Đề Trắc nghiệm Việt Bắc – Cánh diều (Cánh Diều)

Bài thơ Việt Bắc được sáng tác vào tháng 10 năm 1954, ngay sau khi Hiệp định Giơ-ne-vơ được ký kết và Trung ương Đảng, Chính phủ cùng cán bộ kháng chiến rời chiến khu Việt Bắc về lại Hà Nội. Sự kiện này tạo nên bối cảnh chia ly, là nguồn cảm hứng trực tiếp cho nỗi nhớ và tình nghĩa cách mạng.

Bài thơ được xây dựng theo hình thức đối đáp quen thuộc trong ca dao dân ca, với lời của người ở lại (Việt Bắc) hỏi và lời của người ra đi (cán bộ kháng chiến) đáp. Hình thức này tạo nên không khí tâm tình, trữ tình sâu nặng.

'Mười lăm năm ấy' (khoảng từ 1940 đến 1954) là quãng thời gian đầy gian khổ nhưng cũng gắn bó sâu nặng giữa cách mạng và Việt Bắc. Nó không chỉ đếm số năm mà còn gói ghém cả một giai đoạn lịch sử quan trọng, đầy kỷ niệm 'thiết tha mặn nồng'.

Việc lặp lại cấu trúc câu hỏi nhấn mạnh, xoáy sâu vào chủ đề nỗi nhớ, khơi gợi và gợi nhắc những kỷ niệm, tạo nên giọng điệu tâm tình, khắc khoải về sự chia ly và tình nghĩa.

'Áo chàm' là hình ảnh hoán dụ, gợi tả sự giản dị, mộc mạc, gần gũi của người dân Việt Bắc. Hình ảnh này đặt trong bối cảnh 'buổi phân li' càng làm nổi bật tình cảm chân thành, sâu nặng và có phần lặng lẽ của họ dành cho người cán bộ ra đi.

So sánh nỗi nhớ Việt Bắc với nỗi nhớ người yêu là cách diễn tả mức độ mãnh liệt, sâu sắc nhất của tình cảm. Nó nâng tình cảm cách mạng, tình quân dân lên ngang tầm với tình yêu đôi lứa, cho thấy sự gắn bó máu thịt, thiêng liêng.

Đoạn thơ này tập trung gợi lại những khó khăn, gian khổ trong cuộc sống kháng chiến ở Việt Bắc: điều kiện thiên nhiên khắc nghiệt ('Mưa nguồn suối lũ, những mây cùng mù') và sự thiếu thốn vật chất ('Miếng cơm chấm muối'). Đồng thời, nó cũng nhắc đến lý tưởng cao cả ('mối thù nặng vai').

Đoạn thơ liệt kê các địa danh cụ thể và hình ảnh thiên nhiên gắn bó ('rừng nứa bờ tre', 'Ngòi Thia, sông Đáy, suối Lê'). Điều này cho thấy nỗi nhớ rất cụ thể, gắn liền với từng cảnh vật, địa điểm quen thuộc, thể hiện sự gắn bó sâu sắc với mảnh đất Việt Bắc.

Trong bức tranh tứ bình, Tố Hữu đã đảo thứ tự thời gian, đưa mùa đông lên đầu ('Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi' - hình ảnh đặc trưng của mùa đông Việt Bắc). Việc này có thể nhằm nhấn mạnh vẻ đẹp ấm áp, tràn đầy sức sống ngay cả trong mùa lạnh nhất, thể hiện cái nhìn lãng mạn và lạc quan của nhà thơ về con người và cuộc sống nơi đây.

Trong bức tranh Tứ bình, thiên nhiên Việt Bắc không chỉ là bối cảnh mà luôn gắn bó, hòa quyện chặt chẽ với con người. Mỗi mùa đều có hình ảnh con người lao động, sinh hoạt ('dao gài thắt lưng', 'hái măng', 'người đan nón', 'nhớ ai... hái búp'). Con người làm cho cảnh vật thêm sinh động, ấm áp, và cảnh vật là không gian sống, làm việc của con người.

Đoạn thơ sử dụng các từ láy gợi tả âm thanh và hình ảnh mạnh mẽ ('rầm rập', 'điệp điệp trùng trùng'), biện pháp so sánh ('như là đất rung'), và hình ảnh mang tính biểu tượng ('ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan'). Tất cả cùng góp phần tạo nên âm hưởng hùng tráng, ca ngợi sức mạnh đoàn kết và ý chí chiến đấu của quân và dân.

Hình ảnh này kết hợp cái lãng mạn (ánh sao - lý tưởng, hy vọng) với cái hiện thực khắc nghiệt (đầu súng - chiến đấu, mũ nan - gian khổ, giản dị). Nó tượng trưng cho người lính cách mạng Việt Bắc: chiến đấu trong gian khổ nhưng luôn có lý tưởng soi đường, tâm hồn lãng mạn, lạc quan.

Đoạn thơ này liệt kê các địa danh, sự kiện lịch sử quan trọng ('Tây đồn, Uông Bí', 'Tây Bắc, Việt Bắc', 'giặc Pháp, Nhật, Tây'), sử dụng giọng điệu hào hùng, khẳng định vai trò của nhân dân trong các cuộc đấu tranh. Đây là biểu hiện rõ nét của khuynh hướng sử thi trong thơ Tố Hữu.

Việt Bắc tổng kết một giai đoạn lịch sử hào hùng, thể hiện sâu sắc tình cảm cách mạng, tình nghĩa quân dân. Bài thơ kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trữ tình chính trị và khuynh hướng sử thi, sử dụng thành công thể thơ lục bát và các yếu tố dân gian, đạt đến sự hài hòa cao về nội dung và nghệ thuật.

Điệp từ 'nhớ' xuất hiện với tần suất cao tạo nên âm hưởng chủ đạo cho phần đầu bài thơ, nhấn mạnh nỗi nhớ da diết, thường trực, sâu nặng của người về xuôi đối với Việt Bắc. Nó thể hiện tình cảm sâu sắc, không nguôi quên dù đã chia xa.

Các đoạn thơ miêu tả cuộc sống sinh hoạt và sản xuất ở Việt Bắc thường lồng ghép với hình ảnh chiến đấu, chuẩn bị cho chiến đấu. Ví dụ: 'Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi / Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng' (vừa cảnh vật vừa hình ảnh người lao động/chiến sĩ). Hoặc các câu miêu tả việc 'khai rừng', 'sản xuất', 'nuôi quân'.

Thiên nhiên Việt Bắc trong bài thơ không chỉ là bối cảnh mà là chứng nhân lịch sử, là người bạn đồng hành, chia sẻ gian khổ với con người. Nó được miêu tả để thể hiện tình cảm gắn bó, là một phần không thể thiếu trong nỗi nhớ và tình nghĩa cách mạng.

