Trắc nghiệm Tin học 10 Cánh diều Chủ đề A (CS): Máy tính và xã hội tri thức - Đề 10
Trắc nghiệm Tin học 10 Cánh diều Chủ đề A (CS): Máy tính và xã hội tri thức - Đề 10 được xây dựng với nhiều câu hỏi chất lượng, sát với nội dung chương trình học, giúp bạn dễ dàng ôn tập và kiểm tra kiến thức hiệu quả. Hãy cùng bắt đầu làm bài tập trắc nghiệm ngay để nâng cao hiểu biết và chuẩn bị tốt cho kỳ thi sắp tới!
Câu 1: Trong bối cảnh xã hội tri thức, sự khác biệt cơ bản nhất giữa "dữ liệu" và "thông tin" là gì?
- A. Dữ liệu chỉ tồn tại ở dạng số, còn thông tin tồn tại ở dạng văn bản.
- B. Thông tin là dữ liệu đã được xử lý, tổ chức và mang ý nghĩa cụ thể.
- C. Dữ liệu luôn chính xác hơn thông tin.
- D. Thông tin được tạo ra bởi con người, còn dữ liệu được tạo ra bởi máy tính.
Câu 2: Một bản báo cáo tổng kết doanh số bán hàng của công ty trong quý, bao gồm các biểu đồ so sánh doanh số theo từng vùng và phân tích xu hướng tăng trưởng, được xem là gì trong mối quan hệ giữa dữ liệu và thông tin?
- A. Thông tin (đã xử lý từ dữ liệu bán hàng thô).
- B. Dữ liệu (vì vẫn chứa các con số).
- C. Tri thức (vì đã được phân tích).
- D. Chỉ là tập hợp các dữ kiện không liên quan.
Câu 3: Hệ thống máy tính sử dụng hệ đếm nhị phân (binary) để biểu diễn dữ liệu. Điều này mang lại lợi ích chính nào trong thiết kế phần cứng?
- A. Giúp máy tính hiểu trực tiếp ngôn ngữ tự nhiên của con người.
- B. Cho phép lưu trữ lượng dữ liệu lớn hơn trên cùng một không gian vật lý.
- C. Đơn giản hóa thiết kế mạch điện tử vì chỉ cần phân biệt hai trạng thái (bật/tắt, cao/thấp).
- D. Tăng tốc độ xử lý các phép tính số học phức tạp.
Câu 4: Để biểu diễn màu sắc của một điểm ảnh (pixel) trong ảnh kỹ thuật số, người ta thường sử dụng mô hình màu RGB. Nếu mỗi kênh màu (Red, Green, Blue) được biểu diễn bằng 8 bit, thì một điểm ảnh sẽ cần bao nhiêu bit để lưu trữ thông tin màu sắc?
- A. 8 bit
- B. 16 bit
- C. 20 bit
- D. 24 bit
Câu 5: Số hóa văn bản là quá trình chuyển đổi văn bản từ dạng vật lý (trên giấy) hoặc dạng không cấu trúc thành dạng kỹ thuật số mà máy tính có thể xử lý. Kỹ thuật nào sau đây đóng vai trò quan trọng nhất trong việc giúp máy tính "đọc hiểu" nội dung văn bản đã được số hóa?
- A. Nén dữ liệu (Data Compression).
- B. Nhận dạng ký tự quang học (OCR - Optical Character Recognition).
- C. Mã hóa dữ liệu (Data Encryption).
- D. Chuyển đổi định dạng tệp (File Format Conversion).
Câu 6: Khi số hóa một đoạn âm thanh, các đặc trưng của sóng âm (như biên độ, tần số) được lấy mẫu và lượng tử hóa để biểu diễn dưới dạng số. Hai yếu tố kỹ thuật chính nào ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng và dung lượng tệp âm thanh sau khi số hóa?
- A. Tần số lấy mẫu (Sampling Rate) và độ sâu bit (Bit Depth).
