Đề Trắc nghiệm Tuyên ngôn Độc lập – Chân trời sáng tạo (Chân Trời Sáng Tạo)

Đoạn mở đầu trích dẫn hai bản tuyên ngôn nổi tiếng của Mỹ và Pháp, hai cường quốc phương Tây, để khẳng định những nguyên tắc về quyền con người và quyền dân tộc là chân lý phổ quát, từ đó làm tiền đề cho việc tuyên bố độc lập của Việt Nam.

Việc trích dẫn này không chỉ tôn vinh giá trị nhân quyền mà còn ngầm buộc các cường quốc phương Tây (trong đó có Pháp, đồng minh của Mỹ trong Thế chiến II) phải thừa nhận những nguyên tắc mà họ đã tuyên bố, áp dụng nó cho dân tộc Việt Nam, đồng thời tạo lợi thế ngoại giao.

Đoạn văn liệt kê các hành động của Pháp liên quan đến quyền công dân, luật pháp, hệ thống giáo dục/nhà tù, và trấn áp các phong trào yêu nước. Đây là những khía cạnh thuộc lĩnh vực chính trị và xã hội.

Tác giả không chỉ tố cáo tội ác của Pháp mà còn chỉ ra sự thật lịch sử: khi Nhật vào Đông Dương, Pháp đã 'bán' Đông Dương cho Nhật và quỳ gối hàng Nhật, chứng tỏ Pháp không hề 'bảo hộ' hay 'khai hóa' mà chỉ là kẻ xâm lược và phản bội.

Đoạn kết không chỉ tuyên bố quyền mà còn khẳng định 'sự thật đã thành một nước tự do, độc lập', nhấn mạnh thành quả đã đạt được và thể hiện quyết tâm bảo vệ thành quả đó bằng mọi giá. Điều này thể hiện sự chuyển đổi từ thân phận nô lệ thành chủ thể quốc gia độc lập.

Các động từ như 'quyết đem', 'giữ vững' và cấu trúc câu khẳng định, dứt khoát tạo nên giọng điệu hùng hồn, thể hiện ý chí kiên cường và quyết tâm sắt đá của toàn dân tộc trong việc bảo vệ nền độc lập vừa giành được.

Chi tiết này cho thấy từ năm 1940, quyền lực thực tế ở Đông Dương đã chuyển từ Pháp sang Nhật. Khi Nhật đầu hàng Đồng minh, Pháp không còn cơ sở pháp lý hay thực tế để tuyên bố chủ quyền trở lại, vì chính họ đã 'bán' hoặc nhượng bộ quyền lực đó cho Nhật.

Trên cơ sở quyền con người, Tuyên ngôn Độc lập của Việt Nam đã nâng tầm thành quyền của các dân tộc, khẳng định mỗi dân tộc đều có quyền bình đẳng, quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc, đặc biệt là quyền tự quyết định vận mệnh của mình.

Cấu trúc 'Sự thật là...' được lặp lại nhiều lần để nhấn mạnh tính khách quan, không thể chối cãi của những bằng chứng, đồng thời tạo giọng điệu đanh thép, tăng sức thuyết phục và tố cáo.

Bản Tuyên ngôn ra đời sau khi Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc, phe Phát xít (trong đó có Nhật) đầu hàng Đồng minh. Sự kiện này tạo ra 'khoảng trống quyền lực' ở Đông Dương và là cơ hội lịch sử để Việt Nam giành độc lập.

Lập luận này dựa trên sự thật lịch sử về quá trình đấu tranh kiên cường của nhân dân Việt Nam chống lại cả thực dân Pháp và phát xít Nhật. Chính sự hy sinh, đóng góp vào cuộc chiến chống Phát xít của nhân dân Việt Nam đã tạo nên cơ sở thực tế vững chắc cho quyền độc lập, tự do.

Đoạn văn liệt kê các hành động liên quan đến bóc lột tài nguyên, độc quyền thương mại, cướp đoạt ruộng đất, gây ra tình trạng nghèo đói. Đây là những bằng chứng rõ ràng về chính sách bóc lột kinh tế của thực dân Pháp.

Bản Tuyên ngôn không chỉ là lời tuyên bố với quốc dân đồng bào mà còn là lời tuyên bố với thế giới, khẳng định vị thế một quốc gia độc lập, có chủ quyền, sẵn sàng tham gia vào cộng đồng quốc tế với tư cách bình đẳng, phù hợp với các nguyên tắc pháp lý quốc tế về quyền tự quyết dân tộc sau Thế chiến II.

Câu văn này tuyên bố cắt đứt mọi ràng buộc pháp lý, kinh tế, chính trị do chế độ thực dân áp đặt suốt hơn 80 năm. Nó khẳng định Việt Nam hoàn toàn tự do, không còn bị chi phối bởi bất kỳ hiệp ước hay đặc quyền nào của Pháp.

Ngày 2/9/1945 đánh dấu sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Việc đọc Tuyên ngôn trước đông đảo quần chúng tại quảng trường lớn nhất thủ đô mới giải phóng thể hiện tính công khai, long trọng, khẳng định chủ quyền và huy động sức mạnh toàn dân ủng hộ chính quyền cách mạng.

Cách xưng hô này thể hiện tư cách pháp lý của người đứng đầu nhà nước mới, đại diện cho ý chí và nguyện vọng của toàn dân tộc, thay mặt chính phủ cách mạng tuyên bố những vấn đề trọng đại của quốc gia.

Đoạn cuối, sau khi tuyên bố độc lập, bản Tuyên ngôn khẳng định: 'Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã thành một nước tự do, độc lập.' và 'Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy.'. Điều này ngụ ý mỗi người dân Việt Nam giờ đây là công dân của một quốc gia tự do, có quyền và nghĩa vụ bảo vệ nền độc lập đó.

Giá trị văn học chính luận của Tuyên ngôn thể hiện ở sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa lập luận chặt chẽ, lý lẽ sắc bén với ngôn ngữ hùng hồn, giàu cảm xúc, hình ảnh gợi cảm (như 'tắm trong biển máu', 'bóc lột đến xương tủy').

'Pháp chạy' (thực dân Pháp), 'Nhật hàng' (phát xít Nhật), 'vua Bảo Đại thoái vị' (chế độ phong kiến). Ba sự kiện này đánh dấu sự sụp đổ của cả ba tầng xiềng xích đã ràng buộc dân tộc Việt Nam.

Bản Tuyên ngôn tuyên bố Việt Nam là một nước độc lập, tự do và dân chủ, mong muốn 'thân ái hợp tác với các nước Đồng minh' và 'đối với các nước đã xâm lấn nước ta trước đây thì sẽ không thù oán gì'. Điều này thể hiện thiện chí hội nhập và mong muốn được công nhận, tôn trọng trên trường quốc tế.