Đoạn thơ này sử dụng biện pháp liệt kê hàng loạt các địa danh gắn liền với chiến khu Việt Bắc và các chiến dịch. Việc liệt kê này tạo cảm giác về một không gian rộng lớn, trải dài, thể hiện nỗi nhớ bao trùm, không sót một nơi nào.

Chất trữ tình chính trị là sự hòa quyện giữa cảm xúc cá nhân (trữ tình) với các vấn đề lớn của cộng đồng, dân tộc, cách mạng (chính trị). Trong Việt Bắc, tình cảm cá nhân của Tố Hữu, nỗi nhớ của người cán bộ về xuôi, hòa chung với tình yêu quê hương đất nước, lòng biết ơn nhân dân, niềm tự hào về cách mạng và kháng chiến.

Hình ảnh 'cá nước' là một ẩn dụ quen thuộc trong văn học dân gian và cách mạng, chỉ mối quan hệ gắn bó máu thịt, không thể tách rời giữa lãnh tụ (cá/cách mạng) và nhân dân (nước). 'Cá nước Bác Hồ' nhấn mạnh sự hòa quyện, đồng lòng giữa Bác Hồ, Đảng với quần chúng nhân dân Việt Bắc trong công cuộc kháng chiến.

Đoạn thơ này gợi nhắc những địa danh lịch sử quan trọng của Việt Bắc, nơi đã diễn ra nhiều sự kiện trọng đại của cách mạng. Việc gọi Việt Bắc là 'Thủ đô gió ngàn' khẳng định vai trò trung tâm, đầu não của chiến khu trong suốt cuộc kháng chiến, cho thấy tầm vóc lịch sử to lớn của vùng đất này.

Câu thơ thể hiện nỗi nhớ bao trùm, không phân biệt giữa cảnh vật ('hoa') và con người ('người'). Nỗi nhớ này cho thấy sự gắn bó sâu sắc, coi cảnh và người Việt Bắc như một khối thống nhất, không thể tách rời trong tâm trí người về xuôi.

Tố Hữu sử dụng thể thơ lục bát truyền thống, vốn rất gần gũi với tâm hồn Việt. Ngôn ngữ thơ giản dị, mộc mạc, gần với lời ăn tiếng nói hàng ngày và cách diễn đạt trong ca dao, dân ca. Giọng điệu tâm tình, đối đáp cũng là nét đặc trưng của văn học dân gian, tạo nên sự thân thuộc, dễ đi vào lòng người.

Các hình ảnh 'đan nón chuốt từng sợi giang' và 'hái măng một mình' đều là những hoạt động sản xuất, lao động thường ngày của người dân Việt Bắc để phục vụ cuộc sống và đóng góp cho kháng chiến. Đoạn thơ này tập trung khắc họa cuộc sống lao động bình dị nhưng quan trọng nơi chiến khu.

Câu thơ nhắc đến 'những dòng suối lê', một hình ảnh cụ thể của thiên nhiên Việt Bắc. Nỗi nhớ ở đây tập trung vào cảnh vật quen thuộc, gắn liền với cuộc sống và kỷ niệm ở chiến khu.

Việt Bắc không chỉ là nơi ở, nơi chiến đấu mà còn là nơi nuôi dưỡng, che chở, là cái nôi của cách mạng Việt Nam trong suốt những năm tháng gian khổ. Nó là nơi Đảng, Chính phủ dựa vào dân để lãnh đạo cuộc kháng chiến đi đến thắng lợi, trở thành 'quê hương' theo nghĩa tinh thần, nghĩa lý tưởng.

Đoạn thơ này, đặc biệt với hình ảnh 'Bát cơm quan họ', gợi lên không khí vui vẻ, lạc quan, tình cảm gắn bó giữa quân và dân ngay cả trong hoàn cảnh chiến tranh. Nó cho thấy cuộc sống tinh thần phong phú, lạc quan, tin tưởng vào chiến thắng.

Các động từ và từ láy như 'rầm rập', 'điệp điệp trùng trùng' tạo ra âm hưởng mạnh mẽ, dồn dập, gợi hình ảnh đoàn quân đông đảo, khí thế hừng hực, sức mạnh áp đảo, thể hiện sự chủ động và quyết tâm của quân đội cách mạng.

Bài thơ là khúc ca về tình nghĩa, sự gắn bó sâu nặng giữa những người cán bộ cách mạng (đại diện cho xuôi) và đồng bào Việt Bắc (đại diện cho miền núi, chiến khu) trong suốt những năm tháng kháng chiến gian khổ nhưng hào hùng. Tình nghĩa này là nền tảng cho sức mạnh chiến thắng.

Bài thơ thành công vang dội nhờ sự kết hợp tài tình giữa các yếu tố. Tuy nhiên, việc kế thừa và phát huy cao độ tính dân tộc trong thể thơ lục bát, ngôn ngữ, giọng điệu và lối biểu đạt (như đối đáp, so sánh, ẩn dụ dân gian) đã tạo nên sự gần gũi, thân thuộc, ngọt ngào, dễ đi vào lòng người, làm cho bài thơ có sức sống lâu bền.

Câu hỏi kiểm tra bối cảnh sáng tác của bài thơ, liên hệ trực tiếp đến sự kiện lịch sử quan trọng là Trung ương Đảng và Chính phủ rời Việt Bắc về Hà Nội sau Hiệp định Giơ-ne-vơ, sự kiện này là nguyên nhân trực tiếp tạo nên cuộc chia tay đầy cảm xúc được thể hiện trong bài thơ.

Câu hỏi yêu cầu phân tích tác dụng nghệ thuật của cặp đại từ xưng hô 'mình - ta'. Đây là cách gọi quen thuộc trong ca dao, dân ca, tạo không khí tâm tình, gợi sự gắn bó sâu nặng, vừa là lời của người ở lại, vừa là lời của người ra đi, thể hiện sự hòa quyện, đồng nhất của tình cảm.

Câu hỏi yêu cầu xác định mốc thời gian lịch sử mà cụm từ 'mười lăm năm ấy' ám chỉ trong bài thơ. Đây là giai đoạn từ Khởi nghĩa Bắc Sơn (1940) đến khi Trung ương Đảng và Chính phủ về lại Hà Nội (1954), đánh dấu chặng đường dài gắn bó giữa cách mạng và chiến khu Việt Bắc.

Câu hỏi yêu cầu phân tích ý nghĩa biểu tượng của hình ảnh 'áo chàm'. Đây là hình ảnh hoán dụ chỉ người dân Việt Bắc, gợi lên sự giản dị, mộc mạc, chân chất và tình nghĩa sâu nặng của họ.