- B. Độ phân giải (Resolution) và số khung hình trên giây (FPS).
- C. Tốc độ truyền dữ liệu (Bitrate) và thuật toán nén (Compression Algorithm).
- D. Kích thước tệp gốc và loại thiết bị thu âm.
Câu 7: Xã hội tri thức được đặc trưng bởi sự bùng nổ của thông tin và vai trò trung tâm của tri thức trong sự phát triển kinh tế, xã hội. Điều gì là thách thức lớn nhất đối với một cá nhân trong xã hội tri thức hiện nay?
- A. Khó khăn trong việc tiếp cận các nguồn thông tin.
- B. Thiếu các công cụ để tạo ra thông tin mới.
- C. Khả năng sàng lọc, đánh giá và sử dụng thông tin một cách hiệu quả giữa "biển" thông tin khổng lồ (bao gồm cả tin giả).
- D. Chi phí quá cao để truy cập Internet.
Câu 8: Chuyển đổi số (Digital Transformation) là quá trình thay đổi cách thức hoạt động, mô hình kinh doanh và văn hóa của một tổ chức hoặc xã hội bằng cách ứng dụng công nghệ số. Lĩnh vực nào sau đây KHÔNG phải là ví dụ điển hình của chuyển đổi số trong đời sống?
- A. Thanh toán không dùng tiền mặt qua ví điện tử.
- B. Học trực tuyến (online learning) thay cho học truyền thống.
- C. Ứng dụng di động để quản lý sức khỏe cá nhân.
- D. Sử dụng máy tính để soạn thảo văn bản và in ấn.
Câu 9: Công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng phổ biến và có nhiều ứng dụng thực tế. Tuy nhiên, sự phát triển của AI cũng đặt ra những vấn đề đạo đức và xã hội. Vấn đề nào sau đây liên quan trực tiếp đến khía cạnh đạo đức khi sử dụng AI trong các quyết định quan trọng (ví dụ: xét duyệt hồ sơ vay vốn, chẩn đoán y tế)?
- A. Thiên vị (bias) trong các quyết định của AI do dữ liệu huấn luyện không công bằng.
- B. Tốc độ xử lý của AI quá chậm.
- C. Chi phí phát triển AI quá cao.
- D. AI không thể hoạt động nếu không có kết nối Internet.
Câu 10: IoT (Internet of Things) - Internet vạn vật, là mạng lưới các thiết bị vật lý được nhúng cảm biến, phần mềm và các công nghệ khác cho phép chúng thu thập và trao đổi dữ liệu. Ứng dụng nào sau đây là ví dụ minh họa rõ nhất cho khái niệm IoT?
- A. Máy tính cá nhân kết nối Internet để xem phim.
- B. Điện thoại thông minh gửi tin nhắn văn bản.
- C. Hệ thống nhà thông minh điều chỉnh ánh sáng, nhiệt độ dựa trên cảm biến và thói quen người dùng.
- D. Máy chủ lưu trữ dữ liệu của một trang web.
Câu 11: Trong xã hội số, khái niệm "Công dân số" (Digital Citizen) được đề cập nhiều. Một trong những trách nhiệm quan trọng của công dân số là đảm bảo an toàn và bảo mật thông tin cá nhân khi tham gia vào môi trường trực tuyến. Hành động nào sau đây thể hiện ý thức bảo mật thông tin tốt?
- A. Chia sẻ mật khẩu tài khoản mạng xã hội với bạn thân.
- B. Sử dụng mật khẩu mạnh, duy nhất cho mỗi tài khoản và bật xác thực hai yếu tố.
- C. Click vào tất cả các liên kết được gửi qua email, kể cả từ người lạ.
- D. Công khai số điện thoại, địa chỉ nhà trên trang cá nhân.
