Trắc nghiệm Viết văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một truyện kể - Chân trời sáng tạo - Đề 04
Trắc nghiệm Viết văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một truyện kể - Chân trời sáng tạo - Đề 04 được xây dựng với nhiều câu hỏi chất lượng, sát với nội dung chương trình học, giúp bạn dễ dàng ôn tập và kiểm tra kiến thức hiệu quả. Hãy cùng bắt đầu làm bài tập trắc nghiệm ngay để nâng cao hiểu biết và chuẩn bị tốt cho kỳ thi sắp tới!
Câu 1: Khi phân tích, đánh giá một truyện kể, việc xác định **đề tài** và **chủ đề** của truyện có ý nghĩa quan trọng nhất trong khía cạnh nào?
- A. Giúp người viết tìm hiểu tiểu sử tác giả một cách sâu sắc hơn.
- B. Là cơ sở duy nhất để đánh giá giá trị nghệ thuật của tác phẩm.
- C. Định hướng cho việc triển khai các luận điểm phân tích về nội dung và ý nghĩa của tác phẩm.
- D. Chỉ cần thiết khi phân tích các tác phẩm văn học hiện đại.
Câu 2: Giả sử bạn đang viết bài nghị luận phân tích nhân vật A trong một truyện ngắn. Để làm nổi bật sự phát triển tâm lý của nhân vật A qua một sự kiện cụ thể, bạn nên tập trung phân tích những yếu tố nào?
- A. Suy nghĩ, cảm xúc, hành động và lời nói của nhân vật A trước, trong, và sau sự kiện đó, cùng với sự thay đổi (nếu có).
- B. Hoàn cảnh sáng tác của tác phẩm và những nhận xét của các nhà phê bình về nhân vật A.
- C. Ngoại hình của nhân vật A và mối quan hệ của nhân vật với các nhân vật phụ khác.
- D. Tóm tắt chi tiết toàn bộ diễn biến của sự kiện mà không cần đi sâu vào nội tâm nhân vật.
Câu 3: Khi đánh giá **giá trị nghệ thuật** của một truyện kể, yếu tố nào sau đây thường được xem xét để nhận định về sự độc đáo hoặc hiệu quả của tác phẩm?
- A. Số lượng nhân vật xuất hiện trong truyện.
- B. Độ dài của tác phẩm.
- C. Việc sử dụng các từ ngữ địa phương.
- D. Cách xây dựng cốt truyện, nghệ thuật miêu tả nhân vật, sử dụng ngôn ngữ, điểm nhìn trần thuật, và các biện pháp tu từ.
Câu 4: Trong cấu trúc một bài văn nghị luận phân tích, đánh giá truyện kể, phần **Thân bài** có vai trò và chức năng chính là gì?
- A. Chỉ để tóm tắt lại toàn bộ nội dung câu chuyện một cách chi tiết.
- B. Trình bày các luận điểm phân tích, đánh giá cụ thể về tác phẩm, được làm sáng tỏ bằng các luận cứ (dẫn chứng từ truyện).
- C. Nêu cảm nhận cá nhân một cách tùy hứng mà không cần dựa vào văn bản gốc.
- D. Giới thiệu tác giả và hoàn cảnh ra đời của tác phẩm.
Câu 5: Bạn được yêu cầu viết một đoạn văn phân tích **biện pháp tu từ ẩn dụ** trong một câu văn cụ thể của truyện. Để đoạn văn đó có tính thuyết phục, bạn cần làm gì sau khi trích dẫn câu văn chứa ẩn dụ?
- A. Chỉ cần đặt câu hỏi tu từ về ý nghĩa của ẩn dụ.
- B. Liệt kê các biện pháp tu từ khác có thể có trong câu văn đó.
- C. Giải thích rõ ẩn dụ được tạo ra như thế nào (đối tượng A ví với đối tượng B dựa trên nét tương đồng nào) và phân tích tác dụng của nó trong việc thể hiện nội dung, cảm xúc hoặc hình ảnh.
- D. Tuyên bố rằng biện pháp ẩn dụ này rất hay mà không cần giải thích.
