Bài Tập Trắc nghiệm Tri thức Ngữ văn trang 81 - Cánh diều - Đề 01 được xây dựng với nhiều câu hỏi chất lượng, sát với nội dung chương trình học, giúp bạn dễ dàng ôn tập và kiểm tra kiến thức hiệu quả. Hãy cùng bắt đầu làm bài tập trắc nghiệm ngay để nâng cao hiểu biết và chuẩn bị tốt cho kỳ thi sắp tới!
Câu 1: Khi đọc một đoạn trích từ nhật kí của một người lính trong chiến tranh, người đọc thường cảm nhận rõ tính chân thực và cảm xúc mãnh liệt. Yếu tố nào của thể loại nhật kí góp phần quan trọng nhất tạo nên đặc điểm này?
- A. Ngôn ngữ giàu hình ảnh.
- B. Việc ghi chép trực tiếp, chân thực những suy nghĩ, cảm xúc ngay trong khoảnh khắc.
- C. Cốt truyện li kì, hấp dẫn.
- D. Sử dụng nhiều biện pháp tu từ phức tạp.
Câu 2: Một đoạn hồi kí kể về tuổi thơ cơ cực ở vùng quê. Người viết sử dụng ngôi kể thứ nhất ("tôi"), tái hiện lại các sự kiện đã qua nhiều năm. Điểm khác biệt cơ bản về góc độ thời gian giữa hồi kí và nhật kí là gì?
- A. Hồi kí luôn kể về các sự kiện lịch sử lớn, còn nhật kí chỉ kể chuyện đời thường.
- B. Hồi kí sử dụng ngôn ngữ trang trọng hơn nhật kí.
- C. Hồi kí kể lại các sự kiện trong quá khứ đã lùi xa, còn nhật kí ghi chép sự việc, cảm xúc diễn ra hàng ngày hoặc trong thời gian gần.
- D. Hồi kí có cốt truyện chặt chẽ hơn nhật kí.
Câu 3: Khi phân tích nhân vật "tôi" trong một tác phẩm kí, điều quan trọng nhất cần lưu ý là gì để hiểu đúng về vai trò và bản chất của nhân vật này?
- A. Tìm hiểu nhân vật "tôi" có phải là nhân vật hư cấu hoàn toàn hay không.
- B. So sánh hành động của nhân vật "tôi" với các nhân vật phụ khác.
- C. Xác định xem nhân vật "tôi" có đại diện cho một tầng lớp xã hội cụ thể không.
- D. Nhận thức rằng nhân vật "tôi" thường là sự hóa thân của tác giả, mang đậm cảm xúc, suy nghĩ và cái nhìn chủ quan của người viết về hiện thực.
Câu 4: Một đoạn trích bút kí miêu tả cảnh thiên nhiên hùng vĩ ở vùng núi cao. Tác giả sử dụng nhiều tính từ miêu tả và biện pháp so sánh, ẩn dụ. Mục đích chính của việc này trong bút kí là gì?
- A. Thể hiện cảm xúc, ấn tượng sâu sắc của tác giả trước cảnh vật, đồng thời làm cho hiện thực được miêu tả trở nên sinh động, giàu sức gợi.
- B. Che giấu sự thật về cảnh vật được miêu tả.
- C. Tạo ra một câu chuyện hoàn toàn hư cấu về vùng núi.
- D. Làm cho đoạn văn trở nên khó hiểu hơn.
Câu 5: Khi đọc một tác phẩm kí, người đọc cần chú ý đến yếu tố nào để hiểu sâu sắc bối cảnh lịch sử, văn hóa mà tác phẩm phản ánh?
- A. Số lượng nhân vật xuất hiện trong tác phẩm.
- B. Độ dài của các câu văn.
- C. Các chi tiết về thời gian, địa điểm, sự kiện lịch sử, phong tục tập quán được nhắc đến.
- D. Loại giấy và mực tác giả đã sử dụng để viết.
Câu 6: Giả sử bạn được giao nhiệm vụ viết một bài nghị luận so sánh hai đoạn trích kí về cuộc sống của người dân miền núi. Bước đầu tiên và quan trọng nhất bạn cần làm là gì để đảm bảo bài viết đi đúng hướng?
