho cuộc sống.
- D. Sự cứng rắn, khó gần.
Câu 19: Xác định vế B (sự vật dùng để so sánh) trong câu "Tuổi thơ như một giấc mơ đẹp."
- A. Tuổi thơ
- B. một giấc mơ đẹp
- C. như
- D. đẹp
Câu 20: Phép so sánh "Đường vô xứ Nghệ quanh quanh / Non xanh nước biếc như tranh họa đồ" (Ca dao) có tác dụng gì trong việc miêu tả cảnh vật?
- A. Gợi tả vẻ đẹp nên thơ, tươi tắn, hài hòa, giống như một bức tranh vẽ.
- B. Nhấn mạnh sự hiểm trở, khó đi của con đường.
- C. Chỉ đơn thuần là liệt kê các yếu tố cảnh vật (non, nước).
- D. Làm cho cảnh vật trở nên u ám, buồn tẻ.
Câu 21: Điền từ ngữ chỉ phương diện so sánh phù hợp vào chỗ trống: "Làn da em bé mịn màng ______ lụa."
- A. như
- B. đẹp
- C. như
- D. hơn
Câu 22: Phân tích sự khác biệt giữa so sánh ngang bằng (có từ "như", "bằng", "tựa", "giống như",...) và so sánh hơn kém (có từ "hơn", "kém", "chẳng bằng",...).
- A. So sánh ngang bằng nhấn mạnh sự tương đồng, so sánh hơn kém nhấn mạnh sự vượt trội hoặc thua kém.
- B. So sánh ngang bằng dùng để khen, so sánh hơn kém dùng để chê.
- C. So sánh ngang bằng chỉ dùng cho vật, so sánh hơn kém chỉ dùng cho người.
- D. Cả hai đều có cấu tạo giống hệt nhau.
Câu 23: Trong câu "Cái rét tháng giêng ngọt như mía lùi" (Vũ Bằng), phép so sánh này gợi tả cảm giác gì về cái rét?
- A. Cái rét rất buốt, khó chịu.
- B. Cái rét khô hanh, không ẩm ướt.
- C. Cái rét lạnh đến tê tái.
- D. Cái rét không quá khắc nghiệt, thậm chí còn mang lại cảm giác dễ chịu, ngọt ngào, đặc trưng của mùa xuân sắp đến.
Câu 24: Xác định các thành phần chính (vế A, vế B, từ so sánh) trong câu tục ngữ "Tốt gỗ hơn tốt nước sơn".
- A. Vế A: Tốt gỗ ; Vế B: tốt nước sơn ; Từ so sánh: như
- B. Vế A: Tốt gỗ ; Vế B: tốt nước sơn ; Từ so sánh: hơn
- C. Vế A: gỗ ; Vế B: nước sơn ; Từ so sánh: hơn
- D. Vế A: Tốt ; Vế B: tốt ; Từ so sánh: hơn
Câu 25: Phép so sánh "Đội ngũ chỉnh tề như duyệt binh" gợi tả điều gì về đội ngũ?
- A. Sự hỗn loạn, không theo hàng lối.
- B. Số lượng người rất đông.
- C. Sự nghiêm chỉnh, ngay ngắn, thẳng hàng, có kỷ luật.
- D. Tốc độ di chuyển rất nhanh.
Câu 26: Trong bài thơ "Quê hương" của Tế Hanh, câu "Quê hương là đường đi học / Con về rợp bướm vàng bay" có sử dụng phép so sánh không? Vì sao?
- A. Có, "Quê hương là đường đi học" là phép so sánh ngầm (ẩn dụ - một dạng so sánh không dùng từ so sánh trực tiếp "như", "là").
- B. Không, đây chỉ là câu định nghĩa.
- C. Chỉ có hình ảnh "rợp bướm vàng bay" là sử dụng biện pháp tu từ.
- D. Có, từ "rợp" là từ so sánh.
Câu 27: So sánh "Mắt em sáng như sao" và "Mắt em là sao" có điểm gì giống nhau và khác nhau về bản chất phép so sánh?
- A. Cả hai đều là so sánh trực tiếp, chỉ khác từ ngữ.
- B. Câu thứ nhất là so sánh, câu thứ hai là ẩn dụ (so sánh ngầm).
- C. Cả hai đều là ẩn dụ.
- D. Cả hai đều so sánh mắt với sao (vế A và vế B giống nhau), nhưng câu thứ nhất là so sánh trực tiếp (có từ "như"), câu thứ hai là so sánh ngầm (ẩn dụ - dùng "là" thay cho "như").
Câu 28: Phân tích tác dụng gợi hình của phép so sánh trong câu "Những đám mây trắng bồng bềnh trôi trên bầu trời xanh như những chiếc thuyền buồm trên biển."
- A. Gợi tả sự cố định, đứng yên của đám mây.
- B. Giúp người đọc hình dung rõ nét hình ảnh những đám mây nhẹ nhàng, di chuyển chậm rãi trên nền trời rộng lớn, giống như những cánh buồm.
- C. Nhấn mạnh kích thước khổng lồ của đám mây.
- D. Chỉ đơn thuần miêu tả màu sắc của mây và trời.
Câu 29: Câu nào dưới đây sử dụng phép so sánh hơn kém?
- A. Cháu yêu bà hơn cả bố mẹ.
- B. Mặt hồ phẳng lặng như gương.
- C. Anh ấy cao lớn như cây sào.
- D. Cuộc sống là một hành trình dài.
Câu 30: Dựa vào kiến thức về phép so sánh, hãy giải thích tại sao tác giả sử dụng hình ảnh "suối" và "hát" trong câu "Tiếng suối trong như tiếng hát xa" để miêu tả tiếng suối.
- A. Vì tiếng suối và tiếng hát đều là âm thanh.
- B. Vì tiếng suối và tiếng hát đều ồn ào.
- C. Vì tiếng hát gợi cảm giác du dương, ngân nga, có hồn, làm cho tiếng suối không chỉ là âm thanh tự nhiên mà còn mang vẻ đẹp thơ mộng, lãng mạn, có sức cuốn hút.
- D. Vì tác giả không tìm được hình ảnh nào khác để so sánh.