Câu 12: Vấn đề "khoảng cách số" (digital divide) đề cập đến sự chênh lệch trong khả năng tiếp cận và sử dụng công nghệ thông tin giữa các nhóm người hoặc khu vực khác nhau. Nguyên nhân chính nào dẫn đến khoảng cách số?
- A. Công nghệ phát triển quá nhanh.
- B. Thiếu nội dung giải trí trực tuyến.
- C. Giá điện thoại thông minh quá rẻ.
- D. Sự khác biệt về thu nhập, giáo dục, địa lý (vùng nông thôn/thành thị).
Câu 13: Giả sử bạn cần số hóa một bức tranh màu để chia sẻ trực tuyến. Bạn có hai lựa chọn định dạng tệp: PNG (Lossless - không mất dữ liệu khi nén) và JPEG (Lossy - mất dữ liệu khi nén). Lựa chọn nào phù hợp hơn nếu bạn ưu tiên giữ lại chất lượng hình ảnh gốc một cách tốt nhất, mặc dù kích thước tệp có thể lớn hơn?
- A. PNG.
- B. JPEG.
- C. Cả hai đều giống nhau về chất lượng.
- D. Cần thêm thông tin về độ phân giải.
Câu 14: Một trong những ứng dụng quan trọng của Big Data (Dữ liệu lớn) là trong lĩnh vực y tế. Việc phân tích lượng lớn dữ liệu bệnh án, kết quả xét nghiệm, gen của hàng triệu bệnh nhân có thể giúp ích cho việc gì?
- A. Giảm số lượng bác sĩ và y tá.
- B. Phát hiện sớm xu hướng dịch bệnh, cá nhân hóa phác đồ điều trị, và nghiên cứu thuốc mới hiệu quả hơn.
- C. Lưu trữ tất cả dữ liệu y tế trên giấy.
- D. Chỉ dùng để tính toán chi phí điều trị.
Câu 15: Bạn đang tìm kiếm thông tin để làm bài tập về biến đổi khí hậu. Bạn tìm thấy một bài viết trên một blog cá nhân và một báo cáo khoa học từ một tổ chức nghiên cứu uy tín. Dựa trên các tiêu chí đánh giá thông tin, bạn nên ưu tiên nguồn nào để đảm bảo tính chính xác và đáng tin cậy?
- A. Bài viết trên blog cá nhân vì nó thường dễ hiểu hơn.
- B. Báo cáo khoa học từ tổ chức uy tín vì có cơ sở nghiên cứu rõ ràng và được thẩm định.
- C. Cả hai đều có giá trị như nhau.
- D. Không sử dụng cả hai nguồn mà chỉ hỏi bạn bè.
Câu 16: Hệ nhị phân chỉ sử dụng hai ký số 0 và 1. Để biểu diễn số thập phân 10 dưới dạng nhị phân, ta thực hiện phép chuyển đổi. Kết quả nhị phân tương ứng là bao nhiêu?
- A. 101
- B. 1100
- C. 1010
- D. 1110
Câu 17: Trong quá trình số hóa hình ảnh, độ phân giải (resolution) là một yếu tố quan trọng. Độ phân giải được đo bằng số lượng pixel. Nếu một bức ảnh có độ phân giải 1920x1080 pixel, điều này có ý nghĩa gì?
- A. Bức ảnh có chiều rộng 1920 pixel và chiều cao 1080 pixel.
- B. Bức ảnh hiển thị được 1920 màu sắc khác nhau.
- C. Bức ảnh có dung lượng 1920 kilobyte.
- D. Bức ảnh được chụp từ khoảng cách 1080 mét.
Câu 18: Một trong những lợi ích của xã hội tri thức là khả năng kết nối và chia sẻ thông tin toàn cầu dễ dàng hơn nhờ mạng máy tính và Internet. Tuy nhiên, điều này cũng làm tăng nguy cơ về các vấn đề an ninh mạng. Nguy cơ nào sau đây là phổ biến nhất mà người dùng cá nhân có thể gặp phải khi tham gia vào môi trường số?