- A. Tìm kiếm các bài nghị luận mẫu trên mạng.
- B. Đọc kĩ, phân tích nội dung và nghệ thuật của từng đoạn trích để tìm ra những điểm tương đồng và khác biệt nổi bật.
- C. Viết ngay phần mở bài giới thiệu hai đoạn trích.
- D. Thu thập thông tin về cuộc sống miền núi từ các nguồn khác.
Câu 7: Khi đánh giá giá trị nội dung của một tác phẩm kí, người đọc cần dựa vào tiêu chí nào là chủ yếu?
- A. Tác phẩm có được nhiều người biết đến hay không.
- B. Ngôn ngữ có sử dụng nhiều từ khó hiểu không.
- C. Tác phẩm có độ dài bao nhiêu trang.
- D. Tính chân thực, sâu sắc trong việc phản ánh hiện thực đời sống, con người và giá trị tư tưởng, tình cảm mà tác phẩm truyền tải.
Câu 8: Một đoạn trích nhật kí ghi lại cảm xúc buồn bã của nhân vật "tôi" khi phải xa gia đình. Tác giả sử dụng nhiều câu cảm thán và từ ngữ biểu lộ nỗi nhớ. Việc lựa chọn ngôn ngữ như vậy có tác dụng gì về mặt nghệ thuật?
- A. Làm nổi bật và nhấn mạnh cảm xúc chủ đạo (buồn bã, nhớ nhung), giúp người đọc đồng cảm sâu sắc hơn với nhân vật.
- B. Tạo ra sự khách quan, lạnh lùng trong lời kể.
- C. Khiến cho đoạn văn trở nên khó hiểu.
- D. Chỉ đơn thuần cung cấp thông tin về sự kiện.
Câu 9: Giả sử bạn đang so sánh cách hai tác giả kí khác nhau miêu tả cùng một sự kiện lịch sử. Bạn nhận thấy một người tập trung vào các số liệu, diễn biến khách quan, trong khi người kia lại nhấn mạnh cảm xúc cá nhân, suy tư riêng. Sự khác biệt này chủ yếu phản ánh điều gì?
- A. Việc một trong hai tác giả đã ghi chép sai sự thật.
- B. Sự kiện lịch sử đó không đủ quan trọng để miêu tả khách quan.
- C. Thể loại kí không cho phép miêu tả khách quan.
- D. Sự khác biệt về điểm nhìn, cách cảm nhận và mục đích thể hiện của mỗi tác giả trước cùng một hiện thực.
Câu 10: Khi viết phần thân bài cho bài nghị luận so sánh hai tác phẩm kí, bạn nên sắp xếp các luận điểm như thế nào để bài viết mạch lạc và thuyết phục?
- A. Liệt kê tất cả các chi tiết từ tác phẩm thứ nhất, sau đó liệt kê tất cả các chi tiết từ tác phẩm thứ hai.
- B. Chỉ tập trung phân tích một tác phẩm mà bỏ qua tác phẩm còn lại.
- C. Trình bày lần lượt từng điểm so sánh (tương đồng và khác biệt) về nội dung hoặc nghệ thuật, có dẫn chứng từ cả hai tác phẩm để làm rõ.
- D. Chỉ nêu ý kiến cá nhân mà không cần dẫn chứng từ tác phẩm.
Câu 11: Đọc một đoạn hồi kí về thời kháng chiến chống Pháp, bạn nhận thấy tác giả thường lồng ghép những suy ngẫm về ý nghĩa của độc lập, tự do. Yếu tố "suy ngẫm" này thể hiện điều gì về đặc trưng của thể loại hồi kí?
- A. Hồi kí chỉ đơn thuần ghi lại sự kiện một cách khô khan.
- B. Hồi kí cho phép tác giả thể hiện cái nhìn chủ quan, suy ngẫm, chiêm nghiệm về quá khứ từ điểm nhìn của hiện tại.
- C. Hồi kí luôn phải có yếu tố hư cấu, tưởng tượng.
- D. Hồi kí không liên quan đến các vấn đề lịch sử, xã hội.
Câu 12: Một tác phẩm kí được đánh giá cao về giá trị nghệ thuật. Điều này có nghĩa là tác phẩm đã thành công trong việc gì?