'Tắm trong biển máu' là một hình ảnh ẩn dụ, phóng đại mức độ tàn bạo, dã man của hành động đàn áp, giết chóc của thực dân Pháp đối với các cuộc khởi nghĩa của nhân dân Việt Nam, gây ấn tượng mạnh mẽ và khơi gợi sự phẫn nộ.

Các cụm từ 'Dân ta đánh đổ', 'Dân ta lại đánh đổ' lặp lại, khẳng định rõ ràng vai trò quyết định, chủ động của nhân dân Việt Nam trong việc lật đổ ách thống trị thực dân, phát xít và phong kiến, tự mình giành lấy quyền độc lập, tự do.

Các văn kiện lịch sử như Nam quốc sơn hà, Hịch tướng sĩ, Bình Ngô đại cáo đều thể hiện ý chí độc lập, chủ quyền dân tộc và lòng yêu nước, quyết tâm chống giặc ngoại xâm. Tuyên ngôn Độc lập năm 1945 là đỉnh cao của truyền thống này trong thời đại mới.

Khi Pháp đầu hàng Nhật, quyền lực thực tế thuộc về Nhật. Khi Nhật thất bại và đầu hàng Đồng minh, một 'khoảng trống quyền lực' xuất hiện. Nhân dân Việt Nam đã nhanh chóng chớp thời cơ, nổi dậy giành chính quyền từ tay Nhật, chứ không phải từ tay Pháp (lúc này đã suy yếu và không còn quyền lực), khẳng định tính chính đáng của cuộc cách mạng.

Bản Tuyên ngôn tuyên bố sự ra đời của nước 'Việt Nam Dân chủ Cộng hòa', khẳng định quyền 'tự do và dân chủ'. Điều này cho thấy nhà nước mới được xây dựng dựa trên nguyên tắc dân chủ và cộng hòa, khác biệt hoàn toàn với chế độ phong kiến và thực dân trước đó.

Việc trích dẫn cả hai bản tuyên ngôn này thể hiện sự kế thừa và tôn trọng các giá trị văn minh, tiến bộ của nhân loại. Đồng thời, nó còn là một chiến lược ngoại giao sắc bén, 'gậy ông đập lưng ông', buộc Pháp (và các nước phương Tây) phải thừa nhận quyền của dân tộc Việt Nam dựa trên chính những nguyên tắc mà họ đã tuyên bố.

Bản Tuyên ngôn khẳng định 'Dân ta đã đánh đổ các xiềng xích thực dân... Dân ta lại đánh đổ chế độ quân chủ...'. Điều này nhấn mạnh quyền làm chủ của nhân dân Việt Nam là do chính họ tự giành lấy bằng cuộc đấu tranh cách mạng, chứ không phải do bất kỳ thế lực nào ban cho.

Đoạn kết thể hiện quyết tâm 'đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy'. Đây là biểu hiện cao nhất của tinh thần yêu nước, sẵn sàng chiến đấu và hy sinh để bảo vệ thành quả cách mạng.

Tuyên ngôn Độc lập không chỉ là lời tuyên bố chấm dứt chế độ thực dân, phong kiến mà còn khai sinh ra một kỷ nguyên mới - kỷ nguyên độc lập, tự do, dân chủ, mở ra con đường phát triển mới cho dân tộc Việt Nam.

Việc gọi những nguyên tắc về quyền con người, quyền bình đẳng, quyền tự do là 'lẽ phải không ai chối cãi được' thể hiện sự thừa nhận và tôn trọng của tác giả đối với những giá trị tiến bộ, phổ quát mà nhân loại đã đạt được, đồng thời khẳng định những giá trị đó cũng thuộc về dân tộc Việt Nam.

Việc trích dẫn các tuyên ngôn bất hủ của Mỹ và Pháp nhằm mượn những giá trị phổ quát về quyền con người và quyền dân tộc mà chính các nước đế quốc này đã tuyên bố, để làm cơ sở pháp lý và đạo lý cho lập luận về quyền độc lập của dân tộc Việt Nam. Đây là chiến thuật 'gậy ông đập lưng ông', vừa tôn trọng chân lý, vừa buộc đối phương phải thừa nhận quyền của ta dựa trên nguyên tắc họ đã đề xướng.

Từ chân lý 'Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng...' của Tuyên ngôn Mỹ, Bác đã suy rộng ra thành quyền của các dân tộc: 'Tất cả các dân tộc trên thế giới đều sinh ra bình đẳng, dân tộc nào cũng có quyền sống, quyền sung sướng và quyền tự do'. Đây là sự phát triển sáng tạo, nâng tầm chân lý cá nhân lên thành chân lý cho cả cộng đồng dân tộc.

Đoạn này nhấn mạnh hai lập luận quan trọng: thứ nhất, cuộc đấu tranh lâu dài chống Pháp chứng minh khát vọng độc lập mãnh liệt của dân tộc Việt Nam; thứ hai, việc đứng về phe Đồng minh chống phát xít Nhật (kẻ thù chung của thế giới) khẳng định vị thế chính nghĩa và đóng góp của Việt Nam vào cuộc chiến tranh thế giới, từ đó củng cố thêm quyền được công nhận độc lập.

Bản Tuyên ngôn liệt kê nhiều tội ác của Pháp trên các phương diện: chính trị (áp bức, đàn áp, chia cắt đất nước, lập nhà tù nhiều hơn trường học), kinh tế (bóc lột tàn tệ, độc quyền, ngăn cản phát triển công nghiệp, cướp đất đai), xã hội-văn hóa (đầu độc bằng thuốc phiện, rượu, làm suy đồi nòi giống).

Câu văn này trực tiếp miêu tả hành động đàn áp dã man, giết chóc những người yêu nước, những cuộc nổi dậy của nhân dân Việt Nam chống lại ách thống trị của Pháp. Đây là minh chứng rõ ràng cho tội ác về mặt chính trị và đàn áp bạo lực của thực dân.

Tuyên ngôn nêu rõ: 'Mùa thu năm 1940, khi phát xít Nhật đến xâm lăng Đông Dương để mở thêm căn cứ đánh Đồng minh thì bọn thực dân Pháp quỳ gối đầu hàng, mở cửa nước ta rước Nhật'. Sự thật này chứng minh Pháp đã thất bại và không còn tư cách 'bảo hộ' hay cai trị Việt Nam nữa.

Pháp luôn rêu rao 'khai hóa văn minh' nhưng Tuyên ngôn chỉ ra sự thật: chúng 'lập ra nhà tù nhiều hơn trường học', 'bóc lột đến xương tủy', 'đầu độc nòi giống bằng thuốc phiện, rượu cồn'. Sự đối lập giữa lời nói và việc làm này phơi bày bản chất giả dối, tàn bạo của chủ nghĩa thực dân.