Câu 6: Khi phân tích **cốt truyện** của một truyện kể, việc xác định các **sự kiện chính** và **mối quan hệ nhân quả** giữa chúng giúp người viết làm rõ điều gì?
- A. Tìm ra số trang chính xác mà mỗi sự kiện xảy ra.
- B. Chứng minh tác giả đã viết truyện theo một trình tự thời gian nghiêm ngặt.
- C. Xác định được tất cả các nhân vật phụ trong truyện.
- D. Hiểu được diễn biến, xung đột, sự phát triển của câu chuyện và cách tác giả dẫn dắt người đọc đến cao trào, nút thắt và mở nút.
Câu 7: Một bài nghị luận được đánh giá là có chiều sâu khi người viết không chỉ phân tích bề mặt câu chuyện mà còn làm rõ được điều gì?
- A. Ý nghĩa ẩn sâu, thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm, giá trị nhân văn hoặc hiện thực của tác phẩm.
- B. Tất cả các chi tiết nhỏ nhặt nhất trong truyện, kể cả những chi tiết không liên quan đến chủ đề chính.
- C. Việc sử dụng các từ ngữ khó hiểu để thể hiện sự uyên bác.
- D. Số lượng sách khác mà tác giả đã viết.
Câu 8: Giả sử bạn muốn chứng minh luận điểm: "Nhân vật B là biểu tượng cho sự kiên cường". Bạn nên sử dụng loại luận cứ nào để làm sáng tỏ luận điểm này một cách hiệu quả nhất?
- A. Ý kiến của bạn bè về nhân vật B.
- B. Các chi tiết miêu tả hành động, suy nghĩ, lời nói của nhân vật B khi đối mặt với khó khăn, thử thách trong truyện.
- C. Một câu nói bất kỳ của nhân vật B, dù không liên quan đến sự kiên cường.
- D. Màu sắc trang phục mà nhân vật B thường mặc.
Câu 9: Điểm khác biệt cốt lõi giữa **tóm tắt truyện** và **phân tích truyện** trong bài văn nghị luận là gì?
- A. Tóm tắt dùng từ ngữ đơn giản, phân tích dùng từ ngữ phức tạp.
- B. Tóm tắt chỉ kể lại, phân tích chỉ nêu ý kiến cá nhân.
- C. Tóm tắt là kể lại các sự kiện theo trình tự, phân tích là kể lại các sự kiện theo ý muốn người viết.
- D. Tóm tắt là kể lại các sự kiện chính của câu chuyện một cách vắn tắt, còn phân tích là mổ xẻ các yếu tố (nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật...) để làm rõ ý nghĩa, giá trị của tác phẩm hoặc một khía cạnh của nó.
Câu 10: Khi đánh giá **tính cách nhân vật** trong truyện, điều quan trọng là phải dựa vào đâu để nhận định?
- A. Cảm giác thích/ghét của người viết đối với nhân vật.
- B. Số lần nhân vật xuất hiện trong truyện.
- C. Hành động, lời nói, suy nghĩ, mối quan hệ với nhân vật khác và sự miêu tả của người kể chuyện về nhân vật đó.
- D. Thông tin về diễn viên đóng vai nhân vật nếu truyện được chuyển thể thành phim.
Câu 11: Một bài văn nghị luận phân tích, đánh giá truyện kể cần đảm bảo tính **khách quan** ở mức độ nào?
- A. Các nhận định, đánh giá phải dựa trên những dẫn chứng cụ thể, xác thực từ chính văn bản truyện, tránh suy diễn chủ quan không có căn cứ.
- B. Người viết không được phép bày tỏ bất kỳ cảm xúc hay ý kiến cá nhân nào về tác phẩm.
- C. Chỉ cần lặp lại những gì sách giáo khoa hoặc tài liệu tham khảo nói về tác phẩm.
- D. Phải phỏng vấn tác giả để hiểu đúng ý đồ của họ.
Câu 12: Đâu là yêu cầu quan trọng nhất đối với các **luận cứ** (dẫn chứng) được sử dụng trong bài văn nghị luận phân tích, đánh giá truyện kể?