Câu hỏi yêu cầu phân tích tâm trạng được diễn tả thông qua hình ảnh thiên nhiên mang tính biểu tượng. Hình ảnh 'trám bùi để rụng', 'măng mai để già' là cách nhân hóa 'rừng núi', mượn cái 'thừa' của thiên nhiên khi không có người thụ hưởng để diễn tả cảm giác trống vắng, hụt hẫng, nỗi nhớ nhung da diết của người ở lại.

Câu hỏi yêu cầu phân tích tác dụng của biện pháp so sánh. So sánh nỗi nhớ Việt Bắc với nỗi nhớ người yêu nhấn mạnh mức độ sâu sắc, da diết, mãnh liệt và thiêng liêng của tình cảm đối với chiến khu, coi Việt Bắc như một phần máu thịt, một tình yêu lớn.

Câu hỏi yêu cầu xác định khổ thơ tả mùa hè trong 'tứ bình'. Khổ thơ mùa hè có hình ảnh 'Ve kêu rừng phách đổ vàng' (âm thanh và màu sắc đặc trưng của hè) và 'Nhớ cô em gái hái măng một mình' (con người lao động).

Câu hỏi yêu cầu phân tích ý nghĩa của hình ảnh cụ thể về cuộc sống ở Việt Bắc. Hình ảnh này gợi tả cuộc sống gian khổ, thiếu thốn nhưng đầy tình đồng chí, sẻ chia, gắn bó giữa người cán bộ và đồng bào Việt Bắc trong kháng chiến.

Câu hỏi yêu cầu xác định hình ảnh đặc trưng của mùa thu trong 'tứ bình'. Mùa thu được gợi tả qua hình ảnh 'trăng rọi hoà bình' và 'tiếng hát ân tình'.

Câu hỏi yêu cầu phân tích tác dụng của biện pháp điệp từ. Việc lặp lại từ 'nhớ' tạo nên âm hưởng chủ đạo cho bài thơ, nhấn mạnh nỗi nhớ sâu sắc, da diết, thường trực, bao trùm lên mọi cảnh vật, con người và kỷ niệm về Việt Bắc.

Câu hỏi yêu cầu xác định kỷ niệm được gợi tả qua đoạn thơ. Đoạn thơ miêu tả không khí hành quân, chiến đấu sôi động, hào hùng của quân và dân ta trên những con đường Việt Bắc, thể hiện sức mạnh và tinh thần quyết tâm chiến thắng.

Câu hỏi yêu cầu phân tích ý nghĩa của hình ảnh hoán dụ kết hợp với tả thực. Hình ảnh gợi lên vẻ đẹp giản dị, lãng mạn, tinh thần lạc quan, sự gắn bó với thiên nhiên và mục tiêu cao cả của người lính trong đêm hành quân.

Câu hỏi yêu cầu phân tích ý nghĩa của các địa danh lịch sử. Đây là những địa danh gắn liền với những sự kiện quan trọng của cách mạng tháng Tám và thời kỳ đầu kháng chiến, biểu tượng cho cội nguồn cách mạng, nơi ra đời của chế độ mới.

Câu hỏi yêu cầu phân tích ý nghĩa của đoạn thơ. Đoạn thơ thể hiện Việt Bắc là trung tâm kháng chiến, là niềm tin, hy vọng, là điểm tựa tinh thần vững chắc cho cả dân tộc trong những năm tháng khó khăn, gian khổ.

Câu hỏi yêu cầu xác định và phân tích biện pháp nghệ thuật. Đoạn thơ sử dụng biện pháp nhân hóa ('Rừng cây núi đá ta cùng đánh Tây') và ẩn dụ ('Núi giăng thành luỹ sắt dày', 'Rừng che bộ đội rừng vây quân thù') để nhấn mạnh sự đồng lòng, che chở, bảo vệ của thiên nhiên đối với con người trong cuộc kháng chiến.

Câu hỏi yêu cầu phân tích và so sánh sự khác biệt trong cách miêu tả cảnh vật theo mùa. Mùa hè rực rỡ với màu vàng của phách, âm thanh rộn rã của ve. Mùa đông có màu xanh chủ đạo của rừng, điểm xuyết màu đỏ ấm nóng của hoa chuối, gợi sự mạnh mẽ, vững chãi.

Câu hỏi yêu cầu xác định yếu tố không thuộc 'tính dân tộc' trong thơ Tố Hữu. Tính dân tộc thể hiện ở thể thơ lục bát, cách xưng hô mình-ta, lối đối đáp giao duyên, sử dụng ngôn ngữ gần gũi dân gian, phát huy tính nhạc. Việc sử dụng nhiều điển tích văn học nước ngoài không phải là đặc điểm này.

Câu hỏi yêu cầu phân tích cấu trúc và sự chuyển đổi trong bài thơ. Bài thơ bắt đầu bằng không khí chia ly, bịn rịn, sau đó chuyển sang hồi tưởng, tái hiện những kỷ niệm về Việt Bắc, trong đó có đoạn miêu tả cảnh sắc thiên nhiên và con người qua 'bức tranh tứ bình'.

Câu hỏi yêu cầu nhận diện khía cạnh cuộc sống được gợi tả qua âm thanh. Những âm thanh 'tiếng mõ đêm sương', 'chày đêm nện cối' gợi tả cuộc sống sinh hoạt lao động sản xuất bình dị, quen thuộc của người dân Việt Bắc trong đêm khuya.

Câu hỏi yêu cầu phân tích ý nghĩa của câu thơ sử dụng biện pháp so sánh và lượng hóa. Câu thơ khẳng định sự gắn bó, nghĩa tình sâu nặng, bền chặt, không thể đong đếm được giữa người đi và người ở, giữa cách mạng và Việt Bắc, ví như dòng nước nguồn vô tận.

Câu hỏi yêu cầu xác định biện pháp tu từ. Đoạn thơ sử dụng biện pháp liệt kê các địa danh chiến thắng và điệp từ 'vui' để diễn tả niềm vui chiến thắng rộng khắp, lan tỏa từ Nam ra Bắc, từ miền xuôi lên miền ngược.

Câu hỏi yêu cầu phân tích ý nghĩa của các chi tiết cụ thể. Những hình ảnh này gợi tả cuộc sống giản dị, đạm bạc, dựa vào những sản vật sẵn có của núi rừng, đồng thời thể hiện sự sẻ chia, đùm bọc trong khó khăn.

Câu hỏi yêu cầu phân tích mối quan hệ. Thiên nhiên và con người Việt Bắc hòa quyện, gắn bó mật thiết. Thiên nhiên là bối cảnh, là nguồn sống, là người bạn đồng hành, che chở cho con người trong chiến đấu và sinh hoạt. Con người làm cho thiên nhiên thêm sức sống, ý nghĩa.