- A. Kể một câu chuyện có kết thúc có hậu.
- B. Cung cấp thật nhiều thông tin, số liệu.
- C. Sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, biểu cảm, có kết cấu hợp lý, giọng điệu phù hợp, tạo nên sức hấp dẫn và truyền cảm cho người đọc.
- D. Được in trên chất liệu giấy đắt tiền.
Câu 13: Khi so sánh hai đoạn trích nhật kí của hai người khác nhau cùng viết về một sự kiện (ví dụ: một trận đánh), bạn nhận thấy chi tiết và cảm xúc được ghi lại có sự khác biệt đáng kể. Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến sự khác biệt này là gì?
- A. Điểm nhìn, vị trí quan sát, trải nghiệm và cảm xúc cá nhân của mỗi người là khác nhau.
- B. Một trong hai người đã bịa đặt hoàn toàn.
- C. Sự kiện đó không đủ quan trọng để ghi chép giống nhau.
- D. Thể loại nhật kí luôn yêu cầu sự khác biệt.
Câu 14: Để bài nghị luận so sánh, đánh giá hai tác phẩm kí trở nên thuyết phục, bên cạnh việc phân tích tác phẩm, người viết cần làm gì?
- A. Chỉ tóm tắt nội dung của hai tác phẩm.
- B. Chỉ nêu cảm nhận chung chung mà không có phân tích cụ thể.
- C. Sao chép ý kiến của người khác.
- D. Đưa ra những lập luận sắc bén, sử dụng dẫn chứng tiêu biểu, đáng tin cậy từ tác phẩm và thể hiện rõ quan điểm, đánh giá khách quan, sâu sắc của người viết.
Câu 15: Đọc một đoạn trích bút kí du lịch, bạn thấy tác giả miêu tả rất chi tiết về phong cảnh, con người, ẩm thực của một vùng đất mới. Tuy nhiên, xuyên suốt đoạn trích vẫn lồng ghép cảm xúc ngạc nhiên, thích thú của tác giả. Điều này cho thấy bút kí du lịch là sự kết hợp của yếu tố nào?
- A. Sự thật khách quan được ghi chép lại và cảm xúc, suy nghĩ chủ quan của người viết.
- B. Hoàn toàn là hư cấu, tưởng tượng.
- C. Chỉ có thông tin khô khan, không có cảm xúc.
- D. Chỉ là một dạng truyện ngắn.
Câu 16: Khi phân tích cấu trúc của một tác phẩm kí (nhật kí, hồi kí), bạn nhận thấy nó thường không có cốt truyện theo trình tự "mở đầu - diễn biến - kết thúc" chặt chẽ như truyện ngắn hay tiểu thuyết. Cấu trúc của kí thường được xây dựng dựa trên nguyên tắc nào?
- A. Xây dựng các tình huống kịch tính liên tục.
- B. Tạo ra nhiều nút thắt và mở nút thắt.
- C. Tuân thủ nghiêm ngặt mô hình truyện cổ tích.
- D. Dựa trên dòng chảy thời gian (đối với nhật kí, hồi kí) hoặc dựa trên hành trình, sự kiện, vấn đề được ghi chép (đối với bút kí, phóng sự), mang tính chất ghi lại, sắp xếp các mảng hiện thực và cảm xúc.
Câu 17: Giọng điệu trong một tác phẩm kí đóng vai trò quan trọng như thế nào trong việc truyền tải nội dung và cảm xúc?
- A. Giọng điệu chỉ có tác dụng làm đẹp câu văn.
- B. Giọng điệu (ví dụ: trầm buồn, hào hùng, suy tư, hài hước...) thể hiện thái độ, cảm xúc, cái nhìn của tác giả đối với hiện thực được phản ánh, góp phần quan trọng tạo nên sắc thái riêng và sức hấp dẫn cho tác phẩm.
- C. Giọng điệu không ảnh hưởng đến ý nghĩa của tác phẩm.
- D. Giọng điệu trong kí luôn phải khách quan, trung lập.