- A. Máy tính bị quá nóng.
- B. Hết pin điện thoại nhanh.
- C. Tốc độ Internet quá cao.
- D. Bị lừa đảo trực tuyến (phishing), nhiễm mã độc (malware), hoặc lộ thông tin cá nhân.
Câu 19: Phân tích dữ liệu là một kỹ năng ngày càng cần thiết trong xã hội tri thức. Giả sử bạn có một bảng dữ liệu về điểm thi của học sinh trong lớp. Để xác định xem điểm trung bình của lớp có đạt yêu cầu hay không, bạn cần thực hiện thao tác phân tích dữ liệu nào?
- A. Sắp xếp tên học sinh theo thứ tự bảng chữ cái.
- B. Đếm số lượng học sinh trong lớp.
- C. Tính tổng điểm của tất cả học sinh và chia cho số lượng học sinh (tính điểm trung bình).
- D. Thay đổi màu sắc của bảng dữ liệu.
Câu 20: Một công ty muốn ứng dụng công nghệ số để cải thiện quy trình chăm sóc khách hàng. Thay vì chỉ nhận cuộc gọi điện thoại, họ triển khai thêm kênh hỗ trợ qua chatbot trên website và ứng dụng di động. Đây là một ví dụ về khía cạnh nào của chuyển đổi số?
- A. Chuyển đổi trải nghiệm khách hàng.
- B. Chuyển đổi mô hình kinh doanh.
- C. Chuyển đổi văn hóa doanh nghiệp.
- D. Chỉ đơn giản là nâng cấp phần mềm.
Câu 21: Đạo đức trong môi trường số bao gồm nhiều khía cạnh, trong đó có quyền riêng tư cá nhân. Hành động nào sau đây VI PHẠM quyền riêng tư của người khác?
- A. Chia sẻ thông tin cá nhân của mình một cách có chọn lọc.
- B. Sử dụng phần mềm diệt virus để bảo vệ máy tính.
- C. Báo cáo nội dung xấu, độc hại trên mạng xã hội.
- D. Đăng tải ảnh hoặc thông tin cá nhân của người khác lên mạng mà chưa được sự đồng ý của họ.
Câu 22: Các thiết bị đeo thông minh (smart wearables) như đồng hồ thông minh có khả năng thu thập dữ liệu về sức khỏe người dùng (nhịp tim, bước chân, giấc ngủ). Việc phân tích dữ liệu này bởi các ứng dụng y tế là một ví dụ về sự kết hợp giữa công nghệ nào và lợi ích gì cho xã hội tri thức?
- A. IoT và Big Data, giúp cá nhân hóa việc chăm sóc sức khỏe và nghiên cứu y tế.
- B. Hệ nhị phân và số hóa văn bản, giúp lưu trữ sách điện tử.
- C. OCR và AI, giúp dịch thuật tài liệu.
- D. Chỉ là thiết bị giải trí cá nhân, không liên quan đến xã hội tri thức.
Câu 23: Giả sử bạn đang so sánh hai bức ảnh số hóa cùng một đối tượng nhưng được lưu ở hai định dạng khác nhau: một tệp nén không mất dữ liệu (lossless) và một tệp nén có mất dữ liệu (lossy) với tỷ lệ nén cao. Bạn sẽ nhận thấy sự khác biệt rõ rệt nhất ở khía cạnh nào khi phóng to ảnh lên?
- A. Màu sắc của ảnh nén lossy sẽ đậm hơn.
- B. Ảnh nén lossy có thể xuất hiện các khối pixel (artefacts) và mất chi tiết so với ảnh lossless.
- C. Ảnh nén lossless có dung lượng nhỏ hơn nhiều.
- D. Không có sự khác biệt nào về mặt hình ảnh.