Câu hỏi yêu cầu xác định chủ đề của đoạn cuối. Đoạn cuối bài thơ là lời khẳng định, giãi bày tâm tình của người về xuôi, tái hiện lại những kỷ niệm sâu sắc nhất về thiên nhiên và con người Việt Bắc, thể hiện sự thủy chung, son sắt không bao giờ quên.

Câu hỏi yêu cầu xác định mùa dựa trên hình ảnh cụ thể. Hoa mơ nở trắng rừng là hình ảnh đặc trưng của mùa xuân ở vùng núi phía Bắc. Hình ảnh người đan nón gợi tả sự tỉ mỉ, khéo léo trong lao động.

Câu hỏi yêu cầu phân tích sự kết hợp hai yếu tố phong cách. Chất sử thi thể hiện ở việc đề cập đến sự kiện lịch sử trọng đại, khắc họa hình ảnh cộng đồng, dân tộc, không khí kháng chiến hào hùng. Chất trữ tình thể hiện ở giọng điệu tâm tình, cảm xúc nhớ thương sâu lắng, thể hiện tình cảm cá nhân hòa quyện với tình cảm cộng đồng.

Câu hỏi yêu cầu phân tích ý nghĩa kép của hình ảnh. 'Cơm chấm muối' gợi tả cuộc sống vật chất cực kỳ khó khăn, thiếu thốn. 'Mối thù nặng vai' gợi tả gánh nặng, trách nhiệm chiến đấu vì độc lập dân tộc. Hai hình ảnh đặt cạnh nhau cho thấy sự chịu đựng gian khổ và ý chí quyết tâm cao độ.

Câu hỏi yêu cầu phân tích hiệu quả cấu trúc. Cấu trúc lặp lại này tạo nên hình thức đối đáp, thể hiện cuộc trò chuyện, tâm tình giữa người ở lại và người ra đi, đồng thời tạo nhịp điệu cho bài thơ và nhấn mạnh sự song hành, tương ứng của tình cảm hai phía.

Câu hỏi yêu cầu xác định các khía cạnh cuộc sống được gợi tả. Đoạn thơ gợi lại những kỷ niệm về cuộc sống học tập (lớp học i tờ), sinh hoạt văn hóa (liên hoan), và làm việc (ngày tháng cơ quan) đầy gian khó nhưng vẫn tràn đầy tinh thần lạc quan, yêu đời ở chiến khu.

Câu hỏi yêu cầu xác định giá trị nội dung tổng quát. Bài thơ là khúc ca ân tình, là bản hùng ca về cuộc kháng chiến và cách mạng, thể hiện sâu sắc tình cảm thủy chung, son sắt giữa cán bộ cách mạng và đồng bào Việt Bắc, đồng thời ca ngợi vẻ đẹp của thiên nhiên và con người chiến khu.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về hoàn cảnh sáng tác của bài thơ, một yếu tố quan trọng định hình cảm hứng và nội dung tác phẩm.

Câu hỏi yêu cầu nhận diện và phân tích ảnh hưởng của văn học dân gian đến cấu trúc bài thơ, cụ thể là lối đối đáp mình-ta quen thuộc.

Câu hỏi yêu cầu phân tích ý nghĩa biểu tượng của một hình ảnh cụ thể (hoán dụ) trong bài thơ.

Câu hỏi yêu cầu nhận diện phép so sánh và phân tích hiệu quả biểu đạt cảm xúc, thể hiện mức độ sâu sắc của nỗi nhớ.

Câu hỏi yêu cầu phân tích một hình ảnh thơ cụ thể để rút ra ý nghĩa về hoàn cảnh sống và tinh thần của con người Việt Bắc trong kháng chiến.

Câu hỏi yêu cầu so sánh (một dạng phân tích) đặc điểm của bức tranh tứ bình trong thơ Tố Hữu với mô típ tứ bình truyền thống, nhấn mạnh sự kết hợp yếu tố thiên nhiên và con người/cách mạng.

Câu hỏi yêu cầu phân tích tác dụng của một biện pháp tu từ (điệp từ) trong việc thể hiện cảm xúc chủ đạo của đoạn thơ.

Câu hỏi yêu cầu nhận diện khuynh hướng sáng tác đặc trưng của Tố Hữu thông qua nội dung miêu tả các sự kiện lịch sử, mang tầm vóc cộng đồng.

Câu hỏi kiểm tra khả năng cảm nhận và nhận xét về giọng điệu xuyên suốt bài thơ, vốn rất đặc trưng của Tố Hữu.

Câu hỏi yêu cầu phân tích một cặp hình ảnh đối ứng để rút ra ý nghĩa biểu tượng về tình cảm gắn bó, nguồn cội.

Câu hỏi yêu cầu phân tích một hình ảnh cụ thể trong bức tranh tứ bình để thấy được sự sống động và gắn kết với con người.

Câu hỏi yêu cầu nhận diện một biện pháp tu từ (liệt kê) được sử dụng để tái hiện không khí lịch sử.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về vị trí và đặc điểm sáng tác của Tố Hữu, nhấn mạnh mối quan hệ giữa thơ ông và sự nghiệp cách mạng.

Câu hỏi yêu cầu phân tích việc sử dụng chi tiết ngôn ngữ (từ ngữ chỉ màu sắc) để thấy được hiệu quả gợi hình, gợi cảm trong bài thơ.

Câu hỏi yêu cầu phân tích sự đan xen giữa hai mặt đối lập (khó khăn và tinh thần) trong miêu tả cuộc sống kháng chiến.

Câu hỏi yêu cầu phân tích tác dụng của một biện pháp tu từ (câu hỏi tu từ lặp lại) trong việc thể hiện tâm trạng nhân vật trữ tình.

Câu hỏi yêu cầu phân tích sự hòa quyện, gắn bó giữa thiên nhiên và con người, thể hiện con người là trung tâm của bức tranh thiên nhiên Việt Bắc.

Câu hỏi yêu cầu phân tích ý nghĩa của việc đưa các sự kiện lịch sử, chiến thắng vào bài thơ, thể hiện tính sử thi và vai trò trung tâm của Việt Bắc.

Câu hỏi yêu cầu tổng hợp và đánh giá tình cảm của tác giả dựa trên toàn bộ nội dung bài thơ.

Câu hỏi yêu cầu phân tích tác dụng của việc sử dụng các chi tiết đời thường, cụ thể trong việc khắc họa cuộc sống và con người.

Câu hỏi yêu cầu phân tích hình ảnh người mẹ cụ thể để khái quát phẩm chất của người dân Việt Bắc.