Câu 18: Đọc một đoạn trích phóng sự về cuộc sống của người dân vùng lũ, bạn nhận thấy tác giả kết hợp lời kể của mình với lời phỏng vấn trực tiếp của những người dân. Việc sử dụng lời phỏng vấn trực tiếp trong phóng sự nhằm mục đích gì?
- A. Làm cho bài viết dài hơn.
- B. Che giấu thông tin thật.
- C. Tăng tính chân thực, khách quan, đa chiều cho bài viết, giúp người đọc nghe được tiếng nói trực tiếp từ những người trong cuộc.
- D. Biến phóng sự thành truyện ngắn.
Câu 19: Giả sử bạn cần viết một đoạn văn ngắn nhận xét về cách tác giả sử dụng chi tiết trong một tác phẩm kí để làm nổi bật tính cách nhân vật. Bạn sẽ làm gì để đoạn văn của mình có sức thuyết phục?
- A. Chỉ nói chung chung rằng tác giả sử dụng chi tiết hay.
- B. Kể lại toàn bộ câu chuyện về nhân vật.
- C. Nhận xét về chi tiết mà không chỉ ra nó thể hiện tính cách gì.
- D. Chọn ra một hoặc hai chi tiết tiêu biểu về hành động, lời nói, suy nghĩ hoặc ngoại hình của nhân vật, trích dẫn (hoặc tóm tắt chính xác), sau đó phân tích chi tiết đó thể hiện tính cách nào của nhân vật.
Câu 20: Trong một bài nghị luận so sánh hai tác phẩm kí, phần kết bài có vai trò quan trọng như thế nào?
- A. Tổng kết lại những điểm đã so sánh, khẳng định lại vấn đề nghị luận và có thể mở rộng, nâng cao vấn đề.
- B. Đưa ra thêm những dẫn chứng mới chưa có trong thân bài.
- C. Giới thiệu thêm một tác phẩm kí thứ ba.
- D. Đặt ra câu hỏi cho người đọc tự trả lời.
Câu 21: Khi đọc một đoạn hồi kí, người đọc thường cảm thấy như đang được sống lại không khí của quá khứ. Điều gì trong hồi kí tạo nên cảm giác này?
- A. Việc sử dụng ngôn ngữ hiện đại.
- B. Cốt truyện hoàn toàn do tác giả tưởng tượng.
- C. Việc tái hiện lại bối cảnh, không khí, sự kiện, con người của một thời đã qua bằng những chi tiết chân thực, sống động.
- D. Chỉ tập trung vào cảm xúc của tác giả ở hiện tại.
Câu 22: Phân tích một đoạn trích nhật kí chiến tranh, bạn nhận thấy có sự đan xen giữa việc ghi lại các sự kiện chiến đấu và những đoạn bộc lộ tâm trạng nhớ nhà, nhớ người yêu. Sự đan xen này có ý nghĩa gì?
- A. Làm cho đoạn nhật kí trở nên lộn xộn, khó hiểu.
- B. Cho thấy tác giả không tập trung vào chiến đấu.
- C. Chỉ là cách viết ngẫu nhiên.
- D. Thể hiện tính chân thực, đa chiều của cuộc sống và con người người lính: vừa phải đối mặt với thực tại khốc liệt của chiến tranh, vừa mang trong mình thế giới nội tâm phong phú với những tình cảm đời thường sâu sắc.
Câu 23: Khi đọc tác phẩm kí, điều gì giúp người đọc kiểm chứng được tính xác thực của thông tin được trình bày?
- A. Tác giả là người nổi tiếng.
- B. Đối chiếu thông tin trong tác phẩm với các nguồn tài liệu lịch sử, văn hóa, xã hội khác có liên quan.
- C. Tác phẩm được viết bằng ngôn ngữ trau chuốt.
- D. Tác phẩm có nhiều chi tiết ly kỳ.
Câu 24: Giả sử bạn đang viết phần mở bài cho bài nghị luận so sánh hai tác phẩm kí. Nhiệm vụ chính của phần mở bài là gì?
- A. Phân tích chi tiết nội dung của hai tác phẩm.
- B. Trình bày tất cả các luận điểm sẽ triển khai.
- C. Giới thiệu khái quát về hai tác phẩm kí và nêu vấn đề nghị luận (so sánh, đánh giá) một cách rõ ràng, hấp dẫn.