- A. Luận cứ phải là những câu dài nhất trong truyện.
- B. Luận cứ phải được trích nguyên văn, không được phép tóm tắt hay diễn giải.
- C. Luận cứ phải là lời thoại của nhân vật chính.
- D. Luận cứ phải tiêu biểu, chính xác, và trực tiếp làm sáng tỏ cho luận điểm đang được phân tích.
Câu 13: Khi phân tích **nghệ thuật xây dựng bối cảnh (không gian, thời gian)** trong truyện, bạn có thể làm rõ điều gì về tác phẩm?
- A. Số lượng cảnh vật được miêu tả.
- B. Tác động của bối cảnh đến tâm trạng nhân vật, diễn biến cốt truyện, hoặc góp phần thể hiện chủ đề.
- C. Việc tác giả có đi thực tế nơi câu chuyện diễn ra hay không.
- D. Liệt kê tên tất cả các địa điểm được nhắc đến trong truyện.
Câu 14: Bạn đang viết phần **Mở bài** cho bài nghị luận phân tích một truyện kể. Sau khi giới thiệu tác phẩm và tác giả, bạn cần làm gì tiếp theo để hoàn thành phần này theo đúng yêu cầu?
- A. Tóm tắt chi tiết toàn bộ câu chuyện.
- B. Bắt đầu trình bày luận điểm đầu tiên của phần thân bài.
- C. Nêu khái quát vấn đề sẽ nghị luận (luận đề) và có thể bày tỏ ý kiến, nhận định sơ bộ của người viết về vấn đề đó.
- D. Đặt câu hỏi về tác phẩm để người đọc tự trả lời.
Câu 15: Việc sử dụng **ngôn ngữ** trong bài văn nghị luận phân tích, đánh giá truyện kể yêu cầu điều gì?
- A. Chính xác, rõ ràng, mạch lạc, thể hiện được thái độ và quan điểm của người viết một cách thuyết phục dựa trên phân tích.
- B. Càng nhiều từ ngữ hoa mỹ, bay bổng càng tốt.
- C. Sử dụng nhiều thuật ngữ chuyên ngành văn học mà không cần giải thích.
- D. Viết tắt tối đa các cụm từ để tiết kiệm không gian.
Câu 16: Khi phân tích **điểm nhìn trần thuật** (ví dụ: ngôi thứ nhất, ngôi thứ ba) trong một truyện kể, người viết có thể làm rõ tác động của yếu tố này đến điều gì trong tác phẩm?
- A. Số lượng chương hồi của truyện.
- B. Tốc độ đọc của người đọc.
- C. Việc tác giả có nổi tiếng hay không.
- D. Cách thông tin được truyền tải, mức độ hiểu biết của người đọc về nhân vật và sự kiện, cũng như không khí và giọng điệu của truyện.
Câu 17: Đâu là sai lầm phổ biến cần tránh khi viết phần **Kết bài** của bài văn nghị luận phân tích, đánh giá truyện kể?
- A. Khẳng định lại giá trị của tác phẩm.
- B. Giới thiệu một luận điểm hoặc dẫn chứng hoàn toàn mới chưa từng được đề cập ở phần thân bài.
- C. Tóm lược các luận điểm chính đã phân tích.
- D. Nêu ấn tượng sâu sắc nhất của bản thân về tác phẩm (nếu phù hợp).
Câu 18: Để bài văn nghị luận có tính **mạch lạc**, người viết cần chú ý điều gì khi chuyển tiếp giữa các đoạn văn (đoạn thân bài)?
- A. Bắt đầu mỗi đoạn bằng một câu hỏi.
- B. Sử dụng lại chính xác câu cuối của đoạn trước làm câu đầu đoạn sau.
- C. Sử dụng các từ ngữ, câu văn chuyển tiếp (liên kết) để tạo sự liền mạch về ý giữa các đoạn, giúp người đọc dễ dàng theo dõi lập luận.
- D. Chỉ cần ngắt dòng tùy ý giữa các đoạn.