Câu hỏi yêu cầu phân tích một đặc điểm nghệ thuật quan trọng trong phong cách Tố Hữu và tác dụng của nó trong bài thơ.

Câu hỏi yêu cầu nhận diện câu thơ cụ thể minh chứng cho sự gắn kết giữa con người và thiên nhiên trong lao động.

Câu hỏi yêu cầu phân tích sự thay đổi trong giọng điệu và hình ảnh khi bài thơ chuyển sang chủ đề tương lai, thể hiện tính lạc quan và niềm tin.

Câu hỏi yêu cầu phân tích ý nghĩa của một mốc thời gian cụ thể trong bài thơ, gắn với chặng đường lịch sử của cách mạng và tình nghĩa.

Câu hỏi yêu cầu khái quát một trong những giá trị lớn của bài thơ, ngoài chủ đề tình nghĩa, nhấn mạnh tầm vóc sử thi của tác phẩm.

Câu hỏi yêu cầu phân tích ý nghĩa của một cụm từ biểu cảm, thể hiện sự khẳng định tình cảm bền vững, trước sau như một.

Câu hỏi yêu cầu nhận diện biện pháp tu từ (so sánh, cường điệu) và phân tích hiệu quả biểu đạt (sức mạnh, khí thế) của nó.

Câu hỏi yêu cầu xác định cảm xúc xuyên suốt và bao trùm toàn bộ tác phẩm.

Câu hỏi yêu cầu đánh giá và loại trừ nhận xét sai về giá trị nghệ thuật của bài thơ, kiểm tra sự hiểu biết toàn diện về các đặc điểm nghệ thuật nổi bật.

Bài thơ được sáng tác vào tháng 10 năm 1954, khi Trung ương Đảng và Chính phủ từ Việt Bắc trở về Hà Nội sau chiến thắng Điện Biên Phủ và hiệp định Giơ-ne-vơ. Sự kiện chia tay lịch sử này là nguồn cảm hứng trực tiếp cho bài thơ.

Tố Hữu đã sử dụng thể thơ lục bát, một thể thơ truyền thống của Việt Nam, với nhịp điệu và vần luật quen thuộc, dễ đi vào lòng người, phù hợp với giọng điệu tâm tình, ca dao của bài thơ.

Lối đối đáp 'mình-ta' là đặc trưng quen thuộc trong ca dao, dân ca Việt Nam, thường dùng để diễn tả tình cảm lứa đôi. Tố Hữu vận dụng lối đối đáp này để thể hiện nghĩa tình sâu nặng giữa người cách mạng (người về xuôi - 'Ta') và Việt Bắc (người ở lại - 'Mình'), mang sắc thái trữ tình, đằm thắm.

Bốn câu thơ đầu là lời của người ở lại hỏi người ra đi, thể hiện nỗi nhớ nhung, bâng khuâng, bịn rịn trước giờ chia tay, nhấn mạnh sự gắn bó sâu nặng trong suốt mười lăm năm kháng chiến.

Áo chàm là trang phục truyền thống quen thuộc của người dân Việt Bắc. Hình ảnh 'áo chàm' ở đây dùng để chỉ những người dân Việt Bắc giản dị, chân chất, những người đã cưu mang, đùm bọc cán bộ cách mạng trong suốt những năm kháng chiến.

So sánh nỗi nhớ Việt Bắc với nỗi nhớ người yêu là một so sánh đặc sắc, thể hiện mức độ da diết, sâu sắc, mãnh liệt nhất của nỗi nhớ, đồng thời gợi lên tình cảm gắn bó chân thành, thủy chung như tình yêu đôi lứa.

Trong đoạn thơ tiếp theo, người ở lại (Việt Bắc) liên tục hỏi người về xuôi (cán bộ) về những kỷ niệm trong 15 năm kháng chiến: nhớ cảnh vật, con người, cuộc sống gian khổ nhưng nghĩa tình, và những sự kiện cách mạng trọng đại.

Hình ảnh 'miếng cơm chấm muối' gợi cuộc sống cực kỳ thiếu thốn, gian khổ về vật chất. 'Mối thù nặng vai' gợi gánh nặng trách nhiệm, quyết tâm đánh giặc cứu nước. Hai hình ảnh đặt cạnh nhau thể hiện sự đối lập giữa đời sống vật chất và đời sống tinh thần, làm nổi bật ý chí kiên cường của con người Việt Bắc và cán bộ kháng chiến.

Các câu thơ này sử dụng phép điệp cấu trúc ('Nhớ từng...'), kết hợp với việc liệt kê các hình ảnh cụ thể của thiên nhiên (rừng nứa, bờ tre, ngòi Thia, sông Đáy, suối Lê) và con người (bản khói, sương, bếp lửa, người thương), thể hiện nỗi nhớ bao trùm, chi tiết và sự gắn bó hòa quyện giữa con người và cảnh vật.

Đây là những sản vật quen thuộc của Việt Bắc, khi không có người cán bộ về xuôi để chia sẻ, chúng cứ 'để rụng', 'để già'. Hình ảnh này diễn tả sự hụt hẫng, trống vắng, nỗi nhớ da diết của rừng núi (gợi nỗi nhớ của con người Việt Bắc) khi những người gắn bó rời đi.

Khổ thơ này liệt kê các địa danh lịch sử quan trọng của Việt Bắc (Đình Hồng Thái, cây đa Tân Trào) và nhắc đến các sự kiện như 'bước chân nát đá', 'muôn tàn lửa bay', 'đoàn quân ra đi', gợi lại không khí sôi sục, hào hùng của những ngày đầu kháng chiến, chuẩn bị tổng khởi nghĩa và giành chính quyền.

Việc lồng ghép sự kiện và địa danh lịch sử (như Tân Trào, Hồng Thái, các chiến dịch, tin vui chiến thắng) vào mạch thơ trữ tình không chỉ tái hiện lại quá khứ hào hùng mà còn khẳng định tầm vóc sử thi, vai trò của Việt Bắc trong lịch sử cách mạng, biến tình cảm cá nhân, nghĩa tình quân dân thành tình yêu Tổ quốc, cách mạng.

Bức tranh tứ bình không chỉ đơn thuần miêu tả vẻ đẹp thiên nhiên Việt Bắc theo mùa mà còn lồng ghép hình ảnh con người lao động, chiến đấu, thể hiện sự gắn bó hài hòa giữa con người và cảnh vật, làm nổi bật vẻ đẹp đa dạng, phong phú và sức sống của Việt Bắc trong kháng chiến.

