Bài Tập Trắc nghiệm Tri thức Ngữ văn trang 135 - Cánh diều - Đề 01 được xây dựng với nhiều câu hỏi chất lượng, sát với nội dung chương trình học, giúp bạn dễ dàng ôn tập và kiểm tra kiến thức hiệu quả. Hãy cùng bắt đầu làm bài tập trắc nghiệm ngay để nâng cao hiểu biết và chuẩn bị tốt cho kỳ thi sắp tới!
Câu 1: Phân tích đoạn trích sau để xác định điểm nhìn trần thuật và nêu tác dụng của điểm nhìn đó:
"Hắn vừa đi vừa chửi. Bao giờ cũng thế, cứ rượu vào là hắn chửi. Chửi trời không thiếu, chửi đời không sai, chửi cả làng Vũ Đại. Nhưng lạ nhất là hắn chửi cả những người không chửi hắn. Rồi hắn chửi cả bố mẹ hắn, chửi cả những người sinh ra cái giống hắn. Tức mình, hắn chửi ngay đứa chết mẹ nào đẻ ra thân hắn! Chao ôi là buồn! Cái buồn thấm thía của một người không biết đến bao giờ hết buồn!".
Đoạn trích sử dụng điểm nhìn trần thuật nào?
- A. Điểm nhìn ngôi thứ nhất (xưng "tôi")
- B. Điểm nhìn ngôi thứ ba (người kể chuyện có khả năng thấu hiểu nội tâm nhân vật)
- C. Điểm nhìn toàn tri
- D. Điểm nhìn từ nhiều nhân vật khác nhau
Câu 2: Biện pháp tu từ "ẩn dụ chuyển đổi cảm giác" được sử dụng trong câu thơ nào dưới đây?
- A. Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi / Mặt trời của mẹ, em nằm trên lưng.
- B. Áo chàm đưa buổi phân li / Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay.
- C. Một tiếng chim kêu sáng cả rừng.
- D. Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng / Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.
Câu 3: Đọc đoạn văn sau và xác định đặc điểm nổi bật về phong cách ngôn ngữ:
"Trước hết, cần khẳng định rằng, việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc trong bối cảnh toàn cầu hóa không chỉ là trách nhiệm mà còn là yêu cầu cấp thiết. Toàn cầu hóa mang lại cơ hội giao lưu, tiếp biến văn hóa, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ xói mòn giá trị truyền thống nếu chúng ta không chủ động, có chiến lược. Do đó, cần có các giải pháp đồng bộ từ giáo dục, truyền thông đến chính sách văn hóa để nâng cao nhận thức và hành động của toàn xã hội."
Đoạn văn trên thuộc phong cách ngôn ngữ nào?
- A. Phong cách ngôn ngữ chính luận
- B. Phong cách ngôn ngữ báo chí
- C. Phong cách ngôn ngữ khoa học
- D. Phong cách ngôn ngữ hành chính
Câu 4: Giả sử bạn đang viết một bài nghị luận về tác hại của ô nhiễm môi trường. Để bài viết có sức thuyết phục cao, bạn cần sử dụng thao tác lập luận nào để làm rõ mối quan hệ nhân - quả giữa các hành động gây ô nhiễm và hậu quả của chúng?
- A. Giải thích
- B. Phân tích
- C. Chứng minh
- D. Bình luận
Câu 5: Trong truyện ngắn, yếu tố nào sau đây thường đóng vai trò trung tâm trong việc khắc họa tính cách, số phận nhân vật và thể hiện chủ đề tác phẩm?
- A. Không gian nghệ thuật
- B. Thời gian nghệ thuật
- C. Điểm nhìn trần thuật
- D. Cốt truyện
Câu 6: Phân tích hiệu quả biểu đạt của việc lặp lại cấu trúc câu trong đoạn thơ sau:
"Chúng ta đi mang theo bóng cờ Ham Rồng
Nắng Ba Đình, Cờ Đỏ sao vàng
Nắng Sài Gòn, dao găm rực lửa
Nắng Tây Nguyên, rộn ràng tiếng cồng" (trích "Chào xuân 67" - Tố Hữu)
Việc lặp lại cấu trúc "Nắng + Tên địa danh + (đặc điểm)" có tác dụng chủ yếu gì?
- A. Tạo nhịp điệu, nhấn mạnh sự gắn kết, lan tỏa của khí thế chiến đấu và chiến thắng trên khắp mọi miền đất nước.