Câu này tổng kết những thành quả vĩ đại của Cách mạng tháng Tám: lật đổ cả ách thống trị của thực dân (Pháp, Nhật) và chế độ phong kiến tồn tại hàng nghìn năm. Nó khẳng định quyền làm chủ đất nước và quyền tự quyết vận mệnh của dân tộc Việt Nam.

Sau khi Nhật đầu hàng, Pháp vin vào cớ là 'Đồng minh' và là 'bá chủ' cũ để đòi quay lại Đông Dương. Tuyên ngôn đã bác bỏ luận điệu này bằng cách chỉ ra sự thật: Pháp đã đầu hàng Nhật, đã mất quyền cai trị từ năm 1940, và nhân dân Việt Nam đã giành chính quyền từ tay Nhật, không phải từ tay Pháp. Do đó, Pháp không còn bất kỳ quyền lợi hay tư cách gì ở Việt Nam.

Đoạn cuối cùng tuyên bố dứt khoát thoát ly quan hệ thực dân với Pháp, xóa bỏ mọi đặc quyền đặc lợi của Pháp, và trịnh trọng tuyên bố với thế giới về quyền được hưởng tự do, độc lập của dân tộc Việt Nam. Đồng thời, khẳng định quyết tâm 'hy sinh tất cả để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy'.

Bối cảnh quốc tế là Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc, Nhật Bản đầu hàng Đồng minh. Bối cảnh trong nước là Cách mạng tháng Tám thành công, nhân dân giành chính quyền trên cả nước. Đây là thời điểm 'khoảng trống quyền lực' và cơ hội ngàn vàng để Việt Nam tuyên bố độc lập trước thế giới.

Việc công bố Tuyên ngôn vào thời điểm nhạy cảm sau khi Nhật đầu hàng và trước khi quân Đồng minh vào giải giáp quân Nhật có tác dụng ngoại giao to lớn: khẳng định chủ quyền quốc gia, tuyên bố sự ra đời của một chính thể mới hợp pháp, đặt các nước Đồng minh (trong đó có Pháp) vào thế đã rồi, tạo cơ sở pháp lý để Việt Nam đối thoại trên trường quốc tế và ngăn chặn âm mưu tái chiếm của Pháp.

Văn bản sử dụng nhiều cấu trúc điệp (điệp ngữ 'Chúng', điệp cấu trúc 'Chúng bóc lột...', 'Chúng ràng buộc...', 'Chúng thẳng tay...', 'Dân ta đã...'), câu cảm thán ('Dân tộc đó phải được tự do! Dân tộc đó phải được độc lập!'), liệt kê tội ác của Pháp, giọng văn đanh thép, hùng hồn. Các biện pháp này tạo nhịp điệu mạnh mẽ, nhấn mạnh tội ác và khẳng định đanh thép quyền của dân tộc.

Cụm từ này tuyên bố chấm dứt hoàn toàn mọi ràng buộc về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội giữa Việt Nam và Pháp dựa trên quan hệ thống trị - bị trị của chủ nghĩa thực dân. Nó khẳng định Việt Nam là một quốc gia độc lập, có chủ quyền, không còn là thuộc địa hay 'nước bảo hộ' của Pháp nữa.

Tính mẫu mực của Tuyên ngôn Độc lập thể hiện ở cấu trúc chặt chẽ (phần mở đầu nêu cơ sở pháp lý, phần giữa tố cáo tội ác và khẳng định thực tế lịch sử, phần kết tuyên bố độc lập và quyết tâm), lập luận logic, sắc bén (sử dụng phép suy rộng, phép 'gậy ông đập lưng ông', dẫn chứng xác thực), ngôn ngữ chính xác, đanh thép và giàu cảm xúc.

Trực tiếp nghe bản Tuyên ngôn là hàng vạn đồng bào có mặt tại Quảng trường Ba Đình. Tuy nhiên, thông qua việc công bố chính thức, bản Tuyên ngôn còn hướng tới toàn thể nhân dân Việt Nam ở khắp mọi miền đất nước và đặc biệt là cộng đồng quốc tế (các nước Đồng minh, các nước đế quốc, các dân tộc bị áp bức) để tuyên bố về sự ra đời của một quốc gia mới và khẳng định chủ quyền.

Đoạn này tập trung vào việc Pháp bóc lột tài nguyên (mỏ, rừng, sông ngòi), độc quyền kinh tế (xuất nhập cảng, đánh thuế vô lý), ngăn cản phát triển công nghiệp, cướp đất đai. Tất cả cho thấy bản chất của chế độ thực dân là nhằm vơ vét tài nguyên, bóc lột sức lao động của thuộc địa để làm giàu cho chính quốc, chứ không phải 'khai hóa' hay giúp đỡ phát triển.

'Độc lập' ở đây là độc lập về chủ quyền quốc gia, thoát khỏi sự cai trị của nước ngoài (Pháp, Nhật). 'Tự do' là quyền của người dân trong một quốc gia độc lập, quyền được hưởng các quyền dân chủ, không bị áp bức, bóc lột. Bản Tuyên ngôn khẳng định cả hai quyền này là không thể tách rời.

Việc nhắc đến cả hai kẻ thù nhằm: 1) Tố cáo sự cấu kết và chia sẻ quyền thống trị tàn bạo của Pháp và Nhật trong giai đoạn 1940-1945. 2) Khẳng định nhân dân Việt Nam đã phải chịu đựng ách áp bức kép và đã chiến đấu lật đổ cả hai. 3) Đặc biệt, nhấn mạnh việc giành chính quyền là từ tay Nhật (khi Nhật đầu hàng), để bác bỏ luận điệu của Pháp đòi quay lại với tư cách 'giải giáp quân Nhật'.

Câu này không chỉ tuyên bố một quyền (quyền được hưởng) mà còn khẳng định một sự thật hiển nhiên (sự thật đã thành). Nó nhấn mạnh rằng nền độc lập của Việt Nam không phải là sự ban ơn hay công nhận từ bên ngoài, mà là thành quả đấu tranh của chính dân tộc, là một thực tế đã tồn tại và không thể phủ nhận.

Giá trị nhân văn thể hiện ở việc đề cao quyền con người, quyền bình đẳng, quyền tự do, quyền được sống hạnh phúc - những giá trị phổ quát của nhân loại. Tuyên ngôn không chỉ đấu tranh cho độc lập dân tộc mà còn vì quyền sống, quyền tự do, mưu cầu hạnh phúc của mỗi con người Việt Nam, phù hợp với những lý tưởng tiến bộ của thời đại.

Đây là hành động chính thức, công khai tuyên bố chấm dứt chế độ cũ và khai sinh ra một nhà nước mới, hợp pháp trước toàn thể quốc dân đồng bào. Nó thể hiện tính chính danh của Chính phủ lâm thời do nhân dân ủng hộ, và huy động sức mạnh đoàn kết toàn dân để bảo vệ thành quả cách mạng.