Mùa đông Việt Bắc gợi lên sự lạnh lẽo, khắc nghiệt ('rét ngoài'). Tuy nhiên, hình ảnh 'Người mẹ nắng cháy lưng / Địu con lên rẫy bẻ từng bắp ngô' lại làm nổi bật sự chịu thương chịu khó, tần tảo, kiên cường và tình yêu thương con của người phụ nữ Việt Bắc, mang lại hơi ấm và sức sống cho bức tranh mùa đông.

Ở phần đầu, thiên nhiên Việt Bắc hiện lên chủ yếu qua nỗi nhớ chung chung, gắn với cuộc sống gian khổ ('Mây nguồn suối lũ, những mây cùng mù', 'rừng nứa bờ tre'). Trong bức tranh tứ bình, thiên nhiên được miêu tả chi tiết, cụ thể theo từng mùa, giàu màu sắc, âm thanh, và đặc biệt là gắn chặt với hình ảnh con người lao động, sản xuất, tạo nên vẻ đẹp hài hòa, thơ mộng và tràn đầy sức sống.

Đoạn thơ này chuyển từ nỗi nhớ về cuộc sống, con người sang nỗi nhớ về những hoạt động cách mạng sôi nổi, những chiến công vang dội. Việc liệt kê các địa danh chiến thắng và sử dụng điệp từ 'vui' thể hiện không khí hồ hởi, tự hào, niềm vui chiến thắng lan tỏa khắp mọi miền đất nước, khẳng định vai trò trung tâm của Việt Bắc.

'Điệp điệp trùng trùng' gợi tả số lượng đông đảo, sức mạnh của quân đội. 'Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan' là hình ảnh lãng mạn và chân thực, vừa nói lên sự gần gũi, giản dị, khó khăn của người lính (mũ nan thay cho mũ sắt) vừa thể hiện tinh thần lạc quan, lý tưởng cao đẹp soi sáng con đường chiến đấu ('ánh sao').

Câu thơ này khắc họa tinh thần đoàn kết, đồng lòng chống giặc. 'Rừng cây núi đá ta cùng' nhấn mạnh sự hòa quyện, nương tựa vào thiên nhiên hiểm trở và cùng nhau (cả người dân và cán bộ) chiến đấu ('đánh Tây'), thể hiện tinh thần yêu nước, kiên cường, bất khuất.

Đây là những địa danh gắn liền với lịch sử cách mạng tháng Tám, nơi diễn ra các sự kiện quan trọng như Quốc dân Đại hội ở Tân Trào, Lễ xuất quân của Việt Nam giải phóng quân dưới gốc đa Tân Trào. Các địa danh này trở thành biểu tượng của cái nôi cách mạng, điểm khởi đầu cho những thắng lợi vĩ đại.

Tác giả sử dụng phép liệt kê hàng loạt các địa danh chiến thắng ('Hoà Bình, Tây Bắc, Ðiện Biên', 'Ðồng Tháp, An Khê', 'Việt Bắc, đèo De, núi Hồng') kết hợp với điệp từ 'vui' để diễn tả niềm vui lan tỏa khắp mọi miền, quy mô rộng lớn của các chiến thắng, tạo nên âm hưởng hào hùng, phấn khởi.

Các câu thơ này miêu tả không khí lao động, sản xuất, đóng góp cho kháng chiến ở Việt Bắc. Người cán bộ nhớ về Việt Bắc không chỉ là nơi ẩn náu mà còn là hậu phương vững chắc, nơi nhân dân cùng bộ đội hăng say lao động, sản xuất vũ khí, lương thực để chi viện cho tiền tuyến.

Việc sử dụng linh hoạt đại từ 'mình-ta' không chỉ tạo ra cấu trúc đối đáp của ca dao mà quan trọng hơn, nó thể hiện sự đồng nhất, hòa quyện giữa người cán bộ cách mạng và nhân dân Việt Bắc. 'Mình' và 'Ta' không còn là hai đối tượng tách biệt mà đã gắn bó máu thịt, cùng chung lý tưởng, chung cuộc đời kháng chiến.

Cảm hứng chủ đạo của bài thơ là tình cảm ân nghĩa thủy chung giữa người cách mạng và nhân dân Việt Bắc, giữa miền xuôi và miền ngược, giữa quá khứ kháng chiến và hiện tại hòa bình, thể hiện lòng biết ơn sâu sắc đối với Việt Bắc - cái nôi của cách mạng và kháng chiến.

Đoạn kết bài thơ (không có trong đoạn trích SGK Cánh Diều, nhưng là một phần quan trọng của tác phẩm) thường hướng về tương lai, thể hiện niềm tin vào Đảng, vào Bác Hồ, vào thắng lợi cuối cùng của cách mạng và công cuộc xây dựng đất nước, khẳng định lý tưởng cộng sản. Dù chia tay Việt Bắc, tinh thần và bài học từ Việt Bắc vẫn còn mãi.

Bài thơ sử dụng giọng điệu tâm tình, ngọt ngào, tha thiết, như lời thủ thỉ, tâm sự giữa hai người yêu nhau, rất phù hợp với kết cấu đối đáp 'mình-ta' và chủ đề ân nghĩa thủy chung.

Những hình ảnh này ('cá tươi', 'măng tre, măng trúc') là sản vật quen thuộc, giản dị của núi rừng Việt Bắc. Chúng gợi lên cuộc sống tuy còn đơn sơ, thiếu thốn vật chất nhưng vẫn đủ đầy tình nghĩa và sự sẻ chia, nơi con người sống gần gũi, hòa hợp với thiên nhiên.

Bài thơ Việt Bắc là đỉnh cao của phong cách 'trữ tình chính trị' Tố Hữu. Yếu tố trữ tình (tình cảm cá nhân, nỗi nhớ, ân nghĩa) hòa quyện sâu sắc với yếu tố chính trị (lý tưởng cách mạng, sự kiện lịch sử, vai trò của Đảng và nhân dân trong kháng chiến), biến tình cảm riêng thành tình cảm chung của cộng đồng, dân tộc.

Khổ thơ này khẳng định Việt Bắc là căn cứ địa cách mạng an toàn, vững chắc ('ở đâu u ám quân thù / Nhìn lên Việt Bắc: Cụ Hồ sáng soi'), là nơi che chở, bảo vệ cho trung ương Đảng, Chính phủ và lực lượng kháng chiến. Đồng thời, nó cũng thể hiện niềm tin tuyệt đối vào Đảng và Bác Hồ - ngọn đèn soi sáng con đường cách mạng.

Bài thơ Việt Bắc không chỉ là một tác phẩm thành công về mặt nghệ thuật mà còn là khúc ca sử thi về cuộc kháng chiến, thể hiện rõ nét phong cách 'trữ tình chính trị' của Tố Hữu, biến những vấn đề lớn lao của cách mạng, dân tộc thành tình cảm gần gũi, sâu sắc, góp phần đưa thơ ca cách mạng đạt đến đỉnh cao.