- B. Liệt kê các địa danh nổi tiếng của Việt Nam.
- C. Mô tả vẻ đẹp của ánh nắng mặt trời ở các vùng miền.
- D. Thể hiện tâm trạng buồn man mác của nhà thơ.
Câu 7: Khi đọc một văn bản khoa học, bạn cần chú ý đến đặc điểm nào sau đây của phong cách ngôn ngữ khoa học?
- A. Giàu cảm xúc, hình ảnh, sử dụng nhiều biện pháp tu từ.
- B. Ngắn gọn, cô đọng, thường dùng các từ ngữ khẩu ngữ.
- C. Khuôn mẫu, chuẩn mực, dùng nhiều từ ngữ hành chính.
- D. Chính xác, logic, khách quan, sử dụng thuật ngữ chuyên ngành.
Câu 8: Trong văn bản nghị luận, "luận điểm" là gì?
- A. Những bằng chứng, dẫn chứng cụ thể để chứng minh cho luận điểm.
- B. Ý kiến, quan điểm, phán đoán thể hiện tư tưởng, thái độ của người viết/nói.
- C. Cách thức sắp xếp, trình bày các luận điểm, luận cứ.
- D. Kết luận rút ra sau khi bàn luận vấn đề.
Câu 9: Đọc đoạn thơ sau và xác định biện pháp tu từ nổi bật được sử dụng:
"Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then, đêm sập cửa"
(trích "Đoàn thuyền đánh cá" - Huy Cận)
Biện pháp tu từ "Sóng đã cài then, đêm sập cửa" là gì?
- A. So sánh
- B. Ẩn dụ
- C. Nhân hóa
- D. Hoán dụ
Câu 10: Khi phân tích một tác phẩm văn học lãng mạn, bạn cần chú ý đến đặc điểm nào về cảm hứng chủ đạo?
- A. Phản ánh hiện thực cuộc sống một cách chân thực, khách quan.
- B. Ca ngợi con người lao động và công cuộc xây dựng đất nước.
- C. Thể hiện tinh thần đấu tranh cách mạng và ý chí quật cường.
- D. Đề cao cảm xúc chủ quan, bay bổng, thể hiện cái tôi cá nhân và khát vọng vượt thoát hiện thực.
Câu 11: Giả sử bạn đang đọc một bài báo đưa tin về một sự kiện thời sự. Thông tin nào dưới đây không phải là đặc trưng thường thấy của phong cách ngôn ngữ báo chí?
- A. Tính thời sự, cập nhật
- B. Tính thông tin, khách quan (trong đưa tin)
- C. Sử dụng nhiều từ ngữ địa phương, mang tính cá nhân đậm nét
- D. Ngắn gọn, súc tích, dễ hiểu với đại đa số công chúng
Câu 12: Trong cấu trúc của một bài văn nghị luận, phần nào có vai trò nêu ra vấn đề cần bàn luận và thể hiện rõ quan điểm (luận điểm chính) của người viết?
- A. Mở bài
- B. Thân bài
- C. Kết bài
- D. Luận cứ
Câu 13: Đọc câu sau và xác định biện pháp tu từ được sử dụng:
"Anh ấy là một cây bút sắc sảo của tờ báo."
Biện pháp tu từ trong câu này là gì?
- A. So sánh
- B. Hoán dụ
- C. Nhân hóa
- D. Điệp ngữ
Câu 14: Khi phân tích một đoạn thơ, việc tìm hiểu "nhạc điệu" của đoạn thơ đó bao gồm những yếu tố nào?
- A. Nội dung ý nghĩa và hình ảnh thơ.
- B. Các biện pháp tu từ và cách sử dụng từ ngữ.
- C. Hoàn cảnh sáng tác và tiểu sử tác giả.
- D. Nhịp điệu, vần điệu, thanh điệu và sự lặp lại.
Câu 15: Đọc đoạn văn sau và cho biết nó thể hiện rõ nhất đặc điểm của loại văn bản nào?
"Bảo vệ môi trường không chỉ là trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước mà còn là nghĩa vụ của mỗi công dân. Chúng ta cần thay đổi thói quen sinh hoạt, sản xuất để giảm thiểu rác thải, tiết kiệm năng lượng và sử dụng tài nguyên một cách bền vững. Chỉ khi mỗi cá nhân ý thức được vai trò của mình, chúng ta mới có thể tạo ra sự thay đổi tích cực và bảo vệ hành tinh xanh cho thế hệ tương lai."