Tuyên ngôn nêu rõ: 'Trong 5 năm Nhật chiếm nước ta, bọn Việt gian Pháp đã bán nước ta hai lần cho Nhật. Khi Nhật hàng Đồng minh thì bọn Việt gian Pháp lại lén lút đâm sau lưng ta, hòng cướp nước ta lần nữa'. Đây là dẫn chứng cụ thể về sự phản bội của Pháp đối với Đồng minh và âm mưu tái chiếm Việt Nam.

Tuyên ngôn Độc lập là sự kết tinh và thể hiện rõ nét tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội (dù khái niệm XHCN chưa được nêu trực tiếp, nhưng quyền tự do, bình đẳng, mưu cầu hạnh phúc cho toàn dân tộc là tiền đề), về quyền tự quyết của các dân tộc, về sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân. Nó là văn kiện mang tính cương lĩnh đầu tiên của Nhà nước Việt Nam mới.

Tính chất 'thép' thể hiện ở việc sử dụng lý lẽ sắc bén, không thể chối cãi: Pháp nói 'khai hóa' thì Tuyên ngôn chỉ ra tội ác áp bức, bóc lột; Pháp nói có công 'bảo hộ' thì Tuyên ngôn chỉ ra Pháp đã đầu hàng Nhật và bán nước; Pháp đòi quay lại với tư cách 'Đồng minh' thì Tuyên ngôn khẳng định Việt Nam đã giành chính quyền từ tay Nhật và thoát ly mọi quan hệ thực dân. Lập luận dựa trên sự thật lịch sử, logic chặt chẽ, không khoan nhượng.

Việc này có nhiều mục đích: 1) Tạo cơ sở pháp lý, mượn lời của chính các nước lớn để nói lên quyền của mình. 2) Thể hiện sự tôn trọng những giá trị tiến bộ của nhân loại. 3) Sử dụng chiến thuật 'gậy ông đập lưng ông' để buộc Pháp (và các cường quốc khác) không thể phủ nhận quyền độc lập của Việt Nam khi chính họ đã đề xướng những chân lý đó. 4) Đặt vị thế của Việt Nam ngang hàng với các quốc gia đã làm cách mạng giải phóng.

Câu văn ngắn gọn nhưng đầy sức khái quát: 'Pháp chạy' (thực dân Pháp), 'Nhật hàng' (phát xít Nhật), 'vua Bảo Đại thoái vị' (chế độ phong kiến). Ba sự kiện này đánh dấu sự sụp đổ của ba tầng xiềng xích đã đè nặng lên dân tộc Việt Nam: thực dân, phát xít, và phong kiến.

Bản Tuyên ngôn kết thúc bằng lời tuyên bố trịnh trọng: 'Thay mặt Chính phủ lâm thời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, tôi trịnh trọng tuyên bố với thế giới rằng: Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã thành một nước tự do, độc lập'. Người tuyên bố là Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhưng nhân danh tập thể đại diện cho ý chí và quyền lực của toàn dân: Chính phủ lâm thời.

Cụm từ này là lời khẳng định đanh thép về một thực tế đã tồn tại: Việt Nam đã giành được chính quyền, đã kiểm soát lãnh thổ, đã thiết lập bộ máy nhà nước mới. Đây là một 'việc đã rồi' mà các cường quốc không thể dễ dàng phủ nhận, tạo lợi thế pháp lý quan trọng trong bối cảnh các nước Đồng minh chuẩn bị vào Đông Dương và Pháp đang lăm le trở lại.

Bản Tuyên ngôn là biểu tượng của khát vọng độc lập, tự do cháy bỏng của dân tộc. Nó khắc sâu vào tâm trí các thế hệ về lịch sử đấu tranh gian khổ, sự hy sinh để giành và giữ độc lập, từ đó hun đúc lòng yêu nước, tự hào dân tộc, ý chí tự lực tự cường, quyết tâm bảo vệ những thành quả cách mạng.

Câu hỏi kiểm tra hiểu biết về hoàn cảnh lịch sử cốt lõi dẫn đến sự ra đời của bản Tuyên ngôn. Sự kiện Nhật Bản đầu hàng Đồng minh và sự nổi dậy giành chính quyền của nhân dân Việt Nam là yếu tố trực tiếp và quyết định nhất.

Câu hỏi yêu cầu phân tích ý nghĩa chiến lược của việc trích dẫn các tuyên ngôn nổi tiếng. Đây là cách 'mượn lời' chính kẻ thù cũ và các nước lớn để làm cơ sở pháp lý, tạo tính chính nghĩa và buộc họ phải thừa nhận quyền của dân tộc Việt Nam.

Câu hỏi yêu cầu phân tích sự 'mở rộng' ý nghĩa từ quyền cá nhân sang quyền dân tộc. Hồ Chí Minh đã nâng tầm nguyên lý về quyền bình đẳng, tự do của cá nhân lên thành quyền bình đẳng, tự do của các dân tộc.

Câu hỏi yêu cầu phân tích mục đích của phần tố cáo. Việc đưa ra các dẫn chứng cụ thể, đanh thép nhằm chứng minh Pháp đã chà đạp lên chính những nguyên tắc 'Nhân quyền và Dân quyền' mà họ từng tuyên bố, qua đó làm mất đi tư cách 'người bảo hộ' và làm nổi bật tính phi nghĩa của chế độ thực dân.

Câu hỏi yêu cầu nhận diện khía cạnh tội ác được nhấn mạnh qua các dẫn chứng kinh tế. Các hành động được liệt kê rõ ràng thể hiện sự bóc lột tàn bạo, làm cho đời sống nhân dân Việt Nam kiệt quệ.

Câu hỏi yêu cầu xác định luận điểm bác bỏ của Hồ Chí Minh. Tác giả chỉ rõ khi Nhật đến, Pháp đã 'bỏ chạy', 'không bảo hộ được nước ta', chứng tỏ họ đã từ bỏ quyền 'bảo hộ' (nếu có) và không còn tư cách quay lại.

Câu hỏi yêu cầu xác định bằng chứng về sự tự chủ trong việc giành chính quyền. Chi tiết 'Pháp chạy, Nhật hàng, vua Bảo Đại thoái vị' và việc 'dân ta đã đánh đổ các xiềng xích thực dân gần 100 năm nay để gây dựng nên nước Việt Nam độc lập' cùng việc 'dân ta đã đánh đổ chế độ quân chủ mấy mươi thế kỉ mà lập nên chế độ Dân chủ Cộng hòa' là minh chứng rõ nhất.

Câu hỏi yêu cầu phân tích luận điểm bác bỏ. Đoạn văn này trực tiếp phản bác lại tuyên bố của Pháp rằng họ có quyền quay trở lại Đông Dương với tư cách 'người giải phóng' hoặc 'người bảo hộ' sau khi Nhật hàng. Tác giả khẳng định Việt Nam đã là thuộc địa của Nhật, và chính nhân dân Việt Nam đã giành lại từ tay Nhật.