Câu 19: Khi phân tích **ý nghĩa biểu tượng** của một chi tiết, hình ảnh hoặc nhân vật trong truyện, người viết cần làm gì để tránh suy diễn vô căn cứ?
- A. Dựa vào ngữ cảnh xuất hiện của chi tiết/hình ảnh/nhân vật đó trong truyện và mối liên hệ của nó với các yếu tố khác (chủ đề, nhân vật, cốt truyện) để giải mã ý nghĩa.
- B. Tìm kiếm ý nghĩa của chi tiết đó trên Internet mà không cần đọc lại truyện.
- C. Hỏi ý kiến của bạn bè về ý nghĩa mà họ cảm nhận.
- D. Tự đặt ra một ý nghĩa bất kỳ mà mình thích.
Câu 20: Giả sử bạn đang viết bài phân tích về một truyện dân gian. Bên cạnh các yếu tố như cốt truyện, nhân vật, bạn có thể phân tích thêm những khía cạnh nào đặc trưng cho thể loại này để làm nổi bật giá trị tác phẩm?
- A. Kỹ thuật in ấn của bản truyện.
- B. Giá bán của cuốn sách.
- C. Số lượng người đã kể lại câu chuyện này.
- D. Yếu tố kỳ ảo, chức năng xã hội (giáo dục, giải trí), tính tập thể trong sáng tạo và lưu truyền, các mô típ quen thuộc.
Câu 21: Trong quá trình **tìm ý và lập dàn ý** cho bài nghị luận, bước nào giúp người viết đảm bảo bài viết sẽ đi đúng hướng và có trọng tâm?
- A. Viết ngay một đoạn mở bài thật hay.
- B. Xác định rõ vấn đề nghị luận (luận đề), các luận điểm chính sẽ triển khai và dự kiến các luận cứ (dẫn chứng) tiêu biểu.
- C. Đọc lướt qua tác phẩm mà không cần suy nghĩ.
- D. Tìm một bài văn mẫu và sao chép dàn ý.
Câu 22: Khi **đánh giá** một truyện kể, người viết không chỉ nhận xét hay dở mà còn cần làm rõ điều gì về giá trị của tác phẩm?
- A. Tác phẩm có bao nhiêu chương.
- B. Tác phẩm được in bao nhiêu lần.
- C. Giá trị về nội dung (như giá trị hiện thực, giá trị nhân đạo) và giá trị về nghệ thuật (như sự độc đáo trong cách viết, sự thành công trong khắc họa nhân vật).
- D. Tác phẩm có được dịch ra tiếng nước ngoài hay không.
Câu 23: Việc sử dụng **dẫn chứng gián tiếp** (tóm tắt ý, diễn giải nội dung) thay vì dẫn chứng trực tiếp (trích nguyên văn) khi phân tích truyện phù hợp trong trường hợp nào?
- A. Khi dẫn chứng quá dài hoặc khi người viết cần tổng hợp ý từ nhiều chi tiết nhỏ để làm sáng tỏ luận điểm.
- B. Luôn luôn sử dụng dẫn chứng gián tiếp để bài viết ngắn gọn.
- C. Chỉ khi phân tích nhân vật phụ.
- D. Tuyệt đối không bao giờ được sử dụng dẫn chứng gián tiếp.
Câu 24: Đâu là mục đích chính của việc **chỉnh sửa và hoàn thiện** bài văn nghị luận phân tích, đánh giá truyện kể?
- A. Làm cho bài viết dài hơn.
- B. Thêm vào các chi tiết mới nhớ ra mà chưa có trong dàn ý.
- C. Thay đổi toàn bộ luận điểm chính.
- D. Rà soát và sửa lỗi về diễn đạt, ngữ pháp, chính tả; kiểm tra tính mạch lạc, logic của lập luận; đảm bảo các dẫn chứng làm sáng tỏ luận điểm và bài viết bám sát yêu cầu đề bài.
Câu 25: Khi phân tích **mâu thuẫn, xung đột** trong truyện, người viết có thể làm rõ điều gì?
- A. Số lượng nhân vật tham gia vào xung đột.