Đoạn văn này chủ yếu nhằm mục đích gì?
- A. Kể lại một câu chuyện về môi trường.
- B. Trình bày quan điểm và thuyết phục người đọc/nghe về một vấn đề.
- C. Mô tả chi tiết hiện trạng ô nhiễm môi trường.
- D. Cung cấp thông tin khách quan về các loại rác thải.
Câu 16: Trong quá trình lập luận, "luận cứ" có vai trò gì?
- A. Nêu lên vấn đề cần bàn luận.
- B. Thể hiện quan điểm, thái độ của người viết.
- C. Làm cơ sở, chứng minh, làm sáng tỏ cho luận điểm.
- D. Rút ra bài học hoặc đưa ra lời kêu gọi.
Câu 17: Khi phân tích một nhân vật trong tác phẩm tự sự, bạn cần chú ý đến những phương diện nào để hiểu rõ về nhân vật đó?
- A. Chỉ cần chú ý đến hành động và lời nói của nhân vật.
- B. Chỉ cần chú ý đến ngoại hình và lai lịch của nhân vật.
- C. Chỉ cần chú ý đến suy nghĩ và cảm xúc của nhân vật.
- D. Lai lịch, ngoại hình, hành động, ngôn ngữ, nội tâm, mối quan hệ và cách tác giả miêu tả.
Câu 18: Đọc câu sau và cho biết từ "chân" nào được dùng với nghĩa chuyển theo phương thức hoán dụ?
"A. Bé Mai đang tập đi những bước **chân** đầu tiên."
"B. Anh ấy là **chân** sút chủ lực của đội bóng."
"C. Cái bàn này có bốn **chân** rất vững chắc."
"D. Cô ấy bị đau **chân** nên không thể đi nhanh được."
Câu 19: Khi phân tích "không gian nghệ thuật" trong một tác phẩm văn học, bạn chủ yếu tìm hiểu điều gì?
- A. Cách tác giả xây dựng không gian và ý nghĩa biểu tượng của không gian đó đối với nội dung tác phẩm.
- B. Vị trí địa lý chính xác của bối cảnh trong đời thực.
- C. Diện tích và kích thước của không gian được miêu tả.
- D. Số lượng nhân vật xuất hiện trong không gian đó.
Câu 20: Giả sử bạn đang đọc một đoạn đối thoại giữa hai nhân vật trong một vở kịch. Để hiểu rõ tính cách và mối quan hệ của họ, bạn cần chú ý phân tích những yếu tố nào trong lời thoại?
- A. Chỉ cần chú ý đến nội dung thông tin họ trao đổi.
- B. Chỉ cần chú ý đến việc họ sử dụng từ ngữ lịch sự hay thô tục.
- C. Chỉ cần chú ý đến độ dài của lời thoại.
- D. Nội dung, cách diễn đạt (giọng điệu, từ ngữ), sự tương tác và ẩn ý trong lời nói.
Câu 21: "Thời gian nghệ thuật" trong tác phẩm tự sự khác với thời gian thực ở điểm nào?
- A. Có thể co rút, kéo dài, đảo lộn trật tự không theo thời gian tuyến tính.
- B. Luôn trùng khớp với thời gian lịch sử mà tác phẩm ra đời.
- C. Chỉ bao gồm các sự kiện diễn ra trong quá khứ.
- D. Chỉ được đo đếm bằng giờ, ngày, tháng, năm cụ thể.
Câu 22: Khi viết một bài văn phân tích một tác phẩm văn học, bạn cần làm gì để đảm bảo bài viết có tính logic và chặt chẽ?
- A. Chỉ cần đưa ra thật nhiều dẫn chứng từ tác phẩm.
- B. Chỉ cần trình bày cảm nhận cá nhân về tác phẩm.
- C. Chỉ cần tóm tắt lại nội dung của tác phẩm.
- D. Xây dựng hệ thống luận điểm rõ ràng, sắp xếp hợp lý, sử dụng luận cứ thuyết phục và có sự liên kết chặt chẽ giữa các ý.