Đoạn trích tập trung vào lời đối đáp giữa người ở lại và người ra đi, gợi lại những kỷ niệm sâu sắc về cuộc sống gian khổ, tình nghĩa quân dân, vẻ đẹp thiên nhiên và con người Việt Bắc, cùng những sự kiện lịch sử trọng đại trong 15 năm gắn bó, từ đó làm nổi bật chủ đề ân nghĩa thủy chung và vai trò của Việt Bắc trong kháng chiến.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về bối cảnh ra đời của bài thơ, một yếu tố quan trọng giúp hiểu sâu sắc nội dung và cảm hứng của tác phẩm. Bài thơ ra đời khi cơ quan Trung ương Đảng và Chính phủ rời Việt Bắc về lại Hà Nội sau chiến thắng Điện Biên Phủ và Hiệp định Giơ-ne-vơ.

Câu hỏi này kiểm tra cấu trúc của bài thơ 'Việt Bắc' và vị trí, nội dung của đoạn trích được học. Đoạn trích nằm ở phần đầu, tập trung vào hồi tưởng những kỷ niệm về cách mạng và kháng chiến ở Việt Bắc.

Câu hỏi yêu cầu phân tích một biện pháp nghệ thuật đặc sắc trong bài thơ. Cặp 'mình - ta' trong ca dao, dân ca thường diễn tả tình yêu đôi lứa, khi Tố Hữu sử dụng nó trong 'Việt Bắc', nó mang sắc thái vừa thân mật, gần gũi như tình yêu, vừa thể hiện mối quan hệ gắn bó sâu sắc giữa người đi (cán bộ cách mạng) và người ở lại (nhân dân Việt Bắc).

Câu hỏi yêu cầu phân tích tác dụng của biện pháp tu từ. Câu hỏi tu từ và điệp từ 'nhớ' lặp đi lặp lại thể hiện sự day dứt, bâng khuâng, nhấn mạnh nỗi nhớ da diết, thường trực của người ở lại (hoặc cả hai) khi chia tay.

Câu hỏi yêu cầu nhận diện và phân tích biện pháp tu từ. 'Áo chàm' là màu áo đặc trưng của người dân Việt Bắc. Sử dụng 'áo chàm' để chỉ người dân Việt Bắc là biện pháp hoán dụ, gợi lên hình ảnh giản dị, thân thương của họ.

Câu hỏi yêu cầu giải thích một yếu tố thời gian cụ thể trong bài thơ và ý nghĩa của nó. 'Mười lăm năm ấy' không chỉ là con số đơn thuần mà chỉ một giai đoạn lịch sử quan trọng, gắn liền với cuộc kháng Nhật, kháng Pháp và sự gắn bó giữa cách mạng với Việt Bắc (từ 1940 đến 1954).

Câu hỏi yêu cầu tổng hợp các biểu hiện của nỗi nhớ trong đoạn trích. Nỗi nhớ bao gồm cả thiên nhiên, con người, cuộc sống sinh hoạt, và những sự kiện lịch sử, chiến đấu.

Câu hỏi yêu cầu phân tích ý nghĩa của một hình ảnh cụ thể. 'Miếng cơm chấm muối' gợi sự thiếu thốn, gian khổ về vật chất. 'Mối thù nặng vai' gợi gánh nặng trách nhiệm chiến đấu, tinh thần căm thù giặc. Hai vế câu đối lập nhưng bổ sung, thể hiện cuộc sống kháng chiến tuy gian khổ nhưng đầy ý chí và tinh thần quyết tâm.

Câu hỏi yêu cầu phân tích tác dụng của một cấu trúc lặp lại. Điệp cấu trúc này nhấn mạnh sự da diết, sâu sắc của nỗi nhớ, đồng thời liệt kê, trải dài các đối tượng được nhớ, cho thấy nỗi nhớ bao trùm nhiều khía cạnh của Việt Bắc.

Câu hỏi yêu cầu nhận diện và tổng hợp các hình ảnh tạo nên bức tranh 'tứ bình' (bốn mùa) đặc trưng của Việt Bắc trong bài thơ. Đó là cảnh vật và con người gắn liền với các mùa Xuân (hoa chuối đỏ tươi, rừng xanh), Hạ (ve kêu, nắng hè, rừng phách vàng), Thu (trăng rọi hòa bình, nhớ ai), Đông (rừng xanh hoa chuối, ngày xuân mơ nở trắng rừng - có thể hiểu theo cả nghĩa không gian). Tuy nhiên, trong đoạn trích phổ biến, bức tranh tứ bình thường tập trung vào các hình ảnh đặc trưng của từng mùa.

Câu hỏi yêu cầu phân tích sự gắn kết giữa thiên nhiên và con người trong thơ Tố Hữu. Trong bức tranh 'tứ bình', thiên nhiên không chỉ là bối cảnh mà còn hòa quyện, làm nổi bật con người, và con người là trung tâm, thổi hồn vào cảnh vật. Sự hài hòa này thể hiện vẻ đẹp đặc trưng của Việt Bắc trong kháng chiến.

Câu hỏi yêu cầu phân tích ý nghĩa của hình ảnh cụ thể. Trám bùi, măng mai là sản vật quen thuộc nuôi sống người kháng chiến. Việc chúng 'để rụng', 'để già' khi người đi về xuôi thể hiện sự trống vắng, hụt hẫng, gợi nỗi nhớ và sự tiếc nuối về những ngày tháng cùng nhau chia sẻ khó khăn, nay người đã đi, cảnh vật cũng như mang nỗi buồn chia ly.

Câu hỏi yêu cầu phân tích tác dụng của phép so sánh. So sánh nỗi nhớ Việt Bắc với nỗi nhớ người yêu - một tình cảm sâu sắc, mãnh liệt và day dứt nhất của con người - nhằm cực tả mức độ sâu đậm, thiết tha của nỗi nhớ, nâng tầm tình cảm cách mạng lên ngang tầm tình cảm cá nhân thiêng liêng.

Câu hỏi yêu cầu xác định các khía cạnh khác của kỉ niệm được tái hiện. Bài thơ không chỉ có thiên nhiên, con người mà còn có những kỉ niệm về cuộc sống sinh hoạt (chia sẻ gian khổ) và đặc biệt là những sự kiện lịch sử, chiến công vang dội của cách mạng.

Câu hỏi yêu cầu phân tích nghệ thuật trong đoạn miêu tả chiến thắng. Đoạn thơ sử dụng phép liệt kê các địa danh chiến thắng, điệp từ 'vui' và cấu trúc 'Vui từ... Vui lên...' để tạo nhịp điệu nhanh, mạnh, reo vui, thể hiện niềm hân hoan lan tỏa khắp mọi miền đất nước.