Câu hỏi yêu cầu diễn giải ý nghĩa của lời tuyên bố. Đây là sự khẳng định dứt khoát việc chấm dứt mọi ràng buộc pháp lý và quyền lợi của Pháp tại Việt Nam, thể hiện quyết tâm xây dựng một quốc gia độc lập, tự chủ hoàn toàn.

Câu hỏi yêu cầu xác định giá trị pháp lý quốc tế. Tuyên ngôn tuyên bố sự ra đời của một quốc gia mới, có chủ quyền, và thông báo điều đó với thế giới, đặt nền móng cho việc Việt Nam tham gia vào cộng đồng quốc tế với tư cách một nước độc lập.

Câu hỏi yêu cầu nhận diện đặc điểm nghệ thuật chính. Sự kết hợp giữa lập luận chặt chẽ, sắc bén, lý lẽ đanh thép với ngôn ngữ hùng hồn, giàu cảm xúc và dẫn chứng thuyết phục là đặc điểm nổi bật của văn chính luận trong tác phẩm này.

Câu hỏi yêu cầu phân tích cấu trúc lập luận phần mở đầu. Tác giả bắt đầu từ việc khẳng định những quyền cơ bản của con người (trích dẫn các tuyên ngôn nổi tiếng), sau đó mở rộng thành quyền của các dân tộc, từ đó suy ra quyền độc lập, tự do của dân tộc Việt Nam.

Câu hỏi yêu cầu xác định luận điểm không có trong phần tố cáo. Tuyên ngôn tố cáo Pháp về kinh tế, chính trị, văn hóa-xã hội và việc Pháp không bảo vệ được Việt Nam khi Nhật đến. Việc Pháp 'đầu tư phát triển công nghiệp nặng' không phải là nội dung tố cáo, ngược lại, Pháp chỉ chú trọng bóc lột tài nguyên và thị trường.

Câu hỏi yêu cầu phân tích ý nghĩa của lời khẳng định. Lời khẳng định này nêu bật quá trình đấu tranh bền bỉ, gian khổ của nhân dân Việt Nam chống cả thực dân và phát xít, chứng minh Việt Nam hoàn toàn xứng đáng với quyền độc lập, tự do và có tư cách ngang hàng với các nước Đồng minh.

Câu hỏi yêu cầu phân tích ý nghĩa của cụm từ. 'Sự thật đã thành' nhấn mạnh rằng nền độc lập không chỉ là một mong muốn hay quyền lý thuyết, mà đã trở thành hiện thực khách quan do chính nhân dân Việt Nam tạo ra sau Cách mạng tháng Tám.

Câu hỏi yêu cầu xác định mục đích của lời tuyên bố cuối cùng. Lời tuyên bố này không chỉ khẳng định chủ quyền mà còn là lời cảnh báo đanh thép, thể hiện quyết tâm bảo vệ thành quả cách mạng trước mọi âm mưu xâm lược trở lại.

Câu hỏi yêu cầu nhận diện biện pháp tu từ. Điệp ngữ 'Chúng còn...' và việc liệt kê hàng loạt tội ác sau đó tạo nên giọng điệu dồn dập, phẫn nộ, nhấn mạnh sự tàn bạo, có hệ thống của kẻ thù.

Câu hỏi kiểm tra cấu trúc tác phẩm. Tuyên ngôn có bố cục 3 phần rõ ràng: 1. Cơ sở pháp lý và chính nghĩa (các nguyên tắc); 2. Tố cáo tội ác của Pháp; 3. Lời tuyên bố độc lập và ý chí bảo vệ độc lập.

Câu hỏi yêu cầu phân tích đối tượng và ý nghĩa của lời kêu gọi. Lời mở đầu hướng tới toàn thể nhân dân Việt Nam, khẳng định họ là chủ thể của lịch sử, là người làm nên và thụ hưởng nền độc lập.

Câu hỏi yêu cầu phân tích ý nghĩa chiến lược của thời điểm công bố Tuyên ngôn. Việc tuyên bố độc lập trước khi quân Đồng minh vào giúp Việt Nam khẳng định vị thế chủ động, là quốc gia độc lập chứ không phải vùng đất vô chủ hay thuộc địa, từ đó ngăn chặn âm mưu tái chiếm của Pháp và sự can thiệp của các thế lực khác.

Câu hỏi yêu cầu phân tích luận điểm chính. Đoạn văn này tập trung vào chính sách đàn áp tàn bạo về chính trị và kìm hãm sự phát triển về văn hóa, giáo dục, cho thấy bản chất phản động của chế độ thực dân.

Câu hỏi yêu cầu phân tích mục đích của lời kêu gọi quốc tế. Các Tuyên ngôn được nhắc đến chứa đựng những nguyên tắc về quyền dân tộc tự quyết sau chiến tranh. Việc kêu gọi dựa trên những nguyên tắc này nhằm tranh thủ sự ủng hộ quốc tế, tạo áp lực lên Pháp và các thế lực muốn can thiệp, đồng thời thể hiện Việt Nam là thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế.

Câu hỏi yêu cầu phân tích giọng điệu và ý nghĩa của lời tuyên bố cuối. Lời tuyên bố này mang giọng điệu đanh thép, dứt khoát, thể hiện ý chí sắt đá, sự đồng lòng của toàn dân tộc trong việc bảo vệ nền độc lập vừa giành được.

Câu hỏi yêu cầu nhận diện tư tưởng nhân văn. Việc đề cao quyền con người, quyền dân tộc, khẳng định giá trị của tự do, bình đẳng, và hạnh phúc là những biểu hiện rõ nhất của tư tưởng nhân văn trong tác phẩm.

Câu hỏi yêu cầu phân tích mục đích của việc nhấn mạnh sự chuyển giao quyền lực từ Pháp sang Nhật và sau đó là nhân dân Việt Nam. Điều này nhằm bác bỏ hoàn toàn quyền quay trở lại của Pháp, khẳng định nền độc lập hiện tại là do nhân dân Việt Nam giành từ tay Nhật chứ không phải được Pháp 'ban ơn' hay trả lại.

Câu hỏi yêu cầu phân tích tác động của Tuyên ngôn đối với nhân dân. Giọng điệu và nội dung Tuyên ngôn khơi dậy lòng tự hào dân tộc, củng cố niềm tin vào nền độc lập và hun đúc ý chí bảo vệ thành quả cách mạng.

Câu hỏi yêu cầu xác định phần mang tính cáo trạng. Phần thứ hai của Tuyên ngôn, nơi liệt kê và tố cáo hàng loạt tội ác của Pháp trên các lĩnh vực, chính là bản cáo trạng đanh thép về chế độ thực dân.