Câu 23: Đọc đoạn văn sau và xác định thao tác lập luận chủ yếu:
"Nhiều người cho rằng hạnh phúc là đích đến, là khi đạt được một điều gì đó vĩ đại. Tuy nhiên, tôi tin rằng hạnh phúc nằm ở hành trình, ở cách chúng ta đối mặt và vượt qua thử thách mỗi ngày. Hạnh phúc là những điều nhỏ bé, là sự sẻ chia, là nụ cười, là sự bình yên trong tâm hồn. Đừng chờ đợi hạnh phúc đến, hãy tạo ra nó từ những điều giản dị nhất."
Đoạn văn sử dụng thao tác lập luận nào để làm sáng tỏ quan niệm về hạnh phúc?
- A. So sánh và bác bỏ
- B. Chứng minh
- C. Giải thích
- D. Phân tích
Câu 24: Yếu tố nào sau đây trong thơ trữ tình ít đóng vai trò quan trọng bằng các yếu tố khác như cảm xúc, hình ảnh, nhạc điệu?
- A. Cảm xúc chủ đạo
- B. Hình ảnh thơ
- C. Cốt truyện
- D. Nhạc điệu, vần, nhịp
Câu 25: Khi đọc một đoạn văn miêu tả, bạn cần chú ý đến những yếu tố nào để cảm nhận được đối tượng miêu tả?
- A. Chỉ cần chú ý đến màu sắc và hình dáng.
- B. Chỉ cần chú ý đến âm thanh và mùi vị.
- C. Chỉ cần chú ý đến cảm xúc của người viết.
- D. Các chi tiết, đặc điểm nổi bật về hình dáng, màu sắc, âm thanh, mùi vị, cảm giác và cách sắp xếp chúng.
Câu 26: Phân tích câu thơ "Gió theo lối gió, mây đường mây" (trích "Đây thôn Vĩ Dạ" - Hàn Mặc Tử) để làm rõ ý nghĩa biểu đạt của cấu trúc và từ ngữ.
- A. Mô tả cảnh gió và mây đang chuyển động.
- B. Diễn tả sự chia lìa, xa cách, lạc lõng trong tâm trạng.
- C. Ca ngợi vẻ đẹp của thiên nhiên thôn Vĩ Dạ.
- D. Thể hiện sự hòa hợp, gắn bó giữa con người và thiên nhiên.
Câu 27: Giả sử bạn đang viết một bài phát biểu chào mừng nhân dịp khai giảng. Bạn cần chú ý đến đặc điểm nào của phong cách ngôn ngữ để bài phát biểu phù hợp và hiệu quả?
- A. Tính biểu cảm, tính xã giao, rõ ràng, phù hợp với ngữ cảnh giao tiếp trước công chúng.
- B. Sử dụng nhiều thuật ngữ khoa học phức tạp.
- C. Ngắn gọn đến mức khó hiểu, chỉ dùng ký hiệu và công thức.
- D. Chỉ tập trung vào việc cung cấp số liệu thống kê khô khan.
Câu 28: Khi phân tích "chủ đề" của một tác phẩm văn học, bạn đang tìm hiểu điều gì?
- A. Tên của tác phẩm.
- B. Tóm tắt nội dung câu chuyện.
- C. Vấn đề chính, tư tưởng cốt lõi mà tác giả muốn thể hiện qua tác phẩm.
- D. Số lượng nhân vật trong tác phẩm.
Câu 29: Giả sử bạn đang đọc một bài viết đưa ra lập luận rằng "việc đọc sách giấy đang dần biến mất trong thời đại số". Để đánh giá tính thuyết phục của lập luận này, bạn cần chú ý phân tích những yếu tố nào trong bài viết?
- A. Chỉ cần kiểm tra xem bài viết có dài hay không.
- B. Chỉ cần xem tác giả là ai.
- C. Chỉ cần kiểm tra xem bài viết có nhiều hình ảnh minh họa không.
- D. Luận điểm có rõ ràng không, luận cứ có xác thực, đầy đủ không, và cách lập luận có chặt chẽ, logic không.
Câu 30: Trong văn bản tự sự, yếu tố "người kể chuyện" có vai trò gì?
- A. Là nhân vật chính của câu chuyện.
- B. Là vai kể, người dẫn dắt câu chuyện, giới thiệu bối cảnh, nhân vật, sự kiện.
- C. Là người đối thoại trực tiếp với độc giả.
- D. Chỉ xuất hiện ở phần mở đầu và kết thúc của câu chuyện.