Câu 24: Một thành phố triển khai hệ thống camera giám sát giao thông sử dụng trí tuệ nhân tạo để tự động phát hiện và phạt các hành vi vi phạm. Mặc dù mang lại lợi ích về an toàn giao thông, hệ thống này có thể gây lo ngại về vấn đề gì?
- A. Chi phí lắp đặt camera quá thấp.
- B. Khả năng phát hiện vi phạm không chính xác.
- C. Xâm phạm quyền riêng tư và theo dõi công dân.
- D. Hệ thống không thể hoạt động vào ban đêm.
Câu 25: Để một đoạn văn bản được máy tính hiểu và xử lý (ví dụ: tìm kiếm, sao chép, chỉnh sửa), nó cần được biểu diễn dưới dạng số. Quá trình này liên quan đến việc gán một mã số duy nhất cho mỗi ký tự trong bảng mã. Bảng mã ký tự phổ biến nhất hiện nay, hỗ trợ hầu hết các ngôn ngữ trên thế giới, là gì?
- A. Unicode.
- B. ASCII.
- C. Morse Code.
- D. Binary Code.
Câu 26: Giả sử bạn nhận được một email từ địa chỉ lạ yêu cầu cung cấp thông tin tài khoản ngân hàng với lý do "cập nhật bảo mật". Email này có chứa logo ngân hàng trông rất thật. Tuy nhiên, bạn nhận thấy địa chỉ email gửi đến không phải là địa chỉ chính thức của ngân hàng. Đây là dấu hiệu của loại tấn công mạng nào?
- A. Tấn công từ chối dịch vụ (DDoS).
- B. Tấn công lừa đảo (Phishing).
- C. Tấn công bằng mã độc tống tiền (Ransomware).
- D. Tấn công brute-force.
Câu 27: Một đặc điểm quan trọng của xã hội tri thức là sự gia tăng tốc độ tạo ra và lan truyền tri thức. Điều này đòi hỏi mỗi cá nhân phải liên tục học hỏi và cập nhật kiến thức. Khái niệm nào mô tả tốt nhất yêu cầu này?
- A. Chuyên môn hóa sâu.
- B. Học một lần dùng cả đời.
- C. Học tập suốt đời (Lifelong Learning).
- D. Chỉ học những gì liên quan trực tiếp đến công việc.
Câu 28: Công nghệ thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR) đang mở ra nhiều khả năng mới trong giáo dục, y tế, giải trí. Việc sử dụng mô hình 3D của cơ thể người trong lớp học sinh học thông qua thiết bị VR/AR là một ứng dụng của công nghệ số trong lĩnh vực nào?
- A. Giáo dục và đào tạo.
- B. Nông nghiệp.
- C. Chế tạo máy móc.
- D. Quản lý tài chính.
Câu 29: Khi số hóa âm thanh, việc tăng độ sâu bit (bit depth) sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến yếu tố nào của âm thanh sau khi số hóa?
- A. Tốc độ phát lại của âm thanh.
- B. Số lượng kênh âm thanh (mono/stereo).
- C. Dải động (dynamic range) và độ chính xác của biên độ sóng âm (giúp âm thanh mượt mà và ít nhiễu hơn).
- D. Tần số cao nhất mà âm thanh có thể đạt tới.
Câu 30: Một cá nhân được coi là có kỹ năng số tốt khi họ không chỉ biết sử dụng các công cụ kỹ thuật số mà còn hiểu biết về cách thức hoạt động của chúng và có ý thức về các vấn đề liên quan đến môi trường số. Khía cạnh nào sau đây thể hiện rõ nhất kỹ năng số của một công dân trong xã hội tri thức?
- A. Có thể chơi game trên máy tính.
- B. Biết cách bật/tắt máy tính.
- C. Chỉ sử dụng Internet để xem video giải trí.
- D. Có khả năng tìm kiếm, đánh giá thông tin trực tuyến, sử dụng các công cụ làm việc hiệu quả và nhận biết, phòng tránh các rủi ro trên mạng.