Câu hỏi yêu cầu phân tích ý nghĩa của sự kiện. Việc công bố Tuyên ngôn trước đông đảo quần chúng nhân dân tại thủ đô lịch sử là hành động mang tính biểu tượng cao, khẳng định chủ quyền quốc gia thuộc về nhân dân và được nhân dân chứng kiến, thừa nhận.

Câu hỏi yêu cầu phân tích hiệu quả của chiến thuật 'gậy ông đập lưng ông'. Việc sử dụng chính những nguyên tắc mà Pháp và Mỹ đề cao để tố cáo hành động của Pháp khiến họ không thể chối cãi, đồng thời tạo sự đồng cảm từ dư luận quốc tế dựa trên những giá trị phổ quát.

Câu hỏi yêu cầu xác định giá trị lịch sử cốt lõi. Tuyên ngôn chính thức chấm dứt chế độ thực dân, phong kiến, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, mở ra kỷ nguyên độc lập, tự do cho dân tộc.

Việc trích dẫn các nguyên lý universal từ Tuyên ngôn Độc lập của Mỹ và Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền của Pháp giúp Chủ tịch Hồ Chí Minh đặt nền tảng pháp lý cho bản tuyên ngôn của Việt Nam, đồng thời thể hiện sự tôn trọng các giá trị nhân loại và sử dụng chính những lý tưởng của các nước đế quốc để chống lại hành động xâm lược của họ.

Đây là câu nói nổi tiếng được trích từ Tuyên ngôn Độc lập của nước Mỹ năm 1776, được Chủ tịch Hồ Chí Minh đưa vào phần mở đầu bản Tuyên ngôn Độc lập của Việt Nam.

Đoạn trích này từ Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền năm 1791 của Pháp nhấn mạnh quyền tự do và bình đẳng về quyền lợi của con người, làm nền tảng cho việc khẳng định quyền tự do và bình đẳng của dân tộc Việt Nam.

Trong các lựa chọn, việc 'bóc lột dân đến xương tủy' bằng các loại thuế vô lý như thuế muối, thuế rượu, thuế thuốc phiện là thủ đoạn kinh tế đặc trưng của thực dân Pháp để vơ vét của cải của nhân dân Việt Nam.

Chính sách ngu dân của Pháp bao gồm việc hạn chế mở trường học, duy trì sự lạc hậu về giáo dục để dễ bề cai trị và bóc lột nhân dân ta. Đây là tội ác thuộc lĩnh vực văn hóa - giáo dục.

Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ từ mùa thu năm 1940, khi phát xít Nhật xâm lược Đông Dương, thực dân Pháp đã quỳ gối đầu hàng, mở cửa cho Nhật vào, và từ đó, nhân dân Việt Nam chịu hai tầng áp bức, bóc lột của cả Pháp và Nhật.

Đoạn văn này sử dụng nhiều điệp ngữ (như 'Chúng...', 'Sự thật là...') và liệt kê hàng loạt các tội ác trên nhiều lĩnh vực, tạo nên giọng điệu đanh thép, tố cáo mạnh mẽ và gợi sự phẫn nộ ở người đọc/nghe.

Câu văn này nhấn mạnh việc nhân dân Việt Nam không chỉ thoát khỏi ách đô hộ của thực dân Pháp gần 100 năm, mà còn chấm dứt chế độ phong kiến tồn tại hàng nghìn năm, lập nên một chế độ mới là Dân chủ Cộng hòa. Đây là sự kết hợp của đấu tranh chống đế quốc và chống phong kiến.

Câu nói này tuyên bố chấm dứt hoàn toàn mọi ràng buộc pháp lý và chính trị của Việt Nam với Pháp dưới danh nghĩa thuộc địa. Việt Nam hoàn toàn độc lập, không còn là một phần của Liên bang Đông Dương hay bất kỳ hình thức phụ thuộc nào vào Pháp.

Đây là lời hiệu triệu, thể hiện quyết tâm sắt đá của toàn dân tộc Việt Nam trong việc bảo vệ nền độc lập vừa giành được, sẵn sàng hy sinh mọi thứ để giữ vững quyền tự do.

Bản Tuyên ngôn Độc lập không chỉ dành cho đồng bào trong nước để hiệu triệu, mà còn là lời tuyên bố với thế giới (các nước Đồng minh, các nước đế quốc đang có âm mưu tái chiếm) về nền độc lập và chủ quyền của Việt Nam.

Sau khi Nhật đầu hàng Đồng minh, Pháp có ý định quay trở lại Việt Nam với lý do 'giải phóng' Việt Nam khỏi Nhật. Câu nói này bác bỏ luận điệu đó, khẳng định nền độc lập của Việt Nam là do nhân dân Việt Nam tự giành lấy từ tay phát xít Nhật (kẻ đang chiếm đóng thực tế), chứ không phải được Pháp 'trao trả', từ đó bác bỏ quyền 'bảo hộ' hay 'cai trị' của Pháp.

Bản Tuyên ngôn có 3 phần chính: 1. Nêu nguyên lý chung về quyền con người, quyền dân tộc (cơ sở pháp lý). 2. Tố cáo tội ác của thực dân Pháp và phát xít Nhật. 3. Tuyên bố độc lập và khẳng định ý chí bảo vệ độc lập.

Tuyên ngôn Độc lập đánh dấu sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, chính thức chấm dứt chế độ thuộc địa và mở ra kỷ nguyên độc lập, tự chủ cho dân tộc Việt Nam.

Câu nói này vừa khẳng định quyền về mặt nguyên tắc (quyền hưởng tự do và độc lập) dựa trên các lý lẽ đã nêu ở phần đầu và thành quả cách mạng, vừa khẳng định trạng thái thực tế (sự thật đã thành một nước tự do, độc lập) sau khi nhân dân đã giành chính quyền thành công. Đây là sự kết hợp giữa lý luận và thực tiễn.

Từ 'thoát ly hẳn' mang ý nghĩa chấm dứt một cách triệt để, không còn bất kỳ sự ràng buộc hay phụ thuộc nào về mặt pháp lý và chính trị giữa Việt Nam với Pháp dưới danh nghĩa quan hệ thuộc địa. Nó khẳng định sự độc lập tuyệt đối.

Pháp tuyên bố 'bảo hộ' Việt Nam, nhưng khi bị tấn công bởi Nhật, Pháp đã nhanh chóng đầu hàng và không bảo vệ được người dân Việt Nam. Điều này chứng tỏ sự vô trách nhiệm và bất lực của kẻ 'bảo hộ', làm mất đi cơ sở pháp lý (dù là giả tạo) cho sự cai trị của Pháp, đồng thời làm nổi bật sự thật rằng nhân dân Việt Nam phải tự mình đấu tranh giành độc lập.

Bản Tuyên ngôn Độc lập được đọc vào ngày 2/9/1945, chỉ ít lâu sau khi Nhật Bản đầu hàng Đồng minh (15/8/1945), đánh dấu sự kết thúc của Chiến tranh thế giới thứ hai. Bối cảnh này tạo ra khoảng trống quyền lực và là thời cơ thuận lợi cho Việt Nam giành độc lập.