- D. Tóm tắt toàn bộ cốt truyện của hai tác phẩm.
Câu 25: Một đoạn bút kí miêu tả về một lễ hội truyền thống. Tác giả sử dụng nhiều giác quan để cảm nhận và ghi lại: âm thanh của tiếng trống, màu sắc rực rỡ của trang phục, mùi hương của thức ăn. Việc huy động nhiều giác quan trong miêu tả có tác dụng gì?
- A. Làm cho cảnh vật, không khí lễ hội hiện lên một cách sinh động, chân thực, đa chiều và giàu sức gợi, giúp người đọc hình dung rõ nét và cảm nhận sâu sắc hơn.
- B. Khiến đoạn văn trở nên khó hiểu.
- C. Chỉ đơn thuần cung cấp thông tin.
- D. Làm giảm tính khách quan của bài viết.
Câu 26: Khi đánh giá tính chủ quan trong tác phẩm kí, điều quan trọng cần nhận thức là gì?
- A. Tính chủ quan làm cho tác phẩm hoàn toàn không đáng tin cậy.
- B. Tính chủ quan chỉ xuất hiện trong nhật kí, không có trong hồi kí hay bút kí.
- C. Tính chủ quan là một lỗi trong viết kí.
- D. Tính chủ quan (cảm xúc, suy nghĩ, cái nhìn riêng của tác giả) là đặc trưng của thể loại kí, nó không làm mất đi giá trị nếu dựa trên nền tảng sự thật và thể hiện được chiều sâu tâm hồn, tư tưởng của người viết.
Câu 27: Giả sử bạn cần tìm hiểu sâu hơn về một sự kiện lịch sử cụ thể thông qua các tác phẩm kí cùng thời. Bạn nên ưu tiên đọc loại kí nào để có được cái nhìn đa chiều nhất?
- A. Chỉ đọc nhật kí của một người duy nhất.
- B. Chỉ đọc hồi kí được viết rất lâu sau sự kiện.
- C. Đọc nhiều tác phẩm kí khác nhau (nhật kí, hồi kí, phóng sự...) của nhiều tác giả khác nhau cùng viết về sự kiện đó.
- D. Chỉ đọc các tác phẩm hư cấu về sự kiện đó.
Câu 28: Khi so sánh hai đoạn trích kí về cùng một chủ đề (ví dụ: tình yêu quê hương), bạn nhận thấy một đoạn sử dụng nhiều hình ảnh thơ mộng, lãng mạn, còn đoạn kia lại tập trung vào những chi tiết đời thường, giản dị. Sự khác biệt này chủ yếu do yếu tố nào quyết định?
- A. Chủ đề tình yêu quê hương chỉ có thể được thể hiện theo một cách duy nhất.
- B. Phong cách nghệ thuật, cá tính sáng tạo và cách cảm nhận riêng của mỗi tác giả.
- C. Độ dài của đoạn trích.
- D. Việc một trong hai tác giả đã viết sai sự thật.
Câu 29: Trong bài nghị luận so sánh, đánh giá hai tác phẩm kí, việc sử dụng các từ ngữ liên kết như "tương tự", "khác với", "tuy nhiên", "ngoài ra", "tóm lại" có tác dụng gì?
- A. Làm cho bài viết dài hơn một cách không cần thiết.
- B. Che giấu những điểm yếu trong lập luận.
- C. Chỉ có tác dụng trang trí cho bài viết.
- D. Giúp liên kết các câu, các đoạn, làm cho bài viết mạch lạc, chặt chẽ, thể hiện rõ mối quan hệ giữa các ý và các điểm so sánh.
Câu 30: Đâu là điểm khác biệt cơ bản nhất về mục đích ra đời giữa nhật kí và phóng sự?
- A. Nhật kí chủ yếu ghi lại cho bản thân người viết, còn phóng sự nhằm phản ánh vấn đề thời sự, xã hội cho đông đảo công chúng.
- B. Nhật kí luôn viết về quá khứ, phóng sự luôn viết về tương lai.
- C. Nhật kí có cốt truyện, phóng sự thì không.
- D. Nhật kí sử dụng ngôn ngữ phức tạp, phóng sự sử dụng ngôn ngữ đơn giản.