Câu hỏi kiểm tra đặc điểm phong cách của Tố Hữu. Tính sử thi thể hiện ở việc bài thơ phản ánh những sự kiện lịch sử trọng đại của dân tộc, khắc họa hình tượng con người mang tầm vóc lịch sử, đại diện cho cộng đồng (quần chúng cách mạng, nhân dân Việt Bắc, cán bộ kháng chiến), và cảm hứng chủ đạo là cảm hứng về vận mệnh dân tộc, về những vấn đề lớn lao của cách mạng.

Câu hỏi kiểm tra đặc điểm phong cách của Tố Hữu. Trữ tình chính trị là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa cảm xúc cá nhân (trữ tình) và những vấn đề lớn lao của cách mạng, đất nước (chính trị). Thơ Tố Hữu lấy cảm hứng từ hiện thực cách mạng, biểu hiện những tình cảm lớn (tình yêu nước, yêu Đảng, yêu Bác, tình quân dân) bằng giọng điệu tâm tình, tha thiết.

Câu hỏi yêu cầu xác định các yếu tố nghệ thuật mang tính dân tộc trong bài thơ. Tính dân tộc thể hiện ở việc sử dụng thể thơ lục bát truyền thống, lối đối đáp giao duyên của ca dao, sử dụng cặp đại từ 'mình - ta', ngôn ngữ thơ giàu hình ảnh quen thuộc, gần gũi với đời sống và tâm hồn Việt, và nhạc điệu thơ uyển chuyển, giàu tính nhạc.

Câu hỏi yêu cầu phân tích ý nghĩa của hình ảnh cụ thể trong thơ. 'Cây ngô non đầu lá' gợi sự sống mới mẻ, mọc lên từ đất cằn, thể hiện sức sống và sự gắn bó của con người với đất đai. 'Rừng điệp nở vàng' là hình ảnh thiên nhiên tươi sáng, rực rỡ, báo hiệu mùa hè đến. Cả hai hình ảnh đều mang tính biểu tượng cho vẻ đẹp và sức sống của Việt Bắc, thường gắn với mùa hè hoặc sự phát triển.

Câu hỏi yêu cầu nhận diện sự kiện và phân tích nghệ thuật. Hình ảnh này miêu tả khí thế hành quân, chuẩn bị chiến đấu của quân đội ta. Biện pháp so sánh 'như là / Đất rung chuyển chuyển, thác gầm ghềnh xiết' kết hợp với từ láy 'rầm rập', 'ghềnh xiết' và điệp từ 'chuyển' cường điệu hóa âm thanh, sức mạnh, thể hiện khí thế hào hùng, long trời lở đất của đoàn quân ra trận.

Câu hỏi yêu cầu phân tích ý nghĩa của các hình ảnh và cảm xúc. 'Tan Việt Bắc' chỉ sự chia ly, kết thúc giai đoạn lịch sử. 'Lòng về xuôi' thể hiện sự dịch chuyển về địa lý nhưng tâm hồn vẫn hướng về Việt Bắc. Các địa danh 'Ngòi Thia, sông Đáy, suối Lê' cùng hình ảnh 'rừng nứa bờ tre' là những chi tiết cụ thể, bình dị, gợi nỗi nhớ không chỉ về cảnh vật mà còn về những kỉ niệm gắn bó, cuộc sống ở những nơi đó. Từ láy 'vơi đầy' diễn tả cảm xúc lẫn lộn, vừa hụt hẫng, trống vắng khi rời đi ('vơi'), vừa tràn đầy kỉ niệm, nghĩa tình ('đầy').

Câu hỏi yêu cầu giải thích ý nghĩa của ẩn dụ. 'Cá nước', 'cây với lá' là những ẩn dụ truyền thống trong văn học dân gian, biểu tượng cho mối quan hệ gắn bó tự nhiên, không thể tách rời, nương tựa vào nhau. Tố Hữu sử dụng chúng để diễn tả mối quan hệ khăng khít, bền chặt như máu thịt giữa nhân dân Việt Bắc và cán bộ cách mạng.

Câu hỏi yêu cầu phân tích ý nghĩa của đoạn thơ. Đoạn này thể hiện nỗi nhớ của người về xuôi. 'Nhớ những dòng sông', 'nhớ tiếng hát ân tình', 'nhớ cái thủa bình minh quê nhà' không chỉ là nhớ cảnh vật mà còn là nhớ con người, nhớ không khí, tinh thần của những ngày đầu cách mạng ở Việt Bắc - nơi được coi là 'quê nhà' thứ hai, nơi 'bình minh' của cách mạng.

Câu hỏi yêu cầu nhận diện và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ. Việc liệt kê các địa danh cụ thể của Việt Bắc giúp tái hiện không gian rộng lớn, chân thực của chiến khu, thể hiện sự gắn bó sâu sắc của người về xuôi với từng vùng đất, từng địa điểm đã gắn bó trong suốt thời gian kháng chiến.

Câu hỏi yêu cầu phân tích cách khắc họa nhân dân trong bài thơ. Nhân dân Việt Bắc được hiện lên không chỉ với vẻ đẹp giản dị, chân chất ('áo chàm', 'bản khói cùng sương', 'bếp lửa') mà còn với vai trò quan trọng, là chỗ dựa vững chắc cho cách mạng, cùng chia sẻ gian khổ ('cơm chấm muối'), cùng chiến đấu ('nhớ người mẹ nắng cháy lưng / Địu con lên rẫy bẻ từng bắp ngô / Nhớ sao lớp học i tờ / Đồng khuya đuốc sáng những giờ liên hoan'). Họ là sức mạnh thầm lặng làm nên chiến thắng.

Câu hỏi yêu cầu xác định và phân tích giọng điệu. Giọng điệu chủ đạo là tâm tình, ngọt ngào, tha thiết, sâu lắng. Giọng điệu này phù hợp với lối đối đáp giao duyên và thể hiện chân thực, cảm động nghĩa tình sâu nặng giữa người đi và người ở lại, giữa cách mạng và Việt Bắc.

Câu hỏi yêu cầu phân tích ý nghĩa của một cách gọi. Gọi Việt Bắc là 'quê hương cách mạng' khẳng định vai trò đặc biệt của vùng đất này trong lịch sử cách mạng Việt Nam. Đây là nơi Trung ương Đảng, Bác Hồ và các cơ quan đầu não kháng chiến đặt căn cứ, nơi diễn ra nhiều sự kiện quan trọng, nơi cách mạng được nuôi dưỡng và phát triển. Cách gọi này thể hiện sự trân trọng, biết ơn và tình cảm sâu nặng của người cách mạng đối với Việt Bắc.