Quảng trường Ba Đình là nơi tập trung đông đảo quần chúng nhân dân, là trung tâm chính trị của Hà Nội. Việc đọc Tuyên ngôn tại đây trước hàng vạn đồng bào và đại diện các tầng lớp xã hội thể hiện tính công khai, trọng thể của sự kiện, khẳng định nền độc lập thuộc về nhân dân và sự ra đời của một nhà nước do nhân dân làm chủ.

Bản Tuyên ngôn Độc lập có giọng điệu đanh thép ở phần tố cáo tội ác, trang trọng và hùng hồn ở phần tuyên bố độc lập và khẳng định ý chí bảo vệ độc lập. Giọng điệu chung thể hiện sự tự tin, quyết đoán và ý chí không khuất phục của dân tộc.

Mặc dù tố cáo tội ác của kẻ thù, bản Tuyên ngôn vẫn thể hiện tinh thần nhân đạo khi nói về sự giúp đỡ của nhân dân Việt Nam đối với Pháp trong 5 năm Nhật chiếm đóng, bất chấp tội ác của Pháp. Điều này làm nổi bật sự khác biệt về bản chất giữa kẻ xâm lược và dân tộc yêu tự do, hòa bình.

Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, các nước Đồng minh (đặc biệt là Mỹ) tuyên bố ủng hộ nguyên tắc dân chủ và quyền tự quyết của các dân tộc. Việc trích dẫn điều này nhằm ràng buộc các nước Đồng minh vào lời hứa của họ, tranh thủ sự đồng tình và ngăn chặn âm mưu giúp Pháp quay trở lại của một số thế lực.

Trong phần tố cáo, cấu trúc 'Sự thật là...' được lặp đi lặp lại nhiều lần, theo sau là các bằng chứng cụ thể về tội ác của Pháp, tạo nên một chuỗi lập luận đanh thép dựa trên sự thật lịch sử.

Đoạn văn này tóm tắt một cách súc tích, cô đọng thành quả vĩ đại của Cách mạng tháng Tám: đánh đổ ách thống trị của cả thực dân (Pháp), phát xít (Nhật) và phong kiến (vua Bảo Đại). Nó là bằng chứng hùng hồn cho thấy nhân dân Việt Nam đã thực sự giành được quyền làm chủ đất nước, là cơ sở thực tiễn cho lời tuyên bố độc lập ở phần sau.

Việc khẳng định đây là quyền 'không ai có thể xâm phạm được' nhấn mạnh rằng đây là những quyền tự nhiên, bẩm sinh của con người, thiêng liêng và không thể bị tước bỏ bởi bất kỳ thế lực hay chính quyền nào. Đây là cơ sở lý luận vững chắc cho cuộc đấu tranh giành và giữ độc lập, tự do.

Lời kêu gọi này mang tính hiệu triệu cao, khơi dậy lòng yêu nước, ý chí chiến đấu và tinh thần đoàn kết của toàn dân tộc, chuẩn bị cho cuộc kháng chiến bảo vệ nền độc lập vừa giành được.

Bản Tuyên ngôn kết hợp chặt chẽ giữa lý luận (dựa trên các nguyên tắc về quyền con người, quyền dân tộc từ các bản tuyên ngôn nổi tiếng) và thực tiễn (thành quả của Cách mạng tháng Tám, tội ác của kẻ thù), tạo nên sức thuyết phục mạnh mẽ.

Căn nhà số 48 Hàng Ngang là nhà của một tư sản yêu nước, nằm trong lòng khu phố cổ Hà Nội, nơi buôn bán sầm uất. Việc bản Tuyên ngôn lịch sử được soạn thảo tại đây, chứ không phải trong một cơ quan công quyền hay khu vực bí mật, thể hiện sự gắn bó của Chính phủ Cách mạng với nhân dân, với đời sống đời thường của xã hội, đồng thời cho thấy sự chuẩn bị gấp rút, tận dụng mọi điều kiện để hoàn thành nhiệm vụ lịch sử.

Việc sử dụng các động từ mạnh, giàu sức gợi tả giúp làm nổi bật tính tàn bạo, dã man của tội ác mà thực dân Pháp và phát xít Nhật đã gây ra cho nhân dân Việt Nam, tăng sức tố cáo và gây ấn tượng mạnh mẽ cho người đọc/nghe.

Ngoài giá trị pháp lý và lịch sử, Tuyên ngôn Độc lập còn là một áng văn chính luận mẫu mực bởi nghệ thuật lập luận chặt chẽ, lý lẽ đanh thép, dẫn chứng xác thực, và ngôn ngữ hùng hồn, giàu cảm xúc, có sức thuyết phục và lay động lòng người.

Việc trích dẫn các nguyên lý về quyền con người và quyền dân tộc từ các tuyên ngôn bất hủ của Mỹ và Pháp nhằm mục đích tạo cơ sở pháp lý quốc tế vững chắc cho bản Tuyên ngôn Độc lập của Việt Nam, thể hiện sự tôn trọng các giá trị phổ quát và đồng thời dùng 'gậy ông đập lưng ông' để buộc tội Pháp đã đi ngược lại chính lý tưởng của mình.

Câu này kiểm tra kiến thức về nguồn gốc các nguyên lý được trích dẫn trong Tuyên ngôn Độc lập. Đây là nội dung nổi tiếng từ Tuyên ngôn Độc lập của Hợp chủng quốc Hoa Kỳ năm 1776.

Việc suy rộng quyền con người thành quyền dân tộc là điểm sáng tạo và cốt lõi trong lập luận của Hồ Chí Minh, nâng tầm nguyên lý cá nhân lên tầm vóc dân tộc, khẳng định quyền bình đẳng và tự quyết của mọi dân tộc trên thế giới.

Đoạn văn này nói về việc xây dựng nhà tù, đàn áp, chém giết người yêu nước, dập tắt khởi nghĩa. Đây là các hành động bạo lực, đàn áp, kiểm soát xã hội và chính trị, thuộc lĩnh vực chính trị.

Khẳng định này là một lập luận sắc bén nhằm bác bỏ tuyên bố của Pháp rằng Việt Nam vẫn là thuộc địa của họ và họ có quyền quay trở lại. Tác giả chỉ ra rằng Pháp đã 'bán' Đông Dương cho Nhật, và khi Nhật đầu hàng, quyền làm chủ đất nước thuộc về nhân dân Việt Nam, không phải Pháp.

Chi tiết Pháp bỏ chạy, hàng nhục nhã khi Nhật đầu hàng Đồng minh cho thấy sự yếu kém, bất lực và thiếu trách nhiệm của Pháp trong việc bảo vệ Đông Dương, làm suy yếu thêm tuyên bố của Pháp về quyền trở lại cai trị.