- B. Nguyên nhân, diễn biến, kết quả của mâu thuẫn, và cách mâu thuẫn góp phần thúc đẩy cốt truyện phát triển hoặc làm bộc lộ tính cách nhân vật, thể hiện chủ đề.
- C. Việc tác giả có thích xung đột hay không.
- D. Lịch sử của các cuộc xung đột tương tự ngoài đời thực.
Câu 26: Bạn được yêu cầu phân tích **ý nghĩa nhan đề** của một truyện ngắn. Bạn nên tiếp cận vấn đề này như thế nào?
- A. Chỉ cần nói nhan đề đó hay hoặc dở.
- B. Tra từ điển nghĩa của từng từ trong nhan đề.
- C. Xem xét nhan đề có liên quan đến nhân vật chính, sự kiện cốt lõi, biểu tượng quan trọng hay chủ đề của truyện không, và giải thích vì sao tác giả lại chọn nhan đề đó.
- D. So sánh nhan đề với nhan đề của các truyện khác cùng tác giả.
Câu 27: Để bài văn nghị luận phân tích, đánh giá truyện kể có tính thuyết phục cao, người viết cần thể hiện được điều gì bên cạnh việc phân tích các yếu tố của tác phẩm?
- A. Quan điểm, nhận định riêng của bản thân về tác phẩm, được xây dựng trên cơ sở phân tích khách quan và lập luận chặt chẽ.
- B. Khả năng sao chép từ các nguồn khác.
- C. Việc sử dụng bút danh khi viết bài.
- D. Số lượng sách đã đọc ngoài tác phẩm đang phân tích.
Câu 28: Khi phân tích **giọng điệu** của người kể chuyện trong một truyện kể (ví dụ: mỉa mai, thương cảm, khách quan), bạn có thể làm rõ điều gì về thái độ hoặc cảm xúc của người kể đối với câu chuyện và nhân vật?
- A. Chiều cao của người kể chuyện.
- B. Nghề nghiệp của người kể chuyện.
- C. Tốc độ đọc của người nghe.
- D. Thái độ (chủ quan hay khách quan), cảm xúc (thương, ghét, đồng cảm, phẫn nộ...), và cách người kể chuyện định hướng sự tiếp nhận của độc giả.
Câu 29: Bạn đã xác định được một luận điểm: "Nhân vật C đã có sự thay đổi lớn về nhận thức sau biến cố X". Để làm rõ luận điểm này trong đoạn thân bài, bạn cần sắp xếp các ý theo trình tự logic nào là hợp lý nhất?
- A. Nêu nhận xét chung về nhân vật C -> Mô tả biến cố X -> Trích dẫn một câu nói bất kỳ của nhân vật C.
- B. Nêu nhận thức của nhân vật C trước biến cố X (có dẫn chứng) -> Mô tả tóm tắt biến cố X và tác động của nó -> Phân tích những biểu hiện thay đổi trong suy nghĩ, hành động của nhân vật C sau biến cố X (có dẫn chứng) -> Khẳng định lại sự thay đổi.
- C. Chỉ tập trung mô tả biến cố X thật chi tiết.
- D. Liệt kê tất cả các hành động của nhân vật C từ đầu đến cuối truyện.
Câu 30: Đâu là điểm khác biệt quan trọng nhất giữa bài văn **phân tích** một truyện kể và bài văn **đánh giá** một truyện kể (dù hai yếu tố này thường đi liền với nhau)?
- A. Phân tích là mổ xẻ, làm rõ các yếu tố cấu thành và mối liên hệ giữa chúng để hiểu tác phẩm; Đánh giá là nhận xét, nhận định về giá trị, ý nghĩa, sự thành công hay hạn chế của tác phẩm dựa trên kết quả phân tích.
- B. Phân tích là kể lại truyện, đánh giá là nêu cảm xúc cá nhân.
- C. Phân tích chỉ dùng cho truyện ngắn, đánh giá chỉ dùng cho truyện dài.
- D. Phân tích không cần dẫn chứng, đánh giá cần rất nhiều dẫn chứng.