Cụm từ "Dân ta" và "đánh đổ các xiềng xích... để gây dựng nên nước Việt Nam độc lập" trực tiếp khẳng định vai trò chủ động, quyết định của toàn thể nhân dân Việt Nam trong cuộc đấu tranh giành độc lập.

Việc đánh đổ chế độ quân chủ phong kiến song song với việc đánh đuổi thực dân, phát xít thể hiện cuộc cách mạng không chỉ dừng lại ở giải phóng dân tộc mà còn hướng tới xây dựng một chế độ mới, tiến bộ hơn (Dân chủ Cộng hòa), thay đổi căn bản thể chế chính trị của đất nước.

Đây là một tuyên bố mang tính pháp lý và chủ quyền, khẳng định sự chấm dứt hoàn toàn mọi ràng buộc pháp lý và đặc quyền mà Pháp có được từ thời thuộc địa, xác lập vị thế độc lập, tự chủ hoàn toàn của Việt Nam.

Đây là lời tuyên bố đanh thép, thể hiện ý chí sắt đá, sự quyết tâm cao độ của toàn dân tộc trong việc bảo vệ thành quả cách mạng, sẵn sàng hy sinh mọi thứ để giữ vững nền độc lập vừa giành được.

Cấu trúc bản Tuyên ngôn Độc lập thường được phân tích gồm 3 phần chính: (1) Nêu nguyên lý chung về quyền con người, suy rộng thành quyền dân tộc; (2) Tố cáo tội ác của Pháp và Nhật, chứng minh sự sụp đổ của chế độ cũ và sự ra đời của chế độ mới; (3) Lời tuyên bố độc lập và ý chí bảo vệ độc lập.

Việc sử dụng các tính từ và cụm từ gợi hình ảnh mạnh như "xương tủy", "nghèo nàn, thiếu thốn", "xơ xác, tiêu điều" giúp người đọc hình dung rõ ràng mức độ tàn phá, bóc lột nặng nề của Pháp đối với đời sống kinh tế và nhân dân Việt Nam.

Động từ "rước" thường dùng để chỉ việc đón tiếp trang trọng. Việc dùng từ này trong ngữ cảnh Pháp để Nhật vào Đông Dương mang sắc thái mỉa mai, châm biếm, tố cáo sự hèn nhát, bán nước của Pháp.

Ngày 2/9/1945, bản Tuyên ngôn Độc lập được công bố, chính thức khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, chấm dứt hơn 80 năm đô hộ của thực dân Pháp và hàng nghìn năm phong kiến, mở ra kỷ nguyên độc lập, tự do cho dân tộc.

Câu văn sử dụng cấu trúc ngắn gọn, liệt kê các chủ thể quyền lực cũ lần lượt sụp đổ (Pháp, Nhật, Vua Bảo Đại), tạo nhịp điệu nhanh, mạnh, dứt khoát, thể hiện khí thế và thắng lợi nhanh chóng, triệt để của Cách mạng tháng Tám, đánh đổ cùng lúc ba tầng xiềng xích.

Việc "đặt ra hàng trăm thứ thuế vô lý" là minh chứng rõ ràng nhất cho thấy chính sách thuế khóa nặng nề là công cụ chính mà Pháp sử dụng để vơ vét của cải, bóc lột dân ta về mặt kinh tế.

Giá trị của một áng văn chính luận mẫu mực nằm ở tính chặt chẽ của lập luận, sự sắc bén của lý lẽ, việc sử dụng bằng chứng xác thực và ngôn ngữ hùng hồn, có sức thuyết phục cao.

Câu này tố cáo Pháp đã không bảo vệ được Đông Dương mà còn hợp tác hoặc đầu hàng Nhật, cho thấy Pháp đã mất vai trò chủ động và bảo hộ, thậm chí còn phản bội lại trách nhiệm của mình, làm nổi bật sự suy yếu của Pháp.

Việc Pháp 'bán nước' hai lần cho Nhật được hiểu là lần thứ nhất là thỏa hiệp để Nhật vào Đông Dương và lần thứ hai là khi Nhật đảo chính Pháp, Pháp không kháng cự mà còn bỏ chạy, để mặc Đông Dương cho Nhật cai trị.

Lập luận này dựa trên sự thật lịch sử về cuộc đấu tranh kiên cường, bền bỉ của nhân dân Việt Nam chống Pháp và sự đóng góp vào cuộc chiến chống phát xít của phe Đồng minh. Đây là cơ sở thực tế, chứng minh Việt Nam xứng đáng với độc lập.

Phần cuối Tuyên ngôn, sau khi tuyên bố độc lập và ý chí bảo vệ, tác giả ngỏ lời với thế giới: "Chúng tôi tin rằng các nước Đồng minh đã công nhận quyền dân tộc tự quyết của các dân tộc, sẽ không thể không công nhận quyền độc lập của dân tộc Việt Nam." Đây là lời kêu gọi sự công nhận và thể hiện mong muốn hòa nhập bình đẳng vào cộng đồng quốc tế.

Cấu trúc song hành, lặp lại làm cho câu văn trở nên nhịp nhàng, nhấn mạnh sự sụp đổ đồng thời của ba thế lực thống trị cũ (Pháp, Nhật, phong kiến), làm nổi bật chiến thắng toàn diện và quyết liệt của nhân dân Việt Nam.

Văn chính luận thường sử dụng lý lẽ, bằng chứng để lập luận, bàn bạc về các vấn đề chính trị, xã hội, văn hóa với mục đích thuyết phục người đọc/người nghe. Tuyên ngôn Độc lập thể hiện rõ điều này qua việc đưa ra các luận điểm, dẫn chứng lịch sử để chứng minh quyền độc lập của Việt Nam.

Chi tiết này không chỉ tố cáo sự bóc lột về thể xác mà còn cả sự hủy hoại về tinh thần, đạo đức, sức khỏe của người dân Việt Nam dưới chế độ thực dân, làm suy yếu giống nòi, khiến dân tộc trở nên u mê, dễ cai trị.

Ngày 2 tháng 9 năm 1945 là ngày Nhật Bản chính thức ký văn kiện đầu hàng phe Đồng minh trên tàu Missouri, đánh dấu sự kết thúc Chiến tranh thế giới thứ hai. Việc chọn ngày này để tuyên bố độc lập có ý nghĩa chiến lược, khẳng định Việt Nam giành độc lập khi Nhật - kẻ thù của Đồng minh - đã thất bại và Pháp không còn tư cách quay lại.

Ngoài việc tuyên bố với quốc dân đồng bào về nền độc lập của đất nước, bản Tuyên ngôn còn là thông điệp gửi đến cộng đồng quốc tế, đặc biệt là các nước Đồng minh, nhằm tranh thủ sự ủng hộ, công nhận và ngăn chặn âm mưu tái chiếm của Pháp.